Ôn tập cơ sở văn hóa việt nam

Ôn tập cơ sở văn hóa Việt Nam
Câu 1: Những thành tựu và đặc điểm nổi bật của nền văn minh Đại
Việt
Lĩnh vực

Kinh tế

Chính trị

Tư tưởng,
tơn giáo

Thành tựu
- Nơng nghiệp là ngành kinh tế chủ đạo
và được các triều đại quan tâm.
- Thủ công nghiệp và thương nghiệp
phát triển.
- Nhà nước quân chủ chuyên chế trung
ương tập quyền được xây dựng và phát
triển đến đỉnh cao dưới thời Lê Thánh
Tông.
- Tư tưởng: dân tộc và thân dân.
- Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương và
tổ tiên: tín ngưỡng này tạo nên tinh thần
cởi mở, hịa đơng tơn giáo của người
Việt.
- Phật giáo, Đạo giáo, Thiên Chúa giáo
có điều kiện phát triển ở Việt Nam ở
từng thời kì

- Chữ Nơm đánh dấu bước phát triển

của nền văn hóa dân tộc, ý thức tự
cường và khẳng định vai trò, địa vị của
Giáo dục và tiếng Việt.
văn học
- Văn học chữ Hán, văn học chữ Nôm
và văn học dân gian tiếp tục phát triển.
Khoa học

- Sử học: đã hình thành nên các cơ quan
chép sử của nhà nước được gọi là Quốc


sử, nhiều bộ sử được biên soạn.
- Địa lý học: cơng trình như Dư địa chí,
Hồng Đức bản đồ sách, Đại Nam nhất
thống chí, Gia Định thành thơng chí,…
- Tốn học: tác phẩm như Lập thành
toán pháp, Toán pháp đại thành, Khải
minh tốn học,…
- Khoa học qn sự: có sự phát triển
mạnh mẽ với nhiều phát minh như súng
đại bác, thuyền chiến có pháo. Tư tưởng
quân sự cũng được xây dựng và hoàn
thiện.
-Y học: bộ sách Nam dược thần hiệu,
Hồng nghĩa giác tư y thư, Hải Thương y
tơng tâm lĩnh,…Có nhiều danh y như
Nguyễn Bá Tĩnh, Lê Hữu Trác,…
Nghệ thuật - Âm nhạc:
+ Phát triển với nhiều thể loại: múa rối

nước, ca đối đáp, hát ví giặm,…
+ Từ thời Lê, âm nhạc cung đình có vai
trị quan trọng, gắn liền với quốc thể.
+ Nhiều lễ hội được tổ chức hằng năm
đã trở thành truyền thống chung của các
cộng đồng dân tộc Việt Nam.
- Nghệ thuật:
+ Kiến trúc phát triển mạnh dưới thời
Lý – Trần.


+ Điêu khắc trên đá, trên gốm rất độc
đáo, mang đậm đà bản sắc dân tộc và có
sự tiếp thu nghệ thuật điêu khắc của
Trung Quốc và Chăm-pa.

Đặc điểm của nền văn minh Đại Việt:
- Nhiều thành tựu của nền văn minh Đại Việt bắt nguồn từ nền văn minh
Văn Lang - Âu Lạc mang đậm tính nhân văn sâu sắc và được phát triển
trong thời đại mới.
- Nền văn hóa dân tộc đa dạng, phong phú, đặc sắc mang đậm tính bản
địa, lại vừa có
tính sáng tạo, mới mẻ, xuất phát từ việc tiếp nhận ảnh hưởng của các nền
văn hóa các nước xung quanh.
- Thành tựu văn hóa Đại Việt trong các thế kỉ X- XV đã khẳng định được
sự phát triển của một quốc gia có nền văn hiến lâu đời, nó khơng bị yếu
tố ngoại lai đồng hố mà cịn trái lại nó cịn phát triển đa dạng và phong
phú.
- Thành trụ văn hóa Đại Việt thời Lý - Trần Hồ, Lê sơ mang tính tồn
diện trên tất các mặt của đời sống xã hội kinh tế, chính trị, văn hóa, xã

hội.
Câu 2: Chức năng của phong tục tập quán trong văn hóa Việt Nam?
- Thứ nhất phong tục tập quán góp phần tạo nên một bộ mặt văn hóa
của từng thời đại, ví dụ như mỗi một thời sẽ có những quy tắc lễ
giáo riêng, có những nghi lễ, trang phục, ngơn ngữ đại diệ cho từng
thời đại.
- Thứ hai chức năng của phong tục tập quán chính là phản ánh
những kết quả và thành tựu đạt được trong quá trình xây dựng và


phát triển, hơn thế còn phản ánh trên những lĩnh vực: kinh tế, xã
hội, tôn giáo, nhân văn…
- Thứ ba cịn có chức năng bảo tồn những thành tựu văn hóa của cha
ơng để lại, đó là những giá trị to lớn và ý nghĩa từ đó góp phần vào
bản sắc của dân tộc thêm phong phú và đa dạng.
Câu 3: Nguồn gốc và ý nghĩa thờ cúng tổ tiên ở Vn
- Nguồn gốc: Tục thờ cúng tổ tiên của người Việt có nguồn gốc từ
nền kinh tế nơng nghiệp trong xã hội phụ quyền xưa. Khi Nho giáo
du nhập vào Việt Nam, chữ hiếu được đề cao, đã làm cho tục thờ
cúng tổ tiên có một nền tảng triết lý sâu sắc. Gia đình, gia tộc, và
vấn đề "dương danh hiển gia" được đề cao.
- Ý nghĩa:
- Tỏ lòng thành kính với người đã cơng sinh thành và dưỡng dục
- giáo dục đạo lý “ nước có nguồn, người có tổ tiên” vì thế con
cháu phải ln ghi nhớ công lao nuôi dạy của cha mẹ, ông bà họ
hàng.
- Tưởng nhớ người đã khuất đó chính là nét nổi bật trong tình cảm
của con người Việt Nam.
…
Câu 4: Vai trị Phật giáo trong đời sống văn hóa người Việt

- Đề cao giá trị con người, giúp con người sống thiện tránh xa cái ác.
- Duy trì tình đồn kết dân tộc, phát huy tính cộng đồng và liên kết
giữa các tộc người .
- Góp phần chung tay bảo vệ và phát triển gin giữ nét văn hóa đậm
đà bản sắc dân tộc.
Câu 5: Những yếu tố cấu thành nên chủ nghĩa yêu nước ở Việt
Nam
- Xuất phát từ mỗi con người Việt Nam là tư tưởng u hịa bình,
u thương người thân ruột thịt, rồi sau đó hàng xóm, dần dần tạo
nên sức mạnh to lớn yêu dân tộc, tổ quốc.
- Tinh thần tự giác, tinh thần ấy đã vượt qua khỏi biên giới đó là sự
bộc phát tự nhiên của mỗi con người mà đã tạo nên thành nhưng tư
tưởng, lí tưởng yêu nước từ xa xưa.


- Lịch sử hình thành và phát triển lâu đời, nước ta trải qua hàng
nghìn cuộc tấn cơng xâm lược, vì thế trước hết phải là giai đoạn
lịch sử chiến tranh tàn khốc, do đó tạo nên tinh thần yêu nước xuất
phát từ tận trái tim mỗi người con khi chứng kiến cảnh nước mất
nhà tan.
Câu 6: Giao lưu và tiếp biến văn hóa. ảnh hưởng của văn hóa
phương Tây vào việt nam, phân tích tác động của tồn cầu hóa
dến bản sắc văn hóa Việt nam.
6.1 Giao lưu văn hóa: là sự du nhập vào nhưng chưa có sự tác động
thay đổi về văn hóa.
- ví dụ: tiếp nhận Khoa học kĩ thuật.
6.2 Tiếp biến văn hóa: là sự du nhập và có sự can thiệp tác động
làm thay đổi văn hóa.
- ví dụ : áo dài tân thời là sự kết hợp giữa áo dài cổ kết hợp với
phong cách style của phương Tây.

6.3 ảnh hưởng của văn hóa phương Tây
- Tích cực: thúc đấy nhiều lĩnh vực phát triển, đồng thời tăng cơ hội
phát triển Kinh tế, giao lưu học hỏi những nét văn hóa đẹp.
Ví dụ: tự giác, sáng tạo , ln đi ra ngồi tìm hiểu kiến thức mới.
- Tiêu cực: nguy cơ gây mất bản sắc dân tộc, khiến văn hóa bị bão
hịa và hịa tan, những nét văn hóa khơng phù hợp.
Ví dụ: sống thử.
6.4. phân tích tác động tồn cầu hóa.
- tích cực: du nhập nhiều thành tựu khkt hiện đại, thúc đẩy kinh tế
phát triển….
- tiêu cực: dễ gây mất bản sắc dân tộc
- giải pháp: phải vận dụng tối đa điểm tích cực của tồn cầu hóa
nhằm phát triển văn hóa để đồng thời phát triển kinh tế. bài trừ
những điểm hạn chế tiêu cực gây ảnh hưởng xấu tới văn hóa đất
nước,