Sáng kiến một số biện pháp trong công tác chủ nhiệm nhằm rèn nề nếp cho học sinh lớp 52 của trường ptdtbt tiểu học trà tập

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

BÁO CÁO SÁNG KIẾN
“Một số biện pháp trong công tác chủ nhiệm nhằm rèn nề nếp cho học sinh
lớp 5/2 của Trường PTDTBT Tiểu học Trà Tập.”
1. Mô tả bản chất của sáng kiến
Như chúng ta cũng biết, cơng tác chủ nhiệm ở Tiểu học có một vị trí vơ
cùng quan trọng trong việc hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu cho sự
phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ
năng sống cơ bản để các em tiếp tục học Trung học cơ sở. Đối với người giáo
viên không chỉ dạy các em về kiến thức, văn hố mà cịn dạy các em về nề nếp,
cách sống, cách làm người... Để làm tốt những điều đó, có lẽ khơng đơn giản
chút nào. Vì vậy công việc của một giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học rất nặng
nề và vô cùng vất vả, nhất là đối với những giáo viên trẻ vùng cao như chúng tơi
đây, ngồi việc lên lớp ban ngày có những lúc ban đêm phải tìm đến nhà các em
để vận động ra lớp bởi vì các em nhà xa trường, gia đình lại khó khăn nên khơng
tránh khỏi những buổi vắng học...
Giáo viên chủ nhiệm lớp là người chịu trách nhiệm thực hiện mọi quyết
định quản lý của hiệu trưởng đối với lớp và học sinh trong lớp, đồng thời cũng
là người vạch ra những kế hoạch, tổ chức cho lớp mình thực hiện các chủ đề
theo kế hoạch và theo dõi, đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ của các học sinh,
giáo viên chủ nhiệm lớp phải biết phối hợp với các giáo viên bộ môn, quản lý
học sinh trong lớp học tập, rèn luyện, phối hợp với các tổ chức, đồn thể trong
trường để làm tốt cơng tác dạy - học - giáo dục học sinh trong lớp mình phụ
trách. Đối với lứa tuổi học sinh tiểu học, sự nhận thức tư duy nói chung, đều cịn
rất non nớt, ta cần hướng dẫn, giáo dục các em có thói quen nề nếp, ý thức trong
học tập, trong cuộc sống để các em dần dần có các kỹ năng thói quen vững vàng
trở thành người có ích cho xã hội. Đạt được mục tiêu này đó chính là trách
nhiệm quan trọng của người giáo viên chủ nhiệm.
Ở mỗi năm học mới, giáo viên chủ nhiệm nhận lớp khác nhau và đặt ra

những mục tiêu mới cho người giáo viên trong việc giảng dạy, quản lí, duy trì và
nâng cao thành tích học tập cho những học sinh của mình. Đặc biệt với những
học sinh cuối cấp, khi mà các em chuẩn bị bước qua một ngôi trường mới với tất
cả các thầy cô và bạn bè mới của Trung học cơ sở thì cơng tác chủ nhiệm trở
thành một thử thách thực sự với thầy, cô giáo, làm sao để các em có nề nếp
trong lớp học, làm sao để các em xây dựng tốt nề nếp lớp học, rèn luyện cho
các em phương pháp tự học và nhiều kĩ năng sống cơ bản khác. Do vậy, công
tác chủ nhiệm lớp phải được thực hiện đồng bộ từ lớp Một đến lớp Năm.
Thực tế bản thân tôi dạy đã hơn 11 năm tại trường PTDTBT Tiểu học Trà
Tập, huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam. Mỗi năm tôi được giao nhiệm vụ


2

chủ nhiệm và giảng dạy ở những lớp khác nhau, có năm tơi dạy lớp 4, có năm
dạy lớp 3 và rồi tôi dạy lớp 5, việc rèn nề nếp cho học sinh ở trường tiểu học,
đặc biệt đối với các em học sinh dân tộc thiểu số ở Trường phổ thông dân tộc
bán trú Tiểu học Trà Tập, huyện Nam Trà My nói chung và lớp 5/2 của trường
chúng tơi nói riêng cịn rất nhiều hạn chế như tơi phải xây dựng nề nếp, phải
hướng dẫn các em cách bọc vở, dán nhãn, đến cách trình bày vở, cách quét lớp,
ăn ở nội trú, vệ sinh cá nhân và cần phải thường xuyên nhắc nhở, uốn nắn học
sinh nên có lúc rất căng thẳng và mệt mỏi. Do đó, người giáo viên chủ nhiệm
không chỉ là người thầy, người cơ mà cịn là người cha, người mẹ thứ hai của
các em và nhiều lúc thầy cô giống như một người bạn thân của các em để gần
gũi từ đó dễ uốn nắn các em đi vào nề nếp chung của nhà trường hơn.
Người ta nói “ nghề dạy học được tôn vinh là nghề cao quý nhất trong các
nghề cao quý”. Vâng, đúng như vậy nhưng để làm tròn bổn phận và đóng góp
một phần nào đó cho nghề cao quý này, mỗi giáo viên phải làm tốt nhiệm vụ của
mình. Là một giáo viên chủ nhiệm, trực tiếp đứng lớp tơi ln ý thức trách
nhiệm của mình đối với cơng việc giảng dạy, đặc biệt là vai trị, trách nhiệm của

một giáo viên chủ nhiệm đối với học sinh trong việc nâng cao chất lượng dạy
học, để rèn luyện xây dựng nhân cách của học sinh, xuất phát từ vị trí của giáo
viên chủ nhiệm, liên quan đến giáo dục: đức – trí - thể - mỹ với quan điểm “nề
nếp kỉ cương là chất lượng” là điều đặc biệt quan tâm của trường chúng tôi và
các trường trên địa bàn huyện Nam Trà My trong những năm gần đây.
Với lí do này, tơi mạnh dạn lựa chọn đề tài “ Một số biện pháp trong công
tác chủ nhiệm nhằm rèn nề nếp cho học sinh lớp 5/2 của Trường PTDTBT
Tiểu học Trà Tập” làm báo cáo sáng kiến cho bản thân mình áp dụng trong năm
học 2021 -2022 này.
1.1. Các giải pháp thực hiện, các bước và cách thực hiện
1.1.1. Các giải pháp thực hiện
Hiện nay, nề nếp là những việc làm, những thói quen tốt trong học tập, sinh
hoạt…của bản thân mỗi học sinh. Là khởi đầu của hành vi đạo đức thông qua
việc chấp hành những qui định của lớp, nội quy của trường. Biết làm những việc
mang lại lợi ích cho lớp, cho mình. Nề nếp lớp học là nhân tố quyết định chất
lượng học tập của học sinh. Rèn nề nếp lớp cũng chính là rèn nề nếp cho từng cá
nhân học sinh, giúp các em có thói quen tốt trong sinh hoạt, học tập, biết làm
chủ bản thân sau này. Ngược lại, mỗi học sinh biết điều chỉnh mình sẽ tác động
tích cực đến nề nếp lớp, các em biết điều gì nên làm và khơng nên làm để hịa
đồng cùng các bạn. Do vậy để giúp các em có những kỹ năng rèn nề nếp trong
lớp học tốt cần có những giải pháp thực hiện, cụ thể như sau:
Giải pháp thứ nhất: Triển khai công tác xây dựng nề nếp đầu năm. Công
tác xây dựng nề nếp lớp học là nhiệm vụ hàng đầu của một giáo viên chủ nhiệm,
muốn làm tốt công tác chủ nhiệm, người giáo viên cần phải đưa tập thể lớp đi
vào nề nếp ngay từ đầu năm, thì lớp học đó mới đạt được nhiều thành tích trong
suốt năm học. Nắm thơng tin học sinh, việc nắm các thông tin của học sinh đầu
năm là rất cần thiết. Có được thơng tin học sinh giúp cho giáo viên chủ nhiệm


3

phục vụ cho việc ghi chép hồ sơ giáo viên, nắm được hồn cảnh gia đình, lực
học của năm trước, việc liên lạc với gia đình các em,…Vì thế ngay từ đầu năm,
tôi đã làm Phiếu ghi thông tin học sinh, phát cho từng em, hướng dẫn các em ghi
đầy đủ, rõ ràng, sau đó thu lại để phục vụ cho cơng tác chủ nhiệm lớp của mình.
Giải pháp thứ hai: Bầu ban cán sự lớp. Bầu ban cán sự lớp là việc cần làm
ngay từ đầu năm, đây là một trong những điều kiện để các em thể hiện mình, có
ý thức tự quản tốt, có ý thức đi vào nề nếp. Do đó tơi đã sắp xếp thời gian hợp lý
nhất, cho các em tổ chức bầu ban cán sự lớp theo quy định, chọn ra những em có
năng lực tốt để đảm nhận nhiệm vụ của lớp giao phó, sau đó phân cơng nhiệm
vụ cụ thể cho từng thành viên trong ban cán sự.
Giải pháp thứ ba: Tổ chức các tiết sinh hoạt lớp, hoạt động ngoài giờ giáo
dục nhân cách và rèn nề nếp cho học sinh. Trong tiết sinh hoạt lớp đầu năm, lớp
thảo luận nội quy của lớp trên cơ sở nội quy của trường, để cả lớp cùng thực
hiện. Giáo viên yêu cầu mỗi học sinh làm một quyển nhật kí hàng ngày ghi chép
những việc học ở lớp và việc giúp đỡ bạn bè, giúp các em có nề nếp học tập tốt.
Giáo viên lập kế hoạch và chương trình cụ thể cho từng tiết sinh hoạt lớp. Thông
qua từng chủ điểm của tháng nhằm giáo dục học sinh rèn luyện nhân cách và kĩ
năng sống cho các em. Động viên, khen thưởng các em trong tiết sinh hoạt lớp,
và trao những món quà nhỏ để các em có động lực học trong tuần đến. Đồng
thời nhắc nhở những học sinh chưa hồn thành tốt nhiệm vụ học tập, chưa tích
cực trong các hoạt động, giáo viên giúp các em thấy rõ những hạn chế của bản
thân để sửa chữa.
Giải pháp thứ tư: Phối hợp với Tổng phụ trách đội tổ chức các hoạt động
ngoài giờ, các phong trào thi đua theo chủ điểm. Trong các hoạt động ngoài giờ
lên lớp: Thi làm Báo tường, thi kể chuyện, thi an toàn giao thơng, hội thao,...
giáo viên nêu lên những ích lợi của các phong trào cho học sinh biết để kích
thích rèn luyện tính tự giác cho các em. Đồng thời cũng nhắc nhở, động viên
những học sinh chưa nhiệt tình.
Giải pháp thứ năm: Phối hợp với gia đình để xây dựng tốt nề nếp của lớp.

Gia đình đóng vai trị quan trọng trong việc xây dựng nề nếp lớp học và
chất lượng học tập của các em, vì thế phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa giáo
viên chủ nhiệm lớp và gia đình phụ huynh. Nắm được tầm quan trọng đó, ngay
từ đầu năm học giáo viên tổ chức họp phụ huynh với nội dung thông báo về
nhiệm vụ, kế hoạch, chỉ tiêu phấn đấu của năm học, thông báo nội quy của học
sinh, một số quy định về xây dựng nề nếp cho học sinh từng lớp. Sau khi trao
đổi yêu cầu của việc giảng dạy, học tập, xây dựng nề nếp lớp, giáo viên cùng
phụ huynh phối hợp chặt chẽ để giáo dục cho các em.
1.1.2. Các bước thực hiện giải pháp
- Bước 1: Lập kế hoạch ngay từ đầu năm học ( tháng 9/ 2021)
- Bước 2: Giáo viên lập ngay sáng kiến từ ban đầu để áp dụng tại lớp mình
đang dạy ( lớp 5/2 trường PTDTBT Tiểu học Trà Tập năm học 2021 – 2022).
- Bước 3: Tổ chức nghiên cứu những nề nếp trong lớp để áp dụng giải pháp


4

mới.
- Bước 4: Áp dụng trong các tiết sinh hoạt 15 phút đầu giờ, sinh hoạt cuối
tuần hoặc các tiết sinh hoạt ngày giờ lên lớp.
- Bước 5: Ngoài áp dụng tại lớp 5/2 ra cịn có thể áp dụng cho tồn trường
và cũng có thể áp dụng trên địa bàn huyện Nam Trà My.
- Bước 6: Theo dõi đối chiếu chất lượng rèn nề nếp trong công tác chủ
nhiệm.
1.1.3. Cách thức thực hiện giải pháp
Nề nếp là thói quen giữ gìn những cách làm việc hợp lí và sự sinh hoạt có
kỉ luật, có trật tự, có tổ chức.
Trong trường học ngoài việc đặt nền tảng và đặt cơ sở ban đầu cho việc
hình thành và phát triển tồn diện nhân cách của học sinh thì việc xây dựng một
số nề nếp tự quản trong lớp cũng là một trong những biện pháp quan trọng góp

phần xây dựng và phát triển học sinh toàn diện sau này. Bậc tiểu học là bậc học
đầu tiên, là nền tảng của bậc học phổ thơng, chính vì vậy chúng ta cần coi trọng
việc xây dựng nề nếp cho học sinh để lớn lên các em sẽ hồn thiện mình hơn và
trở thành một con người có ích cho xã hội.
Để thực hiện được vấn đề này khơng phải dễ mà cần có một quá trình và
dựa vào mỗi giáo viên trẻ như chúng ta.
Để nâng cao chất lượng giáo dục cũng như nề nếp thì việc đầu tiên của
người giáo viên là làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, nhưng công tác chủ nhiệm
lớp không phải là một công việc đơn giản, nó ln là vấn đề trăn trở đối với hầu
hết các giáo viên tiểu học: Làm thế nào để xây dựng được một tập thể vững
mạnh phù hợp với lứa tuổi học sinh. Nhân cách học sinh được hình thành và
phát triển bằng con đường nào? Làm thế nào để nâng cao chất lượng học tập và
hạnh kiểm của học sinh? Việc giáo dục học sinh cá biệt vẫn còn là vấn đề nan
giải. Từ những vấn đề trên, bản thân tôi qua nhiều năm giảng dạy, cứ mỗi năm
tôi được nhà trường phân công chịu trách nhiệm giảng dạy và chủ nhiệm một
lớp, tôi đã rút kinh nghiệm qua từng năm, bằng mọi cách, suy nghĩ tìm tịi, học
hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp đi trước có uy tín, có năng lực để cơng tác chủ
nhiệm của mình đạt kết quả cao. Trong quá trình nghiên cứu đề tài tơi ln
ghi lại những biện pháp mình đã làm để suy ngẫm, để chọn lọc và đúc kết thành
kinh nghiệm của bản thân.
Là một giáo viên Tiểu học, chúng ta cần phải biết sáng tạo, năng động, kết
hợp nhuần nhuyễn các phương pháp, biện pháp giáo dục để các em sớm đi vào
nề nếp tốt và nâng dần tầng nhận thức cho các em học sinh.
1.2. Phân tích tình trạng của giải pháp đã biết
Địa bàn xã Trà Tập là địa bàn khó khăn đi lại nhất trong các xã của huyện
Nam Trà My gồm có 3 cấp học; đó là Trường mẫu giáo Phong Lan, Trường
PTDTBT Tiểu học Trà Tập và THCS Trà Tập. Một trong 3 trường này có địa
bàn sinh hoạt đi lại khó khăn và phức tạp nhất là Trường PTDTBT Tiểu học Trà
Tập do bị chia cắt bởi sông, suối, đồi núi cao nên các em học sinh đến lớp còn

5

giã gạo, hơn nữa trường chúng tôi lại nằm ở vùng sâu của huyện Nam Trà My
trong lớp đều là học sinh người dân tộc thiểu số, gia đình các em đều ở nóc, nên
việc rèn nề nếp ở lớp học rất vất vả cho giáo viên chủ nhiệm.
Bản thân tơi là một giáo viên trẻ, nhiệt tình, tâm huyết với nghề nhiều năm
công tác trên địa bàn xã nhà, tôi nhận thấy rằng để dạy và rèn nề nếp cho học
sinh của mình là một việc vơ cùng khó khăn, thử thách và thật sự rất cần thiết.
Vấn đề mà tôi đang lo lắng nhất bây giờ là vận dụng các biện pháp như thế nào
cho có hiệu quả? Vận dụng ra sao cho phù hợp với từng đối tượng học sinh? Và
khi áp dụng vào thực tiễn cho từng năm học, bản thân tơi đã có những thuận lợi
và khó khăn:
1.2.1. Thuận lợi
Được sự quan tâm của nhà trường, sự phối hợp của các đoàn thể và sự nỗ
lực của đội ngũ cán bộ, giáo viên nên công tác giáo dục tiểu học tại địa phương
đã có nhiều đổi mới.
Sự quan tâm của nhà trường, cơng đồn, giáo viên ln quan tâm đến học
sinh, học sinh ngoan ngỗn, biết nghe lời, đã làm cho nhận thức của người dân
có nhiều đổi mới. Do vậy, nhiều năm liền nhà trường đạt nhiều thành quả đáng
khích lệ.
Tơi ln tìm tịi học hỏi ở các đồng nghiệp và mọi hình thức để rút kinh
nghiệm; khơng ngừng tự rèn luyện mình, từng bước nâng cao trình độ chun
mơn nghiệp vụ.
Là một giáo viên chủ nhiệm trẻ, năng động nhiều năm liền giảng dạy ở các
khối lớp đặc biệt là lớp 5, luôn yêu nghề, nhiệt tình, gần gũi với tất cả mọi
người, tâm huyết với nghề mình đã chọn, ln xem các em học sinh, trường học
là gia đình thứ hai của mình.
Mạng lưới trường lớp, điều kiện cơ sở vật chất cũng như đồ dùng dạy học
đảm bảo, đặc biệt trong năm học này mỗi phịng học tại trường đều có tivi để

giáo viên dạy có thể thực hiện tốt cơng việc giảng dạy của mình.
1.2.2. Khó khăn
Lớp tơi chủ nhiệm với số lượng học sinh cũng khá đông, một số học sinh
có hồn cảnh gia đình hết sức đặc biệt, như mồ cơi cha và mẹ, một số em khơng
có nhà ở, đặc biệt năm này tơi chủ nhiệm có một vài học sinh khuyết tật cần
được sự quan tâm của các thầy cô và bạn bè.
Một số học sinh sức khoẻ yếu, một vài học sinh có những biểu hiện tăng
động giảm chú ý, gây ảnh hưởng đến kết quả học tập và rèn luyện của chính bản
thân học sinh đó, đồng thời cũng tác động khơng nhỏ tới hoạt động chung của lớp.
Thực tế Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học Trà Tập cịn rất khó khăn
trong việc rèn nề nếp cho học sinh của trường chúng tơi, vốn hiểu biết của các em
cịn hạn chế bởi ảnh hưởng tiếng mẹ đẻ rất nhiều.
Điều đáng quan tâm nhất là giữa tháng 10 năm học 2021 -2022 này, xã Trà
Tập nói riêng và huyện Nam Trà My chúng ta nói chung đã ảnh hưởng rất lớn đến
tình hình dịch Covid 19, đa số các em đã được nghỉ học theo công văn chung của


6

huyện. Với tình hình dịch bệnh kéo dài như vậy thì việc các em trở lại trường gặp
khơng ít khó khăn trong việc nề nếp lớp học cũng như các hoạt động ngồi giờ lên
lớp.
Một số gia đình quan tâm đến việc học tập của con em nhưng họ là người
khơng được đào tạo nghề dạy học, khơng có phương pháp và kĩ năng phù hợp
trong việc giáo dục các em.
1.3. Nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm hiện
tại
Năm học 2021 – 2022 này, tôi tiếp tục được nhà trường phân công chủ
nhiệm lớp 5/2. Tuy các em là học sinh cuối cấp Tiểu học rồi nhưng mải chơi,
nhiều em rất hiếu động chưa ý thức được việc học tập của mình vì thế những

tháng đầu năm học sinh chưa có nề nếp, các em tự do thoải mái thích thì làm mà
khơng thích thì ngồi chơi khơng theo sự chỉ dẫn của cơ giáo. Đa phần là học
sinh dân tộc thiểu số nên việc ý thức các em chưa có, về tâm lý, các em cịn rất
ngây ngơ, dễ tin, một số em trong lớp có hồn cảnh khó khăn nên sự quan tâm
sâu sát của gia đình, một vài học sinh chậm yếu, cá biệt còn một vài em khác
vẫn mải chơi, nghịch ngợm, không nghe theo sự chỉ bảo của các cơ giáo... Mặt
khác nhiều gia đình do q bận rộn với công việc làm nương, làm rẫy nên thời
gian dành cho việc giáo dục con cái không nhiều, gần như giao phó các em cho
thầy cơ. Một số phụ huynh coi việc giáo dục trẻ là bổn phận và trách nhiệm của
nhà trường mà đặc biệt là của giáo viên, vì thế họ có tư tưởng khốn trắng cho
giáo viên chủ nhiệm và nhà trường không cần quan tâm đến việc học tập và rèn
luyện của các em.
Sau khi nhận lớp tôi tiến hành điều tra về nề nếp của học sinh vào đầu năm
học 2021 – 2022, với kết quả chất lượng giáo dục hai mặt như sau:
Tốt
Đạt
Cần cố gắng
TS
Các năng lực, phẩm chất
HS
SL %
SL
%
SL
%
17,
35,
Tự phục vụ, tự quản
5
10

13
46,5
8
7
17,
46,
Hợp tác
5
13
10
35,7
8
5
14,
53,
Tự học, tự giải quyết vấn đề 4
15
9
32,2
2
6
35,
28
Chăm học, chăm làm
7
25
10
11
39,3
7

17,
35,
Tự tin, trách nhiệm
5
10
13
46,5
8
7
35,
35,
Trung thực, kỉ luật
10
10
8
28,6
7
7
35,
46,
Đoàn kết, yêu thương
10
13
5
17,8
7
5


7

Nhìn chung lớp học chưa thật sự có nề nếp, chưa có ý thức tự quản, một số
em cịn hạn chế, đến lớp với tâm lý sợ sệt, bỏ học dài ngày.
Từ thực tế trên, thì việc “ Rèn nề nếp cho học sinh lớp 5/2 ” là một việc
vô cùng cần thiết, tơi tự hứa với lịng mình phải cố gắng thật nhiều để làm tốt
công tác chủ nhiệm và phải đặc biệt quan tâm, gần gũi hơn với những học sinh
này. Chính vì vậy, vấn đề đặt ra cho tôi bây giờ là phải làm sao xây dựng được
nề nếp lớp học thật tốt để chính các em luôn cảm thấy ở tôi sự mới lạ, không
nhàm chán, hướng các em đến sự đam mê học tập và phấn đấu rèn luyện đạo
đức ngày một tốt hơn. Và tôi đã mạnh dạn áp dụng một số biện pháp như sau:
Biện pháp 1: Biện pháp rèn nội quy học sinh tại lớp 5/2
Đây là cơng tác đóng vai trị quan trọng, có thể quyết định đến học tập và
mọi phong trào của lớp vì lớp học có trật tự, có nề nếp tốt thì học sinh mới chú ý
nghe giảng và hiểu bài được. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên
trong việc giúp học sinh lĩnh hội hết các kiến thức của tiết học.
Ngay từ khi nhận lớp, tôi đã cho các em học Nội quy học sinh và yêu cầu
các em tìm hiểu cụ thể, chi tiết từng mục một, phân tích kỹ để các em hiểu nội
quy đó, nếu giáo viên chỉ nêu qua thì học sinh khơng thể hiểu hết được u cầu
của Nội quy.


8

Trong quá trình lên lớp, học sinh phải trật tự thì giáo viên mới giảng, tuyệt
đối khơng có tình trạng cơ nói, trị nói. Tuy nhiên, trong cơng tác này luôn phải
nghiêm khắc nhưng cũng cần phải nhẹ nhàng với các em, học ra học, chơi ra
chơi.
Biện pháp 2. Biện pháp rèn nề nếp tự quản
Với biện pháp này giáo viên chủ nhiệm gợi ý để tự học sinh bầu ra cán bộ
lớp giữ vai trò tự quản là những em nhanh nhẹn, hoạt bát, mạnh dạn, có uy tín,

có tinh thần trách nhiệm cao, đồn kết và có năng lực học tập… để giúp giáo
viên điều hành, phân công nhiệm vụ và hoàn thành nhiệm vụ được giao trong
lớp học.
Giờ sinh hoạt lớp đầu tiên, giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn học sinh cách
điều khiển 1 tiết sinh hoạt lớp, nhận xét một số nề nếp của lớp (như học tập, vệ
sinh, …) trong tuần qua.
Tổ trưởng nhận xét các bạn trong tổ mình phụ trách, lớp trưởng điều khiển
sau đó giáo viên nêu kế hoạch của tuần đến các em sẽ thảo luận nêu nhiệm vụ
cần làm trong tuần .
Sau mỗi buổi sinh hoạt tổ chức các trò chơi nhằm tạo sự hứng thú cho các
em để các em thấy được mỗi ngày đến trường là một ngày vui.

(Tiết sinh hoạt lớp cuối tuần của lớp 5/2)
Biện pháp 3. Tăng cường gần gũi và tạo mối thân thiện với học sinh
Đầu tiên, sau khi tôi nhận lớp, để tạo sự gần gũi và gắn kết giữa học sinh và
giáo viên chủ nhiệm, tôi sắp xếp nhiều thời gian cho học sinh được giới thiệu về


9

mình, động viên khuyến khích các em chia sẻ với nhau về những sở thích, ước
mơ tương lai cũng như mong muốn của mình với các em. Đây là hoạt động giúp
cơ trị hiểu nhau, đồng thời tạo một mơi trường học tập thân thiện “Trường học
thật sự trở thành ngôi nhà thứ hai của các em”. Đây cũng là một điều kiện rất
quan trọng để phát triển khả năng giao tiếp của học sinh bởi đa số các em là
người đồng bào miền núi nên rất rụt rè và hạn chế về tiếng phổ thơng.

(Ngồi giờ học ra cơ trị chụp hình lưu niệm để tạo sự thân thiện với các em)
Việc giáo viên rèn nề nếp cho học sinh có thể thực hiện trong bất cứ lúc
nào, giờ học nào, và cũng có thể là khi các em tham gia sinh hoạt ở bán trú. Để

việc rèn luyện diễn ra một cách thường xuyên và đạt hiệu quả cao tiếp tục qua
biện pháp tiếp theo.
Biện pháp 4. Biện pháp rèn nề nếp trong học tập
Để được giờ học có kết quả tốt thì lớp học phải có nề nếp tốt. Ngay tuần
sinh hoạt ngoại khóa đầu tiên của năm học, tôi đã dành thời gian cho học sinh
học nội quy của trường và lớp.
Quy định một số thói quen:
- Giơ tay phát biểu, giơ thẻ xanh, thẻ đỏ.
- Quy định về các biểu tượng, cách giơ bảng.
- Cách ngồi học ngay ngắn, giữ vở sạch chữ đẹp.


10

( Học sinh giữ vở sạch chữ đẹp)
- Trong giờ học khơng nói chuyện và làm việc riêng.
- Giữ trật tự khi giáo viên kiểm tra vở.
- Xếp hàng ra vào lớp và khi đi học thể dục, học thư viện.
- Khi ra, vào lớp phải xin phép.
Ví dụ: Ngồi trong lớp, học sinh phải biết lắng nghe cô giáo giảng bài,
nghe bạn phát biểu xây dựng bài, nhìn lên phía trước lớp, suy nghĩ phát biểu,
điều gì chưa hiểu thì giơ tay nhờ cơ giải thích. Đồng thời cịn biết giải thích
được: làm như vậy mới tiếp thu đầy đủ bài giảng, mới hiểu bài đúng và làm bài
đúng. Đây là một biện pháp rất quan trọng đối với lứa tuổi học sinh Tiểu học.

(Học sinh giơ tay phát biểu trong giờ học)


11

Trong q trình học, tơi chấm chữa bài thường xun để hiểu rõ xem các
em chưa hoàn thành về mặt nào, mơn nào từ đó có biện pháp bồi dưỡng kịp thời,
hợp lý.
Muốn lớp mình có nề nếp tốt tơi đã xây dựng kế hoạch chung cho cả năm
học, kế hoạch cụ thể cho từng tháng, từng tuần và cho mỗi kỳ học.
Đối với học sinh chưa hoàn thành, chậm trong học tập thì tơi xếp các em
ngồi lên bàn đầu để các em dễ tiếp thu kiến thức trong mỗi bài học, cũng để cho
giáo viên tiện giúp đỡ và theo dõi sự tiến bộ của các em .
Tôi luôn nêu cao tinh thần tự giác và tăng hứng thú học tập cho học sinh
bằng hình thức thi đua, khen thưởng. Tơi ln tạo ra tình huống để mỗi học sinh
được thể hiện mình trước tập thể lớp. Từ đó, khen ngợi kịp thời với từng tiến bộ
nhỏ của các em.Ví dụ như cuối tuần có tiết sinh hoạt lớp, tơi có thể lấy từ các
hoạt động mà các em hoạt động trong tuần ra để tuyên dương, tặng các em món
quà nhỏ để các em có động lực hăng say trong học tập.
Ngồi khâu tổ chức lớp, tơi cịn vận dụng nhiều phương pháp giáo dục
ngồi giờ lên lớp để nâng cao chất lượng giáo dục có nề nếp như “Nói lời hay,
làm việc tốt”; “Nhặt được của rơi trả lại người đánh mất”; “ Đền ơn đáp
nghĩa”; “ Lá lành đùm lá rách”…
Biện pháp 5: Biện pháp rèn nề nếp thơng qua hoạt động giáo dục ngồi
giờ lên lớp
Để các em có nề nếp hơn , tơi đã giáo dục các em thông qua các tiết: Hoạt
động ngoài giờ lên lớp, hướng dẫn các em ra tập thể dục giữa giờ, hay là việc
xếp hàng hoạt động ngoại khóa của ‘ an tồn giao thơng”, sinh hoạt dưới cờ…
hoặc rèn nề nếp cho các em trồng rau xanh tại trường.

(Tun truyền “ an tồn giao thơng và trồng rau tại trường”)


12

(Tiết sinh hoạt dưới cờ)
Tiết sinh hoạt dưới cờ nhằm rèn luyện nề nếp cho các em tư thế trang
nghiêm, ngồi ngay ngắn và nghiêm túc. Đây là một trong tiết sinh hoạt ngoại
khóa rất cần thiết đối với lứa tuổi Tiểu học.
Biện pháp 7: Xây dựng nề nếp vệ sinh
- Vệ sinh cá nhân
Thường xuyên nhắc nhở học sinh giữ vệ sinh thân thể, mặc đồng phục theo
quy định của nhà trường. Và đặc biệt trong năm học này huyện nhà chúng ta ảnh
hưởng dịch Covid 19 nên việc đi học các em phải thực hiện 5K.
Hướng dẫn thật tỉ mỉ cách giữ gìn vệ sinh cá nhân: giữ gìn quần áo sạch
đẹp, gọn gàng, sách vở ngăn nắp, rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, …
Thường xuyên phân tích, giảng giải thấy được vai trò của học sinh lớp 5 là
lớp lớn nhất trong trường, là đàn anh, đàn chị phải làm gương cho các em nhỏ
noi theo.

(Sách vở để gọn gàng, ngăn nắp của lớp 5/2)


13

( Học sinh đến trường thực hiện 5K)
- Vệ sinh trường lớp
Giáo viên gương mẫu thực hiện để học sinh noi theo trong mọi hoạt động
dù là hoạt động nhỏ. Tổ chức cho học sinh lao động trực nhật tại lớp học hằng
ngày nhằm tạo nề nếp cho các em.
Ví dụ : Giáo viên nhặt giấy vụn hay túi ni lông trên sân trường, lau vết bẩn
trên tường trong lớp học …
Cùng với học sinh quét phòng học hàng ngày, quét dọn vệ sinh xung
quanh lớp học và trên sân trường, lau các vết bẩn trên tường từ đó hình thành ý
thức bảo vệ, giữ vệ sinh chung của học sinh.

14

( Học sinh thu gom, dọn vệ sinh trước phòng học)
Biện pháp 8: Biện pháp rèn nề nếp giờ ra chơi, ra vào lớp
Để các em có thêm nề nếp trong việc ra chơi hay vào lớp giáo viên chủ
nhiệm tạo thói quen cho học sinh xếp hàng tập thể dục ngay từ đầu năm, lớp
trưởng sẽ xếp hàng tập thể dục, là người điều hành theo dõi để báo cáo với giáo
viên kịp thời .
Phối hợp với giáo viên Tổng phụ trách Đội hướng dẫn và nhắc nhở các em
tập thể dục nghiêm túc trong giờ ra chơi.
Thường xuyên nhắc các em vui chơi an toàn tránh tai nạn thương tích. Tạo
điệù kiện để các em được đọc sách, báo ở thư viện trong giờ ra chơi để các em
tìm hiểu thêm kiến thức đồng thời hạn chế một số tai nạn trong giờ ra chơi và
giữ gìn vệ sinh cá nhân cho các em.


15

(Học sinh tập thể dục tại sân trường)
Để giúp giáo viên chủ nhiệm lớp xác định rõ hơn về hành vi nề nếp là sự
cụ thể hóa kiến thức tư tưởng, tình cảm đã đạt được hoặc mong muốn đạt được
của con người trong nền văn hóa, nó quy định hành động của con người nhưng
không phải bất cứ hành vi nào cũng là hành vi nề nếp văn hóa.
Chẳng hạn, sáng nào học sinh cũng thực hiện hành vi xếp hàng vào lớp,
nhưng khi thực hiện hành vi đó học sinh chen lấn xơ đẩy thì khơng thể gọi là
hành vi nề nếp có văn hóa. Một hành vi nề nếp có văn hóa phải đạt những yêu
cầu sau: Hành vi thường xuyên lặp đi lặp lại tương đối theo một quy trình bởi
nhiều người, có tác dụng mẫu mực cho các thành viên trong nhóm chứa đựng

một giá trị nào đó trong đời sống xã hội. Do vậy hành vi nề nếp có văn hố là
hành vi của con người tự giác thực hiện có động cơ phù hợp với các chuẩn
mực, quy tắc với nề nếp của lối sống xã hội.

(Học sinh xếp hàng vào lớp)


16

Học sinh được chứng tỏ bản lĩnh: “Mình đã là học sinh lớp 5!”, chững chạc
hơn, tự giác hơn, tích cực hơn và có trách nhiệm hơn trước những hành động
của mình. Các em biết vì bạn, vì tập thể từ đó ý thức được nâng lên phù hợp với
tinh thần thi đua xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”.
1.4. Khả năng áp dụng sáng kiến
Sau khi áp dụng các giải pháp nêu trên, tôi thấy rằng các em hăng say trong
học tập, mạnh dạn trao đổi những khó khăn vướng mắc với giáo viên chủ nhiệm.
Nề nếp các em trong lớp đều ngoan ngoãn lễ phép, kính thầy yêu bạn, lễ phép
với người lớn, chăm chỉ học tập, có tinh thần chia sẻ khó khăn với người khác.
Học sinh biết giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh chung, tham gia mọi hoạt động của
trường của lớp một cách nhiệt tình và có hiệu quả. Nghiêm túc tập thể dục giữa
giờ, xếp hàng ra vào lớp một cách trật tự, ngay ngắn và quy củ. Tôi nghĩ rằng
với những biện pháp rèn nề nếp như vậy không chỉ những áp dụng có hiệu quả ở
lớp 5/2 của tơi mà cũng có thể áp dụng cho tất cả các khối lớp trên địa bàn
huyện Nam Trà My.
1.5. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến
Để việc xây dựng và duy trì nề nếp cho lớp chủ nhiệm được hiệu quả giáo
viên cần chú đến đối tượng học sinh, cần khơi dậy ở các em những khả năng làm
chủ bản thân mình.Tự tin thể hiện bản thân nhưng trong một phạm vi cho phép,
muốn nề nếp học tập đạt hiệu quả thì giáo viên khơng ngừng học tập, nâng cao
năng lực sư phạm để có thể tạo ra những các buổi học cuốn hút và chất lượng.

Giáo viên cần kiên trì huấn luyện một học sinh có phong thái tự tin làm lớp
trưởng, lớp trưởng phải được cả lớp tin tưởng, phải học giỏi chăm ngoan và luôn
nghiêm túc trong công việc mà cô giáo giao.
Muốn xây dựng một lớp có nề nếp tốt và trở thành lớp tiên tiến, xuất sắc thì
trước hết địi hỏi người giáo viên chủ nhiệm phải có kiến thức vững vàng, có kỹ
năng sư phạm, có khả năng giao tiếp tốt, hiểu đặc điểm sinh lý của các em để
nhanh chóng đi vào thế giới tâm hồn của trẻ thơ một cách hấp dẫn dễ dàng bởi
vì ở đây đa số là các em người dân tộc thiểu số nên việc mặc cảm, rụt rè của các
em không tránh khỏi.
Không những thế giáo viên chủ nhiệm phải có kế hoạch cụ thể cho mỗi
tuần, mỗi tháng, mỗi kỳ và cả năm học.
Kết hợp chặt chẽ với phụ huynh nhằm thắt chặt mối quan hệ giữa gia đình,
nhà trường và xã hội .
1.6. Hiệu quả sáng kiến mang lại
Thực tế cho thấy, sau khi tôi áp dụng những biện pháp nêu trên, lớp tơi chủ
nhiệm có những chuyển biến tốt. Các em đã có nề nếp hơn trong hoạt động tự
học, các em giữ trật tự rất tốt khi khơng có giáo viên, trong 15 phút đầu giờ đã
tự biết ôn bài. Trong giờ học các em rất nhịp nhàng từ những hoạt động nhỏ nhất
như: cách đưa tay phát biểu bài, đọc bài, thảo luận nhóm…..các em học tập rất
sơi nổi nhưng vẫn giữ được trật tự trong giờ học.


17

Nhờ những nổ lực của bản thân mà lớp tôi chủ nhiệm đã đạt được những
kết quả đáng kể. Các em thực hiện tốt nội quy nhà trường đề ra, nề nếp kỉ luật
trong và ngồi lớp ln đạt tốt, các em hăng hái sôi nổi tham gia các phong trào
của Đội của trường như thu gom giấy vụn, tham gia phong trào nuôi heo đất.
Kết quả học tập của lớp rất khả quan, chữ viết sạch đẹp, các em ăn mặc gọn
gàng sạch sẽ.

Với một số biện pháp rèn nề nếp mà học sinh học tập tốt, thường xuyên
được nhận cờ thi đua nhất, nhì, ba vào các buổi chào cờ. Lớp 5/2 luôn là một
trong những lớp dẫn đầu trong mọi phong trào thi đua của nhà trường.
Cụ thể cuối năm học 2021 – 2022 chất lượng giáo dục hai mặt đạt như sau:
Cần cố
Tốt
Đạt
Tổng
gắng
Các năng lực, phẩm chất
số HS
SL % SL
%
SL %
Tự phục vụ, tự quản
17 60,7 11 39,3
0
0
Hợp tác
15 53,6 12 42,8
1
3,6
Tự học, tự giải quyết vấn đề
13 46,4 13 46,4
2
7,2
28
Chăm học, chăm làm
17 60,7 11 39,3
0

0
Tự tin, trách nhiệm
20 71,4 8
28,6
0
0
Trung thực, kỉ luật
22 78,5 6
21,5
0
0
Đồn kết, u thương
24 85,7 4
14,3
0
0
Kết quả mà tơi đạt được hôm nay, phần lớn đều do sự nổ lực của bản thân.
Nhưng bên cạnh đó, tơi ln nhận được sự động viên khích lệ của lãnh đạo nhà
trường, sự chia sẻ đóng góp từ các đồng nghiệp trong trường. Những công việc
mà tôi làm đều bắt nguồn từ tinh thần và trách nhiệm của một giáo viên chủ
nhiệm lớp, từ tình u đối với học trị của mình.
2. Những thơng tin cần được bảo mật - nếu có: Khơng có
3. Danh sách những thành viên đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng
sáng kiến lần đầu - nếu có
TT Họ và tên

Nơi cơng tác

Nơi áp dụng Ghi
sáng kiến

chú

01

Nguyễn Duy Hải

Trường PTDTBT TH Trà Tập

Lớp 5/1

02

Trần Ngọc Qúy

Trường PTDTBT TH Trà Tập

Lớp 5/3

4. Hồ sơ kèm theo: Khơng có.


18