Bảo vệ vườn cây ăn trái mùa nước nổi? pdf

Bảo vệ vườn cây ăn trái mùa nước nổi?
Đặc điểm chung của các loại cây ăn quả như nhãn, cam quít, mãng cầu dai, đu
đủ… khi bị ngập úng kéo dài, hoặc độ ẩm trong đất cao thường xuyên quá nhu cầu
của cây thì rễ sẽ ngừng phát triển, thối và sẽ chết. Nếu bị nhẹ thì cây sinh trưởng,
phát triển chậm lại, cằn cỗi, chất lượng và hiệu quả hoa quả kém. Nếu bị nặng thì
rễ thối, lá vàng úa, héo rụng và cây sẽ chết trong thời gian vài tuần hoặc lâu hơn
tùy từng loại cây. ĐBSCL, vào mùa mưa thường mưa nhiều, nước thoát không kịp,
khiến mực nước ngầm dâng cao, gây ngập úng kéo dài và hàng năm gây chết rất
nhiều vườn cây, đặc biệt là những vườn cây còn nhỏ và mới cho trái, những cây 5-
7 tuổi hoặc những cây tuổi cao hơn cũng bị chết.
Những cây sinh trưởng yếu, lá chuyển sang màu vàng rồi rụng dần, có khả năng
cứu vãn, khôi phục lại được. Theo kinh nghiệm của các nhà vườn ở Thới An (Ô
Môn), Phong Điền (TP.Cần Thơ) thì để tránh tổn thất cho vườn cây ăn trái trong
mùa mưa bão thì cần tiến hành những công việc sau.
1. Tạo hệ thống rãnh xung quanh vườn cây và cho từng cây, nhằm hạ mực nước
ngầm xuống thấp, đảm bảo thoát nước nhanh nếu tiếp tục có mưa to, giảm thiểu độ
ẩm đất khi còn bị ngập úng.
2. Dùng đất màu có nhiều mùn tôn cao lớp đất mặt vườn cho vườn cây. Dùng xỉ
than và tro bếp trộn với đất màu vun bón vào quanh gốc cây để tạo điều kiện cho
bộ rễ cây ăn nổi lên, phát triển nhiều và khỏe. Chú ý nên dùng đất màu và đất phù
sa khô ải, vun dần vào quanh gốc một lớp mỏng 5-10 cm tùy theo cây nhỏ hay lớn,
khi đất vườn không còn quá ẩm ướt. Việc này thực hiện khi ngập úng đã qua. Tạo
nên những mô đất, những luống đất hình mai rùa, sống trâu để bộ rễ cây vừa cò
nhiều đất phát triển sâu rộng, vừa dễ thoát nước. Riêng với xỉ than và tro bếp có tác
dụng đặc biệt trong việc hút ẩm nhanh, làm tơi xốp, thoáng khí lớp đất quanh gốc
cây, tăng hoạt động của vi khuẩn háo khí, tăng khả năng cố định đạm không khí
của rễ cây, đồng thời còn cung cấp nguồn kali cần thiết cho cây. Nên trộn xỉ than
và tro bếp với đất màu theo tỷ lệ 1:2 rồi vun vào gốc cây.
3. Bón phân thúc nhằm tạo cho bộ rễ cây có điều kiện khôi phục, phát triển nhanh.
Cần tập trung bón phân cho cây ngay sau mùa mưa, úng ngập. Ưu tiên bón phân
chuồng khô, hoai mục, bón lân và kali là chủ yếu. Không nên bón phân bằng cách

hòa nước tưới trong giai đoạn này. Ngoài ra nên phun các loại kích thích tố hoặc
bón phân qua lá để cây sớm phát triển mầm chồi, lộc lá và thúc đẩy quang hợp
khiến cây nhanh chóng hồi phục.
4. Để đề phòng những trận mưa lớn tiếp theo làm tăng độ ẩm của đất và trôi đất
màu, phân bón có thể dùng tấm nilon màng mỏng phủ lên mặt đất quanh gốc cây
dễ thoát nước ra rãnh, không ngấm vào gốc cây.

Kinh nghiệm này có thể áp dụng cho nhiều loại cây ăn trái như nhãn, đu đủ, mãng
cầu dai, hồng xiêm, cam quít…