Skkn sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cục trong dạy học tiếng việt lớp 5 NH 20222023

Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

MỤC LỤC
PHẦN A: MỞ ĐẦU……………………………………………...………trang 1
Lí do chọn đề tài…………………………………..……………………….trang 1
PHẦN B: NỘI DUNG………………………………………………...…trang 2
I. Cơ sở lý luận……………...………….……………………….……..….trang 2
II. Thực trạng………………….…………..……………………………..trang 3
1. Thuận lợi………………………………………………….………….trang 3
2. Khó khăn……………………………………………………………..trang 4
3. Kết quả của thực trạng……………...………………………………..trang 5
III. Các giải pháp……………………………………………………...….trang 5
Giải pháp 1: Hướng dẫn cho học sinh tập vẽ sơ đồ tư duy…………..……trang 5
Giải pháp 2: Hướng dẫn học sinh đọc và ghi nhớ kiến thức bằng sơ đồ tư
duy………………………………………...…………….…………....……trang 8
Giải pháp 3: Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy - học các dạng bài………....trang 9
a. Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy - học dạng bài hình thành kiến thức
mới………………………………………………………………........……trang 9
b. Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy dạng bài ôn tập…………………..trang 12
c. Vận dụng sơ đồ tư duy trong việc phát hiện và bồi dưỡng cho những học
sinh có khả năng vượt trội mơn Tiếng Việt…………………………....…trang 14
IV. Hiệu quả của sáng kiến……………………………………………..trang 16
PHẦN C: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ…………………...…………trang 16
1. Bài học kinh nghiệm…………………………………………….…….trang 16
2. Kết luận………………………………………………………….…….trang 18
3. Kiến nghị, đề xuất……………………………………………………..trang 18
Tài liệu tham khảo……………………………………………………….trang 20

TÊN ĐỀ TÀI:
Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 0


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

SỬ DỤNG SƠ ĐỒ TƯ DUY NHẰM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC
TRONG DẠY - HỌC TIẾNG VIỆT CHO HỌC SINH LỚP 5A2
TRƯỜNG TIỂU HỌC BÀU BÀNG NĂM HỌC 2022-2023
PHẦN A: MỞ ĐẦU
LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Xuất phát từ chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về nâng
cao chất lượng giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
Ở Nghị quyết Hội nghị lần thứ tám năm 2013, Ban Chấp hành Trung ương
khóa XI (Nghị quyết số 29-NQ/TW) “Về đổi mới căn bản, toàn diện Giáo dục
và Đào tạo, đáp ứng nhu cầu cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” đã đưa
ra quan điểm chỉ đạo: Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp
của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển,
được ưu tiên đi trước trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế-xã
hội.
Đổi mới nội dung giáo dục theo hướng tinh giản, hiện đại, thiết thực, phù
hợp với lứa tuổi, trình độ và ngành nghề; tăng thực hành, vận dụng kiến thức
vào thực tiễn. Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo hướng
hiện đại; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến thức, kỹ
năng của người học. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình thức học
tập đa dạng, ghi nhớ kiến thức qua các dạng hoạt động khác nhau.
Từ mục tiêu Chương trình giáo dục phổ thơng năm 2018. Nhằm phát
triển tồn diện con người có đạo đức, tri thức, văn hóa, sức khỏe, thẩm mỹ và

nghề nghiệp; có phẩm chất, năng lực và ý thức cơng dân; có lịng u nước, tinh
thần dân tộc, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; phát
huy tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; nâng cao dân trí, phát triển
nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng,
bảo vệ Tổ quốc và hội nhập quốc tế.
Vấn đề đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức dạy học ở bậc
Tiểu học luôn được các nhà giáo dục quan tâm. Xét một cách tổng thể thì mọi
phương pháp, hình thức tổ chức dạy học đều được thống nhất với nhau. Khẳng
định vai trò của người học không phải tiếp thu kiến thức một cách thụ động mà
là những chủ thể nhận thức tích cực trong quá trình học tập.
Từ tình hình thực tế hiện nay, học sinh thường ghi chép thơng tin bằng
các kí tự, đường thẳng, con số,... Với cách ghi chép này, học sinh mới chỉ sử
dụng một nửa của bộ não trái mà chưa sử dụng não phải, nơi giúp xử lí các
Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 3


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

thông tin về nhịp điệu, màu sắc, không gian,… và cách ghi chép thơng thường
khó nhìn được tổng thể của cả vấn đề muốn nhắc tới.
Trong dạy học môn Tiếng Việt lớp 5 nói riêng và mơn Tiếng Việt bậc
Tiểu học nói chung, việc “Sử dụng Sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực
trong dạy - học Tiếng Việt cho học sinh lớp 5” là vấn đề mà tôi thấy chưa có tài
liệu nào nghiên cứu sâu và có những phương pháp sử dụng cụ thể. Do vậy, năm
học 2022-2023, qua thực tế giảng dạy tại lớp 5A2, tôi nhận thấy sử dụng sơ đồ
tư duy trong dạy học môn Tiếng Việt sẽ góp phần đổi mới phương pháp dạy
học đáp ứng yêu cầu đổi mới mục tiêu giáo dục. Sử dụng sơ đồ tư duy trong giờ

học Tiếng Việt mang lại hiệu quả giáo dục đáng kể như: giúp học sinh tạo ra sự
hỗ trợ, giúp đỡ nhau giữa các đối tượng học sinh, góp phần thiết thực vào việc
hình thành khắc sâu kiến thức cơ bản của bài học cũng như rèn luyện kĩ năng cơ
bản của từng tiết học. Hơn nữa, việc sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học mơn
Tiếng Việt cịn giúp học sinh hệ thống hóa đơn giản được mạch kiến thức đã
học. Nếu giáo viên lựa chọn được sơ đồ tư duy phù hợp với đặc điểm tâm sinh
lý học sinh Tiểu học, tổ chức đúng cách và đúng hướng sẽ giúp cho các em hiểu
bài nhanh, nhớ lâu, nhớ kĩ đồng thời phát triển trí thơng minh, óc sáng tạo cho
các em.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Giải pháp sử
dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt cho
học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng” để làm sáng kiến kinh nghiệm
cho bản thân trong năm học này.
PHẦN B: NỘI DUNG
I. Cơ sở lí luận:
Mục tiêu của môn Tiếng Việt ở trường Tiểu học là nhằm “Hình thành và
phát triển ở học sinh các kĩ năng sử dụng tiếng Việt (nghe, nói, đọc, viết) để học
tập và giao tiếp trong các môi trường hoạt động của lứa tuổi. Thông qua việc
dạy và học tiếng Việt, góp phần rèn luyện các thao tác của tư duy; cung cấp cho
học sinh những kiến thức sơ giản về tiếng Việt và những hiểu biết sơ giản về xã
hội, tự nhiên và con người, về văn hóa, văn học của Việt Nam và nước ngồi;
bồi dưỡng tình u tiếng Việt và hình thành thói quen giữ gìn sự trong sáng,
giàu đẹp của tiếng Việt; góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam xã
hội chủ nghĩa.”
Với mục tiêu trên thì trong trường Tiểu học, mơn Tiếng Việt có vai trị hết
sức quan trọng, giúp trẻ chiếm lĩnh tri thức mới, hình thành và phát triển năng
lực sử dụng tiếng Việt trong học tập và giao tiếp. Ngay từ bậc Tiểu học, môn
Tiếng Việt đặc biệt chiếm ưu thế trong việc hình thành và phát triển ở học sinh
Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 4


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

các kĩ năng sử dụng tiếng Việt. Việc dạy tiếng Việt ở Tiểu học sẽ tạo cho học
sinh có năng lực sử dụng tiếng Việt, có phương tiện giao tiếp để phát triển toàn
diện.
Hiện nay, với xu thế đổi mới phương pháp dạy học, lấy học sinh làm
trung tâm, tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh, việc lựa chọn các biện
pháp dạy giải nghĩa từ cho học sinh Tiểu học nhằm giúp học sinh nắm được nội
dung bài học một cách chủ động và sâu sắc hơn, hứng thú hơn là việc làm vô
cùng cần thiết đối với người giáo viên. Thực tế cho thấy, nếu giáo viên biết vận
dụng linh hoạt các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học để học sinh tham gia
tích cực vào quá trình học tập thì học sinh dễ dàng nắm được kiến thức bài học
một cách vững chắc.
Do đó, việc sử dụng sơ đồ tư duy rèn luyện phương pháp học tập cho học
sinh, ứng dụng sơ đồ tư duy vào trong dạy học là một trong những biện pháp
góp phần vào việc đổi mới phương pháp dạy của giáo viên.
II. Thực trạng:
1. Thuận lợi:
Phịng GD-ĐT ln quan tâm và chỉ đạo sâu sát về việc tổ chức chuyên đề,
thao giảng cụm giúp cho giáo viên trao đổi kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau.
Trường nằm ở khu vực trung tâm huyện có nhiều điều kiện thuận lợi. Do
đó, đời sống của nhân dân được nâng cao, hoạt động văn hóa giáo dục ngày
càng phát triển.
Phụ huynh hỗ trợ mọi nguồn lực, tạo điều kiện cho con em học tập tốt.
Trường có máy chiếu, bảng tương tác phục vụ việc dạy học trên
Powerpoint. Ngồi ra, cung cấp máy tính laptop cho giáo viên đảm bảo việc

soạn giảng, dạy học.
Ban Giám hiệu luôn quan tâm, tạo mọi thuận lợi cho giáo viên và học sinh.
Ln được sự quan tâm, dự giờ góp ý, xây dựng bài, rút kinh nghiệm đặc
trưng của tổ chuyên môn trong các tiết học.
Luôn được các cấp lãnh đạo, ban ngành đoàn thể, Ban chấp hành Hội cha
mẹ học sinh quan tâm.
Tập thể lớp yêu thương, đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau. Tích cực tham gia học
trực tuyến cũng như tham gia các phong trào do ngành và nhà trường phát động.
Hiện nay các nguồn thông tin từ sách báo, truyền hình truyền thanh khá
phong phú, phần nào giúp giáo viên tự học hỏi nâng cao tay nghề.
Luôn được sự ủng hộ động viên giúp đỡ của anh chị em đồng nghiệp, nhất
là thầy cô trong tổ khối 5 trường Tiểu học Bàu Bàng. Bản thân là giáo viên
giảng dạy được 04 năm ở khối lớp, tôi luôn cố gắng và có ý thức trong việc học
Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 5


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

tập trau dồi kiến thức, kĩ năng nghiệp vụ cũng như việc học hỏi đồng nghiệp về
kinh nghiệm.
2. Khó khăn:
* Đối với giáo viên:
Việc dạy môn Tiếng Việt cho sinh Tiểu học hầu hết giáo viên đều sử dụng
những phương pháp dạy truyền thống như: dùng trực quan, dùng ngữ cảnh,
giảng giải, vấn đáp,... Tuy nhiên, thực tế cho thấy, hiệu quả của việc giảng dạy
Tiếng Việt cho học sinh vẫn chưa cao. Khi dạy Tiếng Việt cho học sinh Tiểu
học, giáo viên vẫn là người hoạt động chủ yếu, học sinh vẫn chưa phát huy được

tính tích cực, chủ động. Vì thế, việc học Tiếng Việt chưa phải là môn học hứng
thú đối với học sinh, giờ học trở nên khô khan, nặng nề.
Trong các hoạt động học tập của học sinh tiết dạy học trên lớp giáo viên
cũng đã chú ý lấy học sinh làm trung tâm, tích cực. Tuy nhiên khi thiết kế bài
dạy cũng như khi giảng dạy trên lớp nhiều khi giáo viên chưa chủ động thiết kế
và dạy theo đối tượng học sinh của mình mà phụ thuộc nhiều vào tài liệu hướng
dẫn. Hoặc nếu có chú ý thì giáo viên cũng mới chỉ tập trung vào việc hình thành
kiến thức mới cho học sinh mà vơ tình chưa quan tâm đến việc thường xun
nhận xét, đánh giá khích lệ HS để dễ dàng khai thác và phát triển các bài tập
nhằm bồi dưỡng phát huy tính tích cực, sáng tạo cho các em.
Nhiều khi giáo viên chưa thực sự nghiên cứu, tìm tịi, khai thác và vận
dụng để có sự cải tiến, sáng tạo trong cách dạy, hướng dẫn bài tập một cách thụ
động nên các em học sinh có khả năng học tốt mơn Tiếng Việt sẽ không thể hiện
được năng lực tư duy sáng tạo của mình.
* Đối với học sinh:
Đối với trường Tiểu học Bàu Bàng nói chung và lớp 5A2 của tơi nói riêng
số học sinh tự giác, tích cực học tập chưa nhiều. Mặc dù chương trình mới chú
trọng tới việc “cá thể hoá hoạt động học tập của học sinh” để bản thân mỗi học
sinh sẽ nỗ lực suy nghĩ, tìm tịi, khám phá, tự tìm ra cách giải quyết vấn đề.
Song do lứa tuổi các em còn bé nên sự tư duy, sáng tạo còn hạn chế.
Nhiều học sinh lớp tôi chưa biết cách học, cách ghi kiến thức vào bộ não
mà chỉ học thuộc lòng, học vẹt, thuộc một cách máy móc, thuộc nhưng khơng
nhớ được kiến thức trọng tâm, không nắm được ý nổi bật trong tài liệu đó hoặc
khơng biết liên tưởng, liên kết các kiến thức có liên quan với nhau.
Sử dụng sơ đồ tư duy sẽ giúp học sinh dần dần hình thành cách ghi chép
hiệu quả. Đây là một kĩ năng không kém phần quan trọng bởi học sinh lớp 5
chuẩn bị bước sang một bậc học cao hơn - Bậc THCS.
3. Kết quả của thực trạng.
Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 6


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

Năm học 2022 – 2023, qua việc khảo sát 43 học sinh lớp 5A2 về kĩ năng
hệ thống hóa kiến thức bằng sơ đồ tư duy về Từ loại phân môn Luyện từ và câu
môn Tiếng Việt, tôi thu được kết quả như sau:
Mức độ đạt được
Học sinh vẽ được sơ đồ tư duy đầy đủ,
khoa học
Học sinh vẽ được sơ đồ tư duy đơn giản
nhưng chưa đầy đủ, chưa khoa học.
HS chưa vẽ được sơ đồ tư duy

SL
43
4

TL
100%
9,3%

21

48,8%

18

41,9%

Số liệu điều tra được ở bảng trên cho thấy học sinh có năng lực vượt trội,
có khả năng học tốt mơn Tiếng Việt, vẽ được sơ đồ tư duy đầy đủ, khoa học ở
lớp 5A2 cịn ít. Hầu hết học sinh mới chỉ vẽ được sơ đồ tư duy đơn giản, chưa
có hệ thống, chưa tương đồng về mạch kiến thức; vẽ được sơ đồ tư duy nhưng
chưa đầy đủ, chưa khoa học vẫn cịn chiếm tỉ lệ cao. Bên cạnh đó là số học sinh
chưa vẽ được sơ đồ tư duy còn khá nhiều. Học sinh mới liệt kê được một số kiến
thức nhưng lộn xộn, không đầy đủ, không lôgic…Từ việc xâu chuỗi kiến thức
của học sinh còn hạn chế kéo theo chất lượng môn Tiếng Việt đầu năm học cũng
chưa được khả quan.
Cùng với đó, qua thực tế giảng dạy tại trường, tôi thấy kĩ năng ghi chép
chắt lọc của học sinh còn hạn chế, cứ đến tiết thứ 4 của buổi học, khơng khí của
lớp học trầm hẳn xuống, dáng vẻ mệt mỏi, uể oải, mất tập trung bộc lộ rõ trên
khuôn mặt của mỗi học sinh. Hiệu quả tiết dạy chưa cao, chưa đạt được mong
muốn của giáo viên.
III. Các giải pháp thực hiện:
Trước thực trạng trên, để góp phần vào việc nâng cao chất lượng dạy và
học môn Tiếng Việt lớp 5A2, trong năm học, tôi đã thực hiện những giải pháp
cơ bản sau:
Giải pháp 1: Hướng dẫn cho học sinh tập vẽ sơ đồ tư duy.
Sơ đồ tư duy sẽ giúp học sinh trong việc phát triển ý trưởng, ghi nhớ kiến
thức. Từ đó sẽ nhớ nhanh, nhớ lâu, hiểu sâu kiến thức bằng cách tự ghi lại một
bài học theo cách hiểu của mình. Tuy nhiên chỉ khi nào các em tự mình vẽ được
sơ đồ tư duy và sử dụng nó, mới thấy rõ được hiệu quả mà khó có thể diễn tả
được bằng lời của sơ đồ tư duy, lúc này học sinh sẽ thích học hơn và đặc biệt là
cảm nhận được niềm vui của việc học.
- Để các tiết học Tiếng Việt của học sinh đạt hiệu quả, trước tiên tôi đã tự
thiết kế một số sơ đồ tư duy bằng việc vẽ trên máy tính hoặc trên bảng phụ,.. sau
đó tôi giới thiệu cho học sinh làm quen và biết cách vẽ nó.

Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 7


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

- Tổ chức cho học sinh tập “Đọc hiểu” sơ đồ tư duy, sao cho chỉ cần nhìn
vào sơ đồ tư duy bất kì một học sinh nào cũng có thể trình bày được nội dung
bài học, hay một chủ đề.
- Cho học sinh thực hành vẽ sơ đồ trên giấy, bìa cứng hoặc bảng phụ.
Trước tiên tôi chọn tên chủ đề hoặc hình ảnh của chủ đề chính cho vào vị trí
trung tâm, chẳng hạn: Các cặp quan hệ từ, tiếng, từ loại, cấu tạo bài văn tả cảnh,
… để cho học sinh có thể tự mình ghi tiếp kiến thức vào tiếp các nhánh “con”
theo cách hiểu của học sinh. Tôi đã hướng dẫn học sinh tập vẽ theo các bước
sau:
Bước 1: Chọn từ trung tâm (hay còn gọi là từ khoá) là tên của một bài,
chủ đề hay một nội dung kiến thức cần khai thác.
Bước 2: Vẽ các nhánh cấp 1.
Các nhánh cấp 1 chính là nội dung chính của chủ đề đó.
Bước 3. Vẽ nhánh cấp 2, cấp 3,… và hoàn thiện sơ đồ.
Các nhánh con cấp 2, 3,… chính là các nhánh con của nhánh con trước nó.
Ví dụ: Vẽ sơ đồ tư duy cho bài: Ôn tập về từ loại (SGK TV 5 tập 1, trang
142).
Mục tiêu của bài: Học sinh ôn lại các từ loại đã học, biết được đặc điểm
của từng loại từ và lấy được ví dụ.
- Giáo viên đưa ra từ chủ đề là: “Từ loại ”
- Câu hỏi gợi ý để học sinh vẽ được sơ đồ:
Câu 1: Hãy kể tên những từ loại em đã được học.

Câu 2: Mỗi từ loại đó có đặc điểm gì? Nêu ví dụ.
Câu hỏi 1 chính là gợi ý để học sinh ghi các nhánh con cấp 1.
Câu hỏi 2 là gợi ý để học sinh ghi các nhánh con cấp 2, 3.

Sơ đồ tư duy cho bài ôn tập về từ loại mà nhóm học sinh lớp 5A2 thực hiện
Dưới đây là sơ đồ tư duy tôi sử dụng để dạy học.

Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 8


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

* Lưu ý học sinh khi vẽ sơ đồ tư duy:
- Bắt đầu từ trung tâm với hình ảnh hay một cụm từ tên chủ đề.
- Vẽ nhánh chính cấp 1 từ trung tâm, vẽ các nhánh cấp 2 từ các nhánh cấp 1
bằng các đường kẻ, đường cong với màu sắc khác nhau. Nhánh màu nào thì nên
viết chữ cùng màu với nhánh đó để dễ phân biệt. Nhánh cấp 1 một nét đậm nhất,
các nhánh cấp 2, 3,… theo đó nhỏ, mờ dần.
- Mỗi cụm từ hay hình ảnh, hình vẽ,… liên quan đến nhánh nào nên đứng
độc lập và được nằm gần với đường cong của nhánh đó.
- Tạo ra một kiểu sơ đồ tư duy theo sở thích của mình.
- Nên dùng các đường cong thay vì các đường thẳng.
- Sắp xếp thơng tin đều quanh hình ảnh trung tâm.
- Điều chỉnh để hình thức đẹp, chữ viết rõ, vẽ phác bằng bút chì trước để dễ
tẩy xố.
- Khơng viết dài dịng, tránh viết nhiều ý khơng cần thiết.
- Không nên vẽ đơn giản quá, cũng không quá cầu kì, màu sắc hài hồ.

* Lưu ý giáo viên:
Sơ đồ tư duy mà học sinh vẽ ban đầu có thể chưa chính xác về nội dung
nhưng nên cho học sinh tự thảo luận, tự vẽ, viết ra, sau đó để cả lớp xem, thảo
luận và chỉnh sửa. Nếu viết sai thì sau này các em sẽ nhớ lâu và tránh được
những sai lầm đó. GV khơng nên xây dựng sơ đồ rồi giảng giải để học sinh công
nhận, điều này mang tính hình thức, áp đặt khơng hiệu quả mà phải phát huy
năng lực của các em.

Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 9


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

Giải pháp 2: Hướng dẫn học sinh đọc và ghi nhớ kiến thức bằng sơ đồ
tư duy.
Để giúp học sinh đọc và ghi nhớ kiến thức đã học bằng sơ đồ tư duy, tơi đã
hướng dẫn học sinh theo trình tự sau:
Đọc từ khóa, chủ đề  Đọc các nhánh cấp 1 (từ trên xuống)  đọc đến các
nhánh cấp 2, 3,...
Ví dụ: Bài Ôn tập về từ và cấu tạo từ (TV5 tập 1, trang 166).
Mục tiêu của bài: Học sinh củng cố kiến thức về từ và cấu tạo từ (Từ đơn,
từ phức, từ đồng nghĩa, từ nhiều nghĩa, từ đồng âm, từ trái nghĩa).
Sau khi học sinh giải quyết xong các bài tập trong sách giáo khoa, đến hoạt
động nối tiếp tôi tổ chức cho học sinh thảo luận nhóm 4 để vẽ sơ đồ tư duy với
chủ đề chính là “Các lớp từ” qua đó học sinh sẽ tự xây dựng kiến thức về các
lớp từ (nghĩa của từ), việc làm này sẽ phát huy được tính tích cực của học sinh,
giúp các em hệ thống được kiến thức trọng tâm đã học, trí nhớ sẽ bền vững hơn.

Dưới đây là một sơ đồ tư duy về “CÁC LỚP TỪ” mà một nhóm học sinh
lớp 5A2 đã vẽ:

Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 10


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

Nhìn vào sơ đồ tư duy học sinh sẽ hiểu được nội dung kiến thức:
- Xét về nghĩa có:
+ Từ nhiều nghĩa, từ trái nghĩa, từ đồng nghĩa, từ đồng âm.
+ Từ nhiều nghĩa bao gồm nghĩa gốc và nghĩa chuyển
+ Có từ đồng nghĩa hồn tồn nhưng có từ lại đồng nghĩa khơng hồn tồn.
Tơi đã tổ chức theo các bước sau:
Bước 1: Trình bày về sơ đồ tư duy.
- Yêu cầu đại diện của các nhóm lên trình bày sơ đồ tư duy mà nhóm mình
đã lập được.
Bước 2: Thảo luận, bổ sung, hoàn thiện sơ đồ tư duy.
- Tổ chức cho học sinh thảo luận, bổ sung để hoàn thiện sơ đồ tư duy về
“Các lớp từ”, lúc này tôi là người cố vấn, trọng tài giúp học sinh hoàn thành sơ
đồ tư duy.
* Hoạt động này giúp học sinh phát huy khả năng bày tỏ ý kiến của mình,
học sinh được đàm thoại với bạn, được đàm thoại với thầy, cô.
Bước 3: Tổng kết.
- Cho 1 học sinh trình bày về kiến thức “Các lớp từ” thơng qua sơ đồ tư
duy mà các em vừa hoàn thành và chỉnh sửa.
Giải pháp 3: Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy - học các dạng bài.

a. Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy - học dạng bài hình thành kiến thức
mới.
Khi dạy dạng bài hình thành kiến thức mới, để sử dụng sơ đồ tư duy có
hiệu quả, từ nội dung bài học, tôi thiết lập một sơ đồ tư duy bằng phần mềm trên
máy tính (nếu dạy bằng bài giảng điện tử) hoặc trên bảng phụ (nếu khơng trình
chiếu). Trong tiết dạy, tơi sẽ sử dụng sơ đồ đã chuẩn bị để hướng dẫn học sinh
khai thác từng nội dung của bài học. Mỗi nội dung tương ứng với một nhánh con
của sơ đồ.
Ví dụ: Khi dạy bài tập làm văn “Cấu tạo của bài văn tả cảnh” (TV 5 tập 1
trang 11).
Mục tiêu của bài:
- Học sinh biết được cấu tạo bài văn tả cảnh gồm ba phần: Mở bài, thân bài,
kết bài.
- Biết phân tích cấu tạo của một bài văn tả cảnh.
Khi dạy bài này trước tiên tơi hướng dẫn học sinh tìm hiểu phần “Nhận
xét”, phân tích ngữ liệu bài “Hồng hơn trên sơng Hương”, qua đó học sinh nắm
được các phần mở bài, thân bài, kết bài của bài văn.
Ở bài tập 2, học sinh thấy rõ sự khác nhau giữa hai cách miêu tả. Bài
“Quang cảnh làng mạc ngày mùa” tả từng bộ phận của cảnh, bài “Hồng hơn trên
Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 11


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

sông Hương” tả sự thay đổi của cảnh theo thời gian.
Đến phần “Rút ra ghi nhớ” về cấu tạo bài văn tả cảnh (phần kiến thức
trọng tâm của bài học) tôi dẫn dắt học sinh phát hiện, khai thác nội dung chính

của bài bằng sơ đồ tư duy.
Các nhánh thể hiện những nội dung nhỏ hơn tôi cho xuất hiện sau để lần
lượt theo thứ tự cấu tạo của một bài văn. Sau khi cùng học sinh thiết lập xong sơ
đồ, tôi yêu cầu một số em dựa vào sơ đồ trình bày cấu tạo bài văn tả cảnh.

Sơ đồ tư duy: Cấu tạo bài văn tả cảnh
Ví dụ: Khi dạy bài tập đọc: Sắc màu em yêu (TV 5 tập 1, trang 19) ở câu
hỏi 2 phần tìm hiểu bài có nội dung: Mỗi sắc màu gợi ra những hình ảnh nào?
Tơi u cầu học sinh thảo luận nhóm 4 để vẽ sơ đồ tư duy, sau đó đại diện các
nhóm trình bày trước lớp. Các nhóm cịn lại nhận xét để hoàn chỉnh sơ đồ.
Dưới đây là sơ đồ một nhóm học sinh lớp 5A2 đã thực hiện:

Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 12


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

Sơ đồ tư duy lúc này như một bức tranh hội tụ đủ sắc màu, mỗi sắc màu
đều có sự hiện diện của vật tượng trưng. Chỉ bằng một sơ đồ nhỏ, ngắn gọn học
sinh thấy được thế giới xung quanh ta thật mn màu mn vẻ. Việc trình bày
sơ đồ đã giúp các em rèn kỹ năng nói thành ý mạch lạc, logic với nhau. Từ đó
hình khả năng làm việc khoa học, sáng tạo.
b. Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy dạng bài ôn tập.
Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 13

Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

Sau khi học xong một bài học hay một chủ đề tôi thường tổ chức cho học
sinh lập sơ đồ tư duy để tiểu kết lại kiến thức cơ bản, trọng tâm giúp học sinh
củng cố phần kiến thức đó.
Cuối tiết học, học sinh có thể sử dụng giấy, bảng phụ hay dùng phấn màu vẽ
bảng tự tóm tắt tồn bộ kiến thức cơ bản trọng tâm của bài học dưới dạng sơ đồ
tư duy rồi trình bày lại cho cả lớp nghe cùng góp ý bổ sung ý kiến. Sau khi học
sinh trình bày, cả lớp thảo luận, đóng góp ý kiến bổ sung; Giáo viên kết luận
cuối cùng.
Ví dụ 1. Sơ đồ tư duy hệ thống hoá kiến thức chủ đề “Câu ghép” ( TV5 tập
2). Sau khi học xong 8 bài về chủ đề “câu ghép”. Trong tiết luyện từ và câu, tơi
cho học sinh thảo luận nhóm 4 vẽ sơ đồ tư duy hệ thống hoá kiến thức chủ đề
“Câu ghép”.
- Đại diện các nhóm sẽ trình bày về sơ đồ tư duy nhóm mình vừa thiết lập.
- Giáo viên đưa ra một sơ đồ tư duy chuẩn để chốt kiến thức.
Dưới đây là sơ đồ tư duy tôi đã sử dụng để giúp học sinh ôn tập.

Sơ đồ tư duy chủ đề Câu ghép

Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 14


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

Nhìn vào sơ đồ tư duy học sinh sẽ dễ dàng nhận thấy câu ghép có từ hai vế
câu trở lên, các vế của câu ghép được nối với nhau bằng từ nối hoặc nối trực
tiếp. Các từ nối có thể là một từ hay một quan hệ từ. Chỉ với một sơ đồ nhỏ
nhưng đã giúp học sinh củng cố được kiến thức của 8 bài đã học. Rõ ràng sơ đồ
tư duy thể hiện cách ghi chép ngắn gọn, khoa học mà hiệu quả lại rất cao.
Ví dụ 2. Sơ đồ tư duy củng cố kiến thức bài: Mở rộng vốn từ “Bảo vệ
môi trường” (TV 5 tập 1 trang 126). Ở hoạt động củng cố bài và liên hệ tôi yêu
cầu học sinh vẽ sơ đồ về nội dung bài học (tất cả học sinh đều vẽ theo suy nghĩ
của cá nhân mình). Qua sơ đồ tư duy nhằm khái quát và khắc sâu kiến thức cho
các em.

Sơ đồ tư duy củng cố kiến thức bài “Bảo vệ môi trường”
Nhìn vào sơ đồ tư duy học sinh hiểu ngay những việc nên làm và những
việc không nên làm nhằm góp phần bảo vệ mơi trường.
Trong q trình tổ chức cho học sinh ôn tập và hệ thống lại những kiến
thức đã học tôi đã yêu cầu học sinh vẽ sơ đồ tư duy. Lúc này các em phải tự lập
sơ đồ thì mới khắc sâu vào trí não và ghi nhớ nhanh, ghi nhớ sâu.
- Nếu học sinh đã chuẩn bị được sơ đồ ở nhà thì các tiết ôn tập có thể yêu
cầu một số em báo cáo sơ đồ tư duy của mình để cả lớp thảo luận, góp ý (nếu
cần).
- Nếu học sinh làm ngay tại lớp thì giáo viên đưa ra tên chủ đề chính hoặc
hình ảnh trung tâm, gợi ý cho học sinh bằng cách đặt các câu hỏi để hoàn thành
sơ đồ tư duy ôn tập kiến thức.
Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 15


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

Ví dụ: Sau khi học sinh được học 4 bài về sự liên kết các câu trong bài.
Trong tiết luyện từ và câu môn Tiếng Việt tôi tổ chức cho học sinh ôn tập về chủ
đề: “Các cách liên kết câu trong bài”.
Học sinh sẽ thảo luận theo cặp, thiết lập sơ đồ tư duy với từ chìa khố là:
“Các cách liên kết câu trong bài”.
Dưới đây là một sơ đồ tư duy do học sinh lớp tôi đã vẽ.

Sau khi lập xong sơ đồ tư duy, học sinh sẽ được trình bày trước lớp để cả
lớp thảo luận, góp ý, cuối cùng giáo viên kết luận.
Chỉ với một sơ đồ nhỏ, học sinh đã ơn được tồn bộ kiến thức của 4 bài
luyện từ và câu về các cách liên kết câu trong bài. Với cách làm này, các em sẽ
ghi nhớ kiến thức nhanh và sâu hơn. Sơ đồ tư duy giúp cho những bài ôn tập nhẹ
nhàng hơn, quả là “Học mà chơi, chơi mà học”
c. Vận dụng sơ đồ tư duy trong việc phát hiện và bồi dưỡng cho những
học sinh có khả năng vượt trội mơn Tiếng Việt.
Sơ đồ tư duy có điểm mạnh là phát triển ý tưởng nên nó là phương tiện
giúp học sinh có khả năng phát huy được năng lực sáng tạo của mình. Do đặc
điểm của sơ đồ tư duy là nhìn được tổng thể mà lại chi tiết, có thể vẽ thêm
nhánh để bổ sung ý tưởng một cách nhanh nhất. Vì vậy tơi thường sử dụng sơ đồ
tư duy để giúp học sinh ơn tập, khái qt hố một lượng kiến thức Tiếng Việt.
Từ đó, các em vận dụng dễ dàng vào làm các bài tập nâng cao.
Ví dụ. Ơn tập về “Câu” (TV5 tập 1 trang 171)
Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 16


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

Mục tiêu của bài là:
- Củng cố kiến thức về câu hỏi, câu kể, câu cảm, câu khiến.
- Củng cố kiến thức về các kiểu câu kể.
Khi dạy bài này tôi đã giúp học sinh ơn tập như sau:
- Hình thành nhóm 4.
- Nhận bảng nhóm (Giáo viên đã ghi sẵn từ khoá “Các kiểu câu”).
- Học sinh thảo luận, lập sơ đồ tư duy dựa vào các câu hỏi gợi ý của giáo
viên.
+ Ghi tên các kiểu câu được chia theo mục đích nói; tác dụng, dấu hiệu
nhận biết.
- Sau khi lập sơ đồ tư duy, đại diện các nhóm trình bày trước lớp để cả lớp
thảo luận, góp ý. Giáo viên kết luận cuối cùng.

Sơ đồ tư duy về “Các kiểu câu” mà tơi thiết kế
Nhìn vào sơ đồ tư duy học sinh nhận thấy ngay: Nếu chia theo mục đích
nói sẽ có các kiểu câu gồm: Câu kể, câu hỏi, câu khiến và câu cảm. Biết được
chức năng của từng kiểu câu, các từ đặc biệt để nhận diện câu và dấu câu. Chỉ
với một sơ đồ nhỏ cũng đã giúp học sinh ôn tập một lượng kiến thức lớn về các
Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 17


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

kiểu câu chia theo mục đích nói. Bên cạnh đó sơ đồ cịn giúp các em tư duy
logic, khả năng trình bày khoa học, chắt lọc.
IV. Hiệu quả của sáng kiến.

Qua sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học, học sinh lớp tôi phụ trách luôn
học bài với tâm thế tự tin và thoải mái, thái độ của học sinh rất vui vẻ. Hầu hết
các em nắm vững kiến thức ngay tại lớp. Trong giờ học, học sinh học bài rất tích
cực, các em đã chuyển từ học tập thụ động sang chủ động chiếm lĩnh kiến thức,
thích thú với những hình thức học tập mới lạ. Ngồi ra kỹ năng sử dụng Tiếng
Việt trong giao tiếp của các em phát triển vượt bậc. Những học sinh có năng lực
vượt trội về mơn Tiếng Việt thì ngày càng tự tin, năng động, có trách nhiệm cao
trong việc học tập cịn những học sinh có thói quen lười suy nghĩ thì trở nên tích
cực hơn bắt đầu biết chia sẻ, hợp tác với các bạn để hoàn thành nhiệm vụ học
tập.
Kết quả khảo sát việc sử dụng sơ đồ tư duy vào học môn Tiếng Việt ở lớp
5A2 thu được cụ thể như sau:
SL
TL
43
100%
Mức độ đạt được
HS vẽ được sơ đồ tư duy đầy đủ, khoa học.
17
39,5%
HS vẽ được sơ đồ tư duy nhưng chưa đầy đủ, chưa
24
55,8%
khoa học.
HS chưa vẽ được sơ đồ tư duy.
2
4,7%
Từ kết quả trên cho thấy: Học sinh có năng lực vượt trội, có khả năng học
tốt môn Tiếng Việt, vẽ được sơ đồ tư duy đầy đủ, khoa học ở lớp 5A2 đã tăng
lên rất nhiều so với trước khi áp dụng sáng kiến. Hầu hết học sinh đã biết vẽ

được sơ đồ tư duy đơn giản, tuy nhiên chưa tương đồng về mạch kiến thức. Số
học sinh chưa vẽ được sơ đồ tư duy đã giảm hẳn.
Sau khi vận dụng sáng kiến vào thực tế giảng dạy, tôi luôn cảm thấy nhẹ
nhàng khi lên lớp vì kiến thức được các em tiếp thu tích cực, chủ động thông
qua các hoạt động học. Học sinh đã có hứng thú nhiều hơn trong việc học tập
mơn Tiếng Việt. Hiệu quả dạy học môn Tiếng Việt được nâng lên rõ rệt.
PHẦN C: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Bài học kinh nghiệm:
Qua việc hướng dẫn học sinh tự vẽ sơ đồ tư duy tơi nhận thấy khơng khí
học tập của tiết học thật sôi nổi, học sinh học bài tích cực, phát huy tối đa tính
sáng tạo và tư duy logic của từng học sinh. Khơng cịn hiện tượng học sinh ngại
học mơn Tiếng Việt nữa. Bên cạnh đó còn giúp học sinh vận dụng các kiến thức

Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 18


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

Mỹ thuật, Tốn học vào học mơn Tiếng Việt, đáp ứng quan điểm dạy học tích
hợp (Đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng môn Tiếng Việt đã đề ra).
- Kĩ năng trình bày trước đám đơng của học sinh lớp 5A2 ngày càng tốt
hơn, các em mạnh dạn hơn sau khi được đọc và ghi nhớ kiến thức bằng sơ đồ tư
duy. Tôi nghĩ rằng đây là một trong những kỹ năng cần rèn luyện của học sinh
tiểu học ở trường tôi hiện nay.
- Học sinh lớp tôi học bài rất sôi nổi, các em nắm vững kiến thức về nghĩa
của từ, tự tin khi trình bày, mạnh dạn trong giao tiếp. 100% học sinh hiểu và
thuộc bài ngay tại lớp sau khi vận dụng sơ đồ tư duy trong việc dạy các dạng bài

ôn tập kiến thức đã học.
- Đối với phân môn Tập làm văn, nhờ sử dụng đồ tư duy tôi đã giúp học
sinh nắm vững bài học ngay tại lớp. Các em biết được và vận dụng để viết được
những bài văn tả cảnh hay, đảm bảo về bố cục, không lạc đề, hành văn trôi chảy,
ý trong sáng,…
- Khi sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học tôi đã từng bước giúp học sinh tự
mình phát hiện kiến thức bài học. Bắt đầu bằng những kiến thức tổng quát nhất.
Giáo viên giúp học sinh tái hiện những kiến thức lớn xoay quanh trọng tâm bài
học, những ý nhỏ trong từng ý lớn, cứ như vậy bài học được trình bày một cách
sáng tạo, sinh động. Sau khi hồn thiện, học sinh nhìn vào sơ đồ là có thể trình
bày được nội dung kiến thức bài học, đồng thời học sinh cũng có thể khẳng định
được toàn bộ nội dung kiến thức của bài, xác định ý chính, ý phụ và lên kế
hoạch học tập hiệu quả.
- So với cách học truyền thống, học sinh ghi chép và thực hiện kiến thức
theo trật tự nên khả năng nhớ kiến thức thường ít hơn 50% dung lượng bài. Sử
dụng sơ đồ tư duy giúp các em khắc phục được hạn chế đó. Sau mỗi giờ học khi
cần củng cố kiến thức học sinh chỉ cần nhìn vào sơ đồ tư duy có thể tái hiện
được 80% đến 90% kiến thức bài học. Đến khi ôn tập học sinh không phải mất
một lượng lớn thời gian để đọc lại kiến thức như cách học truyền thống mà chỉ
cần quan sát lại sơ đồ tổng thể vẫn có thể tái hiện nội dung bài học một cách cụ
thể, chi tiết. Như thế học sinh vừa nâng cao được kết quả học tập vừa tiết kiệm
được thời gian.
- Việc sử dụng sơ đồ tư duy trong việc phát hiện và bồi dưỡng, nâng cao
năng lực học tập môn Tiếng Việt cho học sinh, tôi nhận thấy học sinh của lớp tôi
tiếp thu bài nhanh hơn, vận dụng vào làm bài tập đạt hiệu quả cao. Nhiều học
sinh có phương pháp học tập khoa học, ghi nhớ kiến có hệ thống, trình bày
lơgic, đúng trình tự,…
2. Kết luận:
Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 19


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

Điều trăn trở của ngành Giáo dục nói chung và của giáo viên nói riêng về
các phương pháp dạy học mang lại hiệu quả tiếp thu kiến thức tốt nhất cho học
sinh thì ứng dụng sơ đồ tư duy cùng với các phương pháp dạy học tích cực khác
sẽ đem lại rất nhiều lợi ích cho người học. Trong q trình sử dụng sơ đồ tư duy
vào việc dạy học môn Tiếng Việt cho học sinh lớp 5, tôi nhận thấy:
Giáo viên phải biết chọn đơn vị kiến thức để có thể sử dụng sơ đồ tư duy.
Giáo viên phải nắm vững mục tiêu, khối lượng kiến thức bài học, xem xét
những bài có đơn vị kiến thức nhỏ liên quan đến nhau; hoặc những cụm bài có
chung kiến thức hay những bài có tính chất tổng kết, ơn tập,… thì mới có thể áp
dụng dùng sơ đồ tư duy. Ngồi ra phải tính đến đối tượng học sinh, điều kiện cơ
sở vật chất.
Sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy - học là hình thức chơi mà học, giúp các
em phát triển tư duy nên để các em tự do vẽ, sau đó ngắm lại “tác phẩm” của
mình và hồn thiện lại sao cho bố cục vừa gọn, vừa đẹp mắt lại vừa khoa học.
Dù sử dụng với cách nào thì cũng luôn ghi nhớ một điều là đảm bảo thời gian
tiết học và mục đích là nhấn mạnh đơn vị kiến thức học sinh cần ghi nhớ trong
bài học.
Sử dụng sơ đồ tư duy sẽ giúp học sinh dần dần hình thành cách ghi chép
hiệu quả. Mỗi giáo viên trực tiếp giảng dạy cần nghiên cứu, hướng dẫn học sinh
ngay từ những lớp dưới với mức độ sơ giản, đơn giản để học sinh biết tích lũy
và dần chuyển thành kĩ năng. Bởi đây là một kĩ năng không kém phần quan
trọng vì học sinh lớp 5 chuẩn bị bước sang một bậc học cao hơn - Bậc THCS.
3. Kiến nghị, đề xuất.
- Đối với các cấp lãnh đạo: Quan tâm hơn nữa đến việc bồi dưỡng tổ chức

các chuyên đề, các hội thảo về phương pháp, biện pháp dạy học để nâng cao
hiệu quả trong các giờ học Tiếng Việt – nhất là vấn đề vận dụng cách sử dụng sơ
đồ tư duy trong các môn học khác cho học sinh để giúp học sinh phát triển toàn
diện.
- Đối với giáo viên: Học hỏi, đổi mới vấn đề lập kế hoạch bài dạy để mỗi
bài dạy có sử dụng những phương pháp tối ưu mang lại hiệu quả cao nhất, đáp
ứng được yêu cầu của ngành Giáo dục nói chung và của đơn vị trường sở tại nói
riêng.
Trên đây là một số kinh nghiệm về sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học môn
Tiếng Việt cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng mà tôi đã tự tìm tịi,
khám phá qua việc tự học, tự bồi dưỡng và tôi đã áp dụng vào việc giảng dạy
của bản thân. Tôi mạnh dạn đưa ra trao đổi cùng. Trong đề tài này chắc chắn
sẽ không tránh khỏi những tồn tại, thiếu sót. Vì vậy tơi kính mong q cấp lãnh

Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 20


Giải pháp sử dụng sơ đồ tư duy nhằm phát huy tính tích cực trong dạy - học Tiếng việt
cho học sinh lớp 5A2 Trường Tiểu học Bàu Bàng

đạo, các đồng chí đồng nghiệp có những ý kiến đóng góp xác đáng để đề tài của
tơi được hồn thiện hơn cả về nội dung và hình thức.
Tơi xin chân thành cảm ơn!.
Lai Uyên, ngày 30 tháng 12 năm 2022
Người viết

Vũ Thị Thu Hương

Người viết: Vũ Thị Thu Hương

Trang 21