SKKN Dạy học Âm nhạc lớp 3 hiện hành theo định hướng chương trình GDPT 2018 cho học sinh lớp 3 Trường THTHCS Lê Quý Đôn

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LẠNG SƠN
TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM

BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN
Dạy học Âm nhạc lớp 3 hiện hành theo định hướng chương trình
GDPT 2018 cho học sinh lớp 3 - Trường TH&THCS Lê Quý Đôn

Lĩnh vực sáng kiến: Khoa học xã hội và nhân văn
Tác giả: Hồng Ngọc Anh Thơ
Trình độ chun mơn: Ths Âm nhạc
Chức vụ: Tổ trưởng tổ Âm nhạc - Múa
Nơi công tác: Trường CĐSP Lạng Sơn
Điện thoại liên hệ: 0939.396.396
Địa chỉ thư điện tử:
Đề nghị công nhận sáng kiến cấp: CSTĐ cơ sở

Lạng Sơn, năm 2022


2
MỤC LỤC

Trang

Tóm tắt sáng kiến

3

Các từ viết tắt

4

Danh mục bảng biểu

4

I.

MỞ ĐẦU

5

1.

Lý do chọn sáng kiến

5

2.

Mục tiêu của sáng kiến

6

3.

Phạm vi của sáng kiến

6

II.

CƠ SỞ LÝ LUẬN, CƠ SỞ THỰC TIỄN

6

1.

Cơ sở lý luận

6

2.

Cơ sở thực tiễn

13

III.

NỘI DUNG SÁNG KIẾN

14

1.

Nội dung và những kết quả nghiên cứu của sáng kiến

14

1.1.

Học hát

14

1.2.

Phát triển khả năng âm nhạc

17

2.

Thảo luận, đánh giá kết quả thu được

22

2.1.

Tính mới, tính sáng tạo

22

2.2.

Khả năng áp dụng và mang lại lợi ích thiết thực của sáng kiến

23

IV.

KẾT LUẬN

25

TÀI LIỆU THAM KHẢO

27

PHỤ LỤC

28


3
TÓM TẮT SÁNG KIẾN
Năm học 2021 - 2022, lớp 3 vẫn thực hiện theo chương trình SGK hiện
hành. Nếu GV khơng có sự cải tiến trong dạy học đối với các mơn trong đó có mơn
Âm nhạc lớp 3 hoặc lớp 4, 5 các em sẽ bị chậm một bước so với việc tiếp cận
chương trình GDPT 2018 khi mà SGK cấp THCS theo định hướng phát triển năng
lực cũng sẽ bắt đầu được đưa vào giảng dạy từ năm học 2021 – 2022. Để đạt hiệu
quả trong giảng dạy các hoạt động âm nhạc, chúng tôi kết hợp áp dụng các nội
dung và PPDH theo chương trình GDPT 2018 vào dạy học cho các em lớp 3 nhằm
giúp học sinh hào hứng tiếp cận đón đầu các nội dung mới cũng như cảm nhận
được cái hay, cái đẹp, cái thiện trong âm nhạc bằng cách tự do khám phá dưới sự
định hướng của giáo viên. Từ đó, các em ngày càng u thích, say mê với bộ mơn,
u nghệ thuật, hướng tới chân – thiện – mĩ và những điều tốt đẹp trong cuộc sống.
Sáng kiến mang lại những hiệu quả về xã hôi, tạo hứng thú cho người dạy
và người học và góp phần nâng cao hiệu quả tiết học âm nhạc. Từ đó góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc trong dạy học môn Âm nhạc tại Trường

TH&THCS Lê Quý Đôn.


4
CÁC TỪ VIẾT TẮT
CĐSP:

Cao đẳng sư phạm

GDPT 2018:

Giáo dục phổ thông 2018

GV:

Giáo viên

PPGD âm nhạc:

Phương pháp giáo dục âm nhạc

PPDH:

Phương pháp dạy học

SGK:

Sách giáo khoa

TH&THCS:

Tiểu học và Trung học cơ sở

DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, HÌNH ẢNH
STT
1

Tên
Bảng 1

2

Bảng 2

3
4
5
6
7

Hình 1
Hình 2
Hình 3
Hình 4
Hình 5

Nội dung
Bảng tổng hợp kết quả thực nghiệm ở nhóm Thực nghiệm và
nhóm Đối chứng
Bảng tổng hợp kết quả môn Âm nhạc giữa học kỳ 2 năm học

2021 - 2022
5 phẩm chất và 10 năng lực cốt lõi
Bài học trên kênh Musical Notation - Learning Music for Kids
Bài học trên kênh Music Lesson Compilation for Kids
Bài học trong chương trình “Là La Lá” trên kênh giáo dục VTV7
Dạy nốt qua ký hiệu bàn tay (hand sign)


5
I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn sáng kiến
Trong nhà trường, giáo dục âm nhạc tạo cơ hội cho học sinh được trải
nghiệm và phát triển năng lực âm nhạc - biểu hiện của năng lực thẩm mĩ với các
thành phần sau: thể hiện âm nhạc, cảm thụ và hiểu biết âm nhạc, ứng dụng và
sáng tạo âm nhạc; góp phần phát hiện, bồi dưỡng những học sinh (HS) có năng
khiếu âm nhạc. Đồng thời, thông qua nội dung các bài hát, các hoạt động âm
nhạc và phương pháp giáo dục của nhà sư phạm, giáo dục âm nhạc góp phần
phát triển ở học sinh các phẩm chất yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực,
trách nhiệm, cùng các năng lực tự chủ và tự học, giao tiếp và hợp tác, giải quyết
vấn đề và sáng tạo để trở thành những cơng dân phát triển tồn diện về nhân
cách, hài hịa về thể chất và tinh thần.
Trong chương trình giáo dục phổ thông 2018, nội dung môn Âm nhạc
được phân chia theo hai giai đoạn: Giai đoạn Giáo dục cơ bản và giai đoạn Giáo
dục định hướng nghề nghiệp. Giáo dục âm nhạc đối với cấp Tiểu học thuộc giai
đoạn giáo dục cơ bản. Âm nhạc là môn học bắt buộc bao gồm những kiến thức
và kĩ năng cơ bản về hát, nhạc cụ, nghe nhạc, đọc nhạc, thường thức âm nhạc,
trải nghiệm và khám phá (vận dụng – sáng tạo). Chương trình giáo dục âm nhạc
giúp học sinh trải nghiệm, khám phá và thể hiện bản thân thông qua các hoạt
động âm nhạc nhằm phát triển năng lực thẩm mĩ, nhận thức được sự đa dạng của
thế giới âm nhạc và mối liên hệ giữa âm nhạc với văn hoá, lịch sử cùng các loại

hình nghệ thuật khác; đồng thời hình thành ý thức bảo vệ và phổ biến các giá trị
âm nhạc truyền thống.
Năm học 2021 – 2022 là năm thứ hai sử dụng bộ sách mới cho cấp Tiểu
học đối với lớp 1 và lớp 2, trong đó có bộ mơn Âm nhạc. Tuy nhiên, trong năm
học này lớp 3 vẫn thực hiện theo chương trình SGK hiện hành. Nếu GV khơng
có sự cải tiến trong dạy học đối với môn Âm nhạc lớp 3 hoặc lớp 4,5 các em sẽ
bị chậm một bước so với việc tiếp cận chương trình GDPT 2018 khi mà SGK
cấp THCS theo định hướng phát triển năng lực cũng sẽ bắt đầu được đưa vào
giảng dạy từ năm học 2021 – 2022. Vì vậy, để đạt hiệu quả trong giảng dạy các


6
hoạt động âm nhạc, giáo viên có thể kết hợp áp dụng các nội dung và PPDH theo
chương trình GDPT 2018 vào dạy học cho các em ngay từ lớp 2. Qua đó, một mặt
để học sinh hào hứng tiếp cận đón đầu các nội dung mới, mặt khác, với cách áp
dụng đó, học sinh sẽ cảm nhận được cái hay, cái đẹp, cái thiện trong âm nhạc bằng
cách tự do khám phá dưới sự định hướng của GV. Từ đó, các em ngày càng u
thích, say mê với bộ môn, yêu nghệ thuật, hướng tới chân – thiện – mĩ và những
điều tốt đẹp trong cuộc sống.
Xuất phát từ lý luận và thực tiễn trên, chúng tôi chọn đề tài: Dạy học Âm
nhạc lớp 3 hiện hành theo định hướng chương trình GDPT 2018 cho học sinh
lớp 3 - Trường TH&THCS Lê Quý Đôn làm nội dung nghiên cứu.
2. Mục tiêu của sáng kiến
Khảo sát thực trạng dạy học mơn ÂN lớp 3 theo chương trình hiện hành.
Trên cơ sở đó đề xuất các biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn ÂN lớp 3
ở trường TH và THCS Lê Quý Đôn.
3. Phạm vi của sáng kiến
- Đối tượng nghiên cứu: Dạy học Âm nhạc lớp 3 hiện hành theo định hướng của
chương trình GDPT 2018 cho học sinh lớp 3 - Trường TH&THCS Lê Quý Đôn.
- Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9/2021 đến tháng 3 năm 2022

II. CƠ SỞ LÝ LUẬN, CƠ SỞ THỰC TIỄN
1. Cơ sở lý luận
1.1. Vai trò của các hoạt động âm nhạc đối với học sinh tiểu học
1.1.1. Âm nhạc là phương tiện giáo dục thẩm mĩ
Giáo dục âm nhạc trước hết là thực hiện mục tiêu giáo dục thẩm mĩ bởi
âm nhạc là một trong các bộ môn nghệ thuật giáo dục cái đẹp cho học sinh. Lời
ca, giai điệu của các bài hát, bản nhạc giúp học sinh tưởng tượng, tập nói lên
cảm xúc của mình, bằng âm nhạc học sinh có thể diễn tả những ý nghĩ, những
ước mơ, những cảm xúc mạnh mẽ hay dịu dàng. Tiếp xúc với các hoạt động âm
nhạc (ca hát, nghe nhạc, vận động theo nhạc, trò chơi âm nhạc) tác động ở học
sinh những nhận xét, trao đổi, sự cảm nhận về ý nghĩa lời ca, giai điệu, tiết tấu…


7
qua đó học sinh thấy được cái hay, cái đẹp của nghệ thuật âm nhạc. Đó chính là
ý nghĩa giáo dục thẩm mĩ.
Tiếp xúc với âm nhạc có q trình sẽ tạo cho học sinh những sự ham
thích, xuất hiện dần quan hệ lựa chọn, đó chính là cơ sở của việc hình thành thị
hiếu âm nhạc. Do đó các bài hát giản dị, có tính nghệ thuật, phù hợp với lứa tuổi
sẽ hình thành ở học sinh thị hiếu âm nhạc trong sáng, lành mạnh, là cơ sở của
tình cảm thẩm mĩ, đạo đức tốt đẹp. Âm nhạc nói chung đặc biệt hoạt động ca hát
nói riêng có sức mạnh lơi cuốn tâm hồn, tình cảm của người trong đời sống xã
hội, nhất là đối với học sinh. Âm nhạc chân chính có giá trị nghệ thuật cảm hóa
con người cùng hướng tới cái đẹp.
1.1.2. Âm nhạc là phương tiện giáo dục đạo đức
Lời ca trong các tác phẩm âm nhạc giàu hình ảnh, phong phú và mang
đậm chất trữ tình. Chính vì vậy nó đã giúp học sinh phát hiện và cảm nhận được
vẻ đẹp trong thiên nhiên, về tình cảm gia đình, bạn bè, tình yêu quê hương đất
nước.... từ đó gợi mở cho học sinh về cách ứng xử, giao tiếp hay nói cách khác
là giáo dục học sinh đạo đức làm người.

Những bài dân ca, đồng dao khác nhau của các dân tộc Việt Nam phong
phú về âm điệu, tiết tấu, phương thức diễn xướng, phong tục tập quán sẽ cho học
sinh những hiểu biết về bản sắc âm nhạc dân tộc Việt Nam, bồi dưỡng cảm xúc
trữ tình, lịng tự hào về văn hóa dân tộc.
Tham gia các hoạt động âm nhạc tạo cho các em học sinh niềm vui, sự
hồn nhiên, đoàn kết, tự tin hơn... Hình thức hoạt động âm nhạc phong phú, đa
dạng tổ chức cho học sinh ở trường tiểu học (cá nhân, tập thể, múa hát, trò chơi
âm nhạc....) rèn cho học sinh tính tổ chức, sự tập chung chú ý, phản ứng nhanh,
tính kiên trì, biết nhường nhịn giúp đỡ lẫn nhau...
Có ý kiến cho rằng: giáo dục âm nhạc - đó khơng phải là đào tạo nhạc
cơng mà là đào tạo con người.
Vì vậy, âm nhạc là điều kiện góp phần hình thành những phẩm chất đạo
đức cho học sinh tiểu học.
1.1.3. Âm nhạc góp phần phát triển trí tuệ


8
Nghệ thuật âm nhạc khơng chỉ là món ăn tinh thần mà cịn có vai trị thúc đẩy
mạnh mẽ q trình phát triển trí tuệ của học sinh. Tiến sĩ Hovard Garner cho rằng:
“Thông minh âm nhạc là một trong bảy trí thơng minh ban đầu của con người”.
Ở học sinh tiểu học, các hình thức tư duy trực quan hành động, trực quan
hình tượng và tư duy trừu tượng được biểu hiện trong bất kỳ hoạt động nào,
trong đó có âm nhạc. Tiếp xúc với âm nhạc, học sinh dần dần có khả năng tổng
hợp cùng với tư duy logic. Ví dụ, khi nghe được các thể loại âm nhạc khác nhau
học sinh có thể tổng hợp, nhận biết được như hát ru có tính êm dịu tình cảm, cịn
hành khúc có tính mạnh mẽ...
Âm nhạc giúp phát triển trí nhớ. Trí nhớ âm nhạc là khả năng thu nhận và
ghi nhớ lại. Khả năng ghi nhớ âm nhạc thông qua độ nhạy cảm của tai nghe âm
nhạc và sự phối hợp các thao tác của tư duy.
Tính tích cực và sự tập trung chú ý trong các hoạt động âm nhạc cũng có

vai trị trong việc củng cố và phát triển trí nhớ. Để thuộc một bài hát bên cạnh
việc ghi nhớ lời ca, HS cần đến sự nhạy cảm của tai nghe để tập trung chú ý
nghe và nhận biết đặc điểm phát triển của giai điệu như sự cao - thấp, mạnh nhẹ, sắc thái... Đồng thời cần có sự phối hợp của tư duy để ghi nhớ tác phẩm.
Bên cạnh đó các hoạt động âm nhạc cịn có tác dụng rèn luyện đơi tai
nhạy bén cho học sinh, tăng cường sự nhận thức của học sinh về thế giới xung
quanh, kích thích khả năng độc lập tích cực và thức dậy ở học sinh khả năng
tưởng tượng, sự sáng tạo trên cơ sở những hiểu biết, kinh nghiệm mà học sinh
đã quan sát và thu thập.
Ngoài ra theo nhà nghiên cứu tâm lý học Fran Rauscher và Gordon Shaw
thuộc Đại học California - Irvine, Hoa Kỳ thì có mối liên hệ chặt chẽ giữa trình
độ âm nhạc với việc kiểm sốt trình độ tốn cao cấp. Tương tự như vậy với
khả năng trong lĩnh vực khoa học Âm nhạc có khả năng tăng sự thơng minh của
học sinh đến 46% so với những đứa học sinh không được lớn lên cùng âm nhạc.
Giáo dục âm nhạc có vai trị quan trọng thúc đẩy trí tuệ học sinh được
hoạt động tích cực.
1.1.4. Âm nhạc tác động đến sự phát triển sinh lý của học sinh


9
Nghe, vận động âm nhạc giúp học sinh tập phối hợp các động tác đi,
chạy, nhảy chính xác, tác phong nhanh nhẹn. Vận động tồn thân khi có nhạc
kèm theo tạo cho học sinh sự mềm dẻo nhịp nhàng, có ảnh hưởng tốt đến tim
mạch và sự phát triển cơ.
Nghe nhạc đúng mức, phù hợp làm thư giãn thần kinh, kích thích óc sáng
tạo. Hát giúp phát triển thể lực, củng cố cơ quan phát âm, thở sâu, tránh nói lắp
đẩy mạnh chức năng hoạt động của cơ quan phát thanh, hơ hấp, hình thành
giọng hát. Sự nhạy cảm của tai nghe âm nhạc thể hiện qua tư thế ca hát đúng tạo
cho học sinh những hành vi tốt đẹp, hoàn thiện mọi vận động thể chất ở học sinh
tiểu học.
Ngoài ra theo những nghiên cứu mới đây, những học sinh được tiếp xúc

với âm nhạc sẽ có thể tiêu hóa tốt hơn do cảm giác thư giãn trong và sau khi
nghe nhạc. Tác động của nó là hiệu quả trao đổi chất và cuối cùng là sự gia tăng
trọng lượng diễn ra tốt hơn…
Tóm lại, giáo dục âm nhạc là một trong những con đường hồn thiện đạo
đức, trí tuệ, thẩm mĩ và thể lực. Nhận thức đúng đắn và sâu sắc tác dụng giáo
dục của âm nhạc đối với học sinh lứa tuổi tiểu học, điều cần thiết thực hiện đó là
cần tiến hành tốt các hoạt động giáo dục âm nhạc cho các em. Tác dụng của môn
Âm nhạc đối với học sinh trong nhà trường là điều không thể phủ nhận, bởi đây
là một trong những phương tiện hiệu quả để thực hiện nhiệm vụ GD đạo đức,
thẩm mỹ nhằm góp phần GD học sinh tồn diện, tạo cơ sở hình thành nhân cách
con người, là môn học không thể thiếu được.
1.2. Một vài đặc điểm của học sinh lớp 3
1.2.1. Đặc điểm tâm sinh lý
Học sinh lớp 3 thường vào khoảng 8-9 tuổi và được xem như giai
đoạn giáo dục quan trọng. Trong độ tuổi này, học sinh thường có khả năng tiếp
thu kiến thức bài học rất nhanh. Các kiến thức, kỹ năng xã hội cũng dần hoàn
thiện. Lúc này tri giác phát triển nhanh và dần hồn thiện, trí nhớ và khả năng
ghi nhớ có sự tiến bộ rõ rệt, tư duy phát triển, trí tưởng tượng cũng trở nên


10
phong phú hơn, tư duy trừu tượng và khả năng khái qt vấn đề dần hồn thiện,
khả năng ngơn ngữ phát triển hơn hẳn so với giai đoạn trước.
1.2.2. Đặc điểm âm nhạc
Ở lứa tuổi học sinh lớp 3, tai nghe các em khá tinh, tay chân mềm mại
thuận lợi cho làm các động tác múa, vận động theo nhạc. Tuy nhiên, sự hứng
thú, năng lực tiếp thu và hoạt động âm nhạc của các em trong cùng một lớp
không hoàn toàn giống nhau.
Cũng như các lứa tuổi khác ở cấp học tiểu học, ca hát là một nhu cầu
không thể thiếu được đối với các em học sinh lớp 3.

Về giọng hát: Bộ phận phát thanh phát triển còn chậm, dung lượng khơng
khí chứa trong phổi của các em nam và nữ tương đương nhau. Tầm cữ giọng hát
các em nam và nữ gần giống nhau.
Về phẩm chất giọng hát các em có thể tạm chia các loại:
- Giọng vang, sáng, khỏe, đơi khi hơi chói.
- Giọng vang, êm, nhẹ, có nhạc cảm, âm sắc dễ chịu.
- Giọng tối, mờ, nhỏ, hay rung.
- Giọng rè, khàn, kém chuẩn xác.
Tầm cữ giọng hát: Giọng hát của học sinh lớp 3 đẹp ở tầm âm từ nốt Son
(quãng tám nhỏ) tới nốt Si giáng ở quãng tám thứ nhất.

1.3. Vài nét về chương trình giáo dục âm nhạc lớp 3 hiện hành
Về khung chương trình quy định mơn Âm nhạc lớp 3 của Bộ Giáo dục và
Đào tạo, nội dung môn Âm nhạc lớp 3 theo chương trình hiện hành bao gồm hai
mảng: Học hát và Phát triển khả năng âm nhạc.
* Nội dung học hát:
- Học hát Quốc Ca Việt Nam, học 11 bài hát ngắn gọn âm vực trong phạm vi
quãng 9 đến quãng 10, nhịp 2/4, 3/4, 3/8, 4/4. Các bài hát có nội dung phù hợp với
độ tuổi lớp 3, trong đó chọn 1 - 2 bài dân ca Việt Nam, 1 - 2 bài hát nước ngoài.


11
- Tập các kỹ năng ca hát đã học. Tập hát ngân giọng. Bước đầu tập hát diễn
cảm theo tốc độ và sắc thái tình cảm của bài. Tập đánh nhịp 2/4.
- Tập hát kết hợp vận động phụ họa hoặc trò chơi âm nhạc.
* Nội dung phát triển khả năng âm nhạc:
- Nghe một số bài gồm: Dân ca, bài hát thiếu nhi chọn lọc hoặc nhạc không lời.
- Giới thiệu hình dáng và nghe âm sắc một vài nhạc cụ dân tộc như: bầu, nguyệt
tranh (thập lục), tam thập lục.
- Nghe kể 1 - 2 câu chuyện về âm nhạc.

- Tập nhận biết tên nốt nhạc vị trí các nốt nhạc trên khng qua các trị chơi âm nhạc.
- Tập nhận biết hình nốt nhạc: đen, trắng, móc đơn và các dấu lặng đen, lặng đơn.
- Tập nói tên nốt và hình nốt trên khng.
Tóm lại, nội dung chủ yếu là dạy hát với 11 bài hát theo quy định và 2 bài
hát thuộc nội dung tự chọn của giáo dục địa phương.
11 bài hát quy định trong chương trình Âm nhạc lớp 3 hiện hành bao gồm:
STT

Tên bài hát

Tác giả

1

Quốc ca Việt Nam

Văn Cao

2

Bài ca đi học

Phan Trần Bảng

3

Đếm sao

Văn Chung

4

Gà gáy

Dân ca Cống (Lai Châu); Lời mới: Huy Trân

5

Lớp chúng ta đoàn kết

Mộng Lân

6

Con chim non

Dân ca Pháp

7

Ngày mùa vui

Dân ca Thái; Lời mới: Hoàng Lan

8

Em yêu trường em

Hoàng Vân

9

Cùng múa hát dưới trăng

Hoàng Lân

10

Chị ong nâu và em bé

Tân Huyền

11

Tiếng hát bạn bè mình

Lê Hồng Minh

* Về mức độ cần đạt:
- Học sinh biết tên bài bài tên tác giả, có thái độ chăm chú vào hứng khi hát
và nghe nhạc.


12
- Học sinh biết kể tóm tắt nội dung câu chuyện.
- Học sinh biết hình dáng và được nghe âm thanh của đàn bầu, đàn nguyệt,
đàn tranh (thập lục), đàn tam thập lục.
- Biết tên gọi nốt nhạc và tập viết nốt nhạc trên khng
1.4. Vài nét về chương trình giáo dục âm nhạc GDPT 2018
Chương trình mơn Âm nhạc cấp tiểu học giúp học sinh bước đầu làm

quen với kiến thức âm nhạc phổ thông, sự đa dạng của thế giới âm nhạc và các
giá trị âm nhạc truyền thống; hình thành một số kĩ năng âm nhạc ban đầu; ni
dưỡng cảm xúc thẩm mĩ và tình u âm nhạc, hứng thú tham gia các hoạt động
âm nhạc phù hợp với lứa tuổi; góp phần hình thành và phát triển cho học sinh
những phẩm chất chủ yếu (yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách
nhiệm) và các năng lực chung (tự chủ và tự học, giao tiếp và hợp tác, giải quyết
vấn đề và sáng tạo).
1.4.1. Yêu cầu cần đạt về phẩm chất chủ yếu và năng lực chung
Chương trình mơn Âm nhạc góp phần hình thành và phát triển ở học sinh
các phẩm chất chủ yếu và năng lực chung theo các mức độ phù hợp với mơn
học, cấp học đã được quy định tại Chương trình tổng thể.

Hình 1


13
1.4.2. Yêu cầu cần đạt về năng lực đặc thù
- Năng lực thể hiện âm nhạc:
+ Bước đầu biết hát một mình và hát cùng người khác, thể hiện đúng giai
điệu và lời ca, diễn tả được sắc thái tình cảm của bài hát.
+ Đọc nhạc đúng tên nốt, đọc đúng cao độ và trường độ.
+ Biết chơi nhạc cụ một mình và cùng người khác, thể hiện đúng tiết tấu
và giai điệu.
- Năng lực cảm thụ và hiểu biết âm nhạc:
+ Bước đầu cảm nhận được vẻ đẹp của tác phẩm âm nhạc, phân biệt được sự
khác nhau trong từng thuộc tính âm nhạc.
+ Biết vận động cơ thể phù hợp với nhịp điệu.
+ Nhận biết được câu đoạn trong bài hát có hình thức rõ ràng, nhận biết
được sự giống nhau và khác nhau của các nét nhạc.
+ Bước đầu biết đánh giá kỹ năng thể hiện âm nhạc của bản thân và người khác.

- Năng lực ứng dụng và sáng tạo âm nhạc:
+ Bước đầu biết mô phỏng, tái hiện một số âm thanh quen thuộc trong cuộc
sống; biết lặp lại có thay đổi mẫu tiết tấu và giai điệu đơn giản theo hướng dẫn của
giáo viên.
+ Biết làm dụng cụ học tập đơn giản theo hướng dẫn của giáo viên; biết
tưởng tượng khi nghe nhạc không lời.
+ Biết chia sẻ hiểu biết về âm nhạc với người khác; biết biểu diễn các tiết
mục âm nhạc với hình thức phù hợp.
2. Cơ sở thực tiễn
2.1. Về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên giảng dạy môn học và kết quả
học tập giữa học kỳ 2 môn Âm nhạc, năm học 2020 – 2021
Ngay từ khi mới thành lập vào năm 2019, Trường TH&THCS Lê Quý
Đôn được trang bị đầy đủ về cơ sở vật chất phục vụ cho bộ mơn Âm nhạc.
Về phịng học: 01 phịng học âm nhạc riêng biệt được trang bị máy chiếu.
Ngoài ra, nhà trường còn được trang bị đầy đủ các nhạc cụ cần thiết và thiết yếu
phục vụ cho việc dạy và học bộ môn Âm nhạc: 02 đàn PSR YAMAHA 710, 01


14
đàn CASIO, các bộ nhạc cụ gõ: thanh phách, song loan, tambourine, triangle,
trống con; Các phịng học văn hóa được xây dựng sạch đẹp, gọn gàng và đều
được trang bị máy chiếu, mạng internet và điều hòa hai chiều, tủ đựng của GV
và tủ đựng đồ dùng học tập cá nhân của HS.
Ngoài ra, Trường TH và THCS Lê Quý Đơn cịn sử dụng hệ thống các
phịng học hiện có tại giảng đường và các phòng học Ngoại ngữ, Tin học, phịng
thí nghiệm, thư viện, hội trường nhà đa chức năng, sân giáo dục thể chất… cho
các hoạt động giảng dạy và giáo dục của trường.
Về đội ngũ giáo viên giảng dạy môn Âm nhạc khối Tiểu học: Hiện nay,
khối tiểu học có 01 giáo viên, là giảng viên thuộc Khoa Văn hóa Nghệ thuật và
Du lịch được nhà trường chọn lựa và phân công giảng dạy.

Về kết quả học tập giữa học kỳ 2 môn Âm nhạc, năm học 2020 – 2021:
STT

Lớp

Tổng số học sinh

Hồn thành tốt

Hồn thành

Khơng hồn thành

1

3A1

33

28 (85%)

5 (15 %)

0

2

3A2

30

26 (87%)

5 (13%)

0

2.3. Hạn chế và nguyên nhân
- Giáo viên giảng dạy nhiều lớp, nhiều hệ đào tạo khác nhau trong Trường
Cao đẳng Sư phạm nên có nhiều sự chi phối về công việc, hồ sơ sổ sách, giáo án
giảng dạy. Mặt khác, giáo viên mới tiếp cận dạy học phổ thông nên phương pháp
dạy phổ thông còn gặp nhiều bỡ ngỡ.
- Học sinh lứa tuổi tiểu học, đặc biệt là học sinh lớp 3 do bản tính hiếu
động, nhiều khi chưa tập trung vào bài học.
- Do dịch bệnh covid 19 diễn biến phức tạp trong suốt năm học làm q
trình dạy học của cơ và trị bị gián đoạn.
- Về chương trình: Chương trình mơn Âm nhạc lớp 3 hiện hành chủ yếu là
hoạt động dạy hát, các hoạt động âm nhạc xen kẽ còn đơn điệu dễ gây sự nhàm
chán cho học sinh.
III. NỘI DUNG SÁNG KIẾN
1. Nội dung và những kết quả nghiên cứu của sáng kiến
1.1. Học hát


15
Hát là nội dung quan trọng trong chương trình mơn Âm nhạc. Hầu hết các
tiết học âm nhạc đều có hoạt động ca hát. Khi dạy hát giáo viên cần chú ý đến
cách hát của mình sao cho giọng hát vừa hay vừa truyền tải được thông điệp của
bài hát một cách rõ ràng. Có như vậy mới truyền được cảm hứng cho học sinh
khi học bài hát hát.

Giáo viên cần hướng dẫn sử dụng một số kĩ năng ca hát cơ bản, giọng hát
của học sinh biểu hiện chính cách dạy của thầy cô. Trong những bản nhạc cụ thể,
nếu học sinh và hát lên những nốt cao, giáo viên cần hướng dẫn cách em cách hát
giọng cả giả; nên thường xuyên khuyến khích học sinh sử dụng giọng giả. Đây
chính là nét nổi bật khi dạy hát cho học sinh tại trường TH&THCS Lê Quý Đôn.
1.1.1. Một số kĩ năng ca hát cơ bản
Việc đầu tiên khi dạy hát cho học sinh, giáo viên luôn lưu ý những kĩ
năng cơ bản sau:
- Tư thế hát (đứng hoặc ngồi) ngay ngắn và tự nhiên, để có giọng hát linh hoạt.
- Hát đúng cao độ, trường độ, sắc thái.
- Hát rõ lời và thuộc lời để truyền đạt rõ ràng nội dung của bài hát đến
người nghe.
- Biết thở và lấy hơi đúng cách, duy trì được tốc độ ổn định.
- Hát có cảm xúc, biết điều chỉnh giọng hát để tạo nên sự hài hịa.
1.1.2. Quy trình dạy học hát
Quy trình dạy học hát cho học sinh lớp 3 cũng giống quy trình chung để
dạy hát cho các lớp tiểu học, bao gồm bảy bước cơ bản:
- Bước 1: Tìm hiểu bài hát
- Bước 2: Đọc lời ca
- Bước 3: Nghe hát mẫu
- Bước 4: Khởi động giọng
- Bước 5: Tập hát từng câu
- Bước 6: Hát cả bài
- Bước 7: Luyện tập, biểu diễn.


16
Khi vận dụng quy trình trên, trong quá trình dạy hát cho học sinh, chúng
tôi đã linh hoạt thay đổi trình tự bước đầu tiên cho phù hợp với thực tiễn dạy
học. Nhiều tiết dạy, chúng tôi cho học sinh được nghe bài hát ngay ở bước đầu

tiên và không thực hiện bước 2 vì học sinh đã biết đọc thơng thạo. Điều này
hồn tồn phù hợp đối với học sinh lớp 3.
Có những tiết học chúng tơi khơng thực hiện bước 4 nếu đã khởi động giờ
học là một hoạt động khác như hát một bài hát, đọc nhạc.
Việc vận dụng linh hoạt quy trình giúp các tiết học hát tránh rập luôn làm
học sinh cảm thấy nhàm chán.
Điều đặc biệt trong tiết học âm nhạc lớp 3 tại trường TH&THCS Lê Quý
Đôn, chúng tôi thường cho học sinh đọc lời ca theo tiết tấu bài hát trên nhịp
trống của đàn. Điều này tạo hiệu quả rất rõ rệt. Các em học sinh rất hào hứng và
tham gia nhiệt tình đối với nội dung này.
1.1.3. Thay đổi tư duy về việc hát mẫu
Ở bước 5 (tập hát từng câu), chúng tôi kết hợp nhuần nhuyễn giữa việc
mẫu và đàn giai điệu vì cả hai hoạt động này đều rất cần thiết. Việc nghe hát
mẫu sẽ giúp học sinh nhận biết được cách phát âm cách lấy hơi và sự biểu cảm,
còn việc nghe đàn giai điệu sẽ hỗ trợ học sinh hát đúng nhạc.
Giáo viên không nhất thiết hát mẫu mà chỉ nên đàn giai điệu để học sinh
cảm nhận được giai điệu của bài. GV chỉ hát khi sửa sai cho học sinh hoặc khi
dạy hát các bài dân ca có nhiều luyến láy.
1.1.4. Minh họa dạy học hát theo định hướng phát triển năng lực
- Dạy học phân hóa: Trong q trình dạy học, chúng tơi ln chú ý phân
chia học sinh thành các nhóm có năng lực âm nhạc khác nhau tạo điều kiện và
cơ hội cho các em thể hiện bộc lộ hết những khả năng, thiên hướng và sở trường
âm nhạc của mình. Ví dụ: Những học sinh hát tốt sẽ được yêu cầu hát mẫu, hát
lĩnh xướng, đơn ca, hoặc hướng dẫn các bạn hát còn chưa đúng. Những học sinh
chơi nhạc cụ tốt có thể chơi giai điệu hoặc đệm cho bài hát (vì trong lớp có
những em học sinh đã được đi học nhạc cụ ở các trung tâm âm nhạc), những học
sinh có năng lực bình thường thì chủ yếu tham gia hát đồng ca cùng các bạn.


17

- Dạy học tích hợp: Dạy học tích hợp trong nội dung hát tương đối thuận
lợi vì các bài hát để có sự liên hệ với những kiến thức âm nhạc khác như: lý
thuyết âm nhạc âm nhạc, thường thức âm nhạc... Ngồi ra cịn có thể tích hợp
với kiến thức của môn học khác như: giáo dục đạo đức (thông qua nội dung bài
hát), mĩ thuật (tranh ảnh minh họa cho bài hát), ngữ văn (giải thích ca từ), lịch
sử và địa lý (giới thiệu nguồn gốc xuất xứ bài hát), giáo dục thể chất (kết hợp
vận động). Tuy nhiên, nên tránh thích hợp một cách khiên cưỡng hoặc sa đà vào
việc giảng dạy kiến thức của môn học khác.
- Dạy học thông qua động hoạt động: Chúng tôi dạy học sinh hát thông
qua các hoạt động đặc thù của mơn Âm nhạc (nghe, đọc, thể hiện, phản ứng,
trình diễn, phân tích, đánh giá, ứng dụng, sáng tạo). Trong các hoạt động kể trên,
chúng tôi dành nhiều thời gian cho những hoạt động mang tính thực hành để học
sinh được hát nhiều (tái hiện, trình diễn); khơng mất nhiều thời gian vào những
hoạt động chủ yếu dùng lời nói (hỏi và trả lời, thuyết trình, giải thích).
1.2. Phát triển khả năng âm nhạc
1.2.1. Nghe nhạc
Giáo dục âm nhạc thế giới có xu hướng sử dụng âm nhạc khơng lời nhiều hơn
âm nhạc có lời. Trong những nỗ lực xây dựng văn hóa âm nhạc và các giá trị thẩm
mĩ cho học sinh, âm nhạc có lời như các bài hát, ca khúc cổ điển nhạc cực được đánh
giá có tính nghệ thuật cao khi có cả phần nhạc và phần lời hay, hấp dẫn người nghe.
Cịn âm nhạc khơng lời ngơn ngữ chủ yếu của nó chính là giai điệu tiết tấu nhịp điệu,
âm nhạc trầm bổng, sự hòa quyện của các nhạc cụ với các âm sắc khác nhau hay
những liên kết hịa âm. Ở các nước có nền giáo dục âm nhạc tiến bộ, âm nhạc không
lời đặc biệt là nhạc cổ điển luôn được sử dụng như một nguồn tư liệu chủ yếu để dạy
học sinh nghe cảm thụ âm nhạc, bởi vì âm nhạc cổ điển chính là nguồn tư liệu nghệ
thuật tinh hoa của nhân loại được phát triển trong nhiều thế kỷ của xã hội loài người.
Một trong những quan điểm xây dựng chương trình mơn Âm nhạc là tiếp thu kinh
nghiệm của một số nền giáo dục tiên tiến trên thế giới trẻ em được làm quen với giai
đoạn lịch sử khác nhau ngay từ mẫu giáo hay tiền học đường.
1.2.2. Giới thiệu hình dáng và nghe âm sắc của nhạc cụ dân tộc

18
Học sinh tiểu học tìm hiểu các loại nhạc cụ ở mức độ rất đơn giản. Đối với
học sinh lớp 3 chỉ là được giới thiệu về tên nhạc cụ, quan sát hình ảnh của nhạc cụ,
quan sát động tác chơi nhạc cụ, nghe âm sắc của nhạc cụ. Về cơ bản, phương pháp
và quy trình dạy nội dung tìm hiểu nhạc cụ không thay đổi nhiều so với phương pháp
và quy trình dạy nội dung giới thiệu nhạc cụ mà giáo viên vẫn thực hiện trước đây.
Quy trình dạy nội dung tìm hiểu nhạc cụ gồm các bước sau:
- Bước 1: Giới thiệu tên, hình dáng, đặc điểm của nhạc cụ
- Bước 2: Nghe âm sắc.
- Bước 3: Củng cố.
Trong q trình dạy, chúng tơi hốn đổi thứ tự các bước trên trên một cách
linh hoạt để tạo hứng thú và không gây nhàm chán cho học sinh. Để dạy nội dung
này, chúng tôi sưu tầm nhiều tư liệu minh họa như tranh ảnh, âm thanh, video clip…
Nếu sẵn có nhạc cụ, chúng tơi mang lên lớp cho học sinh được trực tiếp quan sát làm
tăng tính sinh động của tiết học.
Khi giới thiệu các thông tin về nhạc cụ, chúng tôi chỉ giới thiệu một cách
ngắn gọn và súc tích. Chúng tơi cũng chuẩn bị các câu hỏi gợi mở để giúp học
sinh khám phá kiến thức. Ở bước củng cố, chúng tôi tổ chức các hoạt động
mang tính trải nghiệm để học sinh tập nhận biết nhạc cụ thơng qua âm thanh
hình ảnh, động tác chơi...
1.2.3. Câu chuyện âm nhạc
Trong quá trình dạy học nội dung này, phương pháp chúng tơi thường sử
dụng là phương pháp đóng vai. Sau khi đọc câu chuyện khoảng 2 lần cho học sinh
nhớ, chúng tôi thường đặt một số câu hỏi để kiểm tra lại trí nhớ của học sinh về câu
chuyện. Sau đó mời học sinh kể lại câu chuyện. Bước cuối cùng là phân vai cho học
sinh đóng các nhân vật trong câu chuyện.
Đối với lớp 3, tiết 30 có câu chuyện Chàng Ooc Phê và cây đàn Lia. Các
bước chúng tôi thực hiện như sau:

- Bước 1: Giới thiệu hình ảnh của cây đàn Lia và nói về xuất xứ của nó trong
truyện thần thoại Hy Lạp.


19
- Kể cho học sinh nghe câu chuyện hoặc trình chiếu video câu chuyện (khoảng
2 lần).
- Đặc các câu hỏi:
+ Chàng Ooc Phê có tài năng gì?
+ Khi chàng chơi đàn thì sự vật, con người xung quanh như thế nào?
+ Nguyên nhân cái chết của vợ chàng là gì?
+ Ooc Phê đã làm gì để xin với Diêm Vương cho vợ mình sống lại?
+ Diêm Vương đã dặn dị chàng những gì?...
- Yêu cầu 1 – 2 học sinh kể lại câu chuyện
- Giao kịch bản lời thoại và phân các vai các nhân vật cho học sinh:
+ Chàng Ooc Phê
+ Nàng Ơ ri đi xơ (vợ Ooc Phê)
+ Lão lái đị Ca rơng
+ Diêm Vương
+ Thần A pơ lông
Khi dạy theo phương pháp trên học sinh tỏ ra rất hào hứng, nhiều em xung
phong được đóng vai các nhân vật. Hiệu quả là giờ học rất sôi động và hiệu quả, các
em nhớ và kể lại được câu chuyện một cách tự nhiên.
1.2.4. Học các nốt nhạc (hình nốt, tên nốt, vị trí trên khng…)
Để tạo hứng thú cho các em, tiếp cận theo chương trình SGK âm nhạc phổ
thông 2018, chúng tôi sử dụng nhiều kỹ thuật khác nhau.
Nếu trước đây giáo viên thường dạy các nốt nhạc theo các cổ điển như:
Giới thiệu các hình nốt (trắng, đen, móc đơn, đen chấm dơi, dấu lặng đen, lặng
đơn…) bằng ký hiệu của nốt ngay từ đầu thì các em khơng thể nhớ nổi tên và vị
trí các nốt nhạc trên khng. Vì thế, các em thường ghi tên các nốt nhạc dưới

các nốt trong bản nhạc và hậu quả là cuối năm các em không nhớ vị trí của nốt
nhạc nào.
Chúng tơi đã tìm hiểu và tìm ra một số cách để cho các em nhớ vị trí và
hình các nốt như sau:


20
Cách 1: Sưu tầm các video dạy âm nhạc cho trẻ trên youtube như: Music
Lesson Compilation for Kids, Musical Notation - Learning Music for Kids…
Đây là các kênh dạy âm nhạc rất hiệu quả cho thiếu nhi.

Hình 2

Hình 3
Với phiên bản tiếng Việt, chúng tôi sưu tầm những video dạy âm nhạc
cho thiếu nhi trong chương trình “Là La Lá” trên kênh giáo dục VTV7. Đây là
một chương trình rất hấp dẫn, dạy âm nhạc cho thiếu nhi một cách cơ bản và tạo
hứng thú cho các em.


21

Hình 4
Các chương trình giáo dục âm nhạc đã nói trên đều là những chương trình
về cảm thụ âm nhạc cho thiếu nhi với mục đích đánh thức thính giác và cảm xúc
của các em thông qua việc hát và vận động. Mục tiêu chương trình: Chương
trình sẽ sử dụng kĩ thuật body movement (chuyển động cùng âm nhạc), dùng
toàn bộ cơ thể để trải nghiệm với âm nhạc. Cho các em khơng gian sáng tạo và
được là chính mình. Chương trình sẽ giúp trẻ phát triển inner ear (tai nghe bên
trong) và sense of rhythm (cảm về nhịp điệu). Chương trình hướng tới khơi mở

tiềm năng âm nhạc của mọi đứa trẻ một cách rất tự nhiên. Chúng ta có thể nghĩ
việc học âm nhạc là nhìn và nghe, nhưng với chương trình “Là la lá”, âm nhạc
sẽ thấm vào mọi nơi trên cơ thể, các em không cần nhớ, khơng cần dùng lý trí,
mà tự ngấm bằng những giai điệu, câu chuyện và những bài nhạc được sáng tác
mới mẻ, hấp dẫn và phù hợp với lứa tuổi.
Cách 2: Áp dụng cách dạy nốt qua ký hiệu bàn tay (hand sign)

Hình 5


22
Các ký hiệu bàn tay được thực hiện trong khi đọc nhạc có tác dụng trợ giúp về
mặt trực quan cho học sinh tưởng tượng được độ cao thấp và tính chất của các nốt
nhạc, giúp các em nhớ và đọc đúng cao độ các nốt nhạc đó.
Trong q trình hướng dẫn học sinh làm quen với nội dung này, chúng tôi
thực hiện theo các bước sau:
- Bước 1: Giới thiệu hướng dẫn học sinh thực hiện ký hiệu bàn tay của các
nốt nhạc.
- Bước 2: Giáo viên vừa đọc nhạc vừa dùng kí hiệu bàn tay thể hiện các nốt
nhạc hoặc mẫu âm, học sinh lặp lại.
Bước 3: Giáo viên đọc các nốt nhạc hoặc mẫu âm (không làm ký hiệu bàn
tay), học sinh đọc lặp lại (kết hợp thể hiện các ký hiệu bàn tay).
- Bước 4: Giáo viên thể hiện các nốt nhạc hoặc mẫu âm bằng ký hiệu bàn tay
(không đọc nhạc), học sinh đọc nhạc kết hợp thể hiện các ký hiệu bàn tay.
Trong quá trình hướng dẫn học sinh luyện tập, giáo viên sử dụng tiếng đàn
thay cho việc đọc nhạc mẫu hoặc hỗ trợ cho học sinh lúc ban đầu khi các em còn
chưa đọc đúng về cao độ.
2. Thảo luận, đánh giá kết quả thu được
2.1. Tính mới, tính sáng tạo
Như trong phần tóm tắt sáng kiến đã trình bày, năm học 2021 – 2022, lớp

3 vẫn thực hiện theo chương trình SGK hiện hành. Nếu GV khơng có sự cải tiến
trong dạy học đối với các mơn trong đó có mơn Âm nhạc lớp 3 hoặc lớp 4,5 các
em sẽ bị chậm một bước so với việc tiếp cận chương trình GDPT 2018 khi mà
SGK cấp THCS theo định hướng phát triển năng lực cũng sẽ bắt đầu được đưa
vào giảng dạy từ năm học 2021 - 2022.
Chương trình mơn Âm nhạc lớp 3 hiện hành chủ yếu là hoạt động dạy hát,
các hoạt động âm nhạc xen kẽ còn đơn điệu dễ gây sự nhàm chán cho học sinh.
Để đạt hiệu quả trong giảng dạy các hoạt động âm nhạc, chúng tôi kết hợp áp
dụng các nội dung và PPDH theo chương trình GDPT 2018 vào dạy học cho các em
lớp 3 nhằm giúp học sinh hào hứng tiếp cận đón đầu các nội dung mới cũng như cảm
nhận được cái hay, cái đẹp, cái thiện trong âm nhạc bằng cách tự do khám phá dưới


23
sự định hướng của GV. Từ đó, các em ngày càng u thích, say mê với bộ mơn, u
nghệ thuật, hướng tới chân – thiện – mĩ và những điều tốt đẹp trong cuộc sống.
Sáng kiến mang lại những hiệu quả về xã hội, tạo hứng thú cho người dạy
và người học và góp phần nâng cao hiệu quả tiết học âm nhạc. Từ đó góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc trong dạy học môn Âm nhạc tại Trường
TH&THCS Lê Quý Đôn.
2.2. Khả năng áp dụng và mang lại lợi ích thiết thực của sáng kiến
a) Khả năng áp dụng hoặc áp dụng thử, nhân rộng
Trên cơ sở các biện pháp đã trình bày ở trên, chúng tôi đã tiến hành thực
nghiệm với một số tiết dạy tại lớp 3A1 và 3A2 Trường TH&THCS Lê Quý, với mục
đích: Xem xét tính khả thi và hiệu quả của sáng kiến trong dạy học tiết âm nhạc.
* Đối tượng thực nghiệm: Lớp 3A1, 3A2; Giáo viên tiến hành thực
nghiệm: Hồng Ngọc Anh Thơ
* Nội dung thực nghiệm: Chúng tơi lựa chọn lớp 3A2 là Nhóm Thực
nghiệm, lớp 3A1 là Nhóm Đối chứng. Ngay từ đầu năm học 2021 - 2022 chúng tôi
đã tiến hành dạy áp dụng các phương pháp trên. Cơ sở để phân chia các nhóm dựa

trên kết quả của năm học trước, do giữa hai lớp này có sự tương đồng nhau về
mặt khả năng nhận thức.
* Thời gian thực nghiệm: Từ học kỳ 1 đến giữa học kỳ 2 năm học 2021 - 2022
* Tiến hành thực nghiệm: Áp dụng các biện pháp dạy học mơn Âm nhạc
đã được trình bày trong sáng kiến đối với Nhóm Thực nghiệm. Đối với Nhóm
Đối chứng, chúng tơi không sử dụng các cách này mà dạy theo các phương pháp
thường áp dụng từ trước đến nay.
Sau khi giảng dạy, chúng tơi tiến hành kiểm tra 2 nhóm Thực nghiệm và
Đối chứng để đánh giá kết quả của các biện pháp được đưa ra. Bài kiểm tra gồm
các nội dung cho học sinh hát, xác định các nốt nhạc trên khng, đọc nhạc bằng
ký hiệu bàn tay.
TT

Người dạy

1

Hồng Ngọc Anh Thơ

Nhóm

Nội dung bài dạy
- Tiết 12: Hát “Con chim non)
- Tiết 15: Hát: “Ngày mùa vui”


24
Thực nghiệm

2

Hoàng Ngọc Anh Thơ

Đối chứng

(lời 2); Giới thiệu một vài nhạc cụ
dân tộc
- Tiết 22: Ôn tập bài hát: Cùng
múa hát dưới trăng; Giới thiệu
khng nhạc và khố Son
- Tiết 29: Kể chuyện âm nhạc:
Chàng Oóc – phê và cây đàn
Lia; Nghe nhạc.

* Kết quả thực nghiệm:
Sau khi tiến hành thực nghiệm và kiểm tra, chúng tôi thấy kết quả học tập
của nhóm Thực nghiệm cao hơn nhóm Đối chứng (Bảng 1 - Phụ lục), đặc
biệt là nội dung nhớ vị trí nốt nhạc trên khng, đây là nội dung gặp nhiều khó
khăn nhất trong những năm học trước ở hầu hết các trường tiểu học.
Căn cứ vào số liệu tại Bảng 1, Bảng 2 cho phép chúng tôi khẳng định
rằng: Với những biện pháp tác động mà chúng tơi áp dụng trong q trình dạy
mơn Âm nhạc lớp 3 theo định hướng chương trình GDPT 2018 thì kết quả học
tập cao hơn so với các biện pháp trước đây.
Ngồi ra, chúng tơi cịn nhận thấy tiết học có một số chuyển biến, sôi nổi
và tràn đầy màu sắc; giáo viên và học sinh hào hứng dạy và học, giờ học hiệu
quả và tràn đầy năng lượng tích cực. Qua đó, sẽ giúp giáo viên thêm u cơng
việc giảng dạy mơn học, tích cực tìm tịi nghiên cứu các biện pháp mới để ứng
dụng vào giảng dạy tốt hơn.
Sản phẩm của sáng kiến áp dụng được trong một số tiết học âm nhạc tại
khối lớp 3 - Trường TH&THCS Lê Q Đơn và có thể nhân rộng để dạy cho các

khối lớp 4,5 khi các em vẫn dạy theo chương trình hiện hành.
b) Khả năng mang lại lợi ích thiết thực
Sáng kiến mang lại những hiệu quả về về xã hội. Cụ thể như sau:
- Sản phẩm của sáng kiến mở ra những nội dung mới mẻ đối với chương trình
mơn Âm nhạc hiện hành mà từ trước đến nay GV cũng như học sinh chưa được tiếp
cận, bởi chương trình hiện hành chủ yếu là dạy hát, các hoạt động chưa đa dạng nên học
sinh dễ bị nhàn chán.


25
- Với những nội dung mới và đa dạng tạo hứng thú cho giáo viên trong nghề
nghiệp, bắt buộc GV chủ động nghiên cứu và tìm tịi những tư liệu phù hợp cho các
giờ dạy, khơng ngừng làm mới chính mình và làm mới các giờ dạy bộ mơn.
- Tạo hứng thú cho học sinh bởi nội dung giờ học đa dạng, học sinh được
nối tiếp từ hoạt động nhiều, loại bỏ cảm giác đơn điệu và nhàm chán khi học bộ
mơn đồng thời góp phần nâng cao hiệu quả âm nhạc đối với giờ học âm nhạc.
Từ đó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục môn Âm nhạc và các hoạt động
âm nhạc của nhà trường TH&THCS Lê Quý Đôn.
III. KẾT LUẬN
Trên cơ sở nghiên cứu cơ sở lý luận và tình hình thực tế về việc dạy môn
Âm nhạc, chúng tôi đã đưa giải pháp cụ thể và đã đạt được một số kết quả nhất
định. Mục đích cuối cùng của sáng kiến là nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy
môn Âm nhạc và các hoạt động âm nhạc ở Trường TH&THCS Lê Q Đơn,
thơng qua đó giúp học sinh cảm thụ âm nhạc một cách tốt hơn.
Chúng tôi đã và đang rất cố gắng để biện pháp nêu trên phù hợp với những
điều kiện cụ thể về đội ngũ giáo viên, học sinh và cơ sở vật chất… của nhà
trường. Qua đó mong muốn q trình dạy và học âm nhạc trở nên tích cực và
hiệu quả hơn.
Qua quá trình dạy học và nghiên cứu sáng kiến, chúng tơi có một số đề
xuất, kiến nghị sau:

- Đối với nhà trường:
+ Tăng cường tổ chức các hoạt động âm nhạc và các buổi ngoại khóa âm nhạc để
học sinh có nhiều sân chơi âm nhạc bổ ích.
+ Mở các lớp năng khiếu, các câu lạc bộ âm nhạc cho học sinh trong trường
và ngoài trường.
+ Tăng cường dạy học âm nhạc theo hướng nâng cao cảm thụ âm nhạc cho
học sinh.
+ Trang bị loa, míc, tăng âm cho các phòng học; sửa chữa máy chiếu kịp
thời để phục vụ các giờ học âm nhạc nói riêng và các mơn học khác nói chung.