skkn mới nhất skkn phát huy tính tích cực học tập của học sinh thông qua tiết bài tập lịch sử 7

PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC HỌC TẬP CỦA HỌC SINH
THƠNG QUA TIẾT BÀI TẬP LỊCH SỬ 7
A-

ĐẶT VẤN ĐỀ

I-

Lý do chọn đề tài.

Hiện nay, do nhiều nguyên nhân khách quan, hầu hết Hs và GV đều chưa có
quan niệm đúng về Bài tập lịch sử, cho rằng học lịch sử chỉ cần học thuộc sự kiện,
một trong những trở ngại lớn của học sinh THCS khi học bộ môn lịch sử đặc biệt
là lịch sử thế giới, là không nhớ được sự kiện, dễ nhầm lẫn, địa điểm, năm tháng,
con người.
Thực ra bài tập lịch sử có vai trị quan trọng đối với việc học tập của học
sinh, nó khơng chỉ có tác dụng giúp học sinh nắm vững, hiểu sâu và hoàn thiện
kiến thức cơ bản của bài mà còn nâng cao hiểu biết của các em, rèn luyện những
kỉ năng cần thiết như: Hiểu, ghi nhớ sự kiện, vẽ bản đồ, sơ đồ, đồ thị… lập các
bảng niên biểu lịch sử, giải quyết tốt những vấn đề lịch sử đặt ra. Mặt khác BTLS
cịn phát huy tính độc lập, rèn luyện trí thơng minh, óc sáng tạo và khêu gợi hứng
thú học tập của HS.
Vấn đề đặt ra ở đây là hướng dẫn HS làm bài tập như thế nào để nâng cao
được trình độ tư duy lịch sử, nắm vững được kiến thức và phát huy được tính tích
cực, chủ động , hứng thú học tập của HS trong học tập .
II-

Mục đích nghiên cứu

- Giúp HS nắm vững kiến thức lịch sử sau khi học xong 1 bài, 1 chương, hay
1 phần kiến thức lịch sử

- Phát huy tính tích cực học tập cho các em, từ đó các em đam mê hơn trong
việc học bộ môn lịch sử.
- Làm cho tiết học bớt khô khan, nhàm chán, nặng nề trở nên nhẹ nhàng, sinh
động, hấp dẫn, hiệu quả. Đồng thời tạo cho các em hứng thú trong giờ học, góp
phần rèn luyện cho học sinh những kỷ năng cơ bản của bộ môn.
Trang 1

download by :


III-

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu là bắt nguồn từ thực trạng dạy và học lịch
sử : đối với tiết bài tập lịch sử ở trường THCS nói riêng .Trong q trình giảng
dạy và học tập thực tế ở Trường THCS hiện nay, đối với những tiết BTLS chưa
được chú trọng, thậm chí có nhiều GV bỏ qua, hoặc dạy một cách sơ sài, cho có và
mang tính chiếu lệ, nên chưa phát huy được hiệu quả của tiết dạy.
Trước thực trạng đó, với tư cách là một GV trực tiếp giảng dạy bộ môn, tôi
mạnh dạn đưa ra một số biện pháp giảng dạy áp dụng cho tiết BTLS ở chương
trình lịch sử lớp 7.
Đối với bộ môn lịch sử 7, số lượng tiết BTLS được bố trí khá nhiều, và
thường rơi vào cuối phần, chương. Trong khi đó khối lượng kiến thức lớn, GV và
cả học sinh nếu khơng có kế hoạch và sự định hướng bài tập ở cuối tiết học trước,
thì trong thời lượng 45’ HS sẽ khơng có thể giải quyết được một số lượng bài tập
tương đương với một lượng kiến thức của 1 phần hay 1 chương. Và tiết BTLS sẽ là
nỗi sợ hãi của HS vì học sinh sợ sẽ phải giải quyết một số lượng bài tập có thể nói
là quá nhiều đối với các em.
Tuy nhiên để thực hiện có hiệu quả và giúp HS hứng thú hơn với tiết BTLS

thì GV phải có sự định hương, chọn lọc nội dung kiến thức, đảm bảo trong một tiết
học, đặc biệt là qua tiết học kích thích được hứng thú học tập của các em, giúp các
em củng cố và nắm được một cách logic những nội dung kiến thức đã được học
qua 1 phần, 1 chương.
IV-Phương pháp nghiên cứu.
Mục tiêu
BTLS không phải chỉ là những câu hỏi trong SGK, lại không phải là những
lời dặn dò chung chung của GV vào cuối giờ học, vì BTLS có nội dung rộng hơn
câu hỏi kiểm tra, địi hỏi thời gian, cơng sức và trí tuệ của HS nhiều hơn và tác
dụng, kết quả của nó cũng cao hơn.
BTLS được xây dựng trên cơ sở một sự kiện quan trong, một bài học hay cả
một quá trình . Nó vừa phù hợp với năng lực nhận thức của HS lại vừa có yêu cầu
Trang 2

download by :


skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

cao đối với các em nhằm củng cố vững chắc bài học, tiếp tục hồn thiện kiến thức
giáo dục, tính chuyên cần trong học tập, đặc biệt là phát huy năng lực nhận thức
của HS.
Tài liệu và phương tiện dạy học
1-

Sách GV lịch sử 7: Bộ GD & ĐT

2-

Thiết kế bài giảng lịch sử 7

3-

Sách Bài tập lịch sử 7

4-

Hướng dẫn học và ôn tập lịch sử 7

5-

Tư liệu lịch sử 7

6-

Học và thực hành theo chuẩn kiến thức kĩ năng lịc sử 7

7- Hướng dẫn trả lời câu hỏi và bài tập lịch sử 7
V-

Nội dung:

Chuẩn bị:
1- Đối với học sinh
-Tất cả đều phải có sách giáo khoa
- Ở nhà học sinh phải soạn trước nội dung câu hỏi mang tính khái quát do
giáo viên đã nêu ở cuối tiết học trước và dựa vào hệ thống câu hỏi có sẵn ở cuối
mỗi phần (học sinh có thể ghi phần trả lời của mình vào tập giấy nháp hoặc chuẩn
bị sẵn bài tập ở vở bài tập).
- Các tổ trưởng, nhóm trưởng kiểm tra việc chuẩn bị bài ở nhà của thành viên

nhóm mình. Chấm, cộng điểm cho bạn theo hướng dẫn của GV.
2- Đối với Giáo viên:
Bài tập lịch sử có nhiều loại khác nhau, thể hiện tính đa dạng phong phú như
chính bản thân lịch sử, đối tượng tiếp thu là học sinh, lớp đại trà nên có đủ trình độ
HS giỏi, khá, trung bình, yếu, kém (Học sinh trường tơi cơng tác được bố trí theo
đại trà)
-Nếu muốn việc hướng dẫn làm BTLS cho HS có hiệu quả, GV phải chuẩn bị
chu đáo các việc như sau:
Trang 3
skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

download by :


skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

-Ngoài việc tuân thủ các nguyên tắc sư phạm như: Giải quyết các yêu cầu cụ
thể của bài học mà việc phát huy tính tích cực của HS là chính. Trong lúc làm bài
tập HS biết tự kiểm tra và đánh giá. Phải bám sát chương trình SGK, phù hợp với
trình độ, yêu cầu học tập của HS. Tiến hành một cách phong phú, đa dạng trong
phần học trên lớp, khi trình bày mới củng cố, ơn tập và kiểm tra… chủ yếu khơi
dậy sự suy nghĩ của HS một cách thông minh, sáng tạo kết hợp học với hành… Thì
người GV phải lựa chọn BTLS phù hợp cho từng đối tượng HS để tạo hứng thú
cho HS yếu, kém. Bên cạnh đó, ngay từ đầu năm, để tạo khơng khí thi đua sơi nổi,
phù hợp với tâm lý HS THCS, GV phải hướng dẫn Hs cách chấm diểm thi đua cho
mỗi câu hỏi để cộng them vào đua hoặc cho điểm trừ nếu bạn không làm các bài
tập đã được giao. Nhìn chung, các em đều dành được điểm thưởng, vì các câu hỏi
trong BTLS đều đã được học, các em chỉ cần củng cố, ôn lại kiến thứ đã học một
cách dễ dàng.
Thực nghiệm sư phạm

BTLS có nhiều loại khác nhau như câu hỏi trắc nghiệm (kiểm tra việc nắm
kiến thức), bài tập nhận thức, bài tập thực hành bộ môn (vẽ bản đồ, các loại đồ
dung trực quan quy ước…) vận dụng kiến thức đã học vào đời sống. Trong chuyên
đề này , tôi muốn đề cập đến một tiết bài tập lịch sử ở bộ môn lịch sử 7.
B- GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I-

Cơ sở lí luận:

Mơn lịch sử có vị trí rất quan trọng trong việc giáo dục tình cảm, tình yêu
quê hương đất nước, giáo dục cho học sinh ý thức biết trân trọng những gì cha ơng
ta đã làm nên. Từ đó, mà giáo dục cho học sinh biết giữ dìn, phát huy những truyền
thống tốt đẹp của dân tộc
II-

Cơ sở thực tiễn

Trong lịch sử 4000 năm dựng nước và giữ nước, với nhiều biến cố thăng trầm
của lịch sử, nhưng nhờ có truyền thống yêu nước, sức mạnh đoàn kết của dân tộc
tạo nên sức mạnh để nhân dân ta đã giành được độc lập dân tộc và đưa đất nước
ngày càng phát triển . Do đó, việc giáo dục lịng u nước cho học sinh phổ thông
Trang 4
skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

download by :


skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

là hết sức quan trọng, thông qua bài học lịch sử mà người giáo viên thổi hồn lịch

sử vào các em, Từ đó mà hình thành cho học sinh nhân cách, cũng như thái độ, tư
tưởng, tình cảm về cội nguồn lịch sử.
Từ những kiến thức học tập ở lớp, SGK, bài giảng, người GV còn phải hướng
dẫn các em tìm hiểu thêm về các nguồn tài liệu khác ,nhằm bổ sung kiến thức lịch
sử, cũng như tạo cho các em cách tìm tịi, mở rộng phạm vi học tập, nghiên cứu .
Từ đó mà mở rộng kiến thức tạo cho các em làm quen với những phương pháp học
tập mới, phát huy tính tích cực của các em. Kết hợp học đi đôi với hành, nhằm
giúp các em hiểu sâu sắc hơn về các sự kiện, nội dung lịch sử mà các em đã được
học và tìm hiểu.
III-

Thực trạng dạy học bộ môn lịch sử ở trường chúng tôi

Lịch sử là một bộ mơn có ý nghĩa vơ cùng quan trọng trong việc cung cấp,
bổ sung những kiến thức về khoa học tự nhiên và xã hội, nhất là đối với việc giáo
dục thế hệ trẻ, nhằm bồi dưỡng cho học sinh tinh thần yêu quê hương, dân tộc. Từ
đó mà hình thành nhân cách con người , có ý thức trân trọng, giữ dìn và phát huy
những truyền thống lịch sử, mà cha ông ta đã dày công vun đắp. Giúp học sinh
hiểu được cội nguồn dân tộc, từ đó mà có những việc làm, hành động cụ thể, thiết
thực để tô them truyền thống cha ông.
Tuy nhiên, trong thực tế giảng dạy ở trường hiện nay, những tiết BTLS lại
chưa được chú trọng, thậm chí có nhiều GV bỏ qua, hoặc thực hiện một cách loa
qua, chiếu lệ. Chưa thực sự đầu tư soạn giảng cho tiết BTLS, một số GV chưa thực
sự tâm huyết với bộ mơn, tạo sự gị bó, nhàm chán trong việc lĩnh hội kiến thức.
Mặt khác về hình thức và phương pháp tiến hành cho các tiết vẫn theo lối cũ. GV
tái hiện, nhắc lại những kiến thức lịch sử, học sinh chỉ ngồi nghe, mà khơng xác
định, định hình được nội dung . Khơng gây được hứng thú cho HS, vì GV chưa
chuẩn bị chu đáo, chưa giám mạnh dạn tổ chức các trò chơi trong tiết dạy, chưa bắt
kịp với sự đổi mới phương pháp dạy và học. Vì vậy, không gây được hứng thú học
tập của các em, một số học sinh chỉ ngồi nghe một cách thụ động.

Trang 5
skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

download by :


skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

Đối với bộ môn lịch sử lớp 7, số lượng tiết BTLS khá nhiều, thường là cuối
chương, phần. Nên đây cũng được xem như một tiết học nhằm tái diễn và khắc sâu
những nội dung kiến thức được học trong 1 chương, hay 1phần. Vì vậy, để tiết
BTLS có hiệu quả Gv cần có kế hoạch, định hướng cho học sinh . Từ đó mà học
sinh có sự chuẩn bị chu đáo, khi đến lớp, mỗi cá nhân, nhóm học sinh đều muốn
thể hiện mình.
IV-

Phương pháp

Muốn phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh thông qua hệ thống bài
học lịch sử, mỗi GV chúng ta phải thay đổi phương pháp dạy học, sao cho phù hợp
với nhu cầu học tập của học sinh. Từ đó, tạo cho các em sự hứng thú muốn tìm
hiểu, học hỏi cũng như lôi cuốn các em vào bài học bộ môn lịch sử, địi hỏi Gv
phải có thời gian, sự chuẩn bị chu đáo, đặc biệt là cung cấp cho các em một số
dạng bài tập, câu hỏi để các em chủ động giải quyết trước. Khi đến lớp, các em hào
hứng bước vào tiết học, làm cho giờ học them sinh động, hấp dẫn. Có thể áp dụng
một cách linh hoạt các phương pháp giáo dục trong một tiết dạy.
Ở đây, bản thân tôi là người trực tiếp giảng dạy bộ môn lịch sử, để thực hiện
tốt tiết BTLS cũng như có hiệu quả, tơi mạnh dạn đưa ra một số phương pháp
nhằm phát huy tính tích cực của học sinh qua giờ hcoj lịch sử:
Trước khi chuẩn bị có tiết BTLS,bản thân tơi phải có kế hoạch trước cho học

sinh, đó là cho các em một số dạng bài tập, vừa cho cá nhân vừa cho nhóm:
Hệ thống câu hỏi có nhiều loại: có câu hỏi trắc nghiệm, có câu hỏi tái hiện,
tìm hiểu, lựa chọn đúng sai…. Hệ thống câu hỏi mang tính chất bao hàm nội dung
kiến thức của 1 chương,hay 1 phần kiến thức đã học: phù hợp với khả năng của các
em. Hầu hết các em đều giải quyết được
Ví dụ: Chương trình lịch sử lớp 7 - Tiết Làm bài tập lịch sử.
Các dạng bài tập như sau:
1 - Dạng 1: Câu hỏi nhanh

Trang 6
skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

download by :


skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

* Mục đích: Nhớ được những sự kiện và nhân vật lịch sử tiêu biểu trong các
bài, chương , phần mà các em đã được học.
Với dạng câu hỏi này sẽ luyện trí nhớ cho học sinh, phát triển tư duy, tạo
hứng thú, nỗ lực, thi đua học tập giữa các tổ:
* Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị gói câu hỏi nhỏ, chủ yếu liên quan đến các
kiến thức trong quá trình học các em đã được học. Là những câu hỏi đố vui lien
quan đến sự kiện, nhân vật, các địa danh lịch sử.
* Cách tiến hành: Chia học sinh ra thành 3tổ, 4 tổ, tùy vào số lượng cũng
như cách bố trí chỗ ngồi của HS. Cho HS thi đua giữa các tổ, mỗi tổ chuẩn bị
phiếu học tập để ghi đáp án.Sau khi tiến hành xong hoạt động, các tổ trình bày kết
quả của mình. Tổ nào trả lời đúng được nhiều câu hơn, đúng hơn tổ đó sẽ thắng.
Ví dụ:
1- Ai là người có cơng dẹp loạn 12 sứ quân ? Đáp án: ĐINH BỘ LĨNH

2-Người được cử làm chỉ huy cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống
(1075- 1077) ?

Đáp án: LÝ THƯỜNG KIỆT

3- Người thầy được trọng dụng nhất thời Trần ? Đáp án: CHU VĂN AN
4-Văn Miếu Thăng long được xây dựng vào năm nào ? Đáp án: NĂM 1070
5- Bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta là ? Đáp án: BỘ LUẬT HÌNH THƯ
2 - Dạng 2: Dạng câu hỏi chọn đáp án đúng
* Mục đích: Nhớ được những sự kiện và nhân vật lịch sử tiêu biểu
Với dạng câu hỏi này sẽ luyện sự nhanh trí cho HS phát triển tư duy, tạo hứng
thú, nỗ lực, thi đua trong học tập giữa các tổ, nhóm.

Trang 7
skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

download by :


skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

* Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị gói câu hỏi nhỏ, câu hỏi có 4 đáp án, Hs sẽ
chọn đáp án đúng nhất
* Cách tiến hành: Hoạt động cả lớp, khi GV trình chiếu câu hỏi, HS sẽ thi
đua phát biểu hoặc chỉ định HS trả lời.
Với dạng câu hỏi này giờ học rất sôi động, lôi cuốn hầu hết học sinh tham gia,
nhằm giúp HS nhớ lại và khắc sâu được những kiến thức cơ bản đã học.
Ví dụ: 1-Năm 1054, nhà Lý đổi tên nước là :
A. Đại Cồ Việt

B. Đại Việt

C . Đại Nam

D . Việt Nam

2-“ Ngồi yên đợi giặc không bằng đem quân đánh trước để chặn thế mạnh
của giặc ” . Đó là câu nói của ai ?
A. Lý Thương Kiệt

B. Trần Thủ Độ

C. Trần Quốc Tuấn

D . Lý Công Uẩn

3- Nhà Trần được thành lập vào tháng, năm nào ?
A. Năm 968

B. Năm 1225

C . Tháng 12- 1225

D . Tháng 12- 1226

4- “ Đầu thần chưa rơi xuống đất xin bệ hạ đừng lo”, Là câu nói của ai ?
A. Trần Bình Trọng
C. Trần Quốc Tuấn

B. Trần Thủ Độ

D . Trần Thánh Tông

5- Vua Trần mở Hội nghi Diên Hồng, mời các bô lão có uy tín trong cả
nước bàn cách đánh giặc vào năm ?
A. Năm 1258

B. Năm 1259
Trang 8

skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

download by :


skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

C . Năm 1285

D . Năm 1295

3 - Dạng 3: Dạng câu hỏi cho thời gian điền sự kiện
* Mục đích: Nhớ được những sự kiện và nhân vật lịch sử tiêu biểu
Với dạng câu hỏi này sẽ luyện sự nhanh trí cho HS phát triển tư duy, tạo hứng
thú, nỗ lực, thi đua trong học tập giữa các tổ, nhóm.
* Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị hệ thống câu hỏi, những sự kiện tiêu biểu,
các mốc thời gian
* Cách tiến hành: Hoạt động cả lớp, chia học sinh thành nhóm , khi GV trình
chiếu câu hỏi, HS sẽ trả lời trả lời câu hỏi vào phiếu học tập .
Ví dụ: Hoàn thành niên biểu lịch sử ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên. GV cho
thời gian, HS tìm sự kiện tương ứng điền vào

Thời gian

Sự kiện lịch sử

Tháng 1- 1258

Ba vạn quân Mông Cổ tiến vào xâm lược nước ta lần thứ nhất

Cuối tháng

50 vạn quân Nguyên do Thaots Hoan chỉ huy tràn vào xâm
lược Đại Việt

1- 1285
Tháng 5- 1285

Quân nhà Trần đánh bại quân Nguyên ở Tây Kết, hàm Tử,
Chương Dương

Tháng 1- 1288

Thoát Hoan chia quân làm 3 đạo tiến vào chiếm đóng Thăng
Long

Tháng 4- 1288

Chiến thắng Bạch Đằng

Trang 9

skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

download by :


skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

4- Dạng 4: Dạng câu hỏi nhận biết, so sánh
- Em hãy trình bày tổ chức quân đội, pháp luật thời Tiền Lê và thời Lý (Chia
cả lớp thành 2 nhóm và hồn thành phần nội dung được giao)
*Luật pháp và quân đội thời Tiền Lê
* Quân đội :
- Gồm 10 đạo, chia 2 bộ phận:
- Cấm quân ( quân của triều đình)
- Quân địa phương
*Luật pháp và quân đội thời Lý.
Luật pháp:
-Năm1042, nhà Lý ban hành bộ luật Hình Thư .
+ND: Bảo vệ nhàVua,Triều đình,bảo vệ trật tự xã hội và sản xuất nông
nghiệp.
Quân đội:
+ Gồm 2 bộ phận: Cấm quân và quân địa phương.
+ Thực hiện chính sách “ngụ binh ư nông”.
+Gồm các binh chủng: Bộ binh và Thuỷ binh, huấn luyện chu đáo.
-Xây dựng và bảo vệ khối đoàn kết dân tộc.
5- Dạng 5: Dạng câu hỏi nhận biết ở mức độ cao
Ở thời Ngô Đinh, Tiền Lê, lý nước ta phải đương đầu với những cuộc xâm lược nào ( thời gian,
người chỉ huy, kết quả…)?

Đặc điểm

K/chiến chống Tống

K/chiên Chống Tống của Lý Thường

Trang 10
skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

download by :


skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

của Lê Hoàn

Thời Gian

Kiệt

981

Cách đánh

1075->1077

Mai phục , bất ngờ tấn Chủ động, bất ngờ tấn cơng, xây dựng
cơng .

Kết Quả

phịng tuyến, giảng hoà .

Thắng lợi

Ý Nghĩa

Thắng lợi

Bảo vệ được nền độc Củng cố nền độc lập, nhà Tống từ bỏ
lập .

âm mưu xâm lược Đại Việt

* Nêu nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử qua các cuộc kháng chiến ?Nêu
những tấm gương tiêu biểu qua 2 cuộc kháng chiến ?
* Nguyên nhân thắng lợi
-Tinh thần đoàn kết và chiến đấu anh dũng của nhân dân ta ,
-Sự chỉ huy tài tình của Lý Thường Kiệt
* Ý nghĩa:
+ Củng cố nền độc lập tự chủ của dân tộc.
+ Đập tan mộng xâm lược Đại Việt của nhà Tống
* Tấm gương tiêu biểu : Lê Hoàn, Lý Thường Kiệt , Lý Kế Nguyên, Tông
Đản , Lý Thánh Tông .
Trang 11
skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

download by :


skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

*-Nêu cách đánh giặc độc đáo, sáng tạo của Lý Thường Kiệt ?
-Kết thúc chiến tranh bằng phương pháp giảng hồ, để đảm bảo mối quan hệ
bang giao hịa hiếu giữa 2 nước.Không làm tổn thương danh dự của nước lớn. Đảm
bảo nền hịa bình lâu dài .
-Tấn cơng trước để tự vệ ,
- Khích lệ tinh thần của Quân ta bằng bài thơ thần ,XD phịng tuyến Sơng, Như
Nguyệt ,bất ngờ tấn công , kết thúc
Học sinh về nhà chuẩn bị trước bài học, giải quyết bài tập mà GV giao, đa số
các em đều giải quyết và nắm được cơ bản nội dung, vì phần kiến thức các em đã
được học. Khi đến lớp các cá nhân, nhóm xung phong thể hiện kiến thức của mình
dụng
6-Dạng 6: Trị chơi ơ chữ bí mật
GV chuẩn bị hệ thống câu hỏi ô chữ ( hàng ngang)
1-Tên tướng giặc

chui vào ống đồng cho qn lính khiêng chạy về nước:

THỐT HOAN
2-Tác giả của “Bình ngơ đại cáo “ là ? NGUYỄN TRÃI
3-Sơng nào ở nước ta đã ghi dấu 3 lần đánh bại quân xâm lược ?
SÔNG BẠCH ĐẰNG
4-Ai là người chỉ huy quân ta đánh bại đoàn thuyền lương của giặc ?
TRƯƠNG VĂN HỔ
Ngồi ra giáo viên cịn sử dụng các loại băng hình trình chiếu các hình ảnh, các
đoạn phim tài liệu cho học sinh xem, sau đó giáo viên đặt câu hỏi, học sinh sẽ dựa
vào đoạn băng hình đã được xem giải quyết được vấn đề đặt ra. Học sinh rất hứng
thú, tích cực, linh hoạt, làm cho tiết học sinh động, giảm bớt căng thẳng, đạt hiệu
quả cao.
V-Kết quả đạt được

Trang 12
skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

download by :


skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

Sau khi áp dụng các bước tiến hành của một tiết BTLS vào tiết học, đa số
học sinh đã nắm được kiến thức cơ bản, vận dụng vào làm BTLS , kết quả học tập
của các em được nâng lên, ý thức học tập được cải thiện, học sinh ham học hỏi, tìm
tịi những nguồn tài liệu mới bổ sung cho bài học, thu hút được các em đam mê, và
u thích hơn với việc học tập bộ mơn.
Với sự kết hợp, áp dụng các phương pháp dạy học một cách phù hợp, linh hoạt
trong các bước tiến hành vừa gây được hứng thú học tập đối với các em vừa góp
phần vào việc đổi mới phương pháp giảng dạy trong dạy học ở trường THCS nói
chung và đối với bộ mơn lịch sử nói riêng, nhằm đáp ứng nhu cầu nâng cao chất
lượng dạy và học.
Đối với HS qua quá trình áp dụng tiết BTLS qua các dạng câu hỏi như đã trình
bày ở trên, tơi nhận thấy trong HS có sự chuyển biến rõ rệt, các em tích cực tìm
hiểu, giải quyết tốt các vấn đề đặt ra. Vì thế tạo được sự sinh động cho tiết học, bớt
cứng nhắc, khơ khan. Các em u thích hơn đối với bộ mơn
Qua q trình áp dụng, bản thân tơi thấy kết quả đạt được như sau:
Lớp Tổng
số

Đầu năm

Cuối HKI

Cuối KHII

Học sinh Học

Học sinh Học

Học sinh Học

khơng

khơng

khơng

sinh

thích học thích
tiết BTLS

7A

7B

40

39

sinh

thích học thích

sinh

thích học thích

học tiết tiết BTLS

học tiết tiết BTLS

học tiết

BTLS

BTLS

BTLS

25

15

13

27

5

35

62,5%

37,5%

32,5%

67,5%

12,5%

87,5%

27

12

14

25

17

32

69,2%

30,8%

35,8%

64,2%

43,5%

56,5%

30

11

18

23

13

28

Trang 13
skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

download by :


skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

7C

7D

41

40

73%

27%

44%

56%

31,7%

68,3%

28

12

15

25

9

31

70%

30%

37,5%

62,5%

22,5%

77,5%

C- KẾT LUẬN:
1- Kết luận
Trong quá trình giảng dạy bộ mơn lịch sử, tơi nhận thấy học sinh có hứng thú
học tập hơn, tích cự chủ động hơn trong học tập. từ đó mà lĩnh hội được kiến thức.
Tiết học nhẹ nhàng, học sinh làm chủ được kiến thức bớt căng thẳng, học sinh
thích thú hơn với tiết học, học sinh khơng cịn áp lực với tiết bài tập lịch sử .Qua
đó cũng rèn luyện được cho học sinh kỷ năng lĩnh hội kiến thức, kỹ năng phát triển
tư duy, học sinh khơng chỉ học, tìm hiểu những kiến thức cơ bản trong sách giáo
khoa, bài giảng mà cịn tìm tịi nhiều nguồn tài liệu trên internet như: Băng hình,
tranh ảnh, những đoạn phim lịch sử …giúp học sinh củng cố, khắc sâu được các
sự kiện lịch sử.
Việc sử dụng hệ thống các dạng câu hỏi, bài tập để tiến hành một tiết BTLS
một cách linh hoạt, sáng tạo. Bằng việc giải quyết một cách logic các câu hỏi đặt
ra, giúp học sinh, nắm và củng cố hệ thống kiến thức một cách tốt nhất, nhằm giúp
học sinh nắm bài tốt hơn. Đa số học sinh nắm bài tốt, nâng cao được chất lượng
dạy và học . Qua tiết học cũng rèn luyện thêm kĩ năng sống cho HS.
Theo bản tân tơi, muốn làm được điều đó địi hỏi người giáo viên phải thực sự
tâm huyết, u nghề, ln tìm tòi, đổi mới các phương pháp để áp dụng vào bài
giảng, lôi cuốn được học sinh vào học tập. Học sinh sẽ chủ động tìm hiểu bài.
2- Kiến nghị:

Muốn học sinh u thích bộ mơn lịch sử, trước hết người thầy giáo phải ln
tìm tịi, đổi mới phương pháp giảng dạy, để thu hút, lơi cuốn được các em u
thích bộ môn.
Trang 14
skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

download by :


skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7

skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7skkn.moi.nhat.skkn.phat.huy.tinh.tich.cuc.hoc.tap.cua.hoc.sinh.thong.qua.tiet.bai.tap.lich.su.7