Báo cáo thực tập môn học "Công tác xã hội" pot

Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến

Báo cáo thực tập môn học "Công tác xã
hội"
Ngô Việt Hiệp 1
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
MỤC LỤC
Lời cảm ơn 1
Nội dung 3
Phần I: Giới thiệu về Nhà Hữu nghị I 5
Phần II: Tiến trình làm việc và can thiệp với thân chủ 9
1. Tiểu sử về thân chủ 9
2. Tiến trình công tác xã hội với cá nhân qua quá trình làm việc và can thiệp với
em Võ Thành Đat 11
Phần III: Nhìn lại đợt thực tập 17
Một số buổi phúc trình 20
Phụ lục (một số hình ảnh về Nhà Hữu Nghị I
Bài tự lượng giá thực tập của sinh viên
Ngô Việt Hiệp 2
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian vừa qua với yêu cầu của môn học “Công tác xã hội”,
tôi đã tiến hành thực tập tại nhà Hữu Nghị I (số 48 ngõ Thái Thịnh II, Đống
Đa, Hà Nội).
Thời gian thực tập kéo dài 5 tuần, từ 15/8 đến 16/9 và thời gian đến
trung tâm tối thiểu là 5 buổi trên 1 tuần và mỗi buổi kéo dài 3 tiếng. Qua làm

việc tại trung tâm tôi đã được giám đốc, phó giám đốc tạo mọi điều kiện
thuận lợi nhất đẻ tôi có thể tiến hành các hoạt động của mình trong đợt thực
tập của môn học này.
Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến giáo viên hướng dẫn của
mình là Ths. Nguyễn Trọng Tiến đã hướng dẫn đến môn học. Cảm ơn hai cô:
Vương Thị Thu Thủy và cô Đàm Thị Nghĩa đã luôn là cầu nối cho quá trình
tôi tiến hành các hoạt động với các em và thân chủ của mình.
Đồng thời, tôi cũng muốn gửi lời cảm ơn đến giáo viên bộ môn là thầy
giáo Nguyễn Ngọc Tùng đã giúp tôi liên hệ với cơ sở và giúp đỡ nhiều trong
quá trình học tập. Đợt thực tập này là cơ hội thuận lợi để tôi có thể áp dụng
những kiến thức mà tôi đã học vào thực tế, vào tiến trình giúp đỡ thân chủ.
Quả thực nếu không có đợt thực tập này thì tôi sẽ không có cơ hội xây
đắp thêm những lỗ hổng kiến thức của mình. Tuy có nhiều em có hoàn cảnh
éo le và chịu nhiều thiệt thòi nhưng bù lại các em có tấm lòng yêu thương
nhau và đây là điểm ghi lại sâu sắc trong lòng tôi. Tuy vậy, trong quá trình
thực tập ngoài một số thuận lợi, tôi đã gặp không ít những khó khăn nhất định
và nó đã phần nào hạn chế đến quá trình thực tập.
Thời gian thực tập kết thúc tôi nhận thấy mình đã có nhiều cố gắng để
hoàn thành tốt các nhiệm vụ tại cơ sở và các yêu cầu liên quan đến môn học.
Ngô Việt Hiệp 3
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
Theo yêu cầu của môn học cứ mỗi tuần có 5 buoir để làm việc vowisc ác em
và mỗi buổi là 3 giờ, do thời gian có ít nên tôi đã tận dụng hết thời gian có thể
để đến cơ sở và tiến hành thực tập. Trong 5 tuần là những nỗ lực của tôi và
tôi đã thu được kết quả.
Tôi xin gửi kèm báo cáo thực tập phần nội dung thực tập có thể của
mình ở trang đính kèm. Một lần nữa tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến
các cô ở trung tâm, cảm ơn các thầy giáo đã giúp đỡ nhiệt tình. Chúc mọi

người sức khỏe và hạnh phúc!
Hà Nội, ngày 12 tháng 9 năm 2011
Sinh viên
Ngô Việt Hiệp
Ngô Việt Hiệp 4
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
NỘI DUNG
Như chúng ta đã biết, thực tập công tác xã hội là hoạt động sinh viên
công tác xã hội được đưa xuống các cơ sở xã hội để làm công việc cho một
nhân viên công tác xã hội chuyên nghiệp trong một thời gian nhất định. Đây
là giai đoạn sinh viên vận dụng những lý thuyết, kỹ năng đã học để hỗ trợ một
thân chủ cụ thể trong bối cảnh cơ sở xã hội. Đây được xem là một khâu bắt
buộc trong quy trình đào tạo công tác xã hội.
Với vai trò là những bên có liên quan, mối quan hệ giữa sinh viên thực
tập với điều phối viên ở trung tâm, giáo viên hướng dẫn là rất lớn. Mối quan
hệ đó được thể hiện rõ bằng sơ đồ sau:

Ngô Việt Hiệp 5
KII-CTXH
Sinh viên thực tập
công tác xã hội
- Điều phối viên
- Giáo viên hướng dẫn
- Cơ sở đào tạo
- Cơ sở thực tập
Hỗ trợ Hỗ trợ
Phối hợp, hỗ trợ
Quản lý

Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
Theo mô hình trên, chúng ta thấy rõ hơn việc sinh viên thực tập được hỗ
trợ thế nào trong quá trình thực tập tại cơ sở và như bản báo cáo này đã trình
bày, đây cũng là phần chính của báo cáo. Trong phần nội dung cụ thể của báo
cáo này, tôi xin chia thành 3 phần chính như sau:
Phần I: Tổng quan về cơ sở – nhà Hữu nghị I
Phần II: Tiến trình giúp đỡ một thân chủ cụ thể
Phần III: Nhìn lại đợt thực tập
Nội dung cụ thể các phần như sau:
Ngô Việt Hiệp 6
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
PHẦN I:
TỔNG QUAN VỀ CƠ SỞ - NHÀ HỮU NGHỊ I
1. Lịch sử hình thành Nhà Hữu Nghị I Đống Đa:
Nhà Hữu Nghị I được thành lập thành 10/1991 với sự giúp đỡ của Sở lao
động thương binh xã hội và được UBND Quận Đống Đa quản lý và được Phòng
Lao động Thương binh xã hội Quận Đống Đa quản lý về mặt chuyên môn, có
tên gọi ban đầu là Nhà Hữu Nghị I Đống Đa với số trẻ 25 cháu.
Tháng 7/1991 Nhà Hữu Nghị I được xây dựng và Nhà Hữu Nghị I tại ngõ
chợ Khâm Thiên sát nhập với Nhà Hữu Nghị I và lấy tên chung là Nhà Hữu
Nghị I Đống Đa, trụ sở được đặt tại số 48 ngõ Thái Thịnh II, phường Thịnh
Quang, Đống Đa, Hà Nội với số trẻ là 60 cháu.
Sau 20 năm xây dựng và trưởng thành Nhà Hữu Nghị I đã được nâng cao
về mọi mặt. Mặc dù còn nhiều khó khăn song với nỗ lực và phấn đấu của tập thể
cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường cùng với sự giúp đỡ của các ban ngành
nhà trường đã đạt được những thành tích xuất sắc được tặng nhiều bằng khen,
giấy khen của Thủ tướng Chính phủ trong công tác bảo vệ-chăm sóc thiếu niên

nhi đồng nhiều năm. Được Bộ văn hóa thông tin, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ
Chí Minh và Cung văn hóa thiếu nhi Hà Nội tặng giấy khen đã tham gia tốt liên
hoan văn nghệ trẻ em thiệt thòi thành phố Hà Nội và đạt giải cao.
Các cháu còn tham gia các lớp học vẽ, học thanh nhạc, học múa của các
hội từ thiện tổ chức theo dự án… và đạt nhiều kết quả tốt.
Để động viên tinh thần học tập của các con mỗi năm học Nhà Hữu Nghị I
đều tổ chức cho các cháu đi công viên nước, đi Thiên Đường Bảo Sơn… Nhà
Hữu Nghị I đã thực sự là mái ấm cho 60 em có hoàn cảnh khó khăn đậc biệt trên
địa bàn Quận Đống Đa.
Ngô Việt Hiệp 7
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
2. Nhiệm vụ:
Tiếngười nhận và nuôi dưỡng trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn có
hộ khẩu thường trú tại Quận Đống Đa.
Phối hợp chặt chẽ với các trường phổ thông trên địa bàn Phường Thịnh
Quang để đưa các em vào học văn hóa ở các trường tiểu học Thái Thịnh, Trung
học cơ sở Thái Thịnh, Trung học cơ sở Thịnh Quang.
Chăm sóc sức khỏe thường xuyên đồng thời phối hợp với trung tâm y tế
Quận Đống Đa khám chữa bệnh miễn phí. Các em còn được cấp thẻ bảo hiểm y
tế, được tham gia bảo hiểm thân thể hàng năm
Các cháu còn được tham gia các lớp học kỹ năng sống, lớp nòng cốt của
Phòng Lao động Thương binh xã hội tổ chức. Ngoài ra các cháu được học vi
tính, Tiếng Anh được tổ chức AMT dạy.
3. Mục tiêu:
Tiếp nhận, quản lý trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Nuôi dưỡng
các em về mặt thể chất lẫn tinh thần, giúp các em phát triển một cách toàn diện,
giúp các em trở thành công dân có ích cho xã hội.
4. Đội ngũ cán bộ, giáo viên nhà trường

Ban phụ trách có : 01 phụ huynh
Bộ phận tài chính : 01 kế toán, 01 thủ quỹ
Bộ phận chăm sóc, nuôi dưỡng : 03 đồng chí
Bộ phận bảo vệ : 02 đồng chí
Bộ phận văn thư : 01 đồng chí
5. Đối tượng hưởng dịch vụ:
Ngô Việt Hiệp 8
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
Nhà Hữu Nghị I tiếp nhận và nuôi dưỡng trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt
khó khăn từ 5-16 tuổi, có hộ khẩu thường trú tại Quận Đống Đa. Cụ thể là trẻ
mồ côi cả cha lẫn mẹ, hoặc mồ côi cha (mẹ), hoặc cha mẹ bỏ đi, mất tích, hoặc
không đủ khả năng nuôi dưỡng, trẻ con nhà nghèo, bố mẹ ốm đau, bố mẹ vào tù
hoặc đang đi cai nghiện… những em thuộc diện trên thì được Phòng Lao động
thương binh xã hội duyệt vào Nhà Hữu Nghị I.
Số trẻ hiện có 60 cháu.
* Xếp theo giới tính
STT Giới tính Số lượng
1 Nam 32
2 Nữ 28
* Xếp theo trình độ văn hóa:
Năm học 2009-2010
STT Cấp học Số lượng Ghi chú
1 Chưa đi học 2 2 học MG lớn
2 Tiểu học 25
3 Trung học cơ sở 30
4 Trung học phổ thông 3
* Xếp theo hoàn cảnh
Năm học 2009-2010

STT Hoàn cảnh gia đình Số lượng
1
Mồ côi 15
Mồ côi cha mẹ 1
2 Con thương binh 1
3 Bố mẹ đi tù 6
4 Khác 37
6. Nguồn cung cấp nuôi dưỡng
Ngô Việt Hiệp 9
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
Nhà Hữu Nghị I Đống Đa là cơ quan hành chính sự nghiệp, hoạt động
dưới sự chỉ đạo trực tiếp của UBND Quận Đống Đa. Khi xét duyệt cháu vào
Nhà Hữu Nghị I do Phòng Thương binh xã hội tuyến váo trường và ra trường.
Nguồn kinh phí hoạt động của Nhà Hữu Nghị I do tổ chức AMT (tổ chức từ
thiện Châu Á) thong qua UBND Quận Đống Đa cấp tiền lương của cán bộ, giáo
viên: có 5 người hưởng ngân sách nhà nước cấp, còn 4 người hưởng tiền công
do dự án chi trả. Cán bộ, giáo viên nhà trường làm việc kiêm nhiệm, tất cả các
loại giấy tờ công văn của Nhà Hữu Nghị I đều mang đấu trường mầm non Thịnh
Yên.
Trên đây là phần tóm lược về Nhà Hữu Nghị I và cũng là cơ sở nêu trên
thực tập. Phần tiếp theo tôi xin đi sâu vào bài báo cáo của mình về tiến trình can
thiệp và làm việc với thân chủ.
Ngô Việt Hiệp 10
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
PHẦN II:
TIẾN TRÌNH LÀM VIỆC VÀ CAN THIỆP VỚI THÂN CHỦ

Trong chúng ta chắc hẳn ai cũng biết tiếp cận và làm việc với trẻ bình
thường đã khó, nay làm việc với trẻ mồ côi lại càng khó hơn. Trong thời gian
thực tập tại Nhà Hữu Nghị I, tôi đã tiếp xúc và làm quen với nhiều đối tượng trẻ
mồ côi. Mỗi em đều có những hoàn cảnh khó khăn khác nhau. Tuy nhiên, qua
quá trình làm việc, tôi đã chọn một thân chủ để làm việc. Và cuối cùng, tôi đã đi
đến can thiệp với một đối tượng cụ thể của mình. Tuy nhiên, trong giới hạn bài
báo cáo này, tôi xin trình bày thêm về hoàn cảnh của em và lý do tôi tiến hành
chọn em đó để làm đối tượng can thiệp của mình
1. Tiểu sử về thân chủ
Em tên là Võ Thành Đạt, em sinh năm 200, em 11 tuổi. Hiện đang là học
sinh lớp 6D trường Trung học cơ sở Thái Thịnh. Bố Đạt là một người không có
nghề nghiệp ổn định, mẹ của Đạt làm nghề tự do. Cuộc sống gặp nhiều khó khă,
thiếu thốn mà khi Đạt được 2 tuổi thì bố em đạt bỏ nhau. Từ đó Đạt sống vối bố
và bà. Thấy tình cảnh khó khăn nhưng Đạt vẫn sống lạc quan cho dù biết trong
lòng em cũng có những vết thương mà không phải ai cũng biêt. Từ khi bỏ nhau
cả bố và mẹ đẻ của Đạt cũng đã kết hôn với người mới, từ đó mẹ đẻ của Đạt
cũng không đến thăm em nữa. Còn về phần bố Đạt sau khi lấy vợ mới cũng đã
sinh được một bé gái và từ đó Đạt đã sống chung dưới 1 mái nhà với người mẹ
nuôi và em gái.
Qua tiểu sử của em Đạt, chúng ta hình thành sơ đồ phả hệ như sau:
Ngô Việt Hiệp 11
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
Chú thích:
: Mối quan hệ lỏng lẻo
: Mối quan hệ thân thiết
: Mối quan hệ xa cách
* Đối với em Đạt
So với nhiều em ở Trung tâm thì em Đạt là đối tượng khá đặc biệt. Hoàn

cảnh cũng rất khó khăn, ở độ tuổi còn rất bé em đã đã không còn được gặp
người mẹ đã sinh ra em, người mẹ đó cũng không đến thăm em. Có lẽ vì điều đó
mà em rất buồn, buồn vì người đã sinh ra em lại không quan tâm đến em. Bản
chất của con người khi sinh ra là tốt, nhưng do những tác động của môi trường
xung quanh, những biến động của cuộc sống đã làm con người ta xấu đi. Vấn đề
lớn của em bây giờ là việc học tập và cách giao tiếp. Như tôi được biết thì học
lực của em không được tốt, trong giao tiếp em hay nói tục, chửi thề. Tuy nhiên
qua quan sát tôi thấy khi làm việc gì thì em rất chú tâm, đây có thể coi là điểm
Ngô Việt Hiệp 12
KII-CTXH
Bố
Mẹ
nuôi
Bà
Mẹ
đẻ
Thân chủ
em Đạt
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
mạnh của em. Hiện nay, ngoài bạn bè ở Trung tâm em có có mẹ nuôi, bố, bà, em
gái. Vì vậy, để giúp em chúng ta cần xác định các nguồn lực đang tồn tại xung
quanh thân chủ. Đó sẽ là hệ thống tốt để trợ giúp em tiến bộ hơn.
Trên đây là đối tượng mà tôi sẽ tiến hành can thiệp. Em Đạt đang ở bậc
trung học cơ sở, lứa tuổi này đã có những thay đổi trong suy nghĩ và nhận thức
của mình. Tôi hy vọng trong quá trình giúp đỡ em Đạt, em sẽ thay đổi lại suy
nghĩ và hành động. Em sẽ có một cái nhìn đúng đắn hơn về bản thân và cuộc
sống của mình.
2. Tiến trình công tác xã hội với cá nhân qua quá trình làm việc và can
thiệp với em Đạt

Thời gian thực tập ở Trung tâm kéo dài 5 tuần và việc lựa chọn, lên kế
hoạch trị liệu cho thân chủ kéo dài trong 3 tuần. Khoảng thời gian này không thể
nói là dài và đủ để tiến hành trợ giúp một người, khiến người đó thay đổi bản
thân mình. Đồng thời, tôi đã gặp khó khăn cho việc tiếp cận thân chủ. Vốn trong
công tác xã hội làm việc với cá nhân, chúng ta thường tiến hành giúp đỡ thân
chủ qua 7 bước và để trị liệu một cách có hiệu quả, tôi đã tiến hành lập kế
hoạch. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp bắt buộc phải thay đổi kế hoạch để
phù hợp. Trong bản kế hoạch tôi nêu ra có sử dụng thời gian giúp đỡ thân chủ
vào ban ngày nhưng do em phải đi học nên không thể tiếp cận với em nhiều
được. Khi tiến hành làm việc với em Đạt tôi vẫn thực hiện đúng những bước
trong tiến trình. Quá trình đó được diễn ra như sau:
Thứ nhất là tiếp cận thân chủ: ở đây, chúng ta cần tọa mối quan hệ tốt với
trẻ để trẻ tin tưởng khi nói chuyện. Từ đó sẽ có thể thu nhập thông tin một cách
tốt nhất. Em Đạt có hoàn cảnh khá đặc biệt.
Trong Nhà Hữu Nghị I cũng có nhiều em với nhiều hoàn cảnh khác nhau
nhưng xét trên nhiều phương diện (hoàn cảnh, lứa tuổi ) tôi nhận thấy em là đối
tượng cần tiếp cận và giúp đỡ nhiều. Khi tiến hành tiếp cận với em Đạt tôi đã
gặp không ít khó khăn. Không phải vì em khó bắt chuyện mà là do em nghịch
Ngô Việt Hiệp 13
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
và hay đùa nên khiến người nói chuyện rất khó để đề cập với em về vấn đề của
chính mình.
Thứ hai, là nhận diện vấn đề liên quan đến trẻ, xác định các nhu cầu của
trẻ, các nguyên nhân dẫn tới tình hình hiện nay của trẻ, xác định các hạn chế và
yếu tố ảnh hưởng đến trẻ… Vấn đề của em Đạt hiện nay có thể được xác định
qua điểm mạnh và điểm yếu như sau:
Điểm mạnh Điểm yếu
- Em khá là hiếu động và thông minh - Lực học kém hơn trước

- Em rất chú tâm khi làm việc, rất
chuyên cần
- Em không có sự quan tâm từ mẹ đẻ,
bố đi lấy vợ khác
- Em có khả năng sáng tạo - Mềm yếu, hay bị bát nạt
- Em có sự trợ giúp từ Trung tâm bảo
trợ Nhà Hữu Nghị I
Các vấn đề đó đều có những nguyên nhân phát sinh nhưng theo tôi
nguyên nhân lớn nhất là do hoàn cảnh… Để giúp đỡ em Đạt tôi tìm đến các
điểm mạnh của em. Đó là cái chúng ta dựa vào để giải quyết vấn đề:
Thứ ba, là thu nhập dữ liệu: Trong bước này, nhân viên công tác xã hội
không chỉ thu thập thông tin từ trẻ mà còn thu thập thông tin cùa những người
xung quanh trẻ để có cái nhìn tổng thể và khách quan. Để biết hơn về em Đạt,
ngoài việc tìm hiểu từ em, tôi đã nhờ sự giúp đỡ của em Đào Tùng Anh là bạn
của em Đạt ở Nhà Hữu Nghị I. Đó là hệ thống nguồn lực mà tôi cần khai thác.
Như đã trình bày ở trên.
Từ khi biết mẹ để bỏ rơi mình, bố đi lấy vợ khác, em không nói nhiều về
quá khứ. Bởi vậy, để thu thập thông tin về em là rất khó và không đủ, tôi đã nói
chuyện với em Đào Tùng Anh người bạn của Đạt để tìm hiểu thêm. Chính
nguồn lực này đã giúp tôi thu thập khá nhiều thông tin về em Đạt.
Thứ tư, là chuẩn đoán: Dựa vào những gì thu thập được, người nhân viên
công tác xã hội có thể xác định được tính chất nghiêm trọng của vấn đề cũng
Ngô Việt Hiệp 14
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
như các yếu tố nảy sinh vấn đề của trẻ. Qua đó, tìm ra các mối quan hệ, Từ các
bước ở trên, bản thân tôi thấy vấn đề của em Đạt hiện nay cần phải tác động
chính là việc giúp em cởi mở hơn, nâng cao khả năng học tập và giảm thiểu
những lời nói thô tục khi giao tiếp. Đồng thời phát huy được những điểm mạnh

của em.
Thứ năm, là kế hoạch trị liệu: ở bước này, nhân viên công tác xã hội cần
phải xác định mục tiêu đạt được với trẻ, bản kế hoạch đó có thể là các thông tin
như: thời gian gặp trẻ, vai trò của bố mẹ, người thân, quá trình thực hiện. Trong
thời gian tìm hiểu, tiếp xúc với em Đạt, biết được hoàn cảnh và mong muốn
giúp em, tôi đã đưa ra một kế hoạch trị liệu cụ thể là nó sẽ là bán kế hoạch để
theo đó tôi tiến hành trị liệu cho em, kế hoạch đó tập trung vào các vấn đề sau:
- Rèn em học bài.
- Động viên, an ủi, đưa ra những lời khen về điểm mạnh để em thấy được
giá trị và tự hào về bản thân.
- Đề cập nhẹ nhàng đến những vấn đề hiện tại của em và đưa vào lời
khuyên.
- Tổ chức trò chơi để mọi người cùng chơi.
- Cùng với hệ thống xung quanh em là những người đang trực tiếp dạy dỗ
em, các bạn trong cơ sở phối hợp cùng trị liệu cho em một cách có hiệu quả hơn.
Thứ sáu, là trị liệu: Đây là bước thực hành của bước kế hoạch trị liệu. Khi
nhân viên xã hội đưa ra kế hoạch trị liệu cho thân chủ của mình rồi thì cần phải
tiến hành trị liệu, chưa trị cho trẻ. Trong quá trình trị liệu cho em Đạt, ngoài một
số thuận lợi, tôi đã gặp không ít khó khăn.
Mặc dù đã đưa ra kế hoạch nhưng khi áp dụng có những vấn đề đòi hỏi
phải thay đổi hoặc thâm vào để thuận lợi hơn trong quá trình trợ giúp. Xét toàn
bộ vấn đề của thân chủ, khi trị liệu tôi đã tiến hành sử dụng một số kỹ thuật và
lý thuyết trong công tác xã hội cá nhân.
Ngô Việt Hiệp 15
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
* Về kỹ thuật:
Kỹ thuật nêu lên những mong muốn và nhận thức của thân chủ về sự thiếu
hụt trong cuộc sống của em. Từ khi rất bé đã bị người mẹ bỏ rơi, em không biết

người mẹ đó như thế nào, em thiếu đi tình thương của mẹ và hiện tại chỉ có bố,
bà, mẹ nuôi, em gái là người thân của em. Em mong muốn có tình thương yêu từ
những người ruột thịt trong đó có mẹ em nhưng em lại không có được. Khi sử
dụng kỹ thuật tôi đã biết được phần nào những mong muốn và suy nghĩ của
riêng em.
* Về lý thuyết:
Có hai thuyết được tôi sử dụng đó là thuyết nhận thức-hành vi và thuyết
hệ thống.
- Nội dung của thuyết nhận thức-hành vi nói rằng: Mọi hành vi đều xuất
phát từ nhận thức đúng sẽ dẫn tới hành vi đúng và ngược lại. Vì đó để thay đổi
hành vi, chúng ta cần phải thay đổi nhận thức.
Đối với em Đạt, để thay đổi những hành vi của em tôi đã tiến hành trò
chuyện, động viên em rất nhiều, đồng thời đưa ra những lời khuyên để em thấy
trong em có những cái cần phải thay đổi.
- Nội dung của thuyết hệ thống: Thuyết hệ thống tập trung đến các hệ
thống đang tồn tại xung quanh thân chủ. Nó được coi là các nguồn lực để có thể
trợ giúp cho thân chủ. Những hệ thống xung quanh đó gồm có hệ thống chính
thức, phi chính thức và hệ thống xã hội.
Áp dụng cho thân chủ, tôi nhận thấy tồn tại xung quanh thân chủ là các hệ
thống khác nhau… những hệ thống này góp phần lớn vào cuộc sống và nhận
thức của em. Có thể xem sơ đồ dưới đây tương đương với so đồ sinh thái.
Ngô Việt Hiệp 16
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
Qua thực tế tìm hiểu tôi thấy rằng: Ngoài hệ thống trường lớp, thì ngay tại
Trung tâm, trong Nhà Hữu Nghị I có hai mẹ, các cô chăm sóc và dạy dỗ Đạt. Ở
đây, em được hưởng mọi sự ưu đãi và giáo dục như những em cùng trang lứa,
được nhận tình thương, có mái ấm, bạn bè và anh chị…. Không chỉ có vậy, bên
cạnh bạn bè trong Nhà Hữu Nghị I tôi thấy có em Tùng Anh là người có thể tác

động nhiều đến em Đạt, tôi đã nhờ Tùng Anh tác động tích cực lên thân chủ của
mình. Qua một thời gian ngắn trị liệu cho thân chủ và cũng đem lại kết quả mặc
dù kết quả không như mong muốn ban đầu của tôi nhưng tôi thấy em đã có một
số thay đôi tích cực… Đó là mục đích mà công tác xã hội cá nhân hướng tới.
Ngô Việt Hiệp 17
KII-CTXH
Bạn bè trong Trung tâm
Bạn bè
Thân
chủ
(Đạt)
Trường học
Cộng đồng Trung tâm bảo trợ
(Nhà Hữu Nghị I
Nhân viên công tác xã hội
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
Bước cuối cùng là lượng giá trị: Khi đã trị liệu cho trẻ rồi nhân viên xã
hội cần đánh giá lại xem quá trình thực hiện đã tốt hay chưa? Nếu cần thay đổi
thì sẽ thay đổi như thế nào? Đồng thời có thể đưa ra kế hoạch trong tương lai
gần. Sau quá trình chữa trị, nhân viên công tác xã hội cần phải chú trọng đến
việc phục hồi những chức năng về thể chất, tâm lý và xã hội của trẻ.
Đối với em Đạt, qua quá trình trị liệu, tôi nhận thấy nếu mốn đạt kết quả
tốt hơn nữa cần phải phối hợp thêm với những người xung quanh thân chủ.
Quá trình tôi tiến hành can thiệp với thân chủ, ngoài những phương pháp
được sử dụng thường xuyên như thu thập thông tin từ các hệ thống xung quanh
thân chủ, quan sát các hoạt động của thân chủ, tôi còn trực tiếp thu thập thông
tin từ chính thân chủ của mình đẻ em có thể bày tỏ về hoàn cảnh, về quá khứ mà
em đã từng trải qua. Cũng có nhiều buổi trò chuyện được diễn ra, nhiều buổi
thành công và ngược lại nhưng nhìn chung việc can thiệp cũng đem lại một số

kết quả tốt đẹp.
Như đã nói ở phần trên, ngoài những phương pháp như trò chuyện, quan
sát để tìm hiểu về thân chủ, tôi còn tiến hành phúc trình với thân chủ. Tôi sẽ nêu
ra ở cuối bài báo cáo này.
Ngô Việt Hiệp 18
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
PHẦN III:
NHÌN LẠI ĐỢT THỰC TẬP
Chúng ta cũng biết, kiến thức học được từ sách vở chỉ là một phần, là
công cụ để mình tiến hành các hoạt động, điều quan trọng ở đây là phải áp dụng
những công cụ, kiến thức đó như thế nào vào thực tiễn. Để chuẩn bị cho quá
trình thực tập này, tôi đã được tìm hiểu, cung cấp rất nhiều các kiến thức ở trên
lớp, đã có sự chuẩn bị khi mình xuống cơ sở. Tuy vậy, những lo lắng và thách
thức không phải là không có:
Trước hết, đây là lần đầu tôi đi thực tập, liệu thân chủ có giống như những
gì đã được học.
Thứ hai, tôi sợ mắc phải những khuyết điểm không đáng có nên đã chuẩn
bị mọi tình huống để giải quyết.
Thứ ba, vì các em ở cơ sở phải đi học nên việc tiếp xúc với thân chủ còn
hạn chế.
Và như tôi đã nói, trong quá trình thực tập ngoài những thuận lợi thì cũng
có nhiều hạn chế đó là:
Thứ nhất, phương tiện đi lại không được thuận lợi, phải đi xe buýt nên
nhiều khi đến Trung tâm không đóng hẹn.
Thứ hai, do thể chất không được khỏe mạnh cho nên nhiều khi phải nghỉ,
điều này cũng rất mong anh Phương trưởng nhóm và các cô bên cơ sở thông
cảm.
Thứ ba, các em bên Trung tâm phải đi học chiều, trong khi đó buổi sáng

các em cũng phải học nên thời gian tiếp xúc không nhiều.
Tuy nhiên, tôi cũng nhận thấy một điều: nếu không có đợt thực tập này thì
những kiến thức được trang bị sẽ không áp dụng được và từ đó không có cái
Ngô Việt Hiệp 19
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
nhìn khách quan về khả năng của bản thân mình. Tôi cảm thấy mình lớn lên rất
nhiều sau đợt thực tập.
Qua đợt thực tập, tôi đã có thêm nhiều người bạn, những người bạn nhỏ
mà tôi cảm thấy yêu quý. Mặc dù sih ra các em phải chịu nhiều thiệt thòi so với
các bạn cùng lứa nhưng chính sự ngây thơ, chân thành của các em đã khiến tôi
không thể nào quên được.
Đợt thực tập cũng là bước tập duyệt ban đầu, là nền tảng để tôi chuẩn bị
hành trang trở thành một nhân viên công tác xã hội trong tương lai.
Và cuối cùng, thành quả lớn nhất sau đợt thực tập là tôi đã trực tiếp giúp
đỡ được rất nhiều các em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn (dạy các em học, vui chơi
cùng các em…) Đặc biệt đã trợ giúp cho thân chủ của mình, thay đổi các em
theo chiều hướng tích cực, giúp các em có trách nhiệm hơn với cuộc sống của
mình. Tuy nhiên, nếu được phép làm nhiều hơn so với yêu cầu của đợt thực tập,
tôi sẽ:
Một là, tiến hành các buổi đến cơ sở một cách thường xuyên hơn, với yêu
cầu tối thiểu một tuần 5 lần, mỗi lần 3 giờ thực tập tôi cảm thấy thời gian đó là
không đủ để sinh viên có thể can thiệp với thân chủ một cách cụ thể và sâu sắc.
Mặc dù đó là yêu cầu khách quan, là tối thiểu nên thời gian đến cơ sở của tôi
còn hạn chế.
Hai là, tôi sẽ không chỉ tiếp cận với thân chủ mà còn tiếp cận các hệ thống
xung quanh thân chủ thường xuyên hơn. Đó là cơ sở để tôi trợ giúp thân chủ có
hiệu quả hơn.
Ba là, tôi sẽ tổ chức cho các em ở trung tâm các trò chơi, dạy các em học

một cách thường xuyên hơn.
Bốn là, sẽ trợ giúp nhiều em hơn nữa. Vì các em ở cơ sở có những hoàn
cảnh khó khăn, mỗi em bên cạnh những ưu điểm của mình vẫn còn tồn tịa
những hạn chế. Có em học kém, có em hay ức hiếp các bạn khác… Giúp đỡ
nhiều em hơn nữa là mong muốn của bản thân tôi. Và nếu như đợt thực tập kế
Ngô Việt Hiệp 20
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
thúc, nếu được phép của trung tâm thì tôi vẫn đến với tư cách là sinh viên tình
nguyện để dạy các em học và vui chơi với các em.
Đợt thực tập này chỉ vẻn vẹn 5 tuần, một khoảng thời gian ngắn để tiến
hành trợ giúp một cá nhân nhưng nó là điều kiện cần thiết, là khoảng thời gian
quý giá để tôi học hỏi những kinh nghiệm. Đợt thực tập kết thúc là tiền đề cho
tôi vạch ra kế hoạch cho bản thân, cho quá trình phát triển chuyên môn của mình
sau này. Qua quá trình làm việc tôi đã được bổ sung thêm nhiều kiến thức về
nhiều nhóm đối tượng. Và tôi cảm thấy nó thực sự phù hợp với trình độ của
mình. Sau này, khi theo đuổi một chuyên ngành thì trẻ em theo tôi đó sẽ là
chuyên ngành chính của mình. Bởi vậy, ngay sau đợt thực tập này, tôi dự định sẽ
tìm hiểu sâu hơn về nhóm đối tượng này. Sẽ xin phép cơ sở thực tập được tiếp
tục đến Trung tâm với vai trò là sinh viên tình nguyện. Có như vậy, tôi mới có
điều kiện để tìm hiểu sâu hơn về các em, sưu tầm kinh nghiệm mới cho mình.
Trên đây là tất cả phần nội dung báo cáo thực tập của tôi được tiến hành
trong 5 tuần tại Nhà Hữu Nghị I. Chắc chắn báo cáo sẽ còn nhiều thiếu sót,
mong các thầy cô góp ý để bà báo cáo lần sau đạt hiệu quả tốt hơn. Cuối cùng
tôi xin cảm ơn các thầy, cô ở trường và các cô tại Nhà Hữu Nghị I, cũng xin cảm
ơn đến anh Phương trưởng nhóm đã giúp tôi hoàn thành tốt đợt thực tập để có
thể viết bài báo cáo này.
Một lần nữa xin chân thành cảm ơn, chúc mọi người sức khỏe và hạnh
phúc

Ngô Việt Hiệp 21
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
MỘT SỐ BUỔI PHÚC TRÌNH
* Buổi phúc trình thứ nhất
Người phỏng vấn : Đào Tùng Anh
Vai trò : Bạn của Võ Thành Đạt
Địa điểm phỏng vấn : Nhà Hữu Nghị I
Thời gian : 9h00 ngày 25/8/2011
Mục tiêu : Thu thập thông tin về thân chủ
Nội dung vấn đàm Nhận xét cảm nghĩ của sinh viên
- Sinh viên thực tập: chào em, qua 2
tuần vừa qua anh đã tiếp xúc với các
em ở Nhà Hữu Nghị I, anh có để ý đến
Đạt, anh muốn hỏi ý kiến của em về
Đạt chút được không?
- Tùng Anh: Được anh ạ, anh có thông
tin gì về em chưa?
- Sinh viên: Anh chưa, anh để ý thấy
Đạt khá là im lặng không sôi nổi lắm.
- Tùng Anh: Vâng, bình thường nó vẫn
hay như thế anh ạ.
- Sinh viên: ừ, em biết những gì về Đạt
có thể cho anh biết được không?
- Tùng Anh: Em không biết nhiều lắm
chỉ biết bố mẹ Đạt bỏ nhau rồi, bố Đạt
cũng đi lấy vợ khác, bây giờ Đạt ở với
bố và mẹ nuôi, Em nghe nó bảo mẹ đẻ
của nó lâu rồi không liên lạc gì với nó

Sau khi nghe Tùng Anh kể vè thân
chủ, tôi thấy đây là trường hợp cần
phải can thiệp. Tôi thông cảm cho hoàn
cảnh của Đạt
Ngô Việt Hiệp 22
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
nữa.
- Sinh viên: Em có biết gì về Đạt nữa
không?
- Tùng Anh: không anh ạ, em chỉ biết
có như vậy thôi.
- Sinh viên: Cảm ơn Tùng Anh!
* Buổi phúc trình thứ 2
Người phỏng vấn : Em Đạt
Vai trò : Thân chủ
Địa điểm phỏng vấn : Nhà Hữu Nghị I
Thời gian : 10h00 ngày 29/8/2011
Mục tiêu : Tiếp nhận và làm quen thân chủ
Nội dung vấn đàm Nhận xét cảm nghĩ của sinh viên
- Sinh viên: Chào em, anh có thể ngồi
đây được không?
- Thân chủ: Được ạ.
- Sinh viên: Em học văn à, chữ hơi xâu
nhỉ?
- Thân chủ: Em cố gắng ròi nhưng vẫn
không viết đẹp được.
- Sinh viên: Ừ, anh tên là Hiệp. Anh là
sinh viên thực tập ở đây. Anh nghe nói

là Đạt chăm chỉ lắm à?
- Thân chủ: Anh nghe ai nói vậy.
- Sinh viên: Anh thấy nhiều người nói
lắm.
- Thân chủ: Vậy à.
- Sinh viên: Ừ, để anh học cùng em
nhé.
Cảm nghĩ đầu tiên về thân chủ là người
dễ gần, dễ tiếp cận làm quen.
Ngô Việt Hiệp 23
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
- Thân chủ: Cũng được anh ạ.
* Buổi phúc trình thứ 3
Người phỏng vấn : Em Đạt
Vai trò : Thân chủ
Địa điểm phỏng vấn : Nhà Hữu Nghị I
Thời gian : 9h00 ngày 31/8/2011
Mục tiêu : Đề cập tới một số vấn đề chính
Nội dung vấn đàm Nhận xét cảm nghĩ của sinh viên
- Thân chủ: Anh đến đây lâu chưa?
- Sinh viên: Anh mới đến, em chăm chỉ
thật đấy, đến đây sớm thế.
- Thân chủ: Em đến làm bài tập anh
hướng dẫn cho em được không?
- Sinh viên: Để anh xem thế nào?
- Thân chủ: Mai bọn me có bài kiểm
tra rồi.
- Sinh viên: Ừ, cả hai cùng làm vậy.

Hôm trước anh nghe nói là em chửi
bạn, anh thấy như thế là không đúng.
- Thân chủ: Ai nói với anh
- Sinh viên: Ai nói không quan trọng,
quan trọng là có phải em nói hay
không?
- Thân chủ: Đúng là em nói
- Sinh viên: Anh nghĩ em làm thế sẽ
khiến mọi người buồn đấy
- Thân chủ: Lần sau em sẽ rút kinh
nghiệm.
- Sinh viên: Anh tin ở em
Cảm nghĩ đầu tiên về thân chủ là người
dễ gần, dễ tiếp cận làm quen.
Ngô Việt Hiệp 24
KII-CTXH
Báo cáo thực tập
GVHD: ThS. Nguyễn Trọng Tiến
Ngô Việt Hiệp 25
KII-CTXH