Tiết 3 : CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI pot

Tiết 3 : CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI
A. Mục tiêu
- HS nắm được các phương châm về lượng, về chất
- Biết vận dụng những p/c này trong giao tiếp
B. Chuẩn bị
- Bảng phụ
C. Tổ chức các hoạt động dạy – học
1. Ổn định
2. Kiểm tra : Sự chuẩn bị bài của HS
3. Bài mới : Trong giao tiếp có những quy định tuy không được nói ra thành lời
nhưng những người tham gia vào giao tiếp cần phải tuân thủ, nếu không thì dù câu nói
không mắc lỗi gì về ngữ âm, từ vựng, NP, giao tiếp cũng sẽ không thành công. Những
qui định đó được thể hiện qua các p/c hội thoại.
Hoạt động của giáo viên - học
sinh
Nội dung cần đạt
HOẠT ĐỘNG 1: Hướng dẫn
HS làm BT 1.
HS đọc lời thoại 1
? Qua câu hỏi của mình, An muốn
biết điều gì?
I. Phương châm về lượng
1. Bài 1
+ Lời thoại 1: Qua câu hỏi, An muốn biết địa điểm học bơi.
+ Lời thoại 2: Câu trả lời chưa đáp ứng được điều An
muốn biết. => như vậy, đây là câu trả lời không có nội
HS đọc lời thoại 2. Nêu nhận xét?

? Từ đó, em rút ra được bài học gì
trong hội thoại?

HOẠT ĐỘNG 2 HS đọc truyện “
Lợn cưới áo mới”.
? nhận xét về các câu hỏi và trả lời
của các nhân vật trong truyện?
? Từ đó, em rút ra bài học gì?

? Như vậy trong hội thoại cần chú
ý điều gì?






dung.
* Rút ra bài học trong hội thoại: Cần phải chú ý
xemngười nghe cần biết điều gì để đáp ứng. Nói phải có
nội dung. Không nên nói ít hơn những gì mà giao tiếp
đòi hỏi.
Bài tập 2.
+ Các câu hỏi và trả lời của 2 nhân vật đều thừa thông tin:
“ Cưới, áo mới” => Là những yếu tố gây cười.
=> Như vậy, không nên nói nhiều hơn những điều mà
giao tiếp đòi hỏi
* trong hội thoại, cần chú ý nói không thiếu, không
thừa.
Ghi nhớ 1:
Phương châm về lượng trong giao tiếp là: Nói phải có nội
dung.Nội dung phải đáp ứng đúng yêu cầu của cuộc giao

tiếp, không thiếu, không thừa.
II. Phương châm về chất
1. Bài tập 1
+ Phê phán tính nói khoác
- Có 2 lời thoại của anh ta là những thông tin không đúng
HOẠT ĐỘNG 3
HS đọc “ Quả bí khổng lồ”
? Câu chuyện phê phán điều gì?
Vì sao em biết điều đó?

* GV hướng dẫn HS tìm hiểu cách
trả lời 1 số trường hợp cụ thể.
- Nếu không biết chắc vì sao bạn
nghỉ học  có nên nói là bạn bị
ốm không?
- Nếu không có bằng chứng mà
nói bạn xấu có được không?

? Từ đó em tự rút ra được bài học
gì?
GV: Những điều nên tránh ấy
chính là để đảm bảo chất lượng
thông tin =› p/c về chất

HOẠT ĐỘNG
sự thật.

* Tránh :
+ Nói những điều mà mình không tin là đúng sự thật.
+ Nói những điều mình không chác chắn + Nói những điều

mình không có bằng chứng xác thực.
* Bài học rút ra: - Nên nói đúng sự thật.
- Những lời nói sai sự thật có thể sẽ gây ra hậu quả khôn
lường.
2. Ghi nhớ 2
Phương châm về chất là: Không nói những điều mà mình
không tin là đúng hoặc không có bằng chứng xác thực.
III. Luyện tập
Bài 1 : Phân tích lỗi
a) Từ “ gia súc” nghĩa “ thú nuôi trong nhà” =› thừa cụm từ
“ nuôi trong nhà”
b) Tất cả các loài chim đều có 2 cánh.
=› thừa cụm từ “có 2 cánh”

Bài 2. =› P/c về chất.
HS đọc kỹ các bài tập trong SGK.
GV cho HS tự lập suy nghĩ.
Gọi HS lên bảng giải quyết từng
bài tập
Bài 3. Vi phạm p/c về lg.
Bài 4.
a) Tính xác thực của thông tin chưa được kiểm chứng.
b) Việc nhắc lại nội dung đã cũ là do chủ ý của người nói.
D. Củng cố : Các P/c hội thoại ?
E. Hướng dẫn học :
- BT4
- Chuẩn bị bài
- Sử dụng một số bp NT trong VBTM