SKKN một số cách thức tổ chức hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất trong dạy học môn ngữ văn 8

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐÀ LẠT
TRƯỜNG THCS- THPT XUÂN TRƯỜNG

BÁO CÁO
BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC GIẢNG DẠY

Một số cách thức tổ chức hoạt động dạy học theo định
hướng phát triển năng lực, phẩm chất trong dạy học môn
Ngữ văn 8

Họ và tên giáo viên: PHẠM THỊ XUÂN
Môn: Ngữ văn
Đơn vị công tác: Trường thcs- thpt Xuân Trường

Năm học: 2020-2021

TIEU LUAN MOI download :


I. LÝ DO CHỌN BIỆN PHÁP.
Nhiệm vụ của giáo dục trong thời đại mới là góp phần đào tạo ra những sản
phẩm con người có đầy đủ tri thức, năng lực, phẩm chất (tâm – trí- lực) để đáp ứng
nhu cầu phát triển của xã hội. Đó cũng là lý do vì sao trong những năm trở lại đây,
giáo dục và đào tạo xây dựng định hướng, đổi mới dạy học với nhiệm vụ cơ bản là:
“Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo
theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học”. (Trích: Nghị
quyết số 29-NQ/T.Ư của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về đổi mới căn bản,
toàn diện giáo dục)
Theo định hướng của chương trình giáo dục phổ thơng tổng thể mới được triển
khai vào năm 2018 thì việc tổ chức dạy học cần đảm bảo sự phát triển đồng bộ 10
năng lực và 5 phẩm chất cốt lõi cho người học. Tuy nhiên, để làm được điều này

không hề đơn giản khi mà việc dạy học theo hướng truyền thống (truyền thụ tri
thức một chiều) đã ăn sâu vào trong tiềm thức của người tham gia cơng tác giảng
dạy. Vì vậy, khi tham gia giảng dạy bộ môn, với mục tiêu trên, tôi đã xây dựng
nhiều giải pháp. Đặc biệt, tôi rất chú trọng tới khâu: Tổ chức dạy học theo định
hướng phát triển năng lực, phẩm chất người học.
Trong suốt quá trình giảng dạy của mình, đặc biệt từ khi Nghị quyết Trung
ương 29 về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục ra đời, tôi thực sự chú trọng tới
vấn đề tổ chức dạy học theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất người học
với nhiều giải pháp cụ thể. Trong q trình thực hiện, tơi có áp dụng và điều chỉnh.
Năm học 2020- 2021, tơi chính thức áp dụng và khảo sát hiệu quả của giải pháp và
thấy được sự chuyển biến tích cực. Vì vậy, tơi xin chia sẻ giải pháp: “ Một số cách
thức tổ chức hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất
trong dạy học môn Ngữ văn 8”
II. NỘI DUNG.
1. Đánh giá thực trạng việc tổ chức các hoạt động dạy học theo định
hướng phát triển năng lực, phẩm chất.

TIEU LUAN MOI download :


SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

1.1. Ưu điểm
Việc tổ chức dạy học theo định hướng phát triển năng lực phẩm chất của người
học đã và đang được áp dụng theo cả chiều rộng lẫn chiều sâu ở tất cả các giáo
viên tham gia giảng dạy bộ môn Ngữ văn.
Hiện tại, tổ chức dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh đã gặt
hái được nhiều thành tựu: Phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học
sinh trong hoạt động chiếm lĩnh tri thức, các em đã mạnh dạn hơn, tích cực và sáng
tạo hơn trong hoạt động học. Vì thế các giờ học trở nên sôi nổi, hấp dẫn hơn.

1.2. Hạn chế
a. Về phía giáo viên
- Ngữ văn là mơn học có đặc thù riêng. Với đặc trưng tích hợp và nội dung
phong phú, môn Ngữ Văn giúp chúng ta cảm nhận điều hay ý đẹp từ cuộc sống,
dạy cho ta những bài học làm người, rèn luyện ở học sinh kĩ năng tạo lập văn bản
và sử dụng ngôn ngữ giao tiếp hiệu quả; đòi hỏi người giáo viên khi giảng dạy phải
có năng lực tư duy, suy luận, phải nhạy cảm, tinh tế và có tính sáng tạo cao. Trong
khi đó bản thân kinh nghiệm giảng dạy chưa nhiều, vốn sống cịn hạn chế.
- Trong q trình thực hiện, bản thân giáo viên đôi lúc vẫn nặng nề về việc dạy
học theo hướng truyền thống ở 1 số tiết dạy, bài dạy.
- Phương pháp và cách thức tổ chức các hoạt động học theo định hướng phát
triển năng lực, phẩm chất của người học còn chưa thực sự linh hoạt, sáng tạo, chưa
thu hút được người học. Vì vậy, hiệu quả dạy học ở 1 số tiết học chưa cao.
b. Về phía học sinh
- Học sinh cịn mang tâm lý học tập thụ động, ỷ lại thầy cô mà chưa chủ động
trong hoạt động chiếm lĩnh tri thức. Đặc biệt với học sinh lớp 8, các em còn mang
nặng tâm lý ngại ngùng nên ít tham gia đóng góp ý kiến trong hoạt động học.
- Phần lớn học sinh không thích học Ngữ văn vì môn này đòi hỏi sự sáng tạo
và năng khiếu của các em. Học sinh có tâm lí chán học, lười học, lười soạn bài
trước khi đến lớp. Mợt sớ học sinh “đối phó” với giáo viên bằng cách viết bài theo

SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

TIEU LUAN MOI download :


SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

sách tham khảo, sao chép giống trên Internet hoặc chỉ viết theo gợi ý mà giáo viên
đã hướng dẫn khiến các em mất dần tính tự lập, khả năng tư duy giảm sút.

- Do đặc thù là trường vùng ven thành phố, điều kiện vật chất còn chưa đầy đủ
cũng một phần ảnh hưởng đến hoạt động học tập dẫn đến việc phát triển năng lực
và phẩm chất cho người học còn hạn chế.
2. Giải pháp thực hiện.
2.1. Xây dựng kế hoạch dạy học theo định hướng phát triển năng lực,
phẩm chất người học.
Trong kế hoạch dạy học, giáo viên cần xác định rõ năng lực, phẩm chất cần đạt
trong tác phẩm. Dự kiến tổ chức các hoạt động dạy học, dự kiến tình huống có thể
nảy sinh, phương án giải quyết vấn đề. Khi xây dựng kế hoạch dạy học, giáo viên
cần đặc biệt chú ý tới việc phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo của học sinh.
Học sinh là chủ thể của hoạt động học, giáo viên chỉ là người tổ chức, điều khiển,
hướng dẫn học sinh.
Ví dụ: Năng lực và phẩm chất cần hình thành cho học sinh thông qua tác
phẩm: “Thông tin về ngày Trái đất năm 2000”- Ngữ văn 8 tập I
- Năng lực cần hình thành:
+ Năng lực tự chủ và tự học: Học sinh tự làm chủ bản thân (trong việc sử dụng
bao bì nilong), làm chủ hoạt động học và tự khám phá tri thức trong bài học.
+ Năng lực thẩm mỹ: Thấy được ý nghĩa của tác phẩm, từ đó xây dựng được kế
hoạch sử dụng và tuyên truyền về việc sử dụng bao bì nilong tới những người xung
quanh; sáng tạo ra những giải pháp mới cho việc sử dụng bao bì nilong.
+ Năng lực ngơn ngữ: Biết cách sử dụng ngơn ngữ trong q trình giao tiếp,
khi tham gia các hoạt động học tập (Phần vận dụng – tun truyền về việc sử dụng
bao bì nilơng).
+ Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Đưa ra những ý tưởng, cách giải
quyết sáng tạo đối với thực trạng việc sử dụng bao bì nilong hiện nay..
+ Năng lực giao tiếp và hợp tác: Giao tiếp và hợp tác với các thành viên trong
nhóm để cùng thực hiện nhiệm vụ.
SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

TIEU LUAN MOI download :

SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

- Phẩm chất học sinh cần đạt: Chăm chỉ, trách nhiệm (trong hoạt động học và
trách nhiệm tham gia tương tác với nhóm, trong việc sử dụng bao bì nilong đúng
mục đích, việc phân loại rác thải và sử dụng các giải pháp thay thế, góp phần bảo
vệ mơi trường, bảo vệ cuộc sống.)
2.2. Tăng cường và sử dụng có hiệu quả các phương pháp và kỹ thuật dạy
học tích cực.
Các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực được coi là vấn đề then chốt góp
phần nâng cao hiệu quả của tổ chức dạy học theo định hướng phát triển năng lực,
phẩm chất người học. Để sử dụng có hiệu quả các phương pháp và kỹ thuật dạy
học tích cực, người giáo viên cần.
- Thứ nhất: Nắm được ưu, nhược điểm của từng phương pháp và kỹ thuật dạy
học tích cực.
- Thứ 2: Sử dụng phù hợp với đối tượng học sinh và đơn vị kiến thức.
- Thứ 3: Phối kết hợp linh hoạt các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực
trong 1 đơn vị kiến thức.
* Ví dụ 1: Khi dạy bài: Câu nghi vấn – Ngữ văn 8 tập II, giáo viên có thể sử
dụng kỹ thuật mảnh ghép khi tìm hiểu về các chức năng của câu nghi vấn (Phối
hợp với kỹ thuật chia nhóm, kỹ thuật đặt câu hỏi, phương pháp nêu và giải quyết
vấn đề, phương pháp thuyết trình tích cực...).
+ Vịng 1: 3 nhóm chun gia thực hiện nhiệm vụ (Xác định các câu nghi vấn
và hình thức của các câu trong ví dụ, chức năng, thử chuyển đổi các ví dụ trên
thành kiểu câu khác): Nhóm 1: Tìm hiểu về ví dụ 1, nhóm 2: Tìm hiểu ví dụ 2;
nhóm 3: Tìm hiểu về ví dụ 3.
+ Vịng 2: Các nhóm di chuyển theo sơ đồ sau và thực hiện thêm 1 nhiệm vụ:
Chỉ ra đặc điểm về mặt hình thức của câu nghi vấn và các chức năng chính.

SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

TIEU LUAN MOI download :


SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

Ví dụ 2: Khi dạy bài Quê hương – Tế Hanh (tiết 2), giáo viên có thể cho học
sinh tham gia hoạt động khởi động với trị chơi: Trí nhớ siêu phàm (kết hợp với
kỹ thuật chia nhóm, kỹ thuật đặt câu hỏi, phương pháp đặt và giải quyết vấn đề
sáng tạo, phương pháp quan sát trực quan). Luật chơi: Các nhóm chơi quan sát 1
video với rất nhiều các bức hình và ghi nhớ lại các hình ảnh có trong video. Nhóm
nào ghi được nhiều hình ảnh nhất, nhóm đó chiến thắng. Từ hình ảnh có trong
video, giáo viên xây dựng tình huống có vấn đề để tạo lập tình huống vào bài.

Ví dụ 3: Khi dạy bài: Chiếc lá cuối cùng – Ohen-ri, giáo viên có thể sử dụng
kỹ thuật khăn trải bàn với câu hỏi: Vì sao chiếc lá cuối cùng được coi là một kiệt
tác, thông qua nhân vật Giôn- xi, tác giả muốn gửi tới chúng ta thơng điệp gì của
cuộc sống?

2.3. Tổ chức các hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực,
phẩm chất người học.
Tổ chức các hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất
người học cần lưu ý: Các hoạt động theo định hướng phát triển năng lực, phẩm
chất người học cần được xây dựng theo các cấp độ nhận thức: Nhận biết, thông
SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

TIEU LUAN MOI download :

SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

hiểu, vận dụng, vận dụng cao. Trong các hoạt động học cần đặc biệt chú ý tới việc
vận dụng các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực.
2.3.1. Tổ chức hoạt động khởi động.
Hoạt động khởi động được coi là hoạt động mở đầu của 1 tiết học. Nó tác động
tới tư duy, nhận thức và hứng thú của học sinh. Tuy nhiên, việc tổ chức hoạt động
khởi động theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất người học cũng cần lưu
ý:
- Một là: Hoạt động khởi động phải tạo mối liên hệ giữa hệ thống kiến thức cũ
với kiến thức trong bài học.
- Hai là: Phải khái quát được nội dung kiến thức của bài học mới.
- Ba là: Tạo lập được mối liên hệ chặt chẽ giữa các thành viên trong lớp học,
giữa giáo viên với học sinh.
- Bốn là: Tạo được bầu khơng khí sơi nổi trong lớp học.
Ví dụ 1: Khi dạy bài: Ơn dịch thuốc lá, giáo viên tổ chức cho học sinh tham
gia hoạt động khởi động với việc sử dụng phương pháp quan sát trực quan, phương
pháp tạo tình huống có vấn đề, thảo luận nhóm... bằng việc: Tổ chức cho học sinh
hoạt động nhóm với nhiệm vụ sau: Quan sát 2 bức tranh sau và trả lời câu hỏi:

1. Trong gia đình và mơi trường xung quanh em có người hút thuốc lá khơng?
2. Theo em, hút thuốc lá có hại như thế nào?
3. Em hãy nêu thông điệp được gợi ra từ 2 bức tranh trên?
2.3.2. Tổ chức hoạt động hình thành kiến thức.

SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

TIEU LUAN MOI download :

SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

Muốn phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh và thực
hiện mục tiêu dạy học theo định hướng phát triển năng lực, khi tổ chức dạy học
phần hình thành kiến thức này, người giáo viên cần lưu ý.
- Một là: Kiến thức phải được sắp xếp logic, theo trình tự. Đặc biệt với mơn
Ngữ văn, hệ thống tri thức có nhiều cách sắp xếp khác nhau. Giáo viên cần biết
cách chọn lọc, sắp xếp tri thức từ dễ đến khó, kiến thức trọng tâm thì được dành
nhiều thời gian hơn.
- Hai là: Phân chia thời gian hợp lý giữa các phần.
- Ba là: Khai thác tối đa các thông tin trong Sách giáo khoa.
- Bốn là: Tăng cường sự tương tác trong lớp học (tương tác giữa giáo viên với
học sinh, học sinh với học sinh).
- Năm là: Đa dạng hóa các hình thức của hoạt động như: Cá nhân, cặp đơi,
nhóm.
- Sáu là: Tổ chức các hoạt động phù hợp, tương thích với từng đơn vị kiến thức
trong bài học.
2.3.3. Tổ chức hoạt động luyện tập.
- Hoạt động luyện tập dùng để khắc sâu, củng cố thêm hệ thống tri thức, kỹ
năng mà các em vừa lĩnh hội được trong tiết học. Bên cạnh đó, học sinh được tổ
chức các hoạt động nhận dạng và thể hiện ngôn ngữ. Vận dụng tri thức vừa học để
giải quyết các tình huống. Vì vậy khi tổ chức hoạt động luyện tập, giáo viên cần
đặc biệt chú trọng tới vấn đề này. Hoạt động luyện tập được thể hiện dưới các dạng
như:
+ Hoạt động luyện tập thông qua việc giao nhiệm vụ giải quyết các bài tập
củng cố.
+ Luyện tập thông qua việc vận dụng phương pháp trị chơi.
+ Luyện tập thơng qua việc vận dụng phương pháp liên hệ thực tế.
Ví dụ cụ thể: Khi dạy bài: Trường từ vựng, giáo viên có thể tổ chức cho học
sinh hoạt động cặp đôi để khắc sâu thêm kiến thức với việc giao bài tập như sau:

Trong đoạn thơ sau, tác giả đã chuyển các từ in đậm từ trường từ vựng nào
sang trường từ vựng nào?
SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

TIEU LUAN MOI download :


SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

Ruộng rẫy là chiến trường
Cuốc cày là vũ khí
Nhà nơng là chiến sĩ
Hậu phương thi đua với tiền phương
(Hồ Chí Minh)
2.3.4. Tổ chức hoạt động vận dụng, tìm tịi, mở rộng.
- Hoạt động vận dụng – giúp học sinh vận dụng các kiến thức đã học để giải
quyết các tình huống trong thực tiễn cuộc sống. Việc vận dụng tri thức cần hướng
tới nhiều hướng giải quyết khác nhau.
- Hoạt động tìm tịi, mở rộng: Giúp học sinh tìm tịi, mở rộng kiến thức đã
học hoặc tự xây dựng các tình huống trong cuộc sống và đưa ra hướng giải quyết.
* Ví dụ cụ thể: Khi dạy tác phẩm: Bài tốn dân số, giáo viên có thể tổ chức
cho học sinh hoạt động vận dụng, tìm tịi, mở rộng với câu hỏi sau:
- Hoạt động vận dụng: Trao đổi với người thân để chỉ ra 3 nguyên nhân dẫn
đến tình trạng gia tăng dân số?
- Hoạt động tìm tịi, mở rộng: Sưu tầm các bức tranh hoặc kể 1 câu chuyện về
chủ đề dân số?
2.4. Tổ chức dạy học theo định hướng phát triển năng lực bằng việc tạo
sự tương tác trong lớp học.
Sự tương tác trong lớp học là một yếu tố quan trọng góp phần tạo nên sự thành
công trong việc tổ chức dạy học theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất.

Nó được thể hiện:
- Sự tương tác giữa giáo viên và học sinh: Tuỳ theo phương pháp dạy và học
thì tính chất tương tác người dạy người học cũng khác nhau. Trong dạy học tương
tác thì giáo viên chủ yếu đóng vai trị người tư vấn, giúp đỡ học sinh lĩnh hội tri
thức với tính tích cực và tự lực cao.
- Sự tương tác giữa học sinh với học sinh: Học sinh có thể mạnh dạn trao đổi
với nhau để cùng tìm ra cách giải quyết vấn đề, nhiệm vụ được giao. Thông qua
tương tác giúp học sinh phát triển năng lực cộng tác, năng lực xã hội.

SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

TIEU LUAN MOI download :


SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

Ví dụ cụ thể: Khi dạy bài: Trường tự vựng, giáo viên tạo sự tương tác giữa
giáo viên với học sinh thông qua việc giao nhiệm vụ, quan sát, theo dõi các em
trong quá trình hoạt động, sự tương tác giữa học sinh với học sinh thông qua việc
thực hiện nhiệm vụ sau:

2.5. Tổ chức dạy học theo định hướng phát triển năng lực bằng việc dạy
học gắn liền với thực tiễn.
Việc dạy học gắn liền với thực tiễn là một trong những phương pháp dạy học
góp phần thực hiện mục tiêu dạy học theo định hướng phát triển năng lực, phẩm
chất người học. Dạy học gắn liền với thực tiễn được thể hiện qua 2 hình thức dạy
học cơ bản:
- Thứ nhất: Dạy học gắn liền với thực tiễn thơng qua dạy học nội khóa (Tức là
thơng qua các tiết học, bài học trên lớp). Để làm tốt điều này, người giáo viên cần:
+ Xây dựng những câu hỏi, tình huống trong các tiết học, bài học để tạo mối

liên hệ với thực tiễn giảng dạy.
+ Xây dựng hoạt động trải nghiệm thực tế trong các tiết học, bài học.
+ Xây dựng thông qua các phương pháp dạy học với việc phát huy tối đa năng
lực của mỗi học sinh.
- Thứ 2: Dạy học gắn liền với thực tế thơng qua dạy học ngoại khóa: Tổ chức
các buổi tham quan, dã ngoại, các hoạt động khám phá thực tế.
SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

TIEU LUAN MOI download :


SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

Ví dụ cụ thể: Khi dạy bài: Từ tượng thanh, từ tượng hình, giáo viên có thể
tạo tình huống có vấn đề để gắn liền kiến thức của tiết học với thực tế như: Tìm các
từ tượng thanh, từ tượng hình với chủ đề: Tiết học Văn ngày hơm nay?
Ví dụ 2: Khi dạy bài: “Ôn dịch thuốc lá”, giáo viên có thể tổ chức cho học
sinh tham gia hoạt động khám phá thực tế bằng việc: Tổ chức chia lớp ra làm các
nhóm, mỗi nhóm sẽ sưu tầm tư liệu để chứng minh và làm rõ: Tác hại của thuốc
lá?, các nhóm có nhiệm vụ đi tuyên truyền về Tác hại của việc hút thuốc tới các
thành viên trong gia đình?
2.6. Thúc đẩy hoạt động học theo hướng tích cực thông qua ứng dụng công
nghệ thông tin.
Học sinh rất thích thú với các giờ học có ứng dụng cơng nghệ thơng tin. Vì
vậy, khi dạy học theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất người học, tôi đặc
biệt chú trong đến vấn đề này. Với học sinh lớp 8, các em đã được học rất nhiều tri
thức trong mơn Tin học. Vì vậy, các em có thể hồn tồn chủ động trong q trình
học tập với việc ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học. Tôi đã ứng dụng công
nghệ thông tin bằng cách nào?
Cách thứ nhất: Thiết kế các hoạt động học có sử dụng cơng nghệ thơng tin

như: sử dụng video, hình ảnh, các trị chơi, sử dụng máy chiếu...
Cách thứ 2: Tôi hướng dẫn học sinh sử dụng cơng nghệ thơng tin trong q
trình chuẩn bị bài ở nhà, trong các nhiệm vụ, yêu cầu của giáo viên.
Ví dụ cụ thể: Khi dạy bài: Cô bé bán diêm - Andecxen, tôi đã sử dụng công
nghệ thông tin để cho học sinh xem video về cái chết của cô bé bán diêm thông
qua bộ phim Cô bé bán diêm

SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

TIEU LUAN MOI download :


SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

2.7. Lưu ý trong quá trình xây dựng đề kiểm tra theo định hướng phát
triển năng lực, phẩm chất người học.
Các tiết kiểm tra cũng được coi là hoạt động dạy học. Vì vậy, khâu kiểm tra,
đánh giá cũng cần đổi mới theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất người
học. Vậy việc kiểm tra đánh giá này được thể hiện như thế nào?
- Kiểm tra đánh giá thường xun, cách thức kiểm tra đa dạng (Có thể thơng
qua các bài kiểm tra, qua sản phẩm hoạt động của học sinh, kiểm tra thái độ, sự
tương tác của người học trong suốt q trình học tập).
- Khích lệ học sinh sáng tạo, và cho điểm sáng tạo.
- Học sinh có thể tham gia vào q trình đánh giá lẫn nhau.
- Việc xây dựng đề kiểm tra cần đảm bảo các mức độ: Nhận biết, thông hiểu,
vận dụng, vận dụng cao.
- Cách thức xây dựng đáp án cũng cần có sự thay đổi: Đáp án cần khích lệ sự
sáng tạo của học sinh.
3. Hiệu quả áp dụng biện pháp.
3.1. Với giáo viên và học sinh.

- Giáo viên và học sinh đều nhận thức rõ vai trị, nhiệm vụ của mình trong dạy
học theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất của người học.
- Học sinh tích cực hơn trong giờ học, các em chủ động tham gia hoạt động
học, làm chủ kiến thức.
- Giờ học sôi nổi hơn, hấp dẫn hơn. Và từ đó tăng thêm niềm đam mê, u
thích bộ mơn Ngữ văn.
3.2. Kết quả thơng qua các số liệu điều tra.
3.2.1. Bảng thang đo hiểu biết và thái độ của học sinh về tổ chức dạy học
theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất người học ở lớp 8 (sĩ số 73
em), năm học: 2020 – 2021:
Thái độ

Trước

Rất

và sau

tốt

tác

Tốt

Bình
thường

(thích) (thích)

Khơng Khơng

tốt

biết
chút

SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

TIEU LUAN MOI download :


SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

động

nào

1. Em có nắm được vai trị Trước

10

36

18

7

của mình trong hoạt động

15

40

11

7

2. Em có tích cực, chủ động Trước

7

25

36

5

tham gia hoạt động học.

14

37

19

3

3. Em có sáng tạo trong hoạt Trước

8

28

27

7

động học

17

33

32

8

4. Khi được chủ động chiếm Trước

10

22

19

15

7

lĩnh tri thức, em có thấy u

Sau

13

27

26

6

3

Trước

35

111

100

34

12

Sau

59

137

88

24

3

Sau

2

học
Sau
Sau

3

thích hơn mơn Ngữ văn
Tổng số ý kiến

3.2.2. Kết quả bài kiểm tra khi dạy bài: Chiếc lá cuối cùng – Ohen-ri,
năm học 2020 -2021:
Để có sự đối chiếu và làm rõ hiệu quả của việc tổ chức dạy học theo định
hướng phát triển năng lực, phẩm chất người học, tôi đã thực hiện dạy bài: Chiếc lá
cuối cùng – Ohenri với 2 lớp: lớp thực nghiệm (tôi tổ chức dạy học theo định
hướng phát triển năng lực, phẩm chất), lớp đối chứng (tôi dạy học theo hướng
truyền thống). Tôi khảo sát kết quả của 2 lớp thực nghiệm và đối chứng như sau:
Trước tác động
Tổng

Điểm

Điểm

Điểm

Điểm

Điểm

số

8->9

6.5->8

5-> <6.5

3.5-> <5

Dưới 3.5

Lớp thực
nghiệm
(38)
Lớp đối

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

6

15,7

10

26,3

15

39,5

5

13,2

2

5,3

4

11,4

11

31,5

14

40,0

4

11,4

2

5,7

chứng
(35)

SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

TIEU LUAN MOI download :


SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

Qua kết quả phân tích, ta có thể thấy, kết quả trước tác động của lớp thực
nghiệm và lớp đối chứng tương đương nhau. Vậy việc sử dụng 2 lớp để so sánh,
đối chiếu là hoàn toàn phù hợp.
Sau tác động
Tổng

Điểm

Điểm

Điểm

Điểm

Điểm

số

8->9

6.5->8

5-> <6.5

3.5-> <5

Dưới 3.5

Lớp thực
nghiệm
(38)
Lớp đối

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

8

21,

12

31,6

15

39,8

3

7,5

12

34,3

13

37,1

5

14,3

SL

%

1

2,9

1
4

11,

chứng

4

(35)

Qua kết quả phân tích, ta có thể thấy, kết quả trước tác động của lớp thực
nghiệm và lớp đối chứng đã có sự chênh lệch rõ rệt. Vậy ta có thể khẳng định:
Việc tổ chức dạy học theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất thực sự đem
lại hiệu quả.
3.3. Kết quả học tập bộ môn Ngữ văn trước tác động và sau tác động
Tổng

Giỏi

Khá

TB

Yếu

Kém

số

Trước tác
động
Bài giữa

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

6

8,2

19

26,2

22

30,1

19

25,9

7

9,6

9

12,3

17

23,3

37

46,6

12

16,4

1

1,4

kì
Sau tác
động
Bài cuối
kì

III. Kết luận.
1. Ý nghĩa của biện pháp.
SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

TIEU LUAN MOI download :


SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8

SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8SKKN.mot.so.cach.thuc.to.chuc.hoat.dong.day.hoc.theo.dinh.huong.phat.trien.nang.luc..pham.chat.trong.day.hoc.mon.ngu.van.8