De cuong chi tiet (3 tin chi) doc

KHOA TÀI CHÍNH NHÀ NƯỚC
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT

1. Tên môn học: Lý thuyết Tài chính – Tiền tệ
2. Giảng viên: Trương Minh Tuấn
3. Bậc đào tạo: Đại học Hệ đào tạo: Chính quy Khóa 35
4. Thời lượng: 3 tín chỉ
5. Điều kiện tiên quyết :
- Kinh tế vĩ mô.
- Kinh tế vi mô.
6. Mô tả vắn tắt học phần:
Học phần trình bày những kiến thức cơ bản như: Lý luận cơ bản về tài chính và cấu trúc
hệ thống tài chính; lý luận cơ bản về tiền tệ; khái quát những nội dung cơ bản các khâu
trong hệ thống tài chính: tài chính công, tài chính doanh nghiệp, các định chế tài chính
trung gian, tín dụng và lãi suất, hoạt động thị trường tài chính.
7. Mục tiêu:
Qua học phần, sinh viên hiểu và nhận thức những kiến thức lý luận cơ bản về tài chính,
tiền tệ, ngân hàng và thị trường tài chính trong nền kinh tế thị trường, làm nền tảng ứng
dụng và nghiên cứu các môn nghiệp vụ thuộc khối ngành Kinh tế - Quản trị Kinh doanh.
8. Phương pháp giảng dạy:
- Bài giảng của giảng viên;
- Thảo luận nhóm và làm bài tập tại lớp;
- Thuyết trình theo nhóm.
9. Phương pháp đánh giá :
- Đánh giá quá trình 30% gồm các phần:
 Bài tập (thảo luận) nhóm
 Bài kiểm tra cá nhân (40 câu trắc nghiệm, 1 câu tự luận – thời gian 45 phút –
được sử dụng tài liệu)
 Thuyết trình (theo đề tài trong đề cương), tiểu luận (những đề tài tự chọn
theo nội dung môn học) (làm theo nhóm)
 Chuyên cần học tập

( Tỷ trọng của các thành phần sẽ được thông báo vào buổi học cuối)
- Thi hết môn 70%
 Trắc nghiệm – không sử dụng tài liệu.
(Hình thức dự kiến: 70 câu trắc nghiệm – thời gian 60 phút)
Tổng cộng 100%
10. Tài liệu
10.1 : Tài liệu chính thức
- Giáo trình Nhập Môn Tài Chính Tiền Tệ Chủ biên PGS.TS Sử Đình Thành và TS Vũ
Thị Minh Hằng Chủ biên, xuất bản 2008.
10.2. Tài liệu tham khảo:
- Tiền tệ ngân hàng và thị trường tài chính; NXB Khoa học Kỹ thuật 1994 (Frederic S.
Mishkin).
- Giáo trình Lý thuyết Tài chính – Tiền tệ; Chủ biên PGS.TS Nguyễn Hữu Tài; Trường
Đại học Kinh tế Quốc dân Hà nội, 2007.
- Tạp chí Tài chính và Tạp chí Phát triển Kinh tế các số trong năm 2008 và 2009.
11. Đề cương
Chương 1: LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH
1. Tiền đề ra đời và phát triển tài chính
2. Bản chất của tài chính
2.1. Nguồn tài chính
2.2. Bản chất tài chính
3. Chức năng của tài chính
3.1. Huy động nguồn lực tài chính
3.2. Phân bổ nguồn lực tài chính
3.3. Kiểm tra tài chính
4. Hệ thống tài chính
4.1. Khái niệm và cơ cấu hệ thống tài chính
4.2. Đặc trưng các khâu tài chính
Chương 2: NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ TIỀN TỆ
1. Lịch sử ra đời và phát triển tiền tệ

2. Bản chất và chức năng của tiền tệ
2.1. Bản chất
2.2 Chức năng
3. Cung cầu tiền tệ
3.1. Cầu tiền tệ
3.2. Cung tiền tệ
4. Lạm phát
Chương 3: TÀI CHÍNH CÔNG VÀ CHÍNH SÁCH TÀI KHÓA
I. Lý luận cơ bản về tài chính công
1. Sự ra đời và phát triển tài chính công
1.1. Tài chính công cổ điển
1.2. Tài chính công hiện đại
2. Khái niệm và đặc điểm của tài chính công
2.1. Khái niệm
2.2. Đặc điểm
2.3. Vai trò
3. Vai trò tài chính công
II. Ngân sách nhà nước
1. Khái niệm và đặc điểm NSNN
2. Tổ chức hệ thống ngân sách nhà nước
3. Cân đối thu- chi NSNN
4. Thu NSNN
5. Chi NSNN
III. Hệ thống các quỹ tài chính khác của nhà nước
1. Sự tồn tại khách quan các qũy tài chính của nhà nước
2. Hệ thống các quỹ tài chính của nhà nước
2.1. Quỹ dự trữ quốc gia
2.2. Bảo hiểm xã hội
2.3. Quỹ bảo hiểm y tế
2.4. Các quỹ hỗ trợ tài chính khác của nhà nước

IV. Chính sách tài khóa
Chương 4: TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
1. Bản chất và vai trò tài chính doanh nghiệp
1.1. Doanh nghiệp và các đặc trưng của doanh nghiệp
1.2. Bản chất tài chính doanh nghiệp
1.3. Vai trò
2. Cấu trúc tài chính trong doanh nghiệp
2.1. Khái niệm và nhân tố ảnh hưởng đến cấu trúc tài chính của doanh
nghiệp
2.2. Cấu trúc về vốn tài sản kinh doanh
2.2.1. Tài sản cố định
2.2.2. Tài sản lưu động
2.2.3. Đầu tư tài chính
2.3. Cấu trúc về nguồn vốn tài trợ hoạt động
3. Thu nhập và phân phối lợi nhuận
3.1. Thu nhập
3.2. Phân phối lợi nhuận

Chương 5: CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH TRUNG GIAN
1. Khái niệm , đặc điểm và phân loại các định chế tài chính trung gian
2. Vai trò của các tđịnh chế tài chính trung gian
3. Đặc điểm cơ bản của một số định chế tài chính trung gian
Chương 6: TÍN DỤNG VÀ LÃI SUẤT
1. Khái niệm và đặc điểm tín dụng
2. Vai trò tín dụng
3. Các hình thức tín dụng cơ bản trong nền kinh tế
3.1 Tín dụng thong mại
3.2 Tín dung ngân hàng
3.3 Tín dụng nhà nước
3.4 Tín dụng thuê mua

3.5 Tín dung tiêu dùng
4. Lãi suất
4.1. Khái niệm và một số loại lãi suất (lãi suất danh nghĩa; lãi suất
thực; lãi suất hoàn vốn; lãi suất hiện hành)
4.3. Các loại công cụ nợ và hiện giá
4.2. Phân biệt lãi suất và tỷ suất lợi tức của công cụ nợ
4.3. Cấu trúc rủi ro của lãi suất và cấu trúc kỳ hạn của lãi suất
4.4. Cơ chế hình thành và các nhân tố ảnh hưởng đến lãi suất
Chương 7: HỆ THỐNG NGÂN HÀNG
1. Sự hình thành và phát triển hệ thống ngân hàng
2. Ngân hàng thương mại
2.1.Chức năng của ngân hàng thương mại
2.2 Phân loại ngân hàng thương mại
2.3 Quản lý và sử dụng vốn của ngân hàng thương mại
3. Ngân hàng trung ương
3.1 Mô hình tổ chức NHTW
3.2 Bản chất và chức năng của NHTW
4. Chính sách tiền tệ
4.1 Khái niệm chính sách tiền tệ
4.2 Mục tiêu của chính sách tiền tệ
4.3 Các công cụ của chính sách tiền tệ
Chương 8: THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH
1. Sự ra đời và phát triển thị trường tài chính
2. Khái niệm và phân loại thị trường tài chính
2.1. Khái niệm
2.2. Phân loại
3. Thị trường tiền tệ
3.1. Khái niệm và phân loại
3.2. Các công cụ
3.3. Các chủ thể

3.4. Các nghiệp vụ cơ bản
4. Thị trường vốn
4.1. Khái niệm và cơ cấu
4.2. Thị trường chứng khoán
5. Vai trò của thị trường tài chính
12. Lịch học
Ngày
Số tiết :
NỘI DUNG GIẢNG DẠY
(Tên chương, phần , phương
pháp giảng dạy)
Tài liệu đọc Chuẩn bị của sinh viên Ghi
chú
Ngày 1
4 tiết
Lý Luận cơ bản về phạm trù tài
chính
- Bản chất của tài chính
- Chức năng tài chính
- Hệ thống tài chính
Hướng dẫn sinh viên chuẩn bị tìm
hiểu: Hệ thống tài chính Việt Nam
– Ưu và nhược điểm trong các bộ
phận của hệ thống tài chính (1)
- Giáo trình Nhập
môn Tài chính –
Tiền tệ; NXB Lao
động XH 2008
(Sử Đình Thành)
- Tạp chí Ngân

hàng số 20 tháng
10/2008
- Đọc trước các tài liệu:
Lý Luận cơ bản về
phạm trù tài chính; tự
nghiên cứu khái niệm về
phạm trù tài chính; sự ra
đời và phát triển phạm
trù tài chính
- Phân nhóm và chuẩn bị
bài thuyết trình (1)
Ngày 2
Số tiết
4
Lý luận cơ bản về tiền tệ
- Bản chất và chức năng tiền tệ
- Cung cầu tiền tệ
Hướng dẫn sinh viên chuẩn bị tìm
hiểu:
- Tình hình lạm pháp của Việt
Nam (2)
- Chính sách tài khóa và kích
cầu (3.1) Quan hệ giữa lạm
phát với chính sách tài khóa
của Việt Nam (3.2)
- Giáo trình Nhập
môn Tài chính –
Tiền tệ; NXB Lao
động XH 2008
(Sử Đình Thành)

- Giáo trình Lý
thuyết Tài chính –
Tiền tệ Chủ biên
PGS.TS Nguyễn
Hữu Tài; Trường
Đại học Kinh tế
Quốc dân Hà nội.
- Tạp chí Phát triển
kinh tế và Tạp chí
Tài chính xuất bản
2008 (liên quan
đến các bài viết về
lạm phát)
- Đọc trước các tài liệu:
Lý luận cơ bản về tiền
tệ; tự nghiên cứu khái
niệm về phạm trù tiền
tệ; sự ra đời và phát
triển phạm trù tiền tệ;
- Chuẩn bị bài thuyết
trình tình huống nghiên
cứu (2).
Ngày 3
Số tiết
4
Tài Chính công và chính sách
tài khóa
- Khái niệm, đặc điểm tài chính
công
- Ngân sách Nhà nước

Nhắc nhở về các đề tài thuyết trình
- Giáo trình Nhập
môn Tài chính –
Tiền tệ; NXB Lao
động XH 2008
(Sử Đình Thành).
- Giáo trình Lý
thuyết Tài chính –
Tiền tệ Chủ biên
PGS.TS Nguyễn
Hữu Tài; Trường
Đại học Kinh tế
Quốc dân Hà nội.
- Đọc trước các tài liệu :
Tài Chính công và
chính sách tài khóa; tự
nghiên cứu: các quỹ tài
chính của nhà nước;
chính sách tài khóa.
- Chuẩn bị bài thuyết
trình (3)
- Tạp chí Phát triển
kinh tế và Tạp chí
Tài chính xuất bản
2008 (liên quan
đến các bài viết về
lạm phát)
Ngày 4
Số tiết
4

Thảo luận và thuyết trình các chủ
đề:
1. Hệ thống tài chính Việt Nam –
Ưu và nhược điểm trong các bộ
phận của hệ thống tài chính.
2. Tình hình lạm pháp của Việt
Nam.
3. Chính sách tài khóa và kích cầu.
Quan hệ giữa lạm phát với chính
sách tài khóa của Việt Nam
- Làm việc nhóm và
chuẩn bị bài thuyết
trình;
- Thống nhất kịch bản.
Ngày 5
Số tiết
4
Tài chính doanh nghiệp
- Cấu trúc tài chính doanh
nghiệp
- Cấu trúc nguồn vốn tài trợ kinh
doanh
Thảo luận tại lớp một vài
tình huống mà GV gợi ý.
- Giáo trình Nhập
môn Tài chính –
Tiền tệ; NXB Lao
động XH 2008
(Sử Đình Thành).
- Giáo trình Lý

thuyết Tài chính –
Tiền tệ Chủ biên
PGS.TS Nguyễn
Hữu Tài; Trường
Đại học Kinh tế
Quốc dân Hà nội.
- Báo điện tử Tuổi
trẻ cuối tuần
27/01/08. Cùng
nhau đọc báo
‘Chuyện lãi lỗ các
đại gia Mỹ’ Báo
điện tử
vneconomy.vn
(Ngày 5 tháng 2
năm 09 )

- Đọc trước các tài liệu :
Tài chính doanh
nghiệp; tự nghiên cứu
khái niệm, vai trò tài
chính doanh nghiệp; thu
nhập doanh nghiệp.

Ngày 6
Số tiết
4
Trung gian tài chính
- Vai trò trung gian tài chính
trong nền kinh tế

- Các loại hình trung gian tài
chính
Tín dụng
- Giáo trình Nhập
môn Tài chính –
Tiền tệ; NXB Lao
động XH 2008
(Sử Đình Thành).
- Tiền tệ ngân hàng
- Đọc trước các tài liệu:
Trung gian tài chính; tự
nghiên cứu khái niệm,
phân loại và đặc điểm
trung gian tài chính.
- Tra cứu trên trang web
- Khái niệm tín dụng; Các hình
thức tín dụng
Trao trên lớp trên cơ sở hướng
dẫn của giáo viên:
- Hệ thống trung gian tài
chính của Việt Nam.
- Thông tin bất cân xứng
và thị trường tài
chính; NXB Khoa
học Kỹ thuật 1994
(Frederic S.
Mishkin)

www.sbv.gov.vn/
về hệ thống các tổ chức tín

dụng Việt Nam
…
Ngày 7
Số tiết
4
Lãi suất
- Khái niệm lãi suất; các loại
công cụ nợ và hiện giá
- Phân biệt lãi suất thực – lãi
suất danh nghĩa; lãi suất – tỷ
suất lợi tức của công cụ nợ.
- Cơ chế hình thành lãi suất
Hướng dẫn sinh viên chuẩn bị tìm
hiểu:
- Nguyên nhân khủng hoảng
tín dụng dưới chuẩn tại Mỹ
(4)
- Giáo trình Nhập
môn Tài chính –
Tiền tệ; NXB Lao
động XH 2008
(Sử Đình Thành).
- Giáo trình Lý
thuyết Tài chính –
Tiền tệ Chủ biên
PGS.TS Nguyễn
Hữu Tài; Trường
Đại học Kinh tế
Quốc dân Hà nội.
- Tiền tệ ngân hàng

và Thị trường TC.
NXB Khoa học
Kỹ thuật 1994
(Frederic S.
Mishkin)
- Đọc trước các tài liệu:
Tín dụng và lãi suất; tự
nghiên cứu vai trò tín
dụng; các nhân tố ảnh
hưởng đến lãi suất; cấu
trúc rủi ro và cấu trúc kỳ
hạn của lãi suất.
- Các bài tập lãi suất theo
hướng dẫn của giảng
viên.
- Chuẩn bị bài tập nghiên
cứu (theo phân công và
hướng dẫn của giáo
viên)
Ngày 8
Số tiết
4
Hệ thống ngân hàng
- Chức năng của ngân hàng
thương mại
- Quản lý và sử dụng vốn của
ngân hàng thương mại.
- Chính sách tiền tệ và các công
cụ của chính sách tiền tệ
Hướng dẫn sinh viên chuẩn bị tìm

hiểu:
- Quản trị tài chính trong
NHTM ở Việt Nam(5)
- Mô hình tổ chức NHTƯ và
liên hệ với VN (6)
- Giáo trình Nhập
môn Tài chính –
Tiền tệ; NXB Lao
động XH 2008
(Sử Đình Thành).
- Giáo trình Lý
thuyết Tài chính –
Tiền tệ Chủ biên
PGS.TS Nguyễn
Hữu Tài; Trường
Đại học Kinh tế
Quốc dân Hà nội.
- Tiền tệ ngân hàng
và Thị trường TC.
NXB Khoa học
Kỹ thuật 1994
(Frederic S.
Mishkin)
- Đọc trước các tài liệu:
Ngân hàng thương mại
và ngân hàng trung
ương; tự nghiên cứu sự
hình thành và phát triển
hệ thống ngân hàng;
phân loại ngân hàng

thương mại; mô hình
ngân hàng trung ương .
- www.sbv.gov.vn/ tra
cứu mục các tổ chức tín
dụng phần báo cáo tài
chính thường niên của
NH. ACB, Sacombank.
Phương Đông.
- Xem lịch sử ra đời và cơ
cấu tổ chức Ngân hàng
Nhà Nước Việt Nam
Ngày 9
Số tiết
4
- Kiểm tra giữa kỳ - Kiểm tra theo ca do
GV thông báo
Ngày
10
Số tiết
4
Thảo luận và thuyết trình về các
chủ đề:
4. Nguyên nhân khủng hoảng tín
dụng dưới chuẩn tại Mỹ
5. Quản trị tài chính trong NHTM
ở Việt Nam
6. Mô hình tổ chức NHTƯ và liên
hệ với VN
- Làm việc nhóm và
chuẩn bị bài thuyết

trình;
- Thống nhất kịch bản.
Ngày
11
Số tiết
4
Thị trường tài chính
- Thị trường tiền tệ
- Thị trường vốn
Thảo luận trên lớp theo hướng
dẫn giáo viên:
- Thị trường chứng khoán
Tp.HCM và Hà nội
- Giáo trình Nhập
môn Tài chính –
Tiền tệ; NXB Lao
động XH 2008
(Sử Đình Thành).
- Giáo trình Lý
thuyết Tài chính –
Tiền tệ Chủ biên
PGS.TS Nguyễn
Hữu Tài; Trường
Đại học Kinh tế
Quốc dân Hà nội.
- Tiền tệ ngân hàng
và Thị trường TC.
NXB Khoa học
Kỹ thuật 1994
(Frederic S.

Mishkin)
- Đọc trước các tài liệu:
Thị trường tài chính; tự
nghiên cứu sự hình
thành và phát triển thị
trường tài chính; vai trò
thị trường tài chính.
- Tra cứu trên các trên
web để lấy thông tin về
hoạt động thị trường
chứng khoán của Việt
Nam:
/> /> />