ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
Đại Học Kinh Tế
“Phân tích vai trị của chính
sách FDI đối với bảo vệ mơi
trường Việt Nam”
Mục lục
01
Vai trị của chính sách FDI đối
với bảo vệ mơi trường
03
Giải pháp
02
Tác động của các chính sách FDI
của VN hiện nay đến môi trường
04
Kết luận
01.
Vai trị của chính sách FDI đối với
bảo vệ mơi trường
Khái niệm chung
Chính sách
Chính sách FDI
- Hệ thống quan điểm
- Bộ phận thuộc các Chính
của Chính phủ – 1 lĩnh
sách phát triển KT của QG
vực nhất định
- Hoạch định, điều chỉnh các
Đưa ra các điều chỉnh
hoạt động FDI
nhằm đạt được mục
Đạt được mục tiêu phục vụ +
tiêu đề ra
phát triển KTXH của QG
Phân tích tác động của vai trị của chính sách FDI tới mơi trường
- Trang thiết bị, máy móc cũ, lạc hậu
- Chính sách FDI với quá nhiều ưu đãi
ô nhiễm môi trường
thiếu sự cân nhắc loại bỏ ngành nghề
- Nguy cơ bị khai thác quá nhiều TNTN
>< sản xuất gây ra ô nhiễm MT
01
02
CP đưa ra CS FDI làm công cụ để CP
bảo vệ quyền lợi của nước mình
03
04
- Thu hút FDI = con dao hai lưỡi đối với
QG nhận vốn đầu tư: Đánh đổi môi
trường để phát triển kinh tế
1.2. Tình hình vai trị của CS FDI với bảo vệ mơi trường trên TG
Hàn Quốc (nhóm nước phát triển)
- FDI thúc đẩy phát triển kinh tế
- Kinh tế phát triển nóng ơ nhiễm mơi trường
- Hàn Quốc đã thay đổi CS và tìm kiếm cơng nghệ
- Đưa ra chính sách bảo vệ MT:
+ Bắt buộc phân loại rác thải nguồn
+ Đánh phí chất thải theo khối lượng xả thải
+ Thúc đẩy các hệ thống dán nhãn sinh thái/môi
trường, mua sắm xanh và lối sống xanh…
1.2. Tình hình vai trị của CS FDI với bảo vệ mơi trường trên TG
Nhóm nước đang phát triển - “Vòng luẩn quẩn”
Đầu
Thu
- Trở ngại lớn nhất: vốn đầu tư kĩ
tư
nhập
thuật
thấp
thấp
Tiết kiệm thấp
- Vốn nước ngồi - “cú hích” đột phá
vòng luẩn quẩn thu nhập thấp
- Siết chặt vấn đề liên quan đến MT +
buộc tập đoàn từ QG phát triển thay
đổi CNSX
- TNCs chú trọng và tích cực BVMT >
các công ty nội địa
Đáp ứng được tiêu chuẩn BVMT của
nước chủ nhà.
02.
Các chính sách FDI của Việt Nam
hiện nay tác động đến môi trường
2.1. Thực trạng vấn đề ô nhiễm môi trường ở Việt Nam
Ơ nhiễm mơi trường do
vấn đề xử lí rác thải
Ơ nhiễm mơi trường
đất
Ơ nhiễm mơi trường
khơng khí
Ơ nhiễm mơi trường do vấn đề xử lí rác thải
- Quy hoạch các khu đô thị: x gắn liền với vấn đề xử
lí chất thải (HN, Tp HCM…)
- Hàng năm:
- 183 khu CN - 60% chưa có hệ thống xử lí nước
100.000 tấn hóa chất bảo vệ thực vật;
thải
> 7 triệu tấn chất thải rắn công nghiệp,
> 630.000 tấn chất thải nguy hại
> 500.000 cơ sở sản xuất: loại hình sản
xuất ơ nhiễm mơi trường
> 5.000 doanh nghiệp khai thác khoáng
sản, vật liệu xây dựng
> 13.500 cơ sở y tế 47 tấn chất thải
nguy hại và 125.000 m3 nước thải y tế
(Nguồn: Bộ Tài nguyên và Môi trường)
Ơ nhiễm mơi trường khơng khí
- GS.TSKH. Phạm Ngọc Đăng: ô nhiễm KK ở đô thị do
giao thông gây ra - 70%
- Lê Tuấn Định: HN gánh chịu 6 đợt ơ nhiễm khơng khí kéo
dài (2019)
- TS. Hồng Dương Tùng:
+ 2011: xung quanh các khu công nghiệp, khu sản xuất
bị ô nhiễm bụi nặng
+ 2012: MTKK được cải thiện đáng kể
+ Tuy nhiên: 1 số ngành công nghiệp phát thải vào
MTKK một lượng bụi lớn
Ô nhiễm môi trường đất
Môi trường đất ô nhiễm: chất thải
và rác thải
Tổng diện tích đất tự nhiên của cả
nước: 33 triệu ha
Tuy nhiên, một khu vực rộng lớn
của quĩ đất nông nghiệp và phi
nông nghiệp - ô nhiễm nghiêm
trọng
(Nguồn: Cục môi trường Việt Nam)
2.2. Vai trị của CS FDI đến vấn đề mơi trường ở Việt Nam
Thuế thu nhập: “Doanh
VD: Chính sách ưu đãi
nghiệp được giảm 20%
tài chính
Ưu đãi về Thuế
Ưu đãi về
xuất nhập khẩu
chuyển lỗ
Các tác động xấu đến mơi trường mà FDI có thể gây ra
Trong 15 dự án FDI đầu tư vào
Trình độ quản lí đầu tư hạn
Nam Định: các dự án có quy mơ
chế (đặc biệt là với những dự
lớn tập trung vào dệt nhuộm gây
án quy mô lớn, công nghệ
ra ô nhiễm môi trường.
2015
2016
VN: thực hiện chủ trương
phân cấp tồn diện cho địa
phương cấp phép và quản lí
hoạt động ĐTNN
phức tạp)
Các tác động xấu đến mơi trường mà FDI có thể gây ra
FDI tại Việt Nam có chiều hướng
Nhà ĐTNN lợi dụng những hạn
dịch chuyển dòng vốn vào các
chế của Việt Nam tuồn những
ngành không thân thiện với môi
công nghệ lạc hậu, thâm dụng tài
trường
nguyên, thâm dụng năng lượng
Việt Nam có xu hướng nới lỏng
các tiêu chuẩn bảo vệ mơi trường
nhằm cạnh tranh với các nước
khác trong q trình thu hút vốn
Hậu quả
01
02
67% doanh nghiệp FDI thuộc ngành
150 doanh nghiệp FDI năm 2011:
sản xuất có giá trị gia tăng thấp + có
45% doanh nghiệp chưa áp dụng
nhiều doanh nghiệp FDI gây ơ nhiễm
quy trình sản xuất ít phát thải
mở rộng đầu tư vào Việt Nam
04
03
Đồng bằng Sơng Cửu Long có 75%
70% doanh nghiệp FDI cho biết
khu và 85% cụm công nghiệp chưa
đầu tư vào Việt Nam sẽ tiết kiệm
có xử lí nước thải tập trung
chi phí về mơi trường so với đầu tư
ở nước họ
Các doanh nghiệp FDI đầu tư vào Việt Nam: trình độ CNSX trung bình, tiêu tốn nhiều TNTN, lượng phát thải lớn
2015
+ Ít: nước phát triển - nền KHCN hiện
đại như: Đức, Pháp, Thụy Sĩ, Mĩ, …
+ Nhiều: Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài
Loan, Hồng Kông, Trung Quốc…
2013
1988 - 2013
+ 5% doanh nghiệp FDI - công nghệ cao
Lĩnh vực cấp nước, xử lí nước thải -
+ 80% - cơng nghệ trung bình
28/16.000 dự án FDI
+ 14% - cơng nghệ thấp (dây chuyền CN :
= 0,2% và chiếm 0,36% tổng vốn đăng
năm 70, 80 TK 20)
kí (710 triệu USD)
Case study 1
Doanh nghiệp gây ảnh hưởng
đến môi trường: Formosa Hà
Tĩnh (Vneconomy, 2016)
Một số doanh nghiệp FDI đã gây ra sự cố môi trường nghiêm trọng
- Công ty Vedan phá hoại
Công ty Formosa Hà Tĩnh
mơi trường Việt Nam suốt 14
thuộc Tập đồn Formosa (Đài
năm.
Loan) với công suất xả thải
- Xả thải không qua xử lí
12.000m3/1 ngày đêm chứa
xuống sơng Thị Vải, trốn nộp
độc tố phê-non, xy-a-nua,…
phí mơi trường suốt nhiều
80 tấn hải sản chết hàng loạt
năm tiết kiệm để tăng lợi
dọc bờ biển 4 tỉnh Bắc miền
nhuận của doanh nghiệp ><
Trung từ Hà Tĩnh đến Quảng
bỏ qua những quy chuẩn về
Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên
mơi trường
– Huế
Tổng quan về Formosa Hà Tĩnh và vi phạm (2016)
● Dự án khu liên hợp gang thép của Formosa tại
KKT Vũng Áng, Hà Tĩnh
● Quy mô lớn nhất từ trước tới nay về đầu tư FDI
tại Việt Nam (11,6 tỷ USD)
● í nghĩa: phát triển ngành cơng nghiệp thép, đáp
ứng mục tiêu cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước
● 2009: Khởi cơng xây dựng
● 2016: Hồn thành lắp đặt thiết bị
● 4/2016: Xảy ra sự cố
● 53 hành vi vi phạm hành chính