Tiết 96 cac thanh phan biet lap

Câu 1: Đặc điểm và công dụng của
Khởi ngữ ở trong câu?
Đặt câu có khởi ngữ?


Câu 2: Trong những câu sau, câu nào có
khởi ngữ ?
a/ Quyển sách này, tôi đọc rồi.
b/ Về văn học, tơi nhận thấy nó có tác
động lớn đến tư tưởng, tình cảm con
người.
c/ Hơm qua, tơi được điểm mười.


Tiết 96 TIẾNG VIỆT: CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP

 2. Bài học: Thành
I/ Thành phần tình thái:

1. Phân tích ngữ liệu
a/ Chắc: độ tin cậy cao
b/ Có lẽ: độ tin cậy thấp
 Thể hiện cách nhìn của
người nói đối với sự việc
trong câu.
=> Thành phần tình thái

a/ phần
Với lịng
lịng

mong nhớ
nhớ
tình mong
a/
Với
của được
anh, anh
chắc
anh
của
anh,
nghĩ
thái
dùng
để thể
nghĩ cách
rằng,
consẽ
anh
sẽ
rằng,
con nhìn
anh
chạy
hiện
của
chạy
xơ
vào
lịng

anh,
người
nói
đốianh,
với sẽ
sự
xơ
vào
lịng
sẽ ơm
chặt
lấy
cổ
anh.
việc
được
nói
ơm
chặt
lấy
cổđến
anh.
trong câu.
b/ Anh
Anh quay
quay lại
lại nhìn
nhìn con
con
b/

vừa khe
khe khẽ
khẽ lắc
lắc đầu
đầu
vừa
vừa cười.
cười. Vì
Cókhổ
lẽ vìtâm
khổ
vừa
tâm nỗi
đếnkhơng
nỗi khơng
đến
khóc
khóc được,
nênphải
anh
được,
nên anh
phải cười
vậy thơi.
cười
vậy thơi.


Tìm thành phần
tình thái trong

những câu
sau?


a/ Nhưng cịn cái này mà ơng sợ, có lẽ cịn
có ghê
lẽ rợn hơn cả những
tiếng kia nhiều.
(Kim Lân, Làng)

b/ Trong giờ phút cuối cùng, khơng cịn đủ sức trăng trối lại điều gì,
hình như chỉ có tình cha con là khơng thể chết được, anh đưa tay
vào túi, móc cây
lược,
đưa cho tơi và nhìn tơi một hồi lâu.
hình
như
(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)

c/ Ông lão bỗng ngừng lại, ngờ ngợ như lời mình khơng được đúng
lắm. Chả nhẽ cái bọn ở làng lại đốn đến thế được.

Chả nhẽ

(Kim Lân, Làng)


I/ Thành phần tình thái:
II/ Thành phần cảm thán:
1. Phân tích ngữ liệu

a/ Ồ, sao mà độ ấy
a/
Sao
mà
độ
ấy
vui thế.
vui thế.

( Kim Lân, Làng)
( Kim Lân, Làng)

a/ Ồ: vui thích
b/
Trời
ơi,
chỉ
b/
Chỉ
cịn
có
năm
tiếc
nuối
b/ Trời ơi:
cịn
phút!có năm phút!
 Bộc lộ tâm lí của
người nói

=> Thành phần cảm
thán

(Nguyễn
(NguyễnThành
ThànhLong,
Long,Lặng
LặnglẽlẽSa
SaPa)
Pa)


I/ Thành phần tình thái
II/ Thành phần cảm thán
2/ Bài học

Thành phần cảmthán
được dùng để bộc lộ tâm
lí của người nói (vui, buồn
mừng,giận,...)


Chao ôi
ôi, bắt gặp một con người
Chao
như anh ta là một cơ hội hãn hữu
cho sáng tác, nhưng hoàn thành
sáng tác còn là một chặn đường
dài.

(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
Tìm thành phần cảm thán
trong câu trên?


Thành phần tình thái
Thành phần cảm thán
 Khơng tham gia diễn đạt
nghĩa sự việc của câu.
=> Thành phần biệt lập


I/ Thành phần tình thái:

 Các thành phần tình thái,
II/ Thành phần cảm thán cảm thán là những bộ phận
không tham gia vào việc
III/ Luyện tập:
diễn đạt nghĩa sự việc của
câu nên được gọi là thành
phần biệt lập.


III. Luyện tập:
Bài 1: đã đưa vào từng phần phân tích
Chao ơi, con chuồn chuồn ớt
Mới đẹp làm sao!


Bài 2:

Chắc là, dường như, chắc chắn,có lẽ,
chắc hẳn, hình như,có vẻ như

Hãy xếp những từ ngữ
sau đây theo trình tự tăng dần
độ tin cậy (hay chắc chắn)?


chắc chắn
chắc hẳn
chắc là
có lẽ
có vẻ như
dường như

hình như


THẢO LUẬN NHĨM BÀN
Trong ba từ: “chắc”, “hình như”, ”chắc
chắn”:
+ Từ
độ tin
cậy như
cao nhất?
Với
lịngnào
mong
(1) hình
anh nghĩ rằng,

+ Từ
cậy thấp
nhớ
củanào
anhđộ tin
con anh sẽ
(2) chắc
chắn nhất?
chạy
xơ
vào
Vì sao nhà văn
Nguyễn
Quang
Sáng
lại
(3) chắc
lịng
anh, sẽ ơm
chọn từ “chắc” trong văn cảnh
ấy?
chặt lấy cổ anh.


Bài 3: Sgk/19

- Từ “chắc chắn” có độ tin cậy
cao nhất.
- Từ “hình như” có độ tin cậy
thấp nhất.

 Chọn từ “chắc”:
+ Theo tình cảm huyết thống thì
sự việc phải diễn ra như vậy.


Viết một đoạn văn ngắn nói về cảm
xúc của em khi được thưởng thức
một tác phẩm văn nghệ. Trong đoạn
văn đó có câu chứa thành phần tình
thái hoặc cảm thán?


BÀI 4
Chọn từ điền vào chỗ trống cho phù hợp
(có lẽ, chắc chắn, Ôi)
“ Đọc văn bản “Phong cách Hồ Chí Minh” của Lê
chắc chắn cũng cảm kích và thêm yêu quý
Anh Trà…............…ai
Bác. Bác quả là một người cao cả, vĩ đại. Bác có phong
cách sống vơ cùng giản dị và thanh cao. Điều ấy thể
hiện trong bữa ăn hàng ngày, cách ăn mặc, lời nói.
Tồn thể dân tộc Việt Nam và.....……cả
thế giới đều
có lẽ
kính trọng Bác- vị lãnh tụ của một nước, lại có một lối
sống thanh đạm đến thế...........!
Ôi Bác sống cao đẹp quá.
Bác như một ánh mặt trời toả sáng nơi nơi.”

Trong các câu sau đây, câu nào khơng có
thành phần tình thái?
a/ Ngày mai kiểm tra tốn.
b/ Có lẽ ngày mai lớp ta kiểm tra tốn.
c/ Hình như Lan ốm.
d/ Dường như lớp ta ngày càng học tốt hơn.


Dặn dị:

- Học bài và hồn thiện các bài tập.
- Chuẩn bị bài: Các thành phần biệt
- lập tiếp theo.