Tải bản đầy đủ (.pdf) (206 trang)

Tỷ phú bán giày tony hsieh ebook

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.79 MB, 206 trang )


Chia sẻ ebook : Chiasemoi.com

MỤCLỤC
Lờicảmơn
Lờigiớithiệu.
Lờinóiđầu.
Tìmkiếmconđườngchobảnthân.
PhầnI.Lợinhuận.
Chương1.Hànhtrìnhkiếmtìmlợinhuận.
Chương2.Đượccáinày,mấtcáikia.
Chương3.Đadạnghóa.
PhầnII.Lợinhuậnvàđammê.
Chương4.Củngcốvịthếcủabạn.
Chương5.Tiềnđềchosựpháttriển:thươnghiệu,vănhố,lựclượngnịng
cốt
PhầnIII.Lợinhuận,đammêvàmụctiêu
Chương6.Bướcsangmộtvịthếmới
Chương7.Kếtthúctrịchơi
Lờikết


“ChiasẻnhiềuquanđiểmvàcáchnhìnnhậnkhiếntơivàanhSơn,
ngườisánglậpđồngthờilàgiámđốctrangbánsáchonlineTiki.vn
thânthiếtnhau.HaidoanhnghiệpTiki.vnvàAlphaBookscùngchia
sẻmộtsứmệnhchung:gópphầnxâydựngmộtthếhệdoanhnhântri
thứcvàđemtrithứcnhânloạiđếnvớingườiViệtNam.Trongq
trìnhpháttriểncủamình,chúngtơiđềutrăntrởvớiviệcxâydựngvà
pháttriểngiảipháptốiưuchodịchvụkháchhàng.Sơnvàtơicùng
hâmmộTonyHsiehnênchúngtơiuthíchcuốnsáchnày.Dịchvụ
kháchhàngtuyệtvờimàZappos.comđemlạicũngchínhlàđiềumà


cảTiki.vnvàAlphaBooksđanghướngđến.
AlphaBooksrấtcảmơnanhSơnvàTiki.vnđãdànhthờigianviết
lờigiớithiệuchocuốnsáchmàanhrấttâmđắcnàyvàcùnghợptác
vớichúngtơitrongviệcxuấtbảncuốnsách.”
NGUYỄNCẢNHBÌNH
CEOAlphaBooks


▪Nếubạnđangtìmkiếmmộtcuốnsáchdạylàmgiàu,trởthànhtỷ
phúvới1-2-3bước,thìcólẽcuốnsáchnàysẽkhiếnbạnthấtvọng.
▪Nếubạnmuốnmộtcuốnsáchchỉdẫnnhữngbíquyếtkinhdoanh,
nghệthuậtquảnlý,thìcuốnsáchnàycũngkhơnghẳnsẽchobạnmột
đápándễdàng.
Tuynhiên,nếubạnkhơngtìmkiếmsựdễdàngtrongcuộcsống,và
đơilúcvẫnthườngtựhỏi“Thànhcơnglàgì?”,“Hạnhphúclàgì?”,“Kế
tiếpsẽlàgì?”,“Mìnhđanglàmviệc(cậtlực)đểlàmgì?”thìhãycầm
cuốnsáchnàyvàbắtđầuchuyếnhànhtrìnhtìmrachânlýcủaHạnh
phúc,Đammê&Lợinhuậncùngtácgiả.Vìđâycũnglànhữngcâu
hỏiámảnhTonyngaysaukhibáncơngtyđầutiêncủamình,
LinkExchange,choMicrosoftvớicáigiákhótin,khichỉvừatrịn25
tuổi,vàmãivềsau.
Dĩnhiênnhữngcâuhỏitrênsẽkhơngđượctrảlờidướidạnghỏiđáp.
Bạnsẽđượcthamgiavàohànhtrình27nămvớirấtnhiềuthànhcơng
nhưngcũnglắmthấtbạicủaTonyHsieh,từmộtchúbé9tuổimáumê
kiếmtiềnvớinhững“thươngvụ”kinhdoanhnhưtrangtrạigiunđất,
làmcúcáothủcơng,bánpizzaởHarvard,chođếnchàngthanhniên
khởinghiệpvớicơngtyđầuđờiLinkExchange,vàsaunàylà
Zappos.com…đểrồitựrútracâutrảlờichoriêngmình.Đóchínhlà
điểmthúvịnhấtcủacuốnsáchnày:nhữngchuyệnđờithường,chân
thựccủachàngtraitrẻgốcÁđầyđammê,“hơinổiloạnngầmvàkhơng

chịunổisựnhàmchán”TonyHsieh;nhữngquyếtđịnhtáobạovàtrăn
trởcủaTonytrướcnhữngcơhộicũngnhưthửthách,nhưngvớicáchlý
giảivàsuynghĩrấtđơngiảnnhưngcũngkhơngkémphầnsắcbéncủa
Tony,độtnhiêntrởnênrấtgầngũi,đơilúckhiếnbạncảmthấynếubạn
ởvàotìnhhuốngđó,bạncũngsẽlàmnhưthế.Giúpbạntìmđượccâu
trảlờichomìnhchínhlànhưvậyđấy!
Tơisẽkhơngtiếtlộqnhiềuvềnộidungcuốnsáchđểbạncóthể
tậnhưởng100%bấtngờvàhồihộpdõitheonhữngchặngđườngkinh
doanhcủaTony,vàchắcchắnkhơngítlầnbạnsẽbậtcườitrướcnhững
nhậnxéthàihướccũngnhưnhữngýtưởngsángtạocủaTony.Hàihước
làthế,nhưngTonycũnglàmộtthiêntàibẩmsinhvàkháliềulĩnhtrong
kinhdoanh.Tonytừngphátbiểurằngnếuđếnnăm12tuổi,bạnchưa
bộclộgìvềnăngkhiếukinhdoanh,thìcónghĩalàbạnkhơngcó.Chính
đầuóckinhdoanhcộngvớiniềmtinvàoInternetđãkhiếnTonymạnh


dạnđầutưvàoZappos.com,vàbiếnýtưởngđiênrồ“bángiàytrên
mạng“(ailạimuagiàytrênmạngkiachứ?)trởthànhmộttrongnhững
cơngtythươngmạiđiệntửhàngđầuvớitổngdoanhsốbánra1tỷđơ-la
mỗinăm,vàđượcAmazonmualạivớigiá1,2tỷđơ-lavàonăm2009.
Bíquyếtlàgìvậy?Cựckỳđơngiảnvàcólẽaicũngbiết:Đemđến
dịchvụtốtnhấtkhiếnkháchhàngkhơngchỉhàilịngmàcịnngạc
nhiênđếnmứcgặpaicũngxtxoagiớithiệuvềZappos.Tuynhiên,
đằngsauđólàcảmộtcuộccáchmạngvềvănhóacơngtymàđếnhơm
nayđãtrởthànhkinhđiểntronggiớikinhdoanhthươngmạiđiệntử.
Vớiquanđiểm“vănhóacơngtychínhlàthươnghiệu”vàchỉnhững
nhânviênhếtlịngvớicơngviệcmớicóthểmanglạidịchvụtốtnhất
chokháchhàng,Tonyđãđưaramộthệthốngtuyểndụng,đàotạovà
chínhsáchcơngtycựckỳcụthểnhưngcũngvơcùngtáobạovàphá
cách,nhằmxâydựngmộtmơitrườngmàaicũngvuivẻ,nhiệthuyếtvà

sẵnsànglàmnhữngđiều“khácngười”.Cónhữngvídụnổitiếngvềdịch
vụkháchhàngvàvănhóacơngtycủaZapposđãđượcnhắcnhiềutrên
báochínhưchínhsáchchođổisảnphẩmtrong365ngày,miễnphígiao
hàngvà…trảhàng,sẵnsàngtrả2.000đơ-lachobấtkỳaimuốnnghỉ
việc.Nhưngtrongcuốnsáchnày,Tonycịnđềcậpvàphântíchrất
nhiềuýtưởngđộcđáokháctạiZapposmàítngườibiết,khiếnchocuốn
sáchtrởthànhmộtkhoýtưởng(kèmbảnđồ“khobáu”)chonhữngai
quantâmđếnviệcxâydựngvănhóadoanhnghiệpvuivẻ,độcđáocũng
nhưdịchvụkháchhàngxuấtsắc.
Cóphảnbácchorằngrấtkhóđểchứngminhliệuvănhóacơngtycó
phảilàyếutốchủchốtmanglạithànhcơngchoZappos,hayngượclại,
vìZapposthànhcơngnênmớicóđượcvănhóadoanhnghiệpvững
mạnh?Tuynhiên,cómộtđiềukhơngthểchốicãimàchúngtasẽcảm
nhậnđượctrongcuốnsáchnàylàđammêkinhdoanhcháybỏngtrong
mọiviệclàm,trongtừngcâuchữ.ChínhniềmđammêđóđãgiúpTony
vànhữngngườicộngsựkiêntrìđưaZapposquanhữngthờiđiểmtưởng
chừngnhưkhơngcịnconđườngnàokhácngồiphásản,khimọinhà
đầutưđềuquaylưng,quyếtliệtdốctồnbộtàisảncánhân,bánnhàđể
duytrìsựhoạtđộngcủacơngty,để“chứngminhvớicảthếgiớirằnghọ
đãsai”khikhơngtinvàoZapposvàđộingũ.
HầuhếtnhữngngườiđãđọcTỷphúbángiày(bảntiếngAnh)màtơi
đượcbiếtđềuchiasẻmộtcảmgiácthơithúc“bừngbừng”muốnbật
ngaykhỏighếđểlậptứcbắttaylàmmộtđiềugìđó,theocáchnóicủa
SteveJobs(CEOcủaApple)làướcmơ“đểlạimộtdấuấntrongvũtrụ
này”màaisinhracũngđềucó.Nếuvìnhữngbonchentrongcuộc
sống,màướcmơđódầnmaimột,thìtơitinrằngTỷphúbángiàysẽ


giúpbạnthổibùnglênngọnlửađammêấy.
ỞViệtNam,trongnhữngnămgầnđâynhờsựpháttriểncủa

Internetvàảnhhưởngxunbiêngiớicủanhữngcơngtykhởinghiệp
làmthayđổithếgiớinhưGoogle,Facebook,Amazon,tinhthầnkinh
doanh(entrepreneurship)củacácbạntrẻđangngàymộtmạnhmẽhơn.
HyvọngsựramắtcuốnTỷphúbángiàysẽgiúpthổibùngngọnlửa
đammê,xâydựngnhữngcơngtykhởinghiệpxuấtsắcvớivănhóa
doanhnghiệpvuivẻ,dịchvụkháchhàngtậntâmhọctậptừZappos,từ
Tonynhiềuhơnnữa.
TRẦNNGỌCTHÁISƠN
Tiki.vn–SáchTruyệnTrựcTuyến


Lờinóiđầu.
Hầuhếtcuộcđờimình,tơilàmộtnhàkinhdoanh.Tơinghĩđólàdo
tơilnthíchsángtạovàthửnghiệm,ápdụngnhữngbàihọcmàtơi
họcđượcvàocảnhữngcơhộilàmănmớicũngnhưcuộcsốngcánhân.
Năm1996,tơiđồngsánglậpraLinkExchangevàđãbánlạicơngty
nàychotậpđồnMicrosoftvàonăm1998vớigiá265triệuđơ-la.
Năm1999,tơithamgiaZapposvớitưcáchlàchungiatưvấnvà
nhàđầutư,vàsaunày,tơitrởthànhTổngGiámđốccủaZappos.Chúng
tơiđãpháttriểncơngtytừconsố0vàonăm1999lênđếnhơn1tỷđơlatổngdoanhthubánhàngmỗinăm.
Năm2009,ZapposđượcAmazonmualạivớimứcgiá1,2tỷđơ-la.
Trongconmắtcủanhữngngườingồicuộc,dườngnhưcảhaicơng
tycủatơiđềurấtthànhcơng,nhưngcũngđãcórấtnhiềusailầmmắc
phảivàbàihọcrútratrongsuốtqtrìnhgâydựngvàpháttriển.Rất
nhiềutriếtlýcũngnhưcáchthứctiếpcậncủatơiđượcđúckếttừnhững
trảinghiệmtrongqtrìnhtrưởngthành.
Tơicũnglàmộtđộcgiảđammêđọcsách.ỞZappos,chúngtơiln
khuyếnkhíchnhânviênđọcsáchtrongthưviệncơngtyđểpháttriểncả
nhâncáchlẫnnănglựcchunmơn.Rấtnhiềucuốnsáchđãảnhhưởng
tớitưduycủanhữngngườiởZapposvàgiúpchúngtơigặtháithành

cơngnhưngàyhơmnay.
Tơiviếtcuốnsáchnàyđểgiúpmọingườitránhmắcphảinhữngsai
lầmnhưtơi.Tơicũnghyvọngcuốnsáchsẽthúcđẩycácbạntrẻthành
lậpdoanhnghiệpcũngnhưkhuyếnkhíchcácdoanhnhânmuốnthách
thứclốisuynghĩthơngthườngvàtạoranhữngconđườngriêngdẫntới
thànhcơng.
Kếtcấucủacuốnsách
Cuốnsáchđượcchiathànhbaphần.
Phầnmộtcótựađề“Lợinhuận”,baogồmnhữngcâuchuyệnvềq
trìnhtrưởngthànhvàconđườngđếnvớiZapposcủatơi.Mộtsốchuyện
kểvềnhữngcuộcphiêulưuđầutiêncủatơivớitưcáchlàmộtnhàkinh
doanh,nhiềucâuchuyệnkháckểlạiviệckhicịnnhỏtơiđãchốnglại
nhữngkỳvọngcủachamẹnhưthếnào.
Phầnhai,“Lợinhuậnvàđammê”,cótínhđịnhhướngkinhdoanh


nhiềuhơn,gồmrấtnhiềutriếtlýsốngquantrọngmàchúngtơiđãtin
tưởngvàápdụngtạiZappos.Tơicũngchiasẻmộtsốemailvàtàiliệu
quốctếmàhiệnnaychúngtơivẫnđangsửdụng.
Phầnbacótựađề“Lợinhuận,đammêvàmụctiêu”.Nópháchọa
tầmnhìncủachúngtơitạiZapposđểđưamọithứpháttriểnlênmột
tầmcaomới,vàhyvọngbạncũngsẽlàmđượcnhưchúngtơi.
CuốnsáchnàykhơngphảilànhữngtrangsửđầyđủvềZapposhay
bấtcứdoanhnghiệpnàotơitừnglàmtrướcđây.Nócũngkhơngphảilà
mộtcuốntiểusửtồndiệnvềtơi.Vềcơbản,tơikhơngnhắctớinhững
ngườiđãđónggóphaycóvaitrịquantrọngtrongcuộcđờitơi.(Nếutơi
cónhắcđếnthìđiềuđócũngchỉnhằmgiúpđộcgiảcóthểtheodõivà
nhớđượcnộidungcuốnsách.)Cuốnsáchnàyđưaranhữngđiểmnổi
bậtcủahànhtrìnhkhámphácáchthứctìmkiếmhạnhphúctrongsự
nghiệpkinhdoanhvàcuộcsốngcủatơi.

Cuốicùng,khiđọccuốnsáchnày,cóthểbạnsẽnhậnthấymộtsố
câuchữkhơnghồnhảovềmặtngữpháptiếngAnh.Ngoạitrừnhững
cốnghiếncủabênthứbachocuốnsáchnày,điềuđặcbiệtlàtơiđãviết
cuốnsáchnàymàkhơnghềsửdụngnghệthuậtchấpbút.Tơikhơng
phảilàmộtnhàvănchunnghiệpvàtrongnhiềutrườnghợp,tơicố
tìnhlàmnhữngviệccóthểsẽkhiếncácgiáoviênngơnngữởphổthơng
củamìnhkhóchịu,chẳnghạnnhưkếtthúcmộtcâubằngmộtgiớitừ.
Tơilàmnhưvậymộtphầnvìmuốnlốiviếtvănphảnánhđượccáchnói
thơngthườngcủatơi,mộtphầnđểchọctứcnhữngngườithầydạyngơn
ngữphổthơngcủamình(nhữngngườitơithậtsựtơntrọng).
Tuytơikhơngsửdụngnghệthuậtchấpbútnhưngcórấtnhiềungười
đãởbêncạnhgiúpđỡtơibằngnhữngphảnhồi,gợiývàkhuyếnkhích.
Tơirấtcảmơnhọvìnhữngđónggópnày.Sẽkhơngcóđủchỗđểliệtkê
hếtnhữngngườiđãhỗtrợtơinhưngtơiđặcbiệtmuốngửilờicảmơntới
JennLim,ngườibạnthânvàlàmộtbộnãodựphịngtuyệtvời.Cơlà
ngườiquảnlývàtổchứctrongsuốtqtrìnhlàmratồnbộcuốnsách,
làngườichủchốtkhơngthểthiếucủacuốnsách,từthờiđiểmbắtđầu
chođếnkhihồntất.Cơcũnglàngườiđãthuthậpvàgiúphiệuđính
nhữngđónggópcủamọingười,mộtsốđượctơiliệtkêtrongcuốnsách
nàyvàcịnrấtnhiềuđónggópkhácđượctơinhắcđếntạitrangweb
www.deliveringhappinessbook.com.


Ồ,tơitựnhủ.
Cănphịngchậtkínngười.Tơiđứngtrênsânkhấutrongbuổigặp
mặtnhânviên,nhìnxuốngđámđơng700nhânviêncủaZapposđang
đứngdướivàvỗtaytánthưởng.Rấtnhiềungườitrongsốhọthậmchícứ
đểmặcnhữnggiọtnướcmắthạnhphúclăndàitrênkhnmặt.
Bốnmươitámgiờtrước,chúngtơithơngbáovớithếgiớirằng
AmazonsẽmualạiZappos.Vớiphầncịnlạicủathếgiới,đóhồntồn

làvấnđềtiềnbạc.Nhannhảnnhữngtítbáoấntượngnhư“Amazon
muaZapposvớigiá1tỷđơ-la”,“Cuộcthumualớnnhấttronglịchsử
Amazon”,hay“NgườitakiếmđượcgìtừthươngvụZappos?”.
Tháng11năm1998,LinkExchange,cơngtydotơiđồngsánglập,đã
đượcTậpđồnMicrosoftmualạivớigiá265triệuđơ-lachỉsauhainăm
rưỡihoạtđộng.Vàbâygiờ,tháng7năm2009,trongvaitrịlàCEOcủa
Zappos,tơivừathơngbáorằngAmazonsẽmualạiZappos,ngaysaulễ
kỷniệmmườinămthànhlập.(Thươngvụchínhthứcđượcdiễnravài
thángsauđó,thơngquagiaodịchchứngkhốnvàtiềnmặtvớigiátrịcổ
phiếuởmức1,2tỷđơ-lavàongàyđóngcửaphiêngiaodịch).Trongcả
haitrườnghợptrên,cácvụgiaodịchcóvẻgiốngnhau:cảhaicơngty
đềutạora100triệuđơ-lamỗinăm.Nhìnbềngồi,dườngnhưlịchsử
đãlặplại,chỉkhácởquymơlớnhơn.
Nhưnghồntồnkhơngphảinhưvậy.
Tồnbộnhânviêncơngtyđềucómặttrongcănphịngnày,chúng
tơibiếtrằngvấnđềkhơngchỉlàtiềnbạc.Chúngtơiđãcùngnhaugây
dựngmộtdoanhnghiệpkếthợpgiữalợinhuận,niềmđammêvàmục
tiêu.Vàchúngtơibiếtrằng,đókhơngchỉđơnthuầnlàviệcgâydựng
mộtdoanhnghiệp.Đócịnlàviệcxâydựngmộtphongcáchsốngmang
đếnhạnhphúcchotấtcảmọingười,trongđócócảchínhchúngtơi.
Thờigiandườngnhưngừnglạitạikhoảnhkhắctơiđứngtrênsân
khấunày.Lịngnhiệttìnhvàcảmxúccủamọingườitrongkhánphịng
làmtơinhớlạilầnđầuthamgiabuổinóichuyệnvớinhânviênmười
nămvềtrước,cáithờikhắctơiđãchứngkiếnhàngnghìnngườisaymê
nhảymúahếtmìnhtrongnhữngđiệunhạcdudương.Ngàyđó,mộttập
thểđãgắnkếtvớinhaudựatrênbốngiátrịcốtlõi,làPLUR:Peace(hồ
thuận),Love(uthương),Unity(đồnkết)vàRespect(tơntrọng).
ỞZappos,chúngtơiđãđạtđượcmườigiátrịcốtlõidochínhmình



tạora.Nhữnggiátrịđóđãgiúpchúngtơigắnkếtvớinhauvàcũng
chínhlànhữngyếutốquantrọngtrênconđườngdẫnchúngtơiđến
khoảnhkhắcngàyhơmnay.
Nhìnvàođámđơng,tơinhậnrarằngmỗingườiđềuđãđimộtcon
đườngkhácnhauđểđếncáiđíchngàyhơmnay,nhưngởmứcđộnhất
định,nhữngconđườngđãgiaonhauởnhữngđiểmnàođó.Tơinhậnra
rằngconđườngdẫntơiđếnđâybắtđầutừtrướckhicóZappos,vàthậm
chítrướckhicóLinkExchange.Tơinghĩvềtấtcảnhữngcơngviệckinh
doanhkhácnhaumàtơitừnglàm,nhữngngườitơiđãgặptrongđờivà
nhữngcuộcphiêulưumàtơiđãtrảiqua.Tơicũngnghĩvềnhữngsai
lầmtơiđãmắcphảivànhữngbàihọctơirútrađược.Tơinhớlạithờiđại
học,thờiphổthơng,thờitrunghọcvàthờitiểuhọc.
Khimọiánhmắttrongcănphịngđềucùnghướngvềtơi,tơicốgắng
lầnlạidấuvếtconđườngmìnhđãbắtđầu.Tơiđãthựchiệnmộthành
trìnhngượcthờigiantrongtâmtríđểtìmracâutrảlời.Cuộcđờitơicứ
hiệnvụtlướtquatrướcmắttơivậy,chẳngbiếtlàtơicóđangkhóchay
khơng.Tơibịámảnhvềviệcphảitìmracâutrảlờivàtơibiếttơiphải
làmđiềuđóngaylúcnày,trướckhilịngnhiệttìnhtrongcănphịng
lắngxuống,trướckhithờigianlạitiếptụctrơi.Tơichẳngbiếttạisao
nữa.Tơichỉbiếtrằngtơicầnbiếtconđườngcủamìnhbắtđầutừđâu.
Vàcuốicùng,trướckhihiệnthựcquaytrởlạivàthờigianbắtđầu
trơi,tơiđãtìmracâutrảlời.
Conđườngcủatơibắtđầutừmộttrangtrạigiunđất.


PhầnI.Lợinhuận.
Chương1.Hànhtrìnhkiếmtìmlợi
nhuận.
Trangtrạigiunđất
Đầutiênngườitakhơngthèmđểýđếnbạn,sauđóngườitachế

nhạobạn,tiếpđếnngườitatấncơngbạn,rồicuốicùngthìbạnthắng.
GANDHI
TơitinrằngGandhikhơnghềbiếttơilàaikhitơimớichíntuổi.Và
chắcchắntơicũngchẳngbiếtơngtalàai.NhưngnếuGandhibiếtvề
nhữngảotưởngvàướcmơthờithơấucủatơivềviệckiếmthậtnhiều,
thậtnhiềutiềnbằngcáchnivàbángiunđấtvớisốlượnglớnrathị
trường,thìcólẽơngtacũngsẽđưaranhữngcâurăntươngtựthếnày
đểkhíchlệtơitrởthànhngườibángiunđấthàngđầuthếgiới.
NhưngđángbuồnlàGandhilạichẳngghéquanhàtơiđểtraocho
tơilờikhunvàsựthơngtháicủaơng.Thayvàođó,trongngàysinh
nhậtlầnthứchíncủatơi,tơinóivớibốmẹrằngtơimuốnhọláixeđưa
tơitớingơinhàcủachúngtơiởbắcSonoma,tớinơicónhàcungcấp
giunđấtnổitiếngnhấtcảnướclúcbấygiờ.Nhàcungcấpấychẳnghề
biếtrằngtơiđangấpủgiấcmơtrởthànhđốithủlớnnhấtcủahọ.
Bốmẹtơiđãtrả33,45đơ-lachomộtchiếchộpđựngbùnchứa
khoảng100congiunđất.Tơinhớđãđọcmộtcuốnsáchnóirằngkhicắt
đơicongiunthìhaiphầnđósẽtiếptụcsinhtrưởngthànhhaicongiun.
Điềuđónghecóvẻthúvị,nhưngnhưthếcónghĩalàtơisẽphảilàmrất
nhiềuviệc.Vìvậy,thayvàođó,tơivạchramộtkếhoạchtốthơn:Tơitự
tạora“mộthộpgiun”trongvườnnhàmình,chiếchộpvềcơbảngiống
nhưchiếchộpcát,cólướithépmỏngdướiđáy.Thayvìđổcát,tơiđổđầy
bùnvàchohơnmộttrămcongiunđấtvàođó,đểchúngđượcthoảimái
trườnbịvàsinhsơinảynở.
Hàngngày,tơilấymộtchútlịngđỏtrứngrồivùixuốnghộpgiun
đất.Tơichorằngđiềuđósẽgiúpchonhữngcongiunđấtsinhsơi
nhanhhơn,vìtơithấynhiềuvậnđộngviênchunnghiệpthườngăn
trứnggàsốngtrongbữasáng.Bốmẹtơikhơngtinviệcbángiunđấtcó
thểgiúptơitrởnêngiàucónhưtơimơước,nhưnghọvẫnđểtơini
giunđấtbằnglịngđỏtrứng.Tơichorằnglýdoduynhấtchoviệcđólà



vìhọkhơngmuốncácconănlịngđỏtrứngchứanhiềucholesterol.Nếu
nhữngcongiunđấtkiaănlịngđỏtrứngthìcónghĩalàanhemtơisẽ
chỉănlịngtrắngtrứngcólượngcholesterolthấp.Mẹtơilntrơng
chừngđểchúngtơikhơngănnhữngthứcóthểlàmtănglượng
cholesterol.Tơinghĩbàđãđọcđượcbàibáonóivềcholesterolvàđã
khiếnbàlosốtvólên.
Saubamươingàynigiunđấtbằnglịngđỏtrứnggà,tơiquyết
địnhkiểmtrakếtquảcơngviệccủamình.Tơibớilớpbùnlênđểxemcó
congiunconnàorađờikhơng.Nhưngchẳngcócongiunconnàocả.Tệ
hơn,tơicũngchẳngtìmthấybấtcứcongiuntonào.Tơimấtmộtgiờ
đàobớicẩnthậntấtcảcáclớpbùntronghộp.Nhữngcongiunđấtđã
biếnmất.Cóthểchúngđãbịrangồiquacácmắtlướiởdướiđáyhộp.
Cũngcóthểchúngbịchimănmấtkhichúngsàxuốngănlịngđỏtrứng
gà.
Cơngcuộclàmgiàutừgiunđấtcủatơiđãthấtbạihồntồn.Tơinói
vớibốmẹrằngnigiunchẳngcógìthúvị,nhưngsựthậtlàtơirất
buồnvìđãthấtbại.NếuThomasEdisoncịnsống,hẳnơngsẽdừnglại
trướccửanhàtơivàđộngviêntơibằngquanđiểmcủaơngvềthấtbại:
Conđườngdẫntớithànhcơngcủatơicũngđãtrảiquanhiềuthất
bại.
THOMASEDISON
Cóvẻnhươngcịnđangbậnrộnvớinhữngphátminh,sángchếcủa
mình,vìthế,cũnggiốngnhưGandhi,ơngđãkhơngghénhàtơi.hay
cũngcókhihọđangbậnrộnchơivớinhauchăng.
Lớnlên
BốmẹtơiđãdicưtừĐàiLoansangMỹđểhọccaohọctạiĐạihọc
Illinois,nơihọgặpnhauvàkếthơn.MặcdùtơisinhratạiIllinois,
nhưngnhữngkýứcduynhấtđọnglạitrongtâmtrítơivềqngthời
giansốngởđólàtrịnhảycầucaobamétsáuvàtrịbắtđomđóm.

Nhữngkýứcthuởnhỏthườngrấtmờnhạtnhưngtơichắcrằnghaikýức
đókhơngliênquanđếnnhau,vìtơikhơngchorằnghồihaituổitơicó
thểbắtđượcmộtchúđomđómkhiđanglơlửnggiữakhơngtrung.
Khitơilênnăm,bốtơixinđượcviệcởCalifornia,vìthế,giađìnhtơi
chuyểntớiquậnMarinCounty,nơicócâycầuCổngVàngbắcqua,phía
bắcSanFrancisco.ChúngtơisốngởthunglũngLucas.Nhàtơicách
trangtrạiSkywalkerRanchhaimươiphútđixe,nơiGeorgeLucas(1)
từngsinhsốngvàlàmviệc.
BốmẹtơilànhữngngườiMỹgốcÁđiểnhình.Bốtơilàkỹsưhốcho


cơngtyChevron,cịnmẹtơilàngườilàmcơngtácxãhội.Họđặtkỳ
vọngrấtlớnvàothànhtíchhọctậpcủatơicũngnhưhaicậuemtrai.
Andykémtơihaituổi,vàbốnnămsaukhichúngtơichuyểntới
California,cậuemútDavidcủatơirađời.
KhơngcónhiềugiađìnhngườichâuÁsinhsốngtạiMarinCounty,
nhưngbằngcáchnàođóbốmẹtơivẫnkếtthânđượcvớimườigiađình
ởđâyvàcácơngbốbàmẹcùngcácconvẫnthườngtụtập,cùngăntối
vàgiảitrí.Nhữngđứatrẻthìxemtivi,cịncácơngbốbàmẹthìtụtập
trongphịngkháchvàtrịchuyệnrơmrảvềthànhtíchcủaconmình.
ĐólàmộtnétvănhốcủangườichâuÁ:thànhtíchcủaconcáiđược
cácbậcphụhuynhsửdụngnhưmộtthướcđothànhcơngvàđịavịcủa
mình.Chúngtơigiốngnhưnhữngconbàitrongtaycácbậcchamẹvậy.
TheocácbậcchamẹngườichâuÁ,thànhtíchđượcchiathànhba
loạikhácnhau.
Loạimộtlàcácthànhtíchhọctập:cóhọchàmhọcvịcao,đượctặng
thưởnghayđượcxãhộicơngnhận,đạtđượcđiểmSATcaohaycótên
trongđộituyểntốncủatrường.Điềuquantrọngnhấtcủatấtcảnhững
loạithànhtíchnàylàconemhọsẽghidanhvàotrườngđạihọcnào.
Harvardlàtrườngđạihọcmanglạiquyền“khoecon”tốithượng.

Loạihailàcácthànhtíchtrongsựnghiệp:trởthànhbácsĩhayđạt
đượchọcvịTiếnsĩđượcxemlàthànhtíchcaonhất,vìtrongcảhai
trườnghợpđóthìcónghĩalàbạnsẽtrởthành“TiếnsĩHsieh”hay“Bác
sĩHsieh”.
Loạibalàsựtinhthơngâmnhạc:đasốtrẻemchâuÁbịbuộcphải
họcpiano,violonhoặccảhai.Vàmỗikhicácgiađìnhtụtập,nhữngđứa
trẻphảichơinhạcchocácơngbốbàmẹnghesaubữatối.Hoạtđộng
nàybềngồicóvẻnhưlàgiúpmọingườithưgiãn,nhưngthựcchất,đó
chínhlàcáchđểcácbậcphụhuynhsosánhconmìnhvớiconngười
khác.
Bốmẹtơi,cũnggiốngnhưnhữngơngbốbàmẹchâuÁkhác,rất
nghiêmkhắctrongviệcnidạytơiđểchiếnthắngtrongcảbaloại
thànhtíchtrên.Tơichỉđượcxemtivimộttiếngmỗituần.ĐạtđiểmA
trongtấtcảcácmơnhọclàđiềuhiểnnhiênvàmuốntơiphảiluyệncác
bàithiSATsuốtnhữngnămhọctrunghọcvàphổthơng.SATlàbàithi
chuẩnphảilàmvàonămcuốiphổthơng,điềukiệnđểvàođạihọc.
Nhưngbốmẹmuốntơisớmchuẩnbịchokỳthiđókhitơimớichỉhọc
lớpsáu.
Ởtrườngtrunghọc,tơichơibốnloạinhạccụ:piano,violon,kènvà
trống.Trongsuốtnhữngnămhọcnày,tơiphảitậpluyệnmỗiloạinhạc


cụbamươiphúttừthứhaiđếnthứsáuvàmộttiếngvàothứbảyvàchủ
nhật.Suốtmùahè,tơiđãphảitậpluyệnmộttiếngmỗingàychomỗi
loạinhạccụ,đếnnỗitơitinrằngđóchínhlàhìnhphạttànácnhấtcho
nhữngđứatrẻmuốnđượchưởngthụphần“nghỉ”trong“nghỉhè”.
Nhưngtơiđãtìmramộtcáchđểvẫncóthểtậnhưởngnhữngngày
nghỉcuốituầnvàkỳnghỉhè.Tơithứcdậyrấtsớm,từ6giờsáng,trong
khibốmẹvẫncịnđangsaygiấc.Tơiđixuốngnhà,nơiđặtchiếcđàn
piano.Rồithayvìchơipianothậtsự,tơibậtbăngghiâmbàinhạctơiđã

chơitừtrước.Đến7giờ,tơitrởlênphịngmình,khốcửalạivàbật
băngghiâmmộttiếngtơitậpviolon.Khơngphảichơiđànnêntơicó
thờigianrảnhđểđọctạpchíBoy’sLife(Cuộcđờicủanhữngcậubé).
Vàchắcbạncóthểhìnhdung,thầygiáodạypianovàvioloncủatơi
khơngthểhiểutạisaotơichẳnghềtiếnbộchútnào.Cólẽhọchorằng
tơilàmộthọcsinhchậmtiến.Cịnvớitơi,tơikhơnghiểuviệchọccách
chơinhữngloạinhạccụnàysẽmanglạilợiíchgì.
(Hyvọngmẹtơikhơngnổiđiênlênkhiđọcđượcnhữngdịngnày.
Cólẽtơinêntrảlạichobàkhoảntiềnbàđãđầutưchoviệchọcpianovà
violoncủatơi).

Bốmẹtơi,đặcbiệtlàmẹtơi,vẫnlnhyvọngtơisẽhọctrườngYhoặc
sẽlấybằngtiếnsĩ.Họtinrằnggiáodụcchínhthốnglàđiềuquantrọng
nhất,nhưngvớitơi,haimươinămđầuđờiđượcvạchsẵndườngnhư
qkiểmsốtvàngộtngạt.
Cịntơilạichỉquantâmtớiviệckinhdoanhvànghĩranhiềucáchđể
kiếmtiền.Khitơilớnlên,bốmẹlnbảotơikhơngphảilonghĩgìvề
tiền,chỉcầntậptrungvàohọchành.Họhứasẽchitrảtồnbộhọcphí
chođếnkhitơitrởthànhbácsĩhoặctiếnsĩ.Họcũnghứasẽmuabấtcứ
loạiquầnáonàotơimuốn.Thậtmaymắnchohọlàtơichẳnghứngthú
gìvớithờitrangnênchẳngbaogiờtơixintiềnmuaquầnáocả.
Tơilnmơmộngtớiviệckiếmtiền,vìvớitơitiềnsẽmanglạisựtự
dođểlàmbấtcứgìmìnhmuốntrongqngđờicịnlại.Cócơngty
riêngcũngđồngnghĩalàtơiđượcthoảimáisángtạovàsốngtheocách
tơimuốn.
Tơiđãtổchứcnhiềuđợtbánhàng“xơn”trongnhàxesuốtthờitiểu
học.Khitơiđãbánhếtnhữngthứđồbỏđicủabốmẹ,tơihỏibạnbè
xemliệuhọcóthứđồgìmuốnbánkhơng.Chúngtơitậphợpnhữngthứ
đólạivàphanướcchanhbánkèm.Ýtưởngcủachúngtơilà,ngaycảkhi
mọingườikhơngmuagì,thìítnhấtchúngtơicũngvẫnbánđượcnước

chanhchohọ.Chúngtơiđãkiếmđượctiềntừviệcbánnướcchanhchứ


khơngphảitừnhữngmónhànglặtvặtkia.
Ởtrườngtrunghọc,tơilạitìmcáchkhácđểkiếmtiền.Tơitìmđược
cơngviệcgiaobáo,nhưngtơinhanhchóngnhậnrarằngcơngviệcnày
chínhlàcáchcáctờbáođịaphươngláchluậtlaođộngtrẻem.Saukhi
tínhtốn,tơithấymìnhchỉkiếmđượccó2đơ-lamỗigiờ.
Tơibỏviệcgiaobáovàquyếtđịnhtựlàmbảntin.Mỗibảntinsẽdày
haimươitrang,gồmnhữngcâuchuyệntơiviết,nhữngtrịgiảiđốơchữ
vàtruyệncười.Tơiinbảntintrênnềngiấyvàngcamsáng,đặttênlà
TheGobbler(Gàtrốngtây)vàbánvớigiá5đơ-la.Tơiđãbánđượcbốn
bảnchobạnbèởtrường.Tơinhậnramìnhcầnphảicónhiềubạnbè
hơn,nhữngngườicóđủtiềnđểmuacácbảntin,hoặctơicầntìmra
doanhthutừnhiềunguồnkhácnữa.Vìthế,khiđicắttóc,tơiđưacho
chúthợcắttócmộttờTheGobblervàhỏiliệuchúcómuốnmuacả
trangquảngcáocủakỳtớivớigiá20đơ-lahaykhơng.
Khichúấyđồngýmua,tơibiếtmìnhcóthểlàmđiềugìđóhơnthế.
Tấtcảnhữnggìtơicầnlàmlàphảibánđượcthêmbốntrangquảngcáo
nữađểcó100đơ-la,sốtiềntơichưatừngnhìnthấytrongđời.Đầytựtin
sauvụlàmănđầutiên,tơitớicáccửahiệungaycạnhhiệucắttócvàhỏi
liệuhọcómuốnđăngquảngcáotrêntờbảntinsắptớicủatơihay
khơng-tờtạpchísẽlàmcảnướcchốngváng.
Nhưnghọđềutừchốitheocáchlịchsựnhấtcóthể.Vàituầnsau,tơi
choralịbảntinTheGobblersốthứhai.Lầnnày,tơichỉbánđượchai
bản.
Tơiquyếtđịnhdừngvụkinhdoanhnàylại.
Cơngviệcthìqnhiềumàbạnbètơithìhếtsạchtiềnđểmuarồi.
CậuemAndyvàtơiđãtừngchờđợimỗikỳtạpchíBoy’sLifehàng
thángvàđọcnókhơngsótmộttừ.Mụcuthíchcủatơinằmởgầncuối

cuốntạpchí−mụcraovặtgiúpđặtmuanhữngsảnphẩmthúvịtơi
chưatừngthấy,nhưngtơibiếtmìnhmuốncóchúngvàomộtngàynào
đó.Cóđủthứđồảothuậtvànhữngvậtdụngmới(banđầu,tơiđãnghĩ
kháiniệm“mới”là“thựcsựrấtmới,rấtngầu”),cócảmộtbộdụngcụđể
biếnmộtchiếcmáyhútbụithànhmộtchiếctàuđệmkhínhỏ.
Nhưngđiềukhiếntơithíchthúnhấtlàtrangquảngcáolớnởcuối
cuốntạpchí,trưngbàytấtcảcácphầnthưởngbạncóthểnhậnđược
bằngviệcbánthiệp.Nghecóvẻrấtđơngiản:chỉđidạoquanhnhàhàng
xóm,bánthiệpNoel(loạithiệpmàaicũngcần,kểcảtơi),giànhthật
nhiềuđiểmvàđổiđiểmlấycáivántrượthaymộtthứđồchơinàođótơi
chưatừngcóvàgiờrấtmuốncó.


Vìthế,tơiquyếtđịnhđặtmuamộtsốthiệpvàmộtcuốncatalog.Lúc
nàyvẫnlàkỳnghỉhènêntơicórấtnhiềuthờigianđểgõcửatừngnhà
vàchàohàng.Điểmdừngchânđầutiênlànhàhàngxómngaycạnhnhà
tơi.
TơiđưachobàchủnhàcuốncatalogcótấtcảcácmẫuthiệpNoel.Bà
ấytrảlờitơirằngbâygiờmớilàthángtám,cịnlâubàmớicầnđến
thiệpNoel.Tơinghĩbàấyđúng.TơithậtngungốckhiđibánthiệpNoel
vàothángtám,thếnênđócũngchínhlàđiểmdừngchâncuốicùngcủa
tơi.
Tơitrởvềnhà,cốgắngnghĩramộtýtưởngkinhdoanhnàođóítyếu
tốmùavụhơn.

Ởtrườngtiểuhọc,tơicómộtngườibạnthântênlàGustav.Chúngtơi
thườnglàmmọiviệccùngnhau,tụtậpởnhàvàdiễnkịchchocácbậc
phụhuynhnghe,dạychonhaunhữngngơnngữbímậtvàmậtmã,và
đếnnhànhaungủlạimỗituần.
MỗilầntơiđếnnhàGustavchơi,cậutalạichotơimượnmộtcuốn

sáchcótênFreeStuffforKids(Đồmiễnphíchotrẻ).Đólàcuốnsách
tuyệtnhấttừtrướcđếngiờ.Trongđócóhàngtrămvậtdụngmiễnphí
hoặccógiádưới1đơ-lamàtrẻemcóthểđặthàng,baogồmbảnđồ
miễnphí,giấydántườnggiá50xuhoặcnhữngsảnphẩmdùngthử.Để
cóđượcmộtsảnphẩm,bạnphảiviếtmộtbứcthưbỏtrongphongbìvà
gửiđếnmộtđịachỉ(theotơiđượcbiết,đólàphongbìcódánđịachỉ
riêng),ngaycảđốivớinhữngsảnphẩmcógiádưới1đơ-la,bạncũng
phảilàmnhưvậy.Gustavvàtơiđãxemhếtlượtcuốnsáchvàđặthàng
tấtcảcácvậtdụngmàchúngtơithấyhấpdẫn.
SaumườiphútđứngchàobánthiệpNoel,tơitrởvềnhà,đọclại
nhữngmụcphânloạitrongcuốntạpchíBoy’sLifevànhìnthấymộtbộ
dụngcụlàmkhuyáocógiá50đơ-la.Bộdụngcụđósẽgiúpbạnbiếnbất
cứmộttấmhìnhhoặcmộtmẩugiấynàonàothànhmộtchiếckhuyáo
sơmi.Giáđểlàmmộtchiếckhuylà25xu.
Tơibướctớigiásách,lụcratấtcảnhữngcuốnsáchđãmượncủa
Gustavtừnhữngnămtrướcnhưngchưatrảlạicậuấy,rồitơitìmxem
trongnhữngcuốnsáchđócóviếtvềcơngtynàotừngbánkhuyáolàm
từảnhchưa.Chẳngcócơngtynàocả.
Vớitâmtrạngvơcùnghứngkhởi,tơiđánhmáymộtbứcthưgửitới
nhàxuấtbảncủacuốnsách,vờrằngtơilàmộtdoanhnghiệpsảnxuất
khuyáovàmuốnxuấthiệntronglầnxuấtbảnnămtớicủacuốnsách.
Đểviệcgiảvờnàygiốngthậthơn,tơiđãthêmvàikýhiệu“Dept.FSFK”


vàođịachỉthưcủamình.FSFKlàmậtmãcủatơi,chocụmtừ“Free
StuffForKids”(Vậtdụngmiễnphíchotrẻem).Điềukiệncủatơilàbọn
trẻphảigửimộtbứchình,mộtphongbìghisẵnđịachỉnhàvà1đơ-la.
Tơisẽlàmmộtchiếckhuyáotừtấmhìnhvàgửilạichochúngbằng
chiếcphongbìđãghisẵnđịachỉ.Tơilãi75xuchomỗiđơnđặthàng.
Haithángsau,tơinhậnđượchồiâmcủanhàxuấtbản.Họnóirằng

đềnghịcủatơiđãđượcchọnđểxuấthiệntrongcuốnsáchkỳtới.Tơi
nóivớibốmẹrằngtơiđãđặtmuabộdụngcụlàmkhuyáovớigiá50đơla,cộngthêm50đơ-lanữachocácphụtùngvàtơisẽtrảlạitiềnchobố
mẹsaumộttrămđơnđặthàngđầutiên.
Tơikhơngchorằngbốmẹtơitinvàolờihứađó.Trướcđâyhọcũng
từngnghetơinóisẽkiếmđượcnhiềutiềnnhưthếnàonếubánđượcbản
tinTheGobblerhaysaukhibánđượchàngtrămtấmthiệpNoel.
Nhưngvìtơivẫnđạthọcsinhgiỏinêntơinghĩhọsẽchophéptơiđặt
muabộdụngcụvàphụtùnglàmkhuyáokia,xemnhưlàphầnthưởng
chonỗlựccủatơi.
Haithángsau,tơinhậnđượcmộtcuốnsáchFreeStuffForKids
phiênbảnmới.Cảmxúctràodângkhithấyđịachỉnhàmìnhđượcin
trongcuốnsách.Tơiđưacuốnsáchchobốmẹvàchờđợinhữngđơn
hàngđầutiêntronglolắng.
Ngườiđưathưlnđitrênmộtconđườngquenthuộc.Nhàtơinằm
gầnchânđồivàơngấylnbắtđầuhànhtrìnhcủamìnhtừchânđồi
nhưngởphíabênkiađường,đilênphíatrên,rẽxungquanhvàlại
xuốngchânđồi.Vìthế,mỗilầnnghethấytiếngxecủangườiđưathưở
phíabênkiađường,tơibiếtrằnghaimươiphútsaungườiđưathưsẽđi
đếnnhàtơi,tơiđứngchờsẵnởbênngồiđểnhậnthư.Thơngthường,
thưsẽđếnvàokhoảng1giờ36phútchiều.
Haituầnsaukhicuốnsáchxuấtbản,tơinhậnđượcđơnđặthàng
đầutiên.Tơihồihộpmởphongbìra,bêntronglàbứcảnhcủamộtbé
gáimườihaituổimặcmộtchiếcváysọcvngmàuđỏđangơmmột
chúcúnxinhxắn.Quantrọnghơncảlàbêntrongcịncótờ1đơ-la.Tơi
đãcóvụlàmănđầutiên!Tơibiếnbứchìnhthànhmộtchiếckhuyáorồi
gửilạichocơbébằngchiếcphongbìđãghisẵnđịachỉnhàcơbé.Tối
hơmđó,tơiháohứckểchobốmẹnghevềđơnhàngnày.Tơinghĩhọđã
khángạcnhiênthậmchíkhitơichỉnhậnđược1đơnđặthàngnày.Tơi
đưachohọtờ1đơ-lavàghivàonhậtkýrằngkhoảnnợđãgiảmxuống
chỉcịn99đơ-la.

Ngàytiếptheo,tơinhậnđượchaiđơnhàng.Quamộtđêmmàdoanh
sốđãnhânđơi.Suốthơnmộtthángsau,cónhiềungàytơinhậnđược


tớihơnmườiđơnhàng.Cuốithángđầutiên,tơiđãkiếmđượchơn200
đơ-la.Tơiđãtrảhếtnợvàkiếmđượckhánhiềutiềnởđộtuổicủamình.
Tuynhiên,tơiphảimấtmộttiếngmỗingàyđểlàmnhữngchiếckhuy
áo.Vàonhữngngàycónhiềubàitậpvềnhà,tơikhơngcóthờigianđể
làmkhuyáonêncókhitơiđãđểđơnhàngdồnđốngtớicuốituần.Suốt
nhữngngàycuốituần,tơiphảidànhđếnbốnnămtiếnglàmkhuyáo.
Kiếmđượcnhiềutiềnthậtlàtuyệt,nhưngphảingồilìtrongnhàthì
chẳngthúvịchútnào.Vìthế,tơiquyếtđịnhđãđếnlúccầnđầutưmua
mộtchiếcmáylàmkhuybántựđộngcógiá300đơ-lađểnângcaohiệu
quảvànăngsuấtlàmviệc.
Cơngviệckinhdoanhkhuyáocủatơiđãmanglạikhoảnthunhập
ổnđịnh200đơ-lahàngthángtrongsuốtnhữngnămtơihọctrunghọc.
Bàihọclớnnhấtmàtơihọcđượclàbạncóthểtạoramộtdoanhnghiệp
thànhcơngquahìnhthứcđặthàngquathư,màkhơngcầngặpmặttrực
tiếp.
Đơilúckhiqbận,tơivẫnnhờtớisựtrợgiúpcủacáccậuem.Tốt
nghiệpcấphai,tơibắtđầucảmthấychánngáncơngviệclàmkhuyáo
mỗingày,vìthếtơiquyếtđịnhnhườngcơngviệckinhdoanhchocậu
emAndy.Lúcđó,tơinghĩrằngtơisẽbắtđầumộtcơngviệckinhdoanh
quathưđặthàngkhácmàtơiđammêhơn
Vàothờiđiểmđó,tơikhơngthểtưởngtượngđượcrằngviệclàm
khuyáosaunàylạitrởthànhcơngviệckinhdoanhcủagiađìnhtơi.Vài
nămsau,Andytruyềnnghềchocậuemútcủachúngtơi,David.Vài
nămsau,chúngtơingừngđăngquảngcáotrêncuốnsáchFreeStuff
ForKidsvàkếtthúccơngviệckinhdoanh.Bốtơiđượcthăngchứcvà
ơngphảichuyểnđếnHồngKơng,vìthếơngđãđưamẹtơivàcậuem

Davidđitheo.ChẳngcịnanhchịemruộtnàođểDavidtruyềnnghề
nữa.
Giờnghĩlại,lẽrachúngtơinêncómộtkếhoạchtruyềnnghềtốt
hơn.
Dịchvụđiệnthoại
Tơinhớtớiýtưởngrằngngàyđầutiêncủacấpbakhơngkhácgì
ngàycuốicùngcủacấphai.Khiđó,tơicảmthấymìnhđãtrưởngthành
hơnvàmọithứcũngkhácsovớitrướcvìgiờđâytơiđãlàhọcsinhcấp
ba.
Mộtngàynọ,khiđanglangthangtrongthưviện,tơipháthiệnra
mộtphịngmáytínhkhuấtbênhơngthưviện.Tơiđếngặpgiáoviêndạy
vitính,cơGore,ngườiđãkhuntơinênđăngkývàolớphọcPascal
củacơ.Trướcđó,tơichưatừngnghenóiđếnPascal.Cơnóivớitơirằng


đólàmộtngơnngữlậptrìnhmáytínhvàviệcthamgialớphọcsẽgiúp
tơichuẩnbịtốtchokỳthikhoahọcmáytínhAPtồnquốc.Tơichẳng
biếtkỳthiAPlàgìngoạitrừmộtđiềurằngnósẽkháấntượngtronghồ
sơvàođạihọccủamình.Hồicấphai,tơiđãtựhọcvềngơnngữlậptrình
BASICvàthấyrấtthúvị,vìthếtơiquyếtđịnhđăngkývàolớphọc
Pascal.
Tơirấtthíchhọclớpnàyvàthườngdànhthờigianăntrưacũngnhư
thờigiansaugiờhọcởphịngmáytính.Hainămsau,tơiđãđứnglớp
dạyPascalngaytạiđâychocáclớphọchè.Chỉcóvàingườithường
xunđếnphịngmáyvàchúngtơiđãcókhoảngthờigiandàihọccùng
nhau.
ChúngtơiđãđượcđếnvớithếgiớicủaBBS.TơibiếtđượcrằngBBS
làcụmtừviếttắtcủa“BulletinBoardSystem”(2).Mộttrongnhữngmáy
tínhtrongphịngđượckếtnốivớimộtmodemquađườngdâyđiện
thoạicốđịnh.Thơngquamodemnày,máytínhnàycóthểgọitới

nhữngmáytínhkhácđểnóichuyệnvớinhau.
Chúngtơicómộtdanhsáchnhữngsốđiệnthoạichocáchệthống
BBSkhácnhaukếtnốivớichúngtơivàchúngtơisẽkếtnốimỗichiếc
BBSmàsinhviênthườngsửdụngtạiphịngtiếptândướikhuvựccầu
thangvớihệthốngBBSđiệntửcơngcộng.Bấtcứaicũngcóthểđểlại
thơngtin,thơngbáo,khởiđầumộtcuộcthảoluận,tảidữliệuhaytham
giatranhluậnvớicácchủđềkhácnhau.Cóthểnóiđâylàmộtphiên
bản“tiềnInternet”củaCraigslist(3).
Chúngtơinhanhchóngkhámphárarằngchiếcmáytínhvàđường
dâyđiệnthoạikhơngchỉdừnglạiởnhữngcuộcgọitrongtrường,vìthế
chúngtơibắtđầutạoranhữngcuộckếtnốiđườngdàitớicáchệthống
BBStrongcảnước.Thậtthúvịkhicóthểthamgiavàocáccuộcthảo
luậnvớinhữngngườilạđếntừSeatle,NewYorkvàMiami.Chúngtơi
đãtiếpcậnđượcvớiphầncịnlạicủathếgiớimộtcáchđầybấtngờmà
trướcđâychúngtơichưatừngnghĩlàcótồntại.
Mộtngàynọ,tronggiờăntrưa,khicơGoređãrangồi,aiđóđã
nghĩraýtưởngrútmodemravàcắmđườngdâyđiệnthoạivào.Chúng
tơikhơngchắclàmnhưthếcóđượckhơng,nhưngkhinhấcđiệnthoại
lên,chúngtơiđãnghethấyâmthanhkếtnối.Bâygiờchúngtơicóthể
gọibấtcứcuộcđiệnthoạinàomìnhmuốnmàkhơngphảitrảtiền.
Chúngtơicũngkhơngbiếtnêngọichoaivớisứcmạnhbíẩnmớimẻ
này.
Tơihỏimọingườixemcóaiđãtừngnghenóitớiconsố976chưa.
Tơiđãnhìnthấycácmụcquảngcáotrêntivivềconsố976vớicácdịch


vụkhácnhau.Vídụ,bạncóthểgọitới976-JOKE,đểđượcnghemột
câuchuyệncườitrongngày,bạnsẽmất99xuchomộtcuộcgọi.Vìvậy,
chúngtơithửgọitớisố976-JOKEvàđượcnghemộtcâuchuyệnchẳng
thúvịchútnào.Chúngtơigọilạisốđólầnnữavàhyvọngsẽđượcnghe

mộtcâuchuyệncườithúvịhơn,nhưngnhữnggìchúngtơingheđược
vẫnnhưthế.Giờnghĩlại,tơiđãhiểuđólàcâuchuyệnchomỗingày,
chứkhơngphảicâuchuyệncườimỗiphút.
Sauđó,chúngtơibắtđầubấmngẫunhiênvàchờđợikếtquả.Một
trongnhữngconsốchúngtơithửlà976-SEXY.Tơinghethấymột
giọngghiâmtựđộngnóirằngphíchomỗiphútcủadịchvụlà2,99đơlavàdịchvụnàychỉdànhchongườitrưởngthành,rằngnếutơidưới21
tuổi,tơisẽphảicúpmáyngaylậptức.
Tấtnhiên,tơiđãkhơngcúpmáy.Điềunàyđãkhơigợitrítịmịcủa
tơi.
Mộtphụnữtrảlờiđiệnthoạivàbắtđầunóichuyệnvớitơibằngmột
giọngkhêugợi:“Anhu,anhcóđangthấyhammuốntìnhdục
khơng?”
Hiểnnhiênđiềunàythúvịhơnhẳnviệckếtnốithơngquamáytính
tớinhữngngườisửdụngBBSởNewYork.Mộtthếgiớihồntồnmới
hiệnratrướcmắttơi.
“Àcó”,tơitrảlờibằngchấtgiọngtrầmnhấtcóthể.
Độtnhiên,giọngnóikhêugợikiabắtđầutrởnênđềuđều,khóchịu,
gợichotơinhớtớigiọngnóicủacơgiáođịalýtừngphạttơivìvàolớp
muộn.
“Anhđãquatuổi21rồichứ?”,cơtahỏitơiđầynghingờ.Chắcgiọng
nóicủatơichưađủđộtrầm.Tuổidậythìthậtlàmộtgiaiđoạnrắcrối
trongđời.
Tơihítmộthơidài.“Ồ,tấtnhiênrồi”,tơitrảlờiđầytựtin.
“Ồđượcthơi,vậyanhsinhnămnào?”
Tơihồntồnbấtngờ.Hiểnnhiêntơiđãkhơngthểtínhnhẩmđủ
nhanhđểlừacơta.Hếtđườngrồi.
“Haimươimốtnămtrước!”Tơigàolênvànhanhchóngcúpmáy.
Chúngtơicùngcườinghiêngngả.Vàiphútsau,chúngtơitínhtốnlại
vàluyệnnóithậttựtinrằngchúngtơisinhnăm1966.Chúngtơimuốn
chắcchắnrằngchúngtơisẽkhơngphạmphảibấtcứsailầmnàotrong

nhữngcuộcgọitiếptheo.
Suốtvàituầnsau,nhómchúngtơilạitậphợptạiphịngmáytính


suốtgiờăntrưavàtiếptụcgọitớisố976-SEXY.Chúngtơichỉcóthể
gọivàogiờăntrưavìđólàthờigiancơGorekhơngcótrongphịng.
Chúngtơilàthànhviêncủamộtcâulạcbộbímậtvànguntắcđầu
tiêncủacâulạcbộăntrưatạiphịngmáytínhlàbạnkhơngđượcnóigì
vềcâulạcbộcả.
Khơngaibiếtchúngtơiđanglàmgì.
Mộthơm,khiđangtụtậpcùngnhautronggiờăntrưa,chúngtơirất
ngạcnhiênvìcơGorevẫnchưarangồiăntrưa.Cóthểcơcịnviệcgì
đóphảilàmchoxong,vìthếchúngtơichỉsửdụngmáytínhđểkếtnối
vớicácBBSkháctrongkhichờcơrangồi.
“Nàycácchàngtrai!”,cơGorelêntiếng.Chúngtơiđềunhìnvềphía
cơ.“Cóaitrongsốcácemtừnggọiđiệnđếnsố976-7399khơng?Cơ
nhậnđượcbảngkêcướcđiệnthoạithángvừarồivàcókhoảng300cuộc
gọitừmodemtớisốnày.Cơđãthửgọitớisốnàyvàđókhơngphảilà
mộtchiếcmáytính.”
Chúngtơinhìnnhaurồiquaysangnhìncơ.Chắcchắnlàchúngtơi
đềucảmthấytộilỗi,nhưngtấtcảchúngtơiđềunhớđếnnguntắcđầu
tiêncủacâulạcbộlàhãycốgắngtỏrathậtvơcan.
“Hẳnlàđãcónhầmlẫngìđó”,cơGorekếtluận.“Cơsẽgọitớicơng
tyđiệnthoạivàucầuhọkiểmtralạitấtcảcáccướcphínày.Cơkhơng
nghĩcóngườinàolạicóthểgọinhiềuđếnthế.”Cơấyđãkhơngbiếttới
khảnăngsiêuphàmcủachúngtơi.
Vàcâulạcbộăntrưacủaphịngmáytínhchấmdứthoạtđộngtừđó.
Kinhtếhọccơbản
Gạtphịngmáytínhsangmộtbên,tơicốépmìnhphảithíchnhững
điềuthúvịtạitrườngcấpbanàycàngnhiềucàngtốt.Tơinghĩrằng

càngbiếtnhiềulĩnhvựcthìcànghữuích.
Tơithamgianhiềulớphọcngoạingữ,gồmtiếngPháp,tiếngTây
BanNha,tiếngNhậtvàthậmchícảtiếngLatinh.Đốivớimơngiáodục
thểchất,thayvìhọcmộtmơnthểthaotruyềnthống,tơiquyếtđịnhhọc
đấukiếm(mộtphầndomơnnàychỉphảihọcmộtbuổimỗituần).Tơi
thamgialớphọcpianotheophongcáchjazzđểđápứngucầuvềâm
nhạccủacácbậcphụhuynh.Tơicịnthamgiacâulạcbộcờtướngvà
câulạcbộđiệntử,nơitơiđượchọcmãMorsevàđượccấpchứngchỉvận
hànhtrạmradiokhơngchun.
Đểhồnthànhnghĩavụcộngđồng,tơitìnhnguyệnlàmviệctạimột
nhàháttạiđịaphươngvàgiúpbiếnnóthànhmộtcănnhàmakhổnglồ.


TrongsuốttuầnlễtrướcngàylễHalloween,tơitrởthànhmộthướng
dẫnviêntìnhnguyện.Mỗivịkháchđếnsẽphảitrả15đơ-lacho20phút
thamquanngơinhàma.
Tơithựcsựthíchlàmviệcởnhàhát,đặcbiệtlàởhậutrường.Tơi
từnglàngườivậnhànhđènsânkhấuchonhữngbuổibiểudiễntại
trườnghọcvàthậmchícịnbiểudiễnảothuậtcùngvớimộtngườibạn
trongcuộcthitàinăng.Mộttrongnhữngcơngviệcđượctrảlươngcủa
tơikhihọccấpbalàvậnhànhđènsânkhấuchocácnhàhátđịa
phương.Cócáigìđóđãcuốnhúttơithamgiavàmụctiêuduynhấtcủa
tơilàtạorađượcnhữngtrảinghiệmvànhữnghànhtrìnhđầycảmxúc
chomọingười,vàsauđóchẳngcógìngồinhữngkýứctốtđẹpcịn
mãi.
Lịchhọccốđịnhởlớpvàbàitậpvềnhàđãchiếmgầnhếtthờigian
củatơi,vìthếtơiquyếtđịnhchọnlớphọcdựatrêncơsởlớphọcấyảnh
hưởngthếnàotớikếhoạchcủatơi.Cómộtnăm,tơiđãcốgắngsắpxếp
lịchhọcđểngàythứbatơichỉphảihọcmộtlớpvàđượcnghỉgầnnhưcả
ngày.Tơithươngthuyếtvớithầycơđểhọchophéptơikhơngphảiđi

họckhitơiđãhồnthànhtốttấtcảcácbàikiểmtracủahọ.
Vớivấnđềbàitậpvềnhà,tơicốgắngtìmranhữngcáchlàmsángtạo
đểgiảinhữngbàitậpkhó.KhihọcvềShakespeare,mộttrongnhững
nhiệmvụcủachúngtơilàphảisángtácmộtbàixon-nê.Mộtbàixon-nê
gồmmườibốndịngviếttheothểthơnămtiếtnhịpiambơ,nghĩalàmỗi
dịngsẽcónhữngâmtiếtđượcnhấnvàkhơngnhấnthayphiênnhau,
đồngthờiphảitntheonhữngquyluậtnhịpđiệunhấtđịnh.Tấtcả
dườngnhưqkhóđốivớitơi,vìthếtơiquyếtđịnhsẽchỉnộpmườibốn
dịngmãMorsethaychonhữngdịngthơ–lànhữngdấuchấmvà
nhữngdịngkẻlnphiênnhau.
Tuỳthuộcvàotâmtrạngcủagiáoviên,tơibiếthoặctơisẽđượcđiểm
AhoặcsẽđượcđiểmF.Maythay,giáoviêncủatơiđãquyếtđịnhchotơi
mộtđiểmA+++++++++++.Tơinghĩđólàkhitơihọcđượcrằngngay
cảởtrườnghọc,đơilúccũngnênmạohiểmvàsuynghĩvượtrangồi
khnkhổ.

Mộttrongnhữngkỷniệmkhơngvuivẻgìởtrườngcấpbacủatơilà
khitơibịđổtộilấytrộmthẻăntrưacủamộtbạnnàođó,thẻđótương
đươngvớithẻtíndụngchonhữngbữaănởcăng-tin.Tơikhơngbiếtvì
saothẻăntrưacủangườikháclạinằmtrongtúimình.Tơiđốnrằngcó
thểhơmqua,cơthungânđãvơtìnhđưanhầmthẻăntrưacủaaiđócho
tơi.DùlàthếnàođinữathìtơivẫnphảiđứngtrướcHộiđồngxétxử,
giốngnhưmộtBanhộithẩm,gồmcóthầyhiệutrưởngvàmộtvàithầy


cơtrongkhoa.
Tơiđượcchocơhộibiệnhộchomình,nhưngtơithựcsựkhơngbiết
biệnhộthếnàovìtơikhơnghiểutạisaochiếcthẻăntrưađólạinằm
trongtúimình.Thayvàođó,tơibướcvàophịnghộithẩmvớiniềmtin
mùqngrằnglẽphảisẽủnghộtơikhitơinóirasựthật,vàđóchính

xáclàđiềutơiđãlàm.Nhưngthựctế,chẳngaitintơicảvàtơibịđình
chỉhọcmộtngày.Tơiđãphảitrảgiáchomộttộilỗimàmìnhkhơnghề
gâyra.
Tơiđãrútrađượcmộtbàihọctừtrảinghiệmnàyrằng,đơikhichỉsự
thậtthơichưađủ,vàcáchtrìnhbàysựthậtcũngquantrọngnhưsựthật.
Trớtrêuthay,phươngchâmcủatrườngtơilà“Cáiđẹplàchânlý,chân
lýlàcáiđẹp”,dựatheobàiOdeonaGrecianUrn(ThơcangợicáilưHy
lạpcổ)củaKeats.
Ngàyhơmđó,tơicảmthấyvơcùngchánnản.

Ngồinhữnghoạtđộngởtrườnghọc,mốiquantâmlớnnhấtcủatơi
thờitrunghọcvẫnlàlàmthếnàođểkiếmđượctiền.Tơiđượcthlàm
ngườithửnghiệmnhữngtrịchơiđiệntửchocơngtyđiệnảnh
Lucasfilm.Họtrảtơi6đơ-lachomỗigiờchơitrịIndianaJonesvà
Cuộcthậptựchinhcuốicùng.Đólàmộtcơngviệcthúvịnhưngtơichỉ
kiếmđượccó6đơ-lamỗigiờ,vìthếkhitìmđượcmộtcơngviệckhác
lươngcaohơn,tơibỏviệcnàyngaylậptức.
Vàonămcuốitrunghọc,tơiđãtìmđượccơngviệclậptrìnhmáy
tínhtạimộtcơngtycótênGDI.Họtrảtơi15đơ-lamỗitiếng,mộtsố
tiềnkhálớnđốivớimộtcậubéđanghọctrunghọc.Cơngviệcliênquan
đếnviệcxâydựngmộtphầnmềmchophépcáccơquanchínhphủvà
cácdoanhnghiệpnhỏcóthểđiềnvàocácmẫubiểutrênmáytínhthay
vìtrêngiấy.
Đểgiảitrí,thỉnhthoảngtơilạitrêuđùaơngchủ,mộtngườiPháplớn
tuổicómáitócmàubạchkimvàgiọngnóikhánặng.Ơngrấtthích
uốngtràvàcóthóiquenchocốcnướcvàolịvisóngđặtgầnbànlàm
việccủatơi,ấnnútvàđótrởlạiphịngcủaơngvìơngkhơngmuốnphải
chờbaphútchođếnkhinướcđượchâmnóng.Saubaphút,ơngsẽquay
trởlạiđểlấynướcphatrà.
Mộtlần,tơiquyếtđịnhtắtlịvisóngngaykhiơngquayđi.Vàiphút

sau,khiơngquaylại,cốcnướcvẫnnguội.Ơngtưởngmìnhđãqnấn
nút.Ơngđặtlạibaphútvàquayvềphịng.
Ngaykhiơngđikhỏi,tơilạitắtlịvisóng,khiơngquaylạilầnthứ
hai,cốcnướcvẫnnguội.Ơnglầmbầmrằngchiếclịđãhỏng.Tơiphảicố


gắnglắmmớikhơngphìcười.
Ơngtaquyếtđịnhhâmnónglạinướclầncuối.Lầnnày,đểchắcăn,
ơngtađặtnămphútbướcravớivẻmặtđầykhóhiểuvàkhóchịu.
Khiơngquaylại,ơngmởlịvisóngravàhétlên:“Cáigìthếnày?!”,
rồibắtđầucười.Ơngnhìnquanhphịngvàchỉnhìnthấysựvơtộitrên
gươngmặtchúngtơi,bởitấtcảmọingườiđềukhơngbiếtđếntrịđùa
này.Ơnglấycốcnướcravàchỉchomọingườithấyđiềutơiđãlàmnăm
phúttrướcđó.
Táchtràtồnlàđá.
Mọingườitrongphịngđềucườingặtnghẽo.Tơikhơngnghĩcóai
trongchúngtơitừngcườinhiềunhưlầnđó,vàthậttuyệtkhichỉvớimột
trịđùatếunhonhỏtrongvănphịngmàtơicóthểkhiếntâmtrạngmọi
ngườithoảimáiđếnvậy.
Tơirấtvuivìhơmđótơikhơngbịđuổiviệc.
MặcdùviệckiếmtiềntạicơngtyGDIcủatơivẫnổn,nhưngtơivẫn
lnnhớvềqngthờigiankinhdoanhkhuyáoquathưvàcáicảm
giáchàohứng,mongđợingườiđưathưởtrướccửanhà.Tơinghĩcơng
tybánbộdụngcụlàmkhuychotơichắchẳncũngkinhdoanhthành
cơng,vìtơiđặthàngtừtrangquảngcáocủabìacuốntạpchíBoys’Life.
Vìthế,tơiquyếtđịnhmìnhnêncốgắngbánthứgìđótươngtự.Tơi
đãđọcmộtsốcuốnsáchảothuậttrongthờigianrảnhrỗi,vìvậytơicóý
tưởngsẽbiểudiễnmộttrịảothuật,mộtđồngxusẽbiếnmất,lẫnvào
miếngcaosu.Thựcrađólàmộttrịkháhay.Khimọingườixemtơi
biểudiễntrịnày,họrấtngạcnhiênvàmuốnbiếttạisaotơilàmđược

nhưvậy.Ngồimộtđồngxu,mộtchiếccốcvàmộtchiếcdâycaosu,thứ
duynhấtcầnchotrịnàychínhlàmộtmiếngnhựavngmàcácnhasĩ
cũngdùngvàhọgọilà“miếngngănnhakhoa”.
Tơiđãtìmhiểuvàbiếtđượcrằngnếumuanhữngmiếngngănnày
vớisốlượnglớnthìtơicóthểmuavớigiá20xu.Đăngmộtquảngcáoở
trangcuốicuốntạpchíBoys’Lifemất800đơ-la,nếutơiđịnhgiátrịảo
thuậtnàylà10đơ-la,thìtơisẽhồnvốnsau80đơnđặthàngthơi.
Mọithứdườngnhưqđơngiản.Thờicịnkinhdoanhkhuyáo,tơi
đãnhậnđượctừhaiđếnbatrămđơnhàngmỗitháng.Tơichorằng
cuốntạpchíBoys’LifecósốlượngđộcgiảlớnhơncuốnsáchFreeStuff
forKids.Hơnnữa,trịảothuậtkỳdiệunàylàmộttrịhồntồnmớiso
vớinhữngchiếckhuyáokia.Vớihaitrămđơnđặthàng,chiphíđầuvào
củatơichỉlà40đơ-la,màtơisẽthuđượcmónlờitrịgiá1.160đơ-la.
Nếucóbatrămđơnđặthàng,tơisẽthuđượclợinhuận2.140đơ-la.Tơi


đãkhámphárasựthúvịcủaviệcbánđượccácsảnphẩmvớigiábánvà
tỷlệlãigộpcao.
Tơiđãphảitrả800đơ-lachotạpchíBoys’Lifeđểđượcquảngcáo
tronghaituần,nhưngtơicoiđólàmộtvụđầutư.Dùsẽphảimấtmột
thờigianđểbàiquảngcáocủatơiđượcinra,vàvàithángnữađểnhận
đượccácđơnđặthàng,nhưngtơivẫnkiênnhẫnvàsuyngẫmtrongq
trìnhchờđợi.
Saumộtqngthờigiantưởngchừngdàivơtận,thìcuốicùngngười
đưathưcũngxuấthiệncùngvớibàiquảngcáocủatơiđượcđăngtrong
cuốntạpchíBoys’Life.Nóđượcđăngởmộtvịtríđẹpvàmộttuầnsau
đó,tơibắtđầunhậnđượcđơnđặthàngđầutiên.Dườngnhưtơiđãkiếm
được10đơ-labằngconđườngdễdàngnhấttừtrướcđếnnayvàtơiháo
hứcchờđợinhữngđơnđặthàngtiếptheo.
Tuynhiên,điềuđóđãchẳngbaogiờtới.

Đólàđơnđặthàngduynhấttơinhậnđượcchoviệckinhdoanhtrị
ảothuậtkỳdiệuquathư.Từthànhcơngtrongviệckinhdoanhkhuyáo,
tơicứtưởngrằngtơilàơngvuabấtkhảchiếnbạicủanhữngđơnhàng
quathư,nhưngthựctếchothấytấtcảchỉlàvìtơiđãgặpmaymàthơi.
Tơiđãhọcđượcmộtbàihọcvơgiátrongsựảmđạmbuồnrầu.Và
mỉamaithay,tơivừamớihọcđượcthuậtngữhubristrongmơnhọclịch
sửHyLạp.Nócónghĩalà“cảmgiácphóngđạiqmứcniềmtựhào
haysựtựtintháiq”,vànóđãkhiếnnhiềuvịanhhùngHyLạpthất
bạithảmhại.
Tơicũnghọcđượcrằngsẽlàtổnthấtlớnnếuđánhcượctrangtrại
vớimộtcáigìđómàkhơngtínhtốn.Giờnghĩvềđiềunày,tơiđã
khơngchỉđánhcượcvớimộttrangtrại.
Támtrămđơ-latươngđươngvớihaimươitưtrangtrạigiunđất.
Trườngđạihọc
TơiđãnộpđơnvàocáctrườngđạihọcBrown,UCBerkeley,
Stanford,MIT,Princeton,Cornell,YalevàHarvard.Tơiđượcnhậnvào
tấtcảcáctrườngnày.SựlựachọnđầutiêncủatơilàBrownvìtrường
nàycóchunngànhquảngcáo,mộtngànhcóvẻliênquannhiềutới
kinhdoanhhơnbấtkỳngànhhọcnàoởcáctrườngkhác.
Tuynhiên,bốmẹtơilạimuốntơihọctrườngHarvardvìtrườngđó
nổitiếngnhất,đặcbiệtvớicộngđồngngườichâuÁ.Vìthế,tơiquyết
địnhtheohọctrườngnày.
ThứđầutiêntơimuakhitớiHarvardlàtivi.Tơikhơngcịnbịbốmẹ


×