I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Hiện nay, cuộc sống đang phát triển ngày càng hiện đại, đời sống vật chất
và tinh thần của người dân ngày càng được cải thiện. Tuy nhiên, đối lập với nó,
tình trạng ô nhiễm môi trường lại có những diễn biến phức tạp. Ô nhiễm môi
trường đang là vấn đề không chỉ của riêng một vùng nào, mà ở khắp nơi, cả
nông thôn, thành thị, miền núi, miềm biển. Theo nghiên cứu của các tổ chức bảo
vệ môi trường, ở nước ta, 70% các dòng sông, 45% vùng ngập nước, 40% các
bãi biển đã bị ô nhiễm, hủy hoại về môi trường, 70% các làng nghề ở nông thôn
đang đứng trước nguy cơ ô nghiễm nghiêm trọng.
Nhận thức được tầm quan trọng của công tác giáo dục bảo vệ môi trường,
Đảng, Nhà nước và Bộ giáo dục và đào tạo đã ban hành nhiều văn bản, tạo điều
kiện cho công tác giáo dục quốc dân nói chung và giáo dục mầm non nói riêng
như:“Hình thành cho trẻ những hiểu biết đơn giản về cơ thể, về môi trường
sống của bản thân nói riêng và con người nói chung. Biết giữ gìn sức khỏe bản
thân, có hành vi ứng sử phù hợp để bảo vệ môi trường sống thân thiện với môi
trường nhằm đảm bảo phát triển lành mạnh về cơ thể và trí tuệ.”[1]
Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non là cung cấp cho trẻ những
kiến thức sơ đẳng về môi trường phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ nhằm
tạo ra thái độ, hành vi đúng của trẻ với môi trường xung quanh. Việc khám phá
quy luật của tự nhiên nhằm mục đích bảo vệ môi trường có thể bắt đầu từ lứa
tuổi mầm non.
Để đảm bảo cho con người được sống trong một môi trường lành mạnh
thì việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được hình thành và rèn luyện từ rất
sớm, từ lứa tuổi mầm non giúp con trẻ có những khái niệm ban đầu về môi
trường sống của bản thân mình nói riêng và con người nói chung là cần thiết. Từ
đó biết cách sống tích cực với môi trường nhằm đảm bảo sự phát triển lành
mạnh của cơ thể và trí tuệ.
Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu về tầm quan trọng của giáo dục bảo
vệ môi trường trong trường mầm non. Phụ huynh họ cho rằng trẻ đến trường học
thơ, kể chuyện, học chữ, học số... Việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường là của
học sinh phổ thông còn trẻ mầm non biết gì mà giáo dục. Chính vì vậy, là giáo
viên đứng lớp nhiều năm tôi thấy rằng việc giáo dục ý thức cho trẻ ngay từ khi
trẻ còn học mầm non là việc làm hết sức quan trọng. Bởi giáo dục từ nhỏ hình
thành ở trẻ những hiểu biết sơ đẳng về môi trường, quan tâm đến các vấn đề về
môi trường phù hợp với lứa tuổi được thể hiện qua ý thức, thái độ, kĩ năng, hành
vi của trẻ đối với môi trường xung quanh.
Việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ ở lớp tôi phụ trách đã được chú
trọng song kết quả chưa cao: Phụ huynh còn xem nhẹ việc giáo dục bảo vệ môi
trường cho trẻ nên sự phối hợp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ còn
khó khăn. Một số trẻ ở lớp tôi phụ trách ý thức bảo vệ môi trường của trẻ còn
kém, chỉ làm khi người lớn yêu cầu, chưa có tính tự giác nên tôi rất lo lắng về ý
thức của trẻ về môi trường.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc giáo dục bảo vệ môi trường đối với trẻ
mầm non và làm thế nào để nâng cao giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ đem lại
kết quả tốt hơn. Tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài.“ Một số biện pháp giáo dục ý
thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo lớp 5-6 tuổi trong trường mầm non
Kiên Thọ năm học 2018 - 2019”.
2. Mục đích nghiên cứu
Tìm ra những biện pháp dạy trẻ bảo vệ môi trường trong trường mầm non
Kiên Thọ. Giúp cho giáo viên có những kinh nghiệm trong việc giáo dục ý thức
bảo vệ môi trường cho trẻ từ đó hình thành cho trẻ ý thức tốt trong việc bảo vệ
môi trường.
3. Đối tượng nghiên cứu
Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo 5 –
6 tuổi tại trường mầm non Kiên Thọ tôi đang công tác.
4. Phương pháp nghiên cứu
Khi thực hiện đề tài này tôi sử dụng các phương pháp nghiên cứu như sau:
- Phương pháp nghiên cứu, xây dựng cơ sở lý thuyết: Thu thập, phân
tích, tổng hợp các tài liệu lý luận về đặc điểm phát triển tâm lý của trẻ 5- 6 tuổi
qua các tài liệu, sách báo.
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin: Khảo sát
tình hình thực tế trên trẻ, các biện pháp đã tác động trên trẻ, kết quả đạt được,
những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân để từ đó lựa chọn các biện pháp phù hợp.
- Phương pháp thống kê, xử lý số liệu:
Lựa chọn các biện pháp phù hợp và áp dụng vào thực tế. Đánh giá kết
quả đạt được và so sánh kết quả trước và sau khi áp dụng biện pháp.
II. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lý luận
Môi trường là nơi nuôi dưỡng con người cả về vật chất lẫn tinh thần
nhưng cũng chính con người trong quá trình tồn tại và phát triển đã khai thác
cạn kiệt các nguồn tài nguyên thiên nhiên, làm mất cân bằng sinh thái, ảnh
hưởng đến chất lượng cuộc sống. Một trong những nguyên nhân làm suy thoái
môi trường là do ý thức, nhận thức hạn chế của con người.
Vấn đề bảo vệ môi trường hiện nay là mối quan tâm hàng đầu của nhiều
quốc gia trên thế giới. Tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng và làm
ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống con người. Mặc dù đã có nhiều hoạt động
kêu gọi vì môi trường nhưng tình trạng ô nhiễm môi trường vẫn ở mức báo
động. Chính vì vậy cần phải giáo dục ý thức bảo vệ môi trường ngay từ tuổi
mầm non.
Tuy nhiên để ý thức bảo vệ môi trường của trẻ được hình thành tốt muốn
vậy giáo dục bảo vệ môi trường bao gồm nhiều mặt và cần có sự phối hợp đồng
bộ mới có thể đem lại hiệu quả thiết thực. Trong đó, việc tạo không gian sống
thân thiện gần gũi với thiên nhiên cóp ý nghĩa quan trọng nhất. Môi trường sống
tác động đến cảm xúc, nhận thức hành vi của trẻ. Vì vậy, cần nắm rõ được đặc
điểm tâm lý của trẻ như:
* Sự phát triển quá trình nhận thức của trẻ mẫu giáo lớn: Sự phát triển tư
duy của độ tuổi này mạnh mẽ về kiểu loại, các thao tác và thiết lập nhanh chóng
các mối quan hệ giữa các sự kiện, hiện tượng thông tin giữa mới và cũ, gần và
xa... Trẻ ở lứa tuổi này phát triển cả 3 loại tư duy hành động trực quan vẫn
chiếm ưu thế. Tuy nhiên do nhiệm vụ hoạt động mà cả loại tư duy hình ảnh trực
quan , tư duy trừu tượng được phát triển ở trẻ. Loại tư duy này giúp trẻ đến gần
với hiện thực khách quan.[2]
* Sự xác định ý thức bản ngã:Ý thức bản ngã được xác định rõ ràng giúp trẻ
điều khiển và điều chỉnh hành vi của mình dần dần phù hợp với những chuẩn
mực, những quy tắc xã hội, từ đó hành vi của trẻ mang tính xã hội. Ý thức bản
ngã được xác định rõ ràng còn cho phép trẻ thực hiện các hành động có chủ
tâm hơn. Nhờ đó mà quá trình tâm lý mang tính rõ rệt.[3]
Môi trường sống tác động mạnh mẽ đến cảm xúc, nhận thức và hành vi
hằng ngày của trẻ. Chính vì vậy cần phải giáo dục trẻ biết bảo vệ môi trường
ngay từ tuổi mầm non. Đây cũng chính là lứa tuổi sẽ đặt nền tảng vững chắc cho
sự phát triển nhân cách sau này của trẻ. Từ đây thế hệ tương lai sẽ dần ý thức
được tầm quan trọng cũng như trách nhiệm của mình với môi trường cùng
chung tay xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.
2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng một số biện pháp để giáo dục
trẻ 5-6 tuổi bảo vệ môi trường trong trường mầm non Kiên Thọ năm học
2018- 2019.
Với tình hình thực tế tại lớp đang phụ trách tôi nhận thức sâu sắc và xác định
rõ những việc cần làm ngay đối với trẻ, với phụ huynh để đẩy mạnh công tác giáo
dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non. Trong suốt quá trình thực hiện và tổ chức
hoạt động này tại lớp tôi đã gặp những thuận lợi và khó khăn sau:
2.1. Thuận lợi:
Được sự quan tâm giúp đỡ của phòng GD&ĐT, của Ban giám hiệu nhà
trường cùng với phụ huynh học sinh đã giúp đỡ về cơ sở vật chất phục vụ cho
công tác chăm sóc, giáo dục trẻ.
Bản thân tôi là một giáo viên trẻ yêu nghề mến trẻ nhiệt tình trong công
việc.
2.2. Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi nói trên thì tôi cũng gặp nhiều khó khăn trong
việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ cụ thể như:
Việc lồng lép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường chưa phong phú. Kinh
nghiệm dạy học chưa nhiều các nội dung lồng ghép còn cứng nhắc chưa mềm
dẻo.
Môi trường lớp học chưa đẹp, khuôn viên trường lớp chưa xanh, sạch, đẹp
bởi khu chúng tôi đang còn học chung khu với nhà văn hóa của làng.
Việc giáo dục và tổ chức các hoạt động tập thể cho trẻ như: Trồng cây xanh,
dọn vệ sinh và các hoạt động bảo vệ môi trường khác ít được chú trọng
Ý thức bảo vệ môi trường trong nhà trường và tại cộng đồng của các bậc
phụ huynh và trẻ còn nhiều hạn chế
Học sinh lớp tôi là học sinh học lớp ghép 2 độ tuổi, nhận thức của học sinh
chưa đồng đều.
2.3. Kết quả thực trạng:
Từ nguyên nhân trên tôi bắt đầu khảo sát chất lượng trên trẻ, kết quả như sau:
Biểu 1: Tổng số trẻ được khảo sát: 37 trẻ
Nội dung đánh giá
Số
trẻ
KS
Kết quả đầu năm
Đạt
Chưa đạt
Số trẻ
% Số trẻ %
Biết tận dụng các nguyên vật liệu phế
37
24
65
13
35
tải để làm đồ dung đồ chơi.
Biết giữ gìn trật tự, vệ sinh công cộng,
37
24
65
13
35
vệ sinh trường lớp.
Biết cất dọn đồ dùng, đồ chơi đúng nơi
37
24
65
13
35
quy định.
Tự giác gom rác vào thùng, nhắc nhở
37
20
54
17
46
mọi người không xả rác bừa bãi.
Phân biệt được những hành vi đúng,
37
21
57
16
43
hành vi sai với môi trường.
Biết tiết kiệm điện, nước khi sử dụng
37
24
65
13
35
và tắt khi không sử dụng.
Trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động
37
26
70
11
30
bảo vệ môi trường.
Từ những kết quả khảo sát như trên chúng ta thấy rằng trẻ đã biết tận
dụng các nguyên liệu phế tải để làm đồ dùng, đồ chơi. Cũng như biết một số
việc như bỏ rác đúng nơi quy định cất nhấc đồ dùng ngăn nắp... Tuy nhiên, tỷ lệ
trẻ biết những việc trên vẫn chưa nhiều hầu hết trẻ đang còn cần sự nhắc nhở của
cô và người lớn. Chính vì vậy tôi luôn suy nghĩ và trăn trở bản thân phải làm gì
để nâng cao kết quả giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ đồng thời nhắc nhở cả
phụ huynh, đánh thức ở họ ý thức bảo vệ môi trường, hãy là những tấm gương
sáng để trẻ noi theo.
3. Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu
giáo 5 - 6 tuổi trong trường mầm non Kiên Thọ.
3.1. Lập kế hoạch lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cho
trẻ trong các chủ đề.
Trong chương trình giáo dục mầm non nội dung giáo dục bảo vệ môi trường không phải
là một môn học cụ thể. Tuy nhiên, việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ ngay từ tuổi
mầm non là việc làm hết sức quan trọng của người giáo viên mầm non. Với mỗi nội dung giáo
dục trẻ bảo vệ môi trường, tôi đã lựa chọn sao cho lồng ghép phù hợp với từng chủ đề. Việc
lồng ghép các nội dung theo chủ đề phải đảm bảo tính hệ thống phải đảm bảo từ dể đến khó,
từ ít nội dung đến nhiều nội dung và chú ý đến đặc điểm tâm sinh lý của trẻ, điều kiện thực tế
của trẻ tại địa phương. Bản thân tôi đã lập kế hoạch lồng ghép nội dung giáo dục ý thức bảo
vệ môi trường của lớp mẫu giáo 5-6 tuổi tại khu Thành Sơn như sau:
TT
Chủ đề
Nội dung giáo dục bảo vệ môi trường
Ghi
chú
- Cách sắp xếp đồ dùng đồ chơi của lớp.
Trường mầm
1
- Biết cất nhấc đồ dùng đồ chơi đúng nơi quy định.
non của bé
- Vệ sinh trường lớp.
- Vệ sinh cá nhân.
- Ăn uống lịch sự, không làm rơi vãi cơm ra bàn.
2
Bản thân - Bỏ rác đúng nơi quy định. Biết ký hiệu nhà vệ sinh.
- Hành vi văn minh.
- Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe.
- Vệ sinh nhà cửa.
3
Gia đình
- Bỏ rác tại gia đình đúng nơi quy định.
- Tận dụng phế thải của gia đình làm đồ dùng đồ chơi.
- Chất thải từ động vật.
Thế giới
4
- Cách chăm sóc và bảo vật nuôi.
động vật
- Ích lợi của con vật.
Thế giới thực - Lợi ích của cây xanh. Cách chăm sóc và bảo vệ cây.
5
vật -Tết và - Thực hành gieo hạt...
mùa xuân
- Làm đồ dùng đồ chơi từ lá cây, cành cây....
Phương tiện - Khói bụi của xe gây ô nhiễm môi trường.
6
và một số
- Cách phòng tránh khói bụi.
quy định GT
- Nước sạch - nước bẩn.
Nước và các
- Nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước và cách bảo
7 hiện tượng tự
vệ nguồn nước.
nhiên
- Tác dụng của nước và cách sử dụng nước tiết kiệm.
Trên cơ sở kế hoạch khung của cả năm học của từng chủ đề tôi đã đưa ra
mục tiêu cụ thể và xây dựng mạng nội dung và mạng hoạt động cho nội dung
giáo dục bảo vệ môi trường. Đồng thời thông qua kế hoạch ngày tôi đã tích hợp
những nội dung này vào một số môn học, các thời điểm trong ngày cụ thể như
sau:
Ví dụ 1: Với chủ đề “Trường mầm non”nội dung giáo dục bảo vệ môi
trường đưa vào dạy trẻ là: Biết cất nhấc đồ chơi đúng nơi quy định của lớp. Cô
lần lượt giới thiệu và hướng dẫn trẻ để mỗi buổi trẻ đến trường biết cất đồ dùng
cá nhân vào lớp đúng nơi. Đồng thời thông qua hoạt động khác cô cho trẻ đọc
bài thơ: “Bé giữ gìn vệ sinh môi trường”
Nội dung của bài thơ nói về hình ảnh bé vệ sinh môi trường.
Ví dụ 2: Chủ đề “Bản thân”:
Mục đích là giáo dục trẻ biết ít lợi của việc giữ gìn vệ sinh thân thể, vệ
sinh môi trường đối với sức khỏe của con người. Trẻ có hành vi và thói quen tốt
trong ăn uống: Mời cô, mời bạn, không ăn quà vặt ngoài đường… Nhận biết ký
hiệu thông thường: Nhà vệ sinh nam, nữ, thùng đựng rác… Và biết một số vật
dụng, nơi nguy hiểm đối với bản thân: Dao, kéo, ổ cắm điện, ao, hồ,…
Ví dụ 3: Chủ đề “Gia đình’’cô chuẩn bị hình ảnh về ngôi nhà:
Ngôi nhà 1: Ngôi nhà sạch đẹp có nhiều cây xanh, đồ dùng trong nhà
được sắp xếp gọn ngàng ngăn nắp.
Ngôi nhà 2: Ngôi nhà xây 2 tầng nhưng đồ dùng sắp xếp chưa gọn gàng.
Cô yêu cầu trẻ nhận xét về hai ngôi nhà. Cô mời rất nhiều trẻ lên nhận xét.
Sau đó cô hỏi trẻ muốn cho ngôi nhà luôn sạch đẹp, thoáng mát và có nhiều cây
xanh thì mọi người trong gia đình phải làm gì? Cô hướng dẫn trẻ cách sắp xếp
trước hết đồ dùng cá nhân của mình như: Quần áo, giầy dép... Để đúng nơi quy
định trong nhà; Cùng với gia đình thường xuyên dọn dẹp nhà cửa như: Dọn nhà,
lau nhà... Ngoài ra cô hướng dẫn trẻ biết tận dụng các vật liệu phế tải trong gia
đình để làm đồ chơi ở lớp như: Lõi giấy vệ sinh làm con thỏ, hộp thạch, hộp sữa
chua làm con rùa...
Ví dụ 4: Chủ đề “Thế giới thực vật - tết và mùa xuân”
Qua giờ khám phá khoa học “Cây xanh và môi trường sống” Cô giáo có
thể đàm thoại: Cây xanh để làm gì?
Cây xanh có ích lợi như thế nào?
Qua lợi ích của cây xanh, cô giáo giáo dục trẻ không ngắt lá bẻ cành, mà
phải bảo vệ chăm sóc cây xanh để cây cho ta nhiều lợi ích.
Giáo viên cần cung cấp cho trẻ những nội dung giáo dục bảo vệ môi
trường như:
Trẻ biết cây cần sự chăm sóc của con người.
Trẻ cùng cô chăm sóc góc thiên nhiên của lớp như: Nhổ cỏ, tưới cây ....
Trẻ biết cây ích lợi của việc trồng cây cảnh, cây bóng mát, cây có tác dụng điều
hòa và làm sạch không khí, cây còn giữ cho đất khỏi trôi khi mùa mưa bão.
Cây còn là nơi ở của động vật.
Cây cối còn làm giảm ô nhiễm môi trường: Giảm bụi, tiếng ồn, chất độc
hại, giảm nhiệt độ ngày hè…
Trẻ biết được những nguy hiểm xảy ra khi rừng cây bị tàn phá: Con vật
không có nơi ở, không có thức ăn, nhiều động vật quý hiếm bị diệt chủng, lũ lụt
xảy ra thường xuyên, không còn những cây thuốc quý…
Giáo dục trẻ cần phải bảo vệ rừng và cây xanh.
Hình ảnh: Cô và trẻ nhổ cỏ, tưới nước và bắt sâu cho hoa
Ví dụ 5: Chủ đề “Phương tiện và một số quy định giao thông” Đối với chủ
đề này cô có thể cho trẻ hát bài: “Hãy tránh xa khói bụi
Vì nó làm đau mắt bé
Vì nó làm đau mũi bé
Vì nó làm bẩn tóc bé
Hãy tránh xa khói bụi”
Hàng ngày chúng ta phải thường xuyên tiếp xúc với khói bụi. Vậy làm thế
nào để chúng đỡ bay vào mắt, mũi, miệng, đỡ ảnh hưởng đến sức khỏe của
chúng mình?
Cô đặt các câu hỏi như sau: Khói bụi có từ đâu? Vì sao phải tránh xa khói
bụi? Cô cho trẻ xem hình ảnh về phòng chống khói bụi trên máy chiếu.
Ví dụ 6: Chủ đề “Nước và một số hiện tượng tự nhiên” với chủ đề này cô
cho trẻ tham gia hoạt động mang tính trải nghiệm, khám phá những vấn đề về
môi trường như: “Sự chuyển màu của nước”. Cô cho trẻ đọc bài thơ “Bão”
Hình ảnh 2: Hậu quả sạt lỡ đất
Hình ảnh 1: Hậu quả của lũ lụt
Cô cho trẻ xem các hình ảnh hoặc video về hậu quả của lũ lụt và hậu quả
sạt lỡ đất sau đó cho trẻ đưa ra những nhận xét của mình khi xem các hình ảnh.
Dạy trẻ biết đi dưới trời nắng phải đội mũ, đeo khẩu trang, không ở ngoài
trời lâu, trồng nhiều cây xanh tạo bóng mát, đi dưới trời mưa phải che đủ, đội
mũ nón hoặc mặc áo mưa, không chơi đùa dưới trời mưa, để bảo vệ sức khỏe.
Khi trời mưa to sấm sét không được đứng dưới góc cây to, không cầm những vật
bằng sắt.
Dạy trẻ biết trời nắng quá lâu ngày không có mưa sẽ dẫn đến hạn hán.
Con người, con vật thiếu nước sinh hoạt thiếu nước để sản xuất và cây cối thiếu
nước sẽ khô héo cằn cồi.
Như vậy, xây dựng nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào từng chủ đề
ngay từ đầu năm học giúp giáo viên có những nội dung giáo dục cơ bản về môi
trường. Thông qua các hoạt động cụ thể tại trường lớp bản thân giáo viên không
còn lúng túng lựa chọn mà căn cứ vào kế hoạch để lồng ghép giáo dục bảo vệ
môi trường cho trẻ thông qua các chủ đề khác như ở chủ đề: Bản thân, gia đình,
thế giới động vật, giao thông... Quả thật rất phong phú, đa dạng khi chúng ta biết
tích hợp lồng ghép để giúp trẻ có những kiến thức hiểu biết về chăm sóc cho bản
thân, về môi trường xung quanh gần gũi với bản thân, biết sử dụng và giữ gìn đồ
dùng luôn sạch sẽ gọn gàng, ngăn nắp… Biết sống vì môi trường, có thái độ
đúng với môi trường một cách tích cực và hiệu quả.
3.2. Lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua
các hoạt động trong trường mầm non.
Giáo dục bảo vệ môi trường không phải là một môn học cụ thể. Tuy nhiên
nội dung giáo dục bảo vệ môi trường hơn lúc nào hết được xem là một trong
những nội dung lồng ghép vào chương trình học của trẻ mầm non hết sức quan
trọng. Chính vì vậy mà nó được lồng ghép vào các thời điểm trong ngày để giáo
dục trẻ:
- Hoạt động học:
Lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào trong các hoạt động
một cách nhẹ nhàng, đơn giản, hấp dẫn không gượng ép và thật gần gũi với trẻ,
đảm bảo tính vừa sức, phù hợp với độ tuổi. Nội dung lồng ghép được thông qua
một số môn học cụ thể như sau:
+ Đối với hoạt động tạo hình:
Tập cho trẻ thói quen tận dụng các nguyên vật liệu phế thải: Vỏ hộp sữa,
tạp chí, họa báo, lõi giấy vệ sinh, chai lọ, lá cây… Để tạo ra các đồ dùng đồ chơi
khác nhau:
Ví dụ: Làm những chiếc thuyền, ô tô, tàu hỏa bằng những vỏ sữa, chai
nước rửa chén làm những bông hoa, Làm bằng bộ ấm chén, chiếc đĩa đựng giấy
hoặc chiếc làn đi chợ. Những chiếc lá cho trẻ làm thành con trâu, giấy họa báo
cũ gấp máy bay, thuyền… Qua đó giáo viên đã giúp trẻ khiếu thẩm mĩ, khả năng
sáng tạo của trẻ, giúp trẻ nhận thấy sự cần thiết phải có ý thức giữ gìn môi
trường xung quanh.
+ Đối với hoạt động làm quen với văn học:
Trẻ được nghe nhiều câu chuyện về môi trường, sưu tầm những bài thơ,
bài ca dao, đồng giao ca ngợi về thiên nhiên tươi đẹp hay nói về quan hệ giữa
con người với thiên nhiên hay thiên nhiên có tác động đến cuộc sống của con
người. Đồng thời cho trẻ thấy được những việc làm có lợi, có hại tới môi trường,
tác hại của môi trường ô nhiễm đến sức khỏe con ngườì như bài thơ: Bão,
chuyện: Chú đỗ con, Chuyện của đất và cây, Hạt đỗ sót… Giáo viên tổ chức cho
trẻ trò chuyện và đàm thoại nội dung câu chuyện, bài thơ.
Đồng thời, lựa chọn những phương pháp biện pháp phù hợp để nội dung
giáo dục bảo vệ môi trường đến với trẻ một cách nhẹ nhàng, tự nhiên giúp trẻ
hiểu thêm về các đặc điểm của các con vật, cây cối, hiện tượng tự nhiên. Từ đó
trẻ biết tác dụng của cây cối con vật của tự nhiên đến con người và môi trường
ngày càng yêu quý thiên nhiên, biết chăm sóc và bảo vệ con vật, cây cối. Bên
cạnh đó biết một số kỹ năng đơn giản để bảo vệ mình trước hiện tượng tự nhiên
bất thường.
+ Đối với hoạt động khám phá khoa học:
Tổ chức cho trẻ quan sát sự phát triển của cây. Cây cần gì để lớn lên? (đất,
nước, không khí, ánh sáng) hiểu sự cần thiết của chúng đối với con vật và thực
vật. Cho trẻ xem tranh ảnh về ô nhiễm nguồn nước.
Từ đó giúp trẻ hiểu được nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước và sự ô
nhiễm đó sẽ ảnh hưởng đến đời sống con người, của các loại động vật sống dưới
nước.
Hình ảnh: Cô cho trẻ quan sát sự phát triển của cây
+ Đối với hoạt động âm nhạc: Viêc lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường
cho trẻ được thực hiện một cách nhẹ nhàng bằng cách lựa chọn các bài hát có
nội dung về môi trường, những cảnh đẹp của quê hương đất nước, những hành
động đẹp về bảo vệ môi trường như: Em yêu cây xanh, quê hương tươi đẹp, lá
xanh, Yêu Hà Nội…
-Chơi, hoạt động ở các góc: Đây là hoạt động không thể thiếu được trong
hoạt động một ngày của trẻ mẫu giáo. Thông qua hoạt động này trẻ được “học
mà chơi, chơi mà học”. Qua giờ vui chơi trẻ được thực hành và trải nghiệm với
nhiều vai chơi khác nhau. Trẻ bắt chước những hoạt động của người lớn, đồng
thời phản ánh sinh động những điều mà trẻ đã tiếp nhận được từ hoạt động bên
ngoài, cũng từ đó giáo viên kịp thời uốn nắn, chỉnh sửa khi trẻ có biểu hiện chưa
chuẩn mực.
Ví dụ: Thông qua trò chơi phân vai: Trẻ đóng vai và thể hiện các công
việc của người làm công tác bảo vệ môi trường như trồng cây, chăm sóc cây, thu
gom rác, xử lý rác thải. Trong các trò chơi “Bé tập làm nội trợ” cô dạy trẻ có ý
thức tiết kiệm nước và các nguyên vật liệu, thu gom đồ dùng gọn gàng sau khi
chơi.
Hoạt động ở góc tạo hình cô chuẩn bị nhiều đồ dùng hoặc tranh vẽ để trẻ
diễn tả những hành động đúng sai về bảo vệ môi trường. Trẻ chọn những tranh
miêu tả đúng bỏ vào túi có màu xanh, những hành vi sai bỏ vào túi màu vàng.
Từ đó trẻ sẽ phân biệt được những hành động nào nên và không nên về bảo vệ
môi trường. Hoặc cô hướng dẫn cho trẻ làm sách tranh về bảo vệ môi trường
hướng dẫn trẻ tìm tòi sách báo những hình ảnh về bảo vệ môi trường hoặc
những hình ảnh làm ảnh hưởng đến môi trường. Từ đó trẻ sẽ nhận thấy hình ảnh
khác biệt giữa hai quyển sách trên. Bên cạnh đó mỗi khi kết thúc một giờ chơi
tôi thường xuyên hướng dẫn trẻ biết thu gom đồ dùng đồ chơi và cất đồ chơi
đúng nơi quy định.
+ Thông qua trò chơi học tập: Trẻ tìm hiểu các hiện tượng trong môi
trường, trẻ học cách so sánh, phân loại các hành vi tốt, hành vi xấu đối với môi
trường, phân biệt môi trường sạch, môi trường bẩn và tìm ra nguyên nhân của
nó. Từ đó trẻ có những hành động đúng về môi trường.
+ Thông qua trò chơi vận động: Trẻ mô tả các hành vi bảo vệ môi trường
hoặc làm hại môi trường, động tác quốc đất, trồng cây, tưới nước, bắt sâu… Là
hành vi có lợi cho môi trường. Còn chặt cây, dẫm lên thảm cỏ, đốt rừng, săn bắt
thú rừng, chim…là động tác gây tổn hại đến môi trường.
Ví dụ: Cô tổ chức cho trẻ chơi: Phân loại rác thải
Cách chơi: Cô chia cả lớp thành 3 đội: Đội cây xanh sẻ chọn hình ảnh rác
có thể tái chế. Đội hoa lan chọn hình ảnh rác dể phân hủy và đội rau xanh chọn
hình ảnh không thể tái chế.
Thời gian trong vòng 3 phút các đội lần lượt lên chọn tranh và đưa vào rổ
đúng nơi quy định.
- Chơi ngoài trời: Thông qua hoạt động này giáo viên cung cấp kiến thức kỹ
năng và hình thành cơ sở ban đầu trong việc giáo dục bảo vệ môi trường. Trong
khi dạo chơi ngoài trời trẻ được tiếp xúc với thiên nhiên, đất, cát, nước. Trẻ được
trải nghiệm các hoạt động điều đó đã tạo ra được tình huống giáo dục trẻ.
Ví dụ: Cho trẻ chơi ngoài trời cô hướng dẫn cho trẻ chơi xong tự biết nhặt
rác ở sân trường lá cây rụng khi chưa có người lớn quyét dọn, biết bỏ rác vào
thùng đúng nơi quy định. Ngoài ra cô hướng dẫn trẻ cách bảo vệ nguồn nước
cách sử dụng nước tiết kiệm. Những hoạt động này có tác dụng lớn bởi trẻ được
hoạt động được trải nghiệm qua thực tiễn. Thông qua những hoạt động thực tiễn,
trẻ được làm được chơi một cách tự nhiên, qua đó giáo dục trẻ biết bảo vệ môi
trường, lớp học. Từ đó hình thành ở trẻ ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Cũng
như trong tổ chức hoạt động ngoài trời, có thể tạo cho trẻ có những bộ sưu tập từ
các nguyên liệu thiên nhiên mang về lớp.
Là giáo viên đứng lớp lâu năm với kinh nghiệm giáo dục trẻ tôi thường
thấy nếu cô không thường xuyên nhắc nhở trẻ thì trẻ mang tất cả những gì trẻ
thích về lớp. Tuy nhiên cô giáo phải giải thích cho trẻ cái gì cần lựa chọn sao
cho phù hợp. Đồng thời nhắc nhở trẻ khi chơi hoặc chăm sóc vườn cây, vườn
rau, vườn hoa của trường, lớp các con không được bẻ cành ngắt lá hoặc ngắt
những bông hoa về lớp mà trẻ thích.
- Hoạt động lao động:
Đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ 5 tuổi nói riêng ở trường mầm non
hoạt động lao động không phải là hoạt động chính. Tuy nhiên, cô giáo phải
thường xuyên nhắc nhở và hướng dẫn các cháu bước đầu biết tham gia lao động
tập thể để góp sức mình vào hoạt động lao động. Từ đó giáo dục các cháu biết
tuy tuổi còn nhỏ chúng mình cũng cần lao động để góp phần làm cho môi trường
lớp học thêm sạch đẹp.
Ví dụ: Vào các buổi thứ 6 cuối tuần tôi cho trẻ lao động như chăm sóc
vười rau, chậu cảnh của lớp.
Hình ảnh :Trẻ chăm sóc chậu cảnh của lớp
Sau khi lao động xong cho trẻ nhận xét về quanh cảnh của trường trước và
sau khi lao động. Để cho trẻ cảm nhận được niềm vui khi lao động và sau khi
hoàn thành công việc trẻ nhìn thấy thành quả lao động của mình là môi trường
sạch đẹp.
- Hoạt động ngày lễ, ngày hội:
Việc tổ chức ngày hội ngày lễ ở trường mầm non là một trong những nôi
dung của chương trình giáo dục mầm non. Nó có tác dụng quan trọng trong việc
giáo dục phát triển trí tuệ, thể chất và hình thành nhân cách trẻ. Thông qua hoạt
động lễ hội, ngày hội đến trường của bé, tết trung thu, ngày 20/11, ngày 8/3…
nhà trường kết hợp với giáo viên tổ chức hoạt động văn nghệ kết hợp các trò
chơi dân gian để chào mừng. Việc này có tác dụng to lớn trong việc giáo dục
tình cảm đạo đức, tình yêu quê hương đất nước, lòng biết ơn yêu mến những
người đã quan tâm chăm sóc trẻ. Trẻ tự hào về một số điệu múa, bài hát, truyện
cổ tích, món ăn truyền thống của từng vùng ở từng ngày lễ.
+ Giáo dục trẻ biết sống chung với người khác, biết bảo vệ giữ gìn môi
trường và các địa danh nơi diễn ra lễ hội. Giáo dục trẻ biết yêu quý, bảo vệ và
duy trì các nghề truyền thống ở địa phương.
+ Trẻ biết phong tục, lối sống của một số dân tộc, ảnh hưởng của văn hóa
đối với môi trường thiên nhiên và cuộc sống con người.
Hàng năm nhà trường tổ chức cho trẻ thăm đền Trung Túc Vương Lê Lai
để giáo dục các con lòng tự hào dân tộc, biết kính trọng những người đã hi sinh
cho lợi ích dân tộc, lợi ích trồng người. Từ đó hình thành ở trẻ ý thức bảo tồn
những danh lam thắng cảnh của địa phương.
Như vậy, giáo dục bảo vệ môi trường không phải là môn học cụ thể,
nhưng giáo dục trẻ ý thức bảo vệ môi trường được lồng ghép vào các môn học
trong tuần, trong ngày và thông qua các hoạt động ngày lễ ngày hội, hoạt động
lao động và thăm quan đền nơi thờ các anh hùng dân tộc của địa phương lại đem
lại hiệu quả rất lớn đối với trẻ. Thông qua các hoạt động này trẻ hiểu biết được ý
nghĩa của việc bảo vệ môi trường và có một môi trường sạch đẹp an toàn. Đồng
thời rèn cho trẻ những kĩ năng cần thiết trong cuộc sống giúp trẻ mạnh dạn tự tin
hơn rất nhiều.
3.3. Xây dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn và thân thiện.
Để xây dựng môi trường lớp học xanh, sạch đẹp, an toàn và thân thiện đối
với lớp và khu chúng tôi hết sức là khó khăn. Bởi khu chúng tôi hiện nay đang
còn học chung với nhà văn hóa của làng. Tuy diện tích đất rộng nhưng rất khó
để quy hoạch. Bản thân tôi ngoài việc duy trì các hoạt động thường xuyên thì
mỗi lớp học giáo viên, phụ huynh và học sinh cần tạo cho mình ý thức và thói
quen giữ gìn vệ sinh chung và bảo vệ môi trường. Việc tận dụng góc thiên nhiên
của lớp như thế nào để trẻ có cách ứng xử đơn giản và hiệu quả nhất. Hướng dẫn
trẻ tham gia hoạt động bảo vệ môi trường cần tổ chức một cách khoa học, hiệu
quả không hình thức. Đồng thời hình thành cho trẻ những kĩ năng cơ bản để ứng
sử thân thiện với môi trường. Bản thân tôi đã làm một số việc như sau:
Ngay từ đầu năm học tôi đã tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường huy
động nguồn lực để mua sắm, sửa chữa cải tạo bồn hoa cây cảnh trồng cây xanh
những nơi đất trống còn lại ở vườn trường.
Thực hiện lời dạy của Bác Hồ và hưởng ứng tết trồng cây ngay đầu những
ngày đầu của mùa xuân mỗi gia đình phụ huynh trồng một cây, không trồng cây
thì trồng hoa hoặc chậu cây cảnh, sân trường có thêm bồn hoa, vườn trường có
nhiều cây xanh. Từ đó để cây cối và hoa thêm tươi tốt cô và trẻ cùng nhau chăm
sóc. Ngoài chăm sóc cây xanh để vườn trường xanh mát, có nhiều hoa và cây
cảnh môi trường của lớp học thêm đẹp. Tuy nhiên muốn cho lớp luôn sạch thì
không thể thiếu được những công trình vệ sinh vừa thuận tiện cho các cháu đi vệ
sinh. Đồng thời để công trình vệ sinh phù hợp và lắp đặt phù hợp với trẻ tôi đã
tham mưu với ban giám hiệu tư vấn với nhà thầu để lắp đặt các thiết bị phù hợp
với trẻ để trẻ dể ràng khi thực hiện các hoạt động vệ sinh. Bên cạnh việc lắp đặt
các thiết bị vệ sinh việc bổ sung các thùng đựng rác để ở nhiều vị trí ngoài góc
của sân trường các thùng rác đều có nắp đậy với dòng chữ gây sự chú ý với trẻ
và phụ huynh như: Thỏ con xin rác, Mèo tôi xin rác... để hấp dẫn thuận tiện cho
trẻ bỏ rác vào thùng
Để môi trường lớp học khu chúng tôi đảm bảo ba tiêu chí như xanh- sạch
thì tiêu chí đẹp là rất quan trọng. Bởi trường mầm non không chỉ đảm bảo các
tiêu chí trên mà việc làm cho trường lớp đẹp là việc làm không thể thiếu đối với
các cô giáo mầm non. Tuy nhiên nguồn kinh phí ít ỏi tôi đã tham mưu với nhà
trường mua thêm một số chậu hoa cho lớp khu còn chủ yếu cô tận dụng các loại
chậu cảnh làm từ phế liệu như: Chậu gáo dừa, can nước rửa bát, can đựng dầu
ăn, can đựng nước giặt, lốp xe ô tô, lốp xe máy để trồng các loại hoa như : Hoa
lan ý, hoa dâm bụt, hoa sen cạn, hoa sen đất, hoa phỏng, hoa mười giờ... và thay
đổi các loại hoa theo mùa.
Hàng ngày, cho trẻ làm quen và hình thành khả năng quan sát và tìm hiểu
về cỏ cây hoa lá. Từ đó dạy trẻ cách chăm sóc cỏ cây hoa lá, thường xuyên tưới
nước cho cây.
Muốn có một môi trường lớp học luôn sạch đẹp và an toàn không thể
mình giáo viên làm được mà bằng sự khéo léo trong công tác giáo dục trẻ và vận
động phụ huynh cùng tham gia giúp đỡ cô giáo chỉ sau một thời gian ngắn môi
trường lớp học đã thay đổi rõ rệt, các cháu được tham gia nhiều hoạt động trong
việc giữ gìn lớp làm cho lớp luôn sạch, đẹp, thân thiện và an toàn đối với trẻ và
cô. Đồng thời qua biện pháp này đã giáo dục các cháu biết chăm sóc cây cối,biết
bỏ rác đúng nơi quy định, đi vệ sinh và sử dụng các thiết bị vệ sinh đúng cách và
hiệu quả. Ngoài ra trẻ còn biết tận dụng các nguyên vật liệu phế thải từ gia đình
để làm những bình hoa để trang trí ở góc thiên nhiên làm cho môi trường góc
thêm đẹp đóng góp vào tiêu chí chung của lớp, khu.
3.4. Phối kết hợp giữa giáo viên với phụ huynh.
Công tác phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường là một việc làm vô cùng
quan trọng và nó là nhiệm vụ thiết thực đối với từng nhóm lớp. Phối kết hợp
giữa gia đình và nhóm lớp tạo nên sự liên kết giữa giáo viên và cha mẹ trẻ, nhằm
hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình chăm sóc - giáo dục trẻ nói chung và giáo dục
bảo vệ môi trường nói riêng.
Trường tôi tổ chức họp phụ huynh học sinh đúng định kỳ 3 lần/năm học.
Trong các buổi họp cha mẹ học sinh, giáo viên phổ biến rõ nề nếp và những quy
định chung của trường về chăm sóc giáo dục trẻ. Giáo viên trao đổi với phụ
huynh về những hành vi của trẻ, những nội dung trẻ được học trong lớp để phụ
huynh quan tâm đến việc học của con em mình. Từ đó thống nhất những nội
dung giáo dục giữa nhà trường và gia đình cho trẻ. Ngoài ra cô giáo trao đổi với
phụ huynh vào giờ đón trả trẻ và phụ huynh nhiệt tình hổ trợ cùng cô giáo chăm
sóc vườn cây trong trường, lao động chăm sóc vườn rau....
Hình ảnh:Cô và phụ huynh trồng rau, trồng cây trong vườn trường
Trong quá trình trao đổi với phụ huynh tôi thường xuyên nhắc nhở phụ
huynh trong việc giáo dục trẻ ở nhà để trẻ không chỉ có ý thức trong việc bảo vệ
môi trường của lớp mà trẻ còn biết những công việc ở nhà như: Đồ dùng cá nhân
quần áo sách vở phải được cất nhấc gọn gàng. Cùng với các thành viên trong gia
đình dọn dẹp vệ sinh, biết phân loại rác thải để những loại rác nào có thể phân
hủy hoặc loại rác nào có thể chôn lấp. Từ đó hình thành ý thức thói quen vệ sinh
của trẻ trong sinh hoạt hàng ngày tại gia đình. Bên cạnh đó giáo dục các cháu
biết tận dụng các nguyên liệu phế từ gia đình để làm đồ chơi của lớp, làm bình
hoa, trồng cây cảnh. Từ đó phụ huynh biết cách dạy trẻ ở nhà và cùng với trẻ
thực hiện những việc mà ở lớp cô giáo thường xuyên nhắc nhở.
Bên cạnh việc trao đổi với phụ huynh hàng ngày qua các giờ đưa đón trẻ thì
việc trao đổi với phụ huynh qua những lần họp giúp cô trẻ và phụ huynh hiểu
hơn về tầm quan trọng của việc giữ gìn vệ sinh môi trường lớp học nói cung và
vê sinh môi trường tại gia đình và cộng đồng nói riêng. Phụ huynh trong khi họp
trao đổi kinh nghiệp dạy trẻ với cô giáo và cùng với phụ huynh của lớp. Từ đó
kinh nghiệm cũng như kỹ năng ngày được hình thành một cách tốt hơn.
Như vậy trường mầm non và gia đình trẻ cần phải phối hợp chặt chẽ với
nhau hỗ trợ, bổ sung cho nhau, thống nhất với nhau về mục đích, nội dung, hình
thức tổ chức giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ trong mọi hoạt động, thể hiện
tốt vai trò liên kết giữa gia đình và nhà trường để cùng nhau nâng cao chất lượng
giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ.
4. Kết quả đạt được.
Sau những biện pháp tôi nghiên cứu và thực hiện chất lượng giáo dục bảo
vệ môi trường đã tăng lên rõ rệt. Sau đây là kết quả nghiên cứu và áp dụng biện
pháp mới như sau:
Biểu 2: Kết quả khảo sát lần 2.
Nội dung đánh giá
Kết quả đầu năm
2018-2019
Số
trẻ
Chưa
Đạt
K
đạt
S Số
Số
%
%
trẻ
trẻ
Kết quả cuối năm
2018-2019
Chưa
Đạt
đạt
Số % Số %
trẻ
trẻ
Biết tận dụng các nguyên vật
liệu phế tải để làm đồ dùng 37 24 65 13 35 37 100
0
0
đồ chơi.
Biết giữ gìn trật tự, vệ sinh
công cộng, vệ sinh trường 37 24 65 13 35 36 97
1
3
lớp.
Biết cất dọn đồ dùng, đồ
37 24 65 13 35 37 100
0
0
chơi đúng nơi quy định.
Tự giác gom rác vào thùng,
nhắc nhở mọi người không 37 20 54 17 46 36 97
1
3
được xả rác bừa bãi.
Phân biệt được những hành
vi đúng, hành vi sai với môi 37 21 57 16 43 36 97
1
3
trường.
Biết tiết kiệm điện, nước khi
sử dụng và tắt khi không sử 37 24 65 13 35 37 100
0
0
dụng.
Trẻ hứng thú tham gia vào
hoạt động bảo vệ môi 37 26 70 11 30 37 100
0
0
trường.
* Đối với cô:
Qua nghiên cứu, bản thân giáo viên đã rèn luyện được ý thức tốt trong việc
bảo vệ môi trường, biến các hành động đó trở thành thói quen tốt, là tấm gương
sáng cho trẻ noi theo trong hoạt động. Từ đó đã giúp tôi có nhiều phương pháp,
hình thức phong phú để tạo hứng thú, sự hấp dẫn đối với trẻ tạo cho trẻ sự tích
cực sáng tạo có hiệu quả mà không làm trẻ nhàm chán.
Tạo môi trường lớp học phong phú hơn, đồ dùng đồ chơi nhiều hơn trang
thiết bị tương đối đầy đủ. Môi trường bên ngoài nhóm lớp xanh- sạch - đẹp hơn,
có nhiều chậu hoa cây cảnh cây xanh làm cho khuôn viên trường lớp ngày càng
đẹp hơn.
* Đối với trẻ:
Trẻ biết được kiến thức ban đầu về môi trường sống của con người, và vì
sao phải tham gia bảo vệ môi trường.
Trẻ đã có thói quen về hành vi tham gia bảo vệ môi trường, có thái độ rõ
ràng đối với những hành vi tốt, xấu đối với môi trường.
Hứng thú tham gia học tập, chăm sóc cây ở góc thiên nhiên, sân trường và
hứng thú tham gia hoạt động .
Trẻ biết bỏ rác đúng nơi quy định, không xả rác bừa bãi, đi vệ sinh đúng
nơi quy định. Biết sắp xếp cất đồ dùng đồ chơi đúng nơi quy định.
Biết tiết kiệm thức ăn, không làm rơi vãi thức ăn xuống sàn nhà.
Trẻ hiểu được mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên và xã hội.
Đặc biệt trẻ còn là một tuyên truyền viên tốt nhất đối với cha mẹ trẻ trong
công tác bảo vệ môi trường.
*Đối với phụ huynh:
Phụ huynh phấn khởi tích cực tham gia hoạt động bảo vệ môi trường cùng
với cô và trẻ. Phụ huynh nhận thức vai trò trách nhiệm của mình về việc giáo
dục trẻ cách bảo vệ môi trường. Thu thập các vật liệu phế thải có thể tái chế ủng
hộ cô và trẻ làm đồ dùng dạy học.
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận.
Giáo dục bảo vệ môi trường cần được quan tâm đúng mức ngay từ lứa
tuổi mầm non. Vì trẻ ở lứa tuổi này rất thích được tiếp xúc với thế giới tự nhiên.
Để giúp trẻ có những kiến thức và kỹ năng thực hành bảo vệ môi trường phù
hợp giáo viên phải luôn gương mẫu cho trẻ làm theo, luôn có ý thức hướng dẫn
cho trẻ kiên trì rèn luyện.
Với vai trò là người làm công tác giáo dục tôi nhận thức đúng đắn về vai
trò và tầm quan trọng của công tác giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ.
Nâng cao nhận thức của phụ huynh thông qua công tác tuyên truyền và vận
động.
Trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và giáo dục bảo vệ môi
trường nói riêng bản thân đã đúc rút được một số kinh nghiệm sau:
Lập kế hoạch lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào các chủ
đề trong năm học một cách phù hợp.
Tận dụng mọi thời điểm khác nhau để tổ chức tốt hoạt động giáo dục bảo
vệ môi trường.
Phối hợp chặt chẽ giữa gia đình - nhà trường - xã hội, đặc biệt là sự chia
sẽ, tham gia trực tiếp của các bậc phụ huynh.
Nắm chắc nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tích cực năng nổ
trao đổi kinh nghiệm, tích hợp nội dung bảo vệ môi trường một cách linh hoạt
không máy móc.
Các nội dung giáo dục phải được thực hiện thường xuyên và lặp đi lặp lại
trong các hoạt động và ở mọi lúc, mọi nơi để tạo cho trẻ thói quen, hành vi, thái
độ, bảo vệ môi trường ngay từ bé.
Cô giáo luôn luôn tìm tòi học hỏi, luôn có biện pháp sáng tạo mới trong
giảng dạy và chăm sóc giáo dục trẻ.
Cô giáo dành thời gian, chú ý nhiều hơn đến những cháu cá biệt để có
biện pháp giáo dục phù hợp, phải động viên khen thưởng sửa sai kịp thời cho trẻ
nhằm kích thích những việc làm tốt, và hạn chế những hành vi xấu của trẻ.
Phối hợp cùng các bậc phụ huynh tuyên truyền, phổ biến kiến thức, kỹ
năng giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ tại cộng đồng.
Tận dụng nhiều hoạt động để tổ chức cho trẻ trải nghiệm thực tế.
Nghiên cứu tài liệu và xây dựng nội dung, biện pháp thực hiện cũng như
xây dựng kế hoạch một cách khoa học, có hệ thống.
Tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có để làm đồ dùng, đồ chơi phụ vụ trẻ
trong việc giảng dạy.
2. Kiến nghị.
Để thực hiện tốt mục tiêu này, trong quá trình nghiên cứu tôi đã có một số
đề xuất sư phạm như sau:
* Đối với trường mầm non:
Thường xuyên theo dõi, đôn đốc nhắc nhở, dự giờ rút kinh nghiệm, hướng
dẫn cho giáo viên các biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường.
Cần có sự đầu tư, đổi mới thường xuyên liên tục về môi trường, góc thiên
nhiên cho trẻ.
Chú trọng việc xây dựng môi trường lớp học xanh, sạch, đẹp thân thiện và
an toàn.
Tổ chức các tiết dạy mẫu có lồng ghép nội dung về bảo vệ môi trường để
cho giáo viên có điều kiện trao đổi đồng nghiệp các biện pháp giáo dục bảo vệ
môi trường trong trường mầm non.
Trên đây là một số biện pháp mà tôi thấy hiệu quả qua đề tài “Một số
biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo lớp 5 - 6 tuổi
trong trường mầm non Kiên Thọ năm học 2018- 2019” mà tôi đã rút ra được
từ trong quá trình giảng dạy. Những gì đạt được còn rất khiêm tốn và mới chỉ là
nền tảng cho những năm tiếp theo. Rất mong nhận được sự góp ý, nhận xét của
Hội đồng khoa học trường mầm non Kiên Thọ, Hội đồng khoa học Phòng
GD&ĐT Ngọc Lặc để bản thân tôi có được những kinh nghiệm quý báu cho bản
thân, và áp dụng được thực tiễn giảng dạy nhiều hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
…………….…………………………………………...
…………………………………………………………
………….…………………………………………….
…………………………………………………………
………….……………………………………………..
………………………………………………………...
Kiên Thọ, ngày 20 tháng 4 năm 2019
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung
của người khác.
Người viết
Bùi Thị Hồng
MỤC
I
1
2
3
4
II
1
2
2.1
2.2
2.3
3
3.1
3.2
3.3
3.4
4
III
1
2
MỤC LỤC
NỘI DUNG
MỞ ĐẦU
Lí do chọn đề tài.
Mục đích nghiên cứu.
Đối tượng nghiên cứu.
Phương pháp nghiên cứu.
NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Cơ sở lý luận.
Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng một số biện pháp
để giáo dục trẻ 5 - 6 tuổi bảo vệ môi trường trong
trường mầm non Kiên Thọ năm học 2018 – 2019.
Thuận lợi:
Khó khăn:
Kết quả thực trạng:
Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường
cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi trong trường mầm non
Kiên Thọ.
Lập kế hoạch lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi
trường cho trẻ trong các chủ đề.
Lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cho
trẻ thông qua các hoạt động trong trường mầm non.
Xây dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn và thân
thiện.
Phối kết hợp giữa giáo viên với phụ huynh
Kết quả đạt được
KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
Kết luận
Kiến nghị
TRANG
1
1
2
2
2
3
3
3
4
4
4
5 – 14
5–8
8 – 12
12 – 13
13 – 14
14 – 16
17 – 18
17
17 – 18
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1].Chỉ thị số 02/2005/CT-BGDĐT của bộ trưởng bộ giáo dục và đào tạo ký
ngày 31/1/2005.
[2],[3]Tác giả: Nguyễn Thị Ánh Tuyết, chương 9: bài 8: Đặc điểm phát triển tâm
lý tuổi mẫu giáo lớn, Tâm lý học trẻ em. Nhà xuất bản đại học sư phạm Hà Nội.
- Xây dựng chương trình đưa giáo dục bảo vệ môi trường vào các trường mẫu
giáo. Dự án. Bộ Giáo dục và Đào tạo. Hà Nội, 1999.
- Lê Văn Khoa (2002). Khoa học môi trường. Hà Nội.
- Lê Xuân Hồng (2005). Lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường trong chương
trình đào tạo giáo viên mầm non (Đề tài cấp bộ và Dự án Môi trường).
- Tuyển chọn trò chơi, bài hát, thơ ca, truyện theo chủ đề trẻ 5 – 6 tuổi (Nhà xuất
bản Giáo dục Việt Nam).