Tải bản đầy đủ (.pdf) (21 trang)

Rèn kỹ năng viết đẹp cho hs lớp 1

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.03 MB, 21 trang )

ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN HIỆP HÒA
TRƯỜNG TH LƯƠNG PHONG SỐ 1

.

BIỆN PHÁP
RÈN KĨ NĂNG VIẾT ĐẸP CHO HỌC SINH LỚP 1

Họ và tên: Nguyễn Thị Kim Oanh
Đơn vị: Trường TH Lương Phong số 1, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang.

XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG
HIỆU TRƯỞNG

Ngơ Thị Hồng Liên

Hiệp Hịa, tháng 11 năm 2023


MỤC LỤC

I. PHẦN MỞ ĐẦU ......................................................................................... 2
1. Lý do chọn tên biện pháp ........................................................................... 2
2. Mục đích nghiên cứu.................................................................................. 3
3. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................. 3
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................. 3
5. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 3
II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ...................................................................... 4
1. Cơ sở lý luận .............................................................................................. 4
2. Cơ sở thực tiễn ........................................................................................... 5
3. Các biện pháp ............................................................................................. 7


3.1. Biện pháp 1: Cho học sinh nắm chắc, hiểu được các thuật ngữ và
các nét cơ bản của phân môn tập viết. ............................................................ 7
3.2. Biện pháp 2: Dạy cho học sinh có kĩ thuật viết đúng ............................. 8
3.3. Biện pháp 3: Một số hình thức giúp học sinh hứng thú, tập trung
trong phân môn tập viết. ................................................................................ 12
III. KẾT QUẢ ỨNG DỤNG ......................................................................... 17
IV. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................ 18
1. Kết luận .................................................................................................... 18
2. Kiến nghị .................................................................................................. 19
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 20


2

I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn biện pháp
“Nét chữ nết người”nét chữ thể hiện tính cách của con người. Từ xa xưa
ông cha ta rất coi trọng việc rèn luyện chữ viết, xã hội càng văn minh thì yêu cầu
về chữ viết càng phải đúng, đẹp. Chính vì vậy, việc rèn luyện kỹ năng viết đúng,
viết đẹp cho học sinh là một việc làm quan trọng trong nhà học nói riêng là một
vấn đề đáng quan tâm, đáng báo động. Đây là yêu cầu, là trách nhiệm với tất cả
giáo viên, đặc biệt là giáo viên Tiểu học. Đồng thời ta có thể nhận thấy rằng chữ
viết hiện nay của học sinh nói chung và của học sinh tiểu học nói riêng thì tỷ lệ
học sinh viết chữ rõ ràng, đủ nét, thẳng hàng và đẹp nhìn chung là thấp do một số
phụ huynh có suy nghĩ chỉ cần con viết thành chữ là được không cần viết đẹp.
Qua thực tế giảng dạy, tôi thấy số học sinh viết chữ xấu, có nhiều sai sót,
tăng ở tất cả các lớp, đặc biệt là với lớp 1. Điều này thể hiện rõ qua các cuộc thi
“Vở sạch chữ đẹp”của trường tổ chức qua các năm học. Hơn nữa trong thực tế cịn
có giáo viên chưa coi trọng việc rèn chữ cho học sinh ở lớp mình, thể hiện ở cách
ghi bảng của giáo viên, lời nhận xét đánh giá bài kiểm tra, bài viết của học sinh,

cá biệt cịn có giáo viên viết chữ chưa chuẩn.
Môn Tiếng Việt theo chương trình giáo dục phổ thơng tổng thể năm 2018
đã thể hiện rất rõ tầm quan trọng đối với học sinh lớp 1 bởi nó chiếm 12 tiết/tuần
với tổng số tiết chiếm 420 tiết/năm học. Đây là mơn học có số tiết nhiều nhất
trong 9 mơn học chính ở lớp 1. Trong 4 kĩ năng: Nghe, nói, đọc, viết đối với
mơn Tiếng Việt thì kĩ năng viết là một trong những kĩ năng đặc biệt quan trọng,
là nền móng cho việc ghi chép các khối kiến thức về sau.
Vì những lý do trên mà tôi chọn biện pháp “Rèn kĩ năng viết đẹp cho học
sinh lớp 1” để nghiên cứu và áp dụng.


3

2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu, triển khai, áp dụng việc rèn chữ viết với học sinh lớp 1. Nhằm
nâng cao chất lượng, hiệu quả chữ viết học sinh tiểu học nói chung cũng như học
sinh lớp 1 nói riêng. Từng bước góp phần đưa phong trào vở sạch chữ đẹp của
Nhà trường ngày càng có hiệu quả cao đáp ứng lòng mong mỏi của học sinh, giáo
viên các bậc phụ huynh và toàn thể xã hội.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
Đề tài này thực hiện các nhiệm vụ sau
- Nghiên cứu đưa ra các biện pháp thực tế rèn chữ viết đẹp để nâng cao hiệu
quả rèn kĩ thuật viết cho học sinh lớp 1, đáp ứng yêu cầu cần đạt của chương trình
giáo dục phổ thơng 2018.
- Tìm ra kinh nghiệm rèn chữ viết đẹp cho học sinh.
- Rút ra bài học kinh nghiệm để áp dụng đạt hiệu quả trong giảng dạy đáp
ứng được các yêu cầu cần đạt khi thực hiện chương trình giáo dục phổ thơng 2018.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp rèn kĩ năng viết đẹp cho học sinh lớp 1
- Phạm vi nghiên cứu: Biện pháp được nghiên cứu trong phạm vi thực hiện

các tiết Tập viết của lớp 1, năm học 2022-2023 tại nhà trường nơi tôi đang công
tác (từ tháng 9 năm 2022 đến tháng 5 năm 2023).
5. Phương pháp nghiên cứu
- Đọc các tài liệu, sách báo có liên quan đến đề tài.
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp đàm thoại, gợi mở
- Phương pháp luyện tập


4

II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1. Cơ sở lý luận
Người Việt ta từ xưa đã có câu tục ngữ "Nét chữ, nết người". Chữ viết, ngoài
việc lưu trữ và truyền tải thơng tin, cịn thể hiện tính cách của người viết. Trong
thời đại 4.0 cùng với sự phát triển của các công cụ đắc lực hỗ trợ soạn thảo văn
bản, quan niệm "nét chữ, nết người”vẫn còn giữ nguyên giá trị của nó. Chữ viết
nói lên rất nhiều về tính cách, hành vi của người viết. Chữ viết đẹp không chỉ thể
hiện nét chỉn chu, trau chuốt của người viết, còn là đức tính kiên nhẫn, cầu tồn,
được mài giũa qua q trình rèn chữ địi hỏi rất nhiều sự nỗ lực, miệt mài, tỉ mỉ.
Người có chữ viết đẹp dễ chiếm được thiện cảm của người đọc. Do đó người Việt
Nam ta coi “Vở sạch, chữ đẹp” là mục tiêu hàng đầu của học sinh lớp 1.
Như vậy phong trào giữ vở sạch, viết chữ đẹp vừa là mục đích, vừa là
phương tiện của q trình giáo dục tồn diện nhân cách học sinh . Có viết được
chữ đúng thì học sinh mới có khả năng học được các mơn học khác.
Tuy nhiên trước sự xuống dốc của chữ viết học sinh, đây cũng là mối quan
tâm lo lắng của nhiều người trong xã hội, đặc biệt là các bậc phụ huynh, những
người làm cơng tác trong và ngồi ngành giáo dục. Những năm gần đây phong
trào vở sạch chữ đẹp có phần lắng xuống nhường chỗ cho các kì thi trên mạng
khiến cho chữ viết của các em có phần giảm sút. Có rất nhiều bài bàn luận về chữ

viết của học sinh hiện nay như: “Làm thế nào để cứu lấy chữ viết của học sinh”;
“Một số biện pháp để nâng cao chất lượng chữ viết của học sinh” của nhiều tác
giả. Có thể nói những bài viết này đã làm thức tỉnh tất cả mọi người và nhất là
những ai quan tâm đến sự nghiệp giáo dục của nước nhà. Hơn nữa các em học sinh
lớp 1 được học theo chương trình giáo dục phổ thơng 2018 thì việc nâng cao hiệu
quả chữ viết lại càng phải được quan tâm.
Với tôi, là một giáo viên dạy lớp 1 tôi đã suy nghĩ rất nhiều, trên thực tế tôi
thường xuyên đọc và nghiên cứu, sưu tầm các tài liệu có liên quan đến chữ viết


5

của học sinh . Đặc biệt là các phương pháp dạy chính tả, phương pháp dạy tập viết,
phương pháp rèn chữ viết đẹp của nhóm tác giả Lê A Đỗ, Xuân Thảo, Trịnh Bá
Ninh. Thường xuyên trau dồi kinh nghiệm rèn chữ viết đẹp cho học sinh trên các
nhóm zalo, facebook để vận dụng một cách linh hoạt và phù hợp với điều kiện
thực tế của học sinh lớp mình.
2. Cơ sở thực tiễn
Nhìn trang vở tập viết với những dịng chữ đều thẳng tắp, khơng bị giây
mực, quăn mép lòng ta dấy lên niềm vui, ta như được củng cố thêm niềm tin vào
tương lai của con trẻ. Nhưng muốn viết đẹp, trẻ phải gắng công khổ luyện dưới sự
tận tình chăm sóc của các thầy, cơ giáo.
Năm học 2022- 2023 lớp 1A2 có 32 em học sinh. Trước khi vào lớp Một
các em đều học qua lớp mẫu giáo và được làm quen với chữ cái nên việc dạy chữ
cũng thuận lợi hơn, Ban giám hiệu nhà trường rất quan tâm tới học sinh lớp Một,
các em được học ở một ngôi trường khang trang, sạch sẽ, ngồi học bàn ghế chuẩn
với lứa tuổi các em, lớp học có đầy đủ trang thiết bị đồ dùng dạy và học đáp ứng
nhu cầu tiếp thu kiến thức trong thời kì cơng nghệ 4.0. Bên cạnh đó được các bậc
phụ huynh rất quan tâm tới việc học của con, chuẩn bị đầy đủ đồ dùng học tập,
sách vở.

Tuy nhiên, đối với bậc tiểu học, lớp Một là lớp đầu cấp các em cịn rất nhỏ
chưa nắm được đặc trưng mơn học là gì nên việc rèn chữ viết đẹp cho các em rất
quan trọng trong việc dạy Tập viết ở Tiểu học hiện nay. Qua thực tế giảng dạy, tôi
nhận thấy chữ viết của các em còn xấu, tốc độ viết quá chậm, chữ viết cẩu thả,
chưa đúng cỡ chữ, độ cao của từng con chữ, khoảng cách giữa tiếng với tiếng, từ
với từ chưa xác định cụ thể, viết chưa liền mạch…. Các em chưa có khái niệm về
đường kẻ, dòng kẻ, độ cao, khoảng cách giữa các nét chữ, các chữ cái, chữ ghi
tiếng, cách viết chữ thường, dấu thanh và chữ số. Bên cạnh đó thì nhận thức của
các em không đồng đều cùng với việc giáo dục các phẩm chất tốt như tính chăm


6

chỉ, cẩn thận và các năng lực tự học và tự chủ, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng
lực thẩm mỹ chưa được quan tâm đúng mức. Điều này có liên quan trực tiếp đến
việc dạy chữ viết cho học sinh và hưởng không nhỏ đến chất lượng học Tiếng Việt
nói riêng và các mơn học khác nói chung.
Trước tình hình thực tế như vậy vấn đề đặt ra là người giáo viên cần phải
có những biện pháp nào để rèn học sinh viết đúng, viết đẹp ? Đó là việc làm hết
sức quan trọng đối với người giáo viên dạy Tiểu học hiện nay.
2.1. Thực trạng
Qua trực tiếp giảng dạy lớp 1 tôi nhận thấy học sinh viết bài:
- Trường hợp thứ nhất: Học sinh viết đúng nét chữ trên đường kẻ ngang 1,
đúng độ cao, độ rộng tuy nhiên nét chữ viết chưa đẹp như đầu nét chữ bị vuông
hoặc nhọn quá.
- Trường hợp thứ hai: Học sinh viết chữ đúng trên đường kẻ ngang 1 nhưng
lại không viết đúng độ rộng, độ cao của nét. Cũng giống như trường hợp thứ nhất
nhưng ở trường hợp này các em không biết xác định viết đúng độ cao, độ rộng của
nét chữ.
- Trường hợp thứ ba: Học sinh viết không đúng nét chữ thẳng đều trên

đường kẻ ngang 1, chữ viết không đúng độ cao, độ rộng. Các em thực sự lúng túng
khi viết bài.
2.2. Nguyên nhân
- Do học sinh chưa xác định được các đường kẻ ngang, đường kẻ dọc và ô
ly, khi viết các nét cơ bản vì vậy chữ viết khơng đúng cỡ chữ.
- Do học sinh chưa có kĩ thuật viết chữ đúng, đẹp.
- Học sinh không tập trung, không hứng thú trong khi viết nên các em
viết nhanh chán chỉ nắn nót được một số nét đầu, sau đó các em viết ẩu, viết
nhanh cho xong.


7

3. Các biện pháp
3.1. Biện pháp 1: Cho học sinh nắm chắc, hiểu được các thuật ngữ và các
nét cơ bản của phân môn tập viết
- Điều kiện đầu tiên để học sinh viết đúng và đẹp là tôi hướng dẫn cho học
sinh nắm chắc các thuật ngữ: Đường kẻ ngang, đường kẻ dọc và ơ ly để trong q
trình dạy các em biết đặt bút và dừng bút đúng vị trí.

- Cho học sinh nắm chắc các nét chữ cơ bản và bảng chữ cái. Tất cả các con
chữ đều được tạo thành từ việc ghép, nối các nét cơ bản lại với nhau. Do đó tơi
đặc biệt chú trọng và đặt mục tiêu hàng đầu là rèn cho học sinh nắm chắc, viết
chuẩn ngay từ những nét cơ bản đầu tiên.
+ Nét thẳng: Nét thẳng đứng, nét xiên, nét ngang.
+ Nét cong: Cong kín, cong trái, cong phải.
+ Nét móc: Móc xi, móc ngược, móc hai đầu.
+ Nét khuyết: Nét khuyết trên, nét khuyết dưới, nét khuyết kép.
+ Nét xoắn, nét thắt.
Khi hướng dẫn học sinh viết các nét cơ bản, tôi thường cho các em chấm các

điểm cơ bản mà nét chữ đi qua để học sinh tự viết mà không cần tôi phải viết mẫu


8

các em vẫn viết đúng, chính xác, tơi thấy khá hiệu quả thông qua phương pháp quan
sát các điểm chấm và thực hành luyện tập chấm điểm rồi viết nét chữ. Từ đó giúp cho
học sinh bước đầu hình thành phẩm chất chăm chỉ học tập và phát triển năng lực thẩm
mĩ đáp ứng yêu cầu cần đạt của chương trình giáo dục phổ thơng 2018.
Ví dụ nét khuyết trên: Tôi đã hướng dẫn các em chấm các điểm cơ bản mà
nét chữ đi qua để học sinh viết chính xác hơn và tôi thấy học sinh viết nét khuyết
trên rất đều, đẹp.

Cách chấm điểm chính và nét khuyết trên
Kết quả: Sau khi áp dụng biện pháp1 tôi thấy
- 100% học sinh lớp tôi xác định đúng đường kẻ ngang, đường kẻ dọc và ô
ly, học sinh tự biết chấm điểm, viết nét chữ đúng, đủ độ cao, độ rộng và đẹp.
- Góp phần phát triển năng lực tự học, tự chủ trong việc tự giác rèn chữ,
năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo, thẩm mĩ đáp ứng u cầu cần đạt của
chương trình giáo dục phổ thơng 2018.
- Tạo cơ hội phát triển phẩm chất chăm chỉ học tập của học sinh
3.2. Biện pháp 2: Dạy cho học sinh có kĩ thuật viết đúng
Trước đây, nhà trường là nơi duy nhất cung cấp kiến thức, giáo viên là người
duy nhất truyền đạt kiến thức đến học sinh, chính vì vậy vai trị của người giáo
viên là chuyển giao kiến thức. Tuy nhiên hiện nay kiến thức có ở khắp mọi nơi, ở


9

nhiều kênh thơng tin khác nhau, người học có thể tham gia học trực tiếp hoặc trực

tuyến, học bất cứ nơi đâu, bất cứ địa điểm nào và bằng bất kì phương tiện học tập
nào. Tri thức khơng cịn độc quyền trong tay người giáo viên bởi người học có thể
tiếp thu tri thức từ rất nhiều nguồn tài liệu khác nhau. Với bối cảnh xã hội hiện
nay, nếu người giáo viên chỉ đơn thuần làm nhiệm vụ cung cấp kiến thức thì giáo
viên chỉ giống như cuốn sách giáo khoa biết nói. Trong cuộc cách mạng 4.0 robot
sẽ làm nhiệm vụ đó tốt hơn, tuy nhiên vai trị và ý nghĩa của người giáo viên
vẫn vô cùng quan trọng, bởi nhiệm vụ của người giáo viên trong thế kỉ 21 là
những nhiệm vụ mới mà robot không bao giờ có thể thay thế được. Robot có
thể đưa ra cách làm nhưng lại không thể chỉnh sửa, hướng dẫn tỉ mỉ cho các em
những kĩ thuật cơ bản, đặc biệt với phân mơn Tập viết thì càng cần sự đồng
hành sát sao của người giáo viên đối với các em để các em có những kĩ thuật
viết chữ đúng, đẹp.
*Kĩ thuật 1: Tư thế ngồi viết đúng
Khi các em viết chữ thì các cơ quan trong cơ thể đều vận động: Mắt nhìn,
tai nghe, óc suy nghĩ, cánh tay, cổ tay, khuỷu tay và các ngón tay đều vận động để
viết. Q trình viết của các em nếu khơng có tư thế ngồi viết đúng sẽ dẫn đến một
số bệnh như: Cong vẹo cột sống, cận thị… nên tôi đặc biệt quan tâm sát sao tới tư
thế ngồi viết của học sinh, tôi thường xuyên nhắc nhở, uốn nắn các em trong các
tiết học, điều này đáp ứng được yêu cầu về tư thế viết trong yêu cầu cần đạt của
mơn Tiếng Việt lớp 1 chương trình giáo dục phổ thơng 2018.
Ví dụ: Trước khi viết bài trong vở luyện viết tôi thường cho bạn lớp trưởng
hô: “Tư thế ngồi viết”cho cả lớp đồng thanh nhắc lại tư thế ngồi viết giúp các em
nhớ và ngồi viết đúng tư thế trong quá trình viết bài.


10

Học sinh ngồi viết đúng tư thế
*Kĩ thuật 2: Cách cầm bút và để vở đúng và kĩ năng trình bày bài viết
- Cầm bút đúng: Cầm bằng 3 ngón tay, ngón cái, ngón trỏ và ngón giữa với

độ chắc vừa phải, khi viết dùng 3 ngón tay di chuyển nhẹ nhàng từ trái sang phải,
cán bút nghiêng về phía bên phải, cổ tay, khuỷu tay và cánh tay cử động theo mềm
mại, thoải mái.
- Cách để vở đúng khi viết: Khi viết theo kiểu chữ đứng hay chữ nghiêng
nét chữ luôn thẳng đứng mặt (chỉ khác nhau về cách đặt vở). Vậy khi viết chữ
đứng, tôi luôn hướng dẫn học sinh để vở ngay ngắn trước mặt, còn khi viết chữ
nghiêng sẽ để vở hơi nghiêng tạo thành một góc khoảng 15 độ.
- Kĩ năng trình bày bài viết: Tơi ln nhắc học sinh viết nắn nót vào vở, khi
viết sai (nếu viết bằng bút chì thì có thể dùng cục tẩy để xóa một cách cẩn thận,
nhẹ nhàng, tránh rách vở. Nếu là bút mực thì khơng được tẩy xóa mà phải dùng
bút chì gạch chân rồi viết chữ đúng bên cạnh) , cần giữ gìn vở cẩn thận, không đè
quăn mép vở, đáp ứng yêu cầu về kĩ năng trình bày bài viết trong yêu cầu cần đạt
của kĩ thuật viết ở môn Tiếng Việt 1.


11

*Kĩ thuật 3: Kĩ năng viết chữ đúng
Trên cơ sở đã hướng dẫn các em nắm chắc các thuật ngữ đường kẻ ngang,
đường kẻ dọc, ô ly, các nét cơ bản. Hằng ngày tôi thường hướng dẫn các em khi
viết phải xác định được và nắm chắc:
- Cấu tạo chữ cái (Gồm mấy nét? Đó là những nét nào? Dấu mũ nào?)
- Xác định đúng độ cao, độ rộng từng con chữ theo nhóm chữ.
- Xác định đúng điểm đặt bút và dừng bút
- Cách rê bút, lia bút, cách nối các con chữ với nhau, khoảng cách các con chữ,
khoảng cách giữa các chữ trong một câu phải đúng quy định.
- Vị trí đặt dấu thanh đúng (đặt ở âm chính)
Ví dụ: Khi hướng dẫn học sinh viết chữ “lọ”cỡ chữ nhỡ tơi thường hướng dẫn học
sinh phân tích và xác định: Cấu tạo của chữ “lọ”gồm 2 con chữ, con chữ “l”và con
chữ “o”ghép lại, thanh nặng.

Con chữ “l”có độ cao 5 ơ ly, rộng 1 ơ ly rưỡi, con chữ “o”có độ cao hai ơ ly, rộng
1 ô ly rưỡi
*Hướng dẫn viết: Đặt bút trên đường kẻ ngang 2, viết con chữ “l”có độ cao 5 ơ ly.
Từ điểm dừng bút của con chữ “l”lia bút để viết con chữ “o”có độ cao 2 ơ ly, rộng
1 ô ly rưỡi, thanh nặng đặt dưới con chữ “o”.
Kết quả: Sau khi áp dụng biện pháp 2 tôi thấy
- Học sinh viết bài đẹp, có ý thức giữ gìn vở cẩn thận, không đè quăn mép
vở, đáp ứng yêu cầu về kĩ năng trình bày bài viết trong yêu cầu cần đạt về kĩ
năng viết ở môn Tiếng Việt 1.
- Học sinh nhớ được quy tắc nối, viết đúng độ cao, độ rộng các chữ và đặt
đúng dấu thanh của các chữ và khoảng cách giữa các chữ.
- Góp phần phát triển năng lực tự giải quyết vấn đề và sáng tạo
- Tạo cơ hội phát triển phẩm chất chăm chỉ, thẩm mĩ cho học sinh


12

3.3. Biện pháp 3: Một số hình thức giúp học sinh hứng thú, tập trung
trong phân môn tập viết
3.1.1. Thực hiện trên lớp học
* Trước khi vào giờ học: Tôi thường cho các em khởi động bằng các điệu
nhảy sôi động hoặc chơi các trị chơi hay tơi sẽ kể một câu chuyện liên quan đến
bài học để tạo hứng thú học tập cho các em.
* Trong giờ học
- Ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học
Ở nước ta chuyển đổi số được xem là “xương sống”của cuộc cách mạng
cơng nghiệp 4.0, nó đóng vai trị quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả hoạt
động. Trong lĩnh vực giáo dục, chuyển đổi số sẽ hỗ trợ đổi mới phương pháp dạy
học theo hướng giảm thuyết trình, truyền thu kiến thức sang phát triển năng lực
người học, tăng khả năng tự học, tạo cơ hội học tập mọi lúc , mọi nơi. Như giáo

sư Tony Wagner (Đại học Harvard) từng chia sẻ: “Thế giới ngày nay không quan
tâm kiến thức của học sinh là gì, mà quan trọng là học sinh làm được gì với kiến
thức đó”. Đây cũng chính là mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thơng 2018.
Vậy đối với phân môn tập viết tiết nào học sinh cũng lắng nghe, quan sát cô giáo
hướng dẫn viết mẫu trên bảng sẽ chán vì vậy tơi thường xun khai thác học liệu
điện tử: Cho các em quan sát video cách viết chữ mẫu trên tivi giúp cho các em
vừa hào hứng tập trung vừa hứng thú, thu hút các em vào bài học hơn, bởi việc
ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học là vô cùng cần thiết tạo ra sự tương tác
cao giữa cơ và trị, kích thích khả năng quan sát và phát triển tư duy cho học sinh.
Đặc biệt là với phân môn Tập viết bằng cách ứng dụng công nghệ thông tin sử
dụng phương pháp quan sát, đàm thoại, gợi mở khi hướng dẫn học sinh viết, tôi
đã giúp học sinh biết trao đổi để tự chiếm lĩnh kiến thức mới từ đó nắm vững kĩ
thuật viết tiến đến viết đúng, viết đẹp, góp phần hình thành năng lực giao tiếp và
hợp tác cho học sinh.


13

- Tổ chức các trị chơi: Tơi cũng linh động tổ chức đan xen các trò chơi như:
“Chim bay cò bay”, “Ai nhanh tay, nhanh mắt”; xen với hoạt động viết trong mỗi
tiết học để các em vận động tay các khớp cổ tay, lưng ,vận động về mắt để các em
tránh mỏi mắt và giải tỏa được sự căng thẳng khi viết bài.
- Lời động viên, khích lệ: Bên cạnh đó để tạo hứng thú hơn cho học sinh khi
viết bài tôi luôn khen ngợi các em khi các em làm tốt động viên những em còn
làm chưa được hồn thiện bằng những lời nói cử chỉ gần gũi: “con viết nét
khuyết dưới tròn và đúng ly con viết chữ đẹp như chữ mẫu rồi, tiếp tục viết chữ
như vậy nhé” “con đã rất cố gắng rèn và chăm chỉ rèn chữ cơ rất hài lịng về
con” lời khen ngợi động viên đúng lúc của tôi sẽ là động lực vô cùng to lớn đối
với học sinh.
Trước khi hướng dẫn học sinh viết bài và làm bài tập tôi luôn tạo sự chú ý

cho học sinh bằng các động thái để các em tập trung vào tơi có như vậy thì học
sinh mới lắng nghe và quan sát vào bài tơi hướng dẫn viết đây cũng chính là biện
pháp để rèn sinh kỹ năng lắng nghe quan sát cho học sinh.
- Khắc phục, sửa lỗi sai, hỗ trợ kịp thời
Các em học sinh khi mới bắt đầu học viết những nét chữ đầu tiên chắc chắn
sẽ không tránh khỏi những lỗi sai do vậy tôi sẽ sửa sai giúp các em và cho các em
viết lại luôn sai chỗ nào sửa ngay chỗ đó khơng được bỏ qua khơng sửa đây cũng
là một điểm mà tôi rất quan trọng luôn đặt lên hàng đầu khi dạy rèn chữ cho học
sinh bởi có sửa mới có tiến bộ. Tơi sử dụng phương pháp luyện tập để rèn cho các
em phương pháp này có tầm quan trọng rất lớn trong việc hình thành kỹ năng và
tạo thói quen viết đúng viết đẹp cho các em.
Trong quá trình giảng dạy trên lớp ngồi việc hỗ trợ của tơi với học sinh,
tơi rất chú trọng đến mối quan hệ tương tác giữa học sinh- học sinh. Tôi sắp xếp
các em viết tốt ngồi cùng bàn với em viết chưa tốt để giúp đỡ bạn viết bài. Các em
đó chính là những cánh tay nối dài đắc lực của tôi. Các em chủ động giúp bạn khi


14

bạn chưa viết được hoặc viết sai mà lúc đó tôi chưa kịp đến để giúp đỡ sửa sai cho
các em tôi cũng thường xuyên nhắc nhở các em nhẹ nhàng rằng: “ khi các con
không viết được hoặc gặp khó khăn các con có thể quay ra nhờ bạn chỉ cho con”,
“các con hãy chủ động nhờ bạn giúp đỡ nếu không biết được nhé!” Tôi làm như
vậy là để rèn cho các em biết tự tìm kiếm sự giúp đỡ mà khi mình gặp khó khăn
đồng thời rèn cho các em phong thái mạnh dạn, tự tin trong học tập nhờ đó góp
phần giúp em phát triển năng lực tự học và tự chủ đây là một trong những năng
lực quan trọng mà học sinh cần đạt được trong mục tiêu của chương trình giáo dục
phổ thơng 2018.

Học sinh giúp đỡ bạn gặp khó khăn

* Sau giờ học: Đánh giá nhận xét tuyên dương khen thưởng
- Đánh giá nhận xét: Đây là một việc làm thường xuyên hàng ngày trên lớp
giúp cho các em nhận ra điểm mình đã làm được và điểm mình chưa làm được tạo
động lực cho các em cố gắng tiến bộ hơn.


15

- Tun dương khen thưởng: Trên lớp tơi tích cực trao tặng lời khen tới các
em học sinh có sự tiến bộ. Cuối mỗi tuần vào tiết sinh hoạt lớp tơi thường tặng các
em ngoan ngỗn, chăm học có thành tích tốt trong tuần những phần tưởng dù là
nhỏ bé nhưng các em rất thích như: hình dán sticker, quyển vở…những món q
nhỏ đó chính là nguồn động lực để các em phấn đấu học tập chăm chỉ hơn, có lịng
ham học hơn và có ý thức trách nhiệm cao trong việc học tập của mình, giúp các
em phát huy được phẩm chất chăm chỉ, trách nhiệm đáp ứng được mục tiêu của
chương trình giáo dục phổ thơng 2018.

3.1.2. Phối hợp chặt chẽ với phụ huynh rèn học sinh để tổ chức tốt các
phong trào thi đua
* Phối hợp với gia đình học sinh
Đối với học sinh lớp 1 thì phụ huynh đóng một vai trị rất quan trọng trong
việc dạy và rèn thêm con học ở nhà. Các em rất cần sự hướng dẫn tỉ mỉ của cha
mẹ sau mỗi buổi học tôi luôn phối hợp với các bậc phụ huynh để phụ huynh nhắc
nhở rèn học sinh luyện ở nhà đồng thời tôi cũng thường xuyên quay clip hướng
dẫn tỉ mỉ cách viết nét chữ hôm nay học trên lớp và gửi lên nhóm Zalo của lớp để


16

cho phụ huynh thuận tiện hơn trong việc hỗ trợ kiểm tra việc rèn luyện của các

con ở nhà đặc biệt là các em học sinh nhận thức chậm, viết yếu.
Thực hiện Kế hoạch Chuyển đổi số ngành Giáo dục huyện Hiệp Hoà, năm
học 2022- 2023 là năm học mà tơi và các đồng nghiệp trong trường tích cực áp
dụng chuyển đổi số trong dạy học, thời gian ở nhà học sinh vẫn có thể rèn luyện
lại kiến thức.
* Phát động phong trào thi đua khen thưởng
Tôi đã phối hợp với hội phụ huynh của lớp tổ chức thi viết chữ đẹp hàng
tháng, tặng phần thưởng cho những em viết đẹp.Tơi ln động viên khuyến khích
các em khi viết đẹp trình bày bài khoa học, em nào viết đẹp tiến bộ sẽ được khen,
tuyên dương. Nếu hôm nay học sinh viết nét khuyết chưa đúng nhưng ngày mai
các em viết tiến bộ một chút tôi đều khen động viên kịp thời. Phần thưởng đó chính
là món q tinh thần đặt nền móng cho sự phát triển hài hịa về thể chất và tinh
thần mà mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã đề ra.

Bài viết chữ đẹp của học sinh


17

Kết quả: Sau khi áp dụng biện pháp 3 tôi thấy
- Sau khi thực hiện các hình thức trên tơi nhận thấy HS rất hứng thú giảm
sự căng thẳng mệt mỏi, các em rất vui vẻ, hào hứng khi vào giờ tập viết, khơng
cịn cảm giác sợ sệt, lo lắng khi viết bài.
- Góp phần phát triển năng lực tự giải quyết vấn đề và sáng tạo
- Tạo cơ hội phát triển phẩm chất chăm chỉ, thẩm mĩ cho học sinh
III. KẾT QUẢ ỨNG DỤNG
Sau khi áp dụng biện pháp “Rèn kĩ năng viết đẹp cho học sinh lớp 1” vào
thực tế các em đã thực hiện viết rất tốt được thể hiện qua bảng tổng hợp sau
Thực trạng


Viết chữ đúng
trên đường kẻ
ngang 1, đúng độ
cao, đúng độ rộng
Kết quả
nhưng nét chữ
chưa đẹp
Trước khi áp
15
dụng biện pháp
(46,9%)
Sau khi áp
11
dụng biện pháp
(34,4%)

Viết chữ đúng
trên đường kẻ
ngang 1 nhưng
chữ viết chưa
đúng độ cao, độ
rộng
7
(21,9%)
1
(3,1%)

Viết chữ không
đúng trên đường
kẻ ngang 1,

không đúng độ
cao, không đúng
độ rộng
7
(21,9%)
0
(0%)

Chữ viết đẹp,
đúng li, đúng
độ cao, đúng độ
rộng các con
chữ.
3
(9,3%)
20
(62,5%)

Một số hình ảnh học sinh viết chữ đẹp trước và sau khi áp dụng biện pháp

Bài viết trước

Bài viết sau


18

- Phạm vi áp dụng giải pháp tại đơn vị: Học sinh lớp 1A2 năm học 20222023 cho đến nay đã mang lại những kết quả rất tốt trên cơ sở đó có thể áp dụng
rộng rãi cho tồn khối 1 trường tiểu học nơi tôi công tác.
- Với biện pháp này trước hết tôi đã áp dụng cho lớp 1A2 năm học 20222023 cho đến nay cùng các lớp trong khối 1 trường tiểu học tôi dạy và mong muốn

chia sẻ với các đồng nghiệp trên phạm vi toàn huyện và tỉnh Bắc Giang.
IV. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Trên đây là những kinh nghiệm của bản thân tơi trong q trình “Rèn kĩ
năng viết đẹp cho học sinh lớp 1”. Tôi thấy việc rèn chữ cho học sinh lớp 1 nói
chung và học sinh lớp 1 tơi dạy nói riêng có một vai trị rất quan trọng trong tồn
bộ chương trình năm học, từ đó giúp các em viết đúng, viết đẹp dần dần đến viết
nhanh đó là tiền đề cho các em viết đủ bài giúp em học tốt các môn học khác nhằm
nâng cao chất lượng học tập của học sinh. Ngoài việc rèn chữ viết đẹp cịn góp
phần quan trọng vào việc rèn luyện cho học sinh những năng lực phẩm chất tốt
đáp ứng nhu cầu học tập trong thời kỳ mới.
Sáng kiến này của tơi được áp dụng vào lớp 1 có hiệu quả và có tính khả thi vì
vậy mà phong trào thi đua giữ vở sạch viết chữ đẹp của trường, của lớp ở trường
hình được nâng lên rõ rệt. Số học sinh tham gia thi viết chữ đẹp cấp trường tăng
lên và đạt giải cao
* Bài học kinh nghiệm
Thực tế áp dụng những biện pháp “Rèn kĩ năng viết đẹp cho học sinh lớp
1” tôi rút ra một số kinh nghiệm sau:
- Muốn rèn kỹ năng viết chữ đúng đẹp cho học sinh thì trước hết giáo viên
phải chữ đẹp và chuẩn, bởi vì: “Mỗi thầy giáo, cơ giáo là một tấm gương sáng cho
học sinh nói theo”.


19

- Khi sử dụng các phương pháp cần vận dụng một cách linh hoạt mềm dẻo
và kết hợp khéo léo giữa các phương pháp với nhau khơng có phương pháp nào là
vạn năng.
- Sử dụng phương pháp trực quan: Vì đặc điểm tâm, sinh lý học sinh tiểu
học nhất là học sinh lớp 1 từ tư duy cụ thể đến tư duy trừu tượng xong cần lưu ý

khi sử dụng phải đúng lúc, đúng cách, tránh lạm dụng.
- Sử dụng có hiệu quả phương pháp đàm thoại, gợi mở: Vì phương pháp
này có tác dụng trong việc giúp học sinh biết cách trao đổi để tự chiếm lĩnh kiến
thức mới của bộ mơn từ đó nắm vững kĩ thuật viết tiến đến viết đúng viết đẹp.
- Tích cực sử dụng phương pháp luyện tập: Bởi phương pháp này có tầm
quan trọng rất lớn trong việc hình thành kỹ năng và tạo thói quen viết đúng viết
đẹp cho các em.
- Làm tốt cơng tác phối hợp với gia đình phụ huynh quan tâm hơn nữa đến
việc rèn chữ đúng viết chữ đẹp cho các em khơi dậy phong trào thi đua rèn chữ
giữ vở trong nhà trường.
2. Kiến nghị
- Đối với nhà trường: Đề nghị tổ chuyên môn, giáo viên chủ nhiệm các lớp
nâng cao tinh thần rèn chữ, giữ vở cho học sinh. Đẩy mạnh các cuộc thi vở sạch
chữ đẹp để tạo thành phong trào rèn chữ lớn mạnh hơn trong trường. Đồng thời
cũng tập huấn về công tác rèn chữ viết đẹp cho giáo viên, học sinh để được trao
đổi kinh nghiệm qua đồng nghiệp bạn bè đặc biệt là được cập nhật về đổi mới
phương pháp ở tất cả các môn học.


20

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách giáo khoa Tiếng Việt 1 bộ sách Cánh Diều, bộ sách Kết nối tri thức với
cuộc sống
2. Sách giáo viên Tiếng Việt 1 bộ sách Cánh Diều, bộ sách Kết nối tri thức với
cuộc sống
3. Bảng chữ cái chuẩn của bộ giáo dục và đào tạo




×