T
ầm quan trọng của sữa đầu đối với gia
súc giai đoạn sơ sinh.
Sữa đầu là loại sữa đặc biệt đư
ợc tiết ra ngay
sau khi gia súc mới đẻ. Loại sữa này đ
ảm
bảo cho gia súc non đư
ợc cung cấp đầy đủ
dinh dưỡng và điều quan trọng hơn cả l
à
cung cấp kháng thể giúp cho cơ th
ể con mới sinh ra chống
lại các bệnh tật xâm nhập vào . Nếu gia súc non không đư
ợc
bú s
ữa đầu khả năng chống lại bệnh tật rất thấp, dễ mắc
các bệnh truyền nhiễm, tỷ lệ sống thấp.
Sữa đầu có một số tính chất sau:
-Sữa đầu có những kháng thể giúp cho cơ th
ể con chống lại
bệnh tật mà cơ thể mẹ được thu nhận trong quá trình s
ống (
thông qua tiêm phòng các lo
ại vác cin, tiếp xúc với các mầm
bệnh trong tự nhiên để cơ th
ể mẹ tạo ra kháng thể). Kháng
thể là những phân tử Protein vì vậy chúng sẽ tiêu hoá m
ột cách
bình thường như các chất đạm khác, song trong đường ti
êu hoá
của gia súc mới sinh nó có một cơ ch
ế đặc biệt để hấp thu
những phân tử Protein( kháng thể) trực tiếp vào máu. Kh
ả năng
này là do các tế bào đặc biệt ở ruột non hấp thu đư
ợc các phân
tử Protein có khối lượng lớn. Các tế bào này s
ẽ bị chết dần sau
12 giờ sinh ra . Ngoài các tế bào đặc biệt này, h
ẩp thu kháng
thể còn nhờ men ức chế Pepsin có trong sữa đầu, hoạt động ti
êu
hoá của tuyến tuỵ còn chưa phát tri
ển, độ PH trong dạ múi khế
còn cao Điều đó giúp cho khả năng hấp thu đư
ợc kháng thể
tốt hơn .
Sữa đầu có chứa nhiều chất dinh dư
ỡng giúp cho gia súc non
sưởi ấm và vận động sau khi sinh. Nếu thiếu sữa đ
ầu, gia súc
non sẽ thiếu năng lượng, dễ bị còi cọc và chết. Thành ph
ần các
chất trong sữa đầu đa số cao hơn sữa thư
ờng rất nhiều lần. Ví
dụ hàm lượng Protein trong sữa đầu là 16,4%, trong khi đó s
ữa
thường chỉ có 3,2%. Tương tự như vậy Iimmunoglobulin: 60%-
0,9%, Vitamin A mg/g sữa: 45- 8 ( trong sữa đầu của b
ò)/.
Từ ý nghĩa và tác dụng của sữa đầu , ngư
ời chăn nuôi cần quan
tâm đúng mức trong chăm sóc và nuôi dư
ỡng khi gia súc có
chửa và đẻ. Hiện nay nhiều gia đình chăn nuôi vẫn c
òn thói
quen chờ cho lợn nái đ
ẻ xong mới cho lợn con bú. Trong khi
đó, thời gian lợn đẻ thường kéo dài từ 2- 6 gi
ờ, có con đẻ kéo
dài tới trên dưới 10 giờ, như v
ậy khả năng chống lại các mầm
bệnh từ bên ngoài xâm nhập vào cơ thể lợn con sơ sinh s
ẽ
giảm, đồng thời cơ thể lợn con cũng thiếu năng lư
ợng chống
rét, vận động. Vì v
ậy cách tốt nhất, khi gia súc non mới đẻ, cần
cho bú sữa đầu càng sớm càng t
ốt. Đối với lợn con sau khi đẻ
ra, chúng ta cắt rốn, lau chùi nhớt, rãi ở miệng, mũi, thân v
à
cho lợn con bú ngay. Cho lợn con bú mẹ ngay còn có tác d
ụng
kích thích l
ợn mẹ đẻ nhanh, hạn chế khả năng sót, sát nhau. Đối
với các ổ lợn cần ghép đàn , cần chú ý cho lợn con đư
ợc bú
sữa trong 2- 3 ngày đầu mới đem gép đàn