Máy lắng ly tâm (định nghĩa, nguyên lý hoạt động)

MÁY LẮNG LY TÂM
Quá trình ly tâm là gì?
Quá trình phân ly dựa vào trường lực ly tâm để phân riêng hỗn hợp hai pha rắn- lỏng hoặc lỏnglỏng thành các cấu tử riêng biệt gọi là quá trình ly tâm. Máy để thực hiện q trình đó gọi là máy ly tâm.
Trong quá trình ly tâm lắng và lọc, nguyên liệu chuyển động quay cùng với rôto của máy. Lực ly
tâm sẽ làm cho các cấu tử có khối lượng riêng khác nhau phân lớp theo hướng của gia tốc trường lực.
Thành phần có khối lượng riêng lớn nhất sẽ tập trung ở vùng xa tâm nhất, còn phần có khối lượng riêng
nhỏ nhất tập trung ở tâm của rôto.
Các thiết bị ly tâm hoạt động dựa trên 2 nguyên tắc sau:
Ly tâm lọc: thành thùng quay đục lỗ, bề mặt được lót vải lọc. Dịch lọc được vẩy qua lớp vải lọc ra ngoài,
bã được giữ lại trên thành máy.
Ly tâm lắng: quá trình lắng nhờ lực ly tâm được thực hiện trên thùng quay không đục lỗ thốt dịch lọc.

Rơto của máy ly tâm lắng có dạng hình trụ, kín, thành của rơto khơng có đục lỡ. Khi rôto quay
dưới tác dụng của lực ly tâm, huyền phù hay nhũ tương được phân thành các lớp riêng biệt tùy theo
khối lượng riêng của nó. Lớp khối lượng riêng lớn ở sát thành rơto, lớp có khối lượng riêng nhỏ ở
phía trong Ly tâm lắng gồm hai quá trình: quá trình lắng pha rắn tiến hành theo những quy luật của thủy
động lực học; quá trình nén bã tiến hành theo những qui luật cơ học.


2.Máy phân ly siêu tốc loại dĩa (ly tâm lắng phân ly nhũ tương kiểu đĩa)
có nhiều loại: loại hở, loại kín, loại nửa kín, loại tháo bã bằng tay và bằng ly tâm
dùng để phân li huyền phù có hàm lượng pha rắn nhỏ hoặc phân ly nhũ tương khó phân ly
dùng để tách bơ trong sữa, tinh luyện dầu thực vật và lắng trong các chất béo.
Máy có thể làm việc gián đoạn hoặc liên tục. Máy làm việc gián đoạn trong trường hợp tháo bã
bằng tay

Cấu tạo:
Bộ phận chủ yếu của máy là rôto gồm các dĩa chồng lên nhau với một khoảng cách thích hợp.
Nếu phân li nhũ tương trên các dĩa đều có khoan lỡ, ở dĩa giữa các lỗ phải nằm trên đường thông thẳng
đứng, qua đó sản phẩm ban đầu đi vào khe hở giữa các dĩa. Khoảng cách giữa các dĩa 0,4-1,5mm. Dĩa
trên được giữ nhờ các gân trên mặt ngoài của dĩa dưới. Ðộ nghiêng của dĩa nón cần đủ đảm bảo để hạt vật

liệu trượt xuống tự do (thường góc nửa đỉnh nón từ 30-50 độ)
Ưu điểm của loại này là mức độ phân ly cao, thể tích roto lớn.


Nhược điểm là cấu tạo và lắp ráp khó, nhất là với môi trường ăn mòn
Tách bơ:
Sữa được quay ly tâm để tách bơ khỏi sữa. Sau khi tách, bơ và dd sữa còn lại được phối trộn theo tỷ
lệ để cho ra sữa có hàm lượng chất béo như mong muốn (sữa nguyên kem 3-3.25% chất béo, sữa béo
thấp 1%, sữa gầy 0.5%)
Ly tâm toàn bộ lượng sữa và tách toàn bộ chất béo:
Sữa nguyên liệu được đem ly tâm triệt để. Thu được cream có hàm lượng chất béo là 40% và sữa gầy
có 0.05% hàm lượng chất béo.
Cream và sữa gầy được phối trộn theo tỷ lệ nhất định để thu được sữa có hàm lượng chất béo mong
muốn