CHUYÊN ĐỀ : DẠY TIẾT LUYỆN TÂP, ÔN TẬP NHƯ THẾ NÀO ĐỀ PHÁT HUY
TÍNH TÍCH CỰC HỌC TẬP CỦA HỌC SINH
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Từ năm 2002-2003 khi cả nước đồng loạt triển khai chương trình giáo dục
phổ thơng mới. Cùng với việc ban hành chương trình giáo dục mới các
sách giáo khoa ở tất cả các bộ môn được biên soạn lại theo hướng lấy học
sinh làm trung tâm trong hoạt động dạy – học, phát huy tính tích cực của
học sinh trong học tập. Bên cạnh những đổi mới khá triệt để về nội dung
giáo dục, những nỗ lực về đổi mới quá trình giáo dục được thúc đẩy tích cực
thì vấn đề được nói nhiều nhất là: Đổi mới phương pháp dạy học. Có thể
nói đây đã trở thành vấn đề thời sự hàng ngày khi nói về giáo dục. Bên
cạnh những thành công bước đầu của việc đổi mới phương pháp giảng dạy:
nhận thức của xã hội về đổi mới trong giáo dục, nhận thức của mỗi thầy cô
về nhu cầu cấp thiết của việc đổi mới phương pháp, phần lớn giáo viên đã
quan tâm đến việc tổ chức hoạt động học tập của học sinh trong tiết học …
Tuy nhiên một thực tế đáng lưu tâm là: Việc đổi mới phương pháp giảng
dạy ở ta hình như diễn ra rất chậm chạp và gặp nhiều khó khăn. Ngun
nhân thì rất nhiều nhưng ngun nhân lớn nhất là giáo viên rất khó thay đổi
cách dạy học đã trở thành thói quen nếu các Thầy cơ chưa thực sự hiểu rõ
vấn đề: Tại sao phải đổi mới phương pháp dạy học và đổi mới phương pháp
như thế nào: Có thầy cơ cho rằng: đổi mới phương pháp giảng dạy là đoạn
tuyệt với những phương pháp giảng dạy truyền thống, phát huy tính tích
cực của học sinh là học sinh phải tự nghiên cứu bài trong SGK, đến tiết học
giáo viên chỉ giải thích những gì học sinh chưa hiểu, phải có thảo luận theo
nhóm nhỏ bất chấp nội dung bài, kiểu bài đó khơng thể học, khơng cần
skkn
thiết tổ chức hoạt đó … Những vấn đề nêu trên mỗi nơi hiểu theo một khía
cạnh khác nhau và được chỉ đạo chuyên môn theo suy nghĩ khác nhau của
các cấp quản lý giáo dục địa phương đó. Từ đó việc mỗi giáo viên đổi mới
phương pháp giảng dạy của bản thân mình trở nên “ khn mẫu”; “Hình
thức” mà chưa quan tâm đến vấn đề quan trọng nhất: chất lượng tiếp thu
và vận dụng kiến thức của học sinh là như thế nào? Cho nên việc đổi mới
phương pháp giảng dạy chúng ta phải thực tâm mà nói rằng : Chưa đạt
hiệu quả như mong đợi .
Vấn đề thứ hai là trong thời gian vừa qua chúng ta hầu như là tập trung
cho việc đổi mới phương pháp truyền thụ kiến thức mà chưa chú trọng đổi
mới phương pháp dạy cho học sinh kỹ năng học, kỹ năng vận dụng kiến
thức đã học, kỹ năng liên kết, hệ thống kiến thức đó. Từ đó học sinh rất khó
nắm bắt kiến thức mới và không vận dụng được kiến thức vào trong thức
tế cuộc sống được. Trong thực tế giảng dạy tại trường đa số các thành viên
trong tổ vẫn dành phần lớn sự quan tâm của mình vào việc đổi mới
phương pháp làm sau cho dạy kiến thức mới được tốt cịn tiết ít được
quan tâm đổi mới nhất vẫn là hai tiết : Ôn tập và luyện tập. Trong khi tiết
luyện tập, ơn tập có tầm quan trọng đặc biệt trong các tiết học các bộ môn
khoa học tư nhiên. Đa số các tiết học đều không thành công với một số lý do
sau:
* Học sinh: Do hỏng kiến thức rất lớn từ các lớp dưới trong khi đặc thù các
mơn khoa học tự nhiên địi hỏi tính liên tục và kế thừa rất cao. Nên học sinh
rất ngán ngại tiết luyện tập.
Khả năng hệ thống hóa kiến thức của học sinh bậc trung học cơ sở thấp,
các em chưa tự tìm được mối quan hệ giữa các kiến thức trong chương nên
các tiết ôn tập ở các em chỉ dừng lại việc ghi lại kiến thức đã học vì thế các
em chỉ giải được các bài tập có tính “ khn mẫu” cịn các bài tập phải vận
skkn
dụng kiến thức tổng hợp hoặc hệ thống kiến thức thì các em khơng thể thực
hiện ( các kỳ thi giải tốn trên máy tính; thi học sinh giỏi kết quả rất thấp ).
* Giáo viên
- Thường sai lầm về phương pháp:
+ Tiết luyện tập: thường biến tiết luyện tập thành tiết sửa bài tập mà chưa
hoàn thiện được các kiến thức vừa cung cấp cho học sinh trong các tiết học
trước, chưa giúp học sinh khắc sâu và nhớ những vấn đề lý thuyết đã học
và trong một chừng mực nào đó chưa hoặc khơng bao giờ nâng cao lý
thuyết.
+ Tiết ôn tập biến tiết ôn tập thành tiết liệt kê những kiến thức đã học mà
chưa thể giúp học sinh thấy được mối liên hệ giữa các đơn vị kiến thức
trong chương.
+ Chưa nhận thức đây là tiết học quan trọng nhất trong các tiết học của
môn khoa học tự nhiên, mà chỉ tập trung đầu tư cho các tiết dạy lý thuyết.
* Nguyên nhân
+ Học sinh
Chưa thấy được tầm quan trọng của tiết học trong việc củng cố kiến thức.
Chưa nắm được phương pháp học tập các tiết học luyện tập
hoặc ôn tập.
Tiết luyện tập, ôn tập tổng hợp nhiều kiến thức lại là các kiến thức đã
học rồi nên đa số các em nhất là tiết ôn tập thường không tập trung cũng
như đầu tư nhiều cho tiết học , từ đó dẫn đến các em không chủ động tư tư
duy để giải quyết vấn đề tiết học yêu cầu.
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
+ Giáo viên
Chưa nhận thấy rõ tầm quan trọng của tiết luyện tập, ôn tập trong
việc nâng cao chất lượng học tập của học sinh.
Chưa nắm vững phương pháp giảng dạy đặc trưng của tiết học
luyện tập, ôn tập.
Chưa phát huy tính tích cực hoạt động của học sinh trong tiết dạy - Giáo
viên vừa chủ động vừa chủ đạo trong tiết học khiến tiết học trở thành tiết
học chỉ tác động một chiều.
Vì thế chất lượng học tập của học sinh trong các môn học khoa học tự
nhiên của trường chúng ta trong những năm học vừa qua đạt hiệu quả
không cao . Kết quả các môn học tự nhiên của học sinh chúng ta chỉ ở mức
độ có thể chấp nhận được. Số lượng học sinh giỏi không nhiều. Việc vận
dụng kiến thức của học sinh để giải các bài tập cụ thể trong môn học
khơng tốt từ đó việc vận dụng kiến thức đã học để giải các bài tốn trong
đời sống là khơng thể thực hiện được. Từ đó học sinh khơng ham thích học
bộ mơn xem bộ mơn khoa học tự nhiên là khơng ích lợi trong cuộc sống, dễ
chán nản và khơng tích cực học tập. Nhằm nâng cao hiệu quả công tác
giảng dạy, từng bước nâng cao chất lượng học tập của học sinh, thực hiện
cuộc vận động xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực học tập.
Tổ khoa học tự tự nhiên tổ chức chuyên đề : DẠY TIẾT LUYỆN TÂP, ÔN TẬP
NHƯ THẾ NÀO ĐỀ PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC HỌC TẬP CỦA HỌC SINH nhằm
nhắc lại phương pháp chung khi dạy các tiết dạng nầy và định hướng
chung về phương pháp giảng dạy cho các thành viên trong tổ trong thời
gian sắp tới
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
1. PHƯƠNG PHÁP CHUNG
a) Phương pháp chung dạy tiết luyện tập
+ Tồn tại trong việc dạy tiết luyện tập
Như đã nêu ở trên việc giảng dạy tiết luyện tập còn nhiều bất cập, giáo
viên cùng nhiều lúng túng thể hiện qua các mặt sau:
- Chưa xác định được vị trí của tiết luyện tập trong chương trình giảng dạy
- Chưa xác định mục tiêu của tiết luyện tập.
- Chưa có các phương án cụ thể về phương pháp giảng dạy cho tiết luyện
tập.
- Chưa thống nhất được qui trình soạn tiết luyện tập.
+ Phương pháp chung
Để khắc phục những yếu kém nêu trên trước tiên ta cần nhắc lại phương
pháp chung khi thực hiện tiết luyện tập.
Vấn đề thứ nhất : Trước hết giáo viên cần xác định được vị trí của tiết
luyện tập trong chương trình giáo dục phổ thơng.
Tiết luyện tập có tác dụng hồn thiện các kiến thức cơ bản mà tiết lý thuyết
vừa cung cấp.
Nâng cao lý thuyết trong chừng mực có thể.
Làm cho học sinh nhớ và khắc sâu hơn những vấn đề lý thuyết đã học.
Vấn đề thứ hai : Nắm được mục tiêu chung của tiết luyện tập
Một là: hoàn thiện hoặc nâng cao ở mức độ phổ thông cho
phép đối với phần lý thuyết của tiết học trước thông qua một số tiết học
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
trước, thông qua hệ thống bài tập đã được sắp xếp hợp lý theo kế hoạch
lên lớp ( Chú ý hệ thống bài tập trong SGK, sách bài tập, các bài tập tự chọn
tự sáng tạo của giáo viên tùy theo mục đích và chủ ý của từng giáo viên ).
Hai là: rèn luyện cho học sinh các kỹ năng , thuật toán
hoặc các nguyên tắc giải toán trên cơ sở nội dung lý thuyết đã học và phù
hợp với đa số học sinh trong một lớp , thông qua hệ thống bài tập đã được
sắp xếp theo chủ ý của giáo viên.
Ba là: thông qua phương pháp và nội dung cần rèn luyện
cho học sinh nế nếp làm việc có tính khoa học , phương pháp tư duy cần
thiết
* Trong phần nầy ta thấy một vấn đề giáo viên thường thực hiện không
tốt trong tiết luyện tập là: cứ việc giải bài tập theo thứ tự trong sách giáo
khoa mà khơng sắp xếp theo hệ thống có chủ ý của giáo viên cho mục tiêu
tiết dạy . Vấn đề nầy cần được các thành viên trong tổ quan tâm lưu ý.
Vấn đề thứ ba : Cấu trúc tiết luyện tập
+ Thứ nhất : Chữa các bài tập kỳ trước
Số bài tập , dự kiến thời gian
Chốt lại vấn đề gì qua các bài tập nầy
+ Thứ hai là: Học sinh là bài tập mới ( giáo viên chọn trong sách giáo khoa
hoặc trong sách bài tập hay là giáo viên soạn ra )
Số bài tập , dự kiến thời gian
Bài tập đưa ra có dụng ý gì ?
+ Thứ ba là: Hướng dẫn học sinh học bài và làm bài sau tiết luyện tập
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
Hệ thống các bài tập về nhà làm ( giáo viên chọn trong sách giáo khoa
hoặc trong sách bài tập hay là giáo viên soạn ra ).
Gợi ý gì đối với từng bài tập cho học sinh giỏi ? học sinh yếu ?
b) Phương pháp chung dạy tiết ôn tập
+ Tồn tại trong việc dạy tiết ôn tập
Trong chương trình trung học cơ sở các tiết ơn tập và tổng kết chương
thường có hai loại hình:
Loại thứ nhất: đã có hệ thống câu hỏi trong sách giáo khoa và gợi ý trả lời
trong sách giáo viên
Loại thứ hai : Loại khơng có hệ thống câu hỏi , giáo viên phải soạn câu hỏi ơn
tập.
Với hai loại hình ơn tập nầy với những yêu cầu khác nhau về ôn tập kiến
thức chúng ta thường thấy những bất cập sau đây:
Với loại hình thứ nhất ( đa số các tiết ôn tập đều có ) giáo viên thường tập
trung cho việc giải các bài tập ơn tập nhưng chưa hình thành mạch kiến
thức cho học sinh. Cho nên học sinh vẫn chưa thấy được mối liên hệ giữa
các đơn vị kiến thức trong hệ thống kiến thức đó, các em thường trả lời các
câu hỏi một cách máy móc, khó ghi nhớ, khó hệ thống được kiến thức, khơng
rèn được khả năng tự học . Hoặc là giáo viên chỉ tập trung ôn tập phần kiến
thức bằng cách nhắc nhắc lại toàn bộ kiến thức của hệ thống mà chưa khắc
sâu kiến thức đó bằng cách bài tập có tính tổng hợp liên quan đến nhiều
kiến thức cần ôn tập.
Với loại hình thứ hai: Vì khơng có hệ thống câu hỏi sẳn nên giáo viên thường
rập khn với loại hình một nên trong một số trường hợp giáo viên vẫn
lúng túng, bị động.
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
Từ các bất cập nầy tiết ôn tập thường xảy ra các tình trạng: nặng nề,
khơng hấp dẫn, dạy khó thành cơng.
+ Phương pháp chung
Cũng như trong tiết luyện tập giáo viên cần xác định lại phương pháp
chung trong tiết ôn tập.
Trước hết là cần xác định đúng mục đích của tiết ơn tập trong chương
trình giáo dục phổ thông: Tiết ôn tập nhằm tổ chức, điều khiển học sinh ơn
tập, tổng kết, hệ thống hóa và khái quát hóa tri thức, kỹ năng sau khi học
xong một chương, một phần hay tồn bộ chương trình học.
Thứ hai là cần phải nắm vững cấu trúc của một tiết ơn tập loại bài nầy
thường có cấu trúc như sau ( chú ý không phải phải ôn tập nào cũng đều
phải làm như thế )
Định hướng mục đích và nhiệm vụ học tập.
- Tổ chức cho học sinh hệ thống hóa kiến thức, khái quát hóa kiến thức
trên cơ sở đã được chuẩn bị từ trước nhằm xây dựng nên những bảng
tổng kết , các sơ đồ biểu đồ ….
- Bài tập hóa những kiến thức cơ bản vừa ôn tập.
- Tổng kết bài học.
- Hướng dẫn cơng việc học ở nhà.
2. DẠY LUYỆN TẬP –ƠN TẬP TÍCH CỰC
a) Dạy tiết luyện tập thế nào để phát huy tính tích cực học tập của học
sinh
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
+ Chuẩn bị của giáo viên
Việc chuẩn bị của giáo viên trong tiết luyện tập là cực kỳ quan trọng có thể
nói việc chuẩn bị quyết định đến ba phần tư việc thành bại của tiết học. Đa
số giáo viên trong tổ nhất là giáo viên toán thường chủ quan trong vấn đề
nầy :giải bài tập trong sách giáo khoa là có gì là khó. Thật như vậy các bài
tốn trong sách giáo khoa là khơng khó với giáo viên nhưng truyền tải đến
học sinh , hướng dẫn học sinh tích cực hoạt động để tìm ra cách giải và tự
mình giải các bài tập nầy chính là vấn đề quan trọng để chúng ta nghiên
cứu.
Trước hết là
* Phương pháp giảng dạy : Hệ thống câu hỏi, chọn phương pháp; chọn bài
tập cho tiết luyện tập…
Theo tôi để xây dựng phương pháp đúng cho từng tiết giảng dạy luyện tập
công việc đầu tiên của mỗi giáo viên là nghiên cứu lại phần kiến thức mà học
sinh đã học. Qua đó xác định kiến thức nào là kiến thức cơ bản trọng tâm,
kiến thức nào cần liên hệ lại, kiến thức nào cần nâng cao và mở rộng cho
phép.
Có thể một số anh em cho rằng việc nầy không cần thiết vì đã có trong tiết
học lý thuyết. Nhưng theo tơi phần lớn giáo viên chúng ta đã nắm kiến
thức tổng quát, kiến thức chung cho chuyên môn; khi giải vận dụng kiến
thức tổng quát nhưng đối với từng tiết luyện tập khác nhau có những yêu
cầu khác nhau về hệ thống kiến thức nên chúng ta rất dễ sai lầm về
phương pháp: tự giáo viên thực hiện giải, học sinh chưa thấy được vấn đề
về kiến thức cần được luyện tập mà chỉ thực hiện máy móc theo giáo viên.
Mặt khác giáo viên không nghiên cứu lại lý thuyết mà học sinh được học sẽ
không thể nào xây dựng được các nhóm bài tập giải theo chủ đích luyện
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
tập mà giải bài tập dàn trải: giải từ bài đầu đến bài cuối mà không để lại
dấu ấn kiến thức gì cho học sinh qua tiết luyện tập.
Thí dụ: Tiết luyện tập quy đồng mẫu nhiều phân số ( tiết 76 tuần 24 – Số học
6)
Nếu không nghiên cứu lại hệ thống kiến thức thì giáo viên chỉ thuần túy
xây dựng kỹ năng quy đồng mẫu theo tiết lý thuyết chứ không rèn luyện cho
học sinh việc rút gọn phân số ( Bài 35) vận dụng tính chất cơ bản của phân
số ( bài 36) để quy đồng mẫu số các phân số nhanh hơn và sau đó khi qui
đồng mẫu nhiều phân số học sinh chỉ biết húc đầu vào việc giải theo qui
tắc mà không biết làm cho cơng việc đó giản đơn hơn
Sau khi nghiên cứu lại lý thuyết mà học sinh được học, công việc thứ hai
không kém phần quan trọng là giáo viên cần nghiên cứu các bài tập trong
sách giáo khoa, sách bài tập theo các yêu cầu sau:
+ Cách giải bài tập nầy như thế nào?
+ Có bao nhiêu cách giải bài tập nầy?
+ Cách giải thường gặp là gì ? Cách giải nào là cơ bản?
+ Ý đồ của tác giả đưa ra bài tốn nầy là gì?
+ Mục tiêu và tác dụng của từng bài tập là như thế nào?
Trong các yêu cầu trên thực tế giảng dạy và qua dự giờ theo dõi về chun
mơn trong tổ thì yêu cầu 4 và yêu cầu 5 là vấn đề các thành viên trong tổ
thường không quan tâm tới nhiều nhất, trong khi đây là các yêu cầu quan
trọng nhất trong việc xây dựng phương pháp giảng dạy “ tích cực ” ( Không
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
cần số lượng bài làm mà cần thiết dạy học sinh phương pháp làm bài )
nhất là trong tình trạng học sinh của chúng ta hỏng kiến thức khá nhiều.
Thí dụ: Tiết luyện tập giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn số bằng phương
pháp thế
Bài tập 15: Giải hệ phương trình
trong mỗi trường hợp sau:
a)a=-1 b) a=0 c) a=1
Ngồi việc rèn luyện cách giải hệ bằng phương pháp thế giáo viên cần
thấy được ý đồ của tác giả giúp học sinh thấy được số nghiệm của hệ
phương trình. Cách giải các hệ phương trình khi phương trình bậc nhất có
vơ số nghiệm hoặc vơ nghiệm.
Như thế chỉ cần giải thêm ở bài tập 16-17 mỗi bài một bài tập đơn vị tiêu
biểu mà không cần giải tất cả các bài tập thành phần
Công việc tiếp theo thứ ba: trong tình trạng hiện nay một cơng việc khơng
thể thiếu là giáo viên cần nghiên cứu sách tham khảo, sách giáo viên thật kỹ
sau đó mới tập trung xây dựng nội dung tiết ôn tập và phương pháp luyện
tập. Thực tế một số giáo viên trong tổ vẫn chưa nghiên cứu kỹ sách giáo
viên khi chuần bị cho tiết luyện tập, kể cả tiết lý thuyết, sách giáo viên chỉ
được giáo viên xem phần mục tiêu tiết dạy mà không xem phần hướng dẫn
cách dạy mặc dù các hướng dẫn chỉ mang tính tổng quát nhưng nếu
nghiên cứu kỹ chúng ta vẫn rút ra những phương pháp phù hợp cho tình
hình học sinh của mỗi lớp mà không sai lạc quá nhiều về phương pháp.
Kính thưa q thầy cơ: phát huy tính tích cực của học sinh thơng qua hàng
loạt tác động của giáo viên để đổi mới phương pháp giảng dạy chính là bản
chất của phương pháp giảng dạy mới. Trong giai đoạn hiện nay hệ thống
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
câu hỏi của giáo viên trong tiết học có vai trò rất quan trọng . Trong tiết
luyện tập hệ thống câu hỏi hợp lý khoa học sẽ kích thích được tâm lý muốn
khám phá, giải quyết được bài toán của học sinh, vì theo nhà giáo dục học
Polya.G thì người giáo viên tốt là người biết đề ra cho học sinh đúng lúc,
kịp thời những câu hỏi gợi sâu sắc và đúng trình độ. Vì vậy chuẩn bị trước
hệ thơng câu hỏi hợp lý sẽ giúp giáo viên tự tin hơn trong việc triển khai
phương pháp giảng dạy của mình. Tuy nhiên cần tránh xu hướng giản đơn
hay cực đoan. Có thầy cô thay cho việc “ đọc chép” bằng việc hỏi quá nhiều
cái gì cũng hỏi vì nghĩ rằng càng hỏi nhiều thì càng đổi mới trong khi đó
phần lớn các câu hỏi lại khơng tạo được “ tình huống có vấn đề” đối với học
sinh, từ đó làm triệt tiêu khả năng tư duy, sáng tạo của học sinh. Tóm lại hệ
thống câu hỏi là rất quan trọng trong tiết luyện tập tuy nhiên giáo viên cần
nghiêm túc trong việc xây dựng hệ thống câu hỏi .
Về phương pháp cho từng tiết luyện tập cũng không kém phần quan trọng
việc chọn lựa phương pháp giảng dạy cho từng nội dung luyện tập, từng đối
tượng học sinh trong các tiết luyện tập sẽ giúp tiết học sinh động hơn, học
sinh tích cực hoạt động hơn. Các phương pháp giảng dạy thường dùng hiện
nay cho tiết luyện tập là : đàm thoại gợi mở, dạy học bằng tình huống có
vấn đề, vấn đáp tìm tịi, dạy học bằng hợp tác nhóm nhỏ…Chúng ta cần biết
phối hợp linh hoạt các phương pháp nầy, tránh đơn điệu và cứng nhắc trong
phương pháp.
Thí dụ: Khi luyện tập về hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác
vng ( hình học 9)
Tính x,y trong hình vẽ sau:
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
Khi hướng dẫn học sinh giải bài toán nầy giáo viên có thể thực hiện hệ
thống câu hỏi và hoạt động của học sinh như sau
-Bài toán đã cho những yếu tố gì ? Cần xác định yếu tố nào ? ( học sinh hoạt
động cá nhân )
-Nên tính đại lượng nào trước ? vì sao ? ( Học sinh có thể trao đổi nhóm đơi )
-Tính được y bằng cách nào ? Sử dụng hệ thức nào ? ( Học sinh thực hiện cá
nhân )
-Tính được x bằng cách nào ? Sử dụng hệ thức nào ?
-Có cách nào khác để tính x? ( trao đổi tự do )
Vấn đề cuối cùng trong công việc chuẩn bị cho tiết luyện tập là giáo viên
cần lựa chọn và sắp xếp hệ thống bài tập mà học sinh sẽ thực hiện trong tiết
học. Một vấn đề thường thấy trong các tiết luyện tập của chúng ta là giáo
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
viên sẳn sàng lao vào việc giải hết các bài tập trong phần luyện tập theo
thứ tự của sách giáo khoa với những lý do có thể là: giáo viên quá tham
vọng về việc giải nhiều bài tập đối với học sinh cũng có thể là giáo viên lo là
sẽ bị đánh giá là khơng trình bày hết kiến thức của sách giáo khoa khi bị
đánh giá tiết dạy hoặc kiểm tra tay nghề…Từ đó tiết luyện tập thực sự đã
trở thành tiết giải bài tập thuần túy: vào tiết là giải hết bài tập nầy đến bài
tập khác. Tiết học trở nên chai cứng học sinh trở nên sợ tiết luyện tập. Vì vậy
việc chọn lựa bài tập nào để thầy “ luyện” và trò “tập” là rất quan trọng.
Cần sắp xếp các nhóm bài tập theo mục đích luyện tập của giáo viên . Có thể
chia các n hóm bài tập như sau
Nhóm bài tập mà cần giáo viên làm mẫu để học sinh bắt chước ( Cần chỉ rõ
cho học sinh chương trình hành động: bước một làm gì, bước hai làm gì …)
Học sinh tái hiện công việc vừa thực hiện qua các bài tập tương tự.
Nhóm bài tập mà giáo viên chỉ là người hướng dẫn, gợi ý cho học sinh ( hoạt
động cá nhân hoặc trao đổi nhóm nhỏ) tự tìm ra hướng giải quyết bài tốn.
Nhóm bài tập học sinh tự lực làm bài trên cơ sở các bài tập đã thực hiện.
Tùy vào tình hình thực tế của các lớp học mà giáo viên cần có những nhóm
bài tập thích hợp khơng cần phải giải quyết tất cả các bài tập như nói ở
trên.
Thí dụ: Tiết luyện tập dãy tỉ số bằng nhau ( tiết 12 – đại số 7 )
Có thể chia các bài tập thành các nhóm sau
Nhóm bài tập học sinh tự lực làm bài : Bài tập 59, bài tập 64
Nhóm bài tập mà giáo viên chỉ là người hướng dẫn, gợi ý cho học sinh: Bài
tập 61; bài tập 62.
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
Bài tập 61 : Cho
Tìm x,y,z
Giáo viên cần gợi ý cho học sinh :
Để tìm được x, y, z ta cần có những yếu tố nào theo lý thuyết đã học ? ( Có
dãy tỉ số bằng nhau và x+y-z=10 )
So sánh với dữ kiện ta còn thiếu yếu tố nào? ( dãy tỉ số bằng nhau )
Phải làm gì để có yếu tố nầy ? ( Làm xuất hiện dãy tỉ số bằng nhau )
Nhóm bài tập mà cần giáo viên làm mẫu để học sinh bắt chước: bài tập 60
Giáo viên cần hướng dẫn từng bước thực hiện trên cơ sở các câu hỏi gợi
mở
Các đẳng thức trên cịn có tên gọi là gì ?
Tỉ lệ thức có tính chất gì ?
Vậy để tìm trung tỉ ( ngoại tỉ ) ta cần là gì ?
Bước 1 làm gì ? ( lập tích trung tỉ , ngoại tỉ )
- Bước 2 làm gì ? ( Lấy tích trung tỉ chia cho ngoại tỉ kia nếu tìm ngoại tỉ;
lấy tích ngoại tỉ chia cho trung tỉ kia nếu tìm trung tỉ )
Từ đây giáo viên xác định công việc đầu tiên của việc giải bài tập cho học
sinh ( xác định bộ phận của tỉ lệ thức chứa x) ; công việc thứ hai ….
+ Đồ dùng dạy học: tranh ảnh , hệ thống sơ đồ , biểu mẫu …
Một giáo viên trong tổ chúng ta có quan niệm về đồ dùng dạy học trong tiết
luyện tập như sau : Cần gì đồ dùng dạy học cho tiết luyện tập : Mơn tốn chỉ
cần cây thước và compa, ê ke, thước đo góc là đủ rồi, các mơn học khác
cũng vậy. Quan niệm trên chỉ đúng khi chúng ta vận dụng phương pháp
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
giảng dạy cũ. Cịn để phát huy tính tích cực hoạt động của học sinh trong tiết
luyện tập thì một sơ đồ một hình vẽ tốt được chuẩn bị sẽ giúp học sinh nắm
bắt vấn đề tốt hơn tự tin hơn trong việc giải quyết các bài tập.
+ Chuẩn bị của học sinh
* Kiến thức
Một nguyên nhân quan trọng có thể nói là khá cơ bản khiến học sinh khơng
thể tích cực học tập trong tiết luyện tập ở các môn học của chúng ta là các
em hỏng kiến thức khá lớn mà như nói ở trên các mơn học khoa học tự
nhiên lại địi hỏi tính liên tục và kế thừa rất cao cho nên việc học sinh
chuẩn bị kiến thức cho tiết luyện tập là rất quan trọng.
- Về học sinh cần tự chuẩn bị: cần học kỹ kiến thức trước của tiết luyện tập
(Các kiến thức nầy giáo viên cần giao cho học sinh về chuẩn bị trong phần
hướng dẫn học tại nhà của tiết học trước tiết luyện tập vì vậy khi sắp xếp
tiết dạy giáo viên Tốn cần chú ý khơng sử dụng tiết đơi để dạy một phân
mơn nhằm tránh tình trạng vừa học xong tiết lý thuyết thì tiết tiết theo
trong ngày liền có tiết luyện tập).
Thí dụ: Luyện tập “ Cơng thức nghiệm của phương trình bậc hai – Đại số 9”
Học sinh cần chuẩn bị :
Định nghĩa phương trình bậc hai một ẩn số ( Chủ yếu là xác định chính xác
hệ số a,b,c).
Biết chính xác
Cơng thức nghiệm
Hoặc luyện tập “Trường hợp bằng nhau thứ ba của tam giác :góc –cạnh –
góc
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
Học sinh cần chuẩn bị :
Tính chất trường hợp bằng nhau góc- cạnh – góc
Các trường hợp bằng nhau của tam giác vuông ( hệ quả 1,2)
Định nghĩa hai tam giác bằng nhau
Tổng số đo ba góc của một tam giác
- Về giáo viên chuẩn bị cho học sinh : cần nhắc lại cho học sinh kiến thức có
liên quan ( kiến thức của các lớp cũ. các chương cũ , các mơn học có liên
quan): có thể ở phần hướng dẫn học ở tiết trước, hoặc giáo viên thực hiện ở
đầu tiết dạy luyện tập.
Thí dụ: Luyện tập liên hệ giữa phép nhân và phép khai phương
Kiến thức cần chuẩn bị :
Qui tắc nhân hai căn bậc hai, qui tắc khai phương một tích ( đầu tiết luyện
tập
Hằng đẳng thức : Hiệu hai bình phương , bình phương một tổng –một hiệu
( học sinh được yêu cầu học ở tiết trước )
* Đồ dùng học tập: trong giai đoạn hiện nay khó có thể yêu cầu các tiết
học đều có đồ dùng học tập một cách hồn hảo tuy nhiên học sinh cần có đồ
dùng học tập một cách tối thiểu : thước; viết; compa; ê ke, máy tính bỏ túi và
giấy nháp trong tiết luyện tập.
* Bài tập cho tiết luyện tập
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
Như chúng ta đã nói ở trên tiết luyện tập không chỉ là tiết giải các bài tập
đã cho học sinh làm ở nhà hay sẽ làm ở trên lớp mà cần phải xác định rõ:
Thầy cần “luyện” cái gì? Trị phải “ tập” cái gì ? Vì vậy bài tập cho học sinh
là rất quan trọng.
Hiện nay trong sách giáo khoa đã thể hiện rất rõ vấn đề nầy: Bài tập và
luyện tập. Theo tôi bài tập trong tiết lý thuyết cần được giáo viên chọn lựa
kỹ để phục vụ cho việc củng cố kiến thức. Chỉ chọn lựa các bài đặc trưng
mang tính khái quát kiến thức cao , không cần thực hiện tất cả các bài tập
trong phần nầy và cần chừa lại những bài tập để học sinh làm và “ tiêu
hóa” kiến thức mà khơng cần thiết phải dặn học sinh về làm bài tập phần
luyện tập. Chúng ta cần chú ý trong tiết luyện tập, phần nào đó giáo viên
được “tự do” trong việc lựa chọn nội dung dạy học so với tiết học lý
thuyết sao cho đạt được mục đích yêu cầu đề ra. Vì vậy cần lựa chọn bài
tập, nhóm bài tập sau cho phù hợp với trình độ học sinh của từng lớp, từng
đối tượng học sinh là rất quan trọng địi hỏi mỗi người giáo viên có đầu tư
nghiêm túc cho công việc nầy.
+ Tổ chức dạy tiết luyện tập
* Các phương án cho tiết luyện tập tích cực:
Đây là vấn đề mà chúng ta cần quan tâm nhất . Xin nêu ra một số phương
án để chúng ta xem xét và thống nhất thực hiện trong giảng dạy:
Phương án thứ nhất :
Bước 1 : Giáo viên thông qua việc kiểm tra bài cũ để nhắc lại một cách
cóhệ thống các nội dung lý thuyết đã học, cần chú ý đến phương pháp của
các dạng bài tập.
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
Sau đó giáo viên có thể mở rộng phần lý thuyết ở những mức độ phổ
thông cần thiết.
Bước 2: Cho học sinh trình bày các bài tập làm ở nhà mà giáo viên qui định,
nhằm kiểm tra sự vận dụng lý thuyết trong việc giải các bài tập của học
sinh.
Cho học sinh nhận xét ưu khuyết điểm trong lời giải, đánh giá đúng sai
hoặc đưa ra cách giải khác hơn ( Cần chú ý trình độ học sinh trong hoạt
động nầy).
Giáo viên cần chú ý kiểm tra những vấn đề sau: tính tốn, diễn đạt bằng
ngơn ngữ, ký hiệu, cách trình bày lời giải của học sinh.
Giáo viên cần chốt lại vấn đề theo các nội dung sau
- Phân tích các sai lầm và nguyên nhân dẫn đến sai lầm
đó.
- Khẳng định những chổ làm đúng, làm tốt của học sinh.
- Đưa ra các cách giải khác ngắn gọn hơn hay hơn hoặc
vận dụng lý thuyết linh hoạt hơn.
Bước ba : Giáo viên cho học sinh làm một số bài tập mới (có trong hệ
thống bài tập mà học sinh chưa làm hoặc do giáo viên biên soạn theo mục
tiêu đề ra của tiết học ) của các tiết luyện tập nhằm mục đích:
- Kiểm tra ngay sự hiểu biết của học sinh phần lý thuyết mà giáo viên mở
rộng ngay đầu tiết học ( nếu có ).
- Khắc sâu hồn thiện lý thuyết qua các bài tập có tính chất phản ví dụ
( địi hỏi giáo viên cần biên soạn đầu tư rất kỹ )
Phương án thứ hai :
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
Bước 1 : Cho học sinh trình bày lời giải các bài tập cũ đã cho học sinh làm ở
nhà nhằm kiểm tra:
Học sinh hiểu lý thuyết đến đâu
Kỹ năng sử dụng lý thuyết trong việc giải bài tập
Học sinh mắc những sai phạm gì
- Cách học sinh trình bày lời giải bằng ngơn ngữ , bằng ký hiệu có chính
xác chưa
Bước 2: Giáo viên chốt lại những vấn đề có tính chất trọng tâm
- Những vấn đề chủ yếu về lý thuyết mà học sinh chưa vận dụng được
khi giải bài tập
Chỉ ra những sai sót của học sinh thường mắc phải mà giáo viên tích
lũy được qua quá trình giảng dạy
Bước ba : Giống như phương án 1
Giáo viên cho học sinh làm một số bài tập mới nhằm đạt được yêu cầu
- Hoàn thiện lý thuyết , khắc phục sai lầm của học sinh thường mắc phải.
- Rèn luyện một số thuật oán cơ bản mà học sinh cần ghi nhớ trong quá
trình học tập
- Rèn luyện phương pháp phân tích bài tốn , tìm hướng giải quyết bài
tốn.
Tóm lại cả hai phương án dạy tiết luyện tập trên đều có mặt mạnh và
mặt yếu khác nhau giáo viên có thể tùy vào trường hợp cụ thể của tiết dạy
mà vận dụng một cách linh hoạt tuy nhiên phải có 3 phần chủ yếu:
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
Hoàn thiện về mặt lý thuyết
- Rèn luyện kỹ năng thực hành ( giáo viên không thể làm thay cho học sinh )
Phát huy tích tích cực chủ động sáng tạo của học sinh.
* Vai trị và cơng việc của giáo viên trong tiết luyện tập:
Một sai lầm thường thấy trong tiết luyện tập của các thành viên trong tổ
là với trình độ hiện tại của học sinh trường chúng ta, để không mất thời
gian tránh việc cháy giáo án đa số giáo viên thường làm thay tất cả các
công việc của học sinh. Nên nhớ rằng tiết luyện tập thì giáo viên cần
“luyện” phương pháp giải các bài tập cho học sinh và học sinh phải “ tập”
vận dụng các phương pháp vừa “ luyện” để giải các bài tập của giáo viên đề
ra. Vì vậy vai trị của giáo viên phải là chủ đạo điều phối các hoạt động học
tập của học sinh. Công việc của giáo viên là phải hướng dẫn học sinh tìm ra
con đường giải quyết các bài tập trên cơ sở giải quyết những vấn đề cần
phải giải quyết và học sinh chính là người giải quyết những vấn đề đó chứ
khơng phải là giáo viên.
Trong tiết luyện tập cơng việc chính của giáo viên là hướng dẫn học sinh
vận dụng các kiến thức đã học, các phương pháp giải để giải các bài tập vì
vậy chúng ta cần nắm vững các phương pháp dạy học sinh giải bài tập: giải
bài tập đơn giản; giải bài tập bằng angorit…và quan trọng là hướng dẫn
học sinh tìm ra phương pháp giải.
* Cơng việc của học sinh trong tiết luyện tập:
- Cá nhân
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
Trong tiết luyện tập theo tơi vai trị cá nhân của học sinh cần được giáo
viên đặt lên hàng đầu: chính các em là người vận dụng kiến thức, phương
pháp giải để giải các bài tập đặt ra chứ không ai làm thay cho các em.
Các công việc của học sinh trong tiết học nầy là
+ Chuẩn bị kiến thức cho tiết ơn tập: có thể là kiến thức của tiết lý thuyết
trước hoặc các kiến thức có liên quan.
+ Thực hiện các bài tập – Khắc sâu các kiến thức vận dụng, các phương
pháp giải cơ bản cho từng loại bài tập.
+ Trao đổi và cùng làm việc với các học sinh khác trong hoạt động nhóm
nhỏ.
- Nhóm
Phần lớn các hoạt động học tập theo nhóm nhỏ đều được giáo viên tập
chung cho tiết dạy kiến thức mới, trong tiết luyện tập rất ít giáo viên trong
tổ thực hiện vì một lý do rất tế nhị: sợ cháy giáo án. Trong khi đó hợp tác để
cùng giải quyết một vấn đề được coi như là phương án tiên tiến trong học
tập của như trong lao động hiện đại cần được ưu tiên phát triển. Tuy vậy
chúng ta cần nghiên cứu thật kỹ khi nào thì chúng ta sử dụng nhóm
trong việc luyện tập: các bài tập tổng hợp địi hỏi nhiều thành viên làm
cùng lúc trên nhiều khía cạnh, các bài tập có thể có nhiều cách thực hiện …
Cần tránh xu hướng: phải có hoạt động nhóm bằng bất cứ giá nào.
Các công việc của học sinh trong hoạt động nhóm trong tiết luyện tập :
+ Thu thập thông tin: Yêu cầu của bài tập; Các dữ kiện đã có hoặc cần tìm.
+ Phân cơng cơng việc trong nhóm
+ Phối hợp cá nhân trong nhóm
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
+ Báo kết quả , so sánh rút ra kinh nghiệm
* Bài tập xây dựng kiến thức mới trong tiết luyện tập
Trong một số tiết luyện tập hiện nay vì lý do sư phạm và lý do chương trình
một số kiến thức mới và cơ bản được trình bày dưới dạng bài tập . Nếu
không nghiên cứu kỹ và thực hiện tốt thì các em sẽ gặp rất nhiều khó khăn
sau nầy Vì vậy khi gặp các dạng bài tập nầy giáo viên cần thực hiện các
công việc sau :
Phân tích thật kỹ các dữ kiện
Các bước giải bài tập phải thực hiện hồn chỉnh , tránh đơn giản hóa
- Khẳng định tính đúng đắn của kiến thức và cách vận dụng kiến thức đó .
Thí dụ: Tiết 7 hình học 9 tuần 4 : Tỉ số lượng giác của góc nhọn
Bài tập 14: sử dụng định nghĩa của tỉ số lượng giác của một góc nhọn để
chứng minh : Với góc nhọn tùy ý , ta có
a)
b)
c)
d)
- Phân tích kỹ các định nghĩa của các dữ kiện sin ; cos ; tg ; cotg
- Thực hiện hướng dẫn giải
- Khẳng định với học sinh được phép sử dụng các kết quả nầy trong
giả toán.
+ Các phương án xử lý
* Đối với đối tượng học sinh khá giỏi chăm ngoan
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
- Cần xây dựng các em thành hạt nhân trong quá trình tổ chức các hoạt
động học tập luyện tập nhất là giúp các em trở thành các “ đầu máy kéo”
các đối tượng học sinh cịn lại khác tích cực hoạt động học tập . Tránh biến
các em thành các “cỗ máy giải bài tập” trong các tiết luyện tập.
- Mạnh dạn cho các em giải các bài tập địi hỏi có tư duy cao. Bên cạnh đó
cũng cần thiết cho các em thực hiện các bài tập cơ bản để tránh hiện
tượng các em có thể làm được tất cả các bài tập ngoại trừ bài tập cơ bản và
đơn giản nhất.
* Đối với học sinh thụ động
- Luôn tác động đến các em, lôi cuốn các em vào hoạt động luyện tập, bắt
đầu từ các hoạt động nhóm nhỏ.
- Giao cơng việc trực tiếp cho các em thực hiện.
- Động viên khen ngợi nếu các em hoàn thành nhưng tránh phê bình nếu
các em chưa hồn thành hoặc thực hiện sai yêu cầu.
* Đối với học sinh lười học không chịu làm bài tập
Đây là đối tượng giáo viên tổ chúng ta rất ngán ngại các em phần lớn đều
hỏng kiến thức rất nặng lại lười học. Việc vận dụng được kiến thức để làm
các bài tập trong chương trình hầu như là khơng tưởng. Vì vậy theo tơi cần
có một số biện pháp sau đây để lôi cuốn các em vào hoạt động của tiết
luyện tập :
- Trước hết giáo viên cần giao cho các em các bước giải bài tập có tính
chất cơ bản, đơn giản nhất (nhằm tạo cho các em có niềm tin là minh có thể
góp phần giải bài tập được ).
- Thứ hai là khắc sâu ngay kiến thức các em vừa thực hiện, nếu các em
thực hiện tốt thực hiện tốt thì chuyển đến kiến thức có liên quan .
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
- Thứ ba là luôn “ tạo việc làm vừa sức ” vì đối các em nầy thì: “ nhàn cư vi
bất thiện”
Một số lưu ý : trong tiết luyện tập các bài tập được nhắc đi nhắc lại với tốc
độ ngày càng nhanh hơn và áp lực lên học sinh cũng mạnh hơn. Tuy nhiên
không nên tạo áp lực quá cao mà chỉ vừa đủ để khuyến khích học sinh làm
bài chịu khó hơn. Thời gian cho luyện tập cũng không nên kéo dài dễ gây
nên sự nhạt nhẽo nhàm chán . Cần thiết kế các bài tập có sự phân hóa để
khuyến khích mọi học sinh đều tham giá luyện tập phù hợp với năng lực
của mình. Có thể tổ chức các hoạt động luyện tập qua nhiều hoạt động khác
nhau, kể cả tổ chức các trò chơi học tập nhằm cho học sinh hào hứng học
tập hơn, đồng thời qua các hoạt động đó các kĩ năng học sinh cũng được rèn
luyện. ( Và điều nầy cũng là điểm yếu trong thực hiện giảng dạy của tổ chúng
ta ).
+ Năm lời khuyên khi dạy tiết luyện tập
* Đừng biến tiết luyện thành tiết chữa bài tập. Tiết luyện tập phải là tiết
dạy cách suy nghĩ để tìm cách giải bài tập.
* Đừng đưa quá nhiều bài tập trong một tiết luyện tập. Nên chọn một số
lượng bài tập vừa đủ để có điều kiện để khác sâu các kiến thức được vận
dụng và phát triển các năng lực tư duy cần thiết trong việc giải bài tập.
* Nên sắp xếp các bài tập thành một chùm bài có liên quan đến nhau.
* Trong tiết luyện tập có những bài được giải chi tiết và có những bài được
giải vắn tắt.
Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001Skkn.day.tiet.luyen.tap..on.tap.nhu.the.nao.de.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh001
skkn