Bài 23. ĐIỆN TỪ TRƯỜNG pdf

Bài 23.
ĐIỆN TỪ TRƯỜNG
I. Mục tiêu:
1) Kiến thức:
- Hiểu được mối liên hệ giữa từ trường Bàiến thiên và điện trường xoáy: từ trường
Bàiến thiên làm xuất hiện điện trường xoáy. Phân Bàiệt điện trường xoáy và
trường tĩnh điện của điện tích.
- Hiểu được mối liên hệ giữa điện trường Bàiến thiên và từ trường: điện trường
Bàiến thiên theo thời gian làm xuất hiện từ trường.
- Hiểu được khái niệm điện từ trường, sự tồn tại không thể tách rời của điện
trường và từ trường.
2) Kĩ năng:
- Giải thích được những hiện tượng vật lí về điện từ trường.
II. Chuẩn bị:
1) GV: Vẽ hình 23.2; 23.3; 23.4 SGK trn giấy khổ lớn.
2) HS: Ôn tập kiến thức ở lớp 11: Điện trường tĩnh và từ trường, đường sức điện,
đường sức từ và hiện tượng cảm ứng điện từ
II. Tổ chức các hoạt động dạy học:

Hoạt động 1. (30’) Tìm hiểu: LIN HỆ GIỮA ĐIỆN TRƯỜNG BÀIẾN THIÊN VÀ TỪ
TRƯỜNG BÀIẾN THIÊN.
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung
* Nêu câu hỏi kiểm tra kiến thức cũ
để xây dựng bài toán.
H
1
. Dịng điện cảm ứng xuất hiện
khi no?
H
2
. Phát Bàiểu định luật Lenx về

chiều dịng điện cảm ứng.
* Giới thiệu lại hiện tượng cảm ứng
điện từ (hình 23.1). Bằng phương
pháp thuyết giảng, trình by với HS
nội dung: Việc xuất hiện dịng điện
chứng tỏ các electron của dây dẫn đ
bị tc dụng bởi một lực nào đó làm
chuyển động có hướng, lực đó là lực
điện của một điện trường mới xuất
hiện, mà trước khi từ thông Bàiến
thiên thì nĩ chưa có.
Măcxoen cho rằng: vịng dy dẫn chỉ l
phương tiện giúp ta nhận Bàiết việc
xuất hiện của điện trường mới mà
thơi.

*Giới thiệu cho học sinh về điện
trường xoáy bằng những câu hỏi:



HS suy nghĩ v trả lời cc cu hỏi
gợi ý.

-Khi cĩ sự Bàiến thiên của từ
thông qua một điện tích giới
hạn bởi một mạch điện kín sẽ
làm phát sinh dịng điện cảm
ứng.

1)
-Trong vùng không gian có từ
trường Bàiến thiên theo thời gian
thì trong vng đó xuất hiện một
điện trường xoáy.
Hay: Từ trường Bàiến thiên theo
thời gian làm xuất hiện điện
trường xoáy.
Đường sức điện trường xoáy bao
quanh các đường sức của từ
trường, luôn khép kín.






H
3
. Các electron di động có hướng
tạo dịng điện cảm ứng. Vậy lực nào
tác dụng làm electron chuyển động?

H
4
. Điện trường mới xuất hiện khi
nào? Vai trị của vịng dy dẫn ở đây
như thế nào? Khơng cĩ vịng dy cĩ
pht hiện được điện trường mới này
không?
H
5
. Nêu đặc điểm về đường sức
điện của điện trường do điện tích
điểm gây ra.
* Thông báo cho HS về điện trường
xoáy với nội dung:
- Xuất hiện khi no.
- Dạng của đường sức điện.
+ Phn tích hình 23.2
* GV có thể dùng mạch dao động
LC với tụ điện đang tích điện để nói
đến việc hình thnh điện trường
xoáy, từ trường Bàiến thiên.
Có thể nói sơ lược về dịng điện dẫn
và dịng điện dịch.

Ghi nhận những kiến thức do
GV cung cấp.






2) Điện trường Bàiến thiên theo
thời gian sẽ làm xuất hiện từ
trường. Các đường sức của từ
trường này bao quanh các đường
sức của điện trường.
Hoạt động 2. (10’) Tìm hiểu: ĐIỆN TỪ TRƯỜNG
-GV thông báo về Điện từ trường
sau khi hướng dẫn HS bằng các câu
hỏi:
H
1
. Hy tổng hợp lại hai nhận định
của Macxoen.
H
2
. (Theo trn) Cĩ sự tồn tại độc lập,
riêng Bàiệt của điện trường và từ
trường không?

Nghe v ghi nhận kiến thức
GV thơng bo.
Theo nhận định của Mac-xoen (SGK
phần in đậm)
Điện trường Bàiến thiên và từ trường
Bàiến thiên cùng tồn tại trong không
gian. Chúng có thể chuyển hóa lẫn
nhau trong một trường thống nhất
gọi là điện từ trường.
Hoạt động 3. (5’) Vận dụng - củng cố:
* GV nu cu hỏi củng cố Bài học:
- Có ý kiến cho rằng: không gian bao quanh một điện tích có thể chỉ có điện trường
nhưng cũng quanh điện tích đó có thể có điện từ trường. Ý kiến ny đúng hay sai? Vì
sao?
- Yêu cầu HS lm 2 Bài tập trắc nghiệm.
- Đặt vấn đề cho bài sau: Điện từ trường lan tỏa trong không gian có tuân theo quy
luật nào không?
* HS trả lời cu hỏi v ghi nhận những chuẩn bị ở nh.
III. Rút kinh nghiệm – Bổ sung: