So sánh các phương pháp dạy học, ưu điểm của việc sử dụng mô hình khi giảng dạy nội dung Hình chiếu vuông góc

1

SỞ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TP HỒ CHÍ MINH
SỞ GIÁO DỤC -- ĐÀO TẠO TP HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG THPT NGUYỄN HỮU HN
TRƯỜNG THPT NGUYỄN HỮU HN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
SÁNG KIẾN KINH NGHIEÄM
ĐỀ TÀI:

SO SÁNH CÁC PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC,
ĐỀ TÀI:
TẠO HỨNG THÚ CHO SỬ DỤNG MƠ HÌNH KHI NGHỆ.
ƯU ĐIỂM CỦA VIỆC HỌC SINH TRONG GIỜ HỌC CÔNGGIẢNG
DẠY NỘI DUNG “ HÌNH CHIẾU VNG GĨC”.

GIÁO VIÊN: TRẦN THỊ KIM
GIÁOMÔN: :CÔNN THỊ KIM
BỘ VIÊN TRẦ G NGHỆ
BỘ MÔN: CÔNG NGHỆ

NĂM HỌC: 2012- 2013
NĂM HỌC: 2013- 2014
---GV: Trần Thị Kim---


2

MỤC LỤC
TỰA

TRANG

A. ĐẶT VẤN ĐỀ

3

B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

4

I.

KẾ HOẠCH THỰC HIỆN
4

1. KHÓ KHĂN.
2. GIẢI PHÁP.
II. NỘI DUNG THỰC HIỆN
1. CÁC PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN.
2. CÁC GIÁO ÁN.
 GIÁO ÁN- PHƯƠNG PHÁP I
 GIÁO ÁN- PHƯƠNG PHÁP II
 GIÁO ÁN- PHƯƠNG PHÁP III

5
5

6
11

16

III. KẾT QUẢ THỰC HIỆN
1. NHẬN XÉT ƯU NHƯC ĐIỂM CỦA 3
GIÁO ÁN.
2. NHẬN XÉT CÁC SAI SÓT THƯỜNG GĂP
CỦA HỌC SINH KHI LÀM BÀI THỰC
HÀNH VẼ 3 HÌNH CHIẾU VUÔNG GÓC.
3. BẢNG THỐNG KÊ KẾT QUẢ GIẢNG DẠY.

C. KẾT KUẬN

23

28
35
37

---GV: Trần Thị Kim---


3

ĐỀ TÀI
SO SÁNH CÁC PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC – ƯU ĐIỂM CỦA
VIỆC SỬ DỤNG MƠ HÌNH KHI GIẢNG DẠY NỘI DUNG
“HÌNH CHIẾU VNG GĨC”.

A.ĐẶT VẤN ĐỀ.
Cơng nghệ là mơn học ứng dụng bằng cách vận dụng những nguyên lý vào thực

tiễn nhằm đáp ứng các nhu cầu thực tế về khoa học kỹ thuật ngày càng phát triển của xã
hội. Việc tiếp cận với môn học này ở trường phổ thơng giúp học sinh có thể hình thành
định hướng của bản thân đối với chọn nghề nghiệp trong tương lai như: kỹ thuật chăn
ni, trồng trọt, kinh tế gia đình, quản trị doanh nghiệp, cơ khí, xây dựng, ơtơ, điện kỹ
thuật...
Trong phân phối chương trình mơn Cơng nghệ 11 ở học kỳ I, phần I Vẽ kỹ thuật
cơ sở, ở phần này đòi hỏi học sinh phải vận dụng kiến thức để đọc và vẽ được các hình
chiếu của một vật thể từ đơn giản đến phức tạp rồi từ đó có thể đọc được các bản vẽ
trong một số lĩnh vực như cơ khí, xây dựng, kiến trúc ...Để làm được điều đó học sinh
phải có một nền tảng vững chắc trong bài 2:“Hình chiếu vng góc”, thì việc đọc được
bản vẽ ngay từ những năm học phổ thông đối với các em khá dễ dàng. Sau nhiều năm
giảng dạy môn Công nghệ khối 11 tôi đã rút ra một số kinh nghiệm từ việc so sánh các
phương pháp dạy học và tìm được phương pháp sử dụng đồ dùng dạy học có hiệu quả
nhằm giúp cho học sinh có thể tiếp thu tốt hơn nội dung bài 2: “Hình chiếu vng góc”
và dễ dàng trong việc thực hiện các bài thực hành có liên quan đến việc vẽ 3 hình chiếu
vng góc.

---GV: Trần Thị Kim---


4

B.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I.KẾ HOẠCH THỰC HIỆN:
1. Khó khăn:
Thực tế giảng dạy cho thấy bài “Hình chiếu vng góc” là nội dung tương đối khó,
địi hỏi học sinh phải có kiến thức về hình học khơng gian, phải có trí tưởng tượng,
phải biết tư duy đồng thời phải nắm vững những khái niệm căn bản như: thế nào là
hình chiếu, mặt phẳng chiếu, hướng chiếu và phải biết cách phân tích hình dạng của
vật thể.

2. Giải pháp:
Từ những khó khăn trên tôi tiến hành một số giải pháp như sau:
 Khuyến khích học sinh xem bài trước khi đến lớp và hoàn tất các bài tập về nhà.
 Hướng dẫn học sinh thảo luận theo nhóm và chia sẻ kiến thức của mình trước lớp
thơng qua đó học sinh sẽ phát huy khả năng tự học và học được nhiều ở bạn bè.
 Giáo viên kết hợp nhiều phương pháp giảng dạy như phát vấn, thuyết trình, gợi
mở...Giáo viên soạn bài trên máy chiếu kết hợp với làm các mô hình thật để học
sinh dễ nắm bắt được nội dung bài hơn.

---GV: Trần Thị Kim---


5

II. NỘI DUNG THỰC HIỆN:
1. Các phương pháp:
Tôi đã tiến hành so sánh các phương pháp giảng dạy khác nhau trên các lớp của
khối 11:
Phương pháp thứ nhất:
Giảng bằng phương pháp truyền thống bảng đen phấn trắng kết hợp với bản vẽ.
Giáo viên vẽ hình trên bảng, đặt câu hỏi gợi mở, học sinh trả lời, sau đó giáo viên vẽ
lần lượt các bước vừa vẽ vừa giảng cho đến hết.
Phương pháp thứ hai:
Giáo viên soạn bài bằng powerpoint giảng trên máy chiếu, giáo viên vừa giảng
vừa cho xuất hiện lần lượt các hình ảnh cần thể hiện.
Phương pháp thứ ba:
Giáo viên soạn bài bằng powerpoint vừa kết hợp làm mơ hình. Giáo viên sử
dụng mơ hình đặt câu hỏi cho học sinh trả lời để dẫn dắt đến các nội dung của bài vừa
cho xuất hiện các hình ảnh cần thiết trên màn hình.

Sau đây là 3 giáo án thể hiện 3 phương pháp dạy khác nhau:

---GV: Trần Thị Kim---


6

2. Các giáo án:

GIÁO ÁN - PHƯƠNG PHÁP THỨ I
BÀI 2:

HÌNH CHIẾU VUÔNG GÓC

I Mục tiêu:
1. Kiến thức:
+ Hiểu được nội dung cơ bản của phương pháp hình chiếu vuông góc.
+ Biết được vị trí của các hình chiếu ở trên bản vẽ.
+ Phân biệt được PPCGT1 và PPCGT3
2. Kỹ năng:
+ Đọc được bản vẽ hình chiếu vuông góc của vật thể đơn giản .
+ Biết vận dụng kiến thức đã học để thực hiện một bản vẽ đơn giản.
3. Tư duy: Phát triển óc phân tích, tổng hợp
4. Thái độ: Rèn luyện học sinh óc tư duy logic , tìm tòi kiến thức , tập trung , sôi nổi
II. Phương tiện dạy học:
+ Các bảng vẽ minh họa ( hình 2.1, 2.2, 2.3, 2.4 SGK).
+ Thước, phấn trắng, phấn màu.
III. Phương pháp dạy học: Dùng phương pháp gợi mở, kết hợp vấn đáp.
IV. Tiến trình dạy học và các hoạt động:

Tiến trình bài học:
B1: Kiểm tra bài cũ:
B2: Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC
SINH

NỘI DUNG BÀI GIẢNG

GV: Bài giảng gồm có 2 nội dung chính:
PPCG1 và PPCG3.
Trọng tâm của bài là:
+ Vị trí tương đối giữa vật thể và các mp
hình chiếu.

---GV: Trần Thị Kim---


7

+ Cách bố trí các hình chiếu trên bản vẽ.
Trước hết chúng ta cùng tìm hiểu phương
pháp chiếu góc thứ nhất được thực hiện như
thế nào
* Hoạt động 1: Tìm hiểu phương pháp
I.PHƯƠNG PHÁP CHIẾU GÓC THỨ
chiếu góc thứ 1.
NHẤT (PPCG1):
GV: Ở lớp 8 các em đã có khái niệm sơ bộ
về hình chiếu, vậy với kiến thức đã tìm
hiểu trước ở nhàchúng ta cùng ôn lại hình

chiếu vuông góc của 1 điểm, 1 đường
thẳng, 1 mặt phẳng.
GV: giả sử ánh nắng mặt trời chiếu xuống
mặt đất lúc 12h trưa, vậy hướng chiếu của
mặt trời như thế nào với mặt đất?
HS trả lời: vuông góc với mặt đất.
GV giảng HCVG của 1 điểm, HCVG của 1
đường thẳng, 1 mặt phẳng sau đó GV giả
sử ánh mắt của HS là hướng chiếu, mặt
bảng là mp hình chiếu lập lại vài trường
hợp chiếu vuông góc của 1 điểm, 1 đường
thẳng, 1 mặt phẳng.
GV treo bảng vẽ hình 2.1 và lần lượt giảng.
GV: Trong PPCG1, vật thể được đặt như
thế nào đối với các mp hình chiếu đứng,
bằng và cạnh? ( hình 2.1)
HS trả lời: vật thể được đặt phía trước mp
hình chiếu đứng, vật thể được đặt bên trái
mp hình chiếu cạnh và bên trên mp hình
chiếu bằng.
- Sau khi chiếu mp hình chiếu = và mp hình
chiếu cạnh được xoay như thế nào?
HS trả lời: mp hình chiếu = được xoay
xuống bên dưới 1 góc 90 độ và mp hình
chiếu cạnh được xoay qua bên phải 90 độ.
- Trên bản vẽ, các hình chiếu được bố trí
như thế nào? (hình 2.2)
HS trả lời: hình chiếu = được đặt phía dưới

---GV: Trần Thị Kim---

8

mp hình chiếu đứng, hình chiếu cạnh được
đặt bên phải hình chiếu đứng.
GV vẽ hình 2.2 và giảng: Để đơn giản, dễ
thể hiện trên bản vẽ ta không biểu diễn 3
hình chiếu trong hình học không gian như
hình 2.1 mà sẽ thể hiện 3 hình chiếu vuông
góc như hình 2.2.
Cần nói rõ hình chiếu bằng và hình chiếu
cạnh được đặt ở vị trí liên hệ gióng với
hình chiếu đứng

1. Vị trí của vật thể đối với các MP hình
chiếu:
Vật thể được đặt phía trước mp hình
chiếu đứng, vật thể được đặt bên trái mp
hình chiếu cạnh và bên trên mp hình
chiếu bằng.
2. Các hướng chiếu:(hướng nhìn) từ
trước, từ trên xuống và từ bên trái qua
theo thứ tự vuông góc với các mp HC
đứng, HC bằng, HC cạnh.
3. Vị trí các hình chiếu thể hiện trên
bản vẽ:
- Hình chiếu đứng: nằm góc trên bên trái
bản vẽ.
- Hình chiếu bằng: được đặt bên dưới

hình chiếu đứng.
- Hình chiếu cạnh: được đặt bên phải
hình chiếu đứng

II.PHƯƠNG PHÁP CHIẾU GÓC THỨ
* Hoạt động 2: Tìm hiểu PPCG3.
GV treo bảng vẽ hình 2.3 và lần lượt giảng. BA (PPCG3):
Các bước giảng tiến hành lần lược như ở
phần PPCG thứ I
GV: Các em hãy quan sát hình 2.3 và trả
lời câu hỏi:Trong PPCG3, vật thể được đặt
như thế nào đối với các mp hình chiếu
đứng, bằng và cạnh?
HS trả lời:..
GV: Sau khi chiếu, mp hình chiếu = và mp
hình chiếu cạnh được xoay như thế nào?
HS trả lời:..
Trên bản vẽ, các hình chiếu được bố trí như
thế nào? (hình 2.4 sgk).
GV vẽ hình 2.4 và giảng: Để đơn giản, dễ
---GV: Trần Thị Kim---


9

thể hiện trên bản vẽ ta không biểu diễn 3
hình chiếu trong hình học không gian như
hình 2.3 mà sẽ thể hiện 3 hình chiếu vuông
góc như hình 2.4
+Sau khi HS trả lời xong, lưu ý các em

xem như các mp ở phương pháp này là
trong suốt.
> Nhớ ở bài này chỉ giảng qua cho các em
biết PPCG3 còn không bắt các em thực
hành theo cách này.(cần nói rõ tiêu chuẩn
VN và tiêu chuẩn QTế qui định bản vẽ
được dùng 1 trongû 2 phương pháp, nước ta
và các nước Châu Âu thường dùng PPCG1,
nhiều nước Châu Mỹ và 1 số nước khác
dùng PPCG3).

1. Vị trí của vật thể đối với các MP hình
chiếu:
Vật thể được đặt phía sau mp hình
chiếu đứng, vật thể được đặt bên phải
mp hình chiếu cạnh và bên dưới mp hình
chiếu bằng.
2. Các hướng chiếu:(hướng nhìn) từ
trước, từ trên xuống và từ bên trái qua
theo thứ tự vuông góc với các mp HC
đứng, HC bằng, HC cạnh.
3. Vị trí các hình chiếu thể hiện trên
bản vẽ:
- Hình chiếu đứng: nằm góc dưới bên
phải bản vẽ.
- Hình chiếu bằng: được đặt bên trên
hình chiếu đứng.
- Hình chiếu cạnh: được đặt bên trái hình
chiếu đứng

---GV: Trần Thị Kim---


10

Hoạt động 3:Hướng dẫn học sinh làm bài
tập áp dụng.
Cho học sinh quan sát hình 2.5 và hướng
dẫn HS điền vào bảng 2.1, bảng 2.2, bảng
2.3 trang 13,14 sgk. sau đó gọi 3 HS lên
bảng sửa bài

Bảng 2.1
Hướngchiếu

Tên gọi
hình chiếu
A B C

Hình chiếu
1
2
3
Bảng 2.2
3

HCC
HCB
HCĐ
Bảng 2.3

1

2
B3: Củng cố:
• 1.Tại sao phải dùng nhiều hình chiếu để biểu diễn vật thể?
• 2. Sự khác nhau của PPCG1 và PPCG3 như thế nào?
B4: Dặn dò chuẩn bị bài mới :
1.Bài tập:
Làm bài tập ở trang 21 sgk.
2. Chuẩn bị bài mới:
• Xem trước bài 3: Chuẩn bị các dụng cụ, vật liệu để làm bài thực hành giờ học sau.
•
*Rút kinh nghiệm:

---GV: Trần Thị Kim---


11

GIÁO ÁN- PHƯƠNG PHÁP THỨ II
BÀI 2:

HÌNH CHIẾU VUÔNG GÓC

I Mục tiêu:
1. Kiến thức:
+ Hiểu được nội dung cơ bản của phương pháp hình chiếu vuông góc.
+ Biết được vị trí của các hình chiếu ở trên bản vẽ.
+ Phân biệt được PPCGT1 và PPCGT3

2. Kỹ năng:
+ Đọc được bản vẽ hình chiếu vuông góc của vật thể đơn giản .
+ Biết vận dụng kiến thức đã học để thực hiện một bản vẽ đơn giản.
3. Tư duy: Phát triển óc phân tích, tổng hợp
4. Thái độ: Rèn luyện học sinh óc tư duy logic , tìm tòi kiến thức , tập trung , sôi nổi
II. Phương tiện dạy học:
+ Máy projector.
III. Phương pháp dạy học: Dùng phương pháp gợi mở, kết hợp vấn đáp, thuyết trình.
IV. Tiến trình dạy học và các hoạt động:
Tiến trình bài học:
B1: Kiểm tra bài cũ:
B2: Bài mới
HỌAT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC
SINH
GV: Bài giảng gồm có 2 nội dung chính:
PPCG1 và PPCG3.
Trọng tâm của bài là:
+ Vị trí tương đối giữa vật thể và các mp hình
chiếu.
+ Cách bố trí các hình chiếu trên bản vẽ.
Trước hết chúng ta cùng tìm hiểu phương pháp
chiếu góc thứ nhất được thực hiện như thế nào

---GV: Trần Thị Kim---

NỘI DUNG BÀI GIẢNG


12

* Hoạt động 1: Tìm hiểu phương pháp chiếu
I.PHƯƠNG PHÁP CHIẾU GÓC THỨ
góc thứ 1.
NHẤT (PPCG1):
GV: Ở lớp 8 các em đã có khái niệm sơ bộ về
hình chiếu, vậy với kiến thức đã tìm hiểu trước
ở nhàchúng ta cùng ôn lại hình chiếu vuông
góc của 1 điểm, 1 đường thẳng, 1 mặt phẳng.
GV: giả sử ánh nắng mặt trời chiếu xuống mặt
đất lúc 12h trưa, vậy hướng chiếu của mặt trời
như thế nào với mặt đất?
HS trả lời: vuông góc với mặt đất.
GV chiếu hình ảnh trên màn hình HCVG của
1 điểm, HCVG của 1 đường thẳng, 1 mặt
phẳng sau đó GV giả sử ánh mắt của HS là
hướng chiếu, mặt bảng là mp hình chiếu lập
lại vài trường hợp chiếu vuông góc của 1
điểm, 1 đường thẳng, 1 mặt phẳng.
GV chiếu hình ảnh trên màn hình với vật thể
đơn giản hình chữ L và lần lượt giảng PPCGI.
GV tiếp tục chiếu hình ảnh trên màn hình với
hình 2.1 sgk và đặt câu hỏi cho HS.
GV: Trong PPCG1, vật thể được đặt như thế
nào đối với các mp hình chiếu đứng, bằng và
cạnh? ( hình 2.1)
HS trả lời: vật thể được đặt phía trước mp hình
chiếu đứng, vật thể được đặt bên trái mp hình
chiếu cạnh và bên trên mp hình chiếu bằng.
- Sau khi chiếu mp hình chiếu = và mp hình
chiếu cạnh được xoay như thế nào?

HS trả lời: mp hình chiếu = được xoay xuống
bên dưới 1 góc 90 độ và mp hình chiếu cạnh
được xoay qua bên phải 90 độ.
- Trên bản vẽ, các hình chiếu được bố trí như
1. Vị trí của vật thể đối với các MP
thế nào? (hình 2.2)
hình chiếu:
HS trả lời: hình chiếu = được đặt phía dưới mp
Vật thể được đặt phía trước mp
hình chiếu đứng, hình chiếu cạnh được đặt bên
hình chiếu đứng, vật thể được đặt bên
phải hình chiếu đứng.
trái mp hình chiếu cạnh và bên trên
GV chiếu hình 2.2 và giảng: Để đơn giản, dễ
mp hình chiếu baèng.
---GV: Trần Thị Kim---


13

thể hiện trên bản vẽ ta không biểu diễn 3 hình
chiếu trong hình học không gian như hình 2.1
mà sẽ thể hiện 3 hình chiếu vuông góc như
hình 2.2.
Cần nói rõ hình chiếu bằng và hình chiếu cạnh
được đặt ở vị trí liên hệ gióng với hình chiếu
đứng.
*Lưu ý: GV giảng đến đâu cho hình ảnh xuất
hiện đến đấy không đưa cùng 1 lúc hình 2.1
hoặc hình 2.2 học sinh sẽ dễ hiểu hơn.Điều

này cũng làm với hình 2.3 và hình 2.4.
* Hoạt động 2: Tìm hiểu PPCG3.
GV chiếu hình 2.3 và lần lượt giảng. Các bước
giảng tiến hành lần lượt như ở phần PPCG thứ
I
GV: Các em hãy quan sát hình 2.3 và trả lời
câu hỏi:Trong PPCG3, vật thể được đặt như
thế nào đối với các mp hình chiếu đứng, bằng
và cạnh?
HS trả lời:..
GV: Sau khi chiếu, mp hình chiếu = và mp
hình chiếu cạnh được xoay như thế nào?
HS trả lời:..
Trên bản vẽ, các hình chiếu được bố trí như
thế nào? (hình 2.4 sgk).
GV chiếu hình 2.4 và giảng: Để đơn giản, dễ
thể hiện trên bản vẽ ta không biểu diễn 3 hình
chiếu trong hình học không gian như hình 2.3
mà sẽ thể hiện 3 hình chiếu vuông góc như
hình 2.4
+Sau khi HS trả lời xong, lưu ý các em xem
như các mp ở phương pháp này là trong
suốt.

2. Các hướng chiếu:(hướng nhìn) từ
trước, từ trên xuống và từ bên trái
qua theo thứ tự vuông góc với các mp
HC đứng, HC bằng, HC cạnh.
3. Vị trí các hình chiếu thể hiện
trên bản vẽ:

- Hình chiếu đứng: nằm góc trên bên
trái bản vẽ.
- Hình chiếu bằng: được đặt bên dưới
hình chiếu đứng.
- Hình chiếu cạnh: được đặt bên phải
hình chiếu đứng
II.PHƯƠNG PHÁP CHIẾU GÓC THỨ
BA (PPCG3):

> Nhớ ở bài này chỉ giảng qua cho các em
biết PPCG3 còn không bắt các em thực

---GV: Trần Thị Kim---


14

hành theo cách này.(cần nói rõ tiêu chuẩn
VN và tiêu chuẩn QTế qui định bản vẽ được
dùng 1 trongû 2 phương pháp, nước ta và các
nước Châu Âu thường dùng PPCG1, nhiều
nước Châu Mỹ và 1 số nước khác dùng
PPCG3).

Hoạt động 3:Hướng dẫn học sinh làm bài tập
áp dụng.
Cho học sinh quan sát hình 2.5 và hướng dẫn
HS điền vào bảng 2.1, bảng 2.2, bảng 2.3 trang
13,14 sgk. sau đó gọi 3 HS lên bảng sửa bài

1. Vị trí của vật thể đối với các MP
hình chiếu:
Vật thể được đặt phía sau mp hình
chiếu đứng, vật thể được đặt bên phải
mp hình chiếu cạnh và bên dưới mp
hình chiếu bằng.
2. Các hướng chiếu:(hướng nhìn) từ
trước, từ trên xuống và từ bên trái
qua theo thứ tự vuông góc với các mp
HC đứng, HC bằng, HC cạnh.
3. Vị trí các hình chiếu thể hiện
trên bản vẽ:
- Hình chiếu đứng: nằm góc dưới bên
phải bản vẽ.
- Hình chiếu bằng: được đặt bên trên
hình chiếu đứng.
- Hình chiếu cạnh: được đặt bên trái
hình chiếu đứng
Bảng 2.1
Hướng chiếu
Hình chiếu
1
2
3

---GV: Trần Thị Kim---

Tên gọi
A B C hình
chiếu

HCC
HCB
HCĐ


15

Bảng 2.2
3
2

Bảng 2.3
1

2
1

3

B3: Củng cố:
• 1.Tại sao phải dùng nhiều hình chiếu để biểu diễn vật thể?
• 2. Sự khác nhau của PPCG1 và PPCG3 như thế nào?
B4: Dặn dò chuẩn bị bài mới :
1.Bài tập:
Làm bài tập ở trang 21 sgk.
2. Chuẩn bị bài mới:
• Xem trước bài 3: Chuẩn bị các dụng cụ, vật liệu để làm bài thực hành giờ học sau.
•
*Rút kinh nghiệm:

GIÁO ÁN- PHƯƠNG PHÁP THỨ III
BÀI 2:

HÌNH CHIẾU VUÔNG GÓC

I Mục tiêu:

---GV: Trần Thị Kim---


16

1. Kiến thức:
+ Hiểu được nội dung cơ bản của phương pháp hình chiếu vuông góc.
+ Biết được vị trí của các hình chiếu ở trên bản vẽ.
+ Phân biệt được PPCGT1 và PPCGT3
2. Kỹ năng:
+ Đọc được bản vẽ hình chiếu vuông góc của vật thể đơn giản .
+ Biết vận dụng kiến thức đã học để thực hiện một bản vẽ đơn giản.
3. Tư duy: Phát triển óc phân tích, tổng hợp
4. Thái độ: Rèn luyện học sinh óc tư duy logic , tìm tòi kiến thức , tập trung , sôi nổi
II. Phương tiện dạy học:
+ Máy projector.
+ Vật mẫu hình hộp chữ nhật, hình khối chữ L, một que trịn dài cở 50 cm
+ Vật mẫu theo hình 2.1 sgk và mô hình 3 mặt phẳng hình chiếu bằng bìa cứng.
III. Phương pháp dạy học: Dùng phương pháp gợi mở, kết hợp vấn đáp, thuyết trình.
Thảo luận nhóm.
IV. Tiến trình dạy học và các hoạt động:
Tiến trình bài học:
B1: Kiểm tra bài cũ:

B2: Bài mới
HỌAT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC
SINH

NỘI DUNG BÀI GIẢNG

GV: Bài giảng gồm có 2 nội dung chính:
PPCG1 và PPCG3.
Trọng tâm của bài là:
+ Vị trí tương đối giữa vật thể và các mp
hình chiếu.
+ Cách bố trí các hình chiếu trên bản vẽ.
Trước hết chúng ta cùng tìm hiểu phương
pháp chiếu góc thứ nhất được thực hiện như
thế nào
* Hoạt động 1: Tìm hiểu phương pháp
chiếu góc thứ 1 (PPCGI).

I.PHƯƠNG PHÁP CHIẾU GÓC THỨ
NHẤT (PPCG1):

---GV: Trần Thị Kim---


17

GV: Ở lớp 8 các em đã có khái niệm sơ bộ
về hình chiếu, vậy với kiến thức đã tìm
hiểu trước ở nhàchúng ta cùng ôn lại hình
chiếu vuông góc của 1 điểm, 1 đường

thẳng, 1 mặt phẳng.
GV: giả sử ánh nắng mặt trời chiếu xuống
mặt đất lúc 12h trưa, vậy hướng chiếu của
mặt trời như thế nào với mặt đất?
HS trả lời: vuông góc với mặt đất.
GV giảng hình chiếu vuông góc của 1 điểm
.
GV dùng que tròn dài 50cm giả sử là 1
đường thẳng, gợi ý cho HS trả lời bóng của
đường thẳng này in xuống đất trong các
trường hợp đường thẳng //, xiên góc và
vuông góc với mặt đất.
GV dùng 1 bìa cứng giả sử là 1 mặt phẳng,
gợi ý cho HS trả lời bóng của mp này in
xuống đất trong các trường hợp mp //, xiên
góc và vuông góc với mặt đất.
GV chiếu hình ảnh trên màn hình HCVG
của 1 điểm, HCVG của 1 đường thẳng, 1
mặt phẳng sau đó GV giả sử ánh mắt của
HS là hướng chiếu, mặt bảng là mp hình
chiếu và đưa que tròn, bìa cứng về phía HS
để các em dễ hình dung.
GV vd với hình hộp chữ nhật, rồi tăng độ
khó lên bằngmô hình chữ L. GV chiếu
hình ảnh trên màn hình với vật thể đơn
giản hình chữ L và lần lượt giảng PPCGI.
GV tiếp tục tăng độ khó bằng mô hình vật
thể 2.1 sgk và chiếu hình ảnh trên màn
hình với hình 2.1 sgk và đặt câu hỏi cho
HS.

GV: Trong PPCG1, vật thể được đặt như
thế nào đối với các mp hình chiếu đứng,
bằng và cạnh? ( hình 2.1)
HS trả lời: vật thể được đặt phía trước mp

1. Vị trí của vật thể đối với các MP
hình chiếu:
Vật thể được đặt phía trước mp hình
chiếu đứng, vật thể được đặt bên trái mp
hình chiếu cạnh và bên trên mp hình
chiếu bằng.
2. Các hướng chiếu:(hướng nhìn) từ

---GV: Trần Thị Kim---


18

hình chiếu đứng, vật thể được đặt bên trái
mp hình chiếu cạnh và bên trên mp hình
chiếu bằng.
GV dùng 3 mp được tạo từ bìa cứng để HS
dễ hình dung rồi gợi ý bằng câu hỏi
- Sau khi chiếu mp hình chiếu = và mp hình
chiếu cạnh được xoay như thế nào?
HS trả lời: mp hình chiếu = được xoay
xuống bên dưới 1 góc 90 độ và mp hình
chiếu cạnh được xoay qua bên phải 90 độ.
GV xoay mp hình chiếu bằng và mp hình
chiếu cạnh trên miếng bìa cứng cho HS

thấy, và cho xuất hiện hiệu ứng này trên
màn hình.
GV: Vậy khi xoay các mp cho trùng với mp
hình chiếu đứng thì trên bản vẽ, các hình
chiếu được bố trí như thế nào? (hình 2.2)
HS trả lời: hình chiếu = được đặt phía dưới
mp hình chiếu đứng, hình chiếu cạnh được
đặt bên phải hình chiếu đứng.
GV chiếu hình 2.2 và giảng: Để đơn giản,
dễ thể hiện trên bản vẽ ta không biểu diễn
3 hình chiếu trong hình học không gian như
hình 2.1 mà sẽ thể hiện 3 hình chiếu vuông
góc như hình 2.2.

trước, từ trên xuống và từ bên trái qua
theo thứ tự vuông góc với các mp HC
đứng, HC bằng, HC cạnh.
3. Vị trí các hình chiếu thể hiện trên
bản vẽ:
- Hình chiếu đứng: nằm góc trên bên trái
bản vẽ.
- Hình chiếu bằng: được đặt bên dưới
hình chiếu đứng.
- Hình chiếu cạnh: được đặt bên phải
hình chiếu đứng

Cần nói rõ hình chiếu bằng và hình chiếu
cạnh được đặt ở vị trí liên hệ gióng với
hình chiếu đứng = cách dùnh mô hình của
hình hộp chữ nhật để giảng.

*Lưu ý: GV giảng đến đâu cho hình ảnh
xuất hiện đến đấy không đưa cùng 1 lúc
hình 2.1 hoặc hình 2.2 học sinh sẽ dễ hiểu
hơn.Điều này cũng làm với hình 2.3 và
hình 2.4

---GV: Trần Thị Kim---


19

Hoạt động 2: GV dùng mô hình kết hợp
với trình chiếu cho HS xem thêm một vd để
hiểu bài hơn và nhấn mạnh các em lưu ý
đến những nét đưtù khi veõ HCVG

---GV: Trần Thị Kim---


20

---GV: Trần Thị Kim---


21

II.PHƯƠNG PHÁP CHIẾU GÓC THỨ
* Hoạt động 3: Tìm hiểu PPCG3.
BA (PPCG3):
GV chiếu hình 2.3 và lần lượt giảng. Các

Giảng hình 2.3 và 2.4
bước giảng tiến hành lần lược như ở phần
PPCG thứ I
GV: Các em hãy quan sát hình 2.3 và trả
lời câu hỏi:Trong PPCG3, vật thể được đặt
như thế nào đối với các mp hình chiếu
đứng, bằng và cạnh?
HS trả lời:..
GV: Sau khi chiếu, mp hình chiếu = và mp
hình chiếu cạnh được xoay như thế nào?
HS trả lời:..
Trên bản vẽ, các hình chiếu được bố trí như
thế nào? (hình 2.4 sgk).
GV chiếu hình 2.4 và giảng: Để đơn giản,
dễ thể hiện trên bản vẽ ta không biểu diễn
3 hình chiếu trong hình học không gian như
hình 2.3 mà sẽ thể hiện 3 hình chiếu vuông
góc như hình 2.4
+Sau khi HS trả lời xong, lưu ý các em
xem như các mp ở phương pháp này là
trong suốt.
> Nhớ ở bài này chỉ giảng qua cho các em

---GV: Trần Thị Kim---


22

biết PPCG3 còn không bắt các em thực
hành theo cách này.(cần nói rõ tiêu chuẩn

VN và tiêu chuẩn QTế qui định bản vẽ
được dùng 1 trongû 2 phương pháp, nước ta
và các nước Châu Âu thường dùng PPCG1,
nhiều nước Châu Mỹ và 1 số nước khác
dùng PPCG3).

Hoạt động 4:Hướng dẫn học sinh làm bài
tập áp dụng.
Cho học sinh quan sát hình 2.5 và chia theo

1. Vị trí của vật thể đối với các MP
hình chiếu:
Vật thể được đặt phía sau mp hình
chiếu đứng, vật thể được đặt bên phải
mp hình chiếu cạnh và bên dưới mp hình
chiếu bằng.
2. Các hướng chiếu:(hướng nhìn) từ
trước, từ trên xuống và từ bên trái qua
theo thứ tự vuông góc với các mp HC
đứng, HC bằng, HC cạnh.
3. Vị trí các hình chiếu thể hiện trên
bản vẽ:
- Hình chiếu đứng: nằm góc dưới bên
phải bản vẽ.
- Hình chiếu bằng: được đặt bên trên
hình chiếu đứng.
- Hình chiếu cạnh: được đặt bên trái hình
chiếu đứng
Bảng 2.1
Hướng chiếu

Hình chiếu
1
---GV: Trần Thị Kim--2
3

Tên gọi
A B C hình chiếu
HCC
HCB
HCĐ


23

nhóm thảo luận, GV hướng dẫn HS điền
vào bảng 2.1, bảng 2.2, bảng 2.3 trang
13,14 sgk. sau đó gọi 6 HS đại diện lên
bảng sửa bài. GV nhận xét và đánh giá.

Bảng 2.2
3

Bảng 2.3

1

2
B3: Củng cố:
• 1.Tại sao phải dùng nhiều hình chiếu để biểu diễn vật thể?

• 2. Sự khác nhau của PPCG1 và PPCG3 như thế nào?
B4: Dặn dò chuẩn bị bài mới :
1.Bài tập:
Làm bài tập ở trang 21 sgk.
2. Chuẩn bị bài mới:
• Xem trước bài 3: Chuẩn bị các dụng cụ, vật liệu để làm bài thực hành giờ học sau.
•
*Rút kinh nghiệm:

III. KẾT QUẢ THỰC HIỆN
1. Nhận xét ưu nhược điểm của 3 giáo aùn.
So sánh 3 giáo án với 3 phương pháp giảng dạy sau khi thực hiện tôi rút ra nhận xét như sau:

---GV: Trần Thị Kim---


24

Phương pháp thứ I:

Phương pháp thứ II:

Phương pháp thứ III:

Giảng bằng phương pháp Giáo viên soạn bài bằng Giáo viên soạn bài bằng
truyền thống bảng đen phấn powerpoint giảng trên máy powerpoint vừa kết hợp làm
trắng kết hợp với bản vẽ hình chiếu.
mơ hình.
2.1 và hình 2.3
- Ưu điểm: việc chuẩn bị bài

của giáo viên ở nhà nhẹ
nhàng, không mất nhiều thời
gian.

- Ưu điểm: khơng mất nhiều
thời gian vẽ hình trên bảng nên
ngồi hình ảnh trong sách giáo
khoa giáo viên cịn có thể cho
học sinh xem thêm ví dụ khác
với màu sắc sinh động để học
sinh nhận biết các mặt trước,
bên trái, bên trên của vật thể
cũng như các phần khuất một
cách dễ dàng.

- Ưu điểm: Ngoài ưu điểm
như phương pháp thứ hai là
khơng mất nhiều thời gian vẽ
hình trên bảng nên ngồi hình
ảnh trong sách giáo khoa giáo
viên cịn có thể cho học sinh
xem thêm ví dụ khác với màu
sắc sinh động để học sinh
nhận biết các mặt trước, bên
trái, bên trên của vật thể cũng
như các phần khuất một cách
dễ dàng, thì phương pháp này
cịn có thêm ưu điểm sau:
Nhờ có mơ hình thật nên ta
xoay dễ dàng các mặt bên

trên, mặt bên trái của vật thể
về phía học sinh để các em
nhận ra hình chiếu bằng và
hình chiếu cạnh rồi từ đó các
em nhìn lại trên hình chiếu
trục đo sẽ thấy rất dễ hiểu mà
không cần phải cố gắng
tưởng tượng đối với những
đường xiên góc phía bên trên
và bên trái của hình chiếu
trục đo xiên góc cân nữa.
Những học sinh có học lực
trung bình vẫn hình dung
được hình dạng của vật thể và
nắm bài rất tốt.

-Nhược điểm: Vì dùng - Nhược điểm: Thứ nhất là - Nhược điểm: Ngoài việc
phương pháp truyền thống để việc chuẩn bị bài giảng mất rất mất thời gian soạn bài
giảng, giáo viên phải vẽ hình nhiều thời gian vì việc soạn bài Powerpoint thì giáo viên phải
---GV: Trần Thị Kim---


25

trên bảng nên mất rất nhiều
thời gian. Khi dùng bản vẽ
hình 2.1 và hình 2.3 giáo
viên khơng diễn đạt được hết
những phần khó tưởng trong
hình học khơng gian, học

sinh có học lực từ trung bình
trở xuống rất khó nắm bài tốt
được vì hình trên bản vẽ
chiếu hết cùng 1 lúc cả 3
hướng nhìn nên các em nhìn
vào hơi rối, cịn nếu vẽ ln
cả hình 2.1 và hình 2.3 từng
hướng chiếu một để giảng thì
các em có học lực trung bình
trở xuống dễ hiểu nhưng sẽ
mất rất nhiều thời gian hơn
nữa. Và cũng vì nhược điểm
mất thời gian do giáo viên
phải vẽ hình trên bảng nên số
ví dụ cho thêm học sinh hầu
như khơng có. Giáo viên chỉ
kịp vẽ và giảng hình 2.2 và
hình 2.4. Sau đó củng cố cho
học sinh bằng bài tập 2.1 từ
hình 2.5 là vừa hết giờ.

bằng hình ảnh rất cơng phu khi
tạo hiệu ứng trình chiếu các
nét xuất hiện chứ không dễ
dàng như soạn chữ hay chèn
hình, chèn phim. Thứ hai là
vật thể vẫn được vẽ trong
khơng gian 3 chiều bằng
phương pháp hình chiếu trục
đo nên nhiều học sinh có trí

tưởng tượng kém vẫn khơng
hình dung được mặt bên cạnh
và mặt bên trên của vật thể
(đối với hình chiếu trục đo
xiên góc cân) là những đường
xiên góc mà tại sao khi vẽ ở
hình chiếu vng góc lại là các
đường thẳng.

---GV: Trần Thị Kim---

mất nhiều thời gian để làm
mơ hình và khi đem mơ hình
lên lớp thì cũng lỉnh kỉnh. Tơi
làm nhiều mơ hình từ đơn
giản đến phức tạp, từ hình
hộp chữ nhật đến hình chữ L,
cuối cùng mới đến vật thể
phức tạp hơn như hình minh
hoạ dưới đây. Tuy mất nhiều
công sức chuẩn bị cho một
bài giảng nhưng bù lại hiệu
quả thu được từ phương pháp
giảng dạy này rất cao.