Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
Học sinh giỏi 99
Câu 1.
Tỉnh Thái Bình
(3,0 điểm)
x
a) Cho
1
2
21
2022
5
4
3
2
A
4
x
4
x
9
x
2
x
1
2022
2 1 . Tính giá trị biểu thức
b) Cho a, b, c là ba số thực không âm thỏa mãn: a b c a b c 3
a
b
c
6
3a 3b 3c
3 a 3 b 3 c
Chứng minh rằng:
Câu 2. (3,0 điểm)
a) Trên mặt phẳng tọa độ Oxy cho điểm M (1; 2) và đường thẳng ( d ) : y ax b (với a 0 ).
Tìm a, b để đường thẳng (d ) đi qua điểm M và cắt hai trục tọa độ Ox, Oy lần lượt tại hai
điểm A, B ( A, B khác gốc tọa độ) thỏa mãn: 12.OA 5.OB 13. AB
b) Chứng minh rằng không tồn tại đa thức f ( x ) có hệ số nguyên thỏa mãn: f (6) 2022 và
f (3) 2 .
Câu 3.
(4,0 điểm)
10 x 2 6 x
a) Giải phương trình
Câu 4.
4x 3
5
x 2 y 2 2 2 x 2 3 xy 2 y 2 x y 2 xy
2 x 2 5 x 12 2 x 2 3 y 2 y 5
b) Giải hệ phương trình
2
2
2
(2,0 điểm) Cho các số thực dương a, b, c thỏa mãn a b c 2 . Chứng minh:
ab 2c 2
bc 2a 2
ca 2b 2
ab bc ca
2
2
2
2
2 ab c
2 bc a
2 ca b
2
Câu 5.
Câu 6.
(3,0 điểm)
Cho tứ giác lồi ABCD . Lấy điểm M bất kì trên đường chéo AC . Qua M kẻ MP song
song với AB ; MQ song song với CD ( P BC ; Q AD ). Chứng minh rằng:
1
1
1
2
2
2
MP MQ
AB
CD 2 .
1
1
1
2
2
2
AB
CD 2 , tính độ dài đoạn thẳng CM theo độ dài các đoạn thẳng
Khi MP MQ
AB, AC , CD.
(3,0 điểm)
Cho đường trịn (O; R ) và điểm M nằm ngồi đường tròn, vẽ các tiếp tuyến MA, MB ( A, B
là các tiếp điểm). Lấy điểm N nằm trên đường tròn và thuộc miền trong tam giác ABC ( N
khác A, B ). Vẽ tiếp tuyến đường tròn (O; R ) tại N cắt MA, MB thứ tự tại P, Q . Đoạn thẳng
AB cắt đoạn thẳng OP tại E ; cắt đoạn thẳng OQ tại F . Chứng minh rằng
AE BF PN NQ .
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 1
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
Câu 7.
(2,0 điểm)
Cho là hai số nguyên thỏa mãn
a b chia hết cho 5.
a 2 b2 ab 3 a b 2023
chia hết cho 5. Chứng minh rằng
---Hết--HƯỚNG DẪN GIẢI
Câu 1.
(3,0 điểm)
x
a) Cho
1
2
21
2022
5
4
3
2
A
4
x
4
x
9
x
2
x
1
2022
2 1 . Tính giá trị biểu thức
b) Cho a, b, c là ba số thực không âm thỏa mãn: a b c a b c 3
a
b
c
6
3a 3b 3c
3 a 3 b 3 c
Chứng minh rằng:
Lời giải
x
a) Khi
1
2
21 1
2 1 2
21
2 1
2
21
1
2
21
2
2 1
2
Suy ra:
Ta có
2 x 1 2 2 x 1 2 4 x 2 4 x 1 0
A 4 x5 4 x 4 x3 8 x 4 8 x 3 2 x 2 1
2022
x3 4 x 2 4 x 1 2 x 2 4 x 2 4 x 1 1
4 x 2 4 x 1 x3 2 x 2 1
2022
2022
2022
2022
2022 1 2022 2022
2023 (do 4 x 2 4 x 1 0 )
2
2
2
b) Đặt x a ; y b ; z c , khi đó x y z x y z 3
Ta có
xy yz zx
Do đó:
x y z 2 x2 y 2 z2
2
3
3 a xy yz zx x 2 x y x z
3 b xy yz zx y 2 y x y z
3 c xy yz zx z 2 z x z y
a
b
c
x
y
z
3 a 3 b 3 c x y x z y z y x z x z y
Suy ra:
2 xy yz zx
6
x y y z z x x y y z z x
Câu 2.
6
3 a 3 b 3 c
(đpcm)
(3,0 điểm)
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 2
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
a) Trên mặt phẳng tọa độ Oxy cho điểm M (1; 2) và đường thẳng ( d ) : y ax b (với a 0 ).
Tìm a, b để đường thẳng (d ) đi qua điểm M và cắt hai trục tọa độ Ox, Oy lần lượt tại hai
điểm A, B ( A, B khác gốc tọa độ) thỏa mãn: 12.OA 5.OB 13. AB
b) Chứng minh rằng không tồn tại đa thức f ( x ) có hệ số nguyên thỏa mãn: f (6) 2022 và
f (3) 2 .
Lời giải
a) Do ( d ) : y ax b đi qua điểm M (1; 2) nên a b 2
Đường thẳng ( d ) : y ax b cắt hai trục tọa độ Ox, Oy lần lượt tại hai điểm A, B nên a, b 0
và theo bài ra a 0 suy ra
b b b
b2
b
A ;0 ; B 0; b OA
; OB b ; AB OA2 OB 2 2 b 2 b
a
a
a
a
a
Bài ra: 12.OA 5.OB 13. AB
12.
b
5. b 13. b
a
1
a2
1
a2
1
1
1
12. 5 13. 2 1
a
a
vì b 0
2
1
1
12. 5 132. 2 1
a
a
2
5
19
5
12 0 a b
12
12 vì a b 2
a
5
19
a ,b .
12
12
Vậy
b) Giả sử tồn tại đa thức đa thức
nguyên.
Ta có
f ( x) an x n an 1x n 1 ... a1x a0 , với các hệ số ai
f (6) an 6n an 1 6n 1 ... a1 6 a0
f (3) an 3n an 1 3n 1 ... a1 3 a0
Ta thấy, f (6) f (3) 3.M 2022 2 hay 3.M 2020 (vơ lí, vì M là số ngun)
Vậy khơng tồn tại đa thức f ( x) có hệ số nguyên thỏa mãn đề bài.
Câu 3.
(4,0 điểm)
10 x 2 6 x
a) Giải phương trình
4x 3
5
x 2 y 2 2 2 x 2 3 xy 2 y 2 x y 2 xy
2 x 2 5 x 12 2 x 2 3 y 2 y 5
b) Giải hệ phương trình
Lời giải
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 3
1
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
10 x 2 6 x
a)
2
4x 3
100 x 2 60 x 5 4 x 3 1 5 4 x 3 2 5 4 x 3 1
5
2
2
100 x 2 80 x 16 5 4 x 3 1 10 x 4 5 4 x 3 1
10 x 4 5 4 x 3 1
10 x 4 5 4 x 3 1
Giải phương trình (1):
5 4 x 3 10 x 3
5 4 x 3 10 x 5
2
(1)
(2)
3
2 10
x 10
x
10
5 4 x 3 10 x 3 2
1
1
4 6
x 2
x 2
x
10
5 4 x 3 10 x 5 2
5 4 x 3 10 x 5 2
Giải phương trình (1):
4 6 2 10
S
;
10
10
Vậy tập nghiệm của phương trình là
x 2 y 2 2 2 x 2 3xy 2 y 2 x y 2 xy
2 x 2 5 x 12 2 x 2 3 y 2 y 5
b)
(1)
(2)
(1) x 2 2 xy y 2 2 2 x 2 3 xy 2 y 2 x y 0
2
2 2 x 2 3 xy 2 y 2 x y 2
2
x y
0
2 2 x 2 3 xy 2 y 2 x y
7 x y
2
x y
2
2 2 x 2 3xy 2 y 2 x y
0 x y
0
1
2 2 x 2 3xy 2 y 2 x y
2
7
x y 2 0
7
0
1
2
2
2
2
x
3
xy
2
y
x
y
1
TH1:
7
2
2
2 2 x 3 xy 2 y x y
2
x y 0
TH2:
0
( vô nghiệm do x y 0 )
x y
Thay vào phương trình (2) ta được:
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 4
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
2 x 2 5 x 12 2 x 2 3x 2 x 5
2 x 2 5 x 12 2 x 2 3 x 2 2 x 2 5 x 12 2 x 2 3 x 2 x 5 2 x 2 5 x 12 2 x 2 3 x 2
2 x 5 x 5 2 x 2 5 x 12 2 x 2 3x 2
2 x 2 5 x 12
2 x 2 3x 2 2 (do x 5 0)
Mà
2 x 2 5 x 12 2 x 2 3 x 2 x 5
x 7
x 7
2
2 2 x 5 x 12 x 7
2
2
7
x
6
x
1
0
4
2
x
5
x
12
x
14
x
49
Suy ra:
2
x 1
1
x 7
x y 1
x y 1
7
Suy ra:
Vậy hệ phương trình có hai nghiệm
Câu 4.
x, y
là
1 1
;
7 7
1; 1 ,
2
2
2
(2,0 điểm) Cho các số thực dương a, b, c thỏa mãn a b c 2 . Chứng minh:
ab 2c 2
bc 2a 2
ca 2b 2
ab bc ca
2
2
2
2
2 ab c
2 bc a
2 ca b
2
Lời giải
2
2
2
Do a b c 2 nên ta có
ab 2c 2
ab 2c 2
ab 2c 2
2 2 2
2 2
2 ab c 2
a b c ab c 2
a b ab
Áp dụng bất đẳng thức
xy
ab 2c 2
ab 2c a
2
2
b 2 ab
xy
, x, y 0
2
2
2
2
2c 2 a 2 b 2 2ab 2 a b c
a 2 b 2 c 2
ab 2c a b ab
2
2
ab 2c 2
2 ab c 2
2
Tương tự
2
2
ab 2c 2
ab 2c a
2
2
b 2 ab
bc 2a 2
bc 2a 2 2
2
2 bc a
và
ab 2c 2
ab 2c 2 1
2
2
2
a b c
ca 2b 2
ca 2b 2 3
2
2 ca b
2
2
2
Cộng vế theo vế các bất đẳng thức (1), (2), (3) kết hợp a b c 2
2 a 2 b 2 c 2 ab bc ca
ab 2c 2
bc 2a 2
ca 2b 2
ab bc ca
2
2
2
2
2 ab c
2 bc a
2 ca b
2
2
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 5
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
Dấu “=’’ khi
Câu 5.
a b c
6
3 .
(3,0 điểm)
Cho tứ giác lồi ABCD . Lấy điểm M bất kì trên đường chéo AC . Qua M kẻ MP song
song với AB ; MQ song song với CD ( P BC ; Q AD ). Chứng minh rằng:
1
1
1
MP 2 MQ 2 AB 2 CD 2 .
1
1
1
2
2
AB 2 CD 2 , tính độ dài đoạn thẳng CM theo độ dài các đoạn thẳng
Khi MP MQ
AB, AC , CD.
Lời giải
B
A
P
Q
M
C
D
1
1
1
1
2
2 1
1
MP
MQ
MP 2 MQ 2 AB 2 CD 2
AB 2 CD 2
Áp dụng BĐT Cauchy Schwarz, ta được
2
2
1 MP MQ
1
MC MA
MP MQ
1
2
2 AB CD
AC AC
CD
AB
(Đpcm).
MP MC MQ MA MC MA
;
;
1
Vì theo định lý Ta-let, ta có: AB AC CD AC AC AC
Dấu “=” xảy ra khi MP. AB MQ.CD
2
2
1
2
2
1
2
1
AB
CD 2
Khi MP MQ
MP MQ
MP. AB MQ.CD
MP.AB MP. AB
1
1
1
2
2
2
2
AB
CD
AB
CD
AB
CD
Ta có
1
AB 2 CD 2
1
MP. AB
1
MP
.
AB
.
1
AB 2 .CD 2
AB 2 CD 2
1
AB 2 .CD 2
1
MP. AB
1
MP
AB 2 CD 2
AB. AB 2 CD 2
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 6
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
MP MC
MP. AC
AB 2 .CD 2 . AC
CD 2 . AC
MC
2
AB AC
AB
AB CD 2
AB 2 . AB 2 CD 2
Câu 6.
Mà
(3,0 điểm)
Cho đường tròn (O; R ) và điểm M nằm ngồi đường trịn, vẽ các tiếp tuyến MA, MB ( A, B
là các tiếp điểm). Lấy điểm N nằm trên đường tròn và thuộc miển trong tam giác ABC ( N
khác A, B ). Vẽ tiếp tuyến đường tròn (O; R ) tại N cắt MA, MB thứ tự tại P, Q . Đoạn thẳng
AB cắt đoạn thẳng OP tại E ; cắt đoạn thẳng OQ tại F . Chứng minh rằng
AE BF PN NQ .
Lời giải
A
P
N
E
O
M
F
Q
B
Theo tính chất hai tiếp tuyến cắt nhau, ta có: AP PN ; BQ QN (1) và MA MB
Suy ra OAB cân tại O nên OAB OBA
Mà MAB cân tại M nên MAB MBA PAE FBQ
Lại có OP là đường trung trực của AN nên OAB OAE ONE OBA ONE hay
OBE
ONE
suy ra tứ giác OBNE là tứ giác nội tiếp.
Tứ giác OBNE nội tiếp OEB ONB
Tứ giác OBQN nội tiếp OQB ONB
Suy ra: OQB OEB mà OEB AEP ( 2 góc đối đỉnh) nên OQB FQB AEP
Xét APE và BFQ có:
AEP OQB
PAE
FBQ
Do đó, APE đồng dạng với BFQ suy ra
AP AE
PN AE
BF BQ
BF QN AE BF PN NQ (đpcm)
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 7
Tổng Hợp: Bùi Hồng Nam.
CLB Tốn THCS. Zalo: 0989.15.2268
TUYỂN TẬP ĐỀ HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH – NĂM 2022-
2023
Câu 7.
(2,0 điểm)
Cho là hai số nguyên thỏa mãn
a b chia hết cho 5.
a 2 b 2 ab 3 a b 2023
chia hết cho 5. Chứng minh rằng
Lời giải
a 2 b 2 ab 3 a b 2023 5
1
2 3
2
a b a b 3 a b 3 2020 5
4
4
1
2 3
2
4. a b a b 3 a b 3 2020 5
4
4
2
2
a b 3 a b 4 a b 4 2020.4 5
2
2
a b 3 a b 2 5
2
Do số chính phương khi chia cho 5 chỉ có số dư là 0; 1; 4 nên
2
2
a b 1(mod 5) 3 a b 2 4 (mod 5)
TH1: Nếu
TH1: Nếu
Suy ra
a b 2 4(mod 5) 3 a b 2 2 1 (mod 5)
a b 2 0 (mod 5)
3 a b 2 0;3; 2 (mod 5)
( vơ lí)
( vơ lí)
a b 0 (mod 5)
Vậy a b chia hết cho 5.
---Hết---
CLB Toán THCS. Zalo: 0989.15.2268
Trang 8