TIẾT 119 : CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆ
N
(hoặc đoạn trích)
A. Mục tiêu
- HS biết cách viết bài NL về tp’ truyện
- Rèn luyện kĩ năng rèn luyện về các bước khi làm bài NL về các tác phẩm truyện,
cách tổ chức triển khai luận điểm
B. Chuẩn bị
- Soạn bài
- Bảng phụ ghi kết quả thảo luận
C. Khởi động
1. Kiểm tra: Thế nào là NL về tác phẩm? Yêu cầu của một bài NL về tp’
2.Bài mới:
D. Tiến trình các hoạt động
Hoạt động 1
HS đọc 4 đề bài SGK tr 64 - 65
GV nêu câu hỏi a, b tr 65
Yêu cầu HS thảo luận
HS suy nghĩ - trao đổi cặp đôi
HS trả lời - nhận xét
GV đưa ra kết quả thảo luận
I. Đề bài NL về tác phẩm truyện
* Đề SGK
a. Các vấn đề nghị luận
Đề 1: Thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ
Đề 2: Diễn biến cốt truyện
Đề 3: Thân phận Kiều
Đề 4: Đời sống tình cảm gia đình trong chiến tranh
Hoạt động 2
Học sinh đọc đề bài
HS thảo luận trao đổi để tìm hiểu đề
và tìm ý
b.
- Suy nghĩ: xuất phát từ sự cảm hiểu để đề xuất nhận xét
đánh giá về tp’
- Phân tích: xuất phát từ việc phân tích tp’ (cốt truyện,
nhân vật, sự việc, tình tiết ) để nêu ra nhận xét đánh giá
về tác phẩm
II. Các bước làm bài NL về tp’ truyện (hoặc đoạn
trích)
* Đề: Suy nghĩ về n/v ông Hai trong truyện ngắn “Làng”
của Kim Lân
Bước 1: Tìm hiểu đề và tìm ý
* Tìm hiểu đề
- Thể loại: NL về 1 NV trong tác phẩm truyện
- Nội dung: Tình yêu làng thống nhất với lòng yêu nước
* Tìm ý
- Phẩm chất điển hình của nhân vật: tình yêu làng gắn bó
hoà quện lòng yêu nước (nét mới trong đời sống tinh
thần của người nông dân trong KCCP)
- Các biểu hiện của phẩm chất điển hình:
+ Các tình huống bộc lộ tình yêu làng, yêu đất nước
HS đọc dàn bài SGK.
Trình bày dàn bài chung của bài văn
nghị luận về tp’ truyện?
HS đọc phần MB.
? Khi viết phần MB có cần lập luận
không? có các cách lập luận ntn?
HS dựa vào SGK trình bày các LĐ
phần TB
HS tập viết đoạn 1 phần TB
+ Các chi tiết nghệ thuật (tâm trạng, lời nói, cử chỉ hành
động ) chứng tỏ tình yêu làng yêu nước
+ ý nghĩa của tình cảm mới mẻ ấy.
B. Dàn bài
C. Viết bài
* Đoạn MB
- Đi từ khái quát đến cụ thể (từ nhà văn đến tác phẩm đến
nhân vật)
- Nêu trực tiếp suy nghĩ về nhân vật
* Đoạn TB
(1) Tình yêu làng gắn bó với lòng yêu nước
+ Khi nghe tin giữ : Cổ ông lão nghẹn ắng, da mặt tê rân
rân
+ Ông đau đớn dằn vặt khổ tâm day dứt và bị ám ảnh bởi
tin giữ
+ Ông sung sướng tột cùng khi nghe tin cải chính, sung
sướng trên cả sự mất mát của riêng ông “tây nó đốt nhà
tôi rồi ”
* Đoạn KB
Trình bày cách viết phần kết bài
Bước 4 có mục đích ý nghĩa gì ?
Qua BT trên em hãy trình bày các
bước làm bài văn NL về tác phẩm
truyện?
HS đọc ghi nhớ.
D. Kiểm tra và sửa chữa văn bản
* Ghi nhớ
II. Luyện tập
Đề: Suy nghĩ của em về truyện ngắn “Lão Hạc” của Nam
Cao
* MB: Giới thiệu Nam Cao - truyện ngắn “Lão Hạc” -
suy nghĩ của em
HS viết tiếp MB trực tiếp
E. Củng cố - dặn dò: Luyện tập làm bài nghị luận về tác phẩm truyện.