“Đối nhân xử thế” tại doanh nghiệp. pot

“Đối nhân xử thế” tại doanh nghiệp.

Mục đích của bài viết chỉ là gợi mở thêm một vài khía cạnh
“đối nhân xử thế”, giúp các doanh nghiệp có thêm yếu tố
cân nhắc khi ra các quyết định liên quan tới con người để
ngày thêm vững bền và lớn mạnh.


“Đối nhân xử thế” tại doanh nghiệp.

Cách đây không lâu, nhà nước có chính sách cho vay lãi suất 0%
để hỗ trợ các doanh nghiệp lớn trả lương, bảo hiểm xã hội và trợ
cấp thất nghiệp cho người lao động nhưng chính sách này đã
không thành công vì chỉ có vỏn vẹn vài ba doanh nghiệp làm hồ
sơ xin vay.

Phải chăng vì các doanh nghiệp thừa sức để trả những khoản
này? Tất nhiên là không, bởi đã có hàng chục ngàn lao động bị
sa thải, số khác thì vẫn bị phát lương chậm và phải vật lộn với
cuộc sống khó khăn trong thời buổi khủng hoảng.

Thông tin này không khỏi khiến chúng ta suy nghĩ nhiều về cách
ứng xử với nhân viên của các doanh nghiệp lớn, rõ ràng là còn
nhiều vấn đề đằng sau những khẩu hiệu rất kêu treo trong văn
phòng, những phát biểu hùng hồn của các vị lãnh đạo về những
cái gọi là “văn hóa doanh nghiệp”, “con người là then chốt”, “vì
cộng đồng”, “vì đất nước”…

Hiểu một cách đơn giản, có lẽ vì muốn giảm thiểu những vấn nạn
xã hội có nguyên nhân từ thất nghiệp mà Nhà nước đã đưa ra
chính sách này. “May mắn” là một doanh nghiệp nhỏ nên công ty

tôi không bị ảnh hưởng quá nhiều của khủng hoảng kinh tế và
chưa phải sa thải nhân viên dù việc này cũng khiến chúng tôi lao
đao.

Tò mò, tôi cố gắng tìm hiểu nguyên nhân vì sao chính sách trên
không được các doanh nghiệp lớn hưởng ứng. Lời giải thích tôi
nhận được khá “dễ hiểu”: Việc đi vay như vậy chẳng mang lại lợi
lộc gì cho doanh nghiệp (chính xác hơn là các ông chủ doanh
nghiệp) lại khiến họ mắc thêm nợ nần. Tóm lại, khoản vay này sẽ
bị chi “mất hút”, không thu hồi được.

Từ một câu chuyện quảng cáo.

Trong những câu chuyện về quảng cáo đọc được khi còn làm
giám đốc marketing, tôi rất ấn tượng với câu chuyện nói về một
mẩu quảng cáo lạ được coi là “điên rồ” nhất từng được thực hiện.

Một ngân hàng địa phương tại Mỹ dù nhỏ nhưng đã phục vụ cho
cư dân trong vùng được vài chục năm. Một ngày kia, do khó khăn
về kinh tế mà ngân hàng lâm vào tình trạng phá sản và sẽ phải
bán lại cho một ngân hàng lớn ở New York. Không rõ vì lý do gì
mà ban lãnh đạo ngân hàng gom tiền đăng một mẩu quảng cáo
cuối cùng trên tờ báo địa phương, trình bày đại ý rằng do khó
khăn phải phá sản nên xin lỗi và cảm thấy đáng tiếc là không còn
được phục vụ những khách hàng thân thiết bao năm nay của
mình, đồng thời mong khách hàng thông cảm và yên tâm là mọi
quyền lợi vẫn sẽ được bảo đảm.

Mẩu quảng cáo này đã đem đến một kết quả không ngờ vì đã
đánh trúng tâm lý “địa phương chủ nghĩa” của khách hàng. Rất

nhiều khách hàng gửi thư tới chia sẻ và mong ngân hàng cố gắng
duy trì hoạt động. Nhiều chủ nợ sẵn sàng giãn nợ và bảo vệ ngân
hàng trước sự thôn tính của ngân hàng nọ. Cuối cùng ngân hàng
đã vượt qua cơn bĩ cực và hoạt động bình thường.

Thú thật là tôi không tin ban lãnh đạo ngân hàng tính trước được
hiệu ứng này, có lẽ việc làm của họ chỉ xuất phát từ tình cảm đối
với khách hàng. Bài học được gợi ý sau câu chuyện này là chúng
ta không dễ gì hiểu và không cách gì đo được sức mạnh của uy
tín, một “tài sản” vô hình. Có thể không trực tiếp giúp ta làm giàu
nhưng nó lại giúp ta thoát hiểm và tồn tại.

Đến bài học cơ bản về tuyển dụng.

Trong thời gian làm việc cho một công ty lớn của nước ngoài, tôi
đã từng phụ trách công tác tuyển dụng. Ngoài việc nghiên cứu hồ
sơ, lập danh sách rút gọn, thiết kế câu hỏi phỏng vấn, tiến hành
phỏng vấn…, trong quy trình tuyển dụng còn có bước xử lý
những hồ sơ bị loại.

Đây là một bước đương nhiên của quy trình với yêu cầu viết thư
thông báo cho người bị từ chối và xin phép họ cho lưu giữ thông
tin cá nhân để khi cần có thể liên lạc thì rất nhiều công ty trong
nước thường phớt lờ việc này. Một số công ty thậm chí đưa ra
điều kiện “không hoàn lại hồ sơ nếu không được tuyển dụng”.

Tại sao lại có bước này trong quy trình tuyển dụng? Có phải đó là
do văn hóa của các công ty Âu-Mỹ? Hỏi phó chủ tịch phụ trách
nhân sự của tập đoàn, tôi được giải thích một cách rất logic rằng
bằng cách đó, ít nhất ta không tạo thêm những người căm ghét

mình.

Thử đặt trường hợp nếu bạn là người không được tuyển dụng thì
tâm lý của bạn khi đó thế nào? Thường là một cảm giác bị tổn
thương và rất dễ chuyển sang thù ghét chỉ vì những lý do nghe
qua rất “vớ vẩn” như không được trả lời chính thức hoặc bị đối xử
thờ ơ. Sau đó thì người bị từ chối kia có thể làm việc ở đâu nếu
không phải là những đối thủ cạnh tranh của công ty.

Hơn nữa, chỉ qua tờ sơ yếu lý lịch và vài phút phỏng vấn ta
không thể nào đánh giá đúng tiềm năng thực sự của một con
người. Vậy hãy chọn một cách hành xử an toàn hơn. Và cuối
cùng, đừng tự hủy hoại cơ hội tuyển dụng lại những ứng viên đó
vào một ngày nào đó, dù cơ hội không cao.

Ở mọi quy mô, mọi bình diện, việc xác định và trung thành với
một chính sách nhân sự luôn là điều khó. Nó đòi hỏi sự cân nhắc
thận trọng, sự hy sinh và một tầm nhìn bao quát. Đành rằng hiệu
quả kinh doanh cần được ưu tiên nhưng ta cũng nên nghĩ tới cái
gọi là sự bền vững. Nền tảng của sự bền vững ở đâu nếu không
phải ở chính triết lý của lãnh đạo doanh nghiệp về con người.

Tôi thật sự xúc động khi nghe cách giải thích của một hãng hàng
không Bắc Âu nổi tiếng về việc tại sao tiếp viên của họ có nhiều
người lớn tuổi rằng triết lý của họ là vì con người. Những nhân
viên có tuổi kia đã cống hiến bao năm cho hãng, nếu bị thải hồi
thì họ biết đi đâu, làm gì?

Trừ khi những người này không bảo đảm sức khỏe thì hãng mới
thay bằng những người trẻ hơn. Trong trường hợp buộc phải cắt

giảm nhân sự thì người trẻ tuổi dễ bị cắt hơn vì họ còn trẻ, còn
thời gian và nhiệt huyết để tìm kiếm cơ hội khác. Và hãng hàng
không đã định hướng xây dựng hình ảnh dịch vụ dựa trên triết lý
này.

Tôi không có ý phê phán các doanh nghiệp lớn của Việt Nam bởi
văn hóa của người Việt thiên về tình cảm chứ không thiên về lý trí
như người Âu-Mỹ. Mục đích của bài viết chỉ là gợi mở thêm một
vài khía cạnh “đối nhân xử thế”, giúp các doanh nghiệp có thêm
yếu tố cân nhắc khi ra các quyết định liên quan tới con người để
ngày thêm vững bền và lớn mạnh.