Ghép Cải Tạo, Rải Vụ Vải ppt

Ghép Cải Tạo, Rải Vụ Vải
Mô hình ghép cải tạo thay giống vải
thiều chính vụ bằng một số giống vải
chín sớm ở huyện Lục Ngạn (Bắc Giang)
của Viện Nghiên cứu Rau quả giúp rải
được vụ thu hoạch, đem lại hiệu quả
kinh tế rất cao đã gây được sự quan tâm của người trồng vải ở nhiều địa
phương. NNVN giới thiệu tóm tắt mô hình này và qui trình hướng dẫn
của các nhà khoa học Viện Nghiên cứu Rau quả:
Viện Nghiên cứu Rau quả vừa phối hợp với các cơ quan khoa học, nông
nghiệp tỉnh Bắc Giang và huyện Lục Ngạn tổ chức thành công hội nghị đầu
bờ đánh giá kết quả triển khai dự án ghép cải tạo chuyển đổi vải chính vụ
sang vải chín sớm trên diện tích gần 10 ha ở 2 xã Quí Sơn và Thanh Hải của
huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang. Sau gần 2 năm thực hiện, mô hình đã cho
kết quả tốt ngay từ vụ thu hoạch đầu tiên: quả sai, đều, chín sớm hơn giống
vải cũ từ 20-25 ngày, bán được giá trung bình 12-14 ngàn đồng/kg tại vườn,
cao gấp 2-3 lần vải thiều lúc thu rộ nên bà con nông dân rất phấn khởi.
Với tỷ lệ ghép sống đạt từ 76,5 đến 82,2%, cành ghép sinh trưởng khỏe, chỉ
sau 1 năm đã đạt từ 126 đến 135cm chiều dài, 2,6-2,7cm đường kính; năng
suất trung bình trên toàn bộ diện tích ghép cải tạo đạt 8-10kg/cây, tương
đương 2,4-3 tấn/ha (năm đầu); một số vườn cho thu hoạch 30kg/cây.
Đánh giá kết quả mô hình ghép cải tạo vải chín sớm ở địa phương, Trưởng
phòng Nông nghiệp-PTNT huyện Lục Ngạn, Chu Văn Báo cho rằng đây là
một trong những mô hình thành công, có giá trị thực tế và sức thuyết phục
cao nên bà con nông dân nhanh chóng học tập chuyển đổi theo hướng ghép
để rải vụ thu hoạch, tăng thu nhập. Đến nay diện tích các giống vải chín sớm
của Lục Ngạn đã tăng lên khoảng 1.700ha, chiếm gần 10% diện tích vải của
huyện; đưa sản lượng vải sớm lên 5-6 ngàn tấn. Chủ trương của huyện là
nhanh chóng nhân rộng kỹ thuật ghép cải tạo trên địa bàn toàn huyện để
trong những năm tới đạt cơ cấu vải thiều rải vụ của huyện là 30% giống chín
sớm, 50% giống chính vụ và 20% giống chín muộn. Chủ nhiệm dự án thử

nghiệm, TS. Nguyễn Văn Nghiêm cho biết thêm: Hầu hết bà con nông dân
các địa phương tham gia dự án đều đánh giá cao kết quả bước đầu của các
mô hình trình diễn và mong muốn được chuyển giao kỹ thuật.
Thạc sỹ Đào Quang Nghị (Bộ môn cây ăn quả - Viện Nghiên cứu Rau quả)
khuyến cáo bà con nông dân các địa phương thực hiện phương pháp ghép
cải tạo giống vải một số khâu kỹ thuật sau đây:
- Thời vụ ghép cải tạo: Có thể ghép từ tháng 5 đến tháng 12. Tuy nhiên, nên
tiến hành ghép cải tạo ngay sau khi thu hoạch quả 1 tháng (tháng 7) sẽ cho tỷ
lệ cây sống cao nhất, mầm ghép sinh trưởng phát triển tốt trước khi bước
vào vụ đông lạnh. Với những cây dưới 8 năm tuổi sẽ ra hoa, đậu quả sau
ghép từ 17-18 tháng; những cây trên 8 năm tuổi sẽ cho vụ quả đầu tiên trên 2
năm sau ghép cải tạo do phải đốn đau để tạo tán mới.
- Giống chín sớm: Nên sử dụng các giống vải có thời gian thu hoạch sớm
hơn giống vải thiều chính vụ như: Hùng Long (sớm hơn 15 ngày), Bình Khê
(20-25 ngày), Yên Hưng, Yên Phú (15-18 ngày), Phúc Hòa 20-22 ngày)
v.v…
- Chăm sóc vườn cây trước khi ghép 1 tháng bằng cách cắt tỉa, bón thêm
phân, tưới nước đầy đủ. Phòng trừ sâu bệnh tốt nhằm đảm bảo tỷ lệ cây sống
cao, cành ghép sớm nẩy chồi và sinh trưởng nhanh.
- Cắt cành ghép từ những cây mẹ khỏe mạnh đã được tuyển chọn, cho năng
suất cao, chất lượng tốt và ổn định trong nhiều năm. Mắt ghép lấy trên các
cành bánh tẻ, lá đã thành thục, có độ tuổi từ 50-120 ngày tuổi.
- Cách ghép: Áp dụng phương pháp ghép đoạn cành cho cả các cây dưới 8
năm tuổi (ghép trực tiếp đầu cành) và cây trên 8 năm tuổi (cưa đốn để tạo
chồi mới rồi mới ghép cải tạo). Với cây dưới 8 năm tuổi, chọn và định vị trí
cành ghép phân bố đều các hướng; không chọn ghép các cành la, cành trệt
hoặc các cành ở trung tâm tán. Trên mỗi cây, chọn từ 68-73% số cành phân
bố đều xung quanh tán để ghép. Dùng kéo sắc hoặc dao nhỏ cắt toàn bộ cành
để ghép ở vị trí có đường kính từ 1,2-2cm sao cho sau khi ghép bộ tán mới
này sẽ có hình bán cầu dẹt, có độ cao hợp lý, thuận tiện cho việc chăm sóc

và thu hái quả. Số cành không ghép tạm thời để lại làm “cành thở”. Với cây
trên 8 năm tuổi, cưa hết các cành cấp 1 cách mặt đất khoảng 1,5m, chờ cho
các chồi mọc đủ tiêu chuẩn (đường kính 1,5-2cm) mới tiến hành ghép như
cách trên. Trên mỗi đầu cành đã cưa đốn sẽ nẩy ra nhiều chồi mới nhưng chỉ
chọn ghép cho 2-3 chồi to, khỏe mọc phân đều về các hướng để làm cành
chính, giữ lại các chồi khác nuôi cây đến khi chồi ghép đã phát triển tốt mới
loại bỏ hết các chồi không ghép này.
- Chăm sóc sau ghép: Chú ý phòng trừ kiến cắn thủng dây ghép làm hỏng
mắt ghép bằng cách phun các loại thuốc trừ sâu thông dụng. Khi cành ghép
đã nẩy chồi, vặt bỏ hết các chồi vượt khác mọc từ gốc ghép để tập trung dinh
dưỡng nuôi cành ghép. Sau khi cành ghép đã nẩy được 2 đợt chồi, bóc bỏ
dây nilon cho cây mọc khỏe. Khi cành ghép đã nẩy được đợt chồi thứ 3, loại
bỏ dần các cành không được ghép (cành thở), lúc này bộ tán của cây mới
ghép hoàn toàn là giống chín sớm. Trong khoảng 5-7 ngày sau ghép bà con
không nên tưới nước ngay dễ làm cho chồi ghép bị thối hoặc khó nẩy chồi.
Khi thấy chồi ghép đã nẩy xanh tiến hành tưới nước, chăm sóc bình thường,
đặc biệt nên hòa phân chuồng hoai + 5% đạm urê để tưới cho cây sinh
trưởng nhanh. Công tác chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh được duy trì bình
thường theo qui trình.