TIẾT 102
DÙNG CỤM CHỦ VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
Mục tiêu cần đạt
Giúp HS:
- Nắm được khái niệm cụm C - V với tư cách là 1 kết cấu ngôn ngữ.
- Nắm được cách dùng cụm C - V làm thành phần câu như chủ ngữ, vị ngữ, bổ
ngữ, định ngữ.
Các bước lên lớp:
1. Ổn định
2. Kiểm tra
Có mấy cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động?
Cho VD
3. Bài mới
Hoạt động 1
Tìm hiểu thế nào là dùng
cụm C - V để mở rộng câu.
I. Thế nào là
dùng cụm C - V
để mở rộng câu.
G. Viết VD lên bảng
VD: Văn chương gây cho ta
những tình cảm ta không có,
luyện những tình cảm ta sẵn
có.
? Tìm cụm D trong câu
văn?
? Phân tích cấu tạo của
những cụm D và cấu tạo
của phụ ngữ trong mỗi cụm
D?
- 2 cụm D
- Trung tâm: I/cảm
- Phụ ngữ chỉ lg: những
- Phụ ngữ đứng sau: cụm C -
V.
? Qua việc tìm hiểu VD,
hãy rút ra kết luận về việc
sử dụng cụm D.
* Ghi nhớ 1:
SKG/68
Hoạt động 2:
G - Treo bảng phụ VD
II/68
H. Quan sát, đọc
II. Các trường
hợp dùng cụm C -
V để mở rộng
câu.
? Hãy tìm các cụm C - V
và cho biết vai trò của
chúng trong câu?
- Cụm C - V "Chị Ba đến"
đóng vai trò chủ ngữ.
- Cụm "Tinh thần rất hăng hái"
vị ngữ.
Cụm "Trời sinh… lá sen"
đóng vai phụ ngữ trong cụm
D.
- Cụm CMT8 thành công là
phụ ngữ trong cụm D.
G: Như vậy, các C, V các
phụ ngữ trong cụm D, cụm
Đ, cụm T đều có thể được
cấu tạo bằng cụm C - V.
? Qua việc tìm hiểu VD
hãy rút ra kết luận?
*Ghi nhớ 2: SGK
Hoạt động 3:
Tìm cụm C - V làm thành
1. Cụm C - V làm định ngữ
2. Cụm C - V làm V
III. Luyện tập
Bài tập 1:
phần câu hoặc thành phần
cụm từ trong các câu dưới
đây. Cho biết trong mỗi
câu cụm C - V làm thành
gì?
3. Cụm C - V làm định ngữ
- Cụm C - V làm bổ ngữ (Đảo
C - V)
4. Cụm C - V làm CV
Cụm C - V làm BN
Theo em khái niệm cụm C
- V có đồng nhất với C và
V của câu hay không?
Không
Bài tập 3
Cụm C - V được in đậm
trong câu văn: "Đất nước ta
đang chuyển biến/nên còn
nhiều khó khăn" làm thành
phần gì trong câu"
- Vị ngữ, bổ ngữ
Chủ ngữ, định ngữ.
Hãy viết một đoạn văn (5-
7) tự chọn nội dung. Gạch
chân cụm C - V dùng để
mở rộng câu.
Hướng dẫn học tập: - Nắm vững nội dung bài học
- Tìm hiểu trước bài "TKC về phép lập luận giải thích.