Luận văn thạc sĩ nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên tại trường cao đẳng nghề công nghệ việt – hàn bắc giang

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
------------------------

VŨ THỊ THU

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG
NGHỀ CÔNG NGHỆ VIỆT – HÀN BẮC GIANG

LUẬN VĂN THẠC SỸ
NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH

HÀ NỘI - 2017

Luận văn thạc sĩ Kinh tế


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
------------------------

VŨ THỊ THU

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG
NGHỀ CÔNG NGHỆ VIỆT – HÀN BẮC GIANG

Chuyên ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH
Mã số đề tài: 15BQTKDBG – 46

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. NGUYỄN BÁ NGỌC

HÀ NỘI – 2017

Luận văn thạc sĩ Kinh tế


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan: Luận văn này là cơng trình nghiên cứu thực sự của cá
nhân, được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS. TS. Nguyễn Bá
Ngọc
Các số liệu, những kết luận nghiên cứu được trình bày trong luận văn này
trung thực và chưa từng được cơng bố dưới bất cứ hình thức nào
Tơi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình
Tác giả luận văn

Vũ Thị Thu

ii
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian thực hiện đề tài "Một số giải pháp nhằm nâng cao chất
lượng đội ngũ giảng viên tại trường Cao đẳng nghề Công nghệ Việt – Hàn Bắc
Giang" tác giả đã nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của các thầy giáo, cô giáo, bạn
bè và đồng nghiệp.
Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn thầy giáo PGS.TS Nguyễn Bá Ngọc, thầy

đã hướng dẫn, tạo điều kiện thuận lợi trong suốt q trình nghiên cứu, hồn thành
đề tài.
Tác giả xin trân trọng cảm ơn trường Đại học Bách khoa Hà Nội, Viện đào
tạo sau đại học đã tạo điều kiện trong thời gian học tập, nghiên cứu và hồn
thành chương trình học tập của khóa học.
Tác giả xin chân thành cảm ơn các đồng chí lãnh đạo, các cán bộ, giảng
viên trường Cao đẳng nghề Công nghệ Việt – Hàn Bắc Giang đã giúp đỡ, đóng
góp nhiều ý kiến bổ ích, tạo điều kiện về tài liệu trong quá trình nghiên cứu đề
tài.
Đồng thời xin chân thành cảm ơn tập thể anh, chị, em lớp thạc sỹ Quản trị
kinh doanh khóa 2015B đã giúp đỡ trong thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn
thành luận văn.
Dù đã có rất nhiều cố gắng trong q trình thực hiện đề tài, nhưng do điều
kiện nghiên cứu và khả năng cịn hạn chế, luận văn chắc chắn khơng tránh khỏi
những thiếu sót. Tơi rất mong được sự đóng góp ý kiến quý báu của quý thầy cô
giáo cùng các bạn đồng nghiệp
Xin chân thành cảm ơn!
Hà nội, tháng 07 năm 2017
Tác giả luận văn

Vũ Thị Thu

iii
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN..................................................................................................ii
LỜI CẢM ƠN.......................................................................................................iii
MỤC LỤC............................................................................................................. iv

DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU, CÁC CHỮ VIỆT TẮT.......................................vi
DANH MỤC CÁC BẢNG..................................................................................vii
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ............................................................viii
PHẦN MỞ ĐẦU....................................................................................................1
Chương 1 – CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ
GIẢNG VIÊN TRONG TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ......................................4
1.1. Chất lượng đội ngũ giảng viên trong trường Cao đẳng nghề…………..........4
1.1.1. Khái niệm chất lượng đội ngũ giảng viên trong trường Cao đẳng nghề...........4
1.1.2. Ý nghĩa của việc nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên trong trường Cao
đẳng nghề..................................................................................................................5
1.2. Nội dung chất lượng đội ngũ giảng viên trong trường cao đẳng nghề và các
tiêu chí đánh giá……………………………………………………….................6
1.2.1. Thể lực.............................................................................................................6
1.2.2. Trí lực..............................................................................................................7
1.2.3. Tâm lực..........................................................................................................11
1.2.4. Chất lượng phối hợp thực hiện mục tiêu của Trường....................................12
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ giảng viên trong trường Cao
đẳng nghề……………………………………………………………….............14
1.3.1. Nhân tố bên ngoài trường..............................................................................14
1.3.2. Các yếu tố bên trong trường...........................................................................16
1.4. Kinh nghiệm một số trường trong nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên. 22
1.4.1. Trường cao đẳng nghề Bắc Giang..................................................................22
1.4.2. Trường cao đẳng Kỹ thuật công nghiệp.........................................................23
1.4.3. Bài học rút ra cho trường Cao đẳng nghề Công nghệ Việt – Hàn Bắc Giang
................................................................................................................................. 25
Tóm tắt chương 1……………………………………………………….............26
Chương 2 – PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ
GIẢNG VIÊN TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHỆ VIỆT – HÀN
BẮC GIANG........................................................................................................27
2.1. Đặc điểm hoạt động của trường Cao đẳng nghề Công nghệ Việt – Hàn......27

2.1.1. Lịch sử hình thành và các mốc phát triển của trường.....................................27
2.1.2. Chức năng và nhiệm vụ của trường...............................................................30
iv
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


2.1.3. Bộ máy quản lý của trường............................................................................31
2.2. Một số thành tích hoạt động của Trường (2013-2016).................................33
2.3. Phân tích thực trạng chất lượng đội ngũ giảng viên của Trường ………….34
2.3.1. Thể lực...........................................................................................................35
2.3.2. Trí lực............................................................................................................37
2.3.3. Tâm lực..........................................................................................................45
2.3.4. Cơ cấu và sự phối hợp hoạt động...................................................................47
2.4. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ giảng viên của
Trường………………………………………………………………..................54
2.4.1. Các yếu tố bên trong......................................................................................54
2.4.2. Các yếu tố bên ngoài......................................................................................57
2.5. Đánh giá chung..............................................................................................58
2.5.1. Những điểm mạnh.........................................................................................58
2.5.2. Tồn tại và nguyên nhân..................................................................................59
Tóm tắt chương 2.................................................................................................62
Chương 3 - MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHÂT LƯỢNG ĐỘI NGŨ
GIẢNG VIÊN TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CÔNG NGHỆ VIỆT –
HÀN BẮC GIANG..............................................................................................63
3.1. Định hướng phát triển của trường CĐ nghề Công nghệ Việt – Hàn Bắc
Giang (đến năm 2020)..........................................................................................63
3.1.1. Mục tiêu tổng quát.........................................................................................63
3.1.2. Mục tiêu cụ thể..............................................................................................63
3.2. Định hướng nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên của Trường................65
3.3. Đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên tại Trường........66

3.3.1. Giải pháp 1: Giải pháp về đào tạo, phát triển và nâng cao chất lượng đội
ngũ giảng viên.........................................................................................................66
3.3.2. Giải pháp 2: Tăng cường công tác đánh giá chất lượng đội ngũ giảng viên
................................................................................................................................. 74
3.3.3. Giải pháp 3: Thực hiện chế độ chính sách, chăm lo cải thiện đời sống vật
chất và tinh thần cho đội ngũ giảng viên..................................................................80
Tóm tắt chương 3..................................................................................................83
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ......................................................................85
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................88
PHỤ LỤC.............................................................................................................89

v
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU, CÁC CHỮ VIỆT TẮT
Viết tắt
ASEAN
Bộ GD & ĐT
Bộ LĐTB&XH
BG
CNĐKHĐ
CNĐKBS
CNH - HĐH
CĐ
CĐN
CT HSSV
CN
CBGV
ĐNGV

ĐT&HTQT
ĐK
GDĐT
GVBM
HS-SV
KOICA
KH – TC
MTQG
NCS
NCKH
ODA
QĐ
QLCL&NCKH
QĐ-CĐN
TCDN
TCHCQT
TS
ThS
UBNN
VKtech

Viết đầy đủ
Association of Southeast Asian Nations (Hiệp hội các quốc
gia Đông Nam Á)
Bộ Giáo dục và Đào tạo
Bộ Lao động thương binh và xã hội
Bắc Giang
Chứng nhận đăng ký hoạt động
Chứng nhận đăng ký bổ sung
Cơng nghiệp hóa – Hiện đại hóa

Cao đẳng
Cao đẳng nghề
Công tác học sinh sinh viên
Công nghệ
Cán bộ giảng viên
Đội ngũ giảng viên
Đào tạo và Hợp tác quốc tế
Điều kiện
Giáo dục đào tạo
Giáo viên bộ môn
Học sinh - Sinh viên
The Korea International Cooperation Agency (Cơ quan
Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc)
Phịng Kế hoạch – Tài chính
Mục tiêu Quốc gia
Nghiên cứu sinh
Nghiên cứu khoa học
Official Development Assistance ( Hỗ trợ phát triển chính
thức)
Quyết định
Quản lý chất lượng và nghiên cứu khoa học
Quyết định - Cao đẳng nghề
Tổng cục dạy nghề
Tổ chức hành chính quản trị
Tiến sĩ
Thạc sỹ
Ủy ban nhân dân
Cao đẳng nghề công nghệ Việt – Hàn

vi

Luận văn thạc sĩ Kinh tế


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1: Phân loại sức khỏe theo thể lực.............................................................7
Bảng 2.1: Chiều cao của GV trường CĐN CN Việt – Hàn Bắc Giang................35
Bảng 2.2: Cân nặng của GV trường CĐN CN Việt – Hàn Bắc Giang.................36
Bảng 2.3: Bảng phân loại sức khỏe đội ngũ giảng viên của trường CĐN CN Việt
– Hàn Bắc Giang tính đến năm 2016..................................................................36
Bảng 2.4: Bảng cơ cấu giảng viên theo trình độ của trường CĐ nghề công nghệ
Việt – Hàn Bắc Giang.........................................................................................38
Bảng 2.5: Bảng thống kê số lượng giảng viên trường CĐ nghề CN Việt – Hàn
Bắc Giang được cử đi đào tạo, cơng tác nước ngồi...........................................40
Bảng 2.6: Kết quả khảo sát sinh viên về giảng viên (tính theo tỷ lệ %)..............44
Bảng 2.7: Kết quả khảo sát sinh viên đánh giá về phẩm chất đạo đức Đội ngũ
giảng viên Trường CNĐ CN Việt – Hàn Bắc Giang...........................................46
Bảng 2.8: Số lượng đội ngũ giảng viên và sinh viên trường CĐN CN................47
Việt – Hàn Bắc Giang từ năm học 2013 – 2014 đến năm học 2015 – 2016.......47
Bảng 2.9: Số lượng đội ngũ giảng viên và sinh viên theo chuyên ngành trường
CĐN CN Việt – Hàn Bắc Giang từ năm học 2013 – 2014 đến năm học 2015 –
2016....................................................................................................................48
Bảng 2.10: Cơ cấu tuổi ĐNGV trường CĐN CN Việt – Hàn BG.......................50
Bảng 2.11: Cơ cấu giới........................................................................................50
Bảng 2.12: Quy trình xét điều kiện dự thi lần 1..................................................51
Bảng 2.13: Quy trình xét điều kiện dự thi lần 2..................................................52
Bảng 2.14: Quy trình học bổ sung và kiểm tra lại định kỳ..................................53
Bảng 3.1. Bảng mô tả công việc GV trường CĐN CN Việt – Hàn Bắc Giang....77

vii
Luận văn thạc sĩ Kinh tế

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
Hình 2.1: Chiều cao của giảng viên trường CĐN CN Việt – Hàn Bắc Giang.....35
Hình 2.2: Tỷ lệ cân nặng của GV trường CĐN CN Việt – Hàn Bắc Giang.........36
Hình 2.3: Biểu đồ phân loại sức khỏe của giảng viên trường tính đến 2016.......37
Hình 2.4: Năng lực truyền đạt của đội ngũ giảng viên Trường CĐN CN Việt –
Hàn Bắc Giang....................................................................................................42
Hình 2.5: Tỉ lệ về số sinh viên/ giảng viên..........................................................47
Hình 2.6: Tỉ lệ về số sinh viên/giảng viên theo từng chuyên ngành 2014- 2015
............................................................................................................................49
Hình 2.7: Tỉ lệ về số sinh viên/ giảng viên theo từng chuyên ngành 2015-2016. 49

viii
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong tiến trình hội nhập quốc tế của nước ta hiện nay, dạy nghề là lĩnh vực
được chú ý trong việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực kỹ thuật vì nó góp phần
nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế để tạo nên sự thịnh vượng của mỗi Quốc
gia. Trong xu thế đó, sự cạnh tranh giữa các quốc gia trong mọi lĩnh vực, đặc biệt
trong kinh tế, ngày càng trở nên quyết liệt, gay gắt. Lợi thế cạnh tranh sẽ thuộc về
quốc gia nào có nguồn nhân lực chất lượng cao. Bởi vậy, nguồn nhân lực chất
lượng cao trở thành yếu tố cơ bản bảo đảm sự thành cơng của sự nghiệp cơng
nghiệp hố, hiện đại hố, đảm bảo cho sự tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững
của Việt Nam hiện tại cũng như trong tương lai.
Trong những năm qua, cùng sự nghiệp phát triển dạy nghề, đội ngũ giảng
viên dạy nghề (ĐNGV) tăng nhanh về số lượng, chất lượng từng bước được nâng

lên về chuẩn trình độ đào tạo, kỹ năng nghề và năng lực sư phạm. Công tác đào tạo
bồi dưỡng giảng viên dạy nghề đã có nhiều đổi mới và mở rộng mạng lưới các cơ
sở đào tạo bồi dưỡng giảng viên dạy nghề. Chính sách đối với giảng viên dạy nghề
từng bước được quan tâm. Ngồi ra, cịn có một số chế độ, chính sách riêng đối với
giảng viên dạy nghề như: chế độ làm việc, chế độ sử dụng, bồi dưỡng nâng cao
chun mơn nghiệp vụ; chính sách về phụ cấp cho giảng viên khi dạy thực hành các
nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và phụ cấp đặc thù cho giảng viên dạy nghề
cho người tàn tật, khuyết tật.
Bên cạnh những kết quả và tiến bộ đã đạt được, công tác phát triển và đổi mới
cơ chế chính sách đối với đội ngũ giảng viên dạy nghề còn nhiều bất cập kéo dài, rất
chậm được khắc phục. Mặc dù số lượng giảng viên dạy nghề những năm qua tăng
đáng kể nhưng so với yêu cầu đổi mới và phát triển dạy nghề, số lượng giảng viên
dạy nghề vẫn còn thiếu trầm trọng. Cơ cấu ngành nghề đào tạo giảng viên dạy nghề
chưa hợp lý, một số nghề chưa có giảng viên được đào tạo cơ bản, kỹ năng nghề
còn hạn chế, tỷ lệ giảng viên dạy tích hợp cịn thấp so với yêu cầu của chương trình
đào tạo. Trình độ ngoại ngữ, tin học của giảng viên dạy nghề còn yếu, hạn chế khả
năng cập nhật công nghệ mới, ứng dụng tin học và các phương pháp sư phạm hiện
đại. Khả năng phát triển chương trình, biên soạn giáo trình, tài liệu dạy nghề của
giảng viên dạy nghề còn hạn chế. Chính sách đối với giảng viên dạy nghề vẫn cịn
nhiều bất cập, chưa khuyến khích, thu hút những người có năng lực vào làm giảng
viên dạy nghề, chưa tạo ra sự gắn bó, tâm huyết với nghề nghiệp.
Tuy nhiên, trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên dạy nghề, chúng
ta cũng đang đối mặt với những thách thức. Hội nhập quốc tế sâu, rộng tạo điều
1
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


kiện thuận lợi cho dạy nghề tiếp cận với những kiến thức mới, cơng nghệ mới, mơ
hình dạy nghề hiện đại, mở rộng trao đổi kinh nghiệm, có cơ hội tiếp cận, thu hút
các nguồn lực bên ngoài cho phát triển dạy nghề, song cũng đòi hỏi giảng viên dạy

nghề phải thích ứng được kịp thời. Xu hướng đa dạng hố các loại hình và phương
thức giáo dục – đào tạo, phát triển đào tạo từ xa, qua mạng, sự thay đổi chức năng
và mơ hình của các cơ sở dạy nghề cũng là thách thức đối với giảng viên dạy nghề
trong bối cảnh mới.
Nằm trong bối cảnh đó, đối với trường Cao đẳng nghề Công nghệ Việt - Hàn
Bắc Giang việc nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên là rất cần thiết và quan
trọng bởi những lý do sau:
Một là: Do vị trí, vai trị của nhà trường trong q trình đào tạo nguồn nhân
lực có tay nghề cho các tỉnh lân cận và cho Tỉnh nhà – Bắc Giang.
Hai là: Đội ngũ giảng viên trong nhà trường, với tư cách là những chủ thể tiến
hành các công việc trong q trình đào cho nguồn nhân lực có trình độ cao đẳng
nghề và cũng chính là yếu tố bảo đảm cho việc đào tạo nguồn nhân lực đạt hiệu quả
cho nước nhà.
Ba là: Đánh giá đúng thực trạng chất lượng đội ngũ giảng viên từ đó đưa ra
các giải pháp cơ bản để nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên đến năm 2020.
Từ các vấn đề nêu trên, để đánh giá được thực trạng chất lượng giảng viên
trong nhà trường, tìm ra những điểm mạnh, điểm yếu nhằm đưa ra giải pháp cơ bản
để nâng cao chất lượng giảng viên của nhà trường. Vì thế, tơi đã chọn đề tài làm
luận văn là “Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên trường Cao
đẳng nghề Công nghệ Việt - Hàn Bắc Giang”. Với mong muốn luận văn có thể góp
phần hồn thiện cơng tác phát triển đội ngũ giảng viên dạy nghề tại Trường Cao
đẳng nghề Công nghệ Việt –Hàn Bắc Giang.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Ba mục tiêu chính của luận văn gồm có:
- Tổng hợp và hệ thống hóa cơ sở lý luận về chất lượng Đội ngũ giảng viên
trong trường dạy nghề.
- Phân tích thực trạng chất lượng đội ngũ giảng viên tại trường Cao đẳng nghề
công nghệ Việt – Hàn Bắc Giang. Đánh giá được những điểm mạnh, yếu và nguyên
nhân ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ giảng viên tại trường Cao đẳng nghề công
nghệ Việt – Hàn Bắc Giang.

- Đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên tại trường Cao
đẳng nghề công nghệ Việt – Hàn Bắc Giang

2
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là tất cả những vấn đề về lý luận và thực tiễn liên quan
đến công tác phát triển đội ngũ giảng viên tại trường Cao đẳng nghề Công nghệ
Việt –Hàn Bắc Giang.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Không gian: Nghiên cứu trên phạm vi trường Cao đẳng nghề Công nghệ
Việt – Hàn Bắc Giang.
- Thời gian: Các giải pháp chỉ có ý nghĩa trong thời hạn từ năm 2017 – 2020.
4. Phương pháp nghiên cứu
Trong luận văn sử dụng phương pháp tổng hợp, phân tích thống kê, so sánh
với các số liệu thứ cấp được thu thập trong và ngoài trường.
- Trong luận văn đồng thời sử dụng phương pháp điều tra nghiên cứu thực tể
tại trường, các số liệu sơ cấp thu được tổng hợp, xử lý thống kê thơng qua các cơng
cụ phân tích như: Bảng biểu, đồ thị để biểu diễn kết quả phân tích và nghiên cứu
đánh giá.
5. Đóng góp về khoa học và thực tiễn của luận văn
Trình bày có hệ thống vai trò, sự cần thiết và nội dung nâng cao chất lượng đội
ngũ giảng dạy nghề trong điều kiện hiện nay ở nước ta.
Đánh giá một cách khoa học thực trạng của đội ngũ giảng viên tại trường Cao
đẳng nghề Công nghệ Việt – Hàn Bắc Giang.
Trên cơ sở phân tích lý luận và thực tiễn, luận văn nêu lên một số phương
hướng và giải pháp cơ bản nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên tại trường

Cao đẳng nghề Công nghệ Việt – Hàn Bắc Giang.
Kết quả luận văn sẽ có thêm cơ sở khoa học cho các cơ quan chức năng trong
việc hoạch định cơ chế, chính sách liên quan đến chất lượng đội ngũ giảng viên
trong các trường Cao đẳng nghề.
6. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung luận văn:
Chương 1: Cơ sở lý luận về chất lượng đội ngũ giảng viên trường cao đẳng
nghề.
Chương 2: Phân tích thực trạng chất lượng đội ngũ giảng viên tại trường Cao
đẳng nghề Công nghệ Việt – Hàn Bắc Giang.
Chương 3: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên tại
trường Cao đẳng nghề Công nghệ Việt – Hàn Bắc Giang.

3
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


Chương 1 – CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHẤT LƯỢNG ĐỘI
NGŨ GIẢNG VIÊN TRONG TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ
1.1. Chất lượng đội ngũ giảng viên trong trường Cao đẳng nghề
1.1.1. Khái niệm chất lượng đội ngũ giảng viên trong trường Cao đẳng
nghề
Chất lượng là phạm trù triết học biểu thị những thuộc tính bản chất của sự vật,
chỉ rõ nó là cái gì, tính ổn định tương đối của sự vật, phân biệt nó với sự vật khác.
Theo Từ điển tiếng việt do NXB văn hóa thơng tin ban hành năm 1999 xác
định: Chất lượng phạm trù triết học biểu thị những thuộc tính bản chất của sự vật,
chỉ rõ nó là cái gì, tính ổn định tương đối của sự vật phân biệt nó với sự vật khác,
chất lượng là đặc tính khách quan của sự vật. Chất lượng biểu hiện ra bên ngồi,
qua các thuộc tính. Nó là cái liên kết các thuộc tính của sự vật lại làm một, gắn bó
với sự vật như một tổng thể bao qt tồn bộ sự vật và khơng tách khỏi sự vật. Sự

vật khi vẫn cịn là bản thân nó thì khơng thể mât chất lượng của nó. Sự thay đổi chất
lượng kéo theo sự thay đổi của sự vật, về căn bản chất lượng của sự vật bao giờ
cũng gắn với quy định về số lượng của nó và khơng thể tồn tại ngồi quy định ấy.
Mỗi sự vật bao giờ cũng là sự thống nhất giữa số lượng và chất lượng.
PGS. Lê Đức Phúc (2003) nêu rõ “chất lượng là cái tạo nên phẩm chât, giá trị
của một người, sự vật, sự việc. Đó là tổng thể những thuộc tính cơ bản khẳng định
sự tồn tại của một sự vật và phân biệt nó với các sự vật khác”.
Chất lượng là mức hoàn thiện, là đặc trưng so sánh hay đặc trưng tuyệt đối,
dấu hiệu đặc thù, các dự kiến, các thông số cơ bản (Oxford pocket dictionnay,4Ed).
Xuất phát từ các quan niệm về chất lượng nêu trên có thể hiều chất lượng
giảng viên là tồn bộ những thuộc tính, những đặc điểm cấu trúc của giảng viên
được bao hàm từ các yếu tố: Thể lực, trí lực và tâm lực. giảng viên phải đạt chuẩn
về chất lượng vì chất lượng của giảng viên là vấn đề vơ cùng quan trọng của một tổ
chức có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng đào tạo.
Phần trên đã trình bày các yêu tố cấu thành nên chất lượng của một giảng viên.
Nhưng chất lượng của Đội ngũ giảng viên không chỉ bao gồm có vậy. Chất lượng
đội ngũ giảng viên trong trường Cao đẳng nghề là toàn bộ những thuộc tính, những
đặc điểm cấu trúc của đội ngũ giảng viên trong trường Cao đẳng nghề. Những thuộc
tính, cấu trúc này gắn bó với nhau trong một tổng thể thống nhất tạo nên giá trị và
sự tồn tại của đội ngũ trong trường Cao đẳng nghề và làm cho đội ngũ giảng viên
khác với đội ngũ khác.

4
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


Chất lượng đội ngũ giảng viên trong trường Cao đẳng nghề được thơng qua
các thuộc tính bản chất sau:
- Số lượng và cơ cấu đội ngũ
- Thể lực

- Phẩm chất đạo đức
- Trình độ chun mơn
- Năng lực giảng dạy
- Năng lực nghiên cứu khoa học
- Tham gia các hoạt động khác trong nhà trường (tham gia công tác quản lý
đào tạo, bồi dưỡng, cơng tác đảng, đồn thể và các hoạt động khác)
Tóm lại chất lương đội ngũ giảng viên trong trường Cao đẳng nghề bao gồm 7
tiêu chí trên, mỗi tiêu chí có vị trí, tầm quan trọng đặc biệt và giữa chúng có mối
quan hệ hữu cơ, tác động qua lại lẫn nhau, phối hợp tạo thành hệ thống hoàn chỉnh
giúp đội ngũ giảng viên trường Cao đẳng nghề tồn tại, phát triển và hoàn thành
nhiệm vụ được giao.
1.1.2. Ý nghĩa của việc nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên trong
trường Cao đẳng nghề
Với vai trò chủ đạo trong quá trình giáo dục ở các trường, các cơ sở giáo dục
- đào tạo. Chất lượng đội ngũ giảng viên tác động trực tiếp đến chất lượng giáo dục.
Muốn trị giỏi phải có thầy giỏi. Khâu then chốt của chiến lược phát triển giáo dục
đào tạo là đội ngũ những người thầy giáo làm nhiệm vụ giảng dạy và quản lý giáo
dục. Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: “Thầy tốt thì ảnh hưởng tốt, thầy
xấu thì ảnh hưởng xấu khơng thể có trị giỏi nếu thiếu thầy giỏi”.
Giáo dục Việt Nam đang trong quá trình cải cách để đáp ứng được yêu cầu
của thời đại mới, thời đại cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế. Tuy nhiên, sự cải
cách đó chỉ thực sự thành cơng khi quan tâm phát triển đội ngũ giảng viên, giảng
viên. Tổ chức văn hóa và giáo dục của Liên hợp quốc (UNESCO) từng khuyến cáo:
“Mọi cuộc cải cách giáo dục đều bắt đầu từ người giảng viên”.
Đội ngũ giảng viên nói chung và giảng viên của trường Cao đẳng nghề nói
riêng là lực lượng nòng cốt trong việc thực hiện Giáo dục và đào tạo lực lượng lao
động chuyên môn kỹ thuật, đồng thời giữ vai trò quyết định trong việc đảm bảo chất
lượng, hiệu quả của nền giáo dục nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao
động. Do vậy công tác nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên có vai trị và ý nghĩa

vơ cùng quan trong trong sứ mệnh phát triển chung của mỗi nhà trường trong cơng
tác đào tạo nghề từ đó tạo cơ sở vững chắc cho sự phát triển chung của đất nước.
5
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


Bên cạnh đó, việc nâng cao chất lượng trong cơng tác đào tạo nghề sẽ huy
động tối đa lực lượng lao động xã hội và phát triển kinh tế - xã hội. Phát triển lực
lượng lao động thông qua đào tạo nghề sẽ phát huy được năng lực, sở trường của
từng lao động nhờ vậy khai thác triệt để các nguồn lực về tài nguyên, vốn, khoa học
công nghệ, nguồn nhân lực góp phần nâng cao hiệu quả trong sản xuất kinh doanh.
Qua đó thấy rằng việc nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên trong công tác đào
tạo nghề sẽ góp phần vào việc thực hiện mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội
công bằng, dân chủ, văn minh” của Đảng và Nhà nước ta.
Như vậy, yêu cầu nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên dạy nghề là một
vấn đề sống còn của các trường Cao đẳng nghề. Chúng ta phải thừa nhận một nền
giáo dục không thể phát triển vượt cao hơn tầm những giảng viên làm việc cho nó.
Giảng viên có một vị trí cực kỳ quan trọng, nhất là trong tình hình giáo dục phải
hướng vào phục vụ cho yêu cầu CNH- HĐH đưa đất nước “đi tắt”, “đón đầu” để
đuổi kịp các nước tiên tiến trong khu vực và trên thế giới. Do đó vấn đề nghiên cứu
xây dựng các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên nói chung và
giảng viên của hệ thống giáo dục dạy nghề nói riêng trong chiến lược phát triển giáo
dục đào tạo có ý nghĩa, tầm quan trọng và tính cấp bách đặc biệt.
1.2. Nội dung chất lượng đội ngũ giảng viên trong trường cao đẳng nghề
và các tiêu chí đánh giá
Giảng viên dạy nghề là những người trực tiếp giảng dạy cho sinh viên và tiếp
xúc, giải quyết các công việc liên quan tới sinh viên trong quá trình học tập tại
trường Cao đẳng nghề. Chính bởi vậy, cũng như trong các cấp học khác của cả
ngành giáo dục, các phẩm chất và kỹ năng đặc trưng của giảng viên dạy nghề sẽ
không thể khơng có ảnh hưởng tới việc hình thành phẩm chất, kỹ năng tay nghề của

nguồn nhân lực có tay nghề của toàn xã hội. Xem xét yêu cầu về các phẩm chất, kỹ
năng cụ thể của cán bộ công tác trong các cơ sở đào tạo nghề mà đặc biệt là đội ngũ
giảng viên, giảng viên và là các yếu tố như sau:
1.2.1. Thể lực
1.2.1.1. Sức khỏe
Thể lực là yêu cầu đầu tiên đối với người lao động, đây là điều kiện tiên quyết
để duy trì và phát triển trí tuệ, là phương tiện thiết yếu để chuyền tải tri thức vào
hoạt động thực tiễn, biến tri thức thành sức mạnh vật chất. Trong điều kiện cách
mạng khoa học công nghệ, hàm lượng tri thức trong sản phẩm lao động chiếm tỷ
trọng lớn thì yêu cầu về sức khỏe càng cao bởi nó là cơ sở của năng lực tư duy, sáng
tạo. Tuy nhiên, một thực tế hiện nay là thể lực của người lao động Việt Nam tuy có
tăng so với trước nhưng vẫn cịn khá thấp so với các nước trong khu vực và thế giới.
6
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


Người lao động Việt Nam có tầm vóc nhỏ bé, sức khỏe yếu vì thế gây ảnh hưởng
khơng nhỏ đến quá trình lao động đặc biệt là khi xuất khẩu lao động. Do đó, nâng
cao chất lượng là thực sự cần thiết để cải thiện tình trạng này.
Sức khỏe thể hiện sự dẻo dai về thể lực của giảng viên trong q trình làm
việc. Chất lượng giảng dạy khơng chỉ thể hiện qua trình độ hiểu biết của con người
mà còn cả sức khỏe của bản thân giảng viên. Nếu khơng có sức khỏe, bao nhiêu
kiến thức, kỹ năng cũng nằm lại trong thể xác con người. Có sức khỏe mới làm việc
được, cống hiến chất xám của mình. Phân loại sức khỏe theo thể lực của Bộ Y tế
quy định được xếp theo mức trên cơ sở đánh giá tuyệt đối để có nhận xét định tính
cho từng loại.
1.2.1.2. Tiêu chí đánh giá sức khỏe
Sức khỏe được đánh giá theo chiều cao, cân nặng và có thang đo nhất định.
Đối với từng ngành khác nhau sẽ có yêu cầu thể chất khác nhau. Việc phân loại sức
khỏe được thể hiện trong bảng 1.1.

Bảng 1.1: Phân loại sức khỏe theo thể lực
NAM
NỮ
LOẠI
SỨC
KHỎE

Cao đứng
(cm)

Cân nặng
(kg)

Vòng ngực
(cm)

Cao đứng
(cm)

Cân nặng
(kg)

1

 163

 51

 81

 154

 48

2

160 - 162

47 - 50

78 - 80

152 - 153

44 - 47

3

157 - 159

43 - 46

75 - 77

150 - 151

42 - 43

4

155 - 156

41 - 42

73 - 74

148 - 149

40 - 41

5

153 - 154

40

71 - 72

147

38 - 39

6

 152

 39

 70

 146

 37

(Nguồn: TT 36/TTLT- BYT – BQP ngày 17/10/2011 của BYT- BQP)
Như vậy, thể lực hay chính thể chất của giảng viên thể hiện vóc dáng về
chiều cao, cân nặng.
1.2.2. Trí lực
Trí lực là năng lực của trí tuệ, quyết định phần lớn khả năng lao động sáng
tạo của con người. Trí tuệ được xem là yếu tố quan trọng hàng đầu của nguồn lực
con người bởi tất cả những gì thúc đẩy con người hành động tất nhiên phải thơng
qua đầu óc của họ. Khai thác và phát huy tiềm năng trí tuệ trở thành yêu cầu quan
trọng nhất của việc phát huy nguồn lực con người. Gồm trình độ tổng hợp từ văn
hố, chun mơn, kỹ thuật, kỹ năng lao động. Trình độ văn hố, với một nền tảng
học vấn nhất định là cơ sở cho phát triển trình độ chun mơn kỹ thuật. Trình độ

7
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


chuyên môn kỹ thuật là điều kiện đảm bảo cho nguồn lực con người hoạt động
mang tính chun mơn hố và chun nghiệp hố.
1.2.2.1. Trình độ chun mơn
Trình độ đội ngũ giảng viên là yếu tố phản ánh khả năng trí tuệ của đội ngũ
này. Là điều kiện cần thiết cho họ thực hiện hoạt động giảng dạy và nghiên cứu
khoa học. Trình độ đội ngũ giảng viên trước hết được thể hiện ở trình độ đào tạo về
chun mơn nghiệp vụ.
Để có chất lượng hoạt động đào tạo tốt, trước tiên người giảng viên phải có
trình độ chun mơn tốt. Một người giảng viên khơng có trình độ chun mơn tốt,
khơng có kiến thức thì lấy gì để truyền đạt cho sinh viên?

Vì vậy, trình độ của đội ngũ giảng viên, trước hết phải nói tới hệ thống tri
thức mà giảng viên đạt được, là những tri thức liên quan đến môn học mà người
giảng viên đảm nhiệm giảng dạy. Thước đo trình độ chun mơn của đội ngũ giảng
viên một cách dễ dàng nhất đó là dựa vào học hàm, học vị của giảng viên. Vì vậy,
tỷ lệ trình độ của đội ngũ giảng viên có học hàm học vị cao (TS/ PGS/GS) nhiều
hay ít sẽ là một trong những yếu tố quan trọng quyết định chất lượng của đội ngũ
giảng viên.
Trong điều kiện cuộc cách mạng khoa học, kỹ thuật đang diễn ra sôi động,
tạo ra sự thâm nhập lẫn nhau giữa các khoa học, do vậy ngồi những hiểu biết về
lĩnh vực chun mơn người giảng viên cần có những hiểu biết về các kiến thức
khác. Trình độ đội ngũ giảng viên cịn được thể hiện ở khả năng tiếp cận những
thành tựu, tiến bộ KHCN của thế giới, những đổi mới trong Giáo dục đào tạo để vận
dụng trực tiếp vào hoạt động giảng dạy và nghiên cứu khoa học. Mặt khác trong xu
thế phát triển của xã hội hiện đại ngoại ngữ và tin học cũng là công cụ quan trọng
giúp người giảng viên tiếp cận với khoa học tiên tiến tăng cường hợp tác giao lưu
quốc tế nâng cao năng lực, trình độ giảng dạy và nghiên cứu khoa học. Hiện nay
trình độ ngoại ngữ, tin học đội ngũ giảng viên đã và đang được nâng cao tuy nhiên
vẫn còn nhiều hạn chế và bất cập.
1.2.2.2. Năng lực giảng dạy
Năng lực là khả năng, điều kiện chủ quan hay tự nhiên sẵn có để thực hiện một
hoạt động nào đó, hoặc là phẩm chất tâm lý, sinh lý tạo cho con người khả năng
hồn thành một nhiệm vụ nào đó.
Đối với đội ngũ giảng viên, năng lực được biểu hiện trên cơ sở hệ thống
những tri thức mà người giảng viên được trang bị, họ phải hình thành và nắm vững
hệ thống các kỹ năng của người giảng viên và được hiểu là: Khả năng vận dụng

8
Luận văn thạc sĩ Kinh tế

những kiến thức thu được vào hoạt động sư phạm và biến nó thành kỹ xảo. Kỹ xảo
là kỹ năng đạt tới mức thuần thục.
Năng lực giảng dạy của đội ngũ giảng viên được hiểu là hệ thống những tri
thức kỹ năng mà giảng viên được trang bị để tiến hành hoạt động sư phạm có hiệu
quả. Kỹ năng của người giảng viên được hiểu là khả năng vận dụng những kiến
thức thu được vào trong hoạt động sư phạm và biến nó thành kỷ xảo. Kỹ xảo là khả
năng đạt đến mức thành thục.
Để đánh giá đầy đủ năng lực của giảng viên trong lĩnh vực giảng dạy cần có
những tiêu chí đánh giá bao qt tồn bộ những yêu cầu về hoạt động giảng dạy đối
với mỗi giảng viên .
1.2.2.3. Năng lực nghiên cứu khoa học
Công tác NCKH trong trường không chỉ tạo điều kiện để nâng cao trình độ
chun mơn, năng lực giảng dạy, chất lượng bài giảng và rèn luyện năng lực xử lý
tình huống, làm tăng tiềm lực và công nghệ quốc gia…. NCKH ở các trường cao
đẳng nghề chủ yếu là nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu triển khai.
Cùng với trình độ (năng lực) chuyên môn và năng lực giảng dạy, năng lực
nghiên cứu khoa học là một trong ba năng lực cần có của một giảng viên. Mặc dù
giảng dạy và NCKH là hai nhiệm vụ có quan hệ mật thiết với nhau nhưng tiếc rằng
cách đánh giá chất lượng giảng viên hiện nay ở nhiều trường vẫn chưa chú trọng
đến hoạt động nghiên cứu khoa học của họ. Vì vậy, nghịch lý trong giáo dục nói
chung là hàng năm số lượng giảng viên giỏi được bình bầu thì nhiều nhưng chất
lượng đào tạo chung thì vẫn thấp. “Giảng viên giỏi” khó lịng trở thành những tấm
gương sáng về nghiên cứu khoa học cho sinh viên noi theo nếu bản thân họ có rất ít
các sản phẩm khoa học.
Nghiên cứu khoa học được quan niệm là một chức năng đặc trưng của
giáo dục nghề nghiệp. Với chức năng này, các trường không chỉ là trung tâm đào
tạo mà đã thực sự trở thành trung tâm nghiên cứu khoa học, sản xuất, sử dụng, phân
phối, xuất khẩu tri thức và chuyển giao công nghệ mới hiện đại. Do đó, để phù
hợp với chức năng này, yêu cầu người giảng viên phải tham gia các hoạt động
nghiên cứu khoa học và hoạt động này cần được đánh giá.

Việc tham gia vào những hoạt động NCKH có những lợi ích cơ bản sau
trong việc nâng cao chất lượng giảng viên:
- NCKH giúp giảng viên có điều kiện đào sâu hơn, nắm bắt chặt chẽ hơn
kiến thức chun mơn mà mình đang trực tiếp giảng dạy, kịp thời điều chỉnh, bổ
sung những nội dung kiến thức chưa chuẩn xác trong bài giảng của mình. Người
giảng viên tham gia NCKH một mặt vừa củng cố lại kiến thức chuyên môn của
9
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


mình, mặt khác vừa có điều kiện mở rộng, hiểu biết nhiều hơn từ những kiến thức
từ các chuyên ngành khác.
- Q trình tham gia NCKH sẽ góp phần phát triển tư duy, năng lực sáng tạo,
khả năng làm việc độc lập, trau dồi tri thức và các phương pháp nhận thức khoa học
của giảng viên đồng thời hình thành ở giảng viên những phẩm chất của nhà nghiên
cứu. Tham gia các hoạt động NCKH cũng đồng thời là quá trình giúp giảng viên tự
“cập nhật” thơng tin, kiến thức một cách thực sự hiệu quả.
- Thực hiện các hoạt động NCKH là cơ hội tốt để giảng viên có môi trường,
cơ hội bồi dưỡng năng lực chuyên môn và năng lực NCKH. Đây cũng là cơ sở cần
thiết để tiến hành đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy. Điều này sẽ góp phần
nâng cao chất lượng giảng dạy.
- Hoạt động NCKH là một lĩnh vực rất tốt để giảng viên tự khẳng định mình.
Khó có thể đánh giá một giảng viên là có năng lực chun mơn tốt nhưng hàng năm lại
khơng có cơng trình khoa học nào. Uy tín của giảng viên được khẳng định khéo theo
đó là uy tín của nhà trường được khẳng định vì một trong những tiêu chí để đánh giá,
xếp hạng các trường đó chính là mảng NCKH của giảng viên trong trường.
Cơ sở đánh giá năng lực nghiên cứu khoa học của giảng viên phải dựa vào
những sản phẩm trí tuệ của họ sáng tạo ra.
1.2.2.4. Chỉ tiêu đanh giá
Đánh giá trình độ chun mơn đội ngũ giảng viên cần đánh giá trên 3 tiêu chí:

- Học hàm, học vị của đội ngũ giảng viên
- Trình độ ngoại ngữ
- Trình độ tin học
Năng lực giảng dạy:
- Năng lực sử dụng các phương pháp giảng dạy tích cực (giảng dạy bằng tình
huống, thảo luận nhóm, khám phá, mơ phỏng, dự án…)
- Năng lực truyền đạt (trình bày, đặt câu hỏi, lắng nghe và phản hồi)
- Năng lực xử lý các tình huống trong dạy học;
- Năng lực tổ chức và quản lý lớp học;
- Năng lực sử dụng công nghệ trong giảng dạy (PowerPoint, máy tính, Web,
các phần mềm sử dụng trong chuyên môn)
- Năng lực đánh giá sinh viên
- Khả năng xây dựng và phát triển chương trình giảng dạy, chương trình đào
tạo, tài liệu học tập.
Năng lực nghiên cứu khoa học:

10
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


+ Số lượng và chất lượng các ấn phẩm được xuất bản trong các tạp chí khoa
học hoặc các hội nghị khoa học ở trong và ngoài nước liên quan đến các cơng trình
nghiên cứu.
+ Số lượng các đề tài, dự án, các cơng trình nghiên cứu khoa học tham gia.
1.2.3. Tâm lực
1.2.3.1. Nội dung
Tâm lực còn gọi là phẩm chất đạo đức, chính là tác phong, tinh thần– ý thức
trong lao động như: tác phong công nghiệp (khẩn trương, đúng giờ...), có ý thức tự
giác cao, có niềm say mê nghề nghiệp chuyên môn, sáng tạo, năng động trong cơng
việc; có khả năng chuyển đổi cơng việc cao, thích ứng với những thay đổi trong lĩnh

vực công nghệ và quản lý.
Đảng và Nhà nước ta đã xác định: “Phát triển giáo dục và đào tạo là quốc sách
hàng đầu. Nhiệm vụ của giáo dục là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng
nhân tài, đào tạo ra những con người mới, có kiến thức, có phẩm chất cách mạng,
có kĩ năng để xây dựng và bảo vệ đất nước. Đảm trách sứ mệnh quan trọng và
thiêng liêng đó khơng ai khác chính là đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lí giáo
dục, những người vẫn được xã hội tôn vinh trong sự nghiệp “trồng người”. Đạo đức
của giảng viên có ảnh hưởng to lớn đến việc hình thành nhân cách, đạo đức của
người học. Bởi vậy việc nâng cao phẩm chất đạo đức của người giảng viên là vấn
đề vô cùng quan trọng đặt ra ở bất cứ thời nào, nhất là trong giai đoạn hiện nay.
- Phẩm chất chính trị: Chấp hành nghiêm chỉnh chủ trương, đường lối, chính
sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; thi hành nhiệm vụ theo đúng quy định của
pháp luật. Gương mẫu thực hiện nghĩa vụ cơng dân, tích cực học tập về lý luận
chính trị và tham gia các hoạt động chính trị, xã hội
- Đạo đức nghề nghiệp: Tâm huyết với nghề nghiệp, có ý thức giữ gìn danh
dự, lương tâm nhà giáo; có tinh thần đồn kết, thương yêu, giúp đỡ đồng nghiệp
trong cuộc sống và trong cơng tác; có lịng nhân ái, bao dung, độ lượng và đối xử
công bằng với người học; sẵn sàng giúp đỡ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp chính
đáng của người học, đồng nghiệp và cộng đồng. Khơng lợi dụng chức vụ, quyền
hạn để thực hiện hành vi trái pháp luật, quy chế, quy định; khơng gây khó khăn,
phiền hà đối với người học và nhân dân. Không gian lận, thiếu trung thực trong học
tập, nghiên cứu khoa học và thực hiện nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục. Khơng trù
dập, chèn ép và có thái độ thiên vị, phân biệt đối xử, thành kiến người học; không
tiếp tay, bao che cho những hành vi tiêu cực trong giảng dạy, học tập, rèn luyện của
người học và đồng nghiệp.

11
Luận văn thạc sĩ Kinh tế

- Lối sống, tác phong: Có lối sống hồ nhập với cộng đồng, phù hợp với bản
sắc dân tộc và thích ứng với sự tiến bộ của xã hội; biết ủng hộ, khuyến khích những
biểu hiện của lối sống văn minh, tiến bộ và phê phán những biểu hiện của lối sống
lạc hậu, ích kỷ. Tác phong làm việc nhanh nhẹn, khẩn trương, khoa học; có thái độ
văn minh, lịch sự trong quan hệ xã hội, trong giao tiếp với đồng nghiệp, với người
học; giải quyết công việc khách quan, tận tình, chu đáo.
1.2.3.2. Tiêu chí
Tâm lực thể hiện qua đánh giá của đồng nghiệp, của sinh viên và của nhà
trường về phẩm chất chính trị, lối sống, đạo đức và tác phong thơng qua các tiêu
chí:
- Nhiệt tình và có trách nhiệm truyền đạt kiến thức đến người học
- Tác phong chuẩn mực
- Xử sự đúng mức với người học
- Đảm bảo đúng giờ lên lớp, dạy đủ tiết
- Cơng bằng, khách quan, khơng có hiện tượng tiêu cực trong giảng dạy và thi
cử.
1.2.4. Chất lượng phối hợp thực hiện mục tiêu của trường
1.2.4.1. Cơ cấu đội ngũ giảng viên
Số lượng cũng là tính quy định của vật thể, nhưng nó chỉ nói lên đặc điểm
của vật thể như độ to, nhỏ, thể tích lớn, bé... số lượng là ranh giới của vật thể, vì
thế sự thay đổi ranh giới đạt đến một giới hạn nào đó cũng sẽ làm bản chất của
sự vật thay đổi, điều này đã được chứng minh đề cập trong triết học Mác –
Leenin qua quy luật “Chuyển hoá từ những thay đổi về lượng thành những thay
đổi về chất và ngược lại”.
Đội ngũ giảng viên là một hiện tượng (tổ chức) xã hội vì thế số lượng của đội
ngũ giảng viên là biểu thị về mặt định lượng của đội ngũ, nó phản ánh quy mô lớn,
bé, to nhỏ của đội ngũ.
Số lượng đội ngũ giảng viên phụ thuộc vào việc phân chia về tổ chức, như số
lượng giảng viên cụ thể của từng trường, từng khoa, từng bộ môn.v.v.
Số lượng đội ngũ giảng viên của một trường phụ thuộc vào nhu cầu đào tạo,

quy mô phát triển của nhà trường và các yếu tố khách quan tác động như: Chỉ tiêu
biên chế, chế độ chính sách đối với giảng viên ... Song dù trong điều kiện nào chăng
nữa muốn tạo nên chất lượng của đội ngũ giảng viên, người quản lý phải quan tâm
giữ vững sự cân bằng động về số lượng của đội ngũ với nhu cầu đào tạo, quy mô
phát triển của nhà trường. Nếu phá vỡ hoặc không đảm bảo sự cân bằng này sẽ tác
động tiêu cực đến chất lượng đội ngũ.
12
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


Trường có đội ngũ giảng viên cơ hữu (bao gồm cả số giảng viên kiêm nhiệm
được quy đổi thành giảng viên làm việc toàn thời gian) đủ về số lượng, phù hợp để
thực hiện chương trình dạy nghề: Đảm bảo tất cả các mơn học, mơ-đun, nghề có đủ
số lượng giảng viên đứng lớp. đảm bảo tỉ lệ sinh viên/giảng viên theo quy định
chung. đảm bảo mọi giảng viên chuyên nghiệp có số giờ giảng dạy khơng vượt q
1/2 số giờ tiêu chuẩn; giảng viên kiêm chức có số giờ giảng dạy không vượt quá 1/3
số giờ tiêu chuẩn.
Cơ cấu của giảng viên theo giới tính là một thơng số giúp nhà trường đánh giá
được việc sử dụng và bố trí nguồn lực phù hợp với đặc điểm giới tính, nhất là giới
tính nữ thường có hạn chế ảnh hưởng đến cơng việc do độ tuổi sinh đẻ, chăm sóc
con nhỏ, công việc nội trợ... Độ tuổi thể hiện kinh nghiệm, bản lĩnh nhiều nhất là
những người trên 40 tuổi nhưng thể lực có thể giản sút hơn so với giảng viên có độ
tuổi dưới 40, độ tuổi này có thể có sự trải nghiệm ít hơn so với tuổi 40 nhưng bù lại
có thể lực tốt, có khả năng xơng pha tốt.
Có thể hiểu cơ cấu của đội ngũ giảng viên là tổ chức bên trong của đội ngũ.
Cơ cấu đội ngũ giảng viên là một thể thống nhất, hồn chỉnh bao gồm các thành
phần chính sau:
Về lứa tuổi: Duy trì sự cân đối giữa các thế hệ già, trung niên, trẻ của đội ngũ
để có thể phát huy được tính năng động, hăng hái của tuổi trẻ và khai thác được vốn
kinh nghiệm, từng trải của lớp già.

Về giới tính: Đảm bảo tỷ lệ thích hợp giữa giảng viên nam và giảng viên nữ
trong từng khoa, từng tổ, từng bộ môn và chuyên ngành được đào tạo.
Cơ cấu lứa tuổi và giới tính thể hiện cấu trúc của đội ngũ giảng viên. Giữa các
yếu tố cần phải đảm bảo sự cân đối, hợp lý nếu sự cần đối này bị phá vỡ thì sẽ ảnh
hưởng khơng tốt đến chất lượng đội ngũ giảng viên.
Có cơ cấu tổ chức hợp lý, phù hợp với quy định của Nhà nước cũng như với
các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển của trường và hoạt động có hiệu quả.
Có Hội đồng trường hoặc Hội đồng quản trị, các hội đồng tư vấn, các đơn vị
quản lý, phòng chức năng, các khoa, bộ môn trực thuộc trường phù hợp với cơ cấu
ngành nghề và quy mô đào tạo của trường.
1.2.4.2. Sự phối hợp thực hiện mục tiêu
Để có chất lượng giảng dạy tốt, giảng viên phải có sự phối hợp giữa các giảng
viên và với các bộ phân khác trong trường đối với nhiệm vụ giảng dạy và NCKH.
Giảng viên bên cạnh hai nhiệm vụ chính là giảng dạy và NCKH, cần phải nỗ
lực tự bồi dưỡng bản thân, tham gia vào các tổ chức chính quyền, tham gia quản lý,
tham gia tổ chức Đảng và đoàn thể, các hoạt động cố vấn học tập, .v.v. Đây là một
13
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


lĩnh vực mà hầu như chưa được quan tâm tới khi đánh giá giảng viên ở nước ta
trong thời gian qua. Đánh giá chất lượng công việc của giảng viên trong lĩnh vực
này khơng hề đơn giản bởi nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố và không phải lúc nào
cũng có thể phân định rõ vai trị của từng cá nhân. Do đó, một điều cần lưu ý là, khi
đánh giá tổng hợp về những đóng góp của giảng viên trong lĩnh vực phục vụ xã
hội/cộng đồng, đặc biệt nên nhấn mạnh đến hiệu quả của cá nhân hơn là phạm vi
tham gia của họ.
1.2.4.3. Tiêu chí đánh giá
Thể hiện qua mức độ hoàn thành mục tiêu của trường, của đơn vị hàng năm
gồm:

- Quy trình tổ chức thi lần 1 và lần 2
- Đăng kí học tập và kiểm tra bù cho sinh viên
- Chuẩn bị và hoàn thiện hồ sơ học tập trong quá trình giảng dạy
1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ giảng viên trong
trường Cao đẳng nghề
1.3.1. Nhân tố bên ngoài trường
1.3.1.1. Yếu tố chính sách của Nhà nước về nâng cao chất lượng đội ngũ
giảng viên dạy nghề
Những năm qua, Bộ LĐTBXH đã phối hợp với các bộ, ngành tập trung xây
dựng và ban hành được một hệ thống văn bản chỉ đạo tương đối đồng bộ, tạo điều
kiện thuận lợi để các địa phương và các cơ sở giáo dục dạy nghề thực hiện tốt công
tác nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên trường dạy nghề như: Chế độ
chính sách đối với đội ngũ nhà giáo cơng tác ở trường chuyên biệt, ở vùng có điều
kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; chính sách miễn thu học phí đối với học
sinh vào học ngành sư phạm, chính sách hỗ trợ kinh phí cho giảng viên trường dạy
nghệ tham gia học tập, nghiên cứu trong và ngồi nước, chính sách đầu tư hỗ trợ
trang thiết bị máy móc nhằm đáp ứng đầy đủ cơ sở vật chất cho cơng tác giảng dạy.
Cùng với chính sách chung của Nhà nước, tùy vào điều kiện kinh tế của từng
vùng, các sở GD&ĐT đã tích cực tham mưu với các cấp chính quyền để có những
chính sách riêng hỗ trợ cho đội ngũ giảng viên dạy nghề phù hợp với điều kiện từng
địa phương. Tuy nhiên, chế độ chính sách cho đội ngũ nhà giáo hiện còn nhiều hạn
chế, vướng mắc, như:
- Nhiều quy định trong chế độ, chính sách đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng nhà
giáo đã ban hành từ lâu, khơng cịn phù hợp song chậm được bổ sung, sửa đổi.

14
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


- Bất cập trong việc thực hiện các chính sách đãi ngộ đối với nhà giáo, cụ thể

như: chưa giải quyết triệt để bất hợp lý trong hệ thống thang, bảng lương, chế độ
phụ cấp cho nhà giáo, chính sách tiền lương cho từng trường Cao đẳng nghề.
1.3.1.2. Nhu cầu thị trường lao động lành nghề trong và ngoài nước
Hiện nay Việt Nam đang tồn tại tình trạng thừa thầy, thiếu thợ. Nhu cầu về đội
ngũ lao động lành nghề là rất cao, trong khi đó thị trường xuất khẩu lao động sang
nước ngoài cũng đang mở rộng ở các nước như: Hàn Quốc, Nhật Bản, Anggola...
nhưng với những tiêu chuẩn khắt khe hơn thị trường trong nước.
Mục tiêu tổng quát phát triển dạy nghề đến năm 2020 là dạy nghề phải đáp
ứng nhu cầu thị trường lao động cả về số lượng, chất lượng, cơ cấu và trình độ đào
tạo; chất lượng đào tạo của một số nghề đạt trình độ các nước phát triển trong khu
vực ASEAN và trên thế giới; hình thành đội ngũ lao động lành nghề, góp phần nâng
cao năng lực cạnh tranh quốc gia; phổ cập nghề cho người lao động, góp phần thực
hiện chuyển dịch cơ cấu lao động, nâng cao thu nhập, giảm nghèo vững chắc, đảm
bảo an sinh xã hội.
Trong xuất khẩu lao động hiện nay chúng ta cũng tính tốn xem các thị trường
địi hỏi những ngành nghề gì cần lao động ít nhưng hàm lượng về giá trị gia tăng
cao, thu nhập cao để gắn kết với các cơ sở đào tạo nghề trong và ngoài nước đào tạo
theo nhu cầu thị trường. Làm được như thế, chúng ta sẽ kéo được nguồn ngoại tệ rất
lớn về Việt Nam và quan trọng hơn là lực lượng lao động đi làm việc ở nước ngồi
những ngành nghề có chất lượng cao đó quay trở về phục vụ trong nước.
Đây là nguồn lao động rất tốt, tới đây, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội sẽ
có chương trình đào tạo nghề cho các đối tượng xuất khẩu lao động chất lượng cao.
1.3.1.3. Yếu tố sự phát triển của khoa học kỹ thuật
Sự phát triển ngày càng nhanh và mạnh của khoa học kỹ thuật có ảnh hưởng
khơng nhỏ đến u cầu nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên. Khoa học kỹ thuật
phát triển cao đòi hỏi đội ngũ giảng viên có trình độ, đủ khả năng làm chủ cơng
nghệ, vận hành các máy móc, thiết bị hiện đại. Bên cạnh đó, sự phát triển của các
máy móc hiện đại, sự ra đời của các dây chuyền tự động sản xuất sẽ khiến một số
công việc hay một số kỹ năng khơng cịn cần thiết như trước đây nữa và một số lực
lượng lao động sẽ phải đối mặt với nguy cơ mất việc làm.

1.3.1.4. Yếu tố văn hóa, xã hội
Văn hóa xã hội của một nước ảnh hưởng rất lớn đến nâng cao chất lượng đội
ngũ giảng viên Cao đẳng nghề. Trong một nền văn hóa có quá nhiều đẳng cấp, nấc
thang giá trị xã hội không theo kịp đà phát triển của thời đại, nó có thể gây kìm hãm

15
Luận văn thạc sĩ Kinh tế


việc cung cấp nhân tài cho các tổ chức. Sự thay đổi các giá trị văn hóa của một
nước cũng làm ảnh hưởng đến công tác phát triển nguồn nhân lực.
Hiện nay tỷ lệ phụ nữ tham gia vào các hoạt động xã hội ngày càng tăng. Điều
này cũng tác động không nhỏ đến các hoạt động đào tạo nguồn nhân lực là nữ trong
tổ chức vì các tổ chức phải đưa thêm các ưu đãi đối với phụ nữ trong q trình làm
việc, tạo mơi trường làm việc phù hợp với tâm lý và sức khỏe của lao động nữ.
Sự thay đổi về lối sống trong xã hội cũng ảnh hưởng đến cấu trúc của các tổ
chức. Có sự dịch chuyển lực lượng lao động từ khu vực sản xuất hàng hóa sang khu
vực dịch vụ như giao thơng, truyền thông, quảng cáo, bảo hiểm. Khi này, các tổ
chức sẽ phải dựa vào sự thay đổi đó để biên chế lại lao động, sắp xếp, bố trí nguồn
nhân lực cho phù hợp với mục tiêu sản xuất kinh doanh của mình.
1.3.2. Các yếu tố bên trong trường
Các nhân tố bên ngồi có ảnh hưởng khơng nhỏ đến chất lượng đội ngũ giảng
viên dạy nghề tại các trường Cao đẳng. Tuy nhiên, những nhân tố bên trong trường
mới là những nhân tố quan trọng nhất, trực tiếp nhất đến chất lượng đội ngũ giảng
viên dạy nghề tại các trường Cao đẳng. Có nhiều nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng
đội ngũ giảng viên dạy nghề nhưng có thể tập hợp lại một số nhân tố quan trọng có
tính quyết định đến chất lượng đội ngũ đội ngũ giảng viên dạy nghề tại các trường
Cao đẳng Việt Nam hiện nay như sau:
1.3.2.1. Công tác đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ giảng viên trong trường Cao
đẳng nghề

Chính sách bồi dưỡng nhân tài là nhân tố chính ảnh hưởng trực tiếp tới chất
lượng giảng viên. Khi có một chính sách bồi dưỡng nguồn nhân lực đúng đắn, phù
hợp và chất lượng sẽ có một lực lượng lao động được trang bị đầy đủ những kiến
thức, kỹ năng, trình độ lành nghề, trình độ chun mơn để có thể vận dụng vào trong
cơng việc nhằm duy trì và phát triển bản thân, gia đình, nhà trường và đất nước.
Đội ngũ giảng viên cần được đào tạo và bồi dưỡng chuẩn. Về nhận thức, mỗi
giảng viên trong nhà trường phải xem công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình
độ, nâng cao năng lực chuyên môn, nâng cao tay nghề như là nhiệm vụ và quyền lợi
của mình, coi đây là một địi hỏi bắt buộc đối với người thầy để nâng cao được chất
lượng giáo dục.
Như vậy bồi dưỡng với mục đích là nhằm nâng cao năng lực và phẩm chất
chuyên môn, tạo điều kiện cho người lao động có cơ hội để củng cố và mở mang
hoặc nâng cao một cách có hệ thống những tri thức, kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ
sẵn có để làm việc có hiệu quả cao hơn.

16
Luận văn thạc sĩ Kinh tế