Đề tài phương hướng và giải pháp xây dựng giai cấp công nhân việt nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước

TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC
BỘ MƠN KHOA HỌC CHÍNH TRỊ
MÃ ĐỀ:02

TIỂU LUẬN MÔN
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
Tên đề tài:
Phương hướng và giải pháp xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam trong
thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Họ và tên: Nguyễn Đức Anh
Mã sinh viên: 20810310262
Lớp: D15CNPM2

Hà Nội, 12/2021

1


MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU..................................................................................................................... 3
I. Cơ sở lí luận.................................................................................................................... 4
1. Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam...............................................................4
2. Nội dung và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam.................................5
a) Nội dung kinh tế.....................................................................................................5
b) Nội dung chính trị - xã hội......................................................................................6
c) Nội dung văn hóa, tư tưởng....................................................................................6
3. Cơng nghiệp hố, hiện đại hố...................................................................................7
a) Định nghĩa cơng nghiệp hoá, hiện đại hoá..............................................................7
b) Nội dung.................................................................................................................7
II. Vận dụng.......................................................................................................................8

1. Thực trạng phát triển giai cấp công nhân Việt Nam trong thời kì cơng nghiệp hố,
hiện đại hố....................................................................................................................8
2. Vai trị, vị trí của giai cấp cơng nhân Việt Nam trơng thời kì cơng nghiệp hố, hiện
đại hố............................................................................................................................9
a. Vai trị của giai cấp cơng nhân Việt Nam:...............................................................9
b. Vị trí của giai cấp cơng nhân Việt Nam.................................................................11
3. Phương hướng và giải pháp xây dựng, phát triển giai cấp công nhân Việt Nam trong
thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố..........................................................12
KẾT LUẬN......................................................................................................................14
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................................15

2


37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.2237.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.66

LỜI MỞ ĐẦU
Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời từ cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX cùng với
quá trình xâm lược và khai thác thuộc địa của thực dân Pháp. Trong suốt q trình cách
mạng, thơng qua đội tiên phong là Đảng Cộng sản Việt Nam, giai cấp công nhân Việt
Nam là lực lượng lãnh đạo, đồng thời là động lực chủ yếu trong công cuộc đấu tranh
giành độc lập dân tộc trước đây cũng như trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội hiện
nay.
Ðảng ta luôn phát huy bản chất giai cấp công nhân, đặt niềm tin vào giai cấp công
nhân, quan tâm lãnh đạo xây dựng, phát huy vai trị giai cấp cơng nhân trong cách mạng
giải phóng dân tộc cũng như trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Các Nghị quyết Ðại hội
Ðảng qua các nhiệm kỳ đều đề cập đến yêu cầu phải phát huy bản chất giai cấp công
nhân của Ðảng và xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh.
Qua hơn 20 năm đổi mới, giai cấp công nhân nước ta đã có những chuyển biến
quan trọng, đang tiếp tục phát huy vai trò là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội

tiền phong là Ðảng Cộng sản Việt Nam, giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng
chủ nghĩa xã hội, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước và hội nhập kinh tế quốc tế, lực lượng nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân
với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Ðảng; đóng góp trực tiếp
to lớn vào sự phát triển của đất nước.
Bởi vì muốn tìm hiểu thêm về sự dẫn dắt của Đảng trong việc giải đáp những vấn
đề nan giải bao gồm phương hướng và giải pháp xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam
trong thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước nên em đã chọn đề tài
này để làm tiểu luận. Nếu có sai sót thì em mong thầy cơ thơng cảm.

3

37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.99


37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.2237.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.66

Nội Dung
I. Cơ sở lí luận
1. Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam
Đầu tiên, muốn hiểu được phương hướng và giải pháp thì ta phải hiểu giai cấp
cơng nhân dược ra đời vào khi nào. Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời trước giai cấp tư
sản vào đầu thế kỉ XX, là giai cấp trực tiếp đối kháng với tư bản thực dân Pháp và bè lũ
tay sai của chúng. Giai cấp công nhân Việt Nam phát triển chậm vì nó sinh ra và lớn lên ở
một nước thuộc địa nửa phong kiến, dưới ách thống trị của thực dân Pháp.
Trực tiếp đối kháng với tư bản thực dân Pháp, trong cuộc đấu tranh chống tư bản
thực dân đế quốc và phong kiến để giành độc lập chủ quyền, xóa bỏ ách bóc lột và thống
trị thực dân, giai cấp cơng nhân đã tự thể hiện mình là lực lượng chính trị tiên phong để
lãnh đạo cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giải quyết mâu thuẫn cơ bản giữa dân tộc
Việt Nam với đế quốc thực dân và phong kiến tay sai, mở đường cho sự phát triển của

dân tộc trong thời đại cách mạng vô sản. Giai cấp công nhân không chỉ thể hiện đặc tính
cách mạng của mình ở ý thức giai cấp và lập trường chính trị mà cịn thể hiện tinh thần
dân tộc; giai cấp cơng nhân Việt Nam gắn bó mật thiết với nhân dân, với dân tộc, có
truyền thống yêu nước, đoàn kết, bất khuất và chống xâm lược.
Tuy số lượng giai cấp công nhân Việt Nam khi ra đời cịn ít, những đặc tính của
cơng nhân với tư cách là sản phẩm của nền đại công nghiệp chưa đầy đủ, lại sinh trưởng
trong một xã hội nơng nghiệp cịn mang nhiều tàn dư của tâm lí tiểu nơng, nhưng giai cấp
công nhân Việt Nam sớm được tôi luyện trong đấu tranh cách mạng chống thực dân đế
quốc nên đã trưởng thành nhanh chóng về ý thức chính trị của giai cấp, sớm giác ngộ lí
tưởng, mục tiêu cách mạng, tức là giác ngộ về sứ mệnh lịch sử của giai cấp mình. Lịch sử
đấu tranh cách mạng của giai cấp công nhân và của Đảng cũng như phong trào đấu tranh
của dân tộc, nổi bật ở truyền thống yêu nước và đồn kết đã cho thấy giai cấp cơng nhân
Việt Nam trung thành với Chủ nghĩa Mác - Lênin, với Đảng Cộng sản, với lí tưởng, mục
tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Giai cấp công nhân Việt Nam gắn bó mật thiết với các tầng lớp nhân dân trong xã
hội. Lợi ích của giai cấp cơng nhân và lợi ích dân tộc gắn chặt với nhau, tạo thành động
lực thúc đẩy đoàn kết giai cấp gắn liền với đồn kết dân tộc trong mọi thời kì đấu tranh
cách mạng, từ cách mạng giải phóng dân tộc đến cách mạng xã hội chủ nghĩa, trong xây
dựng chủ nghĩa xã hội và trong sự nghiệp đổi mới đến nay.
Đại bộ phận giai cấp công nhân Việt Nam xuất thân từ nông dân và các tầng lớp
lao động khác, cùng chung lợi ích, cùng chung nguyện vọng và khát vọng đấu tranh cho
độc lập tự do, để giải phóng dân tộc và phát triển dân tộc Việt Nam, hướng tới xây dựng
chủ nghĩa xã hội, nên giai cấp công nhân Việt Nam có mối liên hệ tự nhiên, chặt chẽ với
giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động trong xã hội. Đặc điểm này tạo ra thuận lợi để
giai cấp công nhân xây dựng khối liên minh giai cấp với giai cấp nơng dân, với đội ngũ
trí thức làm nịng cốt trong khối đại đồn kết dân tộc.
Trong hơn 30 năm đổi mới vừa qua, những đặc điểm của giai cấp cơng nhân đã có
những biến đổi do tác động của tình hình kinh tế - xã hội trong nước và thế giới. Bản thân
giai cấp công nhân Việt Nam cũng có những biến đổi từ cơ cấu xã hội - nghề nghiệp,
4

37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.99


37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.2237.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.66

trình độ học vấn và tay nghề bậc thợ, đến đời sống, tâm lý, ý thức. Có thể nói đến những
biến đổi cơ bản sau đây:
+ Giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay đã tăng nhanh về số lượng và chất lượng,
là giai cấp đi đầu trong sự nghiệp đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát
triển kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên và môi trường.
+ Giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay đa dạng về cơ cấu nghề nghiệp, có mặt
trong mọi thành phần kinh tế nhưng đội ngũ công nhân trong khu vực kinh tế nhà nước là
tiêu biểu, đóng vai trị nịng cốt, chủ đạo.
+ Cơng nhân tri thức, nắm vững khoa học - công nghệ tiên tiến và công nhân trẻ
được đào tạo nghề theo chuẩn nghề nghiệp, học vấn, văn hóa, được rèn luyện trong thực
tiễn sản xuất và thực tiễn xã hội, là lực lượng chủ đạo trong cơ cấu giai cấp công nhân,
trong lao động và phong trào cơng đồn.
Trong mơi trường kinh tế - xã hội đổi mới, trong đà phát triển mạnh mẽ của cách
mạng công nghiệp 4.0, giai cấp công nhân Việt Nam đứng trước thời cơ và những thách
thức trong phát triển.
Để thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam trong bối cảnh
hiện nay, cùng với việc xây dựng, phát triển giai cấp công nhân lớn mạnh, hiện đại, phải
đặc biệt coi trọng công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, làm cho Đảng lãnh đạo, cầm
quyền thực sự trong sạch vững mạnh.
2. Nội dung và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam
Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân chính là những nhiệm vụ mà giai
cấp công nhân cần phải thực hiện với tư cách là giai cấp tiên phong, là lực lượng đi đầu
trong cuộc cách mạng xác lập hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa.
Trên cơ sở phân tích một cách khách quan địa vị kinh tế - xã hội của giai cấp công

nhân, các nhà sáng lập ra chủ nghĩa xã hội khoa học đã nêu lên một cách khái quát nội
dung, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là: giai cấp có sứ mệnh lãnh đạo và tổ chức
nhân dân lao động xóa bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa, xố bỏ mọi chế độ áp bức, bóc lột và
xây dựng xã hội mới - xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa, khơng có người
bóc lột người trên cơ sở công hữu về tư liệu sản xuất chủ yếu. Có thể hiểu, sứ mệnh lịch
sử của giai cấp công nhân được thực hiện trên các nội dung sau:
a) Nội dung kinh tế
Giai cấp công nhân là nhân tố hàng đầu của lực lượng sản xuất xã hội hóa cao, là
đại biểu cho quan hệ sản xuất mới, tiên tiến nhất dựa trên chế độ công hữu về tư liệu sản
xuất, đại biểu cho phương thức sản xuất tiến bộ nhất thuộc về xu thế phát triển của lịch sử
xã hội. Có thể nói, giai cấp cơng nhân là một yếu tố rất quan trọng trong quá trình đổi
mới.
Vai trị chủ thể của giai cấp cơng nhân, trước hết là chủ thể của quá trình sản xuất
vật chất để sản xuất ra của cải vật chất ngày càng nhiều đáp ứng nhu cầu ngày càng cao
của con người và xã hội. Bằng cách đó, giai cấp cơng nhân tạo tiền đề vật chất - kỹ thuật
cho sự ra đời của xã hội mới.
Mặt khác, tính chất xã hội hóa cao của lực lượng sản xuất địi hỏi một quan hệ sản
xuất mới, phù hợp với chế độ công hữu các tư liệu sản xuất chủ yếu của xã hội là nền
5

37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.99


37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.2237.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.66

tảng, tiêu biểu cho lợi ích của tồn xã hội. Giai cấp cơng nhân đại biểu cho lợi ích chung
của cả xã hội.
Ở các nước xã hội chủ nghĩa, giai cấp cơng nhân thơng qua q trình cơng nghiệp
hóa và thực hiện “một kiểu tổ chức xã hội mới về lao động” để tăng năng suất lao động
xã hội và thực hiện các nguyên tắc sở hữu, quản lí và phân phối phù hợp với nhu cầu phát

triển sản xuất, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội.
Trên thực tế, hầu hết các nước xã hội chủ nghĩa lại ra đời từ phương thức phát
triển rút ngắn, bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa. Do đó, để thực hiện sứ mệnh lịch sử của
mình về nội dung kinh tế, giai cấp cơng nhân phải đóng vai trị nịng cốt trong q trình
giải phóng lực lượng sản xuất, thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển để tạo cơ sở cho
quan hệ sản xuất mới, xã hội chủ nghĩa ra đời.
Cơng nghiệp hóa là một tất yếu có tính quy luật để xây dựng cơ sở vật chất - kỹ
thuật của chủ nghĩa xã hội. Thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp cơng nhân phải
là lực lượng đi đầu thực hiện cơng nghiệp hóa, cũng như hiện nay, trong bối cảnh đổi mới
và hội nhập quốc tế, yêu cầu mới đặt ra đòi hỏi phải gắn liền cơng nghiệp hóa với hiện
đại hóa, đẩy mạnh cơng nghiệp hóa gắn với phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ tài ngun,
mơi trường.
b) Nội dung chính trị - xã hội
Giai cấp công nhân cùng với nhân dân lao động dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng
sản, tiến hành cách mạng chính trị để lật đổ quyền thống trị của giai cấp tư sản, xóa bỏ
chế độ áp bức, bóc lột của chủ nghĩa tư bản, giành quyền lực về tay giai cấp công nhân và
nhân dân lao động. Thiết lập nhà nước kiểu mới, mang bản chất giai cấp công nhân, xây
dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, thực hiện quyền lực của nhân dân, quyền dân chủ và
làm chủ xã hội của tuyệt đại đa số nhân dân lao động.
Giai cấp công nhân và nhân dân lao động sử dụng nhà nước của mình, do mình
làm chủ như một cơng cụ có hiệu lực để cải tạo xã hội cũ và tổ chức xây dựng xã hội
mới, phát triển kinh tế và văn hóa, xây dựng nền dân chủ - pháp quyền, quản lí kinh tế xã hội và tổ chức đời sống xã hội phục vụ quyền và lợi ích của nhân dân lao động, thực
hiện dân chủ, cơng bằng, bình đẳng và tiến bộ xã hội, theo lý tưởng và mục tiêu của chủ
nghĩa xã hội.
c) Nội dung văn hóa, tư tưởng
Thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình, giai cấp cơng nhân trong tiến trình cách
mạng cải tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội mới trên lĩnh vực văn hóa, tư tưởng cần phải
tập trung xây dựng hệ giá trị mới: lao động; cơng bằng; dân chủ; bình đẳng và tự do.
Hệ giá trị mới này là sự phủ định các giá trị tư sản mang bản chất tư sản và phục
vụ cho giai cấp tư sản; những tàn dư các giá trị đã lỗi thời, lạc hậu của các xã hội cũ. Hệ

giá trị mới thể hiện bản chất ưu việt của chế độ mới xã hội chủ nghĩa sẽ từng bước phát
triển và hồn thiện.
Giai cấp cơng nhân thực hiện một cuộc cách mạng về văn hóa, tư tưởng bao gồm
cải tạo cái cũ lỗi thời, lạc hậu, xây dựng cái mới, tiến bộ trong tâm lí, lối sống và trong
đời sống tinh thần xã hội. Xây dựng và củng cố ý thức hệ tiên tiến của giai cấp công
nhân, đấu tranh để khắc phục ý thức hệ tư sản và các tàn dư cịn sót lại của các hệ tư
6

37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.99


37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.2237.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.66

tưởng cũ. Phát triển văn hóa, xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, đạo đức và lối
sống mới xã hội chủ nghĩa.
3. Cơng nghiệp hố, hiện đại hố
a) Định nghĩa cơng nghiệp hố, hiện đại hố
Cơng nghiệp hóa hiện đại hóa là một q trình chuyển đổi mang tính chất căn bản
và tồn diện về những hoạt động kinh tế và quản lý kinh tế, xã hội. Từ việc sử dụng sức
lao động thủ cơng là chính sẽ được chuyển sang sử dụng sức lao động với công nghệ,
phương tiện và các phương pháp hiện đại, tiên tiến để giúp tạo ra năng suất lao động hiệu
quả nhất.
Khái niệm về cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đã được Đảng xác định rộng hơn và
bao hàm cả các hoạt động sản xuất, kinh doanh với cả dịch vụ và quản lý kinh tế – xã hội.
Tất cả đều được sử dụng trên những phương tiện hiện đại cùng với kỹ thuật và cơng nghệ
cao.
Có thể thấy rằng cơng nghiệp hóa hiện đại hóa theo tư tưởng mới khơng cịn bị bó
hẹp về phạm vi trình độ những lực lượng sản xuất và kỹ thuật đơn thuần nhằm chuyển
lao động thủ cơng thành lao động cơ khí giống như các quan niệm trước đây.
b) Nội dung

- Thứ nhất: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong sự phát triển mạnh mẽ của lực lượng sản
xuất
+ Thực hiện cơ khí hóa nền sản xuất xã hội nhờ chuyển nền kinh tế từ chỗ dựa trên
kỹ thuật thủ công sang nền kinh tế dựa vào kỹ thuật cơ khí thủ cơng. Đồng thời chuyển
nền văn minh nông nghiệp sang nền văn minh công nghiệp.
+ Nếu áp dụng các thành tựu của khoa học và công nghệ vào những ngành trong
nền kinh tế quốc dân thì những thành tựu này được kết nối, gắn liền với q trình hiện đại
hóa và cuộc cách mạng khoa học công nghệ hiện đại.
+ Nâng cao chất lượng của nguồn nhân lực khi đất nước thực hiện công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước.
- Thứ hai: Xây dựng cơ cấu kinh tế một cách hợp lý, hiện đại và đạt hiệu quả cao
+ Cơ cấu kinh tế chính là tổng thể hữu cơ giữa các thành phần kinh tế. Có hai loại
cơ cấu kinh tế là cơ cấu vùng kinh tế và cơ cấu thành phần kinh tế. Trong khi đó cơ cấu
của ngành kinh tế sẽ đóng vai trò trung tâm, quan trọng và cốt lõi nhất.
+ Tái cơ cấu nền kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế có nghĩa là chuyển dịch cơ
cấu, cấu trúc của nền kinh tế kém hiệu quả, bị tụt hậu theo hướng nền kinh tế hiện đại và
hiệu quả hơn. Xu hướng của sự chuyển dịch, thay đổi này là hướng từ một nền cơ cấu
kinh tế nông nghiệp sang cơ cấu kinh tế nông nghiệp, công nghiệp và sau đó phát triển
thành cơ cấu kinh tế cơng, nơng nghiệp và dịch vụ.
+ Cơ cấu lao động cũng sẽ được chuyển dịch theo hướng gắn với phát triển kinh tế
tri thức. Đây là một trong những tiền đề làm chi phối theo xu hướng chuyển dịch cơ cấu
lao động từng thời kỳ ở nước ta.
- Thứ ba: Củng cố và làm tăng cường các địa vị lãnh đạo trong quan hệ sản xuất xã hội
chủ nghĩa.
7

37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.99


37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.2237.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.66

+ Đồng thời, hướng tới việc xác lập địa vị thống trị trong các mối quan hệ sản xuất
xã hội trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân.
II. Vận dụng
1. Thực trạng phát triển giai cấp công nhân Việt Nam trong thời kì cơng nghiệp hố,
hiện đại hố
Hiện nay, cơng nhân nước ta năng động trong cơng việc, nhanh chóng tiếp thu
những thành tựu khoa học công nghệ hiện đại và đã bắt đầu hình thành ý thức về giá trị
của bản thân thông qua lao động. Vị thế giữa công nhân lao động trong doanh nghiệp nhà
nước và doanh nghiệp ngồi nhà nước khơng cịn cách biệt nhiều. Tâm lý lấy lợi ích làm
động lực là nét mới đang dần trở thành phổ biến trong công nhân. Sự quan tâm hàng đầu
của công nhân là việc làm, thu nhập tương xứng với lao động. Mong muốn có được sức
khoẻ, đất nước ổn định và phát triển, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được bảo
đảm, dân chủ, công bằng xã hội được thực hiện, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thuận
lợi, có đủ việc làm. Mong muốn được học tập, nâng cao trình độ học vấn, chun mơn,
được bảo đảm các quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng.
Thực tế cho thấy giai cấp cơng nhân Việt Nam đang có những biến đổi căn bản về
chất. Tuy nhiên, so với những u cầu cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước và hội
nhập quốc tế thì giai cấp cơng nhân Việt Nam cịn khơng ít hạn chế, bất cập:
+ Thứ nhất, giai cấp công nhân không những bất cập so với yêu cầu phát triển
chung của thời đại mà đang thực sự bất cập với chính yêu cầu của sự nghiệp cơng nghiệp
hố, hiện đại hố. Trình độ học vấn, chuyên môn, nghề nghiệp của công nhân lao động
còn thấp so với yêu cầu phát triển đất nước và đang mất cân đối nghiêm trọng trong cơ
cấu lao động kỹ thuật giữa các bộ phận công nhân. Rõ nét nhất là tình trạng thiếu nghiêm
trọng chuyên gia kỹ thuật, nhà quản lý giỏi, cơng nhân có trình độ tay nghề cao.
+ Thứ hai, đời sống vật chất, tinh thần của công nhân chưa được đảm bảo, môi
trường làm việc độc hại, quyền lợi không được giải quyết một cách thỏa đáng... đã dẫn
đến các cuộc đình cơng. Các cuộc đình cơng tự phát ngày càng gia tăng với tính chất gay
gắt, phức tạp. Theo Tổng Liên đồn lao động Việt Nam, năm 2011, cả nước xảy ra 981
cuộc đình cơng, tăng hơn 2,3 lần so với năm 2010, tập trung chủ yếu ở vùng kinh tế trọng

điểm phía Nam. Nguyên nhân chủ yếu là do người sử dụng lao động không thực hiện
đúng, đầy đủ các quy định của pháp luật như không trả lương đúng bảng lương đã đăng
ký, tự ý thay đổi định mức lao động, sa thải cơng nhân vơ cớ, khơng đóng bảo hiểm xã
hội, bảo hiểm y tế đầy đủ cho công nhân, v.v..
+ Thứ ba, ý thức tổ chức kỷ luật, tác phong cơng nghiệp của một bộ phận cơng
nhân cịn yếu. Ý thức chính trị, nhận thức về luật pháp của cơng nhân cịn hạn chế. Tỷ lệ
đảng viên, đồn viên cơng đồn trong cơng nhân lao động cịn thấp.
+ Thứ tư, vai trò của tổ chức đảng và các đoàn thể trong các doanh nghiệp chưa
đáp ứng được sự phát triển nhanh chóng về số lượng, cơ cấu của giai cấp công nhân.
Công tác phát triển đảng trong công nhân chậm. Ở hầu hết các doanh nghiệp có vốn đầu
tư nước ngồi, doanh nghiệp tư nhân đều khơng muốn hoặc không quan tâm đến việc xây
dựng các tổ chức đảng. Hoạt động của Đồn Thanh niên, tổ chức cơng đồn cịn mang
tính hình thức. Nhiều tổ chức cơng đồn chưa thực sự đứng về phía người lao động, bởi
8

37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.99


37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.2237.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.66

cán bộ cơng đồn do doanh nghiệp trả lương, làm việc không chuyên trách dưới sự lãnh
đạo quản lý trực tiếp của chủ doanh nghiệp.
2. Vai trị, vị trí của giai cấp cơng nhân Việt Nam trơng thời kì cơng nghiệp hố, hiện
đại hố
a. Vai trị của giai cấp cơng nhân Việt Nam:
+ Một là, giai cấp công nhân nước ta là lực lượng đặc biệt quan trọng duy trì và
phát triển hoạt động sản xuất, tạo ra khối lượng lớn sản phẩm cơng nghiệp, đóng góp chủ
yếu vào ngân sách Nhà nước, góp phần quan trọng tạo nên thành tựu to lớn và có ý nghĩa
lịch sử trong 35 năm đổi mới.
Bước vào thời kỳ đổi mới, các ngành kinh tế nước ta, nhất là lĩnh vực công nghiệp

gặp nhiều khó khăn. Giai cấp cơng nhân kiên trì khắc phục khó khăn, duy trì và phát triển
hoạt động sản xuất, dần thích ứng với cơ chế quản lý mới, nâng cao năng suất lao động,
tạo ra khối lượng sản phẩm cơng nghiệp, đóng góp chủ yếu vào ngân sách Nhà nước.
Công nhân là lực lượng lao động trực tiếp thúc đẩy “Sản xuất công nghiệp từng bước
phục hồi, giá trị gia tăng ngành cơng nghiệp, xây dựng tăng bình quân 6,9%/năm; tỷ
trọng công nghiệp chế biến, chế tạo trong cơ cấu công nghiệp tăng… Giá trị ngành công
nghiệp, xây dựng năm 2011 tăng 6,68%, năm 2012: 5,75%, năm 2013: 5,43%, năm 2014:
7,14%, năm 2015: 9,29%”. Giá trị ngành công nghiệp hàng năm tăng cao, trong đó có
cơng sức, trí tuệ của giai cấp cơng nhân, đóng góp chủ yếu vào giá trị tổng sản phẩm
trong nước (GDP), góp phần quan trọng vào thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của hơn
35 năm thực hiện đường lối đổi mới của Đảng.
+ Hai là, giai cấp công nhân nước ta đã và đang phát huy hiệu quả vai trò là giai
cấp lãnh đạo cách mạng.
Thực hiện đường lối đổi mới tồn diện đất nước, giai cấp cơng nhân nước ta là
một trong những giai cấp, tầng lớp xã hội gặp nhiều khó khăn, thách thức chưa từng có
của bước chuyển đổi mạnh mẽ, toàn diện từ xây dựng, phát triển nền kinh tế đất nước nói
chung, phát triển kinh tế cơng nghiệp nói riêng theo mơ hình hành chính, tập trung bao
cấp sang xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Đây là nhiệm
vụ nặng nề, mới mẻ, trong khi đó, phong cách, lề lối làm việc của cơng nhân cịn chịu tác
động của cơ chế hành chính, tập trung bao cấp. Song, phát huy truyền thống cách mạng,
kiên cường, bất khuất và tiên phong, giai cấp công nhân vẫn luôn giữ vững và thể hiện là
giai cấp lãnh đạo cách mạng nước ta trong điều kiện mới. Điều này được Đảng ta khẳng
định tại Hội nghị Trung ương 6 khóa X: giai cấp công nhân nước ta “Là giai cấp lãnh đạo
cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam”.
+ Ba là, giai cấp công nhân nước ta đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến.
Sự lớn mạnh của giai cấp công nhân là nhân tố quan trọng để đưa công cuộc đổi
mới đi vào chiều sâu, đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trong tiến trình
lịch sử, giai cấp cơng nhân ln là lực lượng tiên phong của cách mạng Việt Nam, góp
phần làm rạng rỡ thêm truyền thống vẻ vang của dân tộc. Đặc biệt, sau 35 năm đổi mới,
giai cấp công nhân Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng,

đang có mặt trong tất cả các thành phần kinh tế, là lực lượng quan trọng trong sự nghiệp
cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
9

37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.99


37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.2237.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.66

+ Bốn là, giai cấp công nhân nước ta luôn tiên phong trong sự nghiệp xây dựng
CNXH, là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vì
mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Trong công cuộc đổi mới, nhất là từ khi bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước, giai cấp cơng nhân có vai trị đặc biệt quan trọng. Giai cấp
cơng nhân trực tiếp làm việc trong các công xưởng, nhà máy, doanh nghiệp, trong các
lĩnh vực của ngành kinh tế công nghiệp, trực tiếp tiếp nhận công nghệ tiên tiến đưa vào
sản xuất, cải tiến cơng cụ, quy trình, quản lý... Đó là những người chủ trong ngành cơng
nghiệp, người đi tiên phong trong sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng
CNXH ở nước ta hiện nay. Đảng đã khẳng định: giai cấp công nhân nước ta là “lực lượng
đi đầu trong sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước
mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”.
+ Năm là, giai cấp cơng nhân nước ta “là lực lượng nịng cốt trong liên minh giai
cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng”.
Trong thực tế, quan hệ giữa công nhân với nơng dân và trí thức đã hình thành nên
khối liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức. Sự phát
triển kinh tế theo hướng cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với kinh tế tri thức đã, đang
và sẽ thúc đẩy sự hợp tác, liên minh, liên kết của công nhân với trí thức và nơng dân; từ
đó hình thành, phát triển các nhóm xã hội giáp ranh, đan xen giữa cơng nhân và trí thức,
giữa cơng nhân và nơng dân. Các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao thúc
đẩy các mối quan hệ hợp tác, liên minh, liên kết giữa các giai tầng xã hội. Thơng qua đó,

đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu, số lượng, chất lượng lao động, để tạo nên nguồn nhân lực
có chất lượng cao cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội.
Hiện nay, trong thời kỳ mới, liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nơng dân
và đội ngũ trí thức càng có vị trí, vai trị quan trọng đối với sự nghiệp xây dựng CNXH
trong điều kiện mới. Liên minh ấy chỉ có thể phát huy và khẳng định vai trị khi được xây
dựng, củng cố vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức theo đường lối, quan điểm của
Đảng, lập trường của giai cấp công nhân.
+ Sáu là, giai cấp cơng nhân nước ta là cơ sở chính trị - xã hội rộng lớn, trực tiếp
của Đảng Cộng sản Việt Nam, tham gia hiệu quả vào công tác xây dựng Đảng.
Trong công cuộc xây dựng CNXH theo mô hình kinh tế thị trường định hướng
XHCN hiện nay, giai cấp cơng nhân nước ta có đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt
Nam, được Đảng lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp mọi hoạt động. Bởi vậy, giai cấp công nhân
rất thuận lợi khi tham gia vào công tác xây dựng Đảng. Đồng thời, với xu hướng ngày
càng tăng về số lượng và chất lượng, giai cấp công nhân là nguồn lực dồi dào cung cấp
cho Đảng ngày càng nhiều đảng viên là cơng nhân, góp phần khẳng định bản chất giai
cấp công nhân của Đảng. Thông qua tăng số lượng, cơ cấu và chất lượng đội ngũ đảng
viên là công nhân, Đảng sẽ được bổ sung lực lượng đảng viên có bản lĩnh chính trị vững
vàng, có trình độ và tác phong, kỷ luật lao động hiện đại, nhiều đảng viên là cơng nhân trí
thức… Từ đó, góp phần quan trọng bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện của Đảng thông qua
hoạt động trực tiếp của những đảng viên là công nhân ở mọi doanh nghiệp, lĩnh vực, địa
10

37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.99


37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.2237.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.66

bàn của ngành cơng nghiệp, góp phần nâng cao bản chất giai cấp công nhân của Đảng
trong điều kiện hiện nay.
b. Vị trí của giai cấp cơng nhân Việt Nam

Trước thời kỳ đổi mới, nền kinh tế nước ta được quản lý theo cơ chế hành chính,
tập trung, bao cấp, giai cấp cơng nhân nước ta có số lượng khơng lớn và khá thuần nhất
về cơ cấu thành phần và ngành nghề, công nhân làm việc chủ yếu trong thành phần kinh
tế quốc doanh và kinh tế tập thể. Quá trình đổi mới, mở cửa và hội nhập quốc tế, chủ
trương phát triển kinh tế nhiều thành phần đã tạo bước chuyển quan trọng đối với cơ cấu
nền kinh tế. Bên cạnh thành phần kinh tế nhà nước và kinh tế tập thể, thành phần kinh tế
tư nhân và kinh tế có vốn đầu tư nước ngồi đã hình thành và phát triển nhanh. Điều đó
đã tạo sự chuyển biến trong cơ cấu lao động xã hội, làm cho lực lượng công nhân - lao
động công nghiệp và dịch vụ phát triển nhanh về số lượng, đa dạng về cơ cấu. Trong đó,
số cơng nhân trong khu vực kinh tế tư nhân và khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài
tăng mạnh và chiếm tỷ trọng ngày càng lớn.
Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê năm 2020, hiện nay, tổng số công nhân nước
ta chiếm khoảng 13% số dân và 24% lực lượng lao động xã hội, bao gồm số công nhân
làm việc trong các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế trong nước, đang làm việc
theo hợp đồng ở nước ngoài và số lao động giản đơn trong các cơ quan đảng, nhà nước,
đoàn thể. Số lượng công nhân tăng nhanh chủ yếu ở các loại hình doanh nghiệp tại những
khu cơng nghiệp trọng điểm như: Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Vĩnh Phúc, Đà Nẵng,
thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai...
Tiếp đến là giai cấp công nhân nước ta đang được trẻ hóa, trình độ học vấn,
chun mơn nghề nghiệp từng bước được nâng lên. Bởi vì q trình cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước, mở cửa, chủ động hội nhập quốc tế không thể không tiếp nhận
những thành tựu khoa học, kỹ thuật và công nghệ hiện đại phục vụ hoạt động của ngành
cơng nghiệp. Điều này, địi hỏi phải khắc phục triệt để những hạn chế về tác phong và kỷ
luật lao động của thời kỳ thực hiện cơ chế hành chính, tập trung bao cấp và phải nâng cao
trình độ chun mơn nghề nghiệp của cơng nhân. Nếu không, doanh nghiệp và công nhân
không thể tồn tại và phát triển. Đây là đòi hỏi rất cao, yêu cầu rất lớn và nghiêm ngặt đối
với doanh nghiệp và công nhân, cũng là động lực thúc đẩy trình độ học vấn, chuyên môn
nghề nghiệp của công nhân từng bước được nâng lên. Cùng với đó là việc rèn luyện,
nâng cao tác phong và kỷ luật lao động theo hướng hiện đại và hình thành ngày càng
đơng đảo bộ phận cơng nhân trí thức.

Giai cấp cơng nhân nước ta hiện nay đã kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp
của giai cấp công nhân Việt Nam trong các giai đoạn cách mạng trước đây, đa số công
nhân tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, đi đầu, năng động, sáng tạo trong sự
nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, được kế thừa và phát huy truyền thống tốt
đẹp của giai cấp công nhân Việt Nam trong các giai đoạn cách mạng trước đây, thực hiện
mục tiêu, nhiệm vụ cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đó là truyền thống tiên
phong cách mạng, kiên trì khắc phục và vượt qua khó khăn, gian khổ, quyết liệt, năng
động, sáng tạo trong sản xuất... Đa số công nhân tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của
Đảng, thắng lợi của mục tiêu cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng CNXH.
11

37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.99


37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.2237.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.66

Không chỉ thế, số lượng công nhân trong các doanh nghiệp nhà nước có xu hướng
giảm do việc đổi mới, sắp xếp lại các doanh nghiệp nhà nước, nhiều doanh nghiệp
chuyển thành doanh nghiệp, công ty cổ phần. Bên cạnh đó, sự phân tầng xã hội, phân hóa
giàu nghèo trong giai cấp công nhân ngày càng sâu sắc do chênh lệch ngày càng lớn về
thu nhập giữa các bộ phận công nhân. Thu nhập của công nhân trong khu vực kinh tế nhà
nước thường cao và ổn định hơn so với cơng nhân trong khu vực kinh tế ngồi nhà nước.
Đặc biệt, sự chênh lệch về thu nhập và mức sống ngày càng tăng giữa những cơng nhân
có cổ phần với những cơng nhân khơng có cổ phần trong các doanh nghiệp, cơng ty cổ
phần, giữa những cơng nhân có trình độ chun mơn và tay nghề cao (cơng nhân trí thức)
với những cơng nhân có tay nghề và trình độ chuyên môn thấp và lao động giản đơn.
Điều này dẫn đến tình trạng phân hóa giàu nghèo, phân tầng xã hội trong giai cấp công
nhân ngày càng sâu sắc.
Cuối cùng, so với thời kỳ trước đổi mới, thành phần xuất thân của giai cấp công
nhân ngày càng đa dạng hơn, không thuần nhất như trước đây. Tuy nhiên, với đặc điểm

của một nước nông nghiệp, thành phần xuất thân của giai cấp công nhân phần lớn vẫn từ
nông dân, trình độ và chun mơn nghề nghiệp cịn hạn chế và còn chịu sự chi phối bởi
tác phong, lề lối làm việc của người nơng dân tiểu nơng, chưa thích nghi với tác phong,
kỷ luật lao động công nghiệp hiện đại. Đa phần chưa được đào tạo cơ bản và có hệ thống
nên trình độ và chun mơn, nghề nghiệp hạn chế, năng suất lao động và thu nhập thấp,
khoảng cách giàu nghèo và sự phân tầng xã hội trong giai cấp công nhân gia tăng. Một bộ
phận công nhân còn nhiều hạn chế trong giác ngộ giai cấp, bản lĩnh chính trị và hiểu biết
về chính sách, pháp luật, gây khó khăn nhất định cho việc phát triển đảng viên là công
nhân.
3. Phương hướng và giải pháp xây dựng, phát triển giai cấp công nhân Việt Nam
trong thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố
Vậy, chúng ta có những phương hướng nào để đẩy mạnh q trình cơng nghiệp
hố, hiện đại hố?
Đầu tiên, ta phải đẩy mạnh phát triển kinh tế, xã hội một cách hài hoà. Vừa tăng
trưởng kinh tế với tốc độ cao, ổn định vừa bảo đảm phát triển văn hóa - xã hội hài hịa,
lành mạnh; khơng ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân lao động,
đặc biệt là giai cấp cơng nhân; giữ vững ổn định chính trị; bảo đảm an ninh quốc phịng,
trật tự an tồn xã hội. Một xã hội ổn định, phát triển toàn diện và hài hịa khơng chỉ là
mơi trường thuận lợi cho sự phát triển của giai cấp cơng nhân mà cịn của mọi người dân
trong xã hội.
Chúng ta cũng cần phải đẩy mạnh tuyên truyền và giáo dục để nhận thức rõ hơn về
vai trị, vị trí và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Xuất phát từ thực trạng đời sống
của người cơng nhân cịn nhiều khó khăn, nên trong quan niệm của xã hội hiện nay, hình
ảnh người cơng nhân chưa phải là hình ảnh được đề cao. Trong điều kiện như thế, để giai
cấp công nhân có điều kiện khẳng định được vai trị, vị trí của mình cũng như hồn thành
được sứ mệnh lịch sử cao q của mình cần có một chiến dịch tun truyền, vận động
rộng khắp trong xã hội nhằm đề cao, tôn vinh người công nhân, sao cho cả xã hội nhận
thức được vai trị và vị trí quan trọng của giai cấp công nhân trong sự nghiệp phát triển
12

37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.99


37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.2237.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.66

kinh tế trong điều kiện tồn cầu hóa và hội nhập quốc tế; đồng thời, cũng là nhân tố quyết
định xây dựng xã hội mới - xã hội xã hội chủ nghĩa.
Và dù muốn đẩy mạnh phát triển, ta cũng cần phải lo cho đời sống vật chất và tinh
thần của giai cấp công nhân. Trong xã hội hiện nay, cùng với nông dân, giai cấp công
nhân là những người nghèo trong xã hội. Đời sống vật chất và tinh thần của người cơng
nhân lao động cịn nghèo nàn. Đây là một nghịch lý rất đáng suy nghĩ. Giai cấp tiên tiến,
ưu tú, nắm quyền lãnh đạo xã hội mà lại nghèo. Vì lẽ đó, Đảng và Nhà nước cần cấp thiết
có một chiến lược thiết thực chăm lo đời sống người công nhân, nhất là đội ngũ công
nhân trẻ mới vào nghề, tập trung đông ở các khu công nghiệp, khu chế xuất. Trong đó,
trước hết, là các chính sách mới về việc làm, nhà ở và tiền lương. Có như thế, giai cấp
cơng nhân mới thốt khỏi những bức bách của đời sống, có điều kiện học tập, rèn luyện
nâng cao tay nghề và ý thức xã hội. Chỉ khi đó, đội ngũ cơng nhân trẻ này mới gắn bó sâu
sắc với sự nghiệp đổi mới của Đảng và Nhà nước, có ý thức giai cấp, có lý tưởng xã hội
chủ nghĩa.

13

37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.99


37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.2237.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.66

KẾT LUẬN
Qua những điều trên, ta có thể nói ngắn gọn, q trình cơng nghiệp hố, hiện đại
hố là một q trình khơng thể thiếu để phát triển đất nước. Và muốn q trình phát triển

đó được thành cơng và nhanh chóng, sự giúp sức của giai cấp cơng nhân là điều không
thể thiếu. Nhờ việc phát triển đội ngũ công nhân mà giai cấp công nhân nước ta đã và
đang có sự biến đổi quan trọng, đang tiếp tục phát huy vai trò là giai cấp lãnh đạo cách
mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam. Tại Đại hội Cơng đồn Việt
Nam lần thứ XII, nhiệm kỳ 2018 - 2023, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu:
“Việc xây dựng giai cấp công nhân nước ta lớn mạnh trong thời kỳ đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước là nhiệm vụ quan trọng và cấp bách của Đảng, Nhà
nước, của cả hệ thống chính trị, của mỗi người cơng nhân và tồn xã hội”. Phát triển giai
cấp công nhân Việt Nam lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng, không ngừng học tập,
rèn luyện để nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn, chun mơn, kỹ năng nghề
nghiệp tay nghề, nắm bắt khoa học kỹ thuật, nâng cao tác phong công nghiệp, ý thức tổ
chức kỷ luật lao động góp phần tăng năng suất lao động, phát triển bền vững doanh
nghiệp, đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước để giai cấp công nhân
Việt Nam xứng đáng là giai cấp lãnh đạo cách mạng, là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp
công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.

14

37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.99


37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.2237.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.66

37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.99