Phòng bệnh cho lúa giai đoạn trổ chín ppt

Phòng bệnh cho lúa giai đoạn trổ -

chín

Nh
ững ngày qua, mặc dù thời tiết đã chuyển m
ùa nhưng
vẫn còn những trận mưa rào khiến một số nơi ru
ộng lúa bị
lem lép hạt khi đang ở giai đoạn trổ - chín. Sau đây là m
ột
số nhận biết về bệnh lem lép hạt và cách phòng ngừa.
Triệu chứng chung: Trên vỏ trấu c
ủa hạt lúa có những vết
lốm đốm màu nâu, nâu đen làm cho h
ạt lúa bị lửng hoặc
lép hoàn toàn. Bệnh xuất hiện và gây h
ại khá phổ biến ở
tất cả các vùng trồng lúa (cả vùng ngọt lẫn vùng lúa tôm).
Theo các nhà chuyên môn, bệnh do nhiều nguy
ên nhân
như: vi khuẩn, bọ xít hôi chích hút…, nhưng ch
ủ yếu vẫn
là do một số loài nấm nh
ư: Alternaria padwickii,
Helminthosporium oryzae, Nigrospora oryzae… gây h
ại.
Nh
ững nấm này không chỉ gây bệnh cho hạt lúa trên đ
ồng
ruộng, mà còn tồn tại trên vỏ trấu để tiếp tục gây hạ

i cho
hạt lúa sau khi thu hoạch ở giai đoạn hạt lúa còn ẩm, ch
ưa
kịp phơi khô để đưa vào kho dự trữ.
Bệnh làm giảm năng suất, sản lượng và đặc biệt là gi
ảm
chất lư
ợng của hạt gạo, gây thất thu rất lớn cho nông dân.
N
ếu dùng làm giống thì chất lượng của hạt gi
ống kém,
đây cũng là nguồn bệnh ban đầu gây hại cho lúa ở vụ sau.
Bệnh phát sinh, phát triển và gây h
ại từ khi cây lúa trổ
bông trở đi, thời kỳ dễ nhiễm bệnh nhất là giai đoạn trổ -
ng
ậm sữa. Nếu nấm bệnh tấn công sớm, lại gặp thời tiết
thuận lợi, thì tỷ lệ hạt lép lửng sẽ rất cao, có khi lên đ
ến
50%.
Ở giai đoạn trổ chín, nếu gặp mưa nhiều và kéo dài, b
ệnh
sẽ phát sinh và gây hại mạnh. Trên đất bị nhiễm ph
èn,
nhiễm mặn, đất nghèo dinh dư
ỡng, khô cằn, cây lúa sinh
trưởng kém, sẽ dễ bị các nấm Helminth
osporium oryzae,
Curvularia lunata… gây hại trên lá, sau đó tấn công l
ên

hạt, sẽ làm cho hạt lúa bị lem lép nhiều.
Nh
ững ruộng có nhiều cỏ dại, những ruộng bị bệnh đạo
ôn cổ bông, bệnh đốm vằn, bệnh vàng lá chín s
ớm, bọ xít
hôi… cũng sẽ là những ruộng lúa bị bệnh lem lép nặng.
Muốn hạn chế tác hại của bệnh, bà con ph
ải áp dụng kết
hợp nhiều biện pháp một cách hợp lý. Sau đây là m
ột số
biện pháp chính:
- Không lấy lúa ở những ruộng đã b
ị bệnh gây hại nhiều
để làm giống. Trước khi ngâm ủ phải phơi thật khô, qu
ạt
thật sạch để loại bỏ hết những hạt lép lửng (là nh
ững hạt
mang nhiều mầm bệnh nhất).
- Do nấm và vi khuẩn gây bệnh tồn tại ngay trên v
ỏ trấu,
vì thế để đề phòng bệnh lây nhiễm cho vụ sau, trư
ớc khi
ngâm ủ bà con phải xử lý giống bằng cách dùng m
ột
trong các loại thuốc trừ bệnh như: Vicarben 50HP; Viben-
C 50BTN; Vitin New 250EC… pha n
ồng độ 3/1.000
ngâm giống 24 - 36 giờ, sau đó vớt ra, đãi s
ạch rồi đem ủ
bình thường.

- Bón phân đầy đủ và cân đối giữa đạm, lân v
à kali.
Không nên để quá thừa đạm dễ b
ị bệnh đạo ôn, khô vằn,
vàng lá chín sớm… Nhưng cũng không nên đ
ể cây lúa
quá thiếu đạm, thiếu dinh dư
ỡng dễ phát sinh bệnh đốm
nâu, tiêm lửa… vì những bệnh này gây hại nhiều tr
ên cây
lúa ở giai đoạn đầu thì c
ũng sẽ gây lem lép hạt nhiều ở
giai đoạn trổ - chín.
Để chủ động phòng ngừa bệnh lem lép trên h
ạt, cần
phòng trừ những bệnh đã nêu trên trước khi cây lúa bư
ớc
vào giai đọan trổ - chín.
- Những ruộng bị nhiễm phèn hoặc dư thừa xác hữu c
ơ,
nên tăng cường thêm vôi và phân lân.
- Đối với những vùng thường xuyên b
ị bệnh gây hại nặng,
những vụ có thời gian trổ nằm trong mùa mưa (như vụ h
è
thu, vụ thu đông), những ruộng đã b
ị nhiều loại bệnh hại
ở giai đoạn trước trổ nên phun x
ịt hai lần thuốc hóa học
vào thời điểm khi lúa bắt đầu trổ và khi lúa trổ đều