SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 56 tuổi sẵn sàng tâm thế chuẩn bị vào lớp 1

A - PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Trong suốt thời gian học cấp mầm non giai đoạn chuẩn bị vào lớp một là
bước ngoặt khá lớn trong cuộc đời của mỗi đứa trẻ. Trẻ mẫu giáo lớn chuẩn bị
chuyển lên lớp 1 vẫn còn rất non nớt, bởi khi bước vào lớp 1 vào trường tiểu học
tất cả đều trở nên xa lạ đối với trẻ cả về môi trường, vật chất, hoạt động chủ đạo,
mối quan hệ, thời gian sinh hoạt trong một ngày.
Như chúng ta đã biết, ở trường mầm non trẻ đang sống trong một môi
trường được sự chăm lo chu đáo của các cô giáo mầm non, được các cơ chăm
sóc tận tình từng bữa ăn giấc ngủ nhưng khi lên lớp một trẻ phải sống trong môi
trường hoạt động học tập là chủ đạo và tự lập, tự phục vụ bản thân, quá trình
chuyển đổi hoạt động chủ đạo sẽ tạo ra cho trẻ rất nhiều khó khăn, nhất là về
mặt tâm lý trẻ sẽ thấy xa lạ khó mà kịp thời để thích nghi ngay được, ở trường
mầm non các em được vui đùa và học tập xen kẽ theo nguyên tắc “Học mà chơi,
chơi mà học” còn ở tiểu học trẻ phải tuân theo việc thực hiện nội quy, quy định
học tập, khả năng điều khiển tâm lý của bản thân. Các em chưa ý thức được rõ
giới hạn giữa chơi và học nên gặp nhiều khó khăn trong khi chuyển trạng thái từ
hoạt động chơi sang học, trẻ chưa biết phân bổ thời gian ôn bài giữa các môn
học sao cho phù hợp. Đặc biệt trẻ ở lứa tuổi này phải làm quen với phương pháp
học tập mới, học nhiều môn khác nhau, kể cả những môn các em không thích.
Nếu người lớn, giáo viên khơng có sự định hướng kịp thời cho các em, các em
sẽ căng thẳng trước khối lượng lớn kiến thức mới, trừu tượng mà mình phải tiếp
thu trong giờ học. Khi học tiểu học các mối quan hệ của trẻ cũng thay đổi, nếu
như ở mầm non quan hệ với cô là cô và cháu (Cơ là mẹ và các cháu là con) thì ở
bậc tiểu học là quan hệ thầy và trò. Các giờ học được quy định rõ ràng, có
khoảng thời gian ngắn nghỉ giữa các tiết. Nếu trẻ không tiếp thu được kiến thức
ngay trong giờ học đó thì sẽ tạo khoảng hổng kiến thức ngay. Bởi lẽ thời gian
khác sẽ dành cho những môn học khác và ngày hôm sau là thời gian dành cho
những bài học mới. Vì vậy buộc trẻ phải chú ý và tập trung cao độ để lĩnh hội
các kiến thức cần thiết. Trẻ lúc nào cũng có tâm trạng lo lắng nếu khơng theo
kịp bạn bè các bạn sẽ bị cười chê, cha mẹ trách phạt khiến cho trẻ lúc nào cũng

căng thẳng, áp lực, tạo ra những biểu hiện tâm lý không tốt, cho nên nhiệm vụ
của cô giáo mầm non hết sức quan trọng là làm thế nào tạo cho trẻ một tâm thế
vững vàng, tâm lý thoải mái, sẵn sàng bước vào lớp 1 để trẻ tiếp cận môi trường
mới một cách tốt nhất, nhằm giúp trẻ tiếp thu kiến thức tốt ở bậc học tiểu học
đạt hiệu quả nhất như Bác Hồ kính u ta đã từng nói “ Giáo dục mầm non tốt sẽ
mở đầu cho một nền giáo dục tốt”.
Trong những năm gần đây, khi điều kiện kinh tế phát triển, sự quan tâm,
đầu tư của nhiều bậc phụ huynh chuẩn bị cho trẻ vào lớp một lại càng mạnh mẽ


2
hơn, quyết liệt hơn. Đó là một biểu hiện thực sự đáng mừng, tuy nhiên chuẩn bị
những gì cho trẻ, đầu tư như thế nào cho đúng, cái trẻ cần khi bước vào lớp một
là gì ? lại là vấn đề đang rất cần thảo luận, định hướng. Thực tế cho thấy rất
nhiều vị phụ huynh vì quá lo lắng, quá nóng vội nên đã “sắm sửa” cho trẻ những
“hành trang” khơng cần thiết, thậm chí rất sai lệch. Có thể kể ra một số sai lầm
các bậc phụ huynh thường mắc phải như: Cho trẻ vào lớp 1 chưa đúng tuổi, dạy
trước cho trẻ những bài trong chương trình sách giáo khoa lớp 1, cịn có nhiều
phụ huynh vì q nơn nóng, lo lắng sợ con mình khơng bằng bạn bằng bè nên đã
bắt con học trước cả mấy tháng hè, kể cả đánh vần, tập viết, làm toán, kể
chuyện… theo sách giáo khoa lớp 1, thậm chí cả các tài liệu tham khảo, nâng
cao… Chính vì vậy khi bước vào lớp 1 trẻ sẽ rất nhàm chán, mất hứng thú, chủ
quan, không tập trung ngay khi các con phải học những bài học đầu tiên mà
khơng có gì mới mẻ, thích thú. Đó là chưa kể nhiều phụ huynh chưa nắm được
cách tập viết đã cho con cầm bút bi, bút mực viết quá sớm. Cách cầm bút sai từ
đầu sẽ trở thành thói quen hết sức khó sữa khó khắc phục, chắc chắn sẽ dẫn đến
viết chậm, viết xấu và ngại viết.
Từ những thực tế trên là một giáo viên trẻ, có lịng say mê nhiệt huyết với
nghề, với mong muốn làm sao để trẻ của lớp mình sau khi ra trường có một tâm
thế thoải mái và tốt nhất bước vào lớp 1. Chính vì vậy tôi đã lựa chọn đề tài:

“Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi sẵn sàng tâm thế chuẩn bị vào lớp 1” để
làm sáng kiến cho năm học 2022-2023.
a) Cơ sở lý luận
Tuổi mầm non là bậc thang đầu tiên, làm nền móng cho những bậc thang
tiếp theo của cuộc đời mỗi con người, nhiều nhà khoa học đã nói đến sự cần
thiết và vai trò của trường mầm non trong việc phát triển cũng như chuẩn bị cho
trẻ vào lớp 1
Trẻ vào lớp 1 đồng nghĩa với việc thay đổi hoạt động chủ đạo, hoạt động
vui chơi” sang “Hoạt động học tập” quá trình chuyển đổi hoạt động chủ đạo sẽ
gây ra nhiều khó khăn cho trẻ nhất là về mặt tâm lý. Nếu như việc học tập diễn
ra tốt đẹp thì kéo theo phát triển tâm lý của trẻ cũng đúng hướng thuận lợi, và
ngược lại nếu không chuẩn bị tâm lý cho trẻ từ trước chắn chắc trẻ sẽ có cảm
giác sợ hãi thậm chí bị stress. Vì vậy hiểu được sự chuyển biến tâm lý của trẻ ở
giai đoạn này rất quan trọng sẽ giúp thích nghi với môi trường mới và thực hiện
nghĩa vụ học tập cở cấp học tiếp theo.
Hiện nay có rất nhiều phụ huynh băn khoăn: có nên cho con luyện chữ
sớm hay học trước chương trình lớp 1 khơng? thực ra ngành giáo dục đã chỉ đạo
các trường mầm non không được dạy chữ cho trẻ trước khi vào lớp 1…Tuy
nhiên trong thông tư về Bộ chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi do Bộ GDĐT ban
hành có hiệu lực ngày 6/9/2010, có quy định: Trẻ trước khi vào tiểu học phải “tự


3
viết được đúng tên mình, nhận dạng được 29 chữ cái tiếng Viêt”... đã làm cho
nhiều phụ huynh lo lắng. Chúng ta phải hiểu rằng những chỉ số trong Bộ chuẩn
mà Bộ GDĐT ban hành đều dựa trên cơ sở khoa học, phù hợp với tâm lý lứa
tuổi, giúp trẻ phát triển toàn diện cả thể chất lẫn tinh thần, chuẩn bị tâm thế tự
tin cho trẻ khi vào lớp 1, khơng nên coi các chuẩn này là cái gì đó nặng nề, mà
chỉ là cụ thể hóa những mong đợi đối với trẻ, là cái đích để giáo viên và phụ
huynh cần đạt đến, từ đó biết cách định hướng giúp trẻ phát triển tốt chứ không

phải tạo áp lực nào cả.
Ngồi ra theo các cơng trình nghiên cứu khoa học, trẻ em dưới 6 tuổi cơ
tay còn yếu, khi cầm bút chỉ viết được những nét cơ bản ( nét cong, nét thẳng,
nét xiên…). Vì thế, trẻ chỉ nên tơ theo những nét có sẵn, tập điều khiển cơ tay để
dần dần học viết nét chữ. Khi học viết sớm, cơ tay yếu, trẻ dễ cầm bút tùy tiện,
sai tư thế ngồi viết và cách cầm bút. Ngoài ra, khi phải ngồi nhiều để tập viết,
làm toán, trẻ sẽ căng thẳng, mệt mỏi, cảm thấy bị áp lực. Và nguy cơ tiềm ẩn
nhất là khi đã biết trước các kiến thức của lớp một, vào năm học, bé dễ chán và
có thái độ chủ quan ảnh hưởng đến kết quả học tập. Vì vậy, giải pháp đúng đắn
và cần thiết nhất cho bé chuẩn bị vào lớp 1 là định hướng khả năng tập trung,
lắng nghe và sự tự tin, làm cho trẻ thích đi học, muốn được học và xem đó là
một cơng việc thích thú, quan trọng cần phải làm. Chính vì thế việc chuẩn bị tốt
cho trẻ về thể chất, tâm lý từ tuổi mầm non là yêu cầu quan trọng giúp trẻ thích
ứng tốt với việc học tập ở bậc học phổ thông.
b) Cơ sở thực tiễn:
Trong q trình thực hiện cơng tác giảng dạy, tôi nhận thấy một số giáo
viên chưa thật sự đầu tư vào bài dạy, chưa bám sát chương trình Khung và Bộ
chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi. Các hoạt động trong ngày chưa được tổ chức đều
đặn, còn cắt xén thời gian của trẻ, …làm ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả học
tập của trẻ mà chính giáo viên là người phải trang bị cho trẻ những kiến thức, kỹ
năng cần thiết để vào lớp 1.
Cách đây vài năm trở về trước, phụ huynh có con học lớp lá, cháu đến
trường phụ huynh chuẩn bị cho con nào là vở viết và cuối ngày cháu về phụ
huynh cứ việc mở vở của cháu xem con mình hơm nay cô giáo cho ghi mấy
trang, cho mấy điểm. Và điều đó đã ăn sâu bám rễ vào tư tưởng của họ. Nhưng
chương trình giáo dục hiện nay có nhiều đổi mới khơng như trước nữa mà phụ
huynh đâu có nắm bắt kịp. Vì vậy, mỗi phụ huynh có những suy nghĩ, nhận thức
khác nhau, có phụ huynh thì hồn tồn khơng quan tâm đến việc học của con em
mình mà coi đó là trách nhiệm của trường Mầm non. Một số phụ huynh vì quá
lo lắng đã đánh cắp đi sự vui chơi của con trẻ: Cho trẻ đi học chương trình lớp

một trước mà khơng quan tâm đến việc phải phối hợp cùng cô giáo chuẩn bị cho
trẻ về thể lực, trí tuệ, tâm lý, các kỹ năng cần thiết, học đúng chương trình ở lớp


4
mẫu giáo 5 tuổi… Nhiều lúc phụ huynh phàn nàn sao cháu đến lớp cả ngày mà
cô giáo không cho ghi một trang vở nào, cháu không biết viết chữ,…
2 .Giới hạn đề tài:
Việc giúp trẻ sẵn sàng tâm thế chuẩn bị vào lớp 1 thì bất kì nơi đâu, bất kì
lúc nào và ở lĩnh vực nào chúng ta cũng có thể áp dụng được nhưng bản thân tơi
là một giáo viên mầm non đang dạy lớp 5-6 tuổi nên tôi muốn tập trung khai
thác thế mạnh của trẻ trong phạm vi trường mầm non. Vì thế phạm vi đề tài của
tôi áp dụng cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non Thạnh Phú 2.
B. NỘI DUNG ĐỀ TÀI
1. Thực trạng của vấn đề:
Trong quá trình dạy và từ những điều kiện hồn cảnh thực tế tình hình
nhóm lớp tơi đã nhận thấy một số thuận lợi và khó khăn sau:
a) Thuận lợi
- Được sự quan tâm của ban giám hiệu nhà trường luôn tạo điều kiện
trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi trong lớp, phịng học thống
mát.
- Được sự hỗ trợ, giúp đỡ của BGH về chuyên môn cũng như tạo mọi điều
kiện thuận lợi giúp tôi thực hiện tốt nhiệm vụ giảng dạy của mình, cho tham
quan, dự giờ đồng nghiệp để rút kinh nghiệm, học tập các chuyên đề.
- Bản thân là giáo viên trẻ nhiệt tình trong cơng tác chăm sóc ni dạy trẻ,
có trình độ Đại học sư phạm, có nhiều kinh nghiệm trong việc đứng lớp mẫu
giáo lớn nên phần nào hiểu rõ được tâm lý của trẻ sắp vào lớp 1.
- 100% trẻ đúng độ tuổi 5- 6 tuổi
- Nhiều phụ huynh trẻ rất nhiệt tình quan tâm ủng hộ và kết hợp chặt chẽ
với giáo viên trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ.

b) Khó khăn
Bên cạnh những thuận lợi thì chúng tơi cịn gặp phải những khó khăn như
sau:
- Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy, chăm sóc giáo dục
trẻ được đầu tư đầy đủ tuy nhiên nhiều loại đồ dùng, đồ chơi đã cũ, mẫu mã
chưa phong phú nên cũng ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động giáo dục của trẻ.
- Có một số cháu chưa qua lớp mẫu giáo bé nên trẻ khơng có nề nếp trong
giờ học, giờ chơi, trẻ cịn nhút nhát khơng tích cực hoạt động và một số trẻ khác
lại quá hiếu động.
- Đa số phụ huynh là nghề nông, làm thuê mướn bận nhiều cơng việc nên
nhiều khi cịn chưa quan tâm chú trọng đến việc học của trẻ.


5
- Sự phối kết hợp cùng cô giáo rèn nề nếp cho trẻ ở nhà còn hạn chế. Một
số gia đình do khơng nắm vững đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, nơn nóng về việc
học hành của con cái nên vội vã cho con học trước chương trình, hay cho đi học
chữ trước.
- Ngôn ngữ của một số trẻ còn hạn chế, phát âm chưa rõ, chưa diễn đạt
được ý kiến của mình đối với người khác.
2. Những giải pháp thực hiện
Biện pháp 1: Chuẩn bị về thể lực
Một điều kiện quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình học tập của
trẻ là sự phát triển thể chất. Vì vậy:
Vào đầu năm học, Ban giám hiệu và y tế nhà trường đã tham mưu với
trạm y tế của xã khám sức khỏe cho trẻ. Tôi đã ghi kết quả cụ thể và trao đổi với
phụ huynh về tình hình khám sức khỏe của trẻ để phụ huynh biết và có cách
chăm sóc phù hợp. Cứ 3 tháng tơi kết hợp với nhân viên y tế của nhà trường cân
đo, chấm biểu đồ tăng trưởng cho trẻ. Qua đó những trẻ nào tăng cân, giảm cân
tôi trao đổi với phụ huynh để giúp phụ huynh có biện pháp chăm sóc trẻ tốt hơn.

Bên cạnh đó những phụ huynh có con em suy dinh dưỡng, thừa cân tôi sẽ trao
đổi riêng như vào giờ đón hay trả trẻ… để tư vấn cách chăm sóc, ni dưỡng trẻ.
Từ đó giúp phụ huynh hiểu rõ về chế độ dinh dưỡng cần cho trẻ và cho trẻ ăn
uống như thế nào để giúp trẻ phát triển một cách cân đối và hoàn thiện nhất.
Vào các hoạt động hàng ngày tôi chú ý đến việc lồng ghép nội dung giáo
dục dinh dưỡng, sức khỏe để giúp trẻ biết bảo vệ và giữ gìn sức khỏe của mình.
Ví dụ: Chủ đề “ Bản thân” tơi giáo dục trẻ biết giữ gìn các bộ phận cơ thể
sạch sẽ, tắm gội thường xuyên để phòng tránh một số bệnh cho cơ thể.
Được ngành và nhà trường tập huấn, thực hiện chuyên đề “ Phát triển vận
động” cho trẻ mầm non, tôi đặc biệt chú ý và rèn luyện trẻ thường xuyên giúp
trẻ phát triển cơ thể một cách cân đối, khỏe mạnh, khéo léo, nhanh nhẹn.
Về thể dục sáng : tôi cho trẻ thực hiện thường xuyên vào mỗi buổi sáng,
trẻ thực hiện các bài tập phát triển nhóm cơ, hơ hấp- tập với gậy, vịng, nơ, hoa
kết hợp với nhạc được thay đổi theo từng chủ đề giúp trẻ rất thích thú tham gia
luyện tập. Bên cạnh đó trẻ cịn được tắm nắng, hít thở khơng khí trong lành giúp
cơ thể trẻ sảng khối, tăng sức đề kháng giúp trẻ bước vào ngày học mới đầy tự
tin.
Giờ thể dục: Được tôi đặc biệt chú ý, khi tổ chức giờ dạy, tôi luôn chuẩn
bị đầy đủ đồ dùng, dụng cụ cho trẻ thực hiện. Để trẻ cảm thấy tự tin, tôi chú
trọng phần làm mẫu kỹ và hướng dẫn trẻ nắm bắt các động tác để trẻ mạnh dạn
khi thực hiện. Tôi luôn đưa ra nội dung bài tập từ dễ đến khó, cho trẻ vận động
theo nhóm để cơ giáo dễ quan sát và đưa ra yêu cầu phù hợp với đối tượng trẻ
giúp trẻ cảm thấy tự tin, không chán nản.


6
Biện pháp 2: Chuẩn bị tâm lý và một số kỹ năng cho hoạt động học
tập.
Ở trường Mầm non, trẻ ln được cơ giáo chăm sóc chu đáo, cịn khi vào
lớp một thì phải tự lập hồn tồn trong mọi hoạt động. Vì vậy, tơi ln rèn cho

trẻ một số thói quen cơ bản để trẻ tự làm như: tự sắp xếp bàn ghế khi học, tự lấy
bút vở khi học, ngồi học đúng tư thế,…để giúp trẻ thích ứng với hoạt động mới,
tránh được những bỡ ngỡ khi vào lớp một. Bên cạnh đó tơi ln chú ý đến kỹ
năng lao động tự phục vụ của trẻ từ những việc nhỏ nhất như để dép đúng nơi
quy định, tự cởi áo khoát, treo cặp đúng nơi quy định, rửa tay khi tay bẩn,…
những điều này tưởng chừng nhỏ nhặt nhưng có ý nghĩa vơ cùng đối với trẻ.
Ngay từ đầu năm học, tôi luôn nhắc nhở, tạo cho trẻ có thói quen biết nói
ra những điều mình mong muốn. Gần gũi động viên khen ngợi trẻ kịp thời khi
trẻ có những hành động mang tính tự lập. Thường xun tổ chức các trị chơi
giúp trẻ phát huy tính tích cực chủ động. Qua các giờ học tôi đưa ra các tình
huống, các đoạn clip ngắn, các hình ảnh đúng, sai (sưu tầm trên mạng) yêu cầu
trẻ nhận xét đưa ra các phương án trả lời hay, đúng nhất.
Ngoài ra trong các hoạt động khác như hoạt động ngoài trời tôi cho trẻ tự
lựa chọn và tham gia các hoạt động chơi nhằm phát triển tính tự lập tự tin và khả
năng sáng tạo của trẻ. Hàng ngày, hàng tuần đều có lịch trực nhật, lao động để
trẻ có ý thức hoạt động lao động tập thể. Vào các hoạt động chiều, tôi chú ý rèn
trẻ các kỹ năng lao động vệ sinh như gấp chăn, gấp quần áo, gấp tất, rửa tay, lau
mặt.
Ngoài ra, việc chuẩn bị về mặt tinh thần cũng là một yếu tố quyết định
cho những thành công của trẻ để chuẩn bị vào lớp một. Trong các hoạt động
hàng ngày tôi luôn tạo cho trẻ có một tinh thần tốt, ln tự tin trong mọi hoạt
động. Tơi ln khuyến khích, động viên trẻ cố gắng thực hiện tốt yêu cầu, công
việc của cô đưa ra. Bạn nào thực hiện tốt sẽ được thưởng một bông hoa, bạn nào
nhiều bơng hoa thì cuối năm sẽ nhận được phần thưởng . Qua thời gian thực
hiện biện pháp này, tơi thấy trẻ lớp tơi có được những kỹ năng cơ bản, biết kiên
trì, tự làm những việc vừa sức và luôn luôn cố gắng để được cô khen. Vì khi
bước vào lớp 1 trẻ bước vào một mơi trường mới nơi cô giáo không theo sát trẻ
cả ngày. Trẻ phải tự lập, tự biết quan tâm đến bản thân mình, biết giữ gìn sức
khoẻ, biết khi nào cần cởi áo, lúc nào cần rửa tay, biết cách tự đi vệ sinh…Khả
năng tự lập giúp trẻ nhanh chóng hịa nhập với tập thể lớp, trẻ luôn ý thức được

công việc của mình và giải quyết cơng việc đó một cách chủ động sáng tạo.
Biện pháp 3. Chuẩn bị về mặt trí tuệ.
Hoạt động học tập là hoạt động chủ đạo của trẻ ở trường phổ thơng và nó
địi hỏi người học phải sử dụng trí tuệ năng lực của mình, một khả năng hoạt


7
động nhận thức và năng lực trí tuệ nhất định. Chính vì vậy, mà việc chuẩn bị cho
trẻ sẵn sàng về mặt trí tuệ cho hoạt động học có ý nghĩa cực kì to lớn.
Dạy trẻ biết tập trung chú ý trong giờ học: Để giúp trẻ giải quyết nhiệm
vụ học tập tốt, tôi luôn chú ý rèn luyện cho trẻ biết tập trung chú ý khi cô giảng
bài. Trong các hoạt động hàng ngày, tôi luôn tạo điều kiện giúp trẻ chú ý từ
không chủ định sang chú ý có chủ định.
Ví dụ : Giờ kể chuyện, sau khi nghe cô kể, tôi giao nhiệm vụ cho trẻ phải
nhớ tên câu chuyện, tên nhân vật, nội dung câu chuyện và phải kể lại được câu
chuyện cho các bạn nghe.
Hơn nữa, như chúng ta đã biết giờ học ở trường tiểu học diễn ra trong thời
gian khá dài. Vì vậy, tơi ln tập cho trẻ có khả năng duy trì sự tập trung chú ý
của mình trong một thời gian cần thiết trong các hoạt động. Bên cạnh, đó tơi
cũng tập cho trẻ hồn thành tốt cơng việc trong một thời gian nhất định: Chơi
trong bao lâu, thực hiện công việc đó trong bao lâu thì kết thúc,…điều này rất
cần thiết cho trẻ khi lên lớp một, nó giúp cho trẻ hồn thành cơng việc của mình
khi lên lớp một.
Phát triển khả năng quan sát cho trẻ: Để giúp trẻ nhận thức thế giới xung
quanh, tạo tiền đề cần thiết cho việc học tập của trẻ sau này, tôi rèn cho trẻ biết
quan sát thế giới xung quanh . Qua đó giúp trẻ nhận biết những đặc trưng cơ bản
của đối tượng, phân biệt sự vật hiện tượng này với sự vật hiện tượng khác.
Ví dụ : Chú Thỏ có tai dài, mắt hồng; chú Hươu cao cổ thì có cái cổ cao
thật là cao và da thật đặc biệt....
Phát triển kỹ năng hoạt động trí óc đơn giản cho trẻ như so sánh sự giống

nhau hay khác nhau của hai hay nhiều sự vật, hiện tượng; đối chiếu về kích
thước; hỏi và thử trả lời; đếm số lượng, phân chia, tạo nhóm,.....
Định hướng vào mơi trường xung quanh: khả năng định hướng về không
gian và thời gian là một biểu hiện của sự phát triển trí tuệ. Nó khơng chỉ giúp trẻ
thích ứng với mơi trường sống mà cịn là điều kiện giúp trẻ tiếp thu, lĩnh hội
kiến thức ở cấp học tiếp theo
Biện pháp 4. Chuẩn bị về mặt ngơn ngữ.
Ngơn ngữ chính là yếu tố khơng thể thiếu đối với bất cứ ai nhất là đối với
trẻ thơ. Trong công tác giáo dục thế hệ mầm non cho đất nước, chúng ta càng
thấy rõ vai trò của ngôn ngữ đối với việc giáo dục trẻ. Ngôn ngữ góp phần đào
tạo các cháu trở thành con người phát triển tồn diện. Bởi ngơn ngữ là phương
tiện giao tiếp quan trọng nhất của con người.
Trong mọi hoạt động học tập, vui chơi tơi ln tạo mọi điều kiện, khuyến
khích trẻ lớp mình phát biểu ý kiến của bản thân trẻ. Khuyến khích trẻ trao đổi,


8
giao tiếp với các bạn cùng lớp, cùng nhóm. Tạo các tình huống để trẻ được thảo
luận với nhau. Ln động viên trẻ mạnh dạn, tự tin.
Thông qua hoạt động làm quen văn học tôi luôn chú trọng việc cung cấp
từ mới, giải thích các từ khó cho trẻ trong các bài thơ, câu chuyện giúp trẻ hiểu
sâu hơn về nội dung của những bài thơ, câu chuyện đó. Ngồi ra, tơi cịn tổ chức
các hoạt động cho trẻ đóng vai các nhân vật trong truyện, thể hiện các lời thoại
của nhân vật từ đó giúp trẻ phát triển ngơn ngữ mạch lạc, phong phú, thể hiện
cảm xúc, tình cảm trong lời nói giúp trẻ giao tiếp tự tin hơn trong cuộc sống.
Thông qua hoạt động làm quen chữ cái tôi luôn luôn chú ý cách rèn cho
trẻ phát âm chuẩn, chính xác, dạy trẻ cách ghi nhớ, miêu tả đặc điểm, cấu tạo
của các chữ cái. Do đặc điểm phát âm của địa phương trẻ hay phát âm ngọng
một số từ ( l – n; ă – â) nên tôi chú trọng việc sửa ngọng cho trẻ. Tôi hướng dẫn
trẻ cách phát âm sao cho đúng các chữ cái.

Thông qua các giờ chơi hoạt động góc tơi ln rèn cho trẻ có kỹ năng tự
thỏa thuận, phân vai chơi với nhau, trẻ giao tiếp giữa các vai chơi với nhau và
giữa các góc chơi với nhau. Dạy trẻ cách giao tiếp văn minh lịch sự với bạn bè,
với người lớn, người thân trong gia đình. Chú ý nghe trẻ nói và diễn đạt. Từ đó,
phát hiện ra những câu, từ trẻ sai để sửa cho trẻ kịp thời. Uốn nắn, sửa sai cho
những trẻ nói ngọng, nói giọng địa phương: Phát âm sai giữa l và n.
Biện pháp 5: Chuẩn bị về mặt tình cảm- xã hội.
Sự phát triển về mặt tình cảm- xã hội là tiền đề quan trọng cho việc học
và phát triển toàn diện nhân cách của trẻ sau này. Vì vậy tơi ln chú ý hình
thành cho trẻ một số chuẩn mực về hành vi đạo đức, xã hội phù hợp với yêu cầu
xã hội như những hành vi đúng mực trong lớp, ở trường Mầm non, gia đình, nơi
cơng cộng như đi ra vào lớp phải xin phép cô, tự nhặt rác trong sân trường, bỏ
rác đúng nơi quy định,…đồng thời tôi thiết lập cho trẻ hàng loạt các mối quan
hệ mới như : quan hệ giữa trẻ với người lớn, quan hệ giữa trẻ với nhau,…Cho
trẻ làm quen một số hành vi đạo đức và ứng xử về những mối quan hệ ở trường
Tiểu học ở Mầm non sẽ giúp trẻ thích ứng nhanh chóng khi lên lớp một. Giáo
dục trẻ có những tình cảm đạo đức như lịng nhân ái, sự cảm thơng, chia sẻ và
u thương mọi người.
Ví dụ: Ở chủ đề “ Bản thân” thông qua hoạt động tôi đã cho trẻ thực hiện
trang trí ngơi nhà theo ý tưởng của trẻ, tôi là người gợi ý để trẻ sáng tạo khi thực
hiện, sau đó cơ trị cùng nhận xét: Hôm qua cô muốn các con chuẩn bị quà để
tặng các bạn, vậy các con sẽ tặng bạn những gì? (Con tặng bạn búp bê, gấu
bơng, bóng, xe…). Sau khi tổ chức thành cơng hoạt động cơ và trị cùng hát bài
“ Ngôi nhà của tôi”. Thông qua hoạt động này, tơi đã gợi được ở trẻ lịng nhân
ái, sẵn sàng chia sẻ, giúp đỡ bạn bè.
Biện pháp 6. Chuẩn bị cho việc học đọc học viết.


9
* Chuẩn bị cho việc học đọc.

Làm quen cách đọc các từ, câu đơn giản như hướng dẫn trẻ đọc tên trẻ
trong bảng danh sách lớp, gọi tên một số đồ vật được ghi trên những đồ dùng cá
nhân, bảng chữ ghi tên đồ vật thường dùng ( như bút chì, giấy, sách, tên cây góc
thiên nhiên..), nhận biết và viết tên của bản thân
Dạy trẻ cách ngồi xem sách, có thể sử dụng các giờ như dạo chơi ngồi
trời, chơi góc thư viện. Khi trẻ nghe và nhìn cách cơ đọc sách trẻ có thể học
được những kiến thức từ nội dung sách, cách sử dụng sách và nguyên tắc đọc,
hướng dẫn trẻ ý thức giữ gìn và bảo vệ sách. Cần lựa chọn những sách có hình
ảnh sinh động ngồi bìa nhằm gây hứng thú cho trẻ đối với sách. Trẻ nhận ra các
từ mới trong truyện, mong muốn được đọc truyện thông qua việc đọc sách trẻ
khám phá các ký hiệu và mẫu chữ khác nhau, kích thích sự tị mị tìm hiểu các từ
và chữ.
* Chuẩn bị cho việc học viết.
Giáo viên tổ chức các hoạt động tập tô, tập vẽ giúp trẻ làm quen với các
nét cơ bản của chữ viết tiếng Việt và biết các nét tạo thành chữ viết. Chơi các trò
chơi luyện ngón tay nhằm rèn luyện vận động của các cơ nhỏ và sự khéo léo của
các ngón tay, sự phối hợp tay mắt như chơi buộc dây, cài cúc, xếp hột hạt, chơi
lăn bóng, chuyền bóng, ném trúng đích,…
Ví dụ : Trị chơi nhìn nhanh nói khẽ, trị chơi truyền thông tin cho nhau,
mô phỏng chữ, nắm tay tạo ra các kiểu chữ theo ý thích ...
Tổ chức các hoạt động tạo hình như vẽ tranh, nặn, xé dán, đồ, in hình, vị
giấy,… đặc biệt các hoạt động có sử dụng bút, giấy như làm sách, hoàn thiện
bức tranh
Biện pháp 7: Cho trẻ làm quen với trường tiểu học.
Để chuẩn bị tâm lý sẵn sàng bước vào lớp 1 cho trẻ thì việc cho trẻ làm
quen với Trường tiểu học là việc làm rất quan trọng không thể thiếu. Nơi đây sẽ
là nơi trẻ học tập khi bước vào lớp 1.
Thông qua chủ đề “ Trường tiểu học” cô cho trẻ làm quen với một số đồ
dùng như: sách vở, bàn ghế, các hoạt động ở tiểu học (chào cờ đầu tuần, sinh
hoạt lớp, các mơn học…) Qua đó cung cấp cho trẻ những hiểu biết ban đầu về

nơi mà trẻ sẽ học tập sắp tới.
Ví dụ: Tạo hình: tơi cho trẻ vẽ các đồ dùng học tập ở lớp 1 như vở, sách,
bút, thước kẻ, tẩy, hộp bút…Cho trẻ sưu tầm tranh ảnh về trường tiểu học để
cùng cô trang trí lớp và dán vào album. Hoạt động khám phá tôi cung cấp cho
trẻ một số kiến thức về trường tiểu học như khi học tiểu học các con sẽ được học
các môn học khác nhau như: Tiếng Việt, Tự nhiên xã hội, đạo đức….các mơn
học đó khơng giống như ở trường mầm non, các con sẽ được biết thêm nhiều
điều bổ ích, các con sẽ được học cùng trường với các anh các chị lớp trên, sẽ có


10
nhiều bạn hơn, bạn nào giỏi sẽ được quàng khăn đỏ, hay qua hoạt động làm
quen văn học, âm nhạc tôi cho trẻ làm quen với trường tiểu học qua các câu
truyện các bài thơ, bài hát như “Bé vào lớp 1”, “Chào lớp 1”, “Lớp chúng mình”
, “Em yêu trường em”. Qua đó giúp trẻ hiểu và gần gũi hơn với trường tiểu học
và lớp 1.
Ngồi ra tơi cịn vun đắp tình u, niềm vui thích đi học lớp 1 cho trẻ
giúp trẻ nhận thấy sự cần thiết của việc học ở lớp 1 qua các hoạt động hàng
ngày.
Ví dụ : Nếu con ngoan sẽ được lên lớp 1. Muốn trở thành những người
tài giỏi như bố mẹ thì các con cần đi học. Khi trẻ làm được việc tốt, trả lời đúng
câu hỏi thì cơ động viên trẻ bằng cách nói: “Đúng là bạn A, B.. chuẩn bị lên lớp
1 nên bạn học cũng giỏi hơn.”
Hay trong các giờ học như giờ tạo hình, làm quen chữ viết ….tôi thường
sử dụng các bài đẹp của các anh chị lớp trước hoặc của các anh chị lớp 1 làm bài
mẫu để hướng trẻ cũng cố gắng làm được như các anh chị đó.
Ngồi ra, tơi cịn tổ chức cho trẻ đi tham quan trường tiểu học: Giới thiệu
cho trẻ các phịng học, lớp học, đồ dùng, các thầy cơ giáo, bác bảo vệ…cho trẻ
biết để trẻ cảm thấy thoải mái, thân thiện hơn với trường tiểu học.
Biện pháp 8: Công tác tuyên truyền phối hợp với cha mẹ trẻ.

Cha mẹ có con lên lớp lá rất nơn nóng về việc học chữ, viết bài, làm tốn
của con em mình. Tuy nhiên không phải phụ huynh nào cũng hiểu và cung cấp
cho con kiến thức phù hợp với độ tuổi. Vì vậy nhiệm vụ của giáo viên là phải
tuyên truyền cho phụ huynh hiểu rõ những gì cần nhất cho trẻ ở giai đoạn này và
cần chuẩn bị những gì.
Vào đầu năm học, trong buổi họp phụ huynh học sinh đầu năm, tôi đã
phối hợp với Ban giám hiệu nhà trường tổ chức trao đổi, sinh hoạt chân tình về
các hình thức tổ chức giáo dục theo chương trình. Tơi đã đưa ra các ví dụ minh
họa của các hoạt động từng môn học để phụ huynh dễ hiểu và an tâm hơn.
- Ví dụ: Mơn LQCC: Khơng phải giáo viên dạy trẻ học thuộc chữ cái ,
viết chữ cái đó mà giáo viên dạy trẻ thơng qua hình thức “Học mà chơi, chơi mà
học” giúp trẻ nhận biết, phân biệt các chữ cái, nhận biết và phát âm chữ cái
trong từ, trong tiếng,…
Tôi đã thông báo cho phụ huynh về tình hình trường lớp, đặc điểm, đặc
trưng của lớp 5 tuổi là cháu chuẩn bị tập trung những kiến thức, kỹ năng cần
thiết nhất để lên lớp một như: chuẩn bị về thể lực, ngơn ngữ, tình cảm- xã hội,
các kỹ năng cho hoạt động học tập,…
Tôi đã giới thiệu với phụ huynh về bộ chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi, giúp
phụ huynh nhận thức đúng đắn, thống nhất phối hợp cùng với giáo viên trong
công tác chăm sóc, giáo dục trẻ. Đồng thời cũng đã phổ biến các chủ trương, chỉ


11
đạo của ngành về việc không được cho trẻ viết vở ơ li, học trước chương trình
lớp một. Giải thích cặn kẽ tác hại của việc cho con học trước chương trình lớp
một ảnh hưởng đến tâm sinh lý của trẻ. Ngồi ra hàng ngày, vào giờ đón trả trẻ
tơi thường xuyên trao đổi với phụ huynh để phụ huynh nắm bắt kịp thời tình
hình học tập của con em mình lúc ở trường và phối hợp với phụ huynh giáo dục
cháu lúc ở nhà.
Qua cách làm như vậy, tôi thấy phụ huynh rất thoải mái tư tưởng và

khơng cịn lo lắng cho con học trước chương trình lớp một. Phụ huynh đã hiểu
để chuẩn bị cho con vào lớp một là phải làm gì và kết hợp với cơ giáo như thế
nào giúp cho trẻ học tập, sinh hoạt một cách tích cực nhất, góp phần giáo dục trẻ
một cách tồn diện.
3. Tính hiệu quả của sáng kiến:
Qua q trình thực hiện nghiên cứu tài liệu, kinh nghiệm của bản thân, sự
ủng hộ tích cực của các bậc cha mẹ và nhà trường đã giúp tôi đạt được một số
kết quả khi tiến hành đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi sẵn sàng tâm
thế chuẩn bị vào lớp 1” tơi đã tìm ra những biện pháp tích cực phù hợp để chuẩn
bị cho trẻ vào lớp 1 và điều đó đã cho được những kết quả sau:
* Đối với giáo viên: tôi yên tâm tập trung vào cơng tác chăm sóc, giáo
dục trẻ, khơng còn phụ huynh hỏi bao giờ cháu biết đọc, tạo điều kiện cho tôi
tập trung vào công tác chuyên môn. Tôi luôn soạn được nhiều giáo án hay, được
Ban giám hiệu đánh giá cao, tiết dạy có ứng dụng cơng nghệ thông tin. Sử dụng
nhiều biện pháp, nhiều thủ thuật sư phạm để thu hút trẻ vào hoạt động nhẹ
nhàng hơn, kích thích được óc sáng tạo, nhanh nhẹn và hoạt bát ở trẻ.
* Đối với trẻ: Trẻ khỏe mạnh, mạnh dạn, tự tin, có ý thức tham gia các
hoạt động của lớp, của trường, có những kiến thức và kỹ năng cơ bản cho việc
học tập. Có ý thức tự phục vụ bản thân, tự làm một số việc vừa sức. Chấp hành
tốt nội quy và quy định của lớp. Vốn từ phong phú, diễn đạt mạch lạc. Ngồi học
đúng tư thế, biết cách cầm bút, biết nhận biết phân biệt đự và phát âm chuẩn 29
chữ cái.
Kết quả sau khi áp dụng các biện pháp:
Trước khi áp
Sau khi áp
Các tiêu chí đánh giá
dụng biện
dụng biện pháp
pháp
- Hứng thú đi học, mong muốn trở thành

người học sinh

65%

100%

- Khả năng Ngôn ngữ

55%

90%

- Khả năng nhận thức

60%

95%


12
- Thể lực

65%

100%

- Khả năng ứng xử với mọi người

70%

95%

- Có một số thói quen cần thiết trong
sinh hoạt, học tập.

65%

95%

- Khả năng định hướng trong không gian,
thời gian

60%

95%

- Hiểu biết nhất định về thế giới xung
quanh

70%

95%

* Đối với phụ huynh:
- Nhận thức được ý nghĩa của việc chuẩn bị cho trẻ vào lớp một là một
vấn đề cấp bách và cần thiết. Phụ huynh hiểu rõ và khơng cịn nơn nóng cho con
học trước chương trình lớp một. Phụ huynh rất tin tưởng và phối hợp cùng giáo
viên trong cơng tác chăm sóc, giáo dục trẻ.
C. PHẦN KẾT LUẬN
1. Phạm vi áp dụng:

Việc tổ chức cho trẻ sẵn sàng tâm thế chuẩn bị vào lớp 1, bản thân tôi là
một giáo viên mầm non đang dạy lớp 5- 6 tuổi nên tôi muốn tập trung khai thác
thế mạnh của trẻ trong phạm vi trường mầm non. Vì thế phạm vi đề tài của tôi
áp dụng cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non Thạnh Phú 2.
2. Điều kiện áp dụng và nhân rộng
Để thực hiện được nhiệm vụ này cần có sự quan tâm ủng hộ của ban giám
hiệu, phụ huynh. Đồng thời có sự quan tâm, động viên, khích lệ của các bạn
đồng nghiệp. Tạo cho Tơi có nhiều niềm say mê trong việc khám phá tìm tịi tư
liệu và các kĩ năng phục vụ cho các hoạt động giáo dục.
Mạnh dạn dám nghĩ, dám làm, khắc phục mọi khó khăn, đổi mới phương
pháp trong tổ chức hoạt động học cho trẻ để mang lại hiệu quả cao.
Tổ chức nhiều hoạt động tạo cơ hội cho trẻ được khám phá khoa học tích
lũy kiến thức, kinh nghiệm cho bản thân về thế giới xung quanh.
Qua nhiều năm liên tục dạy lớp mẫu giáo 5 tuổi, tôi nhận thấy chuẩn bị
cho trẻ vào lớp một có ý nghĩa vơ cùng quan trọng, góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục, thực hiện được mục đích của bộ chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi,
góp phần đẩy mạnh và hồn thành công tác phổ cập mầm non cho trẻ em 5 tuổi
của đơn vị.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ chuẩn bị tâm thế sẵn sàng cho trẻ vào lớp 1 mỗi
giáo viên mầm non phải thực sự là người mẹ hiền, u thương, chăm sóc trẻ
khơng những thế chúng ta phải nắm chắc được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ để


13
từ đó với mỗi trẻ ta có biện pháp riêng và đối với 1 lớp ta có những biện pháp
chung nhất để khắc phục những điểm chưa đạt và từ đó thực hiện tốt nhiệm vụ
của ngành đề ra.
Tơi mong rằng với các biện pháp thực hiện trong sáng kiến này không chỉ
được áp dụng phù hợp với trẻ 5-6 tuổi ở lớp tơi mà cịn được áp dụng đối với trẻ
5-6 tuổi ở các trường mầm non khác trong huyện./.

XÉT DUYỆT
Của Hội đồng sáng kiến cấp trường
………………………………………………..
…………………………………………..……
………………………………………………..
…………………………………………..……
………………………………………………..
…………………………………………..……

Thạnh Phú, ngày 24 tháng 3 năm 2023
Người viết

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Phạm Thị Hương


14
-

Tài liệu hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục mầm non cho trẻ 5-6
tuổi.

-

Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên các chu kỳ và các năm gần đây.
Sách tâm lý học mầm non.
Bồi dưỡng nâng cao chuyên môn về xây dựng trường mầm non lấy trẻ
làm trung tâm.