Hội chứng cướp máu động mạch dưới đòn? Bằng những kỹ thuật chẩn đoán pptx

Hội chứng cướp máu động
mạch dưới đòn?
Bằng những kỹ thuật chẩn đoán hiện đại với
nhiều công trình nghiên cứu trên thế giới, người
ta đã thống nhất xác định được một thể rối loạn
huyết động đặc biệt từ xa (động mạch dưới đòn)
đã gây nên hàng loạt các tổn thương trầm trọng ở
hai bán cầu đại não, thân não và cả hệ thần
kinh ngoại vi. Đó là hội chứng cướp máu động
mạch dưới đòn.
Nếu không một lần nghĩ tới, thật ra chẩn đoán xác
định được hội chứng phức tạp này rất khó khăn do
nhiều tổn thương chồng chéo gắn kết với nhau. Nếu
không được phát hiện sớm, chẩn đoán và xử trí kịp
thời, hậu quả mà người bệnh phải gánh chịu là rất
nặng nề như mù vỏ não, loạn vận ngôn, các cơn sụp
đổ (drop-attack) và trạng thái xanh tím đau buốt các
ngón tay.
Do đâu mà xuất hiện rối loạn huyết động?
Nguyên nhân là do hẹp khít một
động mạch dưới đòn ở đoạn gần
gốc, gây nên rối loạn huyết động
nghiêm trọng ở vùng hạ lưu của
điểm tắc động mạch dưới đòn,
tạo thành chức năng của một cái
bơm và gây nên đảo ngược dòng
máu do hút máu từ động mạch
sống - nền cùng bên, hình thành một bảng lâm sàng
rất đa dạng với các triệu chứng của thân não, não sau
và rối loạn tuần hoàn chi trên.

Biểu hiện của hội chứng này như thế nào?
Có hai loại triệu chứng sau:
Triệu chứng thần kinh
Nổi bật là các dấu hiệu thoảng qua của thiểu năng
tuần hoàn hệ sống - nền: rối loạn ý thức tạm thời,
chóng mặt, thất điều (mất chức năng điều hòa phối
hợp vận động tay chân), nhìn đôi (nhìn một thành
hai), rối loạn thị lực (mù vỏ não (mất hoàn toàn chức
năng nhìn trung ương do tổn thương thùy chẩm hai
bên), giảm thị lực cấp tính, bán manh nha phía cùng
bên), rối loạn vận ngôn (mất phối hợp vận động các
cơ tham gia phát âm nên tiếng nói lắp bắp, không rõ
Rối loạn huyết
động mạch bàn
tay.
lời), dị cảm nửa người (có cảm giác lạ thường ngoài
da), cơn sụp đổ với các triệu chứng như bệnh nhân
đang đứng hay đang đi, đột ngột khuỵu hai đầu gối
ngã xuống nhưng lại đứng dậy được ngay, không
mất ý thức.
Triệu chứng ở cánh tay
Xảy ra khoảng 50% trường hợp, xuất hiện rối loạn
cảm giác, đặc biệt ở bàn tay và những ngón tay phía
bên động mạch bị tắc hẹp, có hội chứng Raynaud
(trạng thái xanh tím và đau ở viễn đoạn chi: tay,
chân lạnh, mất cảm giác do thiếu máu cục bộ. Chi
trên yếu đi rất nhanh, xanh xao và lạnh như ướp đá).
Mạch quay nhỏ khó bắt, huyết áp giảm dần. Nghe ở
cổ và hõm trên đòn là rất cần thiết, sẽ phát hiện thấy
tiếng thổi tâm thu do hẹp khít động mạch dưới đòn.

Siêu âm Doppler động mạch dưới đòn sẽ xác định
được đoạn động mạch bị hẹp, đồ thị động mạch đốt
sống có dạng áp lực thấp cùng kiểu với đồ thị
Doppler của động mạch dưới - đòn ở đoạn sau chỗ
hẹp.
Phương pháp điều trị là gì?
Biện pháp điều trị duy nhất là chỉ định phẫu thuật,
nhằm khôi phục lại sự lưu thông dòng máu tuần
hoàn của động mạch dưới-đòn. Trong thời gian chờ
đợi phẫu thuật cần chú trọng điều trị toàn thân: ổn
định hệ tim mạch, nâng cao sức đề kháng cho cơ thể
tại chuyên khoa hồi sức kết hợp với khoa thần kinh
và xử trí theo tình huống những triệu chứng chủ yếu.