Toát yếu: Những yếu tố tạo nên hình ảnh potx

Toát yếu: Những yếu tố tạo nên hình ảnh

- Cách đề cập đến đối tượng
- Giây phút bấm máy
- Khuôn hình
- Góc nhìn và phối cảnh
- Thị trường bao quát
- Đường nét và nhịp độ
- Bóng tối và ánh sáng
- Màu sắc.

Không nhất thiết phải là một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp để có thể gặp
được những điều lý thú và cũng rất khó khăn trong lĩnh vực nhiếp ảnh, chỉ
cần bạn là một người ham mê thực hành nhiếp ảnh là sau một thời gian nhất
định bạn sẽ nhận thấy minh “kiệt sức” cả về phương diện kỹ thuật cũng như
sáng tạo. Đây là một hiện tượng hết sức bình thường khi bạn chuyển tiếp từ
một giai đoạn này sang một giai đoạn khác trong nhiếp ảnh. Vậy thì trong
nhiếp ảnh có tất cả bao nhiêu giai đoạn? Chúng ta hãy nghe Jean-Claude
Lemagny, một trong những người nhiệt thành nhất với “Nhiếp ảnh sáng
tạo”, phân biệt 3 giai đoạn trong tiến trình phát triển của một nghệ sĩ nhiếp
ảnh:
1. Đầu tiên là những năm tháng học hỏi mà các yếu tố kỹ thuật chiếm hết
thời gian và sức lực của bạn. Ta thường tìm cách bắt chước tác phẩm của các
bậc thầy nổi tiếng trong nhiếp ảnh, cố tìm hiểu nhữung bí ẩn làm nên thanh
công, đọc nghiến ngấu những bài trả lời phỏng vấn của họ.
2. Tiếp theo là đến giai đoạn chín muồi hơn mà ta tin tưởng chắc chắn là
đã hoàn thiện về kỹ thuật. Ta sẽ chán ngấy những ai chỉ nói về nhiếp ảnh
qua các loại máy ảnh, ống kính…Trong giai đoạn thứ hai này chỉ có yếu tố
thẩm mỹ là điều quan trọng nhất, những khái niệm sẽ thay thế cho các cuộc
tranh luận hời hợt. Điều nguy hiểm nhất là “tự tin” rằng minh đã đạt tới đỉnh
cao nhất trong nhiếp ảnh, nó hoàn toàn sai lầm đơn giản bởi vì còn có một

giai đoạn thứ 3 nữa.
3. Giai đoạn cuối cùng này chính là lúc ta nhận thấy rằng để có thể giải
quyết hoàn hảo những vấn đề trong thẩm mỹ (cái đẹp) thì ta lại phải quay về
với kỹ thuật. Nói tóm lại chính nhiếp ảnh gia sẽ tự tìm kiếm lấy các phương
tiện kỹ thuật để hoàn thiện công việc sang tác của mình. Giống như một
chuyên gia về ảnh đen trắng sẽ đi tìm một loại hóa chất thỏa mãn tất cả các
tong xám mà anh ta tìm kiếm. Đó chính là Depardon, người sử dụng từng
than máy và ống kính káhc biệt cho mỗi một thể loại hình ảnh hay là Jeff
Wall, người trưng bày các tác phẩm của minh trong một “hộp sáng”. Đó
cũng chính là những người chuyển sang sử dụng “Moyen Format” hay các
hộp tối (Large Format), lý do không chỉ đơn giản nằm trong độ sắc nét mà
nó còn vì khoảng cách, tiếp cận. Đó chính là một nhiếp ảnh gia về sắc mầu
đi tìm kiếm và thử nghiệm tất cả các loại phim, các loại giấy để tìm cho
riêng minh một “tông”…

Trước kỹ nguyên của kỹ thuật số thì điều này đã rất chính xác (theo ý kiến
cá nhân của NTL) và bây giờ điều ấy lại thêm một lần nữa được chứng
minh. Thực tế cho thấy có rất nhiều nhiếp ảnh gia tìm hiểu những “mánh” kỹ
thuật về máy quét phim, máy in, một chiếc dCam hay dSLR…Những nhiếp
ảnh gia này đã nhận thấy rằng họ cần nắm vững các kỹ thuật mới để có thể
hành nghề. Bạn không nên tin vào những nghệ sĩ ru rú trong “ổ” của minh
nhé. Đa số các nhiếp ảnh gia đều đi xem triển lãm, quan sát những người
khác làm việc, lấy cảm hứng, so sánh, tìm thông tin về một kỹ thuật in ảnh,
khuôn hình, kết quả chung cuộc…Với sự xuất hiện của kỹ thuật số thì chưa
bao giờ các nhiếp ảnh gia có được trong tay những khả năng về kỹ thuật đa
dạng như thế cả. Về mặt tinh thần thì chưa bao giờ kỹ thuật lại gắn bó mật
thiết đến thế với cái đẹp. Với một điều kiện là không khuôn hẹp kỹ thuật lại
trong việc khoe khoang thiết bị hay tranh luận như các nhà…nghiên cứu
khoa học. Nhất định là không thể như thế! Yếu tố kỹ thuật là một câu hỏi
cực kỳ quan trọng mà ta có thể lấy ví dụ khi muốn tạo một bản in mầu bằng

máy in phun mực (liệu các nhà sưu tập có mua chúng không?) hay lựa chọn
cách lưu trữ ảnh kỹ thuật số (chọn thiết bị nào? Liệu các CD, DVD có thể
đọc được trong 30 năm nữa không?)

(theo bài viết của Jean-Christophe Béchet)

8. Bố cục của hình ảnh

Bố cục, tức là làm cho các bộ phận khác nhau hợp thành một thể thống nhất.
Bức ảnh là sự hợp nhất của nhiều yếu tố khác nhau tuỳ theo từng trường
hợp, chân dung, phong cảnh hay cảnh sinh hoạt v.v Trong mọi trường hợp,
bao giờ cũng có một yếu tố nổi bật, chủ đề chính tạo nên lý do tồn tại của
bức ảnh đó. Trong nhiều trường hợp, ảnh còn chứa đựng nhiều yếu tố phụ
khác (những yếu tố này có thể trở thành yếu tố chính trong một bức ảnh
khác), nhưng chúng chỉ đóng vai trò làm tôn yếu tố chính lên mà thôi.
Chúng nói lên một cảnh huống nào đó, một thời điểm nào, một tầm vóc nào
đó trong không gian

Bố cục một bức ảnh là đặt yếu tố phụ trong vị trí so sánh với yếu tố chính
sao cho yếu tố này bao giờ cũng nổi bật. tuy nhiên ở mỗi thể loại có những
cách bố trí khác nhau. Khi chụp tĩnh vật, ta có thể di chuyển vị trí của vật
này, vật kia. Dùng ánh sáng và bóng tối, ta cũng có khả năng tạo nên một
tổng thể hoà hợp. Chụp chân dung cũng vậy. Nhưng chụp phong cảnh thì
người chụp lại không có những khả năng ấy. Nói như vậy có phải là người
chụp phải bó tay và không thể bố cục hình ảnh theo ý muốn của mình
không? Không phải. Người chụp có khả năng khuôn hình, chụp đối tượng ở
gần hay xa, chọn điểm nhìn, hướng máy so với hướng ánh sáng

Nói như vậy để chứng tỏ là, trong mọi trường hợp, với mọi đối tượng-nếu ta
có thời gian-người chụp đều có thể tạo ra được một hình ảnh bố cục tốt.

Bằng việc sử dụng có suy tính hay theo bản năng các yếu tố khác nhau, bố
cục hình ảnh thực sự là một nghệ thuật. Một số người coi bố cục là một kỹ
thuật. Theo chúng tôi, người ta không thể "giảng dạy" việc bố cục hình ảnh
bởi vì có quá nhiều yếu tố tham gia vào đó: mỗi yếu tố riêng nó có thể là lý
do tồn tại của bức ảnh.

Muốn đi dến chỗ bố cục được một bức ảnh "cổ điển", một hình ảnh có cơ
cấu tốt, ta có thể nghĩ đến một vài điểm đáng chú ý sau đây:

- Sự thống nhất của đối tượng, mà chúng ta đã nói đến.
- Tìm kiếm một sự không đối xứng nào đó.
- Cảm giác về chiều sâu
- Sự hài hoà giữa chất liệu của vật thể với ánh sáng chiếu vào chúng, giữa
các màu sắc cạnh nhau v.v

Tìm kiếm một sự không đối xứng

Nên đặt mô tip chính ở đâu? xin trả lời "ở bất kỳ đâu cũng được, trừ ở điểm
giữa bức ảnh". Chủ đề chính ở giữa của bức ảnh thì hình ảnh nhiều khi có vẻ
tầm thường, không sức sống. Mỗi bức ảnh thực vậy có những điểm mạnh mà
mắt ta hay nhìn vào.

Tuy không nêu nên thành một định luật cơ bản, song ta nhận xét thấy rằng
những "điểm mạnh" ấy thường hay rơi vào điểm giao tiếp giữa các đường
tưởng tượng chi bức ảnh ở một phần ba. Đặt chủ đề chính vào một trong 4
điểm mạnh ấy ta sẽ có một bố cục không đối xứng.

Khi trong ảnh phong cảnh có đường chân trời, ta chớ nên để đường cơ bản
ấy chia đôi hình ảnh ở giữa. Đặt như vậy thì phần trời và phần đất (hoặc
nước) ngang nhau, và ta sẽ có một bố cục rất tầm thường, người xem không

biết ta định giới thiệu những đám mây trên trời, hay những đợt sóng trên
biển. Trái lại, nếu ta chụp cảnh trời lúc hoàng hôn rất đẹp, ta nên đặt đường
chân trời ở khoảng cách một phần ba phía dưới bức ảnh để cho phần trời
quan trọng hơn. Nhưng nếu ta chụp một cảnh đồi phủ tuyết với đường nét
đẹp đẽ dưới bầu trời mùa đông tẻ nhạt thì ta chỉ nên dành cho một phần ba
bức ảnh ở phía trên mà thôi.

bố cục không đối xứng, dựa vào việc sử dụng một điểm mạnh, làm nổi bật
yếu tố chính. Con mắt người xem sẽ đi từ điểm chính đó đến các điểm khác
trong bức ảnh.

Cảm giác về chiều sâu

Cảm giác về chiều sâu, sự phân cách giữa các lớp cảnh, mà ta có thể thay đổi
bằng cách chọn điểm nhìn, bằng phối cảnh không trung, bằng khu vực nét
sâu, bằng ánh sáng, góp một phần quan trọng vào thành công của bức ảnh.
Ống kính máy ảnh có thể dễ dàng cung cấp cho con mắt ta khi nhìn vào ảnh
cảm giác về không gian ba chiều. Nhờ đó mà các vật thể không bị bẹp dí, mà
cái nọ trước cái kia như trong thực tế.

Sự hài hoà

Sự hài hoà là cái chất xi măng có khả năng gắn bó các yếu tố rời rạc của một
bức ảnh lại với nhau Sự hài hoà, đó có thể là những mối quan hệ được tạo
ra giữa các vật thể trong một bức tranh, cái nọ gọi cái kia.

- Sự hài hoà về đối tượng: biển, trời, bãi cát, chim hải âu

- Sự hài hoà của đường nét: đường chân trời, các lớp đất trải dài, bãi bể

- Sự hài hoà giữa các sắc độ và mảng khối: đồi núi, cây

- Sự hài hoà màu sắc: hoa mào gà trên cánh đồng

Sự hài hoà là tất cả những yếu tố trên đây mà người chụp phải biết cách nhìn
và ghi lại đúng lúc.