Tiết 4 Tính thống nhất về chủ đề của văn bản pptx

Tit 4
Tớnh thng nht v ch ca vn bn

I MC CN T
- Thy c tớnh thng nht v ch ca vn bn v xỏc nh c ch
ca vn bn c th.
- Bit vit mt vn bn bo m tớnh thng nht v ch .
II TRNG TM KIN THC, K NNG
1. Kin thc
- Ch vn bn.
- Nhng th hin ca ch trong vn bn.
2. K nng:
- c hiu v cú kh nng bao quỏt ton b vn bn.
- Trỡnh by mt vn bn (núi, vit) thng nht v ch .
3. Thái độ:
- H S có ý thức xác định chủ đề và có tính nhất quán khi xác định chủ đề
của văn bản

III. Cỏc hot ng dy hc
1. n nh t chc:
2. Kim tra: S chun b ca hc sinh.
3. Bi mi:

GV

HS

N
i dung cn t

Ho

t ng 1: HD t
ỡm hi
u
khỏi nim ch vn bn

I. Ch
vn bn

1. Tỡm hiu bi:
? Nờu cõu h
i 1 mc I SGK

-

D
a v
o bi
c-hi
u Tụi i
h
c tr li
-

Tỏc gi
nh li nhng k nim sõu
sc trong thi th u l bu
i u
tiờn i hc. S hi tng y gi l
ờn
các câu h

ỏi

c
ảm giác xao xuyến, bâng khuâng,
không thể nào quên v
ề tâm trạng
náo n
ức, bỡ ngỡ của nhân vật “tôi”
theo trình t
ự thời gian của buổi tựu
trường đầu tiên
? N
ội dung vừa tr
ình bày là
ch
ủ đề của VB “ Tôi đi học”
Em hãy trình bày th
ật ngắn
gọn chủ đề VB này
-
Trình bày ch
ủ
đề VB
-

Ch
ủ đề VB “ Tôi đi học” : Những
kỷ niệm sâu sắc ( hoặc tâm trạng v
à
cảm giác) về buổi tựu trư

ờng đầu
tiên…
? Như v
ậy, em hiểu

ch
ủ đề
của VN là gì ?
-Nhận xét, củng cố.
-
Th
ảo luận tổ,
đại diện tr
ình
bày
2. Khái ni
ệm chủ đề của văn bản:
Chủ đề VB là đối tượng và v
ấn đề
chính được tác giả nêu lên, đ
ặt ra
trong văn bản.
-

Nêu câu h
ỏi 1, mục II SGK



(Đây chính là t

ìm hi
ểu
tính
thống nhất của VB)
Tr
ả lời CN

II. Tính th
ống nhất về chủ đề của
VB:
1. Tìm hiểu bài:


-

Căn c
ứ v
ào nhan đ
ề “ Tôi đi học”.
Nhan đ
ề cho phép dự đoán VB nói
về chuyện “Tôi đi học” .

Nh
ận xét, bổ
sung ho
ặc thảo
luận lớp.
-

Căn c
ứ v
ào các k
ỷ niệm về buổi
đầu đi học của “tôi”, đại từ “tôi” v
à
các t
ừ ngữ biểu thị ý nghĩa đi học
được lặp đi lặp lại nhiều lần.
-

HD phân tích s
ự thay đổi
tâm tr
ạng của nhân vật “tôi”

-

Các chi ti
ết, câu văn, từ ngữ đều
nh
ắc đến kỷ niệm của buổi tựu
trong bu
ổi tựu tr
ư
ờng

trư
ờng đầu ti
ên trong đ

ời:

? Văn b
ản “Tôi đi học” tập
trung hồi tư
ởng lại tâm trạng
h
ồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của
nhân v
ật “tôi” trong buổi tựu
trường

“ Hôm nay tôi đi h
ọc”, “ … kỷ niệm
mơn man của buổi tựu trư
ờng…”
vv…
-

Hãy tìm t
ừ ngữ chứng tỏ tâm
trạng đó in sâu trong l
òng nhân
vật?
-
Tìm chi ti
ết
SGK

Trên đường đi học :

+ Con đường cảnh vật quen, thấy lạ
-

Nh
ữn
g chi ti
ết từ ngữ n
ào nêu
bật đư
ợc cảm giác mới lạ xen
l
ẫn bỡ ngỡ của nhân vật tôi khi
cùng mẹ đến trường, cùng b
ạn
vào lớp

+ Không chơi

đi học, cố làm m
ột
học trò thực sự.
Trên sân trường : Trư
ờng xinh xắn,
oai nghiêm, “lòng tôi” đâm lo s
ợ
vẩn vơ.


-

Lúng túng, b
ỡ ngỡ khi xếp h
àng
vào lớp (d/c) thấy nặng nề…


-

Trong l
ớp học: cảm thấy xa mẹ




Đó là nh
ững từ ngữ, chi tiết tập
trung khắc họa, tô đậm tâm trạng v
à
cảm giác trong sáng nảy nở trong l
òng
nhân vật “tôi”
? Đ
ã bi
ết thế n
ào là ch
ủ đề
c
ủa VB, nay qua phân tích chi
ti
ết 1 VB cụ thể, em hiểu thế

nào là tính th
ống nhất về chủ
đề văn bản?
Th
ảo luận, tr
ình
bày
2. Bài h
ọc :

 Văn b
ản có tính thống nhất về chủ
đề là VB chỉ biểu đạt chủ đề đ
ã xác
đ
ịnh, không xa rời hay lạc sang chủ đề
khác ( th
ể hiện ở nhan đề, chi tiết, từ
ng
ữ vv… )

? Làm th
ế n
ào đ
ể đảm bảo
tính thống nhất đó
Th
ảo luận



Cần + Xác định đư
ợc chủ đề thể
hiện ở
nhan đề.
+ Th
ể hiện ở quan hệ giữa các
phần
trong VB, các t
ừ ngữ then
chốt
thường lặp đi lặp lại.
-

HD đ
ọc, nhớ nội dung c
ơ
bản của bài học
1

HS đ
ọc to
phần ghi nhớ
III. Ghi nh
ớ

( tra 12 – SGK


IV. Luy
ện tập:

-

Hư
ớng dẫn HS thực hiện b
ài
tập 1

Bài t
ập 1:



a) Văn b
ản “ Rừng cọ qu
ê tôi” vi
ết
về cây cọ ở v
ùng sông Thao, quê
hương tác giả.


-

Th
ứ tự tr
ình bày: Miêu t
ả dáng
hình cây c
ọ, sự gắn bó của cây cọ

v
ới tuổi thọ tác giả, tác dụng của
cây cọ, tình c
ảm, gắn bó giữa cây cọ
với người dân sông Thao.


Khó thay đ
ổi trật tự n
ày vì nó
đư
ợc
sắp xếp theo ý đồ tác giả, l
àm VB rõ
ràng, rành mạch


b) Ch
ủ đề VB: Vẻ đẹp v
à ý ngh
ĩa
c
ủa rừng cọ qu
ê tôi.



c) Ch
ủ đề đ
ư

ợc thể hiện ở nhan đề
và các ý của VB (d/c)


d) Các t
ừ ngữ đ
ư
ợc lặp lại nhiều lần
: Rừng cọ, lá cọ, và các ý l
ớn trong
phần thân bài: