skkn mới nhất skkn sứng dụng chuyển động tròn đều và dao động điều hòa để xá định thời gian trong dao động điều hòa
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (643.44 KB, 22 trang )
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ
TRƯỜNG THPT NGUYỄN XUÂN NGUYÊN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ỨNG DỤNG CHUYỂN ĐỘNG TRÒN ĐỀU
VÀ DAO ĐỘNG ĐIỀU HÒA ĐỂ XÁC ĐỊNH
THỜI GIAN TRONG DAO ĐỘNG ĐIỀU HỊA
Họ và tên: BÙI THỊ THANH
Mơn:
Vật Lý
Trường THPT Nguyễn Xuân Nguyên
THANH HÓA, NĂM 2019
download by :
Mục lục
A. MỞ ĐẦU:
1. Lý do chọn đề tài
2. Đối tượng nghiên cứu
3. Phạm vi nghiên cứu
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ(nội dung của sáng kiến kinh nghiệm)
1. Cơ sở lý luận
2. Thực trạng của vấn đề
3. Giải pháp và tổ chức thực hiện
4. Kiểm nghiệm
III. Kết luận và đề xuất
1. Kết luận
2. Đề xuất
download by :
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
A. MỞ ĐẦU:
1. Lý do chọn đề tài.
Môn vật lý trong trường trung học phổ thơng giữ một vai trị quan trọng
trong việc hình thành và phát triển trí tuệ của học sinh. Mục đích của mơn học là
giúp cho học sinh hiểu đúng đắn và hoàn chỉnh, nâng cao cho học sinh những tri
thức. Trước tình hình học mơn vật lý phải đổi mới phương pháp dạy học đã và
đang thực sự là yếu tố quyết định hiệu quả của giờ dạy. Một trong những yếu tố
để đạt được giờ dạy có hiệu quả và tiến bộ là phải phát huy sự thông minh, sáng
tạo của học sinh.
Việc xác định: Thời gian, chu kỳ, tần số, biên độ...trong dao động điều hòa là
một vấn đề tương đối phức tạp trong chương trình vật lý lớp 12, các em học sinh
thường bối rối khi gặp vấn đề này. Để giải bài toán loại này, một số giáo viên và
học sinh đã sử dụng những kiến thức liên quan đến phương trình lượng giác.
Tuy nhiên phương pháp này thuần túy tốn học, phức tạp và dể gây nhầm lẫn và
nó cịn phù hợp với những bài tự luận. Nhưng trong thời điểm hiện nay khi phải
làm quen với hình thức trắc nghiệm thì cần phải có một phương án tối ưu khác
nhanh chóng và hiệu quả hơn. Với tinh thần đó tôi xin mạnh dạn đưa ra phương
pháp giải bằng cách dùng đường trịn lượng giác. Hy vọng phần nào đó giúp các
em đang ơn thi TN-CĐ-ĐH có một cơng cụ, phương tiện hữu ích. Vì lý do trên
nên tơi chọn đề tài: "ứng dụng chuyển động tròn đều và dao động điều hòa để
xác định thời gian trong dao động điều hịa".
2. Đối tượng nghiên cứu.
Qúa trình dạy mơn vật lý ở các lớp 12C2, 12C5 trường THPT Nguyễn Xuân
Nguyên năm học 2018-2019. Đây là hai lớp có lực học trung bình.
Các phương pháp dạy học tích cực, kỹ thuật dạy học, kỹ năng vận dụng kiến
thức trong học tập của bộ môn vật lý.
3. Phạm vi nghiên cứu.
Các bài tập trong chương trình Vật Lý lớp 10 và lớp 12 – cơ bản và nâng cao.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu.
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
Để có thể xây dựng một hệ thống các bài tập để xác định thời gian trong dao
đơng điều hịa mà lại vận dung chuyển động tròn ở lớp 10. Cần phải tạo hứng
thú học tập môn vật lý cho học sinh. Để Vật Lý khơng cịn mang tính đặc thù
khó hiểu như một “Thuật ngữ khoa học”.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lý luận của vấn đề:
Như ta đã biết:
Chuyển động tròn là chuyển động quay của một chất điểm trên một vòng
tròn, Một cung tròn hoặc qũy đạo trịn. Nó có thể là một chuyển động đều với
vận tốc góc khơng đổi hoặc chuyển động khơng đều với vận tốc góc thay đổi
theo thời gian. Các phương pháp mơ tả chuyển động trịn của một vật khơng có
kích thước hình học đúng hơn là chuyển động của một điểm giả định trên một
mặt phẳng. Trong thực tế, khối tâm của vật đang xét có thể được coi là chuyển
động trịn.
Ví dụ như chuyển động trịn của một vệ tinh nhân tạo bay quanh trái đất
theo một quỹ đạo địa tĩnh, một electron chuyển động vng góc với một từ
trường đều, ...
Chuyển động trịn là khơng đều ngay cả khi vận tốc góc
khơng đổi, bởi
vì véc tơ vận tốc v của điểm đang xét liên tục đổi hướng. Sự thay đổi hướng của
vận tốc liên quan đến gia tốc gây ra do lực hướng tâm kéo vật di chuyển về phía
tâm của quỹ đạo trịn. Nếu khơng có gia tốc này, đối tượng sẽ di chuyển trên
một đường thẳng theo các định luật của Newton về chuyển động.
2 Thực trạng của vấn đề:
Đề tài này nghiên cứu một vấn đề tương đối phức tạp, đề cập đến dạng bài
tập nâng cao thường gặp trong đề thi tuyển sinh CĐ-ĐH. Với phạm vi một sáng
kiến kinh nghiệm ở trường THPT tôi sẽ đề cập đến một vấn đề chủ yếu đó là:
- Phương pháp dùng ứng dụng giũa dao động điều hịa và chuyển động
trịn đều để tìm thời gian ngắn nhất.
- Giới thiệu một số trường hợp vận dụng
3 Các biện pháp và tổ chức thực hiện:
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
Trước khi thực hiện các cách phần này ta cần lưu ý một số nội dung như sau:
- Đọc kỹ nội dung lý thuyết và công thức của chuyển đông trịn và dao
đơng diều hịa
-Các bước để kết hợp dao động điều hòa và chuyển động tròn
- Vận dụng vào từng trường hợp khác nhau.
3.1. Cách 1: Để tìm thời gian ngắn nhất giữa dao động điều hòa và chuyển động
tròn đều
Dựa vào mối quan hệ giữa chuyển động tròn đều và dao động điều hịa thì
khoảng thời gian cần tính được xác định theo cơng thức tmin =
*Chiều quay của vật quy ước
X
quay ngược chiều kim đồng
A
+
hồ(như hình vẽ)
-Với
X2
là góc mà vật quyết
N
được khi chuyển động từ vị trí
X1 đến vị trí X2 trên trục OX và
tương ứng trên cung trịn như
hình vẽ
X1
-Ta coi vật chuyển động trên trục
-A
OX từ vị trí X1 đến vị trí X2
M
tương ứng trên đường trịn vật
qut được cung MN
Thơng thường
=
=2
f=
hoặc bài ra cho trước.
- Nhiệm vụ còn lại của chúng ta là xác định góc qut
. Để tính góc qut
thì có các trường hợp xảy ra như sau:
a. Trường hợp 1:
Khi vật đi từ vị trí cân bằng đến vị
trí có tọa độ X1 (dương) thì tương
ứng trên đường trịn vật qut dược
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
góc
như hình vẽ:
góc
= góc (HOM)
- Ta tính
X
qua cơng thức sin
X
=
+
A
=
A
*Chú ý: Đường trịn có bán kính
M
X1
111
bằng biên độ A.
- Nếu bài tập có giá trị X1 cụ thể thì
ta suy ra ngay góc
và từ đó suy
ra thời gian cần tính là tmin =
O
với
tính theo rad.
Ví dụ:
H
-A
= 600 thì lấy bằng
b. Trường hợp 2:
Vật đi từ vị trí X1 (dương) đến trị trí
X
X
biên A thì góc qut lúc náy tương
ứng trên hình vẽ là góc
với
=
góc
=
A
=
góc(HOM) thì ta dùng cơng thức
cos
A
H
111
từ đó ta suy ra
và sau đó thay vào cơng thức
O
là tmin=
c. Trường hơp 3:
Vật đi từ X1 đến vị trí X2 như hình
vẽ thì lúc này góc
sẽ đơn giãn
hơn hai trường hợp trên.
Nếu tam giác OMN đều thì góc
=600 thì lúc này chỉ cần thay vào
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
+
M
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
cơng thức tmin=
X
là xong
A
X1
X2
N
M
-A
d. Trường hơp 4:
Trường hợp này nó không thuộc 3 trường hợp đơn giãn như trên mà nó
thuộc những dạng tốn phức tạp hơn nên tùy thuộc vào bài ra mà ta có thể vẽ
bằng phương pháp trên hay không.
Phần bài tập
Bài tập1:
Một vật dao động điều hòa với biên độ A = 4(cm) và chu kỳ dao động là
T = 0,1(s). Vật đi qua vị trí cân bằng theo chiều dương.
1. Tính khoảng thời gian ngắn nhất để vật đi từ vị trí có li độ X 1= 2(cm) đến X2 =
4 (cm)
A. t=
(s)
B. t=
(s)
C. t=
(s)
D. t=
*Hướng dẫn giải:
X
X
Khi vật chuyển động trên trục OX từ
Q
111
vị trí có li độ X1= 2(cm) đến
X2=4(cm) thì tương ứng trên vịng
H
= góc (HOM )
.Theo giả thuyết A= 4(cm), T=0,1(s)
Từ đó ta có
A
4
2
111
trịn lượng giác vật đi từ M đến Q
với góc quyét
(s)
=
= 20
(
O
) (a)
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
+
M
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
Cịn góc
tính theo cơng thức:
cos
=
=
=
suy ra
=
(rad) (b)
Thay a và b vào cơng thức này tmin=
ta có tmin=
=
=
(s)
2. Tính khoảng thời gian ngắn nhất để vật đi từ vị trí X 1 = - 2 (cm) đến X2 = 2
(cm).
A. t=
(s)
B. t=
(s)
C. t=
(s)
* Hướng dẫn giải:
D. t=
X
Tương tự như trên lúc này vật quyets
được một góc
(s)
+
góc ( MON)
4
Do OM=ON=MN=A=4( cm) nên
2
N
tam giác OMN là đều lúc này ta suy
ra
(rad )
Thay vào cơng thức tmin=
-2
lúc này
4
thời gian cần tìm là:
tmin=
=
=
M
(s)
3. Tính thời gian ngắn nhất để vật đi từ vị trí cân bằng O đến vị trí có li độ X=2(cm)
A. t=
(s)
B. t=
(s)
C. t=
(s)
D. t=
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
(s)
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
* Hướng dẫn giải:
X
Tương tự như 2 câu trên khi vật đi từ
X=2(cm) tương ứng quyets được góc
=
=
=
M
2
111
góc ( MOH)
=
+
4
vị trí cân bằng O đến vị trí có li độ
Ta có sin
X
A
Suy
H
O
ra
=
(rad) suy ra thời gian cần tìm
-4
là: tmin=
=
=
(s)
Bài tập 2:
Một vật dao động điều hịa với phương trình x=10sin(2
t+
) (cm). Tìm thời
điểm để vật đi qua vị trí có li độ X=5(cm)lần thứ 2 theo chiều dương?
A. t=
(s)
B. t=
(s)
C. t=
(s)
*Hướng dẫn giải:
- Nhận xét: Do pha ban đầu
D. t=
(s)
X
X
=
nên tại thời điểm ban đầu t=0 vật bắt
+
A
A
M
P
đầu dao động từ vị trí biên dương
(quay lại vị trí cân bằng ban đầu )
trên hình vẽ tức là từ vị trí về vị trí 0.
Ta có cơng thức tính thời gian vật đi
O
qua vị trí có li độ X=5(cm) lần thứ 2
theo chiều dương là
A
-A
t1=T-t0 (1 )t0: là thời gian ngắn nhất để vật đi từ vị trí biên dương đến vị trí có li
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
độ X=5(cm) ,
T: là chu kỳ (s)
Việc tính t0 dựa vào đường tròn lượng giác như sau:
Khi vật dao động từ A về P thì vật chuyển động trịn đều từ A đến M
Khoảng thời gian ngắn nhất t0 để vật đi trên quãng đường này là:
t0=
(2)
=
t0=
với cos
(rad) và
=
=
=
=
=
=
suy ra
Thay vào (2) ta có
(s)
Vậy tìm thời điểm để vật đi qua vị trí có li độ X=5(cm)lần thứ 1 theo chiều
dương là:
t1=T-t0=T-
=
=
(s)
Do T=1(s). Kết luận thời gian vật đi qua vị trí có li độ X=5(cm)lần thứ 2 theo
chiều dương là:
t2= t1+T=
+1=
(s)
Bài tập 3:
Một vật dao động điều hòa theo phương trình x=10sin(2
t+
) (cm). Xác
định thời điểm vật đi qua vị trí có li độ x = 5 (cm) lần thứ 2002?
* Hướng dẫn giải:
Vì vật bắt đầu dao động tại vị trí biên
dương (do t = 0 thì x = 10sin
=10
> 0) và trong mỗi chu kỳ vật đi qua
vị trí x = 5 (cm) hai lần. Cho nên vật
X
X
10
P
M
5
111
đi qua vị trí x = 5 (cm) 2002 lần thì
vật phải thực hiện được 1001 chu kỳ
O
dao động. Vậy thời điểm vật đi qua
vị trí x = 5 (cm) lần thứ 2002 xác
định
+
-10
theo hệ thức: t = 1001T - t1
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
M
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
Với
=
=
= 0,2(s)
t1: Là khoảng thời gian ngắn nhất để vật đi từ x = 5 (cm) đến vị trí biên dương
( x = 10 (cm )
Dựa vào hình vẽ ta có thời gian t1 như sau:
cos
=
Vậy t1=
=
Suy ra =
=
=
=
(rad)
(s)
Suy ra thời gian cần tìm là: t=1001T-t1=1001.T -
=
=200,17(s)
Bài tập 4:
Hai vật dao động điều hòa cùng tần số, cùng biên độ trên 2 trục song song cùng
chiều nhau. Khi hai vật đi cạnh nhau, Chuyển động ngược chiều nhau và đều tai
ở vị trí có li độ bằng
A.
lần biên độ. Tính độ lệch pha giữa dao đơng lúc này ?
B.
C.
D.
* Hướng dẫn giải:
O
Gỉa sử khi hai vật dao động ngược
X
X
chiều nhau trên trục ox thì vật 1 đang
+
A
A
chuyển động ngược chiều OX như
N
hình vẽ (gặp nhau tại tọa độ
M
khi
nay góc hợp bởi 2 dao động là
Do tam giác OMN là tam giác vuông
O
. Vậy kết quả độ lệch pha giữa 2 dao
động là
(rad)
A
-A
Bài tập 5:
Một con lắc đơn dao động điều hòa với chu kỳ T = 4(s) biên độ dao động
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
là S0 = 6 (cm).
- Chọn t = 0 lúc con lắc qua vị trí cân bằng theo chiều dương. Tính thời gian
ngắn nhất để con lắc đi từ:
a, Vị trí cân bằng đến vị trí S=3(cm)
b, vị trí S=3(cm) đến vị trí S0= 6(cm)
*Hướng dẫn giải:
Tương tự như với các bài tập trên ta
có thể vẽ vịng trịn lượng giác và
suy ra thời gian cần tìm
a, Khi vật đi từ Vị trí cân bằng đến vị
trí S=3(cm) tương ứng trên vịng trịn
lượng giác quyet được góc NOM
Thời gian cần tìm là: tmin=
X
X
(1)
A
+
6
mà
=
sin
=
=
=
(rad/s) ,
=
suy ra
M
3
111
(rad) Thay vào (1) ta có
tmin=
=
=
O
(s)
N
-6
b, Khi vật đi từ vị trí S=3(cm) đến vị
trí S0= 6(cm) tương ứng trên vịng
trịn quyet được góc
rad như
hình vẽ
Suy ra thời điểm cần tìm là: tmin=
=
Do cos
=
X
6
X
M
P
111
(s )
O
=
=
Nên
rad
+
-6
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
Bài tập 6:
Một con lắc đơn dao động điều hòa theo phương trình
(rad). Tính thời gian ngắn nhất để con lắc đi từ vị trí
đến vị trí biên gần
nhất?
A. tmin=
s
B. tmin=
s
C. tmin=
s
D. tmin=
* Hướng dẫn giải:
s
X
Cũng tương tự như trên ta cũng dùng
0,07
X
+
vịng trị lượng giác như hình vẽ khi
M
vật đi từ vị trí có li độ góc
đến vị trí biên gần nhất là
vị trí có li độ góc cực đại
O
=0,14(rad) Tương ứng trên vịng trịn
N
lượng giác quyets được góc
sin
=
=
Suy ra
Vậy thời gian cần tính là: : tmin=
0,14
(rad)
=
=
(s)
3.2. Cách 2: Để tìm thời gian giữa dao động điều hịa và chuyển động trịn đều
"Hình chiếu của một chuyển động
6
trịn đều lên một đường thẳng nằm
5
4
7
trong mặt phẳng của quỹ đạo là một
3
8
2
dao động điều hòa"
- Vật quay tròn đều một vòng mất
thời gian đúng bằng một chu (T)
9
- Vật quay tròn đều một nữa vòng
A
1
I
H
G
mất thời gian đúng bằng 1/2 chu kỳ
(T/2)
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
O
D
C
B
A
t
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
- Vật quay tròn đều mất thời gian đúng bằng 1/4 chu kỳ (T/4)
- Vật quay trịn đều một góc
mất thời gian đúng bằng
T (quay ngược
chiều kim đồng hồ)
Phần bài tập
Bài tập 1:
Một dao động điều hòa với biên độ A và chu kỳ T. Tìm thời gian vật
chuyển động từ X = A đến X = 0.
A. T/8
B. T/12
C. T/4
D. T/6
*Hướng dẫn giải :vẽ vịng trịn
5
6
lượng giác thì ta thấy được vật
4
7
chuyển động từ X = A đến X = 0 có
3
8
2
thể coi là hình chiếu của chuyển động
trịn đều từ 1 đến 5 tức 900 nên t = T/4
9
1
A
I
H
G
D
O
C
B
A
t
Bài tập 2:
Cho một dao động điều hòa với biên độ A và chu kỳ T Tìm thời gian vật
vật chuyển động từ X = A đến X = A/2.
A. T/8
B. T/12
C. T/4
D. T/6
*Hướng dẫn giải :
6
Vẽ vòng tròn lượng giác ta thấy
5
4
7
vật chuyển động từ X = A đến X
3
8
2
= A/2 có thể coi là hình chiếu củ
chuyển động tròn đều từ 1 đến 4
tức là 600 nên khi đó ta có t =
T/6
9
A
1
I
H
G
O
D
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
C
B
A
t
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
Bài tập 3:
Cho một dao động điều hòa với biên độ A và chu kỳ T. Tìm thời gian vật
vật chuyển động từ X = A/2 đến X = 0
*Hướng dẫn giải:
6
Vẽ vòng tròn lượng giác ta thấy vật
5
4
7
chuyển động từ X = A/2 đến X = 0
3
8
2
có thể coi là hình chiếu củ chuyển
động trịn đêù từ 4 đến 5 tức là 30 0
và khi đó ta có t = T/12
9
1
A
I
H
G
O
D
C
B
A
Bài tập 4:
Cho một dao động điều hòa với biên độ A và chu kỳ T. Tìm thời gian vật
vật chuyển động từ X = A/2 đến X = -A/2.
*Hướng dẫn giải:
6
Vẽ vòng tròn lượng giác ta thấy vật
5
4
7
chuyển động từ X = A/2 đến X = -
3
8
2
A/2 có thể coi là hình chiếu của
chuyển động trịn đều từ 1 đến 5 tức
là 900 và khi đó ta có t = T/4
9
A
1
I
H
G
O
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
D
C
B
A t
t
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
3.3. Các dạng bài tập đề nghị:
Bài tập 1:
Cho một vật dao động điều hòa với biên độ A và tần số f = 5 (H
). Xác
định thời gian ngắn nhất để vật đi từ vị trí có li độ x 1 = A/2 đến vị trí có li độ x 2
= - A/2.
ĐS: tmin= 1/30(s)
Bài tập 2:
Cho một vật dao động điều hịa theo phương trình x = cos(
biết , từ thời điểm ban đầu vật đến li độ x =
nhất là
). Cho
trong khoảng thời gian ngắn
s và tại thời điểm cách vị trí cân bằng là 2cm vật có vận tốc 40
cm/s. Xác định tần số góc và biên độ A của dao động.
ĐS:
(rad/s), A = 4 cm
Bài tập 3:
Cho một lị xo có khối lượng khơng đáng kể có độ cứng K = 100 N/m.
Một đầu treo vào một điểm cố định, đầu còn lai treo vào một vật nặng có khối
lượng 500 g. Từ vị trí cân bằng kéo vật xuống dưới theo phương thẳng đứng một
đoạn 10 cm rồi buông nhẹ cho vật dao động điều hòa. lấy g = 10 m/s 2. Xác định
khoảng thời gian mà lò xo bị nén, bị giãn trong một chu kỳ.
ĐS:
Khi xò xo bị nén:
Khi lò xo bị giãn:
=
(s)
=
(s)
Bài tập 4:
Cho hai điểm M,N cùng nằm trên một phương truyền sóng cách nhau x =
/3, Sóng có biên độ A, Chu kỳ T, tại thời điểm t 1= 0 có UM = 3(cm) và UN = -3
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
cm. Ở thời điểm t2 liền sau đó có UM = A. Biết sóng truyền từ N đến M. Xác định
biên độ A và thời điểm t2.
ĐS: A=2
(cm), t2=
(s)
Bài tập 5
Sóng dừng trên một sợi dây có biên độ ở bụng là 5(cm). Giữa hai điểm
M, N có biên độ là 2,5 (cm) cách nhau x = 20(cm) các điểm ln dao động với
biên độ nhỏ hơn 2,5(cm) . Tìm bước sóng của sóng dừng trên.
ĐS:
=120(cm)
Bài tập 6:
Điện áp giữa hai đầu một đoạn mạch có biểu thức u = 220
cos(100
) (v), t: tính bằng giây. Kể từ thời điểm ban đầu (t 1=0), thời điểm đầu tiên
điện áp tức thời có độ lớn bằng giá trị hiệu dụng và điện áp đang giảm là t 2. Hãy
xác định t2?
ĐS:
t2 = 3/400(s)
Bài tập 7:
Mắc một đèn có vào nguồn điện có điện áp tức thời là u = 220
cos(100
(v), đèn chỉ sáng khi điện áp đặt vào đèn có độ lớn không nhỏ hơn110
(v). Xác định tỉ số thời gian đèn sáng và tắt trong một chu kỳ
ĐS: tỉ số thời gian giữa đèn sáng và tắt là: 1/2(s)
Bài tập 8:
Cho một mạch dao động điện từ lý tưởng dang có dao động điện từ tự do.
Tại thời điểm t = 0, tụ điện bắt đầu phóng điện . Sau khoảng thời gian ngắn nhất
là 10-6 (s) thì điện tích trên một bản tụ điện bằng một nữa giá trị cực đại. Tính
chu kỳ dao động riêng của mạch
ĐS: T = 6.10-6(s)
Bài tập 9:
Cho một mạch dao động LC lý tưởng đang có dao động điện từ tự do,
điện tích trên một bản tụ điện có biểu thức q = q 0cos(106
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
) (c). Kể từ thời
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
điểm ban đầu t = 0, sau một khoảng thời gian ngắn nhất là bao lâu thì năng
lượng điện trường trên tụ điện bằng ba lần năng lượng từ trường ở cuộn?
ĐS:
(s)
Bài tập 10:
Một mạch dao động LC lý tưởng có chu kỳ dao động là T. Tại thời điểm
điện tích trên tụ điện bằng 6.10-7(c), sau một khoảng thời gian là 3T/4 cường độ
dòng điện trong mạch bằng 1,2
. 10-3(A). Tìm chu kỳ T?
ĐS: T=10-3(s)
Bài tập 11:
Một con lắc xò xo dao động điều hòa với chu kỳ T và biên độ 5(cm). Biết
trong một chu kỳ, khoảng thời gian để vật nhỏ của con lắc có độ lớn gia tốc
không vượt quá 100
là T/3. Lấy
=10. Xác định tần số dao động của vật?
ĐS : f = 1 H
Bài tập 12:
Một con lắc xò xo treo thẳng đứng khi cân bằng xò xo giãn 3(cm). Bỏ qua
mọi sức cản. Kích thước của vật dao động điều hịa theo phương thẳng đứng với
chu kỳ T thì thấy thời gian bị nén một chu kỳ là T/3. Xác định biên độ dao động
của vật.
ĐS: A = 6 cm
Bài tập 13:
Một vật có khối lượng m = 1,6 kg dao động điều hịa với phương trình x =
4cos(
)(cm). Lấy gốc tọa độ tại vị trí cân bằng. Trong khoảng thời gian
(s) đầu tiên kể từ thời điểm t0 = 0, vật đi được 2(cm). Tính độ cứng của xị xo
?
ĐS: k = 40(N/m)
Bài tập 14:
Một đèn ống mắc vào điện áp xoay chiều có u = 110
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
có(100
.
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
Biết đèn chỉ sáng nếu điện áp của đèn có giá trị 110(v). Hỏi trong chu kỳ của
dòng điện, thời gian đèn sáng là bao lâu?
ĐS:
(S)
Bài tập 15:
Một mạch dao động LC lý tưởng có tần số riêng f = 1(MH
). Xác định thời
gian giữa hai lần liên tiếp năng lượng điện trường trên tụ điện bằng năng lượng
từ trường trên ống dây.
ĐS:
(S)
Bài tập 16:
Một vật dao động điều hòa đi từ một điểm M trên quỷ đạo đến vị trí cân bằng
hết 1/3 chu kỳ. Trong 5/12 chu kỳ tiếp theo vật đi được 15( cm). Vật đi tiếp 0,5
(s) nữa thì về tại M đủ một chu kỳ. Tìm biên độ A và chu kỳ T ?
ĐS: T = 2(S) ,
A = 10(cm)
4. Kiểm nghiệm (Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm):
- Trong năm vừa rồi (2018-2019) tôi được phân công giảng dạy khối
10,11. Trong một tiết bài tập của lớp 12C2 ,12C5 là những lớp cơ bản. Tôi đã thử
hướng dẫn phương pháp "ứng dụng giữa dao động điều hịa và chuyển động trịn
đều để tìm thời gian ngắn nhất" khi hướng dẫn phương pháp xong và làm một
bài tập vận dụng thì đa số học sinh có thể vận dụng và làm được bài tập liên
quan.
C. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT:
1. Kết Luận
Xuất phát từ kinh nghiệm của bản thân, từ thực tế nhiều năm giảng dạy
ở trường THPT, bản thân tôi đúc rút thành kinh nghiệm mong rằng sẽ giúp cho
các em học sinh thấy rõ hơn mối quan hệ giữa dao động điều hòa và chuyển
động trịn đều để từ đó có thể vận dụng để giải các bài tập liên quan.
Sở dĩ tôi đưa thêm các ví dụ về: Dịng điện xoay chiều, mạch dao động
LC...là để giúp các em học sinh thấy rằng, ngồi dao động cơ thì dao động điện,
dịng điện xoay chiều, điện tích hay điện áp trên tụ điện của mạch LC...cũng là
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
những đại lượng biến thiên điều hòa theo thời gian nên có thể vận dụng phương
pháp này để giải.
Bên cạnh những bài tâp có hướng dẫn, chúng tơi đã đưa ra những bài
tập đề nghị nhằm giúp các em lựa chọn cách giải phù hợp để rèn luyện kỹ năng
và phương pháp làm bài.
Đề tài này được áp dụng cho học sinh lớp 12C 2, không áp dụng đối với
lớp 12C5 trường THPT Nguyễn Xuân Nguyên, năm học 2018 - 2019. Kết quả đạt
được của 2 lớp như sau:
STT Lớp
SL
Gi ỏi
Khá
TB
Yếu
Kém
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
1
12C2
45
8
17,8
22
48,9
15
33,3
0
0
0
0
2
12C5
42
0
0
9
21,4
22
52,4
8
19
3
7,2
Do thời gian có hạn nên đề tài này chưa được áp dụng rộng rãi và chắc
chắn không tránh hết những thiếu sót. Vì vậy rất mong được sự góp ý của quý
thầy cô giáo và các bạn đồng nghiệp để đề tài được hoàn thiện hơn và được áp
dụng phổ biến hơn trong những năm học tới.
2. Đề xuất
Sau khi hoàn thành xong đề tài này và đã được áp dụng tiếp cho học
sinh khối 12 năm học 2018 - 2019 thì tơi thấy đa số học sinh hiểu và có thể vận
dụng được vào từng dạng bài cụ thể. Qua đây kính mong sở GD-ĐT, trường
THPT Nguyễn Xuân Nguyên, tổ bộ môn tạo điều kiện cho tôi để tơi có thể áp
dụng tốt đề tài này của mình cho từng đối tượng học sinh, giúp học sinh ôn thi
TN-CĐ-ĐH và nâng cao trình độ chun mơn của mình.
XÁC NHẬN
Quảng xương, ngày 23 tháng 05 năm 2019
CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, khơng sao chép nội dung của người
khác.
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN
BÙI THỊ THANH
Danh mục các tài liệu tham khảo
1. Sách giáo khoa vật lý 12 cơ bản Lương Duy Bình ( Tổng chủ biêm ), Vũ Quang ( chủ biên )
Nhà xuất bản Giáo dục năm 2007
2. Sách bài tập vật lý 12 cơ bản
Lương Duy Bình - Vũ Quang ( đồng chủ biên )
Nhà xuất bản Giáo dục năm 2007
3. Sách giáo khoa vật lý 12 nâng cao
Nguyễn Thế Khôi (tổng chủ biên ), Vũ Thanh Khiết ( chủ
biên )
Nhà xuất bản Giáo dục năm 2007
4. Sách bài tâp vật lý 12 nâng cao
Nguyễn Thế Khôi - Vũ Thanh Khiết ( đồng chủ biên )
Nhà xuất bản Giáo dục năm 2007
4. Đề thi tuyển sinh C Đ- ĐH các năm
Vũ Thanh Khiết - Phạm Văn Thiêu ( đồng chủ biên )
Nhà xuất bản Đại Học Quốc Gia Hà Nội năm 2005-2006
6. Giải toán vật l ý 12 (T ập 1)
Bùi Quang Hân, Trần Văn Bồi, Nguyễn Văn Minh. Phạm Ngọc Tiến ( chủ biên )
Nhà xuất bản giáo dục năm 2000
7. Một số phương pháp chọn lọc để giải các bài toán sơ cấp ( tập 1 )
Vũ Thanh Khiết ( chủ biên )
Nhà xuất bản giáo dục năm 1999
8. Phân loại và phương pháp giải bài tập vật lý 10
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
download by :
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
skkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoaskkn.moi.nhat.skkn.sung.dung.chuyen.dong.tron.deu.va.dao.dong.dieu.hoa.de.xa.dinh.thoi.gian.trong.dao.dong.dieu.hoa
