Đề cương chủ nghĩa xã hội khoa học

lOMoARcPSD|22258090

CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC 11-2018
Kinh tế chính trị (Trường Trung học Phổ thông Chuyên Lê Hồng Phong)

Studocu is not sponsored or endorsed by any college or university
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

ĐỀ CƯƠNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
Câu 1: phân tích giá trị và những hạn chế lịch sử của các tư
tưởng xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa trước mác
Câu 2: phân tích những điều kiện cơ bản quy định sứ mệnh lịch
sử của giai cấp công
Câu 3: chứng minh rằng,giai cấp coong nhân là giai cấp duy
nhất và có sứ mệnh lịch sử xóa bỏ chủ nghĩa tư bản và xây dựng
chủ nghĩa xã hội, nhưng thực hiện sứ mệnh lịch sử ấy không
phải là việc riêng của giai cấp công nhân
Câu 4: chứng minh rằng, Đảng cộng sản là nhân tố chủ yếu,
quyết định thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng
nhân; liên hệ vai trị của Đảng cộng sản Việt Nam
Câu 5: phân tích những đặc điểm cơ bản của thời kỳ quá độ từ
chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội; liên hệ với đặc điểm thời
kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt nam
Câu 6: chứng minh rằng, Việt Nam bỏ qua chế độ tư bản chủ
nghĩa quá độ lên CNXH là một tất yếu khách quan và là sự lựa
chọn đúng đắn của chủ tịch HCM, của Đảng cộng sản và nhân
dân Việt Nam
Câu 7: chứng minh rằng, cách mạng XHCN là cuộc cách mạng

toàn diện, triệt để và mang bản chất quốc tế
Câu 8: phân tích những mâu thuẫn và đặc điểm cơ bản của thời
đại ngày nay
Câu 9: trình bày đặc trưng cơ bản của nền dân chủ XHCN; liên
hệ với quá trình đổi mới nền dân chủ ở Việt Nam hiện nay
Câu 10: phân tích tính tất yếu liên minh giai cấp của giai cấp
công nhân; liên hệ với thực tiễn Việt Nam
Câu 11: phân tích nội dung liên minh của igia cấp công nhân
trong cách mạng XHCN ở Việt Nam
Câu 12: phân tích những quan điểm cơ bản chỉ đạo q trình
xây dựng nền văn hóa XHCN ở nước ta hiện nay
Câu 13: phân tích những đặc điểm cơ bản của nền văn hóa
XHCN, liên hệ với thực tiễn xây dựng nền văn hóa XHCN ở Việt
Nam
1
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

Câu 14: chứng minh rằng, văn hóa xã hội chủ nghĩa là nền tảng
tinh thần, là mục tiêu và động lực của sự nghiệp xây dựng chủ
nghĩa xã hội
Câu 15: phân tích các quan điểm cơ bản của q trình xây dựng
và phát huy nhân tố con người ở VIệt Nam hiện nay
Câu 16: phân tích khái niệm dân tộc,; liên hệ với đặc điểm, tình
hình dân tộc Việt Nam
Câu 17: phân tích CƯơng lĩnh dân tộc của chủ nghĩa xã hội
khoa học, liên hệ với chính sách dân tộc của Đảng và nhà nước
Việt Nam hiện nay

Câu 18: phân tích các chức năng cơ bản của tơn giáo; liên hệ với
thực tiễn tơn giáo ở Việt Nam
Câu 19: trình bày những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa xã hội
khoa học trong giải quyết các vấn đề tôn giáo; liên hệ với chính
sách tơn giáo của Đảng và nhà nước Việt Nam hiện nay
Câu 20: phân tích các chức năng xã hội cơ bản của gia đình, liên
hệ với gia đình việt nam

2
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

Câu 1: phân tích giá trị và những hạn chế lịch sử của các tư
tưởng xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa trước mác
1. Khái quát
Chủ nghĩa xã hội khơng tưởng trước chủ nghĩa Mác đã có một
q trình phát triển lâu dài, từ thời cổ đại đến những năm 30 của thế
kỉ XX
Đặc biệt, chủ nghĩa xã hội utopia- phê phán thực sự có một giá
trị lịch sử to lớn trong sự phát triển tư tưởng nhân loại, đặc biệt với
sự xuất hiện và đóng góp to lớn của ba nhà chủ nghĩa xã hội vĩ đại:
Xanh Ximong, S.Phuriem R,Ooen
Những giá trị lý luận quan trọng mà các tư tưởng trên để lại cho
hậu thế được thể hiện ở những nội dung sau:
2. Giá trị lịch sử
Thứ nhất, các nhà tư tưởng XHCN đã phê phán một cách sâu
sắc xã hội tư bản, phần nào phán ánh được tiếng nói của người
lao động trước tình trạng bị đối xử bất công và bị áp bức trong

xã hội
Sự phê phán:
o Miêu tả chi tiết những hiện tương tội ác phơi bày trên bề nổi
của xã hội
o Bắt đầu đi vào khám phá bí ẩn trong xã hội
o Đi tới phủ nhận sự tồn tại của xã hội tư bản
Tìm lại trong di sản học thuyết chủ nghĩa xã hội utopia- phê
phán nửa đầu thế kỉ XIX cho thấy xã hội tư bản hiện ra :
o Với nhiều biến động do sự kích thích thường xuyên của cạnh
tranh dẫn đến xung đột làm khánh kiệt xh
o Đạo đức xã hội bị hủy hoại
Sự phê phán đó thể hiện tinh thần nhân đạo chủ nghĩa:
o Tuy vẫn còn chịu ảnh hướng của chủ nghĩa nhân đạo tư sản
o Trên nhiều phương diện, đã vượt khỏi giới hạn của chủ nghĩa
nhân đạo tư sản để vươn tới giá trị nhân đạo của nhân dân
o Hướng vao mục tiêu
▪
Giải phóng người lao động
▪
Thực hiện sự bình đẳng xã hội
3
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

Thứ hai, các nhà tư tưởng đã để lại trong di sản học thuyết của
mình những quan điểm, những tư tưởng sâu sắc về quá trình
phát triển của lịch sử, những dự đoán thiên tài về xã hội trong
tương lai mà về sau, nhờ có chủ nghĩa Mác, nhiều luận điểm,

quan điểm, tư tưởng và dự đoán đã được chứng minh là đúng
Xanh Ximoong:
o Quan sát sự vận động của các tầng lớp mỗi khi có biến động
chính trị
o Từ đó hình thành
▪
Quan niệm về giai cấp và đấu tranh giai cấp
▪
Nêu lên tư tưởng giải phóng tồn xã hội trên niềm tin rằng chủ
nghĩa tư bản nhất định sẽ bị thay thế bằng xh tốt đẹp hơn
S.Phurie: phác họa bức tranh về sự phát triển của lịch sử loài
người qua giai đoạn kế tiếp nhau để đi lên “một chế độ xã hội tốt đẹp
nhất”
o Chủ nghĩa tư bản giữ vai trị quan trọng của lịch sử vì nó tạo ra
nền sản xuất lớn, các khoa học mà loài người có thể sử dụng để bước
lên bậc cao hơn của sự phát triển xã hội
o Trình độ giải phóng phụ nữ là thước đo trình độ giải phóng
chung của xã hội
R.Ooen : đã tiệm cận được với quan niệm cho rằng sự phát triển
của lịch sử gắn liền với những thay đổi trong phương thức sản xuất
o cho rằng, cuộc cách mạng công nghiệp đang diễn ra là điều kiện
thuận lợi để thực hiện lý tưởng nhân đạo
o đã đánh giá ý nghĩa lịch sử của sự phát triển lực lượng sản xuất
trong thời đại cách mạng công nghiệp- lực lượng vật chất đang chín
muồi trong lịng xã hội, cuối cùng sẽ dẫn đến sự cải tạo xã hội
o trong quan niệm về xã hội tương lại: sự tiến bộ của công
nghiệp, KHKT là nét chủ yếu và nổi bật nhất
thứ ba, trong giai đoạn lịch sử tương đối dài, với tư tưởng và
bằng hoạt động của mình, các nhà tư tưởng xã hội chủ nghĩa
Utopia đã góp phần thức đỉnh tinh thần đấu tranh của quần

chúng lao động
4
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

⇨ giá trị lịch sử này đã được Mác và Awngghen thừa nhận là một
trong ba tiền đề tư tưởng của chủ nghĩa xã hội khoa học
3. hạn chế
Thứ nhất, chủ nghĩa xã hội utopia- phê phán không thể chứng
minh được các tệ nạn xã hội, những sự áp bức, bất công xã hội
được sinh ra từ chế độ chiếm hữu tư nhân về tư liệu sản xuất
như thế nào và bằng cách nào
hầu như phần lớn các nhà tư tưởng xã hội chủ nghĩa đều đã
hướng đến sự khẳng định rằng mọi áp bức, tệ nạn và bất công xã hội
có nguồn gốc từ chế độ tư hữu => đa số họ đều cho rằng cần thiết
phải thủ tiêu chế độ này, với tính cách là thủ tiêu nguồn gốc của tệ
nạn, áp bức và bất công xã hội ấy
tât cả đại biểu tư tưởng xã hội chủ nghĩa đều chưa thể chứng
minh được vì sao chế độ tư hữu lại sinh ra những bất cơng áy và nó
sinh ra như thế nào, bằng cách nào
Tuy nhiên, trong hoàn cảnh đương thời,
o chỉ riêng những phê phán mạnh mẽ của chủ nghĩa xã hội
utopia- phê phán đối với những tệ nạn bất công ấy,
o chỉ riêng việc các nhà tư tưởng đã chỉ ra đúng nguồn gốc của
những tệ nạn, áp bức bất công ấy là chế độ tư hữu,
o cũng đủ đưa các ông lên tầm vĩ nhân của nhân loại
thứ hai, chủ nghĩa xã hội utopia- phê phán đã không thể chỉ
được con đường, phương thức và phương pháp cách mạng có

thể từng bức tạo lập các tiền đề, cơ sở kinh tế- xã hội của chế độ
mới: chế độ XHCN và cộng sản chủ nghĩa
ra đời từ thời cổ đại, trải qua hàng nghìn năm phát triển, chủ
nghĩa xã hội utopia đã có những bước tiến dài:
o từ chỗ là những mầm mống tư tưởng sơ khai
o các tư tưởng XHCN và cộng sản chủ nghĩa đã phát triển
o trở thành những học thuyết về chủ nghĩa xã hội utopia và phê
phán
một trong những nội dung cơ bản, xuyên suốt của chủ nghĩa xã
hội ấy là những luận điểm về con đường, phương thức đấu tranh khả
5
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

dĩ có thể đưa nhân loại bước vào xã hội mới: xã hội XHCN và cộng
sản chủ nghĩa
tư tưởng XHCN và cộng sản chủ nghĩa nửa đầu thế kỉ XIX đều
đã dần khẳng định sự cần thiết phải thủ tiêu chế độ tư hữu, phải xây
dựng một xã hội phù hợp với lợi ích của quảng đại quần chúng nhân
dân lao động
nhưng làm thế nào để đi đến xã hội ấy, để xây dựng xã hội như
vậy => chưa có lời giải
thứ ba, chủ nghĩa xã hội utopia- phê phán đã không thể chỉ ra
được
o các lực lượng xã hội cơ bản của cuộc đấu tranh xây dựng
chủ nghĩa cã hội và chủ nghĩa cộng snar
o được lực lượng xã hội có sứ mệnh lịch sử lãnh đạo, đi tiên
phong trong cuộc đấu tranh ấy

Luận chứng cho những động lực xã hội cơ bản của quá trình
đấu tranh chống áp bức bất công, đấu tranh cho các giá trị xã hội chủ
nghĩa là một nội dung cơ bản của tư tưởng XHCN:
o Từ chỗ bế tắc, trông chờ vào lực lượng thần bí
o Chủ nghĩa xã hội utopia đã dần hướng tới tìm kiếm, từng bước
chỉ ra các lực lượng là động lực xã hội của đấu tranh cho CNXH từ
hiện thực xã hội
Trong lí luận chủ nghĩa xã hội utopia- phê phán nửa đầu thế kỉ
XX,
o quan niệm về vai trị quần chúng nhân dân đã dần được định
hình như là động lực cơ bản của quá trình đấu tranh ấy
o nhưng những quan niệm về vai trò của quần chúng, về giai cấp,
tầng lớp xã hội trong nhân dân chưa xác định
o tư tưởng về lực lượng tiên phong, đảm nhận vai trị lãnh đạo
q trình đấu tranh cũng chưa xaxc định
những trào lưu xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa utopia
ra đời trong điều kiện:
o Phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa chưa phát triển đày đủ
o Công nghiệp lớn mới chỉ bắt đầu rõ nét ở nước anh
6
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

o Mâu thuẫn tư sản và vơ sản chưa chín muồi, thủ đoạn giải quyết
mâu thuẫn chưa xuất hiện đầy đủ
⇨ Lý luận đó cũng chưa chín muồi, chưa thốt khỏi những quan
niệm duy tâm về lịch sử, nên chwua khám phá ra bản chất và quy
luật vận động của xã hội tư bản và sự xuất hiện của xã hội tương lai

⇨ KẾT LUẬN:
Khi nền công nghiệp lớn tư bản chủ nghĩa ra đời và tạo ra
những điều kiện biến đổi căn bản trong đời sống kinh tế, chính trị
của xã hội, các hạn chế của chủ nghĩa này càng được bộc lộ đầy đủ
⇨ Nhu cầu tất yếu phải có sự phát triển mới, có tính chất cách
mangjtrong tư tưởng XHCN đã chín muồi

7
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

Câu 2: phân tích những điều kiện cơ bản quy định sứ mệnh lịch
sử của giai cấp công nhân, liên hệ với giai cấp công nhân việt
nam
1. Khái quát
Giai cấp công nhân:
o là giai cấp những người lao động trong các lĩnh vực, cac q
trình sản xuất cơng nghiệp hoặc có tính chất cơng nghiệp sản xuất ra
của cải vật chất, với trình độ cơng nghệ- kĩ thuật hiện đại, tính chất
xã hội cao
o là giai cấp của những người mà hoạt động lao động của họ sẽ
tạo ra giá trị thặng dư- nguồn gốc chủ yếu của sự giàu có trong xã
hội hiện đại
giai cấp cơng nhân có đặc trưng:
o giai cấp công nhân là sản phẩm của đại cơng nghiệp
o là giai cấp có lợi ích chính trị cơ bản đối lập với giai cấp tư sản
o có lợi ích chính trị thống nhất về cơ bản với nhân dân lao động
và toàn xã hội

sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân:
o là tồn bộ những nhiệm vụ lịch sử khác quan mà giai cấp cơng
nhân có thể thực hiện và cần phải thực hiện
o nhằm thủ tiêu chủ nghĩa tư bản đã lỗi thời
o xây dựng chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản, hình tái kinh
tế- xã hội
▪
mới tiến bộ hơn, phù hợp hơn với
▪
quy luật phát triển của lịch sử xã hội
▪
phù hợp với lơi ích chính trị căn bản của giai cáp công nhân
▪
được quy định bởi đại vị kinh tế- xã hội và địa vị chính trị- xã
hội căn bản của giai cấp công nhân
2. điều kiện cơ bản quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân
sứ mệnh lịch sử của một giai cấp dù ở thời đại cách mạng xã
hội nào, đều được qy định một cách khách quan bởi các điều kiện cụ
thể về kinh tế- xã hộ và chính trị- xã hội của thời đại ấy
8
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

để thực hiện những nhiệm vụ có tính chất lịch sử ấy, các giai
cấp đó cần có những điều kiện mang tính chất chủ quan, được qyết
định và quy định bởi cá điều kiện khách quan
a. Về địa vị kinh tế- xã họi khách quan: giai cấp công nhân là

giai cấp đại diện cho một lực lượng sản xuất mới, được hình
thành và phát triển trong lịng chủ nghĩa tư bản
Sự phát triển của kinh tế và kinh tế- xã hội mỗi thời đại cụ thể
luôn chịu sự quy định và quyết định của phương thức sản xuất.
Sự phát triển của các phương thức sản xuất lại luôn đặt ra và
đòi hỏi nhuwgnx biến đổi mạnh mẽ của lực lượng sản xuất và của
nhuwngxn gười lao động hợp thành của lực lượng sản xuất ấy
Theo lẽ đó, giai cấp cơng nhân được sản sinh từ sự phát triển
của phương thưc sản xuất tư bản chủ nghĩa là
o đại diện cho lực lượng sản xuất cách mạng, năng động, có địa
vị kinh tế- xã hội tiến bộ,
o là nhân tố phủ định đối với các quan hệ sản xuất, quan hệ sở
hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa
⇨ đây cũng là điểm tương đồng của giai cấp công nhân với tư sản
và quý tộc, chúa đất: họ đều là lực lượng tiến bộ, đại diện cho
phương thức sản xuất mới đang hình thành trong lịng chế độ xã hội
cũ
khác nhau cơ bản:
o giai cấp trước là
▪
đại diện cho quan hệ sở hữu tư nhân mới,
▪
cơ sở cho sự hình thành phát triển quan hệ sản xuất mới, của
một phương thức sản xuất mới ra đời trong lòng xã hội cũ
o giai cấp công nhân là
▪
đại diện cho một lực lượng sản xuất mới,
▪
tiền đề và động lực cho sự hình thành và phát triển cho chế độ
sở hữu mới- sở hữu xã hội

▪
cơ sở cho sự hình thành và phát triển quan hệ sản xuất mới
➢ các quan hệ sản xuất này hợp thành cơ sở hạ tầng cho sự ra đời,
tồn tại, phát triển của hình thái cộng sản chủ nghĩa
9
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

⇨ sự nghiệp cách mạng của giai cấp công nhân là thủ tiêu chế độ
tư hữu, xác lập và củng cố chế độ sở hữu xã hội với các tư liệu sản
xuất, tạo lập củng cố cơ sở kinh tế cho sự ra đời và phát triển hình
thái kinh tế- xã hội cộng sản chủ nghĩa
b. về địa vị chính trị- xã hội khách quan: giai cấp cơng nhân có
lợi ích chính trị cơ bản đối lập với lợi ích của igia cấp tư sản và
nhà nước tư sản trong chủ nghĩa tư bản
sự phát triển của một phương thức sản xuất mới, tiến bộ ra đời
trong lịng một hình thái kinh tế- xã hội chũ đang suy tàn không chỉ
sản sinh ra một giai cấp mới, có địa vị kinh tế- xã hội tiến bộ- cách
mạng, mà còn quy dịnh địa vị chính trị của giai cấp ấy
sự phát triển của nền đại công nghiệp hiện đại
o không chỉ sản sinh ra giai cấp cơng nhân có địa vị kinh tế- xã
hội ngày càng quan trọng trong đời sống của chủ nghĩa tư bản, của
xa hội hiện đại
o mà cịn làm cho mâu thuẫn về lợi ích chính trị căn bản của giai
cấp công nhân trở thành đối lập và xung dột ngày càng gay gắt với
lợi ích chính trị của giai cấp tư sản- giai cấp thống trị của hình thái
kinh tế- xã hội tư bản chủ nghĩa
chính sự dối lập cơ bản này là nguyên nhân khách quan làm cho

giai cấp công nahan trở thành lực lượng chính trị đối lập với nahf
nuwcos thống trị của igia cấp tư sản
giai cấp công nhân trở thành giai cấp có sứ mệnh lịch sử thủ
tiêu chủ nghĩa tư bản, đưa lồi nguwofi bước vào cơng cuộc xây
dựng cnxh và chủ nghĩa cộng sản
c. giai cấp công nhân là giia cấp có lợi ích chính trị cơ bản phù
hợp với lợi ích của các giai cấp, tầng lớp nhân dân bị thống trị,
áp bức trong xã hội hiện đại
trong chủ nghĩa tư bản, mâu thuẫn chính trị cơ bản và là mâu
thuẫn đối kháng trong xã hội là mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân
với giai cấp tư sản
mâu thuẫn này có quna hệ biến chứng và trở thành nội dung
chủ đạo của mâu thuẫn giữa
10
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

o giai cấp công nhân, các giai cấp và tầng lớp xã hội bị áp bức,
thống trị
o giai cấp tư sản, mà trực tiếp là bộ máy quyền lực thống trị của
giai cấp tư sản
mâu thuẫn này là nguyên nhân cơ bản của những ncuoocj nổi
dậy, đấu tranh chống lại áp bức của giai cấp tư sản
đấu tranh lật đổ ách áp bức, thống trị của igia cấp tư sản là nhu
cầu cơ bản, thường trực của đông đảo giai cấp nông dân, các giai cấp
và tầng lớp xã hội phi vơ sản
⇨ đây chính là điểm tương đồng, sự thoogns nhấn cơ bản và lâu
dài về lợi ích chính trị giữa giai cấp công nhân với quảng đại quần

chúng nhân dân lao động, với lợi ích của dân tộc, nhân loại
d. giai cấp công nhân là giai cấp được dẫn dắt bởi các tư
tưởng tiến bộ, do các đại biểu trí thức tiến bộ, cách mạng đề
xướng
trịn cơ cấu xã hội của xã hội lồi người, tầng lớp trí thức ra đời,
phát triển cùng với sự phát triển của đời sống văn hóa vật chất và
văn hóa tinh thần. đặc điểm chung và nổi bất nhất của tầng lớp này
là những người lao động trí óc
trong thời đại cách mạng xã hội hiện đại, đội ngũ các nhà triết
học, các nhà tư tưởng lý luận chính trị của giai cấp công nhân xuất
hiện và không ngừng lớn mạnh cùng với phong trào chính trị- thực
tiên của giai cấp cơng nhân và nhân dân lao động trên toàn thế giới,
cũng như trong lòng các dân tộc
vai trò của đội ngũ trí thức của giai cấp cơng nhân được thể
hiện trên 2 phương diện
o thứ nhất, lao động sáng tạo, phát hiện những quy luật chính trịxã hội chi phói sự chuyển biến cách mạng của loài người từ chủ
nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội
o thứ hai, không ngừng truyền bá, giáo dục, đấu tranh hiện thực
hóa các tri thức lý luận chính trị đã và đang được phát triển vào thực
tế đấu tranh cách mạng của giai cấp công nhân, nhân dân lao động
,các dân tộc và nhân loại tiến bộ
11
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

⇨ chính thơng qua hai phương diên này, đọi ngũ trí thức của giai
cấp cơng nhân ngày càng gắn bó mật thiết với quá trình thực hiện sứ
mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

e. giai cấp công nhân là giai cấp có thể thực hiện được khối
liên minh vững chắc của mình với đơng đảo quần chúng nhân
dân lao động bị áp bức, bị bóc lột, nịng cố cho khối đại đoàn kết
dân tộc
trong thời đại ngày nay, nhờ có sự thống nhất cơ bản và lâu dài
về lợi ích chính trị giữa giai cấp coong nhân với các giai cấp, tầng
lớp xã hội khác và toàn dân tộc, thông qua sự lãnh đạo của đảng
cộng sản, giai cấp công nhân đã, đang thực hiện được sự liên kết
rộng sexi, sự vưng chắc với quảng đại quần chúng nhân dân lao
động
sự liên minh với giai cấp nông dân, tầng lớp trí thức, các giai
cấp, tầng lớp khác là một quy luật của cách mạng xhcn và là điều
kiện cơ bản, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự thắng lựi của giai cấp
công nhân đối với giai cấp tư sản và chủ nghĩa tư bản
3. liên hệ
Sau khi ra đời và sớm có chính Đảng tiên phong, giai cấp cơng
nhân Việt Nam trở thành giai cấp lãnh đạo sự nghiệp đấu tranh giải
phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, phát huy sức mạnh của dân tộc
và sức mạnh giai cấp đưa cách mạng dân tộc dân chủ đến thắng lợi.
Giai cấp công nhân Việt Nam và đội tiên phong của nó là Đảng
cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo cơng cuộc xây dựng chủ nghiã xã hội
đạt được những thành tựu như xố bỏ chế độ người bóc lột người,
xây dựng cơ sơ vật chất ban đầu của chủ nghĩa xã hội, giải quyết tốt
các vấn đề xã hội như văn hố, giáo dục, y tế v.v.
Trong đó Đảng cộng sản Việt Nam có vai trị to lớn trong q
trình thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam. Sự
lãnh đạo của Đảng cộng san Việt Nam là nhân tố quyết định đầu tiên
đảm bảo cho giai cấp cơng nhân Việt Nam hồn thành thắng lợi sứ
mệnh lịch sử của mình. Đảng đề ra đường lối; tuyên truyền và vận
đọng đường lối vào thực tiễn cộng sản; tổ chức thực hiện đường lối;

gương mẫu thực hiện đường lối. Trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa
12
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

xã hội hiện nay, giai cấp công nhân Việt Nam không ngừng tăng lên
cả về số lượng và chất lượng để hoàn thành những nhiệm vụ của
cách mạng xã hội chủ nghĩa, đưa nước ta tiến tới chủ nghĩa cộng sản.
Là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp CNH-HĐH đất nước,vì mục
tiêu dân giàu nước mạnh xã hội cơng bằng dân chủ văn minh.
Về mặt sản xuất, GIAI CẤP CÔNG NHÂN là lực lượng cơ
bản, chủ yếu, có vai trị to lớn trong nền kinh tế quốc dân. Mặc dù về
số lượng GIAI CẤP CÔNG NHÂN ở nước ta chiếm tỷ lệ không lớn
trong tổng số dân cư (khoảng 13%) nhưng nắm giữ những cơ sở vật
chất và các phương tiện sản xuất hiện đại nhất của xã hội, quyết định
phương hướng phát triển chủ yếu của nền kinh tế. GIAI CẤP CƠNG
NHÂN là lực lượng lao động đóng góp nhiều nhất vào ngân sách
nhà nước.

13
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

Câu 3: chứng minh rằng,giai cấp công nhân là giai cấp duy nhất
và có sứ mệnh lịch sử xóa bỏ chủ nghĩa tư bản và xây dựng chủ
nghĩa xã hội, nhưng thực hiện sứ mệnh lịch sử ấy không phải là

việc riêng của giai cấp công nhân
1. Khái quát: (khái niệm câu 2)
● Xét trên phương diện CT-XH, mỗi thời đại CMXH có 1 GC
đứng ở vị trí trung tâm, là lực lượng tiên phong trong cuộc đấu tranh
của các GC bị thống trị, bị áp bức nhằm thủ tiêu 1 chế độ XH đã lỗi
thời của GC thống trị, xd 1 chế độ XH mới , phù hợp với quy luật
của LS.
● Trong thời đại ngày nay, GIAI CẤP CƠNG NHÂN chính là GC
đứng ở vị trí trung tâm, có địa vị tiến bộ nhất trong XH, có nhiệm vụ
dẫn dắt các GC khác thực hiện những nhiệm vụ mà LS giao phó.
2. Phân tích
a. Điều kiện khách quan: (tóm tắt câu 2)
● Nền SX cơng nghiệp ngày càng trở nên hiện đại đã khách quan
tạo ra GIAI CẤP CƠNG NHÂN, họ vốn có những đặc điểm mà k 1
GC hay tầng lớp nào có đc đầy đủ:
đại diện cho PTSX tiên tiến
có lợi ích cơ bản đối lập với lợi ích của GCTS
có tinh thần CM triệt để, có ý thức tổ chức kỷ luật cao.
có hệ tư tưởng riêng
có chính đảng tiên phong…
● Qua sự phtriển của nền sản xuất cơng nghiệp, GIAI CẤP
CƠNG NHÂN đc trang bị nhiều kiến thức mới về VH, khoa học
công nghệ, tay nghề, nhận thức chính trị… Đó cũng là u cầu
khách quan ngày càng cao của sự phtriển công nghiệp ngày càng
hiện đại đối với GIAI CẤP CÔNG NHÂN.
● GIAI CẤP CÔNG NHÂN ngày càng đc tăng thêm lực lượng
(cả về số lượng lẫn chất lượng). Sự gia tăng này là do các tầng lớp
trong XH ngày càng đc lôi cuốn, tham gia vào các q trình sản xuất
cơng nghiệp hiện đại và nhiều hoạt động CT-XH khác…
Xuất hiện mâu thuẫn 1 cách khách quan trong CNTB:

14
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

+ KT: mâu thuẫn giữa LLSX ngày càng đc XHH cao với chế độ
chiếm hữu tư nhân TBCN về TLSX.
+ CT-XH: mâu thuẫn giữa GIAI CẤP CÔNG NHÂN và GCTS.
Hai mẫu thuẫn này k thể giải quyết triệt để trong lịng CNTB,
tất yếu dẫn đến CMXHCN do GIAI CẤP CƠNG NHÂN lãnh đạo và
tổ chức.
b. Điều kiện chủ quan:
● Bản thân GIAI CẤP CÔNG NHÂN
Trưởng thành về cả số lượng và chất lượng ngay trong q trình
sản suất cơng nghiệp ngày càng hiện đại và trong các hđộng CTXH: có tay nghề ngày càng cao, đời sống vc-tt ngày càng tốt hơn
Giác ngộ về CNXH và chủ nghĩa MÁc – Lênin, lập trường GC
vững vàng, hoạt động cơng đồn, nghiệp đồn có chất lượng cao.
● Có chính đảng lãnh đạo
ĐCS là đội tiên phong của GIAI CẤP CÔNG NHÂN, lãnh đạo
cả GC và dân tộc.
ĐCS là nhân tố chủ quan hàng đầu, lãnh đạo và tổ chức quá
trình thực hiện sứ mệnh LS của GIAI CẤP CƠNG NHÂN để giải
phóng GC, giải phóng con ng.
● GIAI CẤP CƠNG NHÂN và đảng của nó có ý chí và hành
động thống nhất.
c. Thực hiện sứ mệnh LS ấy k phải việc riêng của GIAI CẤP
CƠNG NHÂN
● Xét dưới góc độ lý luận, sự nghiệp giải phóng GIAI CẤP
CƠNG NHÂN là nội dung cốt lõi, liên quan mật thiết với sự ngiệp

giải phóng nhân loại khỏi mọi áp bức và bất công trong XH. Trong
sự nghiệp ấy, GIAI CẤP CƠNG NHÂN đóng vai trị là GC tiên
phong, có sứ mệnh LS dẫn dắt nhân dân, dân tộc, nhân loại trong
công cuộc thủ tiêu CNTB, xd CNCS. Vì lẽ đó, sự nghiệp ấy k phải
của riêng GIAI CẤP CÔNG NHÂN.
● GIAI CẤP CÔNG NHÂN trên TG xuất thân từ các tầng lớp
khác trong XH, theo sự phtriển đi lên của XH loài ng mà trở thành
GC tiên tiến nhất trong XH, đóng vai trị lãnh đạo.
15
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

● Liên minh chặt chẽ với các GC, tầng lớp ndlđ, với qcnd làm
nịng cốt cho khối đại đồn kết dân tộc và thực hiện tình đồn kết
các quốc gia dân tộc…là nhân tố chủ yếu, điều kiện cơ bản để GIAI
CẤP CÔNG NHÂN thực hiện thắng lợi sứ mệnh LS của mình.
● Lợi ích của GIAI CẤP CƠNG NHÂN cũng chính là lợi ích của
đơng đaỏ qcnd, GIAI CẤP CƠNG NHÂN đấu tranh giành lợi ích k
chỉ cho riêng mình mà cho tồn XH.
● mọi tầng lớp nhân dân phải cùng chung tay góp sức xd cơ sở
vật chất cho XH mới để cuộc sống của chính mình tốt đẹp hơn.

16
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

Câu 4: chứng minh rằng, Đảng cộng sản là nhân tố chủ yếu,
quyết định thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng
nhân; liên hệ vai trị của Đảng cộng sản Việt Nam
1. Khái quát
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Đảng cộng sản: là tổ chức chính trị tiên tiến nhất, bao gồm
những đại biểu ưu tú, giác ngộ và trung thành nhất với sứ mệnh lịch
sử của giai cấp công nhân. Đảng được thành lập để lãnh đạo cuộc
đấu tranh thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Đặc điểm của đảng cộng sản:
o Đảng cộng sản là tổ chức chính trị tiên tiến nhất của giai cấp
cơng nhân
o Đảng cộng sản là tổ chức có kỉ luật chặt chẽ
o Đảng cộng sản là đại biểu trung thành cho lợi ích chính trị của
giai cấp công nhân, nhân dân lao động và dân tộc
o Đảng cộng sản tồn tại, phát triển trong mối liên hệ mật thiết với
quần chúng nhân dân lao động
2. Vai trò quyết định của đảng cộng sản đối với sứ mệnh lịch
sử của giai cấp công nhân
a. Vai trò của đảng trong lãnh đọa đề ra phương hướng, chiến
lược phát triển, mục tiêu cơ bản của mỗi giai đoạn cách mạng và
lãnh đạo quá trình hiện thực hóa chiến lược phát triển, mục tiêu
cơ bản
Đảng cộng sản xây dựng cương lĩnh chính tị đúng đắn làm cơ
sở cho việc ác định các mục tiêu cơ bản, nhiệm vụ chủ yếu phù hợp
với mỗi giai đoạn cách mạng, mỗi hoàn cảnh lịch sử cụ thể của cách
mạng
Hệ thống các nguyên tắc cơ bản về phương hướng, nhiệm vụ
cách mạng, phương châm ập hợp và tổ chức lực lượng cách mạng
cần huy động trên các lĩnh vực cơ bản hợp thành cương lĩnh và

đường lối cách mạng cơ bản được đảng cộng sản đề ra, là yếu tố tiên
quyết đảm bảo thắng lợi của sự nghiệp cách mạng xã hội chủ nghĩa,
từng bước thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân
17
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

Không chỉ đề ra đường lối và chiến lược cách mạng, đảng cộng
sản cịn là người lãnh đạo q trình hiện thực hóa đường lối, chiến
lược cách mạng thành các chủ trương, các chính sách, lãnh đạo q
trình thể chế hóa đường lối ấy thành các chinhsachs, chủ trương,
pháp luật của nhà nước. Thơng qua đó, lợi ích cơ bản của giai cấp
công nhân từng bước được thực hiện
b. Vai trò của đảng trong lãnh đạo, tổ chức thực hiện những
nhiệm vụ cơ bản, thực hiện các mục tiêu cơ bản trong mỗi giai
đoạn của tổ chức và đảng viên
ở phương diện vũ mơ, vai trị quyết định của đảng đối với thắng
lợi của sự nghiệp cách mạng được thể hiện thơng qua q trình đảng
là người đề ra đường lối, chiến lược cách mạng, đề ra hệ thống chính
sahcs và là người lãnh đạo q trình thể chế hóa các đường lối chiến
lược, sách lược cách mạng ấy.
đồng thời, theo phương diện vũ mơ, vai trị ấy được thể hiện
thông qua sự lãnh đạo, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ công tác cụ
thể, trên nhiều lĩnh vực, phạm vi công tác cụ thể….của từng thành tố
cụ thể trong hệ thống chính trị- xã hội của chủ nghĩa ở các cấp, các
chủ thể
trong mối quan hệ này, ta thấy đường lối chiến lược, sách lược

cách mạng chỉ có thể được thực hiện một khi nó được thể chế hóa,
cụ thể hóa thành các chủ trương, chính sách, pháp luật của nhà nước
cũng trong mối quan hệ ấy, mục tiêu tổng quats, có tính chiến
lược, vĩ mơ được xác định trong cương lĩnh cách mạng, trong chiến
lược phát triển của mỗi giai đoạn cách mạng cụ thể, chỉ có thể trở
thành hiện thực khi mục tiêu ấy dược cụ thể hóa thàn hcác mục tiêu
cụ thể được lãnh đạo bởi một tổ chức cụ thể của đảng, các cơ quan
quyền lực thống trị của giai cấp công nhân
hoạt động đề ra, tổ chúc thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ cách
mạng của các cấp ủy đảng dựa trên cơ sở đường lối chiến lược, mục
tiêu và nhiệm vụ tổng quát của cương lĩnh, của nghị quyết đại hội,
ban chấp hành trung ương, vận dụng sáng tạo vào các chức năng cụ
thể của mỗi tổ chức đảng…là nhân tố cơ bản thực hiện thawngsl ựi
18
Downloaded by Ha DUng ()


lOMoARcPSD|22258090

các nhiệm vụ cách mạng, góp phần trực tiếp, quan trọng vào hoàn
thành sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân
c. vai trị của đảng trong lãnh đạo cơng tác đào tạo, bồi dưỡng
và sử dụng đội ngũ cán bộ cho cách mạng
các chủ trương, chính sách và pháp luật của nhà nước được
thực hiện hiệu quả đến đâu, hiệu quả cao hay thấp lại phụ thuộc chủ
yếu và trước hết bởi năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ
chức đang r các cấp, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, tính tiên
phong, gương mẫu… của đội ngũ cán bộ chủ chốt trong các tổ chức
ấy
công tác đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng cán bộ luôn được coi là

nhân tố cơ bản, trực tiếp quyết định thắng lợi của sự nghiệp cách
mạng, của công cuộc cải tạo xã hội chủ nghĩa, xây dựng xã hội mớixã hội xhcn và cộng sản chủ nghĩa
d. vai trò của đảng trong việc xây dựng, củng cố mối liên hệ
với quần chúng nhân dân, xây dựng và củng cố tình đồn kết
giai cấp cơng nhân, nhân dân lao động và nhân loại tiến bộ trên
thế giới
xét dưới góc độ lí luận, sự nghiệp giải phóng cơng nhân là nội
dung cốt lõi, liên quan mật thiết với sự nghiệp giải phóng nhân loại
khỏi ách áp bức và bất công xã hội
trong sự nghiệp ấy, giai caaps cơng nhân đóng vai trị là giai cấp
tiên phong, có sứ mệnh lịch sử dẫn dắt nhân dân, dân tộc, nhân loại
trong công cuộc thủ tiêu chủ nghĩa tư bản, xây dựng chủ nghĩa cộng
sản
vì lẽ đó, sự nghiệp áy là sự nghiệp khơng phải của riêng giai
cấp công nhân
liên minh chặt chẽ với các giai cáp và tầng lớp nhân dân lao
động, với quảng đại quần chúng nhân dân làm nịng cốt khối đại
đồn kết dân tộc và thực hiện tình đồn kết các quốc gia dân tộc là
nhân tố chủ yếu, điều kiện cơ bản để giai cấp công nahan thực hiện
thắng lợi sứ mệnh lịch sử của mình
chăm lo xây dựng và củng cố mối liên hệ mật thiếu với quần
chúng nhân dana là quy luật tồn tại, phát triển của đảng cộng sản
19
Downloaded by Ha DUng ()