Tiết 40 :MIÊU TẢ NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ pdf

Tiết 40 : MIÊU TẢ NỘI TÂM TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
A. Mục tiêu cần đạt
- Hs hiểu vai trò của miêu tả nội tâm và mối quan hệ giữa nội tâm với ngoại hình
trong khi kể chuyện.
- Rèn luyện kỹ năng kết hợp kể chuyện với miêu tả nội tâm n/v
B. Chuẩn bị
- Sgk, sgv, thiết kế
- Bảng phụ
C. Tiến trình tổ chức các hoạt động
1. Kiểm tra : Trong VB tự sự việc sử dụng yếu tố miêu tả ntn, có ý nghĩa gì ? BT 2
(Tr 92. sgk.)
2. Giới thiệu bài : Miêu tả n/v – miêu tả ngoại hình
- miêu tả nội tâm.
Vai trò quan trọng của miêu tả nội tâm n/v.
3. Bài mới
Hoạt động giáo viên - học sinh Nội dung cần đạt
Hoạt động 1
Hs đọc BT 1.
Hs đọc lại đoạn trích “Kiều ở lầu
NB”
I. Tìm hiểu yếu tố miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
Bài 1. Đoạn “Kiều ở lầu NB”
a.
* Những câu thơ Tả cảnh: 4 câu đầu “Trước lầu dặm
Hs trao đổi thảo luận các câu hỏi
a (Tr 117 sgk)
? Dấu hiệu nào cho thấy đoạn
đầu tả cảnh, đoạn sau tả nội tâm?

( Đoạn sau : tả suy nghĩ của
Kiều: . Nàng thầm nghĩ về thân

phận cô đơn, bơ vơ nơi đất
khách, nghĩ về cha mẹ quê nhà )

Gv nêu câu hỏi b
Hs suy nghĩ trả lời.



Gv nêu câu hỏi c.
Hs trao đổi nhóm đôi trả lời





kia”
* Những câu thơ tả tâm trạng: Bẽ bàng:
“ Tưởng người dưới nguyệt…”
“ Xót người tựa cửa…”
* Những câu thơ vừa tả cảnh vừa tả tâm trạng: 8 câu cuối.


b. Mối quan hệ giữa ~ câu tả cảnh với việc thể hiện nội
tâm n/v.
+ Những câu thơ tả cảnh :- không thuần tuý tả cảnh, mà còn
gợi ra tâm trạng của nhân vật.
- Để miêu tả nội tâm.
- Vừa tả trực tiếp vừa tả gián tiếp.
c. Tác dụng của miêu tả nội tâm
- Nhằm khắc hoạ chân dung tinh thần của n/vật

- Tái hiện ~ trăn trở dằn vặt, ~ rung động tinh vi trong tư
tưởng tình cảm của n/v. (Những điều này nhiều khi không
thể tái hiện được bằng ngoại hình)
→ Tác dụng: khắc hoạ rõ nét cảnh ngộ, số phận, tâm lý,
tính cách nv

Hs đọc đoạn văn. Nhận xét cách
miêu tả nội tâm n/v.


? Qua các btập trên hãy nhận xét
thế nào là miêu tả bên ngoài, mtả
nội tâm ? Cho VD ?
VD Quá niên trạc ngoại tứ tuần
* Gv chốt vấn đề
* Gv lưu ý học sinh :- n/v văn
học dân gian → n/v chức năng
→ chỉ có miêu tả bên ngoài.
+ Hs đọc nghi nhớ






Bài 2.
- Miêu tả nội tâm n/v lão Hạc : đau khổ, dằn vặt vì bán con
Vàng
- Cách miêu tả gián tiếp : thông qua nét mặt, cử chỉ, hành
động.

* Kết luận.
+ Miêu tả bên ngoài : cảnh vật thiên nhiên, ngoại hình con
người
→ cảm nhận trực tiếp = các giác quan.
+ Miêu tả nội tâm : ~ suy nghĩ, tình cảm, diễn biến tâm
trạng của n/vật → tưởng tượng, óc suy luận phong phú và
lôgich

* Ghi nhớ. Miêu tả nội tâm là tái hiện những tình cảm,
cảm xúc, diễn biến tâm trạng của nhân vật. Đó là biện pháp
quan trọng để xây dựng nhân vật, làm cho nhân vật hiện lên
sinh động hơn.
+ Có thể miêu tả nội tâm trực tiếp bằng cách diễn tả ý
nghĩ, cảm xúc, tình cảm của nhân vật.
+ Cũng có thể gián tiếp bằng miêu tả cảnh vật, nét mặt, cử


Hoạt động 2
Bài 1. Hs làm việc cá nhân –
trình bày miệng trước lớp

Hs làm việc cá nhân bài 2.
Gv đọc bài mẫu

chỉ, trang phục của nhân vật.
II. Luyện tập
Bài 1
Chú ý ~ câu mtả nội tâm Kiều
Nỗi mình thêm tức
mặt dày”

Bài 2.
Đóng vai Kiều kể đoạn báo ân báo oán
Chú ý tâm trạng Kiều lúc gặp HThư
D. Củng cố – dặn dò :
- Phân biệt miêu tả bên ngoài và mtả nội tâm, mối quan hệ?
- Làm bài tập còn lại
- Chương trình địa phương phần Văn