Skkn một số giải pháp rèn kỹ năng sống biết quan tâm, chia sẻ cho trẻ mẫu giáo lớn 5 6 tuổi trong trường mầm non thị trấn nga sơn

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HĨA

PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGA SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP RÈN KỸ NĂNG SỐNG BIẾT
QUAN TÂM, CHIA SẺ CHO TRẺ MẪU GIÁO LỚN
5-6 TUỔI TRƯỜNG MẦM NON THỊ TRẤN

Người thực hiện: Đồn Thị Hiền
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị cơng tác: Trường MN Thị Trấn
SKKN thuộc lĩnh vực (môn): Chuyên mơn

THANH HĨA, NĂM 2022

skkn


MỤC LỤC
Nội dung
1. Mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng SKKN nghiên cứu
2.2.1. Thuận lợi.

2.2.2. Khó khăn.
2.2.3. Kết quả thực trạng ban đầu qua khảo sát
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
2.3.1. Tạo môi trường lớp học thân thiện cởi mở để thu hút
trẻ tích cực tham gia các hoạt động.
2.3.2. Lập kế hoạch giáo dục, lựa chọn nội dung giáo dục kỹ
năng sống cho trẻ.
2.3.3. Thường xuyên tổ chức các hoạt động giáo dục rèn thói
quen quan tâm, chia sẻ với mọi người xung quanh
2.3.4. Dạy trẻ các kỹ năng biết quan tâm chia sẻ thơng qua
trị chơi tập thể.
2.3.5. Quan tâm chú trọng phát triển kỹ năng giao tiếp cho trẻ
2.3.6 Thường xuyên tạo điều kiện cho trẻ rèn luyện kỹ năng tự
chăm sóc, bảo vệ và tự phục vụ bản thân.
2.3.7. Phối hợp với phụ huynh rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động
giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
3. Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận.
3.2. Kiến nghị.

skkn

Trang
1
1
2
2
2
2

2
3
3
3
4
4
4
6
8
11
13
16
17
19
19
19
20


1. Mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài.
Công ước Liên hiệp quốc về Quyền trẻ em năm 1990 có nêu rõ “để phát
triển đầy đủ và hài hoà nhân cách của mình, trẻ em cần được lớn lên trên mơi
trường gia đình, trong bầu khơng khí hạnh phúc, u thương và cảm thơng”.
Thế nhưng, thực tế cịn nhiều trẻ em lang thang, cơ nhỡ, không được nhận sự
yêu thương, đùm bọc của gia đình [1].
Có những đứa trẻ hạnh phúc hơn khi được sống dưới mái ấm gia đình
nhưng lại trở nên bất hạnh khi không được thụ hưởng sự giáo dục đúng đắn từ
cha mẹ, người thân. Nhiều quan điểm giáo dục sai lầm mà phụ huynh áp dụng
cho con trẻ như lấy vật chất để thể hiện tình yêu, nhồi nhét quá nhiều kiến thức

cho con trẻ thay vì dạy chúng phương pháp để tiếp cận vấn đề, cho trẻ tiếp xúc
với q nhiều thứ văn hóa khơng phù hợp với lứa tuổi, dùng đòn roi để giáo dục
trẻ… vơ tình đã hình thành ở trẻ những giá trị về nhân cách khơng chuẩn mực.
Bác Hồ kính u đã từng nói: “Giáo dục mầm non tốt sẽ mở đầu cho một
nền giáo dục tốt” [2].
Trong thời đại hiện nay, sự phát triển của kinh tế - xã hội đang đặt ra những
yêu cầu ngày càng cao đối với hệ thống giáo dục, đòi hỏi nền giáo dục phải đào
tạo ra những con người vừa hồng, vừa chuyên như Nghị quyết IV của Ban chấp
hành Trung ương khóa VII đã khẳng định: “...phát triển về trí tuệ, cường tráng
về thể lực, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức” [3].
Mục tiêu chung của giáo dục mầm non là phát triển tất cả các khả năng của
trẻ, hình thành cho trẻ những cơ sở ban đầu của nhân cách, tạo điều kiện thuận
lợi cho trẻ bước phát triển sau này, sống và làm việc phù hợp với xã hội mới [4].
Ở mỗi lứa tuổi thì trẻ cần có những sự tác động khác nhau đến kỹ năng sống của
trẻ [4]. Chăm sóc và giáo dục trẻ từ lứa tuổi mầm non chính là cơ sở giúp trẻ
phát triển toàn diện về cả thể chất lẫn tinh thần, là nền tảng giúp cho quá trình
học tập lâu dài của trẻ sau này [4]. Ở lứa tuổi mẫu giáo, kỹ năng sống chiếm một
vị trí hết sức quan trọng nó góp phần giúp trẻ hình thành và phát triển nhân cách
con người, giúp trẻ học tập, lĩnh hội những kinh nghiệm xã hội để trẻ vận dụng
trong cuộc sống sau này [5]. Do đó, trẻ mầm non cần phải học rất nhiều trong
những năm đầu đời: Trẻ học cách làm chủ ngơn ngữ, học cách nhận biết và đối
phó cảm xúc của mình cũng như của người khác. Trẻ học cách xử sự sao cho
phù hợp với môi trường xung quanh. Trẻ mầm non cần phải biết hợp tác làm
việc để chơi với nhau, sống hòa thuận với trẻ khác trong nhóm, tuy nhiên điều
này khơng dễ dàng với một số trẻ. Trẻ cần những kỹ năng quan hệ xã hội như:
Kỹ năng giao tiếp ứng xử, kỹ năng vệ sinh, kỹ năng thích nghi với mơi trường
sống, kỹ năng hợp tác quan tâm, chia sẻ… Thực tế trẻ 5 tuổi đã biết chia sẻ
nhưng không phải lúc nào chúng cũng thể hiện sự cảm thông và nhường nhịn, ở
lớp học mầm non hiện tượng các bé tranh giành đồ chơi, đánh bạn vẫn thường
xuyên xảy ra và rất nhiều phụ huynh phải than phiền vì bé nhà mình hư quá, ích

kỉ quá lúc nào cũng bắt mọi người phải theo ý mình.
Vậy, làm thế nào để có thể định hướng và giáo dục các bé biết yêu thương,
đoàn kết, quan tâm, chia sẻ với bạn bè và người thân? Để trả lời câu hỏi này, tơi
ln tìm tịi, ứng dụng các giải pháp, hình thức, tổ chức các hoạt động giúp trẻ

skkn


2
trong lớp tơi có cơ hội được thể hiện sự quan tâm, chia sẻ với cô giáo, bạn bè và
mọi người xung quanh.
Là giáo viên mầm non tôi luôn quan tâm, gần gũi, động viên, khích lệ, nắm
vững những đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Thực tế tại lớp mẫu giáo (5- 6 tuổi ),
Các cháu rất mạnh dạn, tự tin, thích đến trường lớp và thích tham gia vào các
hoạt động.... Song, để trẻ có kỹ năng sống tự tin trong mơi trường tập thể thì cịn
nhiều hạn chế: Chẳng hạn như kỹ năng giao tiếp với mọi người xung quanh; kỹ
năng học tập và làm việc theo nhóm bạn trong lớp, kỹ năng thích nghi với mơi
trường mới còn nhiều bỡ ngỡ và quan trọng là kỹ năng tự giải quyết các vấn đề
thực tế, kỹ năng tự phục vụ của trẻ còn thiếu chủ động. Bởi trẻ được sự quan
tâm, nuông chiều, bao bọc rất lớn của bố mẹ.... Một số trẻ chưa tự mặc quần áo,
tự cất đồ dùng khi đến lớp, tự xúc ăn, đánh răng, rửa mặt.... Do đó, cần phải làm
gì để hình thành kỹ năng sống tốt nhất cho trẻ là điều mà bản thân tơi ln băn
khoăn và suy nghĩ.
Chính vì vậy, tơi đã lựa chọn đề tài “Một số giải pháp rèn kỹ năng sống
biết quan tâm, chia sẻ cho trẻ Mẫu giáo lớn 5-6 tuổi trong trường mầm non
Thị Trấn” để nghiên cứu trong năm học 2021-2022.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Nghiên cứu để nhằm tìm ra các giải pháp giúp trẻ Mẫu giáo 5 - 6 tuổi ở
trường Mầm non Thị Trấn Nga Sơn biết quan tâm, chia sẻ.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.

Trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi lớp A2 trường mầm non Thị Trấn, huyện Nga Sơn,
tỉnh Thanh Hóa.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
Để thực hiện đề tài này tôi đã sử dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp nghiên cứu lý luận.
- Phương pháp đàm thoại.
- Phương pháp điều tra, khảo sát.
- Phương pháp thống kê, phân tích, tổng hợp kết quả điều tra.
- Phương pháp tổng kết, rút kinh nghiệm.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
Trong xã hội hiện nay, kiến thức của con người ngày càng phát triển và mở
rộng, từng cá nhân, nếu không được bồi dưỡng, cập nhật thông tin thường xuyên
sẽ trở thành lạc hậu. Đó chính là kỹ năng cần có cho hành vi lành mạnh, cho
phép bạn đối mặt với những thách thức của cuộc sống hằng ngày.
Trong đó giáo dục kỹ năng sống là cốt lõi của nền tảng giáo dục. Trẻ lứa
tuổi mầm non là lứa tuổi đang dần hình thành và phát triển về mọi
mặt, việc dạy kỹ năng sống cho trẻ là vô cùng quan trọng, đặc biệt với trẻ độ
tuổi 5- 6 tuổi, ở độ tuổi này, nhận thức cũng như về mặt giao tiếp, khả năng làm
việc theo nhóm và ý thức tự biết tham gia vào các hoạt động cùng với các bạn
trong lớp. Tuy nhiên hiện nay do sự phát triển nền kinh tế nhiều gia đình rất
quan tâm đến con cái nhưng lại khơng có thời gian để trị chuyện vui chơi cùng
con hoặc hạn chế việc tiếp xúc giao tiếp của con với mọi người xung quanh dẫn

skkn


3
đến một số trẻ bị tự kỷ, thiếu tự tin, không mạnh dạn khi tham gia các hoạt động
cùng các bạn trong lớp và trẻ luôn ỷ lại vào người lớn. Vì vậy, “Việc dạy kỹ

năng sống cho trẻ đang trở thành vấn đề cấp bách và cần thiết trong hệ thống
giáo dục nói chung và giáo dục mầm non nói riêng” [6].
Tổ chức Y tế thế giới WHO định nghĩa kỹ năng sống là “...khả năng thích
nghi và hành vi tích cực cho phép cá nhân có khả năng đối phó hiệu quả với
nhu cầu và thách thức của cuộc sống hàng ngày” [7]. Cũng theo WHO, kỹ
năng sống được chia thành 2 loại là kỹ năng tâm lý xã hội và kỹ năng cá nhân,
lĩnh hội và tư duy, với 10 yếu tố như: tự nhận thức, tư duy sáng tạo, giải quyết
vấn đề, kỹ năng giao tiếp, ứng xử với người khác, ứng phó với các tình huống
căng thẳng và cảm xúc, biết cảm thông, tư duy bình luận và phê phán, cách
quyết định, giao tiếp hiệu quả và cách thương thuyết. Các hình thức giáo dục kỹ
năng sống có tác động rất mạnh đến sự phát triển đời sống tình cảm của trẻ đối
với mọi người, đặc biệt là giao tiếp với cô giáo và bạn bè trong lớp.
Trẻ mầm non cần phải biết hợp tác làm việc để chơi với nhau, sống hòa
thuận với trẻ khác trong nhóm, tuy nhiên điều này khơng dễ dàng với một số trẻ.
Chuẩn bị cho trẻ nhưng thay đổi hành vi này là một nhiệm vụ khó khăn, nhưng
rất quan trọng để trẻ cảm thấy tự tin và vui vẻ trong giao tiếp xã hội. Trẻ cần
những kỹ năng quan hệ xã hội như làm thế nào để hòa hợp với mọi người, để
giao tiếp, để chọn hành vi đúng.
Có thể nói mỗi đứa trẻ ngay từ khi ra đời đã là một cá thể độc lập, có cá
tính và những mong muốn độc lập của riêng mình. Dưới góc nhìn của nhà tâm
lý học trẻ em thì trẻ em tuổi lên 5 bắt đầu hình thành một loại động cơ của hành
vi mang tính đạo đức xã hội, hiển thị ở sự quan tâm của trẻ đối với những người
xung quanh, đối với bạn bè. Trong điều kiện có sự giáo dục đúng đắn thì loại
động cơ này sẽ được phát triển mạnh ở các giai đoạn sau. Đó là cốt lõi trong nền
tảng đạo đức của nhân cách con người tương lai.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
2.2.1 Thuận lợi:
Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường cùng với cấp ủy Đảng
chính quyền, các ban ngành, đồn thể địa phương, các bậc phụ huynh luôn chăm
lo đầu tư cơ sở vật chất, trang bị các thiết bị hiện đại phục vụ cho giảng dạy:

Máy vi tính, ti vi, đầu đĩa.
Nhà truờng đã trang bị đầy đủ tài liệu học, học liệu, thường xuyên tổ chức
bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên về kỹ năng sống cho trẻ.
Bản thân tôi là giáo viên trẻ, thường xuyên tích cực học tập và có kiến thức
cơ bản về kỹ năng sống cho trẻ.
Đa số trẻ ngoan lễ phép, biết vâng lời và đi học chuyên cần, trẻ mẫu giáo
lớn có sự nhận thức cao nên việc dạy trẻ ở một lứa tuổi đều có sự thuận lợi.
Phụ huynh ln sát cánh cùng nhà trường cho nên công tác phối kết hợp
giữa gia đình trẻ và cơ giáo đạt hiệu quả cao.
2.2.2. Khó khăn:
Tuy nhiên bên cạnh những thuận lợi nhà trường còn có những khó khăn hạn
chế đó là:

skkn


4
Trước diễn biến phức tạp của tình hình dịch Covid-19 hiện nay đã ảnh
hưởng khơng nhỏ tới q trình chăm sóc, ni dưỡng, giáo dục trẻ tại lớp cũng
như việc tổ chức các hoạt động vui chơi, giáo dục kỹ năng sống cho trẻ tại nhà.
Một số trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn tự tin, còn thụ động, chưa có sự
tìm tịi, khám phá xung quanh. Một số trẻ chưa tích cực giao tiếp, nhường nhịn,
sẻ chia và đồn kết với các bạn trong khi học và chơi của trẻ đúng cách làm ảnh
hưởng không nhỏ đến việc giáo dục cho trẻ ở nhà trường. Khả năng nhận thức
của trẻ trong lớp khơng đồng đều, mỗi trẻ có một tính cách, một tâm lý khác
nhau, địi hỏi giáo viên phải áp dụng mỗi trẻ một hướng giáo dục khác nhau tuỳ
theo tâm lý của từng đứa trẻ.
Một số trẻ cịn vụng về, lại có cá tính bướng bỉnh, chưa có thói quen nề nếp
tốt; rụt rè, thiếu mạnh dạn khi bày tỏ ý kiến; khi phát biểu nói khơng rõ ràng, trả
lời cộc lốc, không trọn câu; khi làm sai hoặc có lỗi với người khác ít nói lời xin

lỗi, ai cho gì ít cảm ơn, ít thể hiện các kỹ năng của mình; vì thiếu kinh nghiệm
nên khi làm việc gì trẻ có ý nghĩ sợ làm sai, sợ mình khơng làm được, vì thế trẻ
khơng muốn làm cũng như tự tin thể hiện kỹ năng của mình đã có được.
Mặc dù rất quan tâm đến con nhưng đa số phụ huynh là cơng chức nhà nước
nên ít có thời gian dành cho con, phần lớn đều nhờ cậy ơng bà. Vì vậy việc thống
nhất quan điểm, biện pháp chăm sóc giáo dục trẻ giữa giáo viên và phụ huynh cịn
nhiều khó khăn. Nhiều phụ huynh cịn thờ ơ với khái niệm rèn kỹ năng sống cho trẻ
có lẽ còn xa lạ và mới mẻ. Họ chưa hiểu mục đích và tầm quan trọng của việc rèn
kỹ năng sống cho trẻ. Một số phụ huynh chưa quan tâm đến trẻ. Một số phụ huynh
bỏ qua những hành động sai của trẻ nên vơ tình hình thành thói quen ở trẻ, khiến
cho giáo viên rất khó khăn trong việc rèn kỹ năng sống cho trẻ.
Trước tình hình thực trạng như vậy, tơi suy nghĩ và tìm ra một số giải pháp
rèn kỹ năng sống biết quan tâm, chia sẻ cho trẻ Mẫu giáo lớn 5-6 tuổi trong
trường mầm non Thị Trấn Nga Sơn.
2.2.3. Kết quả thực trạng ban đầu qua khảo sát:
Kết quả khảo sát đầu năm. (Ở phần phụ lục 1)
Qua bảng khảo sát tôi thấy: Tỷ lệ trẻ đạt 14/32 = 43,7%. Tỷ lệ trẻ chưa đạt
cao, chiếm tỷ lệ:18/32 = 56,3%. Từ thực trạng trên, để rèn kỹ năng sống biết
quan tâm, chia sẻ cho trẻ Mẫu giáo lớn 5-6 tuổi tốt tơi đã tìm tịi, nghiên cứu
sáng tạo và áp dụng các giải pháp giáo dục phù hợp giúp trẻ tiếp thu một cách
nhẹ nhàng và thoải mái.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
2.3.1. Tạo môi trường lớp học thân thiện cởi mở để thu hút trẻ tích cực tham
gia các hoạt động.
Để dạy trẻ được những kỹ năng sống thì việc đầu tiên cơ giáo phải là tấm
gương để trẻ soi vào, để trẻ học làm người. Chính vì vậy, không phương pháp nào
hiệu quả bằng phương pháp “Dùng nhân cách để giáo dục nhân cách”. Những
người dạy nội dung giá trị và kỹ năng sống càng cần là tấm gương mẫu mực về
hành vi, lời ăn, tiếng nói, cách ứng xử, cách giải quyết vấn đề, xây dựng môi
trường lớp học thân thiện, cởi mở để thu hút trẻ tích cực tham gia các hoạt động

skkn


5
giáo dục kỹ năng sống…Đây là những yêu cầu rất cao và địi hỏi các cơ giáo
cũng ln phải tự rèn luyện mình để cơng tác giáo dục trẻ hiệu quả hơn.
Môi trường thân thiện và thẩm mỹ sẽ gây gây hứng thú cho trẻ và bản thân
giáo viên góp phần hình thành và nâng cáo mối quan hệ thân thiện, tự tin giữa
giáo viên với trẻ và giữa trẻ với trẻ. Nhận thức được điều đó tơi đã trao đổi và
cùng thống nhất với giáo viên trong lớp trang trí sắp xếp tạo mơi trường, các góc
hoạt động trong lớp phù hợp với diện tích lớp cũng như các đồ dùng đồ chơi
trong lớp phù hợp với tâm sinh lý trẻ, có tính thẩm mỹ và tích cực đối với trẻ.
Bên cạnh đó chúng tơi cũng xây dựng quy ước với trẻ về quy định trong
lớp học và giao tiếp giữa trẻ với trẻ trong lớp. Việc rèn nền nếp được thực hiện
ngay khi đón trẻ vào năm học mới. Chúng tôi quy ước với trẻ cách lấy đồ dùng
đồ chơi đúng nơi quy định, hay quy định với trẻ và cách giao tiếp trong khi chơi,
không la hét q to, khơng chạy nhẩy xơ đẩy nhau, có sự giao tiếp thân mật
trong các vai chơi, các bạn trai nhường nhịn các bạn gái, cùng tham gia vào các
vai chơi vui vẻ, không tranh dành đồ chơi của nhau.
Với quan điểm lấy trẻ làm trung tâm, chúng tôi tận dụng tối đa các sản
phẩm của trẻ để trang trí lớp, trẻ được vẽ, xé nặn các sản phẩm để trang trí các
góc, các buổi chơi trẻ được hoạt động với chính sản phẩm của mình đã làm nên
trẻ rất thích thú. Những hoạt động giao tiếp qua vai chơi người mua người bán
dạy trẻ biết thể hiện thái độ ân cần niềm nở với khách hàng thơng qua đó tạo
được mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với trẻ khi chơi.
Hình ảnh 1: Trẻ đang vui chơi ở các góc (Kèm theo ở phần phụ lục 2)
Trẻ lớp tơi đa phần các cháu ít có dịp tiếp xúc tìm hiểu khám phá thiên
nhiên, chính vì vậy chúng tơi đã tạo cho các bé được thực hành kỹ năng gieo hạt
chăm sóc cây, qua đó giáo dục cho các bé tình u thiên nhiên, biết quan tâm

bảo vệ mơi trường, và đặc biệt qua hoạt động này các bé học được kỹ năng chia
sẻ với bạn bè, biết trân trọng thành quả lao động của mình và của bạn.
Khơng chỉ tạo môi trường thân thiện cho trẻ hoạt động, giao tiếp, chúng tơi
cịn thống nhất mang đến cho trẻ một khơng khí lớp học thật ấm áp tràn ngập
u thương, cô giáo cũng giống như một người bạn lớn để trẻ có thể an tâm chia
sẻ những thắc mắc, băn khoăn cũng như những “bức xúc” rất trẻ con của mình.
Các nhà giáo dục cho rằng, trẻ học nhanh nhất từ bắt chước, thế nên nếu
muốn dạy bé thành người biết quan tâm chia sẻ thì cơ giáo và bố mẹ phải là tấm
gương để các bé noi theo và học tập. Chính vì vậy, trước mặt trẻ các cơ giáo ở
lớp tôi luôn thể hiện sự quan tâm, chia sẻ cũng như thể hiện tình cảm theo hướng
tích cực với chị em đồng nghiệp, với phụ huynh.
Để dạy trẻ biết quan tâm chia sẻ trước tiên tôi giúp trẻ hiểu quan tâm chia
sẻ giúp mang lại niềm vui cho người khác và cho chính mình. Giáo viên phải là
tấm gương sáng để trẻ noi theo mọi hành vi, cử chỉ, lời nói, cách ứng xử, cách
giải quyết vấn đề. Chia sẻ với đồng nghiệp về một số điều nên làm và khơng nên
làm trong q trình giáo dục các kỹ năng sống cho trẻ để giúp trẻ tự tin hơn,
dám nghĩ dám tìm tịi suy nghĩ và đưa ra ý kiến của mình.
Kết quả: Với việc tạo mơi trường lớp học thân thiện về thể chất và tinh
thần tôi thấy trẻ biết quan tâm, chia sẻ với các bạn trong lớp hơn, vui vẻ hoạt bát

skkn


6
hơn trong các hoạt động. Trẻ biết chơi chung cùng bạn, biết hợp tác cùng bạn
trong các hoạt động học tập và vui chơi.

2.3.2. Lập kế hoạch giáo dục, lựa chọn nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.

Việc lập kế hoạch giáo dục, rèn luyện thói quen biết quan tâm chia sẻ với

mọi người xung quanh nhằm đảm bảo nội dung giáo dục và biện pháp giáo dục,
để phù hợp với tâm lý lứa tuổi và phù hợp với xu hướng phát triển của giáo dục.
Dựa trên kế hoạch chuyên môn của nhà trường xây dựng; căn cứ vào mục
tiêu, nội dung giáo dục trẻ mẫu giáo theo độ tuổi; dựa vào kinh nghiệm thực tế
của trẻ, dựa vào thời gian thực hiện các chủ đề phù hợp với hoạt động trong
chương trình năm học để xây dựng kế hoạch rèn kĩ năng sống quan tâm chia sẻ
cho trẻ phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất của trường, lớp, phong tục tập quán
của địa phương.
Ở chủ đề Trường Mầm non: Tôi lồng ghép các hoạt động dạy trẻ kĩ năng
giao tiếp: Chào hỏi, cảm ơn, xin lỗi, vui vẻ, hịa thuận với các bạn, đồn kết, yêu
thương các bạn trong lớp
Hay ở chủ đề Bản thân. Tôi tiến hành tổ chức 1 số hoạt động, tạo các tình
huống để trẻ nhận ra và quan tâm, chia sẻ tới cảm xúc của mọi người xung
quanh: Hỏi thăm vì sao hơm nay bạn khóc? Rủ bạn cùng chơi chung...
- Tôi tiến hành lập kế hoạch giáo dục kĩ năng sống cho trẻ cụ thể trên tất cả
các chủ đề. Ví dụ: Kế hoạch cụ thể ở một số chủ đề như sau:
Chủ
Hoạt động
Mục đích
Thời gian
Hoạt động
đề
Trường - Dạy trẻ kĩ - Trẻ nhận biết 1 số
Tháng
- Trong giờ đón, trả
mầm năng
giao trạng thái cảm xúc 9+10/2021 trẻ: Thực hành chào
non
tiếp:
Chào qua nét mặt, cử chỉ,

các cô, bố mẹ một
hỏi, cảm ơn, giọng nói của người
cách vui vẻ. Tập kĩ
xin lỗi, vui khác.
năng để đổ dùng
vẻ, hòa thuận - Giao tiếp với cô và
đúng nơi qui định.
với các bạn
các bạn mạnh dạn,
- Hoạt động chơi:
tự tin, phù hợp hồn
Đóng vai cơ giáo
cảnh.
- Trị chơi: Làm
- Khơng tranh giành
quen; Nói tới ai;
đồ dùng, đồ chơi.
Sàn nhảy hẹp
Giữ gìn đồ chơi, vệ
- Hoạt động khám
sinh lớp học.
phá: Một ngày ở
trường của bé, Rèn
kĩ năng chào hỏi lễ
phép.
- Hoạt động làm
quen
văn
học:
Truyện: Gà tơ đi

học; Chú vịt khàn;
Thơ: Tình bạn
- Hoạt động sinh

skkn


7

Bản
thân

Gia
đình

hoạt hàng ngày:
Thực hiện đúng các
qui định trong lớp.
- Dạy trẻ kĩ
- Trẻ nhận biết các
Tháng
- Hoạt động học: Bé
năng nhận
trạng thái cảm xúc 10+11/2021 và những cảm xúc.
thức cảm
vui, buồn, ngạc
Vẽ các khuôn mặt
xúc: Chăm
nhiên, sợ hãi, tức
cảm xúc khác nhau

sóc, hỏi han, giận, xấu hổ của
- Các thời điểm
quan tâm,
người khác
trong chế độ sinh
chia sẻ buồn, - Trẻ biết thể hiện
hoạt (Đón trả trẻ,
vui;
tình cảm của mình
điểm danh, giờ ăn,
bằng lời nói, cử chỉ.
giờ ngủ): Thực hành
- Biết ứng xử phù
giới thiệu về sở
hợp với giới tính
thích, tính cách, giới
bản thân.
tính, hành vi của
- Biết chia sẻ đồ
bản thân. Luyện tập
dùng, đồ chơi, kinh
các hành vi ứng xử
nghiệm sử dụng các
phù hợp.
loại đồ dùng, đồ
- Hoạt động chơi:
chơi.
Xây phịng khám;
Cơng viên; Tự phân
vai chơi; Trị chơi

Ai đã thay đổi
- Hoạt động âm
nhạc: Khuôn mặt
cười, Mời bạn ăn,
Nắm tay thân thiết
- Dạy trẻ kĩ
- Trẻ biết an ủi và
Tháng
- Hoạt động khám
năng thể hiện chia vui với người
12/2021
phá xã hội: Trò
cảm xúc: Lễ thân và bạn bè
chuyện về những
phép, yêu
- Biết mối liên hệ
thành viên trong gia
thương, an ủi, trong gia đình
đình. Dạy trẻ nói lời
hỏi han, chia - Yêu thương, kính
cảm ơn, xin lỗi
sẻ, giúp đỡ,
trọng, cách thể hiện
- Hoạt động âm
nhường nhịn, tình cảm với người
nhạc: Ru em ngủ; Cả
biết ơn
thân trong gia đình
nhà thương nhau; ba
- Biết nói lời cảm

ngọn nến lung linh
ơn, xin lỗi, giúp đỡ,
- Tạo hình: Làm
hoặc đề nghị sự giúp
thiệp tặng người thân
đỡ của người khác
- Chơi: Sử dụng các
khi cần thiết.
mối quan hệ liên
nhân cách trong gia
đình cho trẻ bắt
chước, tập theo.

skkn


8
Giao
thông

- Dạy trẻ kĩ
năng thực
hiện các qui
tắc xã hội: Kĩ
năng làm việc
theo nhóm,
chờ đến lượt,
đồn kết, kĩ
năng xử lí
tình huống

- Trẻ biết lắng nghe,
trao đổi, chia sẻ
kinh nghiệm với
bạn.
- Trẻ biết tuân thủ
một số qui tắc, qui
định của trường,
lớp, nơi công cộng
- Trẻ thay đổi hành
vi và thể hiện cảm
xúc phù hợp với
hoàn cảnh

Tháng
3/2022

- Hoạt động sinh
hoạt hàng ngày:
Thực hành kĩ năng
hợp tác; chờ đến
lượt; kĩ năng hòa
giải xung đột; kĩ
năng thực hiện qui
tắc giao thơng qua
các tình huống.
- Hoạt động khám
phá: Một số luật lệ
giao thông đường bộ.
- Hoạt động chơi:

Đóng vai chú cảnh sát
giao thơng; Xây bến
xe; Trị chơi: Đúng
hay sai, tín hiệu.

Kết quả: Thơng qua việc lập kế hoạch giáo dục kĩ năng sống cho trẻ cụ thể
ở 10 chủ đề xuyên suốt trong năm học. Tôi tiến hành lồng ghép các nội dung
giáo dục kỹ năng sống quan tâm, chia sẻ cho trẻ một cách phù hợp giúp trẻ biết
xử lý các tình huống trong từng hồn cảnh cụ thể: 100% Biết bày tỏ tình cảm
phù hợp, đúng lúc, biết chia sẻ, giúp đỡ người gần gũi, biết thể hiện cảm xúc
phù hợp với hoàn cảnh….
2.3.3. Thường xuyên tổ chức các hoạt động giáo dục rèn thói quen quan tâm,
chia sẻ với mọi người xung quanh.
Để tổ chức tốt các hoạt động giáo dục kỹ năng sống, trong đó có hoạt động
rèn luyện thói quen quan tâm, chia sẻ với mọi người xung quanh. Thì việc xây
dựng môi trường giáo dục cho trẻ rèn luyện thực hành là hết sức quan trọng.
Giáo viên cần xác định cho trẻ một khơng gian chơi, một góc chơi đảm bảo
an tồn, rộng rãi cho trẻ. Bên cạnh đó, trang trí góc chơi sao cho sinh động và
hấp dẫn. Phù hợp với nội dung chơi, thường xuyên có sự thay đổi để luôn tạo sự
hấp dẫn cho trẻ ở các góc chơi.
Ngay từ đầu năm, khi trang trí mơi trường bên trong lớp, tơi đặc biệt chú
trọng đến các góc đóng vai theo chủ đề: góc Gia đình; Bác sĩ.. Để ở đó trẻ có thể
tự do đóng vai, tự do hoạt động theo ý thích, tự do trị chuyện, trao đổi với bạn
bè về cuộc sống sinh hoạt xung quanh dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Ngồi
ra, tơi còn tổ chức cho trẻ cùng nhau tạo ra các sản phẩm để trang trí cho các góc
theo chủ đề. Nhằm tăng khả năng hợp tác, giúp đỡ lẫn nhau ở trẻ.
Việc tổ chức các hoạt động để tập luyện kỹ năng quan tâm, chia sẻ cho trẻ
rất quan trọng. Tạo cho trẻ cơ hội được thực hành với người lớn, với bạn bè mọi
lúc, mọi nơi giúp trẻ hình thành và củng cố các kỹ năng sống
Giáo viên có thể sử dụng các hình thức sinh hoạt trong ngày để giáo dục trẻ

quan tâm chia sẻ với mọi người xung quanh cho trẻ như giờ đón, trả trẻ; khi dạo
chơi ngoài trời, trong lúc học, lúc chơi, lúc lao động

skkn


9
Ngay từ đầu năm học cần rèn trẻ đi vào nề nếp trong việc thực hiện các qui
định trong lớp cũng như việc giao tiếp giữa trẻ với nhau trong các hoạt động.
Trong giờ đón trẻ, ngồi trị chuyện về chủ đề cơ có thể đưa ra những câu hỏi về
bản thân trẻ để khơi gợi ở trẻ những cảm xúc tích cực và mong muốn được sẻ
chia đặc biệt là những trẻ cá biệt hoặc nhút nhát.
Ví dụ: Trong chủ đề trường mầm non, tôi đưa ra các câu hỏi về các bạn
trong lớp: Con quí nhất bạn nào trong lớp? Vì sao? Bạn là con trai hay con gái?
Hơm nay lớp mình có bạn nào đến lớp với tâm trạng khơng vui khơng? Vì sao
bạn buồn? Con an ủi bạn như thế nào để bạn vui hơn? Kết hợp giáo dục trẻ, Khi
đến trường thì phải ngoan vâng lời cô giáo, không tranh dành đồ chơi của bạn,
không xơ đẩy bạn, đồn kết trong khi chơi và biết thực hiện một số nội quy của
trường, lớp như: Cất đồ chơi đúng nơi quy định, không làm hỏng đồ chơi, chơi
gọn gàng, ngăn nắp.
Hình ảnh 2: Trẻ chơi vui vẻ chùng nhau (Kèm theo ở phần phụ lục 2)
Với chủ đề “Gia đình”, tơi đàm thoại cùng trẻ những câu hỏi như: Trong
nhà con có những ai? Ai hay đưa đón con đi học? Bố mẹ đã vất vả để cho các
con có quần áo đẹp để mặc, cho các con ăn những đồ ăn ngon vì vậy các con cần
làm gì để biết ơn và giúp đỡ những người thân trong gia đình?
Từ đó, trẻ hiểu được phải biết vâng lời ông bà, bố mẹ, biết giúp đỡ mọi
người trong gia đình những cơng việc vừa sức như: Tự phục vụ bản thân, dỗ em
khi em khóc, ăn xong thì lấy tăm mời mọi người. Biết quan tâm, hỏi thăm người
thân khi ốm đau.
Ngoài ra việc rèn kĩ năng sống quan tâm chia sẻ với mọi người xung quanh

có thể tiến hành trong các hoạt động học. Hoạt động học ở trường mầm non
không nên nhồi nhét quá nhiều kiến thức cho trẻ mà cần chú ý đến việc hình
thành những tình cảm, cảm xúc tích cực. Trẻ cần được thực hành và trải nghiệm
với nhiều hình thức, nhiều phương tiện và nhiều hoạt động linh hoạt, sáng tạo
khác nhau.
Ví dụ: Trong hoạt động tạo hình: Tơi hướng dẫn cho trẻ vẽ, xé, dán, nặn,
cắt, dán, làm đồ chơi…bằng những nguyên vật liệu từ thiên nhiên để tập các kĩ
năng sáng tạo, ý thức về bản thân, yêu thương, thể hiện tình cảm với người thân
thiết: Làm thiệp, làm quà tặng, nặn bánh tặng bạn...
Hình ảnh 3: Trẻ đang hoạt động tạo hình nặn bánh tặng bạn
(Kèm theo ở phần phụ lục 2)
Trong hoạt động Kỹ năng sống. Tơi tổ chức hoạt động ‘Thư gửi bạn ốm”
Mục đích:
Trẻ biết cách quan tâm, chia sẻ đến bạn bè
Trẻ biết rằng những câu nói ra có thể được viết ra giấy và đọc được
Chuẩn bị: Giấy bút, thiệp, hồ dán...
Tiến hành:
Trị chuyện để trẻ biết khi bạn nghỉ học có thể do bạn bị ốm: “Khi bạn ốm,
các bạn ở lớp nên làm gì?” (Gọi điện, đến thăm hoặc viết thư hỏi thăm và chúc
bạn chóng khỏi...).

skkn


10
Giáo viên cho trẻ xem một lá thư thăm hỏi hoặc mẫu thiếp chúc và đọc cho
trẻ nghe.
Thảo luận về nội dung bức thư sẽ viết cho bạn bị ốm. Ví dụ: “Chúng ta sẽ
viết gì vào thư này cho bạn?” (Mình rất buồn khi nghe tin bạn bị sốt. Mình rất
nhớ bạn. Chúc bạn mau khỏe. Gửi bạn những bơng hoa đẹp do mình vẽ).

- Trẻ đọc và cơ giáo viết vào tấm thiệp có hình ảnh đẹp (Do trẻ tự làm trong
giờ tạo hình). Cơ đọc lại cho trẻ nghe.
- Giáo viên chuẩn bị phong bì, ghi địa chỉ, dán tem rồi nhờ một bạn và phụ
huynh bỏ vào hộp thư.
- Khuyến khích trẻ ốm khi khỏi bệnh đến lớp sẽ lấy thư ra đọc và cảm ơn
các bạn.
Trong hoạt động khám phá xã hội: Bé và những cảm xúc trong chủ để bản
thân, đầu tiên tôi cung cấp cho trẻ các biểu hiện cảm xúc của con người khi vui,
buồn, ngạc nhiên, sợ hãi, tức giận, xấu hổ. Tiếp theo dạy trẻ các bước thực hiện
kĩ năng chia sẻ cảm xúc vui, buồn với người khác, cách kiềm chế sự tức giận.
Sau đó cho trẻ đóng tình huống để thực hành các kĩ năng đó. Qua đó trẻ hình
thành được các cảm xúc và hành vi tích cực cũng như hiểu được các điều kiện
cần khi thực hiện kĩ năng chia sẻ cảm xúc với người khác.
Đối với chơi, hoạt động ở các góc: Chơi đóng vai ở các góc là một trị chơi
mơ phỏng lại chủ đề của cuộc sống. Trẻ sử dụng những kiến thức, thái độ, hành
động phù hợp với mối quan hệ với con người, đồ vật, đồ chơi trong tình huống
đó. Khi tổ chức cho trẻ chơi đóng vai ở các góc, trước tiên tôi xác định kĩ năng
muốn giáo dục trẻ, lựa chọn vai chơi, tình huống chơi phù hợp với kĩ năng đó,
sau đó gợi mở tình huống chơi. Tơi hướng dẫn trẻ cách phân chia vai, hóa thân
vào các vai khi chơi, cùng nhau tạo ra tình huống phù hợp và cùng giúp nhau xử
lý tính huống đó: “Chúng mình sẽ chơi gì với những đồ chơi này?”. “Con thích
làm người bán hàng hay người mua hàng? Người bán hàng và người mua hàng
nói chuyện với nhau như thế nào?”.
Ví dụ: Ở nhóm chơi "Bác sĩ nhí" có bác sĩ khám bệnh kê đơn cho bệnh
nhân, y tá phát thuốc, tiêm cho bệnh nhân. Nếu chỉ dừng ở những thao tác như
vậy thì trị chơi thật đơn điệu. Nên tơi cùng trẻ tạo ra tình huống có trẻ bị sốt,
hay em bé bị đau bụng...để trẻ có cơ hội tự mình giải quyết tình huống, thể hiện
sự quan tâm, chia sẻ với bệnh nhân. Qua đó sẽ giúp trẻ yêu thương, quan tâm
đến nhau hơn.
Hình ảnh 4: Trẻ chơi đóng vai Bác sĩ

(Kèm theo ở phần phụ lục 2)
Ở góc chơi “Gia đình” cơ đưa ra hình thức chơi là Tổ chức sinh nhật cho
mẹ. Trẻ sẽ đóng vai thành viên trong gia đình cùng nhau chuẩn bị đón sinh nhật,
nói những lời chúc mừng và tặng quà cho mẹ... Khi trẻ tham gia chơi, giáo viên
kịp thời động viên, khuyến khích trẻ có những hành vi xã hội tích cực.
Ngồi ra, các hoạt động chơi ngồi trời cũng giáo dục cho trẻ tinh thần tập
thể, yêu lao động, hay giáo dục trẻ nhường nhịn, giúp đỡ các em nhỏ khi chơi
cùng dưới sân và sự quan trọng của việc tuân thủ các qui định.

skkn


11
* Ví dụ ở chủ đề Phương tiện giao thơng: Cho trẻ quan sát và tập các kĩ
năng sang đường, tuân thủ các qui tắc nơi công cộng khi tham gia giao thông (Đi
ở bên phải, đi bộ trên vỉa hè, nhường đường cho cụ già…). Từ đó trẻ hiểu nếu
khơng tn thủ các qui định có thể gây nguy hiểm cho bản thân cũng như ảnh
hưởng đến người khác.
Khi trẻ chơi các nét tính cách của trẻ thể hiện rõ ràng nhất. Chính vì thế,
giáo viên càng cần phải tổ chức cho trẻ chơi thường xuyên và tận dụng cho trẻ
thực hành các kĩ năng chia sẻ, yêu thương, hịa nhập với tập thể…, nếu chỉ học
mà khơng được thực hành thường xuyên, lặp đi lặp lại nhiều lần, hàng ngày,
trong các hoạt động giáo dục thích hợp thì những kĩ năng sống cũng nhanh
chóng mất đi.
Khi chơi trẻ còn được tiếp xúc với những đồ dùng hàng ngày hay những đồ
phế thải được tận dụng như báo, tranh ảnh, lịch cũ, vỏ chai nhựa, bìa cát tơng…
những ngun vật liệu thiên nhiên như các loại hột, hạt, sỏi, vỏ trứng, quả
khơ…, từ đó hình thành ở trẻ kĩ năng quan tâm đến môi trường.
Như vậy hoạt động chơi là phương tiện rèn các kĩ năng cho trẻ một cách
hiệu quả nhất vì trẻ được thực hành thường xuyên và trẻ rất hứng thú tham gia

vào các trò chơi đó.
Ngồi ra một hình thức nữa được sử dụng để rèn kĩ năng cho trẻ đó là
thơng qua hoạt động lao động. Khi hướng dẫn cho trẻ lao động tự phục vụ (vệ
sinh cá nhân, ăn uống, cất bát, cất ghế…), chăm sóc cây trồng (nhổ cỏ, tưới cây,
xới đất, gieo hạt...), trực nhật…để tập các kĩ năng tự phục vụ, kĩ năng hòa giải
xung đột, hợp tác, kĩ năng hồn thành cơng việc đến cùng.
Chẳng hạn khi cho trẻ chăm sóc góc thiên nhiên: Tơi trị chuyện, hỏi han về
những sự vật xảy ra xung quanh trẻ và sử dụng “phương pháp làm cùng” cùng
trẻ nhổ cỏ, tưới cây, cho trẻ nhận xét về những gì mình đã làm được và lợi ích
của việc đó, khuyến khích động viên khen ngợi trẻ để tập cho trẻ các kĩ năng
sống đồng cảm, thể hiện tình cảm, hợp tác, trách nhiệm.
Tóm lại sau khi đã tập được các kĩ năng cho trẻ thì cần tiếp tục duy trì rèn
luyện kĩ năng này thông qua các thời điểm đã chọn trong chế độ sinh hoạt.
Kết quả: Sau khi tổ chức hoạt động giáo dục rèn thói quen quan tâm, chia
sẻ với mọi người xung quanh tôi thấy trẻ chủ động giao tiếp, gần gũi với bạn bè
mọi lúc, mọi nơi giúp trẻ hình thành và củng cố các kỹ năng sống
2.3.4. Dạy trẻ các kỹ năng biết quan tâm chia sẻ thông qua trò chơi tập thể.
Với trẻ mầm non khả năng giao tiếp tốt trong tập thể giúp trẻ thích nghi dễ
dàng, nhanh chóng với mơi trường mới, thầy cơ, bạn bè mới và những đòi hỏi mới
của hoạt động học tập, ý thức và tinh thần tập thể sẽ giúp tránh được những xung
đột khơng đáng có giữa trẻ với nhau, giữa trẻ với thầy cô, làm nảy sinh ở trẻ lòng vị
tha, sự quan tâm đến người khác và trên cơ sở đó phát triển những mối quan
hệ thân thiện, gần gũi, cảm thông giữa trẻ với những người xung quanh. Tất cả
những điều này tác động một cách tích cực lên trẻ, làm cho trẻ cảm thấy hứng thú
muốn đến trường, muốn giao tiếp với cô, bạn bè và muốn học.
VD: Trị chơi 1 “Ném bóng làm quen”
(Trị chơi này sử dụng đầu năm học và các buổi giao lưu với các bạn lớp khác)

skkn

12
Mục đích: Tạo cho trẻ cơ hội nhớ tên của nhau một cách tự nhiên, phát
triển sự chú ý của trẻ đến các hoạt động tập thể.
Chuẩn bị: Phòng rộng
Một trái bóng cao su nhẹ nhiều màu
Tiến hành: Cơ và trẻ ngồi thành vịng trịn. Trước tiên cơ giáo nói tên của
mình (chào các bạn tơi tên là Thu Hiền) sau đó ném bóng cho một trẻ bất kỳ.
Trẻ nhận được bóng từ cơ giáo sẽ nói tên mình. Cứ như vậy cho đến khi tất cả
các trẻ nhớ tên nhau.
Hình ảnh 5: Trẻ chơi trị chơi Ném bóng làm quen
(Kèm theo ở phần phụ lục 2)
Trò chơi 2: “Bé u biển”
Mục đích: Phát triển giao tiếp khơng lời, giao tiếp bằng cử chỉ, động tác
Tạo cảm giác gần gũi thân thiện giữa trẻ với nhau.
Chuẩn bị: Bản nhạc nhẹ hoặc băng ghi âm tiếng sóng.
Tiến hành: Cơ giáo nói với trẻ “Các con đã bao giờ đi tắm biển chưa? Khi
những con sóng biển vỗ vào cơ thể chúng ta cảm thấy như thế nào? Sóng biển
reo như thế nào? Bây giờ chúng ta thử cùng nhau làm sóng biển nhé! Nào chúng
ta cùng tạo tiếng rì rào reo vui của sóng khi mặt trời tỏa ánh nắng trên biển nhé”.
Sau đó cơ giáo đề nghị trẻ ơm vai nhau tạo thành vòng tròn đung đưa theo
tiếng nhạc hay là la theo tiếng nhạc tạo cảm giác thư thái nhẹ nhàng.

Hình ảnh 6. Ảnh các bé làm sóng biển rì rào
(Kèm theo ở phần phụ lục 2)

Trị chơi 3: “Đua thuyền”
Mục đích: Phát triển kĩ năng hợp tác để giải quyết vấn đề
Phát triển tính sáng tạo
Chuẩn bị: Nhiều mảnh xốp với số lượng ít hơn số trẻ

Tiến hành: Cô giáo đặt trên sàn những mảnh xốp làm con thuyền, các trẻ
đi từ đầu này sang đầu kia qua các con thuyền sao cho chân trẻ nào cũng phải
đứng trên1 tấm xốp, ai khơng có xốp đứng lên là bị loại. Cơ giáo có thể gợi ý để
trẻ tìm cách không ai bị loại ra như: cõng nhau, đứng chung trên 1 tấm, dồn các
tấm xốp lại ....
Các nhóm lần lượt chơi hoặc chơi đồng thời ở các góc. Sau khi kết thúc trị
chơi, cơ giáo xem đội nào trong thời gian ngắn nhất cùng nhau về đến đích bằng
các tấm xốp là đội chiến thắng
* Trẻ tham gia ngoại khố
Có thể nói các hoạt động ngoại khóa đặc biệt là việc tổ chức hiệu quả các
ngày hội ngày lễ cho trẻ là một hình thức giáo dục hiệu quả và sinh động nhất,
giúp trẻ được trải nghiệm các cảm xúc tích cực. Thơng qua đó trẻ được học và
chia sẻ các kĩ năng sống với cô giáo, bạn bè và cha mẹ.
Với quan điểm như vậy nên tôi thống nhất với cô giáo và ban phụ huynh
lớp từ đầu năm học các kế hoạch hoạt động ngoại khóa cho các con. Tôi đặc biệt
chú ý đến các ngày lễ hội: Ngày 20/10, ngày Tết Trung Thu, Noel, Tết Nguyên
Đán, ngày 8/3, sinh nhật tháng của trẻ, với mỗi ngày hội chúng tôi cố gắng sử

skkn


13
dụng một hình thức tổ chức riêng nhằm lơi cuốn hấp dẫn trẻ tích cực tham gia
hoạt động.
Ví dụ: Ngày 20/10 - Ngày phụ nữ Việt Nam
Trước ngày tổ chức lễ hội chúng tơi cùng trẻ trị chuyện về ý nghĩa ngày
hội, đưa ra ý định, hình thức tổ chức và thăm dị ý kiến của trẻ về món q tặng
bà và mẹ. Sau đó dạy trẻ vẽ tranh chân dung bà và mẹ của mình làm bưu thiếp
chúc mừng, giúp trẻ ghi lại cảm xúc, lời chúc của trẻ dành cho bà và mẹ. Cùng
trẻ trang trí bưu thiếp để chúc bà và mẹ với lời đề từ ấn tượng: “Con chúc mẹ

của con luôn xinh đẹp và trẻ mãi” hay “Con chúc bà ln khoẻ mạnh”…
Hình ảnh 7: Trẻ đang làm bưu thiếp tặng bà, mẹ
(Kèm theo ở phần phụ lục 2)
Cũng là ngày hội lớn dành cho phụ nữ, nhưng ngày 8/3 ở lớp A2 lại thật
đặc biệt vì đó là ngày mà các bé gái tuy mới 5 tuổi nhưng cũng cảm nhận được
sự tôn vinh, chia sẻ từ các bạn trai cùng lớp.
Với chủ đề “Hoa tình bạn” trong tiếng nhạc rộn ràng, từng bé trai tự tin dắt
một người bạn gái ra cúi chào khán giả. Giống như một cuộc thi sắc đẹp các bé
gái cũng được các cô giáo giới thiệu tên, sở thích và cả năng khiếu nữa, rồi các
bé được nghe các bạn trai hát tặng những bài hát mà cả lớp yêu thích. Hồi hộp
và thích thú nhất khi từng bạn trai lên tiết lộ “bí mật” mình q bạn gái nào nhất.
Tôi tin rằng các bé gái sẽ không bao giờ quên được giây phút các bạn trai lên
tặng hoa, q và nói lời chúc mừng bởi vì tơi đọc được trong ánh mắt các con
niềm vui, tự hào vì được các bạn quan tâm, chia sẻ, một số phụ huynh cịn phản
hồi lại rằng chưa có bao giờ mà bé nhà mình lại vui như thế kể chuyện ở lớp mãi
không chịu ngủ, và ôm chặt em búp bê món quà được các bạn tặng nói rằng con
yêu em búp bê nhất trên đời.
Và còn rất nhiều các hoạt động ngoại khóa chúng tơi đã tổ chức cho các
con như : Tổ chức sinh nhật tháng tại lớp, rồi ngày Tết Trung Thu, Noel... mỗi
hoạt động một hình thức phong phú khác nhau nhưng đều hướng tới một mục
đích chung đó là giáo dục cho trẻ biết quan tâm chia sẻ tới người thân và bạn bè.
Qua mỗi lần tổ chức tơi thấy các bé của lớp mình dường như lớn hơn, chững
chạc hơn trong suy nghĩ và cách thể hiện tình cảm, các con có nhiều bạn thân
hơn, biết nhường nhịn nhau và quan tâm đến bạn bè. Bây giờ chỉ cần một thay
đổi nhỏ của cô giáo và các bạn là bé có thể phát hiện ra. Hôm ấy mặc dù rất mệt
nhưng tôi vẫn cố gắng đi làm vì vậy khơng giấu được sự mệt mỏi, tôi rất bất ngờ
khi bé Khánh Linh chạy tới ôm cổ tôi thì thầm “Cô Hiền ốm à con đi lấy nước
cho cơ uống nhé.” Cịn những bạn nghỉ học lâu ngày khi đến lớp được các bạn
quấn quýt hỏi thăm và giới thiệu các góc chơi mới, đồ chơi đẹp mà cô và cả lớp
mới làm.

Kết quả: Sau khi trẻ cùng nhau tham gia các trị chơi tơi thấy 97% trẻ biết
chia sẻ, giúp đỡ bạn trong lớp hơn, các trẻ biết hợp tác phối hợp cùng nhau trong
các hoạt động, cùng nhau cố gắng và giúp đỡ bạn để cùng nhau hoàn thành
nhiệm vụ và chiến thắng.
2.3.5: Quan tâm chú trọng phát triển kỹ năng giao tiếp cho trẻ.

skkn


14
Có thể nói rằng, Kỹ năng giao tiếp là một trong những kỹ năng rất quan
trọng đối với sự phát triển của ngôn ngữ của trẻ, không chỉ quan trọng và cần
thiết đối với trẻ trong trường mầm non, mà ngay ở trong gia đình và tồn xã hội
đều rất quan trọng đối với cuộc sống sau này của trẻ, trẻ có kỹ năng giao tiếp tốt
tạo được sự tự tin trong trong mỗi người nói chung và đối với trẻ nói riêng,
thơng qua giao tiếp trẻ có thể diễn đạt hết được nhu cầu và mong muốn của trẻ
đến với mọi người, đấy chính là yếu tố thuận lợi để giáo dục kỹ năng sống cho
trẻ. Vì thế ngồi những kỹ năng sẵn có ở trẻ thì tơi ln quan tâm áp dụng nhiều
biện pháp khác nhau để phát triển kỹ năng giao tiếp cho trẻ.
* Giáo dục kỹ năng giao tiếp với bạn bè:
Giáo dục kỹ năng giao tiếp với bạn bè là yếu tố cần thiết đối với trẻ thơ,
đây chính là một thế giới thu nhỏ của xã hội chúng ta ngày nay, là nơi đa văn
hóa, đa tính cách và cũng đa sở thích. Mơi trường này tạo cơ hội cho trẻ được
học tập, được giao lưu học hỏi và có cơ hội để khám phá những sở thích, những
mối quan hệ của trẻ với trẻ trong lớp, trong tường. Cụ thể, khi tôi tổ chức cho trẻ
học tập, vui chơi tôi đã tạo được nhiều cơ hội để trẻ được giao lưu với bạn bè,
theo nhóm, theo tổ...
Ví dụ 1: Trong hoạt động góc tơi tổ chức cho trẻ chơi những trị chơi bán
hàng, trẻ này là người mua hàng, và những trẻ khác là người bán hàng, hay đóng
vai bác sĩ và bệnh nhân khám bệnh...

Thơng qua những vai chơi trong trị chơi đóng vai tạo cơ hội cho trẻ được
giao tiếp với nhau trẻ thể hiện ngơn ngữ của mình một cách đầy đủ, trẻ biết chào
hỏi, biết cảm ơn, xin lỗi, thể hiện được cảm xúc vui buồn... Và với những trẻ
cịn nhút nhát tơi có thể cùng trẻ thể hiện vai chơi của mình, ln định hướng
ngơn ngữ giao tiếp hoặc có thể hướng dẫn cho những trẻ có khả năng giao tiếp
tốt hơn chơi cùng bạn, như vậy trẻ cảm thấy tự tin và dần dần trẻ có thể tự mình
chủ động giao tiếp cùng các bạn khác một cách dễ dàng.
Ví dụ 2: Trong q trình tổ chức hoạt động LQVVH, tôi kể cho trẻ nghe
câu chuyện “Cô bé quàng khăn đỏ”. Ngoài việc cung cấp kiến thức cho trẻ để
trẻ hiểu nội dung, cử chỉ, hành động của từng nhân vật trong câu chuyện. Tôi
giành thời gian cho trẻ tập kể lại chuyện, đàm thoại theo hệ thống câu hỏi để trẻ
hiểu nội dung và phát triển kỹ năng giao tiếp. Đồng thời, thường xuyên cho trẻ
phối hợp giao tiếp cùng các bạn thông qua các vai diễn của từng nhân vật, từ đó
rèn khả năng tự tin giao tiếp với bạn bè. Tơi cịn nhẹ nhàng giáo dục trẻ phải
nghe lời bố mẹ, đi đến nơi về đến chốn, không được la cà mải chơi dọc đường
mà gặp phải nguy hiểm giống như cô bé quàng khăn đỏ. Hay trong hoạt động kể
chuyện “Thỏ con không vâng lời mẹ” tôi cũng nhẹ nhàng giáo dục trẻ không
nghe lời rủ rê của bạn bè đi chơi xa, quên mất đường về nhà, rất dễ bị lạc.
Hoạt động kể chuyện luôn giúp trẻ phát triển về khả năng giao tiếp, thể
hiện tình cảm, hình thành nhân cách con người và trẻ có khả năng cảm thụ được
cuộc sống xung quanh mình đang diễn ra, trẻ biết sống tự tin và sáng tạo, biết
được cái đẹp, cái xấu.... Do vậy bản thân tôi đã tổ chức cho trẻ kể chuyện rất
nhiều để tinh thần hăng say của trẻ ngày càng được nâng lên. Qua những buổi
thi kể chuyện trẻ được trang phục, mặc những bộ quần áo đẹp làm cho bản thân

skkn


15
của trẻ cảm thấy mình được sung sướng, thơng qua hội thi trẻ được thêm một

dịp củng cố, rèn luyện các kỹ năng giao tiếp của bản thân. Đây cũng là dịp để trẻ
được trải nghiệm cảm xúc mới mẻ, tăng cường khả năng cảm thụ các tác phẩm,
mở rộng nhận thức cho trẻ. Tổ chức hội thi kể chuyện cịn giúp trẻ tăng thêm sự
mạnh dạn, tự tin, trình bày trước người khác cũng như sự phối hợp giữa các
thành viên trong nhóm. Tơi cho trẻ đóng kịch: “Ba cô gái”, “Chú dê đen”, “Cây
tre trăm đốt ”, “Ai đáng khen nhiều hơn”... Thông qua nội dung ngôn ngữ của
các nhân vật trong chuyện trẻ hiểu sẽ tạo được cảm xúc tình cảm thân thiện và
từ đó giúp trẻ tự tin trong giao tiếp.
Hình ảnh 8: Đóng kịch: Chuyện“ Ba cơ gái”
(Kèm theo ở phần phụ lục 2)
Tính cách mỗi trẻ mỗi khác, có những trẻ hoạt động rất hiếu động nhưng
cũng có những trẻ hoạt động chậm chạp, thụ động hoặc q nóng nảy... Vì thế,
tơi ln nắm rõ đặc điểm tâm lý của trẻ để có thể rèn kỹ năng giao tiếp cho trẻ
theo nhiều phương pháp khác nhau để tránh sảy ra những va chạm về tính cách
của mỗi trẻ.
Ví dụ 3: “Giao tiếp bằng nét mặt, bằng việc làm như giúp bạn nhặt đồ
chơi... hoặc nở một nụ cười thật tự nhiên”. Đây cũng chính là việc rèn kỹ năng
giao tiếp của trẻ linh hoạt hơn, năng động hơn, tự tin hơn trong bất cứ hồn cảnh
nào trẻ cũng có thể nhận được sự thân thiện và gần gũi với bạn bè.
Dạy trẻ phải luôn ln giữ lời hứa khiến cho buổi nói chuyện trở nên thật
thoải mái thật chân thành khi tham gia những hoạt động vui chơi ở lớp.
Hình ảnh 9: Các bé giao tiếp với nhau trong khi chơi
(Kèm theo ở phần phụ lục 2)
*Giáo dục kỹ năng giao tiếp với cô giáo và mọi người xung quanh.
Trẻ không chỉ phát triển giao tiếp thơng qua những người thân trong gia
đình mà chúng ta còn dạy trẻ giao tiếp tốt với mọi người xung quanh là yếu tố
để phát huy khả năng giao tiếp cho trẻ.
Ví dụ 1: Thường xuyên cho trẻ giao tiếp với các cô, các bác, bạn bè xung
quanh, biết chào hỏi lễ phép “Cháu chào ông ạ, cháu chào bác ạ” hay “Cháu cảm
ơn cô, cháu cảm ơn chú”. Khi người lớn cho quà hay làm giúp trẻ một việc nào

đó, khi bạn bị ốm bố mẹ cần dạy trẻ biết quan tâm chia sẻ với bạn bè qua những
lời nói âu yếm tình cảm như: Bạn có đau khơng? Bạn có mệt khơng?....
Vì vậy đối với trẻ người lớn cần tập cho trẻ những lời nói lễ phép và tự
nhiên, khơng q màu mè và hình thức, cũng không được phép cộc lốc và xuồng
xã. Điều này trẻ sẽ học được một cách hiệu quả thông qua cách giao tiếp và ứng
sử của bố, mẹ, người thân trong gia đình, cơ giáo và người khác.
Chúng ta sẽ khơng thể kiểm sốt được khi người lớn trong gia đình nói
năng thơ lỗ và khơng có hành vi lịch sự tối thiểu. Trong xã hội hiện nay với
công nghệ tiên tiến, phát triển khơng ngừng về mọi mặt, thì những kỹ năng giao
tiếp, chào hỏi tối thiểu lại mất dần đi. Và tôi quyết định đưa kỹ năng chào hỏi và
kỹ năng giao tiếp thường xuyên trong mọi hoạt động ở trường mầm non.
Ví dụ 2: Thời gian đầu nhiều trẻ chưa có kỹ năng chào hỏi và giao tiếp với
cô cùng bạn bè, tôi chủ động chào trẻ trước “Cơ chào bạn Gia Bảo”, Thì lúc đó

skkn


16
trẻ sẽ biết đáp lại câu “Con chào cô ạ” và tôi nhắc trẻ con chào bố, mẹ đi để vào
lớp với cơ nào.
Hình ảnh 10: Trẻ đã có thói quen chào hỏi khi đến lớp
(Kèm theo ở phần phụ lục 2)
* Kết quả: Khi tập trung rèn kỹ năng giao tiếp cho trẻ tơi nhận thấy rằng
trẻ đã có 100% những kỹ năng giao tiếp với bạn bè, người thân....Trẻ đã có
những kỹ năng giao tiếp chuẩn mực, ngơn ngữ của trẻ rõ ràng, mạch lạc, ý thức
trong giao tiếp của trẻ được nâng lên, tình cảm của trẻ dành cho bạn bè, bố mẹ,
người thân cũng trở nên gần gũi và thân thiện hơn.
2.3.6. Thường xuyên tạo điều kiện cho trẻ rèn luyện kỹ năng tự chăm
sóc, bảo vệ và tự phục vụ bản thân.
Việc dạy trẻ biết tự chăm sóc, tự phục vụ và bảo vệ bản thân chính là

chúng ta đã dạy trẻ, rèn cho trẻ tính chủ động, tính tự lập và biết mình phải làm
gì cho bản thân mà khơng phải phụ thuộc vào người khác trong mọi hồn cảnh
của cuộc sống sau này.
Ví dụ 1: Dạy trẻ biết đeo khẩu trang, đội mũ bảo hiểm khi đi ra đường,
biết tự mặc quần áo, biết tự xúc cơm, tự lau dọn bàn ghế giúp cô, rửa tay trước
khi ăn, sau khi đi vệ sinh... Khi học tập trẻ biết tự lựa chọn đồ dùng phù hợp như
sách, vở... Hoặc khi người lớn giao việc thì trẻ biết cách sắp xếp cơng việc đúng
theo khả năng của mình...
Hình ảnh 11: Trẻ biết tự xúc cơm, tự lau dọn bàn ghế giúp cô
(Kèm theo ở phần phụ lục 2)
Dạy cho trẻ biết tự chăm sóc, tự phục vụ và bảo vệ bản thân là dạy trẻ tính
kỷ luật, tính tự chủ biết giúp đỡ người thân trong gia đình và mọi người xung
quanh. Bởi vì nếu trẻ khơng biết tự chăm sóc mình thì sẽ khơng cảm nhận được
sự vât vả, sự quan tâm của mọi người dành cho mình, biết được điều này thì trẻ
sẽ biết chia sẻ, gắn bó và biết dành tình cảm mà người thân đã cho mình.
Có thể nói là việc dạy cho trẻ trong ăn uống cũng là một cách bảo vệ bản
thân trẻ tốt nhất.
Ví dụ 2: Đơi khi trẻ có những sở thích đặc biệt về ăn uống, chỉ thích ăn vài
loại thực phẩm nhất định, uống vài loại sữa hay thức uống nhất định. Tôi đã
thường xuyên chú trọng giáo dục trẻ biết ăn nhiều loại thực phẩm, món ăn khác
nhau đảm bảo đầy đủ các chất dinh dưỡng thì cơ thể mới khỏe mạnh.
Ngồi việc dạy trẻ biết tự phục vụ chăm sóc bản thân thì tơi cịn dạy trẻ
biết lao động tự phục vụ như trong các hoạt động học, hoạt động vui chơi, hoạt
động dạo chơi ngồi trời.
Ví dụ 3: Trong các hoạt động học trẻ tự biết lấy và cất đồ dùng theo yêu
cầu và đúng nơi quy định.
Ví dụ 4: Với chủ đề bản thân giáo dục trẻ có một số kỹ năng tự phục vụ, kỹ
năng tự bảo vệ bản thân.
Dạy trẻ cách bảo vệ bản thân để tránh xảy ra tai nạn thương tích trong ăn
uống như sặc cơm, sặc cháo, các dị vật trong ăn uống... Trong sinh hoạt đảm bảo

an tồn trong trường học, trong gia đình và mọi lúc mọi nơi, đây cũng là tạo cho
trẻ có ý thức tự giác và khả năng tự bảo vệ bản thân.

skkn


17
Dạy trẻ các kỹ năng biết tự bảo vệ bản thân trước những tình huống nguy
hiểm như: Khơng chơi đồ vật nguy hiểm, không làm một số việc gây nguy hiểm,
không làm một số việc gây nguy hiểm, không chơi ở những nơi mất vệ sinh,
nguy hiểm, không đi theo, không nhận quà của người lạ khi chưa được người
thân cho phép, biết kêu cứu và chạy khỏi nơi nguy hiểm.
Ví dụ 5: Các mối nguy hiểm giáo viên cần giáo dục trẻ biết cách bảo
đảm an toàn cho bản thân như: Nhận biết được một số nguyên nhân gây nguy
hiểm. không chơi gần khu vực gây nguy hiểm như ao, hồ, sông, suối, tránh xa
các ổ điện, gas, bàn là, điện, nước nóng, dao, kéo....
- Kỹ năng xử lý tình huống: Khi bị ngã trẻ cần làm gì?
- Giáo dục trẻ cần làm gì khi bị lạc, khi tiếp xúc với người lạ trẻ cần làm
gì?....
Các mối nguy hiểm có thể xảy ra đối với trẻ, vì thế chúng ta cần chú trọng
giúp trẻ biết tránh xa và không đến gần những mối nguy hiểm đó, mặt khác các
mối nguy hiểm này đều có nguy cơ xảy ra nếu chúng ta không giáo dục trẻ kịp
thời để trẻ biết cách phân biệt và tự bảo vệ. Thông qua kỹ năng này nhà trường,
giáo viên và trẻ đã có thể phịng tránh tai nạn, thương tích cho trẻ trong trường
Mầm Non.
2.3.7. Phối hợp với phụ huynh rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ.
Gia đình là nơi chịu trách nhiệm chính trong việc hình thành ở trẻ những
thói quen, cách ứng xử phù hợp với nếp sống của gia tộc, dòng họ và cộng đồng
từ cách thưa gửi, chào hỏi, đi, đứng, ngồi trong sinh hoạt hàng ngày đến những
quy tắc xã hội. Chính vì vậy, việc phối hợp với phụ huynh về việc giáo dục kỹ

năng sống quan tâm, chia sẻ với mọi người xung quanh cho trẻ là rất cần thiết,
rất khả thi và mang lại hiệu quả cao.
Thế nhưng lại có khơng ít phụ huynh khi gửi con đến trường mầm non yên
tâm giao trọng trách giáo dục trẻ cho nhà trường mà quên rằng vai trò của cha
mẹ là vô cùng quan trọng trong việc phối hợp với nhà trường giáo dục con bởi
“Cha mẹ là những người thầy đầu tiên của bé” ngay cả khi giao bé cho những cơ
giáo mầm non vai trị của cha mẹ cũng không hề mờ nhạt đi. Cha mẹ cần đi
cùng với con suốt quãng đường đời mà những năm tháng tuổi thơ sẽ tạo nên một
nền tảng vững chắc cho bé khi trưởng thành.
Nắm được phương pháp giáo dục của nhà trường, phụ huynh sẽ hiểu rõ
những hoạt động của trẻ ở lớp và có thể tham gia đánh giá sự phát triển của trẻ.
Mặt khác, phụ huynh cũng đánh giá được cách giáo dục của mình có phù hợp
với nhà trường khơng. Gia đình và nhà trường cần là người bạn đồng hành cùng
chí hướng thì việc chăm sóc giáo dục trẻ mới hiệu quả. Và quan trọng hơn là
phụ huynh có điều kiện tiếp xúc với mơi trường học tập sinh hoạt của trẻ, có
điều kiện gần gũi với các cơ giáo từ đó tạo sợi dây liên kết giữa nhà trường và
gia đình, giúp trẻ được sống trong một mơi trường giáo dục tốt, qua đó cịn dạy
cho trẻ bài học cần phải có mối quan hệ tích cực với những người xung quanh.
Xác định được tầm quan trọng của mối quan hệ giữa phụ huynh và nhà
trường ngay từ đầu năm học khi mới đón trẻ vào lớp chúng tôi luôn tiếp xúc phụ
huynh với một thái độ tích cực thân thiện và chia sẻ, trao đổi cụ thể với phụ

skkn


18
huynh về chế độ sinh hoạt của trẻ ở trường, nắm bắt kịp thời những thông tin về
đặc điểm tâm lý tính cách của cá nhân trẻ, mời phụ huynh vào lớp làm quen với
một số sinh hoạt của các con.
Ví dụ: Một số kỹ năng phối hợp cùng cơ giáo dạy trẻ kỹ năng tự đeo khẩu

trang, đội mũ bảo hiểm, cất dép, kỹ năng gấp quần áo, kỹ năng quét nhà, kỹ
năng bỏ rác đúng nơi quy định... Vậy muốn trẻ làm tốt được những kỹ năng này
tôi phối hợp với phụ huynh hướng dẫn và quan sát trẻ khi con ở nhà. Cha mẹ
cần có niềm tin với sự hướng dẫn của giáo viên và năng khiếu bẩm sinh của trẻ
bên cạnh đó cha mẹ cần dạy trẻ từ từ để trẻ hiểu và cha mẹ chính là tấm gương
sáng để trẻ noi theo.
Hình ảnh 12: Trẻ biết tự gấp quần áo và quét nhà
(Kèm theo ở phần phụ lục 2)
Bên cạnh đó chúng tơi cũng liên lạc thường xuyên với gia đình trẻ (qua trao
đổi trực tiếp, bảng thơng báo, điện thoại, nhóm zalo, facebook) để tìm hiểu sinh
hoạt của trẻ ở gia đình, thơng tin cho cha mẹ biết tình hình của trẻ ở lớp, những
thay đổi của trẻ để kịp thời có biện pháp giáo dục phù hợp. Phụ huynh là những
người đầu tiên chia sẻ những mong muốn nguyện vọng của mình khi gửi con ở
trường mầm non, cịn chúng tơi chia sẻ những kinh nghiệm chăm sóc giáo dục trẻ,
giải đáp những băn khoăn thắc mắc của phụ huynh và đưa ra mục tiêu “dạy trẻ
biết quan tâm chia sẻ” phụ huynh rất nhiệt tình ủng hộ và có nhiều đóng góp quý
báu. Sau thành công của buổi họp, tôi cảm nhận được sự thay đổi rõ rệt từ phía
các bậc phụ huynh đó chính là sự quan tâm chia sẻ thật sự với lớp, với giáo viên.
Để phụ huynh có thể phối hợp tốt với giáo viên trong việc giáo dục trẻ và
nhất là trong tình hình dịch Covid 19 thì tôi đã sưu tầm rất nhiều tư liệu quý và
dạy trẻ biết quan tâm, chia sẻ để phụ huynh tham khảo và hướng dẫn trẻ tại nhà.
Bằng việc xây dựng các video clip ngắn gọn, gần gũi, trực quan sinh động với
những nội dung vơ cùng bổ ích, thú vị nhằm thu hút trẻ vừa học, vừa chơi tại
nhà. Mặc dù những video có độ dài từ 10-15 phút nhưng cũng cung cấp cho trẻ
các kiến thức cơ bản và các kỹ năng cần thiết cho bản thân, phù hợp với lứa tuổi,
và tơi đã trăn trở, suy nghĩ tìm mọi biện pháp xây dựng và chuyển tải đến trẻ,
giúp các con có thể tự học, tự chơi tại nhà một cách an toàn.
Các video sau khi được biên tập hồn chỉnh sẽ được tải lên trên nhóm zalo
lớp để phụ huynh xem và hướng dẫn trẻ hoạt động. Đa số trẻ tỏ ra vui vẻ, thích
thú, phụ huynh cũng sẵn sàng, đồng hành cùng con trong những hoạt động trải

nghiệm này.
Hình ảnh 13: Phụ huynh hướng dẫn trẻ qua video của giáo viên
(Kèm theo ở phần phụ lục 2)
Kết quả: Phụ huynh đã có thói quen liên kết phối hợp chặt chẽ với cô giáo
trong việc dạy trẻ các kỹ năng sống và đặc biệt là kỹ năng quan tâm, chia sẻ, trao
đổi với giáo viên bằng nhiều hình thức thông qua bảng thông tin dành cho cha mẹ,
bảng đánh giá trẻ ở lớp; số lượng phụ huynh học sinh tham gia đơng hơn.
Cha mẹ cảm thấy vui vì biết con mình đã có được những kỹ nằng sống nhờ
cơ giáo, kết hợp cùng gia đình thì trẻ mới có được những kỹ năng tốt như vậy.

skkn


19
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
Qua việc thực hiện đề tài như đã nêu trên, trong năm qua trẻ lớp tơi đã có
nhiều chuyển biến, thay đổi rõ rệt, trẻ biết “quan tâm chia sẻ” vui vẻ tự tin khi
đến lớp, thân thiết nhau hơn, khơng cịn hiện tượng tranh giành đồ chơi hay
đánh bạn nữa, khơng những thế các bé cịn biết quan tâm chia sẻ với cô giáo và
bạn bè, người thân. Thật sự với các bé “mỗi ngày đến trường là một niềm vui”
* Đối với hoạt động giáo dục: (Kèm theo bảng khảo sát cuối năm ở phần phụ lục 3)
Chất lượng giáo dục trên trẻ không ngừng được củng cố. Góp phần phát
triển tồn diện 5 mặt giáo dục: Đức, trí, thể, mỹ và lao động cho trẻ. Đáp ứng
được u cầu, địi hỏi ngày càng cao của q trình đổi mới giáo dục và những
yêu cầu cấp bách hiện nay về nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ ở
trường mầm non. Trẻ đã biết chia sẻ , quan tâm tới người thân, bạn bè và xử lý tốt các tình
huống xẩy ra xung quanh trẻ.
* Đối với bản thân:
Nâng cao năng lực chuyên môn. Mạnh dạn, sáng tạo đưa nhiều hoạt động rèn

kỹ năng sống cho trẻ vào chương trình giáo dục.
Tự tin khi tiếp xúc, trao đổi với phụ huynh về trẻ.
* Đối với đồng nghiệp:
Thành công sáng kiến kinh nghiệm của tôi đã được hội đồng khoa học nhà
trường đánh giá cao, được các đồng nghiệp ở trường áp dụng rộng rãi trong quá
trình tổ chức thực hiện thu được kết quả rất tốt. Giáo viên cũng đã có những
kiến thức sâu hơn trong công tác rèn kỹ năng sống cho trẻ.
* Đối với nhà trường:
Chất lượng thực hiện chuyên môn trên cô, trẻ có nhiều chuyển biến mạnh
mẽ, khơng ngừng được củng cố, nâng cao và duy trì thường xun. Góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường ngày càng vững chắc.
Nhìn vào bảng khảo sát cuối năm so sánh với kết quả khảo sát đầu năm ta
thấy sự khác biệt rõ ràng về các kỹ năng sống quan tâm, chia sẻ của trẻ. Mức độ đạt
được cuối năm cao hơn đầu năm rất nhiều. Tỷ lệ trẻ đạt 97% (tăng 53,3% so với
đầu năm). Tỷ lệ trẻ chưa đạt còn 3%. Điều này chứng tỏ các giải pháp đưa ra có tác
dụng rất lớn trong việc rèn kỹ năng sống biết quan tâm, chia sẻ của trẻ mâu giáo 56 tuổi lớp A2 trường Mầm non Thị Trấn, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa.
3. Kết luận, kiến nghị
3.1. Kết luận:
Kỹ năng sống là một yếu tố quan trọng điều khiển ý thức và hành vi của
con người. Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ Mầm non sẽ mang lại cho các cháu trí
tuệ, những phẩm chất đạo đức tốt đẹp, sớm đem lại cho trẻ ý thức và khả năng
thích nghi với cuộc sống, làm chủ bản thân, sống tích cực và hướng đến những
điều lành mạnh cho chính mình cũng như cho xã hội.
Trẻ em được giáo dục kỹ năng sống tốt thì khả năng thích nghi và thành
công trong cuộc sống sẽ dễ dàng hơn. Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ là một việc
làm hết sức quan trọng và cần thiết. Điều đó giúp cho trẻ tự tin, chủ động xử lý
linh hoạt các tình huống trong cuộc sống.

skkn

20
Về nội dung giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non, trong Chương trình
giáo dục mầm non đã yêu cầu thống nhất giữa nội dung giáo dục với cuộc sống
hiện thực, gắn với cuộc sống và kinh nghiệm của trẻ, chuẩn bị cho trẻ từng bước
hòa nhập vào cuộc sống; cung cấp kỹ năng sống phù hợp với lứa tuổi; giúp trẻ
biết kính trọng, yêu mến, lễ phép, quan tâm, chia sẻ với ông bà, cha mẹ, thầy cô
giáo; yêu quý anh chị, bạn bè... ham hiểu biết, thích đi học.
Việc dạy bé biết quan tâm chia sẻ với người thân và bạn bè giống như ta
chắt lọc nguồn nước tinh khiết từ mạch nguồn yêu thương tưới cho những chồi
non mới nhú - những em bé với tâm hồn trong sáng, thánh thiện. Việc làm này
đòi hỏi giáo viên phải tận tâm tận lực, không ngừng học hỏi, tích luỹ kinh
nghiệm, rèn luyện bản thân trở thành tấm gương cho trẻ noi theo học tập.
Phối hợp tốt với phụ huynh, tạo mối quan hệ gắn bó thân thiết giữa phụ
huynh và nhà trường, đồng tâm hướng tới mục tiêu chung.
Tạo mơi trường lớp học thân thiện, có nhiều cơ hội cho trẻ vui chơi, sinh
hoạt và học tập cùng nhau, để trẻ trải nghiệm kỹ năng chia sẻ. Lớp học thật sự là
một tổ ấm yêu thương còn cô giáo là một người bạn lớn luôn luôn lắng nghe,
thấu hiểu và biết sẻ chia cùng trẻ.
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm của tôi tuy không phải là vấn đề mới nhưng
ln mang tính thực tiễn cao và có tầm quan trọng hàng đầu trong cơng tác
chăm sóc giáo dục trẻ. Thực tế từ những biện pháp trên trường tơi đã thu được
những kết quả tốt và đóng góp một phần đáng kể cho sự phát triển của sự nghiệp
giáo dục của huyện nhà.
3.2. Kiến nghị.
* Đối với nhà trường: Trang bị thêm tài liệu về kỹ năng sống để giáo viên
nghiên cứu
* Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo
Cần tăng cường mở các lớp chuyên đề, tập huấn về dạy kỹ năng sống cho
trẻ và rất mong các đồng chí trên phịng giáo dục cũng như là ban giám hiệu nhà

trường nghiên cứu, bổ sung cho chúng tôi nhiều nguồn tư liệu quý để tham khảo.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân trong việc rèn kỹ năng sống
biết quan tâm, chia sẻ cho trẻ mẫu giáo lớn 5-6 tuổi trong trường mầm non. Kính
mong sự góp ý của Hội đồng khoa học Ngành để bản thân có thêm nhiều kinh
nghiệm trong cơng tác ni dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ.
Tơi xin trân trọng cảm ơn!
Nga Sơn, ngày 4 tháng 4 năm 2022
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
Tơi xin cam đoan đây là SKKN
ĐƠN VỊ
của mình viết, không sao chép nội
Hiệu trưởng
dung của người khác.
Người làm sáng kiến

Đoàn Thị Hiền

Mai Thị Liên

skkn


TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Công ước Liên hiệp quốc về Quyền trẻ em năm 1990.
[2]. Câu nói của Bác Hồ khi nước nhà vừa giành được độc lập, ngày 10
tháng 8 năm 1946, Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã ra Sắc lệnh
số 146/SL.
[3]. Nghị quyết IV của Ban chấp hành Trung ương khóa VII.
[4]. Chương trình giáo dục mầm non ban hành kèm theo Thông tư
51/2020/TT - BGDĐT ban hành ngày 31/12/2020 sửa đổi bổ sung nội dung của

chương trình giáo dục mầm non.
[5]. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho CBQL giáo viên mầm non năm
học 2018 - 2019.
Modunle 39: Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo.
[6]. Tài liệu chuyên đề: “Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non”.
[7]. Báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới WHO định nghĩa kỹ năng sống.

skkn


DANH MỤC
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐẪ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG
SKKN NGÀNH GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP
PHÒNG GD& ĐT, CẤP SỞ GD& ĐT THANH HĨA
Họ và tên tác giả: Đồn Thị Hiền
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên - Trường mầm non Thị Trấn Nga Sơn.
TT

1
2

3

4

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá
xếp loại
(Phòng, Sở,

Tỉnh)

Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A, B
hoặc C)

Năm học
đánh giá
xếp loại

Nâng cao chất lượng cho trẻ
mẫu giáo 3-4 tuổi
Nâng cao chất lượng dạy trẻ
5-6 tuổi Làm quen chữ cái
Ứng dụng những thí nghiệm
khoa học vui vào việc giáo
dụ trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm
non Thị Trấn Nga Sơn
Một số biện pháp nâng cao
chất lượng cho trẻ 5-6 tuổi
Làm quen vơi biểu tượng
toán tại lớp C2 trường mầm
non Thị Trấn Nga Sơn

Phòng GD &
ĐT Nga Sơn
Sở GD & ĐT
Thanh hóa

B

2006-2007

C

2013-2014

Phịng GD &
ĐT Nga Sơn

B

2016-2017

Sở GD & ĐT
tỉnh Thanh
hóa

C

2018-2019

skkn


PHỤ LỤC
I. Phụ lục 1: Bảng khảo sát đầu năm
Đạt

Tổng
Tiêu chí
Số
Tỷ lệ
số trẻ
lượng (%)
Chia sẻ với người thân
32
14
43,7
Chia sẻ với bạn bè
32
14
43,7
Kỹ năng xử lý tình huống
32
15
46,9

Chưa đạt
Số
Tỷ lệ
lượng (%)
18
56,3
18
56,3
17
53,1

II. Phụ Lục 2: Hình ảnh minh họa cho các giải pháp
1. Giải pháp 2.3.1 gồm:
Hình ảnh 1: Bé đang vui chơi ở các góc

(Góc nấu ăn)

(Góc

(Góc âm nhạc)

sách)

(Góc xây dựng)

skkn

Ghi
chú