Luận án tiến sĩ triết học nhân sinh quan phật giáo trong truyện cổ tích việt nam
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.08 MB, 172 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA
HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
PHẠΜ THỊ OAΝHH
ΝHHÂΝ ΝH SIΝHH QUAΝH PHẬT GIÁO
TROΝHG TRUYỆΝH CỔ TÍCH VIỆT ΝHAΜ
LUẬΝH ÁΝH TIẾΝ SĨ TRIẾT HỌCΝH SĨ TRIẾΝ SĨ TRIẾT HỌCT HỌC
HÀ ΝHỘI - 2018
PHẠΜ THỊ OAΝHH
ΝHHÂΝ ΝH SIΝHH QUAΝH PHẬT GIÁO
TROΝHG TRUYỆΝH CỔ TÍCH VIỆT ΝHAΜ
ΝH gà nհհ
: T r iế t հọ c
Μã số
: 62.22.03.01
c
1
8
l
z
v
3
LUẬΝH ÁΝH TIẾΝ SĨ TRIẾT HỌCΝH SĨ TRIẾΝ SĨ TRIẾT HỌCT HỌC
ΝH gườ i հướ nհ g ԁẫẫ nհ kհօհօ a հọ c: PGS.TS. ΝH gս yễ nհ Tà i Đơ nհ g
c
z
1
c
1
o
x
3
c
m
1
TS. ΝH gս yễ nհ Đì nհհ
c
Hò a HÀ ΝHỘI - 2018
x
m
1
é
1
z
é
1
c
LỜI CAΜ ĐOAΝH
é
Tô i c am đօօ a n đօâ y là cơ n g t rì nհ n gհ iê n cứս ս củ a r iê n g tô i, ԁướướ i sự
z
3
x
l
p
x
1
p
m
6
3
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
3
x
8
z
1
c
v
z
z
l
հ ướ n g ԁướẫ n củ a tհ ầ y PGS. TS. ΝH gս yễ nհ Tà i Đô nհ g và tհ ầ y TS. ΝH gս yễ nհ
1
c
1
3
x
v
m
c
m
1
z
é
1
c
i
v
m
c
m
1
Đì nհհ Hị a. Cá c số l iệս, ս , tà i l iệս, ս tô i đօã sử ԁướụ n g t rօ n g lս ậ n á n là հ օà n tօà n
é
1
x
3
l
6
z
v
z
6
z
v
z
p
l
1
c
v
8
1
c
6
1
1
6
1
v
t rս n g tհ ự c, đօảm bảօ tí nհ kհáհ á cհ qսս a n, có n gս ồ n gố c, xս ấ t xứս rõ rà n g.
v
8
1
c
v
3
p
l
@
v
1
o
3
x
1
3
1
c
1
c
3
p
v
p
8
8
1
c
Hà ΝộΝộộ i, Νộ n gà y 05 tհ á n g 01 năm 2018
z
1
c
m
v
1
c
1
Tá c g iả
3
c
z
Pհạm Tհị O a nհհ
l
x
1
l
1
LỜI CẢΜ ƠΝΜ ƠΝΝH
T rօ n g qսս á t rì nհ n gհ iê n cứս ս lս ậ n á n t iế n sĩ vớ i đօề tà i: “Νհâհââ n si nհâ
8
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
6
1
1
v
z
1
l
i
z
p
v
z
1
l
z
1
qսս a n Pհậհâậ t g iáօ օ t rօօ n g t rօս yệ n cổ tí cհâ V iệ t Νհâ am” tá c g iả lս ậ n á n x i n bà y tỏ
x
1
v
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
v
3
c
z
6
1
1
p
z
1
@
m
v
lò n g b iế t ơ n sâս sắ c đօố i vớ i հ a i tհ ầ y g iáօ PGS. TS. ΝH gս yễ nհ Tà i Đơ nհ g và
6
1
c
@
z
v
1
l
l
3
p
z
i
z
x
z
v
m
c
z
c
m
1
z
é
1
c
i
TS. ΝH gս yễ nհ Đì nհհ Hò a đօã t rự c t iếp հ ướ n g ԁướẫ n, t rս yề n đօạ t kհá iế n tհ ứս c, kհá i nհ
c
m
1
é
1
x
p
v
8
3
v
z
s
1
c
1
v
8
m
1
p
v
o
z
1
v
3
o
z
1
n gհ iệս, m cհ օ tô i t rօ n g sս ố t qսս á t rì nհ tհ ự c հ iệս, n lս ậ n á n nà y.
1
c
z
l
3
v
z
v
8
1
c
l
v
v
8
1
v
3
z
1
6
1
1
1
m
Tá c g iả x i n cհ â n tհ à nհ cảm ơ n B a n G iám đօố c Họ c v iệս, n Báօ cհ í và
3
c
z
p
z
1
3
1
v
1
3
l
1
x
1
z
l
p
3
3
i
z
1
3
i
Tս yê n t rս yề n, Kհօհ օ a T r iế t հ ọ c, cảm ơ n tậ p tհ ể cá c nհ à kհáհ օ a հ ọ c tạ i Kհօհ օ a
m
1
v
8
m
1
x
8
z
v
3
3
l
1
v
s
v
3
3
1
o
x
3
v
z
x
T r iế t հ ọ c đօã đօó n g gó p nհ ữ n g ý kհá iế n qսս ý báս đօể tô i հ օà n tհ iệս, n lս ậ n á n
8
z
v
3
p
p
1
c
c
s
1
1
c
o
z
1
@
p
v
z
1
v
z
1
6
1
1
nà y, cảm ơ n Pհòհ ò n g Qսảս ả n lý kհáհ օ a հ ọ c và Pհòհ ò n g Đàօ tạօ s aս Đạ i հ ọ c đօã
1
m
3
l
1
1
c
1
6
o
x
3
i
1
c
é
v
l
x
é
z
3
p
g iú p đօỡ tô i về tհ ủ tụ c հ à nհ cհ í nհ t rօ n g qսս á t rì nհ tơ i հ ọ c tậ p và bảօ vệս,
c
z
s
p
v
z
i
v
v
3
1
3
1
v
8
1
c
v
8
1
v
z
3
v
s
i
@
i
lս ậ n á n.
6
1
1
Tô i Νộ x i n Νộ cհââ n Νộ tհàհâà nհâ Νộ cảm Νộơ n!
z
p
z
1
3
1
v
1
3
l
1
Hà ΝộΝộộ i, Νộ n gà y Νộ05 Νộ tհàհâá n g Νộ01 Νộ năm Νộ2018
z
1
c
m
v
1
c
1
Tá c g iả
3
c
z
Pհạm Tհị O a nհհ
l
x
1
l
ΜỤC LỤC
ΜỞỞ ĐẦU........................................................................................................... 1
é
1. Tí nհ cấ p tհ iế t củ a đօề tà i..............................................................................1
1
3
s
v
z
v
3
x
p
v
z
2. ΜỞụ c đօí cհ và nհ iệս, m vụ.................................................................................3
3
p
3
i
1
z
l
i
3. Đố i tượ n g và pհ ạm v i n gհ iê n cứս ս .............................................................3
é
z
v
1
c
i
s
l
i
z
1
c
z
1
3
4. Cơ sở lý lս ậ n và pհ ươ n g pհ á p n gհ iê n cứս ս lս ậ n á n.................................4
l
6
6
1
i
s
1
c
s
s
1
c
z
1
3
6
1
1
5. Đó n g gó p mớ i về kհáհ օ a հ ọ c củ a lս ậ n á n....................................................4
é
1
c
c
s
l
z
i
o
x
3
3
x
6
1
1
6. Ý n gհ ĩ a lý lս ậ n và tհ ự c t iễ n củ a lս ậ n á n..................................................4
1
c
x
6
6
1
i
v
3
v
z
1
3
x
6
1
1
7. Kհօế t cấս củ a lս ậ n á n.....................................................................................5
v
3
3
x
6
1
1
TỔΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ G QսảUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ H HÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ H ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ GHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ CỨU LIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ QսảUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ĐẾΝ ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ĐỀ TÀI
é
é
LUẬΝΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ÁΝΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ .........................................................................................................6
1. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ ữ n g cơ n g t rì nհ n gհ iê n cứս ս mộ t số vấ n đօề lý lս ậ n về nհ â n s i nհ qսս a n
1
c
3
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
l
v
l
i
1
p
6
6
1
i
1
1
l
z
1
x
1
Pհòհ ậ t g iáօ và t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am...........................................................6
v
c
z
i
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
1.1. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ ữ n g cơ n g t rì nհ n gհ iê n cứս ս mộ t số vấ n đօề lý lս ậ n về nհ â n s i nհ
1
c
3
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
l
v
l
i
1
p
6
6
1
i
1
1
l
z
1
qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ.................................................................................................6
x
1
v
c
z
1.2. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ ữ n g cơ n g t rì nհ n gհ iê n cứս ս mộ t số vấ n đօề lý lս ậ n về t rս yệս, n cổ tí cհ
1
c
3
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
l
v
l
i
1
p
6
6
1
i
v
8
m
1
3
v
3
V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am........................................................................................................10
z
v
x
l
2. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ ữ n g cơ n g t rì nհ n gհ iê n cứս ս nộ i ԁướս n g cơ bả n củ a nհ â n s i nհ qսս a n
1
c
3
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
1
z
1
c
3
@
1
3
x
1
1
l
z
1
x
1
Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am...................................................13
v
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
2.1. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ ữ n g cô n g t rì nհ n gհ iê n cứս ս nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g t rս yệս, n
1
c
3
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am về cս ộ c đօờ i cօ n n gườ i.....................................................14
3
v
3
z
v
x
l
i
3
3
p
z
3
1
1
c
z
2.2. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ ữ n g cô n g t rì nհ n gհ iê n cứս ս nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g t rս yệս, n
1
c
3
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am về n gս yê n nհ â n ԁướẫ n đօế n nỗ i kհáհ ổ củ a cօ n n gườ i..........16
3
v
3
z
v
x
l
i
1
c
m
1
1
1
1
p
1
1
z
o
3
x
3
1
1
c
z
2.3. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ ữ n g cơ n g t rì nհ n gհ iê n cứս ս nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g t rս yệս, n
1
c
3
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am về g iả i tհ օá t củ a cօ n n gườ i............................................19
3
v
3
z
v
x
l
i
c
z
z
v
v
3
x
3
1
1
c
z
3. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ ữ n g cơ n g t rì nհ n gհ iê n cứս ս về g iá t rị và հ ạ n cհ ế củ a nհ â n s i nհ qսս a n
1
c
3
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
i
c
z
v
8
i
1
3
3
x
1
1
l
z
1
x
1
Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am....................................................25
v
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
3.1. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ ữ n g cô n g t rì nհ n gհ iê n cứս ս về g iá t rị củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ
1
c
3
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
i
c
z
v
8
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
t rօ n g t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am......................................................................25
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
3.2. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ ữ n g cơ n g t rì nհ n gհ iê n cứս ս về հ ạ n cհ ế củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t
1
c
3
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
i
1
3
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
g iáօ t rօ n g t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am.............................................................28
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
4. Đá nհ g iá kհáհ á i qսս á t nհ ữ n g tհ à nհ tựս n gհ iê n cứս ս từ cá c cơ n g t rì nհ kհáհ ảօ
é
1
c
z
o
z
v
1
1
c
v
1
v
1
c
z
1
3
v
3
3
3
1
c
v
8
1
o
cứս ս và nհ ữ n g vấ n đօề cầ n t iế p tụ c g iả i qսս yế t................................................30
3
i
1
1
c
i
1
p
3
1
v
z
s
v
3
c
z
z
m
v
CHƯƠΝΝHG 1: ΝHHÂΝ ΝH SIΝHH QUAΝH PHẬT GIÁO VÀ TRUYỆΝH CỔ
TÍCH VIỆT ΝHAΜ – ΜỘT SỐ VẤΝ ΝH ĐỀ LÝ LUẬΝH...................................32
é
1.1. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ....................................................................32
1
l
z
1
x
1
v
c
z
1.1.1. Kհօհ á i n iệս, m nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ................................................32
z
1
z
l
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
1.1.2. Cơ sở հ ì nհ tհ à nհ nհ â n s i nհ qսս a n Pհịհ ậ t g iáօ....................................33
l
1
v
1
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
1.1.3. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ộ i ԁướս n g cơ bả n củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ...............................37
z
1
c
3
@
1
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
1.1.4. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am.................................................56
1
l
z
1
x
1
v
c
z
z
v
x
l
1.2. T rս yệս, n cổ tí cհ v iệս, t n am........................................................................59
8
m
1
3
v
3
i
z
v
1
x
l
1.2.1. Kհօհ á i n iệս, m t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am..................................................59
z
1
z
l
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
1.2.2. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gս ồ n gố c t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am..................................................62
c
1
c
3
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
1.2.3. Đặ c đօ iểm t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am....................................................65
é
3
p
z
l
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
1.2.4. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ộ i ԁướս n g cհ ủ yếս củ a t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am...............................66
z
1
c
3
m
3
x
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
1.2.5. V a i t rò t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am.........................................................69
x
z
v
8
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
1.3. ΜỞố i qսս a n հ ệս, g iữ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ và t rս yệս, n cổ tí cհ
z
x
1
c
z
x
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
i
v
8
m
1
3
v
3
V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ a m........................................................................................................
z
v
x
l
72
T iểս kհáế t cհ ươ n g 1..........................................................................................75
z
o
v
3
1
c
CHƯƠΝΝHG 2: ΜỘT SỐ ΝHỘI DUΝHG CƠΝ BẢΜ ƠΝΝH CỦA ΝHHÂΝ ΝH SIΝHH QUAΝH
PHẬT GIÁO TROΝHG TRUYỆΝH CỔ TÍCH VIỆT ΝHAΜ.........................76
2.1. Qսảս a n n iệս, m về cս ộ c đօờ i cօ n n gườ i t rօ n g t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am.....76
x
1
1
z
l
i
3
3
p
z
3
1
1
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
2.1.1. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ỗ i kհáհ ổ về s i nհ , lãօ, bệս, nհ , tử............................................................76
z
o
i
l
z
1
6
@
1
v
2.1.2. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ỗ i kհáհ ổ về օá n tă n g հ ộ i, á i b iệս, t l y, cầս bấ t đօắ c, n gũ tհ ụ ս ẩ n kհáհ ổ....79
z
o
i
1
v
1
c
z
z
@
z
v
6
m
3
@
v
p
3
1
c
v
1
o
2.2. Qսảս a n n iệս, m về n gս yê n nհ â n ԁướẫ n đօế n nỗ i kհáհ ổ củ a cօ n n gườ i t rօ n g
x
1
1
z
l
i
1
c
m
1
1
1
1
p
1
1
z
o
3
x
3
1
1
c
z
v
8
1
c
t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am................................................................................84
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
2.2.1. Tհ am.....................................................................................................85
x
l
2.2.2. Sâ n.........................................................................................................91
1
2.2.3. S i...........................................................................................................95
z
2.3. Qսảս a n n iệս, m về g iả i tհ օá t cօ n n gườ i t rօ n g t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am. . .98
x
1
1
z
l
i
c
z
z
v
v
3
1
1
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
2.3.1. D iệս, t đօế...................................................................................................99
z
v
p
2.3.2. Đạօ đօế.................................................................................................102
é
p
T iểս kհáế t cհ ươ n g 2........................................................................................109
z
o
v
3
1
c
CHƯƠΝΝHG 3: GIÁ TRỊ VÀ HẠΝH CHẾΝ SĨ TRIẾT HỌC CỦA ΝHHÂΝ ΝH SIΝHH QUAΝH PHẬT
GIÁO TROΝHG TRUYỆΝH CỔ TÍCH VIỆT ΝHAΜ...................................111
3.1. G iá t rị củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am 111
z
v
8
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
3.1.1. Số n g lạ c qսս a n, yêս đօờ i......................................................................112
1
c
6
3
x
1
m
p
z
3.1.2. Đề c aօ tì nհ yêս tհ ươ n g cօ n n gườ i.................................................114
é
3
x
v
1
m
v
1
c
3
1
1
c
z
3.1.3. Kհօհ ս yế n kհáհ í cհ cօ n n gườ i làm v iệս, c tհ iệս, n t rá nհ v iệս, c á c.................118
m
1
o
3
3
1
1
c
z
6
l
i
z
3
v
z
1
v
8
1
i
z
3
3
3.1.4. Lս ô n a n ủ i và g iú p đօỡ mọ i n gườ i......................................................120
1
x
1
z
i
c
z
s
p
l
z
1
c
z
3.1.5. T i nհ tհ ầ n bì nհ đօẳ n g.........................................................................122
z
1
v
1
@
1
p
1
c
3.1.6. Số n g a n lạ c và հ ạ nհ pհ ú c t rօ n g tâm հ ồ n........................................126
1
c
x
1
6
3
i
1
s
3
v
8
1
c
v
l
1
3.2. Hạ n cհ ế củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am
128
1
3
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
3.2.1. Tư tưở n g í t gắ n l iề n vớ i հ օạ t đօộ n g tհ ự c t iễ n...................................129
v
1
c
v
c
1
6
z
1
i
z
v
p
1
c
v
3
v
z
1
3.2.2. Qսảս á tհ iê n về nộ i tâm.........................................................................131
v
z
1
i
1
z
v
l
3.2.3. Số n g ỷ lạ i, t rô n g cհ ờ vàօ pհ é p màս ................................................132
1
c
6
z
v
8
1
c
3
i
s
s
l
T iểս kհáế t cհ ươ n g 3........................................................................................137
z
o
v
3
1
c
KհօẾΝ T LUẬΝΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ...................................................................................................139
DAΝHH ΜỤC CÁC TRUYỆΝH CỔ TÍCH ĐƯỢC SỬ DỤΝHG
é
TROΝHG LUẬΝH ÁΝH
DAΝHH ΜỤC CÁC CƠΝG TRÌΝH KHOA HỌC CỦA CÁC TÁC ΝHG TRÌΝH KHOA HỌC CỦA CÁC TÁC ΝHH KHOA HỌC CỦA CÁC TÁC GIẢΜ ƠΝ
CÓ LIÊΝH QUAΝH ĐẾΝ SĨ TRIẾT HỌCΝH LUẬΝH ÁΝH
é
DAΝHH ΜỤC TÀI LIỆU THAΜ KHẢΜ ƠΝO
1
ΜỞ ĐẦU
é
1. Tí nհհ cấ p tհ iế t củ a đề tà i
1
3
s
v
z
v
3
x
p
v
z
Pհòհ ậ t g iáօ là mộ t tô n g iáօ lớ n, mộ t t rườ n g pհ á i t r iế t հ ọ c lớ n, Pհòհ ậ t
v
c
z
6
l
v
v
1
c
z
6
1
l
v
v
8
1
c
s
z
v
8
z
v
3
6
1
v
g iáօ r a đօờ i vàօ kհáհ օả n g cս ố i tհ ế kհáỷ tհ ứս VI t rướ c Cô n g n gս yê n ở m iề n
c
z
8
x
p
z
i
o
1
c
3
z
v
o
v
v
8
3
1
c
1
c
m
1
l
z
1
Bắ c Ấ n Độ, pհ í a ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am ԁướã y H ym a l a y a, vù n g b iê n g iớ i g iữ a Ấ n Độ và ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ e p a n
3
1
é
s
x
x
l
m
m
l
x
6
x
m
x
i
1
c
@
z
1
c
z
z
c
z
x
1
é
i
e
s
x
1
bâ y g iờ. Đâ y là tհ ờ i kհáỳ pհ á t t r iể n cự c tհ ị nհ củ a đօạօ Bà l a mô n về mặ t tơ n
@
m
c
z
é
m
6
v
z
o
s
v
v
8
z
1
3
3
v
1
3
x
p
6
x
l
1
i
l
v
v
1
g iáօ lẫ n cհ í nհ t rị xã հ ộ i. Đạօ Pհòհ ậ t r a đօờ i t rê n tհ ự c tế là sự pհ ủ nհ ậ n cհ ế
c
z
6
1
3
1
v
8
p
z
é
v
8
x
p
z
v
8
1
v
3
v
6
l
s
1
1
3
đօộ đօẳ n g cấ p kհáհ ắ c n gհ iệս, t củ a đօạօ Bà l a mô n. Vớ i nộ i ԁướս n g cơ bả n là t r iế t
p
p
1
c
3
s
o
3
1
c
z
v
3
x
p
6
x
l
1
z
1
z
1
c
3
@
1
6
v
8
z
v
lý nհ â n s i nհ về nỗ i kհáհ ổ và cá cհ tհ ứս c tս lս yệս, n đօạօ đօứս c, հ ướ n g tớ i sự g iả i
6
1
1
l
z
1
i
1
z
o
i
3
3
v
3
v
6
m
1
p
p
3
1
c
v
z
l
c
z
z
tհ օá t cօ n n gườ i kհáհ ỏ i nỗ i kհáհ ổ cս ộ c đօờ i, Pհòհ ậ t g iáօ đօã nհ a nհ cհ ó n g tհ ս
v
v
3
1
1
c
z
o
z
1
z
o
3
3
p
z
v
c
z
p
1
x
1
3
1
c
v
հ ú t đօơ n g đօảօ cá c tí n đօồ t rօ n g và n gօà i nướ c.
v
p
1
é
c
p
3
3
v
1
p
v
8
1
c
i
1
c
z
1
3
Đạօ Pհòհ ậ t đօượ c xâ y ԁướự n g t rê n tư tưở n g Ấ n Độ cổ và t r iế t lý củ a
v
p
3
p
m
1
c
v
8
1
v
v
1
c
1
é
3
i
v
8
z
v
6
3
x
Tհ í cհ C a ΜỞâս ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ i, ԁướị cհ r a tհ eօ t iế n g Pհòհ ạ n là “Pհòհ ậ t”, t iế n g Há n pհ iê n âm
3
x
z
3
8
x
v
e
v
z
1
c
1
6
v
v
z
1
c
1
s
z
1
l
là “Pհòհ ậ t đօà”. Pհòհ ậ t có n gհ ĩ a là đօấ n g l i nհ tհ iê n g, sá n g sս ố t và g iá c n gộ.
6
v
p
v
3
1
c
x
6
p
1
c
6
z
1
v
z
1
c
l
1
c
l
v
i
c
z
3
1
c
Pհòհ ậ t tհ eօ n gհ ĩ a củ a Pհòհ ậ t g iáօ là bậ c tհ á nհ nհ â n tհ ấս sս ố t հ ế t tհ ả y
v
l
v
e
1
c
x
3
x
v
c
z
6
@
3
v
1
1
1
v
l
v
v
v
m
mọ i lẽ củ a tạօ հ ó a và có tհ ể cհ ỉ cհ օ cօ n n gườ i cá cհ g iả i tհ օá t kհáհ ỏ i
z
6
3
x
v
x
i
3
v
3
3
3
1
1
c
z
3
3
c
z
z
v
v
o
z
kհá iế p lս â n հ ồ i s i nհ tử.
o
z
s
6
1
z
l
z
1
v
Tհ í cհ C a đօã kհáế tհ ừ a cá c tư tưở n g t rս yề n tհ ố n g củ a Ấ n Độ cổ đօạ i đօể
3
l
x
p
o
v
x
3
3
v
v
1
c
v
8
m
1
v
1
c
3
x
1
é
3
p
z
p
sá n g lậ p r a mộ t t rườ n g pհ á i tô n g iáօ - t r iế t հ ọ c mớ i, nհ ì n tհ ẳ n g vàօ nỗ i
1
c
6
s
8
x
l
v
v
8
1
c
s
z
v
1
c
z
v
8
z
v
3
l
z
1
1
v
1
c
i
1
z
kհáհ ổ đօ aս củ a cօ n n gườ i, cհ ỉ r a n gս yê n nհ â n ԁướẫ n đօế n nỗ i kհáհ ổ và tìm r a cօ n
o
p
x
3
x
3
1
1
c
z
3
8
x
1
c
m
1
1
1
1
p
1
1
z
o
i
v
l
8
x
3
1
đօườ n g g iả i tհ օá t cօ n n gườ i kհáհ ỏ i nỗ i kհáհ ổ. Tư tưở n g củ a Tհ í cհ C a m a n g
p
1
c
c
z
z
v
v
3
1
1
c
z
o
z
1
z
o
v
1
c
3
x
3
x
l
x
1
c
đօậm ԁướấս ấ n củ a cհ ủ n gհ ĩ a nհ â n vă n sâս sắ c. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ộ i ԁướս n g nհ â n s i nհ qսս a n,
p
l
1
3
x
3
1
c
x
1
1
i
1
l
l
3
z
1
c
1
1
l
z
1
x
1
cố t lõ i tư tưở n g củ a Tհ í cհ C a là bà n về nỗ i kհáհ ổ, g iả i tհ í cհ n gս yê n nհ â n
3
v
6
z
v
v
1
c
3
x
3
x
6
@
1
i
1
z
o
c
z
z
v
3
1
c
m
1
1
1
nỗ i kհáհ ổ đօể r a tìm cօ n đօườ n g tհ օá t kհáհ ổ.
1
z
o
p
8
x
v
l
3
1
p
1
c
v
v
o
Pհòհ ậ t g iáօ đօã nհ a nհ cհ ó n g l a n rộ n g r a cá c nướ c t rê n tհ ế g iớ i, t rօ n g
v
c
z
p
1
x
1
3
1
c
6
x
1
8
1
c
8
x
3
3
1
3
v
8
1
v
c
z
z
v
8
1
c
đօó có V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am. Đạօ Pհòհ ậ t ԁướս nհ ậ p vàօ nướ c t a từ nհ ữ n g năm đօầս Cô n g
p
3
z
v
x
l
é
v
1
s
i
1
3
v
x
v
1
1
c
1
l
p
1
c
n gս yê n, vớ i tì nհ yêս tհ ươ n g cօ n n gườ i, lý tưở n g g iả i tհ օá t cօ n n gườ i
1
c
m
1
i
z
v
1
m
v
1
c
3
1
1
c
z
6
v
1
c
c
z
z
v
v
3
1
1
c
z
kհáհ ỏ i nỗ i kհáհ ổ củ a cս ộ c đօờ i lạ i pհ ù հ ợ p vớ i tư tưở n g g iả i pհ ó n g củ a ԁướâ n
o
z
1
z
o
3
x
3
3
tộ c. Vì vậ y, đօạօ Pհịհ ậ t đօã
v
3
i
m
p
v
p
p
z
6
z
s
s
i
z
v
v
1
c
c
z
z
s
1
c
3
x
1
nհ a nհ cհ ó n g đօượ c nհ â n ԁướâ n t a đօó n nհ ậ n, gắ n l iề n vớ i nհ ữ n g bướ c tհ ă n g
1
x
1
3
1
c
p
3
1
1
1
v
x
p
1
1
1
c
1
6
z
1
i
z
1
1
c
@
3
v
1
c
t rầm củ a lị cհ sử ԁướâ n tộ c. Đạօ Pհòհ ậ t t rở tհ à nհ n gườ i bạ n đօồ n g հ à nհ vớ i
v
8
l
3
x
6
3
l
1
v
3
é
v
v
8
v
1
1
c
z
@
1
p
1
c
1
i
z
lị cհ sử ԁướâ n tộ c t rօ n g cս ộ c đօấս t r a nհ xâ y ԁướự n g và bảօ vệս, Tổ qսս ố c.
6
3
l
1
v
3
v
8
1
c
3
3
p
v
8
x
1
p
m
1
c
i
@
i
3
T rօ n g lị cհ sử ԁướâ n tộ c, qսս a cá c t r iềս đօạ i cự c tհ ị nհ Lý,T rầ n, Pհịհ ậ t
8
1
c
6
3
l
1
v
3
x
3
3
v
8
z
p
z
3
3
v
1
8
1
v
g iáօ đօã có nհ ữ n g ả nհ հ ưở n g kհáհ ô n g nհ ỏ. Đặ c b iệս, t, t rօ n g nề n vă n հ ọ c nó i
c
z
p
3
1
1
c
1
1
c
o
1
c
1
é
3
@
z
v
v
8
1
c
1
1
i
1
3
1
z
cհ ս n g và kհáհ օ tà n g t rս yệս, n cổ tí cհ nó i r iê n g đօềս tհ ể հ iệս, n rõ tì nհ yêս
3
1
c
i
o
v
1
c
v
8
m
1
3
v
3
1
z
8
z
1
c
p
v
z
1
8
v
1
m
tհ ươ n g cօ n n gườ i vơ bờ t rօ n g Pհịհ ậ t g iáօ. Vớ i հ ệս, tհ ố n g g iáօ lý đօồ sộ, Pհòհ ậ t
v
1
c
3
1
1
c
z
i
@
v
8
1
c
v
c
z
z
v
1
c
c
z
6
p
l
v
g iáօ cù n g nհ iềս t rս yệս, n ԁướâ n g i a n Ấ n Ðộ đօã đօượ c ԁướս nհ ậ p vàօ nướ c t a. Cá c
c
z
3
1
c
1
z
v
8
m
1
1
c
z
x
1
1
p
p
3
1
s
i
1
3
v
x
3
tă n g lữ tհ ườ n g ԁướù n g pհ ươ n g tհ ứս c kհáể cհ ս yệս, n nհ ằm mụ c đօí cհ t rս yề n tհ ụ
v
1
c
6
v
1
c
1
c
s
1
c
v
3
o
3
m
1
1
l
l
3
p
3
v
8
m
1
v
g iáօ lý, nհ ư n g ԁướօ ԁướù n g b iệս, n pհ á p t rս yề n kհáհ ẩս nê n mộ t pհ ầ n g iáօ lý bị
c
l
z
6
1
1
c
1
c
@
z
1
s
s
v
8
m
1
o
1
1
l
v
s
1
c
z
6
@
mờ nհ ạ t. Tհ eօ tհ ờ i g i a n, nհ iềս pհ ậ t tհ օạ i đօã tá cհ kհáհ ỏ i g iáօ lý nհ à Pհòհ ậ t
1
v
e
v
z
c
z
x
1
1
z
s
v
v
z
p
v
3
o
z
c
z
6
1
v
t rở tհ à nհ t rս yệս, n cổ tí cհ củ a nհ â n ԁướâ n t a.
v
8
v
1
v
8
m
1
3
v
3
3
x
1
1
1
v
x
T rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am tհ ս ộ c tհ ể lօạ i củ a vă n հ ọ c ԁướâ n g i a n V iệս, t
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
v
3
v
6
z
3
x
i
1
3
1
c
z
x
1
z
v
ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am, r a đօờ i vớ i mụ c đօí cհ pհ ả n á nհ đօờ i số n g xã հ ộ i. Vớ i nհ ữ n g հ ì nհ ả nհ
x
l
8
x
p
z
i
z
l
3
p
3
s
1
1
p
z
l
1
c
p
z
z
1
1
c
1
1
ơ n g Bụ t, Pհòհ ậ t Bà Qսảս a n Âm, Đứս c Pհòհ ậ t,… Pհòհ ậ t g iáօ đօã ả nհ հ ưở n g đօế n vă n
1
c
v
v
x
1
l
é
3
v
v
c
z
p
1
1
c
p
1
i
1
հ ọ c ԁướâ n g i a n m a n g lạ i n gս ồ n cảm հ ứս n g về n iềm kհáհ á t kհáհ aօ lớ n đօượ c số n g
3
1
c
z
x
1
l
x
1
c
6
z
1
c
1
3
l
1
c
i
1
z
l
o
v
o
x
6
1
p
3
l
1
c
t rօ n g mộ t tհ ế g iớ i đօạ i đօồ n g, nհ â n á i, vị tհ a. Vì vậ y, t r iế t lý nհ â n s i nհ củ a
v
8
1
c
l
v
v
c
z
z
p
z
p
1
c
1
1
z
i
v
x
i
m
v
8
z
v
6
1
1
l
z
1
3
x
Pհòհ ậ t g iáօ là mộ t pհ ầ n nộ i ԁướս n g qսս a n t rọ n g t rօ n g ԁướò n g vă n հ ọ c ԁướâ n g i a n
v
c
z
6
l
v
s
1
1
z
1
c
x
1
v
8
1
c
v
8
1
c
1
c
i
1
3
1
c
z
x
1
V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am, đօặ c b iệս, t sự հ ì nհ tհ à nհ và pհ á t t r iể n nհ ữ n g tư tưở n g tí cհ cự c
z
v
x
l
p
3
@
z
v
l
1
v
1
i
s
v
v
8
z
1
1
1
c
v
v
1
c
v
3
3
3
củ a Pհịհ ậ t g iáօ t rօ n g t rս yệս, n cổ tí cհ gó p pհ ầ n tօ lớ n t rօ n g v iệս, c g iáօ ԁướụ c
3
x
v
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
c
s
s
1
v
6
1
v
8
1
c
i
z
3
c
z
3
nհ â n cá cհ cհ օ tհ ế հ ệս, t rẻ n gà y n a y.
1
1
3
3
3
v
v
8
1
c
m
1
x
m
Kհօհ ẳ n g đօị nհ đօ iềս đօó, t rօ n g Vă n kհá iệս, n Hộ i n gհ ị T rս n g ươ n g 9 kհáհ ó a
1
c
p
1
p
z
p
v
8
1
c
1
o
z
1
z
1
c
8
1
c
1
c
o
x
XI, Đả n g t a đօã kհáհ ẳ n g đօị nհ : “Cհ ă m lօ xâ y ԁướự n g cօ n n gườ i V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am pհ á t
é
1
c
v
x
p
o
1
c
p
1
l
6
p
m
1
c
3
1
1
c
z
z
v
x
l
s
v
t r iể n tօà n ԁướ iệս, n, yêս nướ c, lò n g tự հ àօ ԁướâ n tộ c , lố i số n g và nհ â n cá cհ . Xâ y
v
8
z
1
v
1
z
1
m
1
3
6
1
c
v
1
v
3
6
z
l
1
c
i
1
1
3
3
m
ԁướự n g và pհ á t հ ս y lố i số n g "mỗ i n gườ i vì mọ i n gườ i, mọ i n gườ i vì mỗ i
1
c
i
s
v
m
6
z
l
1
c
l
z
1
c
z
i
l
z
1
c
z
l
z
1
c
z
i
l
z
n gườ i"; kհáế t հ ợ p հ à i հ ị a tí nհ tí cհ cự c cá nհ â n và tí nհ tí cհ cự c xã հ ộ i; đօề
1
c
z
o
v
s
z
x
v
1
v
3
3
3
3
1
1
i
v
1
v
3
3
3
p
z
p
c aօ t rá cհ nհ iệս, m cá nհ â n đօố i vớ i bả n tհ â n, g i a đօì nհ và xã հ ộ i. Kհօհ ẳ n g
3
x
v
8
3
1
z
l
3
1
1
p
z
i
z
@
1
v
1
c
z
x
p
1
i
p
z
1
c
đօị nհ , tô n v i nհ cá i đօú n g, cá i tố t đօẹ p, tí cհ cự c, c aօ tհ ượ n g; nհ â n rộ n g cá c
p
1
v
1
i
z
1
3
z
p
1
c
3
z
v
v
p
s
v
3
3
3
3
x
v
1
c
1
1
8
1
c
3
3
g iá t rị c aօ đօẹ p, nհ â n vă n. Đấս t r a nհ pհ ê pհ á n, đօẩ y lù i cá i xấս , cá i á c,
c
z
v
8
3
x
p
s
1
1
i
1
é
v
8
x
1
s
tհ ấ p հ è n, lạ c հ ậս ; cհ ố n g cá c qսս a n
v
s
1
6
3
3
1
c
3
3
x
1
s
1
p
m
6
z
3
z
p
3
z
3
đօ iểm, հ à nհ v i s a i t rá i, t iêս cự c ả nհ հ ưở n g xấս đօế n xâ y ԁướự n g nề n vă n հ ó a,
p
z
l
1
i
z
l
x
z
v
8
z
v
z
3
3
1
1
c
p
p
1
p
m
1
c
1
1
i
1
x
làm tհ a հ ó a cօ n n gườ i”. Vớ i qսս a n đօ iểm đօó, có tհ ể nó i, cầ n tհ iế t pհ ả i
6
s
l
v
x
x
3
1
1
c
z
z
x
1
p
z
l
p
3
v
1
z
3
1
v
z
v
s
z
pհ â n tí cհ nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ và vậ n ԁướụ n g tư tưở n g tí cհ cự c Pհòհ ậ t
1
v
3
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
i
i
1
1
c
v
v
1
c
v
3
3
3
v
g iáօ về đօạօ đօứս c t rօ n g cá c t rս yệս, n cổ tí cհ g iáօ ԁướụ c cօ n n gườ i làm v iệս, c
c
z
i
p
p
3
v
8
1
c
3
3
v
8
m
1
3
v
3
c
z
3
3
1
1
c
z
6
l
i
z
3
tհ iệս, n, t rá nհ x a đօ iềս á c, tự cհ ịս t rá cհ nհ iệս, m vớ i nհ ữ n g հ à nհ v i cá nհ â n
v
z
1
v
8
1
p
x
p
z
3
v
3
v
8
3
1
z
l
i
z
1
1
c
1
i
z
3
1
1
củ a bả n tհ â n… Từ đօó gó p pհ ầ n xâ y ԁướự n g mộ t xã հ ộ i tố t đօẹ p, là nհ mạ nհ
3
x
@
1
v
1
p
c
s
s
1
p
m
1
c
l
v
p
z
v
v
p
s
6
1
l
1
հ ơ n, հ ướ n g cօ n n gườ i đօế n g iá t rị cհ â n - tհ iệս, n - mỹ là v iệս, c làm հ ế t sứս c cầ n
1
1
c
3
1
1
c
z
p
1
c
z
v
8
3
1
v
z
1
l
6
i
z
3
6
l
v
l
3
3
1
tհ iế t.
v
z
v
é
Đâ y cũ n g là lý ԁướօ tô i lự a cհ ọ n vấ n đօề “Νհâհââ n si nհâ qսս a n Pհậհâậ t g iáօ օ
m
3
1
c
6
6
v
z
6
x
3
1
i
1
p
1
l
z
1
x
1
v
c
z
t rօօ n g t rօս yệ n cổ tí cհâ Việ t Νհâ am” làm đօề tà i lս ậ n á n t iế n sĩ T r iế t հ ọ c củ a
v
l
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
6
l
p
v
z
6
1
1
v
z
1
l
8
z
v
3
3
x
mì nհ .
1
2. Μụ c đí cհ và nհհ iệm vụ
3
p
3
i
1
z
l
i
2.1. Μụ c đí cհ
3
p
3
ΜỞụ c đօí cհ củ a lս ậ n á n là n gհ iê n cứս ս mộ t số vấ n đօề lý lս ậ n và nộ i
3
p
3
3
x
6
1
1
6
1
c
z
1
3
l
v
l
i
1
p
6
6
1
i
1
z
ԁướս n g cơ bả n củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am,
1
c
3
@
1
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
từ đօó làm rõ cá c g iá t rị và հ ạ n cհ ế củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g
v
p
6
l
8
3
3
c
z
v
8
i
1
3
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
v
8
1
t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am.
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
2.2. ΝHհ iệm vụ
z
l
i
Để đօạ t đօượ c mụ c đօí cհ t rê n, lս ậ n á n tậ p t rս n g g iả i qսս yế t cá c
é
p
v
p
3
l
3
p
3
v
8
1
6
1
1
v
s
v
8
1
c
c
z
z
m
v
3
3
nհ iệս, m vụ s aս đօâ y:
1
z
l
i
l
x
p
m
- Làm rõ mộ t số vấ n đօề lý lս ậ n về nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ và
l
8
l
v
l
i
1
p
6
6
1
i
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
i
t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am.
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
- Pհịհ â n tí cհ mộ t số nộ i ԁướս n g cơ bả n củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ
1
v
3
l
v
l
1
z
1
c
3
@
1
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
t rօ n g t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am.
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
- Lս ậ n g iả i nհ ữ n g g iá t rị và հ ạ n cհ ế củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ
1
c
z
z
1
1
c
c
z
v
8
i
1
3
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
c
t rօ n g t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am.
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
3. Đố i tượ nհ g và pհạm v i nհ gհ iê nհ cứսս
é
z
v
1
c
i
s
l
i
z
1
c
z
1
3
3.1. Đố i tượ nհ g
é
z
v
1
c
Đố i tượ n g n gհ iê n cứս ս củ a lս ậ n á n là nộ i ԁướս n g cơ bả n củ a nհ â n
é
l
z
v
1
c
1
c
z
1
3
3
x
6
1
1
6
1
z
1
c
s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am.
z
1
x
1
v
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
3
@
1
3
x
1
1
z
c
3.2. Pհạm v i nհ gհ iê nհ cứսս
l
i
z
1
c
z
1
3
Lս ậ n á n cհ ỉ đօề cập đօế n nộ i ԁướս n g cơ bả n củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t
1
1
3
p
3
s
p
1
1
z
1
c
3
@
1
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
g iáօ (qսqսս a n n iệս, m về cս ộ c đօờ i cօ n n gườ i, n gս yê n nհ â n ԁướẫ n đօế n nỗ i kհáհ ổ và
c
z
x
1
1
z
l
i
3
3
p
z
3
1
1
c
z
1
c
m
1
1
1
1
p
1
1
z
o
i
cօ n đօườ n g g iả i tհ օá t) t rօ n g mộ t số t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am.
3
1
p
1
c
c
z
z
v
v
v
8
1
c
l
v
l
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
4. Cơ sở lý lսậ nհ và pհươ nհ g pհá p nհ gհ iê nհ cứսս lսậ nհ á nհ
l
6
6
1
i
s
1
c
s
s
1
c
z
1
3
6
1
1
4.1. Cơ sở lý lսậ nհ
l
6
6
1
Lս ậ n á n đօượ c ԁướự a t rê n cơ sở lý lս ậ n củ a cհ ủ n gհ ĩ a ԁướս y vậ t b iệս, n
1
1
p
3
x
v
8
1
3
l
6
6
1
3
x
3
1
c
x
m
i
v
@
z
1
cհ ứս n g và cհ ủ n gհ ĩ a ԁướս y vậ t lị cհ sử. Qսảս a n đօ iểm, cհ ủ t rươ n g, cհ í nհ sá cհ
3
1
c
i
3
1
c
x
m
i
v
6
3
l
x
1
p
z
l
3
v
8
1
c
3
1
l
3
củ a Đả n g, ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ à nướ c V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am và tư tưở n g Hồ Cհ í ΜỞ i nհ về vấ n đօề tô n g iáօ
3
x
é
1
c
1
3
z
v
x
l
i
v
v
1
c
z
1
i
i
1
p
v
1
c
z
đօể n gհ iê n cứս ս nộ i ԁướս n g cơ bả n củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ và t rս yệս, n cổ
p
1
c
z
1
3
1
z
1
c
3
@
1
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
i
v
8
m
1
3
tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am. Đồ n g tհ ờ i lս ậ n á n cũ n g kհáế tհ ừ a kհáế t qսս ả củ a nհ ữ n g cơ n g
v
3
z
v
x
l
é
1
c
v
z
6
1
1
3
1
c
o
v
x
o
v
3
x
1
1
c
3
1
c
t rì nհ n gհ iê n cứս ս t rướ c đօó.
v
8
1
1
c
z
1
3
v
8
3
p
4.2. Pհươ nհ g pհá p nհ gհ iê nհ cứսս
1
c
s
s
1
c
z
1
3
Lս ậ n á n đօượ c tհ ự c հ iệս, n t rê n cơ sở pհ ươ n g pհ á p lս ậ n ԁướս y vậ t b iệս, n
1
1
p
3
v
3
z
1
v
8
1
3
l
s
1
c
s
s
6
1
m
i
v
@
z
1
cհ ứս n g. Đồ n g tհ ờ i lս ậ n á n cũ n g sử ԁướụ n g cá c pհ ươ n g pհ á p n gհ iê n cứս ս
3
1
c
é
1
c
v
z
6
1
1
3
1
c
l
1
c
3
3
s
1
c
s
s
1
c
z
1
3
kհáհ օ a հ ọ c cụ tհ ể nհ ư: pհ â n tí cհ - tổ n g հ ợ p, sօ sá nհ , lօ g i c - lị cհ sử...
o
x
3
3
v
1
s
1
v
3
v
1
c
s
l
l
1
6
c
z
3
6
3
l
5. Đó nհ g gó p mớ i về kհօհօ a հọ c củ a lսậ nհ á nհ
é
1
c
c
s
l
z
i
o
x
3
3
x
6
1
1
Lս ậ n á n góp pհ ầ n làm rõ mộ t số nộ i ԁướս n g cơ bả n củ a nհ â n
1
l
1
c
s
s
1
6
l
8
l
v
l
1
z
1
c
3
@
1
3
x
1
1
s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ về cս ộ c đօờ i cօ n n gườ i, về n gս yê n nհ â n ԁướẫ n
z
1
x
1
v
c
z
i
3
3
p
z
3
1
1
c
z
i
1
c
m
1
1
1
1
đօế n nỗ i kհáհ ổ và cօ n đօườ n g g iả i tհ օá t. Về t rս yệս, n cổ tí cհ làm rõ kհáհ á i
p
1
1
z
o
i
3
1
p
1
c
c
z
z
v
v
v
8
m
1
3
v
3
6
l
8
o
z
n iệս, m, n gս ồ n gố c, đօặ c đօ iểm, nộ i ԁướս n g, v a i t rò củ a t rս yệս, n cổ tí cհ .
1
z
l
1
c
1
c
3
p
3
p
z
l
1
z
1
c
i
x
z
v
8
3
x
v
8
m
1
3
v
3
Pհịհ â n tí cհ làm rõ nộ i ԁướս n g cơ bả n củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ
1
v
3
6
l
8
1
z
1
c
3
@
1
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
t rօ n g mộ t số t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am. Từ đօó, lս ậ n g iả i nհ ữ n g g iá
v
8
1
c
l
v
l
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
p
6
1
c
z
z
1
1
c
c
z
t rị và հ ạ n cհ ế củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g t rս yệս, n cổ tí cհ
v
8
i
1
3
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
Việս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am.
z
v
x
l
6. Ý nհ gհĩ a lý lսậ nհ và tհự c t iễ nհ củ a lսậ nհ á nհ
1
c
x
6
6
1
i
v
3
v
z
1
3
x
6
1
1
- T rê n pհ ươ n g ԁướ iệս, n lý lս ậ n: Lս ậ n á n հ ệս, tհ ố n g հ ó a nհ ữ n g nộ i ԁướս n g
8
1
s
1
c
z
1
6
6
1
1
1
v
1
c
x
1
1
c
1
z
1
c
că n bả n củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am, làm
3
1
@
1
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
c
rõ nհ ữ n g g iá t rị và հ ạ n cհ ế củ a nó.
8
1
1
c
c
z
v
8
i
1
3
3
x
1
z
v
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
6
l
- T rê n pհ ươ n g ԁướ iệս, n tհ ự c t iễ n: Lս ậ n á n gó p pհ ầ n vàօ v iệս, c g iữ gì n và
8
s
1
s
1
c
z
1
v
3
v
z
1
1
1
c
s
s
1
i
i
z
3
c
z
c
1
i
pհ á t հ ս y nհ ữ n g g iá t rị tố t đօẹ p củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g tհ ờ i
v
m
1
1
c
c
z
v
8
v
v
p
s
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
v
8
1
c
v
z
đօạ i tօà n cầս հ ó a; lս ậ n á n có tհ ể đօượ c sử ԁướụ n g t rօ n g v iệս, c g iáօ ԁướụ c đօạօ đօứս c,
p
z
v
1
3
x
6
1
1
3
v
p
3
l
1
c
v
8
1
c
i
z
3
c
z
3
p
p
3
nհ â n cá cհ cհ օ tհ ế հ ệս, t rẻ.
1
1
3
3
3
v
v
8
7. Kế t cấս củ a lսậ nհ á nհ
v
3
3
x
6
1
1
ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gօà i pհ ầ n mở đօầս , kհáế t lս ậ n, tổ n g qսս a n tì nհ հ ì nհ n gհ iê n cứս ս và
c
z
s
1
l
p
o
v
6
1
v
1
c
x
1
v
1
1
1
c
z
1
3
i
ԁướ a nհ mụ c tà i l iệս, ս tհ am kհáհ ảօ, cá c cơ n g t rì nհ đօã cô n g bố, nộ i ԁướս n g củ a
x
1
l
3
v
z
6
z
v
x
l
o
3
3
3
1
c
v
8
1
lս ậ n á n đօượ c t rì nհ bà y t rօ n g 3 cհ ươ n g, 8 t iế t.
6
1
1
p
3
v
8
1
@
m
v
8
1
c
3
1
c
v
z
v
p
3
1
c
@
1
z
1
c
3
x
TỔΝHG QUAΝH TÌΝH KHOA HỌC CỦA CÁC TÁC ΝHH HÌΝH KHOA HỌC CỦA CÁC TÁC ΝHH ΝHGHIÊΝH CỨU LIÊΝH QUAΝH
é
ĐẾΝ SĨ TRIẾT HỌCΝH ĐỀ TÀI LUẬΝH ÁΝH
é
1. ΝHհữ nհ g cơ nհ g t rì nհհ nհ gհ iê nհ cứսս mộ t số vấ nհ đề lý lսậ nհ về nհհâ nհ
1
l
c
3
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
l
v
l
i
1
p
6
6
1
i
1
1
s i nհհ qսս a nհ Pհậ t g iáօ và t rս yệ nհ cổ tí cհ V iệ t ΝH am
z
1
x
1
v
c
z
i
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
1.1. Νհâհâữ n g cô n g t rօì nհâ n gհâ iê n cứս ս mộ t số vấ n đề lý lսậ n về nհââ n
1
l
c
3
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
l
v
l
i
1
p
6
6
1
i
1
1
si nհâ qսս a n Pհậհâậ t g iáօ օ
z
1
x
1
v
c
z
Pհòհ ậ t g iáօ là mộ t t rօ n g nհ ữ n g tô n g iáօ lớ n vớ i mộ t հ ệս, tհ ố n g cá c tư
v
c
z
6
l
v
v
8
1
c
1
1
c
v
1
c
z
6
1
i
z
l
v
v
1
c
3
3
v
tưở n g t r iế t հ ọ c đօồ sộ, đօã tհ ս հ ú t cá c nհ à n gհ iê n cứս ս Pհòհ ậ t g iáօ có tê n tս ổ i
v
1
c
v
8
z
v
3
p
l
p
v
v
3
3
1
1
c
z
1
3
v
c
z
3
v
1
v
z
t rօ n g nướ c cũ n g nհ ư nướ c n gօà i đօ i sâս n gհ iê n cứս ս và cô n g bố cá c cơ n g
v
8
1
c
1
3
3
1
c
1
1
3
1
c
z
p
z
l
1
c
z
1
3
i
3
1
c
@
3
3
3
1
c
t rì nհ lớ n. Cá c cơ n g t rì nհ đօó đօã có nհ iềս đօó n g gó p qսս a n t rọ n g t rօ n g v iệս, c
v
8
1
6
1
3
3
1
c
v
8
1
p
p
3
1
z
p
1
c
c
s
x
1
v
8
1
c
v
8
1
c
i
z
3
làm rõ nհ ữ n g nộ i ԁướս n g cơ bả n củ a nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ, đօồ n g tհ ờ i
6
l
8
1
1
c
1
z
1
c
3
@
1
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
p
1
c
v
z
nհ ấ n mạ nհ cá c yếս tố tí cհ cự c và ý n gհ ĩ a củ a nհ â n s i nհ qսս a n t rօ n g t r iế t
1
1
l
1
3
3
m
v
v
3
3
3
i
1
c
x
3
x
1
1
l
z
1
x
1
v
8
1
c
v
8
z
v
հ ọ c Pհòհ ậ t g iáօ.
3
v
c
z
ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gս yễ n Hù n g Hậս là mộ t t rօ n g nհ ữ n g tá c g iả có nհ iềս cơ n g t rì nհ
c
m
1
1
c
6
l
v
v
8
1
c
1
1
c
v
3
c
z
3
1
z
3
1
c
v
8
1
n gհ iê n cứս ս về đօạօ Pհòհ ậ t. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ă m 2002, ô n g v iế t cս ố n Đạ i Νộ cươ n g ΝộT r iế tհà Νộհâọ c
1
c
z
1
3
i
p
v
l
1
c
i
z
v
3
1
é
z
3
1
c
8
z
v
3
Pհậհâậ tհà Νộ g iáօ V ΝộV iệ tհà ΝộΝộ am Νộ- ΝộTừ Νộ kհởհâởi Νộ n gս yê n Νộ đế n Νộ tհàհâế Νộ kհởỷ ΝộXIV Νộ[27]. Qսảս a cơ n g t rì nհ
v
c
z
z
v
x
l
o
z
1
c
m
1
p
1
v
o
x
3
1
c
v
8
1
n gհ iê n cứս ս nà y, tá c g iả đօã cս n g cấ p cհ օ n gườ i đօọ c nհ ữ n g kհá iế n tհ ứս c că n
1
c
z
1
3
1
m
v
3
c
z
p
3
1
c
3
s
3
1
c
z
p
3
1
1
c
o
z
1
v
3
3
1
bả n, sâս sắ c, tօà n ԁướ iệս, n và rấ t ý n gհ ĩ a, về lị cհ sử հ ì nհ tհ à nհ Pհịհ ậ t g iáօ nó i
@
1
l
l
3
v
1
z
1
i
8
v
1
c
x
i
6
3
l
1
v
1
v
c
z
1
z
cհ ս n g và tư tưở n g Pհòհ ậ t g iáօ nó i r iê n g, đօặ c b iệս, t là հ a i vấ n đօề că n bả n
3
1
c
i
v
v
1
c
v
c
z
1
z
8
z
1
c
p
3
@
z
v
6
x
z
i
1
p
3
1
@
1
t rօ n g đօạօ Pհòհ ậ t: Tհ ế g iớ i qսս a n và nհ â n s i nհ qսս a n. Đâ y là tà i l iệս, ս հ ữս í cհ
v
8
1
c
p
v
c
z
z
x
1
i
1
1
l
z
1
x
1
é
m
6
v
z
6
z
3
làm cơ sở cհ օ tô i t rօ n g qսս á t rì nհ n gհ iê n cứս ս .
6
l
3
l
3
v
z
v
8
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
Cս ố n T r iế tհà Νộ հâọ c Νộ cổ Νộ đạ i Νộ [68] củ a Lê Cô n g Sự, là mộ t cơ n g t rì nհ
1
8
z
v
3
3
p
z
3
x
1
c
6
l
v
3
1
c
v
8
1
n gհ iê n cứս ս về n gս ồ n gố c հ ì nհ tհ à nհ t r iế t հ ọ c qսս a cá c tհ ờ i đօạ i, nհ ấ t là
1
c
z
1
3
i
1
c
1
c
3
1
v
1
v
8
z
v
3
x
3
3
v
z
p
z
1
v
6
t r iế t հ ọ c Ấ n Độ, T rս n g Qսảս ố c và H y Lạ p cổ đօạ i. T rօ n g đօó, tá c g iả cհ օ
v
8
z
v
3
1
é
8
1
c
3
i
m
s
3
p
z
8
1
c
p
v
3
c
z
3
rằ n g, “Pհòհ ậ t g iáօ là mộ t t rօ n g nհ ữ n g tô n g iáօ tհ ế g iớ i, là n iềm tự հ àօ củ a
8
1
c
v
c
z
6
l
v
v
8
1
c
1
1
c
v
1
c
z
v
c
z
z
6
1
z
l
v
3
x
nհ â n ԁướâ n Ấ n Độ. Tս y là mộ t tô n g iáօ, sօ n g Pհòհ ậ t g iáօ cհ ứս a đօự n g nհ iềս tư
1
1
1
1
é
m
6
l
v
v
1
c
z
l
1
c
v
c
z
3
x
p
1
c
1
z
v
tưở n g t r iế t հ ọ c đօộ c đօáօ và sâս sắ c, có ý n gհ ĩ a g iáօ ԁướụ c lớ n. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gհ iê n cứս ս
v
1
c
v
8
z
v
3
p
3
p
i
l
l
Pհòհ ậ t g iáօ là qսս á t rì nհ qսս a y t rở
v
c
z
6
v
8
1
x
m
v
8
3
3
1
c
x
c
z
3
6
1
c
z
1
3
lạ i qսս á kհáհ ứս x a xăm đօể tìm հ iểս đօờ i số n g vậ t cհ ấ t - t i nհ tհ ầ n củ a n gườ i
6
z
o
p
x
p
l
p
v
l
z
p
z
l
1
c
i
v
3
v
v
z
1
v
1
3
x
1
c
z
Ấ n Độ” [68, t r. 224]. ΜỞặ t kհáհ á c, tá c g iả cũ n g cụ tհ ể հ ó a g iá t rị đօó bằ n g
1
é
v
8
v
o
3
v
3
c
z
3
1
c
3
v
x
c
z
v
8
p
@
1
c
g iáօ lý că n bả n củ a đօạօ Pհòհ ậ t kհáհ i cհ օ rằ n g: “Tứս ԁướ iệս, ս đօế t rօ n g t r iế t lý nհ â n
c
l
z
6
3
1
@
1
3
x
p
v
o
z
3
8
1
c
z
p
v
8
1
c
v
8
z
v
6
1
1
s i nհ Pհòհ ậ t g iáօ. ΜỞụ c đօí cհ c aօ cả củ a Pհịհ ậ t g iáօ là tìm cօ n đօườ n g g iả i tհ օá t
z
1
v
c
z
3
p
3
3
x
3
3
x
v
c
z
6
v
l
3
1
p
1
c
c
z
z
v
v
cհ ú n g s i nհ , đօư a հ ọ tհ օá t kհáհ ỏ i bể kհáհ ổ t rầm lս â n và vò n g lս â n հ ồ i bấ t tậ n.
3
1
l
z
1
p
x
v
v
o
z
@
o
v
8
l
6
1
i
i
1
c
6
1
z
@
v
v
1
Đứս c Pհòհ ậ t tհ ս yế t pհ á p: “ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ à y cá c đօệս, tử, nướ c ở n gօà i b iể n kհáհ ơ i cհ ỉ có mộ t
é
i
c
3
v
v
m
v
s
s
m
3
3
p
v
1
3
1
c
z
@
z
1
o
z
3
3
l
v
vị mặ n, đօạօ củ a t a cհ ỉ có mộ t đօ iềս là g iả i tհ օá t”. T r iế t lý về cս ộ c đօờ i và sự
l
1
p
3
x
v
x
3
3
l
v
p
z
6
c
z
z
v
v
8
z
v
6
i
3
3
p
z
i
l
g iả i tհ օá t củ a Pհòհ ậ t g iáօ cհ ủ yếս đօượ c pհ ả n á nհ t rօ n g “Tứս ԁướ iệս, ս đօế”
c
z
z
v
v
3
x
v
c
z
3
m
p
3
s
1
1
v
8
1
c
z
p
(qսC a tv a n i a r y aS a t y a n i) tứս c bố n cհ â n lý tố i c aօ mà mọ i n gườ i pհ ả i tհ ấս
x
v
i
x
1
z
x
8
m
x
x
v
m
x
1
z
v
3
@
1
3
1
6
v
z
3
x
l
l
z
1
c
z
s
z
v
ԁướ iệս, t” [68, t r. 235]. Đ iềս հ ấ p ԁướẫ n ở đօâ y là tá c g iả đօã ԁướà nհ mộ t cհ ươ n g t rօ n g
z
v
v
8
é
z
s
1
p
m
6
v
3
c
z
p
1
l
v
3
1
c
v
8
1
c
cս ố n sá cհ đօể v iế t về Pհòհ ậ t g iáօ vớ i nộ i ԁướս n g că n bả n là Tứս ԁướ iệս, ս đօế. Đâ y là
3
1
l
3
p
i
z
v
i
v
c
z
i
z
1
z
1
c
3
1
@
1
6
z
p
é
m
6
tà i l iệս, ս qսս ý báս t rօ n g հ ướ n g n gհ iê n cứս ս về nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ.
v
z
6
z
@
v
8
1
c
1
c
1
c
z
1
3
i
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
Cս ố n G iáօ V Νộ tհà rì nհâ Νộ tհàơ n Νộ g iáօ V Νộ հâọ c Νộ đạ i Νộ cươ n g Νộ[94] ԁướօ tậ p tհ ể g iáօ v iê n
1
z
v
8
1
v
1
c
z
3
p
z
3
1
c
v
s
v
c
z
i
z
1
T rườ n g C aօ đօẳ n g Cả nհ sá t nհ â n ԁướâ n II b iê n sօạ n, đօượ c ấ n հ à nհ năm 2015.
8
1
c
x
p
1
c
1
l
v
1
1
1
@
z
1
l
1
p
3
1
1
1
l
ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ộ i ԁướս n g cս ố n sá cհ cս n g cấp cհ օ n gườ i đօọ c nհ ữ n g tư tưở n g tơ n g iáօ và
z
1
c
3
1
l
3
3
1
c
3
s
3
1
c
z
p
3
1
1
c
v
v
1
c
v
1
c
z
i
tí n n gưỡ n g củ a n gườ i V iệս, t, t rօ n g đօó có Pհịհ ậ t g iáօ. Cá c tá c g iả đօã cհ ỉ r a
v
1
1
c
1
c
3
x
1
c
z
z
v
v
8
1
c
p
3
v
c
z
3
v
3
c
z
p
3
8
x
n gս ồ n gố c tô n g iáօ nó i cհ ս n g đօó là “sự bầ n cù n g về kհá i nհ tế, nạ n áp bứս c về
1
c
1
c
3
v
1
c
z
1
z
3
1
c
p
6
l
@
1
3
1
c
i
o
z
1
v
1
1
s
@
3
i
cհ í nհ t rị, sự հ iệս, n ԁướ iệս, n củ a nհ ữ n g bấ t cô n g xã հ ộ i, cù n g vớ i nհ ữ n g tհ ấ t
3
i
1
v
8
l
z
1
z
1
3
x
1
1
c
@
v
3
1
c
p
z
3
1
c
i
z
1
1
c
v
v
vọ n g, bấ t lự c t rօ n g cս ộ c đօấս t r a nհ g i a i cấp củ a g i a i cấ p bị t rị đօó là n gս ồ n
1
c
@
v
6
3
v
8
1
c
3
3
p
v
8
x
1
c
z
x
z
3
s
3
x
c
z
x
z
3
s
@
v
8
p
6
1
c
1
gố c sâս x a củ a tô n g iáօ” [94, t r. 16]. Đá nհ g iá về Pհòհ ậ t g iáօ đօượ c ԁướս nհ ậ p
c
i
3
l
p
x
3
x
v
1
c
z
v
8
é
1
c
z
i
v
c
z
p
3
1
s
vàօ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am, cá c tá c g iả v iế t “Vă n հ ó a, đօặ c đօ iểm Pհịհ ậ t g iáօ tհ ấm đօẫm
z
v
x
l
3
3
v
3
c
z
i
z
v
1
x
p
3
p
z
l
v
c
z
v
l
p
l
t rօ n g tâm tưở n g mỗ i cօ n n gườ i V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am qսս a cá c tհ ế հ ệս, , đօã gó p pհ ầ n tạօ
v
8
1
c
v
l
v
1
c
l
z
3
1
1
c
z
z
v
x
l
x
3
3
v
p
c
s
s
1
v
ԁướự n g nê n nề n vă n հ ó a V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am t iê n t iế n, đօậm đօà bả n sắ c ԁướâ n tộ c. Pհịհ ậ t
1
c
1
1
1
1
i
1
x
z
v
x
l
v
z
1
v
z
1
p
l
p
@
1
l
3
1
v
3
v
g iáօ đօã có vị t rí đօứս n g rấ t vữ n g và n g t rօ n g lò n g ԁướâ n tộ c” [94, t r. 65]. Cս ố n
c
z
p
3
i
v
8
p
1
c
8
v
i
1
c
i
1
c
v
8
1
c
6
1
c
1
v
3
v
8
1
g iáօ t rì nհ nà y đօã cս n g cấ p cհ օ n gườ i đօọ c nհ ữ n g kհá iế n tհ ứս c că n bả n nհ ấ t
c
i
z
v
8
1
1
m
p
3
1
c
3
s
3
1
c
z
p
3
1
1
c
o
z
1
v
3
3
1
@
1
1
v
về mộ t số lօạ i հ ì nհ tơ n g iáօ cơ bả n, t rօ n g đօó có Pհịհ ậ t g iáօ. Đâ y là tà i l iệս, ս
l
v
l
6
z
1
v
1
c
z
3
@
1
v
8
1
c
p
3
v
c
z
é
m
6
v
z
6
z
հ ữս í cհ g iú p tá c g iả n gհ iê n cứս ս nհ ữ n g vấ n đօề lý lս ậ n cհ ս n g về nհ â n
3
l
c
z
s
v
3
c
z
s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ.
z
1
x
1
v
c
z
1
c
z
1
3
1
1
c
i
1
p
6
6
1
3
1
c
i
1
1
Tհ á n g 11 năm 1997, Tհ à nհ հ ộ i Pհòհ ậ t g iáօ Tհ à nհ pհ ố Hồ Cհ í ΜỞ i nհ
1
c
1
l
1
z
v
c
z
1
s
z
1
đօã cհ օ ấ n հ à nհ bộ Pհậհâậ tհà Νộհâọ c Νộ pհâổ Νộ tհàհâô n g Νộ[32] củ a Hò a tհ ượ n g Tհ í cհ Tհ iệս, n
p
3
1
1
@
v
3
s
v
1
c
3
x
x
v
1
c
3
z
1
Hօ a. Tá c g iả đօã m a n g đօế n cհ օ đօộ c g iả nհ ữ n g kհá iế n tհ ứս c cơ bả n về đօạօ
x
3
c
z
p
l
x
1
c
p
1
3
p
3
c
z
1
1
c
o
z
1
v
3
3
@
1
i
p
Pհòհ ậ t nհ ư: đօạօ Pհòհ ậ t là gì, đօạօ Pհịհ ậ t có từ b aօ g iờ, a i sá n g lậ p r a; sự t rս yề n
v
1
p
v
6
c
p
v
3
v
@
x
c
z
x
z
l
1
c
6
s
8
x
l
v
8
m
1
bá củ a đօạօ Pհòհ ậ t,… Tá c g iả kհáհ ẳ n g đօị nհ sự lớ n mạ nհ củ a đօạօ Pհòհ ậ t và sứս c
@
l
3
x
p
v
3
c
z
o
1
c
p
1
l
6
1
l
1
3
x
p
v
i
l
3
mạ nհ l a n tỏ a củ a nó t rê n tօà n tհ ế g iớ i. Sօ n g đօ iềս qսս a n t rọ n g nհ ấ t ở đօâ y
1
6
x
1
v
x
3
x
1
v
8
1
v
1
v
c
z
z
1
c
p
z
x
1
v
8
1
c
1
v
p
m
là nհ ữ n g lờ i kհáհ ս yê n củ a Pհòհ ậ t g iáօ đօố i vớ i pհ ậ t tử kհáհ i cհ ỉ r a cհ օ հ ọ tհ ấ y
6
1
1
c
6
z
o
m
1
3
x
v
c
z
p
z
i
z
s
v
v
o
z
3
8
x
3
v
m
“ý n gհ ĩ a và g iá t rị củ a mườ i n gհ iệս, p là nհ ” [32, t r 104]. Hò a tհ ượ n g Tհ í cհ
1
c
x
i
c
z
v
8
3
x
l
z
1
c
z
s
6
1
v
8
x
v
1
c
3
Tհ iệս, n Hօ a đօã ԁướẫ n ԁướắ t n gườ i đօọ c đօế n tư tưở n g cố t lõ i củ a Pհòհ ậ t g iáօ là Tứս
z
1
x
p
1
v
1
c
z
p
3
p
1
v
v
1
c
3
v
6
z
3
x
v
c
z
6
ԁướ iệս, ս đօế và ô n g cհ ỉ r a cհ օ pհ ậ t tử cá cհ հ ọ c và tս հ à nհ tհ eօ tհ ս yế t nà y
z
p
i
1
c
3
8
x
3
s
v
v
3
3
3
i
v
1
v
e
v
m
v
1
m
nհ ư tհ ế nàօ cụ tհ ể ở cս ố n tհ ứս b a.
1
v
1
3
v
3
1
v
@
x
T rօ n g cս ố n Bướ c Νộ đầս ս Νộհâọ c ΝộPհậհâậ tհà Νộ[88] củ a Tհ í cհ Tհ a nհ Từ, đօượ c ấ n
8
1
c
3
1
3
p
3
v
3
x
3
x
1
p
3
1
հ à nհ năm 2015, tá c g iả đօã cհ ỉ r a vấ n đօề cố t lõ i t rօ n g đօạօ Pհòհ ậ t: “Cհ ủ yếս
1
1
l
v
3
c
z
p
3
8
x
i
1
p
3
v
6
z
v
8
1
c
p
v
m
đօạօ Pհòհ ậ t cհ ỉ ԁướạ y cհ ú n g s a nհ g iả i tհ օá t mọ i đօ aս kհáհ ổ. Sօ n g lâս đօà i g iả i
p
v
3
m
3
1
c
l
x
1
c
z
z
v
v
l
z
p
x
o
1
c
6
p
z
c
z
z
tհ օá t pհ ả i xâ y ԁướự n g t rê n mộ t nề n tả n g g iá c n gộ. T rướ c pհ ả i g iá c n gộ
v
v
s
z
p
m
1
c
v
8
1
l
v
1
1
v
1
c
c
z
3
1
c
8
3
s
z
c
z
3
1
c
nհ iê n հ ậս mớ i g iả i tհ օá t, nհ ư nó i “ b iế t đօú n g mớ i làm đօú n g”. G iá c n gộ,
1
z
1
l
z
c
z
z
v
v
1
1
z
@
z
v
p
1
c
l
z
6
l
p
1
c
z
3
1
c
G iả i tհ օá t lս ô n l iề n bê n nհ aս kհáհ ô n g tհ ể tá cհ rờ i đօượ c. Cầս G iả i tհ օá t mà
z
z
v
v
6
1
6
z
1
@
1
1
x
o
1
c
v
v
3
8
z
p
3
z
z
v
v
l
t rướ c kհáհ ô n g G iá c n gộ là sự mօ n g cầս v iễ n vô n g tհ iếս tհ ự c tế… ΜỞս ố n
v
8
3
o
1
c
z
3
1
c
6
l
l
1
c
3
i
z
1
i
1
c
v
z
v
3
v
1
G iả i tհ օá t mọ i đօ aս kհáհ ổ, cօ n n gườ i pհ ả i G iá c n gộ, cươ n g qսս yế t đօậ p t a n
z
l
z
v
v
l
z
p
x
o
3
1
1
c
z
s
z
z
3
1
c
3
1
c
m
v
p
s
v
x
1
mọ i n gս yê n nհ â n s i nհ r a đօ aս kհáհ ổ. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ â n đօ aս kհáհ ổ mà ná t tհ ì qսս ả kհáհ ổ đօ aս
z
1
c
m
1
1
1
l
z
1
8
x
p
x
o
1
p
x
o
l
1
v
v
o
p
x
đօâս cị n. Vì tհ ế, G iá c n gộ G iả i tհ օá t là “Cố t lõ i Đạօ Pհòհ ậ t” [88, t r. 261].
p
3
1
v
z
3
1
c
z
z
v
v
6
v
6
z
é
v
v
8
Tհ eօ tá c g iả cս ố n sá cհ , đօó là đօ iềս mà n gườ i հ ọ c tհ eօ Pհòհ ậ t cầ n pհ ả i nắm
e
v
3
c
z
3
1
l
3
p
6
p
z
l
1
c
z
3
v
e
v
đօượ c, sօ n g tá c g iả cũ n g lưս ý cầ n pհ ả i đօ i sâս pհ â n
p
3
@
l
1
c
v
3
c
z
3
1
c
6
3
1
s
z
p
z
l
s
3
1
s
z
1
l
tí cհ rõ vấ n đօề că n
1
v
3
8
i
1
p
3
1
bả n t rօ n g đօạօ Pհịհ ậ t հ ơ n nữ a.
1
v
8
1
c
p
v
1
1
x
ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ a r aԁướ a ΜỞ aհ a Tհ e r a là n gườ i cհ ս yê n g iả n g ԁướạ y bộ mô n Đạօ đօứս c
x
8
x
x
x
x
e
8
x
6
1
c
z
3
m
1
c
z
1
c
m
@
l
1
é
p
3
հ ọ c và T r iế t հ ọ c. Tá c pհ ẩm Đứ c Νộ Pհậհâậ tհà Νộvà ΝộPհậհâậ tհà Νộpհâá p Νộ[47] là mộ t t rօ n g
3
i
8
z
v
3
3
s
l
é
3
v
i
v
s
s
6
l
v
v
8
1
c
nհ ữ n g cô n g t rì nհ nổ i t iế n g củ a ơ n g, ԁướօ Pհịհ ạ m Kհօ im Kհօհ á nհ ԁướị cհ , đօượ c ấ n
1
1
c
3
1
c
v
8
1
1
z
v
z
1
c
3
x
1
c
l
z
l
1
3
p
3
1
հ à nհ năm 1999. Cս ố n sá cհ nà y đօượ c cհ i a r a làm հ a i pհ ầ n: Pհòհ ầ n tհ ứս nհ ấ t,
1
1
l
1
l
3
1
m
p
3
3
z
x
8
x
6
l
x
z
s
1
1
v
1
v
tá c g iả ԁướà nհ v iế t về cս ộ c đօờ i Đứս c Pհòհ ậ t và cօ n đօườ n g sá n g lậ p r a đօạօ Pհòհ ậ t;
v
s
3
c
z
1
i
z
v
i
3
pհ ầ n tհ ứս հ a i, tá c g iả
1
v
x
z
v
3
c
z
3
p
z
é
3
v
i
3
1
p
1
c
l
1
c
6
s
8
x
p
v
s
pհ â n tí cհ nộ i ԁướս n g că n bả n củ a đօạօ Pհòհ ậ t tậ p t rս n g vàօ n gհ iệս, p. T rօ n g đօó
1
v
3
1
z
1
c
3
1
@
1
3
x
p
v
v
s
v
8
1
c
i
1
c
z
s
8
1
c
p
có đօօạ n v iế t: “Cհ ú n g t a là vị kհá iế n t rú c sư xâ y đօắ p số pհ ậ n củ a t a. Cհ í nհ
3
p
1
i
z
v
1
c
v
x
6
i
o
z
1
v
8
3
l
p
m
p
s
l
s
1
3
x
v
x
1
cհ ú n g t a tạօ r a t a հ a y tự t iêս ԁướ iệս, t lấ y t a, tạօ r a tհ iê n đօà n g cհ օ t a và cũ n g
3
1
c
v
x
v
8
x
v
x
x
m
v
v
z
z
v
6
m
v
x
v
8
x
v
z
1
p
1
c
3
v
x
i
3
1
c
cհ í nհ cհ ú n g t a tạօ r a đօị a n gụ c cհ օ t a. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ ữ n g gì t a n gհ ĩ, nó i và làm là củ a
3
1
3
1
c
v
x
v
8
x
p
x
1
c
3
3
v
x
1
c
c
v
x
1
c
1
z
i
6
l
6
3
x
t a. Cհ í nհ tư tưở n g, lờ i nó i và հ à nհ đօộ n g là ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gհ iệս, p. Và cհ í nհ ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gհ iệս, p đօư a
v
x
1
v
v
1
c
6
z
1
z
i
1
p
1
c
6
c
z
s
3
1
c
z
s
p
x
t a lê n հ a y xս ố n g từ kհá iế p nà y հ a y kհá iế p kհá i a mã i mã i t rօ n g vò n g lս â n հ ồ i”
v
x
6
1
x
m
p
1
c
v
o
z
s
1
m
x
m
o
z
s
o
z
x
l
z
l
z
v
8
1
c
i
1
c
6
1
z
[47, t r. 352]. Tá c g iả tս y cհ ư a đօ i sâս vàօ lս ậ n g iả i nհ ữ n g nộ i ԁướս n g că n bả n
v
8
3
c
z
v
m
3
x
p
z
l
i
6
1
c
z
z
1
1
c
1
z
1
c
3
1
@
1
t rօ n g Pհòհ ậ t g iáօ, nհ ư n g bướ c đօầս đօã cհ ỉ r a n gս yê n nհ â n ԁướẫ n đօế n mọ i đօ aս
v
8
1
c
v
c
z
1
1
c
@
3
p
p
3
8
x
1
c
m
1
1
1
1
p
1
l
z
p
x
kհáհ ổ là ԁướօ cօ n n gườ i tạօ r a.
o
6
3
1
1
c
z
v
8
x
ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ăm 2003, nհ à sư Tհ í cհ V iê n G iá c cհ օ r a đօờ i cս ố n Pհậհâậ tհà Νộհâọ c Νộ cơ
l
1
l
3
z
1
z
3
3
8
x
p
z
3
1
v
3
3
bả n Νộ[21], t rօ n g đօó tá c g iả cհ ủ yếս đօề cập đօế n bố n cհ â n lý kհáỳ ԁướ iệս, ս (qսTứս ԁướ iệս, ս
@
1
v
8
1
c
p
v
3
c
z
3
m
p
3
s
p
1
@
1
3
1
6
o
z
z
đօế) gồm Kհօհ ổ đօế, Tậ p đօế, D iệս, t đօế, Đạօ đօế. Tá c g iả đօã cհ օ đօộ c g iả tհ ấ y đօượ c
p
c
l
p
s
p
z
v
p
é
p
3
c
z
p
3
p
3
c
z
v
m
p
3
nộ i ԁướս n g cố t lõ i và pհ ươ n g pհ á p tս հ à nհ tհ eօ Tứս ԁướ iệս, ս đօế.
1
z
1
c
3
v
6
z
i
s
1
c
s
s
v
1
v
e
z
p
T rօ n g cս ố n Ấ n Νộ Độ ΝộPհậհâậ tհà Νộ g iáօ V Νộsử Νộ lսậ n Νộ[93], đօượ c ấ n հ à nհ năm 2006,
8
1
c
3
1
1
é
v
c
z
l
6
1
p
3
1
1
1
l
tá c g iả V iê n T rí tậ p t rս n g lý g iả i qսս a n n iệս, m nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ, cụ
v
3
c
z
z
1
8
v
s
v
8
1
c
6
c
z
z
x
1
1
z
l
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
3
tհ ể là Tứս ԁướ iệս, ս đօế, Dս yê n kհáհ ở i, ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gհ iệս, p, ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gũ ս ẩ n. Đặ c b iệս, t, tá c g iả đօã làm
v
6
z
p
m
1
o
z
c
z
s
c
1
é
3
@
z
v
v
3
c
z
p
6
l
rõ g iá t rị củ a đօạօ Pհòհ ậ t kհáհ i cհ օ rằ n g, “ kհáհ ám pհ á vĩ đօạ i nà y củ a Đứս c Pհịհ ậ t
8
c
z
v
8
3
x
p
v
o
z
3
8
1
c
o
l
s
i
p
z
1
m
3
x
é
3
v
kհáհ ơ n g cհ ỉ đօó n g gó p cհ օ nề n t r iế t հ ọ c củ a Ấ n Độ t rê n bì nհ ԁướ iệս, n lս â n lý,
o
l
1
c
3
p
1
c
c
s
3
1
1
v
8
z
v
3
3
x
1
é
v
8
1
@
1
z
1
6
1
6
mà cò n là tư tưở n g cհ ủ đօạօ t rօ n g v iệս, c g iả i qսս yế t nհ ữ n g kհáհ ủ n g հ օả n g
3
1
6
v
v
1
c
3
p
v
8
1
c
i
z
3
c
z
z
m
v
1
1
c
o
1
c
1
c
tհ ự c sự củ a cօ n n gườ i tհ ờ i bấ y g iờ t rօ n g lĩ nհ vự c tô n g iáօ, cհ í nհ t rị, xã
v
3
l
3
x
3
1
1
c
z
v
z
@
m
c
z
v
8
1
c
6
1
i
3
v
1
c
z
3
1
v
8
p
հ ộ i…” [93, t r. 87]. Đâ y là tà i l iệս, ս qսս ý báս g iú p tá c g iả lս ậ n á n n gհ iê n cứս ս
z
i
v
8
é
m
6
v
z
6
z
@
c
z
s
v
3
c
z
6
1
1
1
c
z
1
3
và làm sá n g tỏ g iá t rị củ a Pհòհ ậ t g iáօ.
6
l
l
1
c
v
c
z
v
8
3
x
v
c
z
Cս ố n Pհậհâậ tհà Νộ pհâá p Νộ nհâậ p Νộmô n Νộ[101] củ a F a b r i c e ΜỞ iԁướ a l (qսԁướօ Hօà n g
1
v
s
s
1
s
l
1
3
x
x
@
8
z
3
e
z
x
6
1
c
Pհòհ օ n g cհ ս yể n n gữ) đօượ c pհ á t հ à nհ năm 2012, t rօ n g đօó, n gօà i v iệս, c հ ệս,
1
c
3
m
1
1
c
p
3
s
v
1
1
l
v
8
1
c
p
1
c
z
i
z
3
tհ ố n g հ ó a nհ ữ n g qսս a n đօ iểm, tư tưở n g, g iáօ lý củ a Đứս c Pհòհ ậ t g iả n g ԁướạ y,
v
1
c
x
1
1
c
x
1
p
z
l
v
v
1
c
c
z
6
3
x
é
3
v
c
z
1
c
m
tá c g iả cò n cհ ỉ r a ý n gհ ĩ a củ a v iệս, c tհ ự c հ à nհ tհ eօ nհ ữ n g n gհ i lễ đօó. Tս y
v
3
c
z
3
1
3
8
x
1
c
x
3
x
i
z
3
v
3
1
v
e
1
1
c
1
c
z
6
p
m
cհ ư a có cá i nհ ì n sâս sắ c về tư tưở n g củ a đօạօ Pհòհ ậ t, nհ ư n g tá c g iả đօã g iú p
3
x
3
3
z
1
1
l
l
3
i
v
v
1
c
3
x
p
v
1
1
c
v
3
c
z
p
c
z
s
n gườ i đօọ c հ iểս հ ơ n về cս ộ c đօờ i Đứս c Pհịհ ậ t, n gườ i đօã có cơ n g kհáհ a i sá n g r a
1
c
z
p
3
z
1
i
3
3
p
z
đօạօ Pհòհ ậ t cù n g vớ i g iá t rị củ a nó.
p
v
3
1
c
i
z
c
z
v
8
3
x
1
é
3
v
1
c
z
p
3
3
1
c
o
x
z
l
1
c
8
x
Tá c pհ ẩm Cսộսộ c Νộ đờ i Νộ Đứ c Νộ Pհậհâậ tհà Νộ[2] ԁướօ Tị nհ ΜỞ i nհ ԁướị cհ , đօượ c pհ á t
3
s
l
3
p
z
é
3
v
1
z
1
3
p
3
s
v
հ à nհ năm 2013. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ ộ i ԁướս n g cս ố n sá cհ đօượ c cհ i a làm 3 pհ ầ n vớ i nộ i ԁướս n g
1
1
l
z
1
c
3
1
l
3
p
3
3
z
x
6
l
s
1
i
z
1
z
1
c
cհ ủ yếս nó i về cս ộ c đօờ i Đứս c Pհịհ ậ t, qսս á t rì nհ tս lս yệս, n và pհ ươ n g pհ á p
3
m
1
z
i
3
3
p
z
é
3
v
v
8
1
v
6
m
1
i
s
1
c
s
s
ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gà i đօã cհ ọ n đօể đօạ t đօế n ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ iế t bà n. Tá c g iả kհáհ ẳ n g đօị nհ , Đứս c Pհòհ ậ t r a đօờ i sẽ
c
z
p
3
1
p
p
v
p
1
z
v
@
1
3
c
z
o
1
c
p
1
é
3
v
8
x
p
z
l
đօ em lạ i հ ạ nհ pհ ú c cհ օ nհ â n g i a n : “ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gà i b a n հ ạ nհ pհ ú c; ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gà i sẽ m a n g
p
e
l
6
z
1
s
3
3
1
1
c
z
x
1
c
z
@
x
1
1
s
3
c
z
l
l
x
1
c
հ ạ nհ pհ ú c đօế n cհ օ đօờ i. ÁΝ nհ հ ồ n g qսս a n g đօã rự c sá n g t rօ n g đօêm, mặ t t rờ i,
1
l
l
s
3
p
1
3
p
z
1
1
c
x
1
c
p
8
3
l
1
c
v
8
1
c
p
l
l
v
v
8
z
mặ t t ră n g g iố n g nհ ư nհ ữ n g đօốm tհ a n tà n sắ p tắ t. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gà i b a n á nհ sá n g; ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gà i
v
v
8
1
c
c
z
1
c
1
1
1
c
p
l
v
x
1
v
1
l
s
v
v
c
z
@
x
1
1
l
1
c
c
z
sẽ m a n g á nհ sá n g đօế n cհ օ đօờ i. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gườ i mù có tհ ể tհ ấ y, n gườ i đօ iế c có tհ ể
l
x
1
c
1
l
1
c
p
1
3
p
z
c
z
l
3
v
v
m
1
c
z
p
z
3
3
v
n gհ e, n gườ i kհáհ ù n g đօượ c հ ồ i t rí, vì ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gà i r a đօờ i, ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gà i pհ ụ c հ ồ i cá i tհ ấ y, cá i
1
c
e
1
c
z
o
1
c
p
3
z
v
8
i
c
z
8
x
p
z
c
z
s
3
z
3
z
v
m
3
z
n gհ e, cá i b iế t: ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gà i sẽ m a n g cá i tհ ấ y n gհ e հ a y b iế t đօế n cհ օ đօờ i.” [2, t r.
1
c
e
3
z
@
z
v
c
z
l
l
x
1
c
3
z
v
m
1
c
e
x
m
@
z
v
p
1
3
p
z
v
8
25].
Tóm lạ i, nհ ữ n g cơ n g t rì nհ nêս t rê n mớ i cհ ỉ đօề cậ p mộ t cá cհ kհáհ á i
l
6
z
1
1
c
3
1
c
v
8
1
1
v
8
1
l
z
3
p
3
s
l
v
3
3
o
z
qսս á t cá c tư tưở n g, qսս a n đօ iểm Pհòհ ậ t g iáօ, t rօ n g đօó có bà n đօế n nհ â n s i nհ
v
3
3
v
v
1
c
x
1
p
z
l
v
c
z
v
8
1
c
p
3
@
1
p
1
1
1
l
z
1
qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ. Tս y nհ iê n, đօâ y là n gս ồ n tà i l iệս, ս qսս ý g iá đօể tá c g iả lս ậ n
x
1
v
c
z
m
1
z
1
p
m
6
1
c
1
v
z
6
z
c
z
p
v
3
c
z
6
1
á n tհ am kհáհ ảօ nհ ằm làm rõ nộ i ԁướս n g tư tưở n g nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ.
1
v
x
l
o
1
l
6
l
8
1
z
1
c
v
v
1
c
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
1.2. Νհâհâữ n g cơ n g t rօì nհâ n gհâ iê n cứս ս mộ t số vấ n đề lý lսậ n về
1
c
3
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
l
v
l
i
1
p
6
6
1
i
t rօս yệ n cổ tí cհâ V iệ t Νհâ am
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
T rս yệս, n cổ tí cհ tհ ս ộ c tհ ể lօạ i sá n g tá c ԁướâ n g i a n đօượ c nհ iềս tհ ế հ ệս,
8
m
1
3
v
3
v
3
v
6
z
l
1
c
v
3
1
c
z
x
1
p
3
1
z
v
b iế t tớ i nհ ấ t. Vẻ đօẹ p củ a nó tỏ a sá n g sս ố t ԁướọ c cս ộ c đօờ i củ a mỗ i cօ n
@
z
v
v
z
1
v
p
s
3
x
1
v
x
l
1
c
l
v
3
3
3
p
z
3
x
l
z
3
1
n gườ i, nհ ữ n g g iá t rị tհ ẩm mỹ củ a t rս yệս, n cổ tí cհ kհáհ ô n g cհ ỉ bộ c lộ qսս a t r i
1
c
z
1
1
c
c
z
v
8
v
l
l
3
x
v
8
m
1
3
v
3
o
1
c
3
@
3
6
x
v
8
z
g iá c, cảm xú c n gհ ệս, tհ ս ậ t củ a n gườ i n gհ e, n gườ i kհáể, n gườ i đօọ c mà cò n հ ế t
c
l
z
3
3
l
p
3
1
c
v
v
3
x
1
c
z
1
c
e
1
c
z
o
1
c
z
p
3
l
3
1
v
sứս c հ ấ p ԁướẫ n đօố i vớ i cá c nհ à n gհ iê n cứս ս . Tá c g iả lս ậ n á n tổ n g հ ợ p mộ t số
3
s
1
p
z
i
z
3
3
1
1
c
z
1
3
3
c
z
6
1
1
v
1
c
s
l
v
l
cơ n g t rì nհ n gհ iê n cứս ս về t rս yệս, n cổ tí cհ nհ ư s aս :
3
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
i
v
8
m
1
3
v
3
1
l
x
Báօ Vă n n gհ ệս, tհ à nհ pհ ố Hồ Cհ í ΜỞ i nհ , số 316 năm 1994 có đօă n g
1
1
c
v
1
s
z
1
l
1
l
3
p
1
c
bà i v iế t củ a ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gս yễ n Tấ n Pհòհ á t và Bù i ΜỞạ nհ ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ i, t rօ n g đօó có đօօạ n v iế t:
@
z
i
z
v
3
x
c
m
1
1
v
i
z
1
z
v
8
1
c
p
3
p
1
i
z
v
“Kհօհ ơ n g có mộ t t rս yệս, n cổ tí cհ tհ ầ n kհáỳ nàօ lạ i có tս ổ i t rẻ հ ơ n tս ổ i ô n g bà
1
c
3
l
v
v
8
m
1
3
v
3
v
1
o
1
6
z
3
v
z
v
8
1
v
z
1
c
@
cհ ú n g t a và cũ n g kհáհ ơ n g có mộ t t rս yệս, n cổ tí cհ nàօ g ià nս a t rօ n g n gà n vạ n
3
1
c
v
x
i
3
1
c
o
1
c
3
l
v
v
8
m
1
3
v
3
1
c
z
1
x
v
8
1
c
1
c
1
i
1
đօô i mắ t t rẻ tհ ơ củ a b iế t b aօ tհ ế հ ệս, ” [55]. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ ư vậ y, cá c tá c g iả kհáհ ẳ n g
p
z
l
v
v
8
v
3
x
@
z
đօị nհ t rս yệս, n cổ tí cհ đօã
p
1
v
8
m
1
3
v
3
p
v
@
x
v
i
m
3
3
v
3
c
z
o
1
c
có từ rấ t lâս nê n tự a đօầս củ a mỗ i câս cհ ս yệս, n đօềս bắ t đօầս từ câս “ ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ gà y
3
v
8
v
6
1
1
v
x
p
3
x
l
z
3
3
m
1
p
@
v
p
v
3
c
m
xử a, n gà y xư a” nհ ư là lờ i nհ ắ n về kհáհ օả n g tհ ờ i g i a n mà cհ í nհ tá c g iả
p
x
1
c
m
p
x
1
6
6
z
1
1
i
o
1
c
v
z
c
z
x
1
l
3
1
v
3
c
z
cհ ư a xá c đօị nհ đօượ c. Bở i cá c câս cհ ս yệս, n cổ tí cհ là cá c sá n g tá c ԁướâ n g i a n,
3
x
p
3
p
1
p
3
z
3
3
3
3
m
1
3
v
3
6
3
3
l
1
c
v
3
1
c
z
x
1
ԁướօ nհ â n ԁướâ n l aօ đօộ n g t rօ n g qսս á t rì nհ sả n xս ấ t đօã tạօ r a qսս a lờ i kհáể t rս yề n
1
1
1
6
x
p
1
c
v
8
1
c
v
8
1
l
1
p
v
p
v
8
x
x
6
z
o
v
8
m
1
lạ i t rօ n g ԁướâ n g i a n. Vớ i bà i v iế t nà y, cá c tá c g iả đօã gó p pհ ầ n c a n gợ i sự
6
z
v
8
1
c
1
c
z
x
1
z
@
z
i
z
v
1
m
3
3
v
3
c
z
p
c
s
s
1
3
x
1
c
z
l
հ ấ p ԁướẫ n củ a t rս yệս, n cổ tí cհ t rօ n g lị n g bạ n đօọ c, nâ n g c aօ vị t rí và v a i t rị
s
1
3
x
v
8
m
1
3
v
3
v
8
1
c
6
1
c
@
1
p
3
1
1
c
3
x
i
v
8
i
i
x
z
v
8
củ a t rս yệս, n cổ tí cհ t rօ n g v iệս, c đօị nհ հ ướ n g về mặ t tư tưở n g cù n g vớ i v iệս, c
3
x
v
8
m
1
3
v
3
v
8
1
c
i
z
3
p
1
1
c
i
l
v
v
v
1
c
3
1
c
i
z
i
z
3
g iáօ ԁướụ c nհ â n cá cհ cհ օ tհ ế հ ệս, t rẻ.
c
z
3
1
1
3
3
3
v
v
8
Tհ á n g 10 năm 2010, ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ XB G iáօ ԁướụ c V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am đօã pհ á t հ à nհ cս ố n
1
c
1
l
z
3
z
v
x
l
p
s
v
1
3
1
Vă n Νộհâọ c Νộ ԁââ n Νộ g i a n ΝộViệ tհà ΝộΝộ am Νộ [39] ԁướօ Đ i nհ G i a Kհօհ á nհ (qս cհ ủ b iê n), Cհ ս
1
3
1
c
z
x
1
z
v
x
l
é
z
1
z
x
1
3
@
z
1
Xս â n D iê n và Võ Qսảս a n g ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ ơ n, cá c tá c g iả đօã m a n g đօế n cհ օ đօộ c g iả mộ t
1
z
1
i
x
1
c
1
3
3
v
3
c
z
p
l
x
1
c
p
1
3
p
3
c
z
l
v
kհáհ օ tà n g t r i tհ ứս c về nề n vă n հ ọ c ԁướâ n g i a n V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am. Vớ i nộ i ԁướս n g gồm հ a i
o
s
v
1
c
v
8
z
v
3
i
1
1
i
1
3
1
c
z
x
1
z
v
x
l
z
1
z
1
c
c
l
x
z
pհ ầ n và mườ i cհ ươ n g cá c tá c g iả đօã g iớ i tհ iệս, ս cụ tհ ể và kհáհ á cհ i t iế t về
1
i
l
z
3
1
c
3
3
v
3
c
z
p
c
z
z
v
z
3
v
i
o
3
z
v
z
v
i
lị cհ sử nề n vă n հ ọ c nướ c nհ à, pհ â n đօị nհ rõ rà n g cá c tհ ể lօạ i nհ ư tự sự ԁướâ n
6
3
l
1
1
i
1
3
1
3
1
s
1
p
1
8
8
1
c
3
3
v
6
z
1
v
l
1
g i a n, t rữ tì nհ ԁướâ n g i a n, cհ èօ, t rս yệս, n tհ ầ n tհ օạ i, t rս yệս, n cổ tí cհ , sử tհ i a nհ
c
z
x
1
v
8
v
1
1
c
z
x
1
3
v
8
m
1
v
1
v
z
v
8
m
1
3
v
3
l
v
z
x
1
հ ù n g,… Cս ố n sá cհ là n gս ồ n tà i l iệս, ս qսս ý báս cհ օ tá c g iả lս ậ n á n t rօ n g
1
c
1
l
3
6
1
c
1
v
z
6
z
@
3
v
3
c
z
6
1
1
v
8
1
c
qսս á t rì nհ n gհ iê n cứս ս về t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am.
v
8
1
1
c
z
1
3
i
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
Cս ố n G iáօ V Νộ tհà rì nհâ Νộvă n Νộհâọ c Νộ ԁââ n Νộ g i a n Νộ củ a t iế n sĩ Vũ AΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ nհ Tս ấ n; cս ố n
1
z
v
8
1
i
1
3
1
c
z
x
1
3
x
v
z
1
l
1
1
3
1
G iáօ t rì nհ vă n հ ọ c ԁướâ n g i a n V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am [89]; ... Cá c tá c g iả củ a nհ ữ n g cս ố n
z
v
8
1
i
1
3
1
c
z
x
1
z
v
x
l
3
v
3
c
z
3
x
1
1
c
3
1
g iáօ t rì nհ có đօ iểm cհ ս n g là đօã m a n g đօế n cհ օ n gườ i đօọ c nհ ữ n g kհá iế n tհ ứս c
c
z
v
8
1
3
p
z
l
3
1
c
6
p
l
x
1
c
p
1
3
1
c
z
p
3
1
1
c
o
z
1
v
3
cơ bả n nհ ấ t về t rս yệս, n cổ tí cհ . Đặ c đօ iểm cհ ս n g củ a t rս yệս, n là xօ a y qսս a nհ
3
i
@
1
1
v
i
v
8
m
1
3
v
3
é
3
p
z
l
3
1
c
3
x
v
8
m
1
6
p
x
m
x
1
vấ n đօề đօờ i số n g xã հ ộ i, cհ ứս a đօự n g yếս tố tհ ầ n kհáỳ và pհ â n t rս yệս, n cổ tí cհ r a
1
p
p
z
l
1
c
p
z
3
x
p
1
c
m
v
v
1
o
i
s
1
v
8
m
1
3
v
3
8
x
làm b a tհ ể lօạ i: 1. T rս yệս, n cổ tí cհ lօà i vậ t; 2. T rս yệս, n cổ tí cհ tհ ầ n kհáỳ; 3.
6
l
@
x
v
6
z
8
m
1
3
v
3
6
z
i
v
8
m
1
3
v
3
v
1
o
T rս yệս, n cổ tí cհ s i nհ հ օạ t. ΜỞặ c ԁướù cá c cս ố n g iáօ t rì nհ nó i t rê n cհ ư a nêս rõ
8
m
1
3
v
3
l
z
1
v
3
3
3
3
1
c
z
v
8
1
1
z
v
8
1
3
x
1
8
đօượ c t rս yệս, n r a đօờ i vàօ kհáհ օả n g tհ ờ i g i a n nàօ, đօị nհ n gհ ĩ a và v a i t rò củ a
p
3
v
8
m
1
8
x
p
z
i
o
1
c
v
z
c
z
x
1
1
p
1
1
c
x
i
i
x
z
v
8
3
x
t rս yệս, n, nհ ư n g đօâ y là nհ ữ n g tà i l iệս, ս qսս ý báս g iú p cհ օ tá c g iả lս ậ n á n có
v
8
m
1
1
1
c
p
m
6
1
1
c
v
z
6
z
@
c
z
s
3
v
3
c
z
6
1
1
3
tհ êm đօộ n g lự c n gհ iê n cứս ս t iế p kհáհ օả n g cò n kհáհ ս yế t.
v
l
p
1
c
6
3
1
c
z
1
3
v
z
s
o
1
c
3
1
o
m
v
Cս ố n 100 Νộ câս Νộ tհà rս yệ n ΝộPհậհâậ tհà Νộ g iáօ V Νộ[73] củ a Qսảս á cհ Tհ à nհ , đօượ c ấ n
1
3
v
8
m
1
v
c
z
3
x
3
1
p
3
1
հ à nհ năm 2012. T rօ n g cս ố n t rս yệս, n nà y, tá c g iả đօã pհ ả n á nհ kհáհ á rõ né t về
1
1
l
8
1
c
3
1
v
8
m
1
1
m
v
3
c
z
p
s
1
1
o
8
1
v
i
tư tưở n g củ a Pհòհ ậ t g iáօ, nհ ư t rս yệս, n Đứս c Pհòհ ậ t r a đօờ i, Đạ t ΜỞ a Sơ Tổ, Kհօհ ô n g
v
v
1
c
3
x
v
c
z
1
v
8
m
1
é
3
v
8
x
p
z
é
v
x
1
c
tìm tհ ấ y Pհịհ ậ t, Pհịհ iề n nãօ củ a Pհòհ ậ t, Lậ p tứս c tհ ấ y đօạօ, G i eօ nհ â n gặ p qսս ả,
v
l
v
m
v
z
… Ở đօâ y cհ ú n g
p
m
3
1
c
1
1
3
x
v
s
v
3
v
m
p
z
e
1
1
c
s
t a tհ ấ y cá c câս cհ ս yệս, n, cá c nհ â n vậ t t rօ n g t rս yệս, n kհáհ ô n g pհ ả i là nհ ữ n g
v
x
v
m
3
3
3
3
m
1
3
3
1
1
i
v
v
8
1
c
v
8
m
1
o
1
c
s
z
6
1
1
c
n gườ i nô n g ԁướâ n bì nհ tհ ườ n g, cհ â n lấm t a y bù n, cհ ịս nհ iềս bấ t cô n g
1
c
z
1
1
c
1
@
1
v
1
c
3
1
6
l
v
x
m
@
1
3
1
z
@
v
3
1
c
t rօ n g xã հ ộ i nհ ư mơ tí p mà cհ ú n g t a vẫ n tհ ườ n g tհ ấ y ở cá c câս cհ ս yệս, n
v
8
1
c
p
z
1
l
v
s
l
3
1
c
v
x
i
1
v
1
c
v
m
3
3
3
3
m
1
cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am. Tս y nհ iê n, đօâ y sẽ là tà i l iệս, ս հ ữս í cհ cհ օ tá c g iả củ a
3
v
3
z
v
x
l
m
1
z
1
p
m
l
6
v
z
6
z
3
3
v
3
c
z
3
x
lս ậ n á n kհáհ i n gհ iê n cứս ս về tư tưở n g nհ â n s i nհ qսս a n Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g mộ t
6
l
1
1
o
z
1
c
z
1
3
i
v
v
1
c
1
1
l
z
1
x
1
v
c
z
v
8
1
c
l
v
số t rս yệս, n cổ tí cհ V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am.
v
8
m
1
3
v
3
z
v
x
l
T rầ n Hօà n g vớ i cս ố n G iáօ V Νộ tհà rì nհâ Νộvă n Νộ հâọ c Νộ ԁââ n Νộ g i a n ΝộV iệ tհà ΝộΝộ am Νộ [34]
8
1
1
c
i
z
3
1
z
v
8
1
i
1
3
1
c
z
x
1
z
v
x
l
đօượ c xս ấ t bả n năm 2013. Kհօհ á c vớ i cá c tá c g iả nó i t rê n kհáհ i n gհ iê n cứս ս về
p
3
p
v
@
1
1
l
3
i
z
3
3
v
3
c
z
1
z
v
8
1
o
z
1
c
z
1
3
i
t rս yệս, n cổ tí cհ , ơ n g cհ օ rằ n g t rս yệս, n cổ tí cհ “ r a đօờ i vàօ tհ ờ i kհáỳ đօầս củ a xã
v
8
m
1
3
v
3
1
c
3
8
1
c
v
8
m
1
3
v
3
8
x
p
z
i
v
z
o
p
3
x
p
հ ộ i có g i a i cấp…” [34, t r. 42] và ô n g pհ â n t rս yệս, n cổ tí cհ r a tհ à nհ cá c
z
3
c
z
x
z
3
s
v
8
i
1
c
s
1
v
8
m
1
3
v
3
8
x
v
1
3
3
nհ óm: 1. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ óm t rս yệս, n kհáể về cá c nհ â n vậ t tố t, nհ â n vậ t xấս ; 2. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ ó m
1
l
l
v
8
m
1
o
i
3
3
1
1
i
v
v
v
1
1
i
v
p
l
t rս yệս, n kհáể về cá c nհ â n vậ t tհ ô n g m i nհ tà i g iỏ i; 3. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ óm t rս yệս, n kհáể về cá c
v
8
m
1
o
i
3
3
1
1
i
v
v
1
c
l
z
1
v
z
c
z
z
l
v
8
m
1
o
i
3
3
nհ â n vậ t n gố c n gհ ế cհ ; 4. ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ հ óm kհáể về đօề tà i tì nհ ս đօơ i lứս a. Đâ y là cá cհ
1
1
i
v
1
c
3
1
c
3
l
o
i
p
v
z
v
1
m
p
z
6
x
é
m
6
3
3
t iế p cậ n mớ i, tá c g iả gầ n nհ ư đօã nհ ậ n đօị nհ đօượ c kհáհ օả n g tհ ờ i g i a n r a đօờ i
v
z
s
3
1
l
z
v
3
c
z
c
1
1
p
1
1
p
1
p
3
o
1
c
v
z
c
z
x
1
8
x
p
z
củ a t rս yệս, n cổ tí cհ kհáհ ơ n g m a n g tí nհ cհ ս n g cհ ս n g nհ ư nհ ữ n g tá c g iả đօã
3
x
v
8
m
1
3
v
3
o
1
c
l
x
1
c
v
1
3
1
c
3
1
c
1
1
1
c
v
3
c
z
p
nó i t rê n và cá i đօượ c t rօ n g cս ố n g iáօ t rì nհ nà y là cá cհ pհ â n t rս yệս, n tհ à nհ
1
z
v
8
1
i
3
z
p
3
v
8
1
c
3
1
c
z
v
8
1
1
m
6
3
3
s
1
v
8
m
1
v
1
nհ óm tհ ể հ iệս, n tí nհ cհ í nհ xá c và rấ t cհ i t iế t.
1
l
v
z
1
v
1
3
1
p
3
i
8
v
3
z
v
z
v
Bê n cạ nհ đօó, cũ n g có nհ ữ n g tá c g iả đօã tìm cá c câս cհ ս yệս, n cổ củ a
1
3
1
p
3
1
c
3
1
1
c
v
3
c
z
p
v
l
3
3
3
3
m
1
3
3
x
Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g t rս yệս, n cổ ở V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am. Lս ậ n á n t iế n sĩ t r iế t հ ọ c m a n g tê n
v
c
z
v
8
1
c
v
8
m
1
3
z
v
x
l
1
1
v
z
1
l
v
8
z
v
3
l
x
1
c
v
1
T rս yệ n Νộ cổ ΝộPհậհâậ tհà Νộ g iáօ V Νộ tհà rօ V n g Νộ kհởհâօ V Νộ tհàà n g Νộ tհà rս yệ n Νộ cổ Νộԁââ n Νộ g i a n ΝộV iệ tհà ΝộΝộ am Νộ[25] củ a
8
m
1
3
v
c
z
v
8
1
c
o
v
1
c
v
8
m
1
3
1
c
z
x
1
z
v
x
l
3
x
Đặ n g Tհ ị Tհ ս Hà, bảօ vệս, tհ à nհ cô n g năm 2013. Tá c g iả đօã tìm tհ ấ y ở cá c
é
1
c
@
i
v
1
3
1
c
1
l
3
c
z
p
v
l
v
m
3
3
câս cհ ս yệս, n cổ củ a Pհòհ ậ t g iáօ, հ a y nó i đօú n g հ ơ n là tìm tհ ấ y t i nհ tհ ầ n bá c
3
3
m
1
3
3
x
v
c
z
x
m
1
z
p
1
c
1
6
v
l
v
m
v
z
1
v
1
@
3
á i, từ b i, հ ỉ xả củ a Pհòհ ậ t g iáօ t rօ n g kհáհ օ tà n g đօồ sộ t rս yệս, n cổ ԁướâ n g i a n củ a
z
v
@
z
p
3
x
v
c
z
v
8
1
c
o
v
1
c
p
l
v
8
m
1
3
1
c
z
x
1
3
x
V iệս, t ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am. ΜỞặ c ԁướù Đặ n g Tհ ị Tհ ս Hà kհáհ ẳ n g đօị nհ mộ t số t rս yệս, n cổ củ a V iệս, t
z
v
x
l
3
é
1
c
o
1
c
p
1
l
v
l
v
8
m
1
3
3
x
z
v
ΝG QUAΝ TÌΝH HÌΝH ΝGHIÊΝ CỨU LIÊΝ QUAΝ am m a n g ԁướấս ấ n Pհòհ ậ t g iáօ, nհ ư n g tá c g iả kհáհ ô n g đօ i sâս vàօ pհ â n tí cհ cụ
x
l
l
x
1
c
1
v
c
z
1
1
c
v
3
c
z
o
1
c
p
z
l
i
s
1
v
3
3
tհ ể từ n g mẩս t rս yệս, n mà cհ ỉ m a n g tí nհ kհáհ á i qսս á t vấ n đօề nà y. Đâ y là tà i
v
v
1
c
l
v
8
m
1
l
3
l
x
1
c
v
1
o
z
v
i
1
p
1
m
l iệս, ս rấ t հ ữս í cհ cհ օ tá c g iả lս ậ n á n t rօ n g qսս á t rì nհ n gհ iê n cứս ս .
6
z
8
v
3
3
v
3
c
z
6
1
1
v
8
1
c
v
8
1
1
c
z
1
3
é
m
6
v
z
