I.LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Văn hố là cái gốc của một xã hội văn minh, lành mạnh trong đó Văn hóa giao thơng
đóng một vai trị quan trọng. Giao thơng là một trong những lĩnh vực hết sức quan trọng đối
với sự phát triển kinh tế - xã hội và là nền tảng vững chắc đảm bảo cho sự phát triển bền
vững; đồng thời cũng là tiêu chí đánh giá trình độ văn minh của một quốc gia trên đà phát
triển. Văn hố giao thơng là một vấn đề nóng bỏng đang được đưa ra bàn luận nhiều trong
thời gian gần đây. Năm 2018 là năm An tồn giao thơng, việc tìm hiểu vấn đề Văn hố giao
thơng Việt Nam vào lúc này lại càng có ý nghĩa hơn bao giờ hết.
Theo báo cáo của Phịng cảnh sát giao thơng huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải Phòng,
năm 2018, qua tuần tra đã phát hiện xử lý 721 trường hợp, xử phạt 354.690.000 đồng. Tai nạn
giao thông đường bộ đã xảy ra 04 vụ, làm chết 04 người, bị thương 03 người, trong đó có
một số vụ liên quan đến những học sinh chưa đủ độ tuổi điều khiển xe mô tô và xe gắn máy.
Hiện tượng học sinh vi phạm giao
thông
Học sinh dàn hàng ngang khi tham gia giao
thông
1
Giáo dục văn hóa giao thơng trong nhà trường có vai trị quan trọng góp phần nâng
cao hiểu biết về luật giao thông và ý thức tham gia giao thông cho mỗi học sinh. Nhận thức
rõ vai trò của việc tham gia An tồn giao thơng, những năm qua Sở giáo dục và đào tạo đã
chỉ đạo các trường PTTH trong toàn thành phố tăng cường tuyên truyền, giáo dục VHGT
cho các em học sinh.
Nằm ngay trên đường trung tâm liên xã giáp với xã Tiền Phong, Đồng Minh, Cộng
Hiền nên có lưu lượng phương tiện giao thơng rất đơng, trục đường liên xã nhỏ, dân cư hai
bên đường mật độ cao, nhiều cơng ti liên doanh với nước ngồi cơng nhân đi làm và ti nước
ngồi và tan tầm đúng thời gian học sinh đi học và tan học. Do vậy để đề phịng nguy cơ tai
nạn giao thơng BGH trường THPT Cộng Hiền luôn quan tâm giáo dục Văn hóa giao thơng
học đường cho các em học sinh. Nhà trường chú trọng: Lồng ghép nội dung an toàn giao
thông (ATGT), VHGT vào các môn học, bài học, các buổi sinh hoạt ngoài giờ; cho học sinh
viết bản cam kết thực hiện nghiêm chỉnh Luật Giao thông đường bộ. Bên cạnh đó, vào tháng
cao điểm ATGT, nhà trường tổ chức dạy chương trình học về ATGT, VHGT cho tất cả học
sinh, đồng thời, cho học sinh đóng các tiểu phẩm tuyên truyền về ATGT, VHGT... Do vậy,
hầu hết học sinh đều hiểu được luật giao thơng, từ đó có ý thức trong việc đi đúng phần
đường và đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông...
Trường THPT Cộng Hiền (H.Vĩnh Bảo), được xem là một điểm sáng về tăng cường
giáo dục VHGT cho học sinh với nhiều hoạt động phong phú, sáng tạo. Nhà trường đã phối
phợp với các cơ quan chức năng của huyện tăng cường tuyên truyền, giáo dục luật giao
thông, VHGT cho học sinh; nhắc nhở, kiểm tra học sinh đi xe đạp điện, xe máy điện phải đội
mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông... Đến nay, trước và sau buổi học, học sinh đều đi theo
hàng và đi đúng phần đường, không nô đùa gây cản trở giao thơng.
Vì vậy, việc đảm bảo ATGT cho học sinh khi tham gia giao thơng nói chung và đặc
biệt là các học sinh trường THPT Cộng Hiền nói riêng trở nên bức thiết hơn bao giờ hết.
Vậy làm cách nào để có thể đảm bảo an tồn cho các bạn HS khi tham gia giao thông?
Trước thực trạng đó, trường tơi cũng đã đưa ra một số biện pháp nhằm đảm bảo an
toàn và giảm thiểu tai nạn giao thông cho học sinh như: xây dựng cổng trường an tồn giao
thơng, chương trình phát thanh học đường về tình hình tham gia giao thơng của học sinh, ra
qn tun truyền về an tồn giao thơng, tổ chức các buổi hoạt động ngoại khóa về an tồn
giao thơng…. nhưng những biện pháp đó chưa đưa vào chương trình học và cũng chưa có
mơn học nào đưa vào dạy cho học sinh nên chưa đủ sức thuyết phục học sinh hứng thú thực
hiện và đạt hiệu quả. Để làm tốt hơn cơng tác tun truyền, nhìn nhận mặt được và hạn chế
về lĩnh vực an tồn giao thơng trong mơi trường học đường nhóm chúng tơi cùng cơ giáo bộ
mơn Ngữ Văn thực hiện đề tài: Văn hóa giao thơng của học sinh trường THPT Cộng Hiền
nhìn từ thực trạng và giải pháp.
Đề tài nghiên cứu của chúng tôi nhằm khẳng định vai trị của nhà trường trong cơng
tác giáo dục ý thức học sinh khi tham gia giao thông. Nếu đề tài này được ứng dụng vào các
trường THPT khác, chắc chắn sẽ giảm thiểu được những tai nạn giao thơng khơng đáng có
góp phần xây dựng “Trường học hạnh phúc” – Nhà nhà hạnh phúc.
2
II CÂU HỎI NGHIÊN CỨU; VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU; GIẢ THUYẾT KHOA HỌC
1.Câu hỏi nghiên cứu
3
- Văn hóa giao thơng là gì?
-Văn hóa giao thơng có ý nghĩa quan trọng và thiết với học sinh khơng?
- Văn hóa giao thơng của học sinh THPT Cộng Hiền nhìn từ thực trạng như thế nào?
- Các giải pháp, bộ quy tắc thay đổi nhận thức của học sinh trường THPT Cộng Hiền vào
việc thực hiện văn hóa giao thông?
Những câu hỏi này cần được giải quyết bằng những khảo sát mang tính thực tiễn, cụ thể và
dựa trên những kiến thức sự tìm hiểu, nghiên cứu, tìm đọc, phân tích các tài liệu tham khảo.
2.Vấn đề nghiên cứu
2.1.Mục đích nghiên cứu
Chúng tơi tiến hành nghiên cứu đề tài này nhằm đạt được một số mục tiêu sau:
- Thứ nhất, về nhận thức, hành động, hiểu biết đầy đủ và tự giác chấp hành đúng các quy
định của pháp luật về trật tự An tồn giao thơng.
- Thứ hai, phải có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng, tôn trọng, nhường nhịn và giúp đỡ
người khác.
- Thứ ba, có thái độ ứng xử văn minh, lịch sự khi xảy ra va chạm giao thông và tinh thần
thượng tơn pháp luật.
- Thơng qua tìm hiểu thực tế hiện trạng học sinh chấp hành khi tham gia giao thông của học
sinh trường THPT Cộng Hiền, góp phần đề ra giải pháp nhằm nâng cao nhân thực của phụ
huynh về cơng tác quản lí của nhà trường đồng hành cùn con em mình nhằm thay đổi nhận
thức, thái độ của bản thân.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- .Hệ thống hóa bằng một số cơ sở lí luận cơ bản trong cơng tác quản lí, giáo dục ý thức học
sinh khi tham gia giao thơng.
- Khảo sát, phân tích phân tích các nhận tố ảnh hưởng, đánh giá thực trạng tham gia giao
thông của học sinh trường THPT Cộng Hiền với khối lớp 10 và thực trạng thay đổi nhận
thức của học sinh khối 11, 12 của trường THPT Cộng Hiền khi được giáo dục tại trường.
- Đề xuất giải pháp nhằm thay đổi nhận thức, thái độ, phát huy mặt tích cực, hạn chế nhược
điểm của HS khi tham gia giao thông và hiệu quả.
2.3. Đối tượng nghiên cứu
4
Đối tượng nghiên cứu HS lớp 10 chưa được tác động bởi các biện pháp giáo dục của nhà
THPT Cộng Hiền nói chung và HS khối 11 và 12 sau thời gian học tập tại trường về văn
hóa giao thơng nhìn từ góc độ thực trạng và giải pháp để hoạt động đạt được hiệu quả.
3.Giả thuyết khoa học
- Ý thức chấp hành giao thơng của học sinh THPT cịn nhiều vi phạm.
- Học sinh THPT và gia đình học sinh chưa quan tâm nhiều tới việc giáo dục ý thức thực
hiện nét đẹp văn hóa giao thơng.
- Học sinh tích cực thực hiện nội quy, các biện pháp giáo dục khi được học tập tại trường.
- Các biện pháp, tác động đặt ra của đề tài đề có thể thu hút học sinh tham gia vào các hoạt
động ngoại khóa, chấp hành nghiêm chỉnh luật pháp và có ý thức khi tham gia giao thông.
III.THIẾT KẾ VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1.Phương pháp nghiên cứu lí luận:
Thống kê, phân tích, tổng hợp số liệu, tài liệu có liên quan đến số liệu học sinh vi
phạm và được giáo dục ý thức sau một thời gian học tập tại trường THPT Cộng Hiền.
2.Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
2.1. Phương pháp điều tra xã hội học
Xây dựng bảng hỏi về thực trạng học sinh vi phạm giao thông và thực trạng việc giáo dục
nhận thức về an tồn giao thơng học đường được nghiên cứu; thực hiện khảo sát 2 tháng 1
lần qua đó đánh giá về sự thay đổi nhận thức, thái độ của các thành viên về ý thức chấp hành
giao thông.
- Đợt 1: Trước khi được giáo dục với học sinh khi có giấy báo trúng tuyển nhập học vào
THPT Cộng Hiền.
- Đợt 2: Sau khi được giáo dục trong một tháng hè.
- Đợt 3: Sau khi học sinh học hết lớp 10 lên 11, hai năm với lớp 12 nhận thức của học sinh
về văn hóa giao thông khi được học tập tại trường.
2.2.Phương pháp phỏng vấn
2.2.1.Phương pháp phân tích sản phẩm hoạt động.
2.2.2. Phương pháp nghiên cứu trường hợp điển hình:
5
Chọn một thành viên tham gia nghiên cứu thực nghiệm có nhiều vi phạm về ý thức
chấp hành lỉ luật giao thông. Nghiên cứu bằng cách quan sát, ghi nhận sự đổi thay hành vi
của đối tượng trong thời gian trên lớp; khảo sát ý kiến của đối tượng, phỏng vấn, thu thập
thông tin ý kiến của giáo viên làm cơng tác Đồn kiêm nhiệm, giáo viên chủ nhiệm, bạn bè,
người thân xung quanh đối tượng đề đo lường sự thay đổi về nhận thức và thái độ. Nhằm
khắc phục tình trạng chấp hành an tồn giao thơng và tâm lí e ngại của học sinh khi tiến
hành phỏng vấn, nhóm nghiên cứu đã đưa câu hỏi trước cho các bạn có thời gian chuẩn bị
trước khi trả lời phỏng vấn trực tiếp .
3. Phương pháp thống kê số liệu
4. Kế hoạch và đặt lịch thực hiện các kế hoạch nghiên cứu.
Giai đoạn 1: Nghiên cứu cơ sở lí thuyết:
-Thời gian thực hiện từ 10/5/2019 đến 30/8/2019.
+ Khái quát chung về văn hóa giao thơng và hiện trạng văn hóa giao thơng: vai trị của việc
giáo dục ý thức thực hiện nét đẹp văn hóa giao thơng trong nhà trường, đối tượng thực hiện
nghiên cứu việc thưc hiện văn hóa giao thơng.
+ Đặc điểm hiện trạng văn hóa giao thơng của học sinh THPT: Hiện trạng chung, nguyên
nhân, hậu quả, giải pháp thực hiện.
Giai đoạn 2: Khảo sát thực tiễn:
-Thời gian thực hiện từ 01/9/2019 đến 01/10/2019
Chúng tôi đã tiến hành khảo sát 127 học sinh đại diện cho 03 khối lớp 10C3, 11 B7,
12 A1, của trường THPT Cộng Hiền, sử dụng phiếu điều tra, việc thực hiện bộ quy tắc thực
hiện văn hóa giao thơng và kết quả trước và sau khi tác động của học sinh THPT Cộng Hiền.
Giai đoạn 3: Phân tích số liệu, đưa ra các giải pháp để thu hút học sinh tham gia vào
các hoạt động giáo dục ý thức thực hiện văn hóa giao thơng học đường.
-Thời gian thực hiện từ 02/10/2019 đến 20/10/2019
Giai đoạn 4: Tiến hành thể nghiệm một số giải pháp hành động thực tiễn, tổ
chức các hoạt động nghiên cứu trường hợp điển hình nhận thức được sự thay đổi
nhận thức của học sinh khi tham gia dự án.
-Thời gian thực hiện từ 21/10/2019 đến 30/10/2019
IV TIẾN HÀNH NGHIÊN CỨU
6
1. KHÁI QT CHUNG VỀ VĂN HĨA GIAO THƠNG HỌC ĐƯỜNG CỦA HỌC
SINH THPT
1. 1. Khái niệm Văn hoá giao thơng
Khái niệm Văn hố giao thơng tất nhiên là một biểu hiện cụ thể của khái niệm Văn hố
nói chung. Do vậy nó cũng phải được nhìn nhận ở khía cạnh vật thể và phi vật thể, ở việc thể
hiện trình độ phát triển và đặc tính riêng của mỗi dân tộc...Văn hố giao thơng là một khái
niệm khá mơí mẻ với nhiều cách hiểu khác nhau: có người bảo thực hiện tốt luật lệ giao
thơng là Văn hố giao thơng, có người lại bảo nội dung Văn hố giao thông rộng hơn nhiều
nội dung luật lệ giao thông, người khác thì nói Văn hố giao thơng là cách ứng xử của mọi
người khi tham gia giao thông...
Theo Uỷ ban an tồn giao thơng quốc gia: “ Văn hố giao thông được biểu hiện bằng
hành vi xử sự đúng pháp luật, theo các chuẩn mực của xã hội về lẽ phải, cái đẹp, cái thiện
của người tham gia giao thông. Xây dựng Văn hố giao thơng nhằm tạo nên thói quen cư xử
có văn hố, đúng pháp luật; coi việc tự giác tuân thủ pháp luật về đảm bảo trật tự an tồn
giao thơng như một chuẩn mực đạo đửc truyền thống và là biểu hiện văn minh hiện đại của
con người khi tham gia giao thông”. Cũng theo Uỷ ban an tồn giao thơng quốc gia, trong
Văn hố giao thơng có ba tiêu chí: một là, về nhận thức và hành động, hiểu biết đầy đủ và tự
giác chấp hành đúng các quy định của pháp luật về đảm bảo trật tự an tồn giao thơng; hai
là: có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng, tôn trọng, nhường nhịn và giúp đỡ người
khác;ba là, có thái độ ứng xử văn minh lịch sự khi xảy ra va chạm giao thông và tinh thần
thượng tôn pháp luật.
Theo báo Văn hố: “ Văn hố giao thơng là tự giác chấp hành trật tự an tồn giao
thơng, ngăn chặn các hành vi gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông, tơn trọng,
nhường nhịn người khác, tận tình giúp đỡ người tham gia giao thông gặp hoạn nạn, giúp đỡ
người tàn tật, trẻ em, người cao tuổi để hướng tới một xã hội giao thơng an tồn, thân
thiện”.
Theo TS. Nguyễn Thị Hồng: Văn hố giao thơng hiểu theo nghĩa hẹp là cách ứng xử có
văn hố của mọi người khi tham gia giao thơng. Đó chính là sự tơn trọng và chấp hành
nghiêm chỉnh luật lệ giao thơng, có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng, biết nhường
nhịn và giúp đỡ người khác, có thái độ ứng xử văn minh, lịch sự khi xảy ra va chạm...
Theo TS. Phạm Ngọc Trung: “ Văn hố giao thơng cần được hiểu là: sự ứng xử một
cách có ý thức và có trách nhiệm của mọi thành viên trong xã hội khi tham gia giao thơng
hoặc tham gia vào những hoạt động có liên quan đến giao thông để tạo lập nên một mơi
trường giao thơng an tồn, văn minh, thân thiện và hiệu quả”. Khái niệm của TS. Phạm
Ngọc Trung đã nhấn mạnh đến sự ứng xử một cách có ý thức và có trách nhiệm của mọi
7
người trên bình diện xã hội chứ khơng phải chỉ nói đến ý thức tự giác của người trực tiếp
tham gia giao thơng. Khái niệm này phản ánh được tính tự giác mang tính cá nhân và tính xã
hội mang tính cộng đồng, đó là hai u cầu cơ bản tạo nên hành vi ứng xử có văn hố của
người tham gia giao thông.
Theo GS.VS Hồ Sĩ Vịnh: “ Văn hố giao thơng là một thành tố của lối sống đơ thị, của
văn hố thẩm mỹ, là gương mặt của đơ thị. Khi ta nói người Hà Nội văn minh thanh lịch,
hiện đại thì tín hiệu đầu tiên gây ấn tượng mạnh đối với khách công vụ hay khách du lịch là
Văn hố giao thơng”.
Theo chúng tơi, Văn hố giao thơng là văn hố của người trực tiếp tham gia giao thơng
và văn hố của các thành viên khác trong xã hội có tác động, ảnh hưởng đến q trình hình
thành Văn hố giao thơng như: Nhà làm luật giao thông; cơ quan quy hoạch giao thông;
cảnh sát giao thông; thanh tra giao thông; ban quản lý các khu công nghiệp, khu đô thị, khu
chế xuất; ban quản lý các chợ, các cơng trình xây dựng; người phụ trách và nhân viên ở các
trung tâm đào tạo, sát hạch, cấp bằng lái xe, trung tâm đăng kiểm phương tiện... Đây là
khía cạnh phi vật thể của Văn hố giao thơng. Khía cạnh vật thể của Văn hố giao thơng là
hệ thống cơ sở hạ tầng như đường sá, cầu cống, hệ thống đèn chiếu sáng, biển báo...Trong
những yếu tố trên đây thì người trực tiếp tham gia giao thơng đóng một vai trị quan trọng
tạo nên Văn hố giao thơng. Văn hố của người trực tiếp tham gia giao thơng biểu hiện cụ
thể như:trước tiên là phải hiểu biết đầy đủ và nghiêm chỉnh chấp hành luật lệ giao
thông; hai là phải có tính cộng đồng khi tham gia giao thơng, khi lưu thơng trên đường phải
biết khơng chỉ vì lợi ích bản thân mình mà cịn phải đảm bảo an toàn cho những người khác.
gặp trường hợp người bị nạn cần giúp đỡ phải chia xẻ kịp thời; ba là cư xử có văn hố khi
lưu thơng trên đường như tham gia giao thơng từ tốn, bình tĩnh, ưu tiên cho người già, trẻ
nhỏ, biết xin lỗi, cảm ơn khi có va quệt... Văn hố giao thơng phải được nhìn nhận từ hai
phía, đó là người tham gia giao thông và các lực lượng chức năng quản lý giao thơng trong
đó quan trọng nhất là người thực thi- cảnh sát giao thơng.
1.2. Khái qt chung về văn hóa giao thơng học đường
Chúng ta thấy mỗi cử chỉ văn hóa khi tham gia giao thông làm nên nét nhân cách của
mỗi người nói chung và học sinh khi tham gia giao thơng mói riêng. Văn hóa là văn minh
lịch sự khi tham gia giao thông, thực hiện đúng luật, đúng cách cư xử nghĩa tình, bằng hành
vi xử sự đúng pháp luật, theo các chuẩn mực của xã hội về lẽ phải, cái đẹp, cái thiện của
người tham gia giao thơng. Vì vậy cơng tác tun truyền, giáo dục học sinh ý thức chấp
hành Luật Giao thông được đặc biệt quan tâm nhằm xây dựng văn hóa giao thơng đối với
tuổi trẻ học đường góp phần bảo đảm an tồn giao thơng.
Hiện nay, tình trạng vi phạm ATGT đường bộ trong học sinh, sinh viên rất phổ biến.
Các lỗi vi phạm chủ yếu là: điều khiển xe mô tô, xe gắn máy khi chưa đủ tuổi, không đội mũ
8
bảo hiểm, vượt đèn đỏ, dàn hàng ba, hàng bốn, lạng lách, tụ tập trước cổng trường sau giờ
tan học….
Tụ tập dưới lòng, lề đường trước cổng trường sau giờ tan học. Sau khi tan trường,
thường các em không về ngay mà thường tụ tập thành nhóm dưới lịng lề đường trước cổng
trường để đùa giỡn, nói chuyện hoặc mua quà bánh ở các xe đẩy trước cổng trường gây mất
trật tự ATGT tại đây.
Tình trạng các em học sinh, nhất là học sinh THCS, THPT, trên đường đến trường
thường chạy xe dàn hàng 3, hàng 4 rất phổ biến ở nông thôn lẫn thành thị. Không chỉ dàn
hàng, các em cịn vơ tư nói chuyện, đùa giỡn trong lúc điều khiển xe, gây mất trật tự ATGT
và ảnh hưởng đến việc lưu thông của các phương tiện tham gia giao thông khác.
Học sinh chạy xe vượt đèn đỏ không phải là hình ảnh hiếm gặp. Khơng chỉ gây ra
những hậu quả nghiêm trọng mà còn thể hiện thiếu văn hóa khi tham gia giao thơng.
Nhiều em học sinh dù chưa đủ tuổi nhưng vẫn điều khiển xe mô tô, xe gắn máy đến
trường. Ngoài sự tuyên truyền của nhà trường, hơn hết các bật phụ huynh cần kiên quyết hơn
trong việc không để các em điều khiển phương tiện khi chưa đủ tuổi đến trường bằng cách
tạo điều kiện cho các em đi học bằng xe đạp hay xe đạp điện, xe máy điện hoặc đi bộ nếu
nhà gần. Như vậy, vừa đảm bảo an toàn cho bản thân, cịn giúp các em có ý thức tn thủ
các quy định khi tham gia giao thơng.
Tình trạng này rất phổ biến, nhất là các em học sinh nam, thường thích chứng tỏ tay
lái của mình giỏi mà bất chấp nguy hiểm đến tính mạng bản thân và những người tham gia
giao thông khác.
1.3. Những tác động từ hành vi, vi phạm giao thông khi tham gia giao thông đối với
học sinh.
Những thực tế về tình trạng phóng nhanh vượt ẩu, học sinh chạy dàn hàng hai hàng
ba, đi sai lề, học sinh đi xe máy đội mũ kém chất lượng xuất hiện liên tục trước cổng trường.
Tai nạn giao thông là vấn đề nhức nhối đang được xã hội quan tâm và trở thành hiểm
họa với bất kì ai khi tham gia giao thông.Trên thực tế, tai nạn giao thông đang diễn ra từng
ngày, từng giờ và có thể cướp đi mạng sống của con người bất kì lúc nào. Đáng buồn hơn,
khơng ít nạn nhân của tai nạn giao thơng là học sinh chúng ta. Vậy chúng ta có thể hiểu được
những tác động của tai nạn giao thông với học sinh không?
Trên thế giới hiện nay, tai nạn giao thông là một trong những nguyên nhân gây tử
vong nhiều nhất cho mọi người. Tai nạn giao thông không loại trừ một ai, từ người già đến
trẻ, từ những người trụ cột trong gia đình đến những cơ cậu học sinh - những người con thân
yêu của cha mẹ, những chủ nhân tương lai của đất nước. Chúng ta đã chứng kiến những
người mẹ, người cha xót xa khi mất đi người con.
9
Thống kê từ các bệnh viện lớn hằng đêm có hàng trăm lần cấp cứu cho các trường
hợp tai nạn giao thông lớn bé, làm mất và bị thương hàng trăm, hàng nghìn sinh mạng, để lại
hậu quả nặng nề cho xã hội, gia đình và người thân. Tai nạn giao thơng khơng chỉ gây chết
người mà cịn thiệt hại về cả của cải vật chất như: Chi phí điều trị con người bị thương, mai
táng cho những người phải ra đi…
Vậy mà học sinh chúng ta lại chưa hiểu hết được những điều đó. Khi tan trường, học
sinh tụm năm tụm ba trước cổng trường gây ách tắt giao thông, đi xe đạp hàng năm hàng sáu
hay đi đi xe máy thậm chí kẹp ba kẹp bốn, lạng lách, đánh võng, đua xe trái phép,… sẽ
không thể nào kể và diến tả hết những vi phạm an toàn giao thơng mà người tham gia giao
thơng, trong đó học sinh là lực lượng khá lớn gây ra .
Theo thống kê, ở Việt Nam năm 2009 cả nước có 12492 vụ Tai nạn giao thông, chết
11616 người, bị thương 7914 người. Trung bình mỗi ngày có 31 người chết do tai nạn giao
thông . Thế mà đến năm 2010 con số này tăng lên đáng kể: 14442 vụ tai nạn giao thông,
11449 người chết, bị thương 10633 người. Số liệu thông kê mới nhất, cả nước có hần
10.000 người chết vì tai nạn giao thơng, trong đó lứa tuổi thanh, thiếu niên có gần 4000
người. Và cứ đến mỗi mùa thi, ngày tựu trường có hàng chục thầy cơ giáo, hàng chục học
sinh, tân sinh viên trong cả nước không bao giờ đến trường được nữa hoặc tàn tật suốtđời vì
tai nạn giao thông. Tất cả những nguyên nhân gây tai nạn giao thông hầu như đều bắt nguồn
từ ý thức của người tham gia giao thông. Nếu như chúng ta biết quý trọng bản thân mình,
biết tuân thủ luật lệ giao thơng thì sẽ hạn chế rất nhiều những điều thương tâm và đáng tiếc.
Hồi chuông cảnh báo luôn rung lên, nhắc nhở mọi người hãy biết chấp hành luật an tồn
giao thơng. Để hưởng ứng năm an tồn giao giao thông, tất cả học sinh trường chúng ta cần
thay đôi nhận thức hơn khi tham gia giao thông, chấp hành nghiêm chỉnh luật lệ giao thơng,
bởi vì đó là thể hiện sự văn minh của một Quốc gia, là hạnh phúc của mọi nhà.
Từ những hoạt động, nghiên cứu cụ thể trên lại đưa thêm những dẫn chứng để các
trường tiếp tục tăng cường giáo dục về giao thông phù hợp với tình hình thực tế nhằm điều
chỉnh thói quen chưa tốt của học sinh, hạn chế nguy cơ tai nạn.
Nhìn vào thực tế hiện nay, khi chúng ta có thể thấy một bộ phận học sinh điều khiển
xe máy, xe đạp điện phóng nhanh, vượt ẩu, chở quá số người quy định,không đội mũ bảo
hiểm đúng quy định, đội mũ bảo hiểm khơng cài quai, khơng có giấy phép lái xe khi tan
trường, học sinh đi xe dàn hàng ba, hàng bốn, thậm chí chở ba, chở bốn, lạng lách, đánh
võng; vừa điểu khiển phương tiện giao thông vừa nghe điện thoại…; thậm chí có những thái
độ thiếu văn hóa đối với những người tham gia giao thơng. Đây là vấn đề nhức nhối đang
báo động của toàn xã hội nói chun và các Sở giáo dục, các trường trung học nói riêng. Đến
thời điểm này Việt Nam đứng thứ 11 trong số các nước có số người chết vì tai nạn giao
thơng lớn nhất thế giới. Mỗi ngày trung bình có hơn 30 gia đình phải gánh chịu nỗi đau
khơng dễ gì ngi ngoai.
Thực trạng với học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường do tuổi trẻ bồng bột, một phút
thiếu tự chủ, các em tụ tập đua xe gây thương tích khơng những cho mình mà cịn làm cha
mẹ buồn lịng, có khi cha mẹ phải ni họ suốt cuộc đời vì hậu quả của tai nạn giao thông.
10
Cá biệt phải nói đến hiện tượng học sinh đi xe máy, xe đạp điện hoăc ngồi sau xe đạp
điện không đội mũ bảo hiểm, đội mũ bảo hiểm không cài quai cịn diễn ra.
Khi ra khỏi cổng trường phóng nhanh, vượt ẩu, tỏ ra mình là anh hùng trên xa lộ.
Hiện tượng học sinh tụ tập chờ nhau trước cổng trường gây tắc nghẽn giao thông
trước cổng trường.Nhiều hoc sinh cịn gửi xe ngồi trường vì chưa đủ tuổi đi xe, chưa có
giấy phép lái xe để tiện trốn học, bỏ tiết.
Học sinh khối 10 mới vào trường chưa có ý thức khi tham gia giao thơng
Một số học sinh khi vi phạm an tồn giao thơng, được nhắc nhở có thái độ khơng
bằng lịng, tỏ ra khó chịu.
1.4. Vai trị của việc giáo dục văn hóa giao thơng cho học sinh trong nhà trường
Giáo dục văn hóa giao thơng trong nhà trường có vai trị quan trọng góp phần nâng
cao hiểu biết về Luật Giao thông đường bộ và ý thức tham gia giao thông cho mỗi học sinh.
Những năm qua, các trường học trên địa bàn huyện Vĩnh Bảo (Hải Phòng) đã tăng cường
tuyên truyền, giáo dục văn hóa giao thơng cho các em học sinh bằng nhiều nội dung, hình
thức phong phú, góp phần khơng nhỏ nâng cao nhận thức của học sinh khi tham gia giao
thông. Nhiều biện pháp đã được đưa ra để nâng cao hiểu biết về luật cho học sinh. Hoạt
động tuyên truyền, giáo dục văn hóa giao thơng trong học đường của học sinh sẽ giúp các
em sống có trách nhiệm với chính mình, với gia đình, xã hội. Các chương trình ngoại kháo,
diễn đàn, các cuộc thi tuyên truyền về luật giao thơng tới từng học sinh. Đồn thanh niên nhà
trường phát động nhiều phong trào với khẩu hiệu như: “Văn hóa giao thơng, đồng hành tuổi
trẻ”, “Văn hóa giao thông là không tai nạn”, “Một ý thức giao thông, triệu nụ cười hạnh
phúc”, “ Xây dựng xã hội giao thơng văn minh, đầy tình người và khơn tai nạn”…Ngồi ra
nhà trường cần biểu dương kịp thời những tấm gương học sinh đã có những ứng xử đẹp khi
tham gia giao thông. Các thầy cô giáo cũng thường xuyên nhắc nhở, góp ý tới từng học sinh.
Bên cạnh đó, việc tổ chức cho học sinh xem các hình ảnh về những lỗi vi phạm giao thông,
về hậu quả của tai nạn giao thơng có thể có sức tác động mạnh mẽ hơn nhiều buổi kêu gọi,
tuyên truyền, kêu gọi khô khan, đơn điệu.
1.5 .Đối tượng cần giáo dục về văn hóa giao thơng.
Giáo dục ý thức học sinh về văn hóa giao thơng học đường là đối tượng cần giáo dục
nghiêm khắc, chặt chẽ. Giáo dục có tác dụng tạo nên hiệu ứng lan tỏa. Có hai đối tượng cần
hướng tới: học sinh khối 10 vừa vào trường và HS khối 11, 12 đã trải qua quá trình giáo dục
tại trường sau 1 năm, 2 năm học.
2. Biện pháp xây dựng văn hóa giao thơng
11
Hiện nay hình ảnh học sinh khi điều khiển xe máy trên đường khơng đội nón bảo
hiểm trở nên lạc lõng vì ai ai cũng đội mũ bảo hiểm. Điều đó khẳng định khi văn hóa giao
thơng của mỗi người được nâng lên, những hành vi sai trái, quậy phá trên đường sẽ trở thành
lố bịch, bị cộng đồng lên án. Từ đó, văn hóa giao thơng của cả cộng đồng sẽ được nâng lên,
tai nạn giao thông và ùn tắc giao thông sẽ giảm.
Đội mũ bảo hiểm giờ trở đã trở thành nét đẹp văn hố giao thơng học đường
Khi học sinh tham gia giao thơng có trách nhiệm với bản thân và với cộng đồng; tôn
trọng, nhường nhịn và giúp đỡ người khác; Có thái độ ứng xử văn minh lịch sự khi xảy ra va
chạm giao thông, chấp hành qui định xử phạt khi vi phạm hành chính về giao thơng.
Ln chấp hành nghiêm pháp luật về giao thông
Đối với học sinh khi tham gia giao thông văn hóa giao thơng biểu hiện đi đúng làn
đường, phần đường: tuân thủ qui định về tốc độ, dừng đỗ xe đúng qui định; đội mũ bảo hiểm
khi đi mô tô, xe gắn máy. Không dàn hàng ngang, không tụ tập trước cổng trường, không
dừng – đỗ xe không đúng nơi quy định…
Văn hố giao thơng là khơng lấn chiếm hành lang an toàn đường bộ.
Đối với lực lượng chức năng khi thực hiện nhiệm vụ bảo đảm trật tự an tồn giao
thơng văn hố giao đồng nghĩa với việc thực hiện đầy đủ nhiệm vụ được giao với tinh thần
trách nhiệm cao; Kiên quyết xử lí các hành vi vi phạm theo đúng qui định của pháp
luật. Giúp đỡ người tàn tật, trẻ em và người cao tuổi khi tham gia giao thơng.
3.Thực trạng văn hóa giao thơng và các giải pháp nâng cao ý thức về văn hóa giao
thông của học sinh trường THPT Cộng Hiền
3.1. Thực trạng văn hóa giao thơng của học sinh trường THPT Cộng Hiền.
Chúng tôi tiến hành khảo sát 240 học sinh các lớp 10C3 (tổng 47 học sinh), 11 B7
(tổng: 40 học sinh), 12 A1 (tổng: 40 học sinh) của trường THPT Cộng Hiền với các phiếu
điều tra, câu hỏi phỏng vấn. Chúng tôi thu được kết quả như sau:
Thực trạng văn hóa giao thơng của học sinh trường THPT Cộng Hiền.
TT
Thực trạng vi
Khối 10
Khối 11
Khối 12
phạm
1
Không lần nào vi
87,7%
90%
96%
phạm
2
1-2 lần /tuần
3,2%
1,2%
1%
3
1-2 lần/ học kì
6,5%
8,8%
3%
4
Thường xuyên vi
2,6%
0%
0%
phạm
Qua bảng số liệu ta thấy thực trạng chấp hành văn hóa khi tham gia giao thông của
học sinh các khối lớp của trường THPT Cộng Hiền. Trong đó chỉ có học sinh khối 10
thường xuyên vi phạm giao thơng có 2,6% có thể nhận thấy hiệu ứng “lan tỏa” từ việc giáo
12
dục ý thức chấp hành văn hóa giao thơng của Ban giám hiệu nhà trường, Đoàn thanh niên,
giáo viên chủ nhiệm, cơng an các xã có sự kết hợp chặt chẽ tạo được hiệu quả tích cực. Số
học sinh vi phạm 1-2/lần/tuần/học kì cịn rất ít so với tổng số 100% học sinh. Học sinh khối
11, 12 do học tập tại trường được trang bị nhận thức đầy đủ về văn hóa giao thơng nên tỉ lệ
học sinh vi phạm khơng có, số học sinh vi phạm 1-2 lần/ tuần/học kì chiếm tỉ lệ rất nhỏ.
8,8% đối với học sinh khối 11 và 3% đối với học sinh khối 12 vi phạm về ý thức khi tham
gia giao thông.
3.2. Nguyên nhân vi phạm văn hóa giao thơng của học sinh
Từ bản thân học sinh
Từ gia đình
Từ phía nhà trường
3.3 Khảo sát số lần ách tắc giao thông khu vực cổng trường và số HS vi phạm ở các
khối lớp từ 01/8-15/9/2018 (giai đoạn trước khi hs lớp 10 được giáo dục về văn hóa giao
thơng)
Số lượt HS vi phạm
Khối
Khơng đội mũ
Khơng bật tín
Đi xe gắn máy >50Cc
BH
hiệu rẽ
10
4/47= 8,5 %
9/47= 19 %
2/47 = 4,3 %
11
2/40= 2,5 %
3/40 = 7,5 %
0/40 = 0%
12
0/40 = 0%
0/40 = 0%
1/40 = 2,5 %
3.4 Sau khi đã được giáo dục về văn hóa giao thơng và triển khai rộng rãi. Kết quả
khảo sát số lần ách tắc giao thông khu vực cổng trường và số HS vi phạm ở các khối
lớp từ 01/3-15/5/2019
Số lượt HS vi phạm
Khơng đội mũ
Khơng bật tín hiệu
Đi xe gắn máy >50Cc
BH
rẽ
10
1/47 = 2,1 %
2/47 = 4,3 %
0/47 = 0%
11
0/ 40 = 0%
1/ 40 = 2,5 %
0/40 = 0%
12
0/40 =0%
1/40 = 2,5 %
0/40 = 0%
3.5 . Khảo sát tình hình giáo dục nâng cao nhận thức về văn hóa giao thơng cho học
sinh 3 khối 10, 11,12.
Câu 1: Bạn được giáo dục văn hóa giao thơng thơng qua hình thức nào?
A.Được giáo dục từ gia đình, thơng qua luật giao thơng được bộ.
B.Do được giáo dục từ các hoạt động ngoại khóa trong nhà trường.
C.Do bản thân ý thức.
D. Được giáo dục thơng qua các kênh truyền hình, báo chí.
Câu 2. Thái độ của những người dân xung quanh địa bàn trường đóng quân khi học
sinh chấp hành văn hóa giao thơng?
A.Coi đó là chuyện bình thường.
Khối
13
B. Nhận thức thấy văn hóa giao thơng là nét đẹp khi tham gia giao thông của học sinh THPT
Cộng Hiền so với học sinh trên địa bàn huyện Vĩnh Bảo.
C.Tin tưởng, gửi gắm con khi thi vào THPT.
D. Cả hai phương án B và C.
Câu 3. Ở gia đình, bạn đã được bố mẹ giáo dục phân tích về các hành vi vi phạm an
tồn giao thơng?
A.Có, thỉnh thoảng.
B. Thường xun mắng khơng phân tích.
C. Phân tích nhưng chỉ mang tính nhắc nhở khơng sát sao.
D. Khơng bao giờ phân tích.
Khảo sát tình hình việc giáo dục về ý thức khi tham gia giao thông của học sinh từ các gia
đình có tới 67,1 % ý kiến cho rằng phụ huynh đã phân tích cho con về tác hại của việc
khơng chấp hành luật giao thơng, có tới 8,7 % cha mẹ khơng bao giờ phân tích cho con cái
nghe. Điếu đó cho thấy nhiều gia đình đã có ý thức quan tâm tới sự an toàn sức khỏe của con
cái khi tham gia giao thơng, có định hướng, giáo dục về văn hóa giao thơng. Tuy nhiên có
tới 37,9 phụ huynh tham gia nhắc nhở nhưng không sát sao. 2,4 % thường xun mắng
nhưng khơng phân tích khơng hiểu về bản chất của an tồn giao thơng, nét đẹp văn hóa giao
thơng. Qua phỏng vấn chúng tơi hiểu ở đây phụ huynh chỉ nhìn nhận thấy tác hại nguy hiểm
của việc khơng ý thức về văn hóa giao thơng. Chính vì thế gây ra bất đồng ý kiến giữa các
bạn và cha mẹ.
Câu 4. Trong các hoạt động tập thể của nhà trường, tiết học ngoài giờ lên lớp, các bạn
có những tiết thảo luận về hậu quả do khơng chấp hành văn hóa giao thơng gây nên:
A.Thường xuyên
B.Có, thỉnh thoảng
C. Chưa bao giờ
Ở câu hỏi khảo sát này cho thấy, trong các hoạt động tập thể của nhà trường, việc
giáo dục về ý thức chấp hành văn hóa giao thơng thường đặt lên hàng đầu. Tỉ lệ lên tới 79,8
% học sinh được giáo dục thông qua các hoạt động tập thể cho thấy thành công bước đầu
của nhà trường từ việc giáo dục học sinh hướng xây dựng nét đẹp văn hóa giao thơng để
hướng tới xây dựng trường học hạnh phúc.
3.6. Kết quả điều tra khảo sát tình hình chuyển biến trong nhận thức về việc giáo dục
văn hóa giao thơng cho học sinh thơng qua các hình thức giáo dục.
Câu 1. Khi tham gia các hoạt động giáo dục ý thức về nét đẹp văn hóa giao thơng, bạn
thấy thích nhất nội dung hoạt động nào?
A.Xây dựng mơ hình “Cổng trường An tồn giao thơng”.
B. Hoạt động xây dựng mơ hình “Văn hóa giao thông học sinh –Tấm gương từ người lớn”
C.Xây dựng các hoạt động ngoại khóa, giáo dục từ ý thức học sinh.
D. Tất cả các phương án trên.
14
Kết quả:
A.10/127= 7,9%
B.5/127= 4,0%
C.15/127= 11,8 %
D. 107/127 = 84,6 %
Qua sự lựa chọn của học sinh ở câu số 1 này chúng ta thấy được những hiệu quả rõ rệt khi
học sinh tham gia giáo dục các hoạt động vè nhà trường về văn hóa giao thơng để từ đó có
định hướng và ý thức tham gia giao thơng tốt hơn.
Câu 2. Sự thay đổi trong thái độ của bố mẹ và thầy cơ khi bạn khơng cịn vi phạm giao
thông?
-Chưa nhận thấy sự thay đổi của bố mẹ và thầy cô 13/127= 10,2 %
- Nhận thấy sự thay đổi từ bố mẹ, thầy cô: 114/127= 89,8 %
4. Một số giải pháp giáo dục học sinh về ý thức văn hóa giao thơng của trường THPT
Cộng Hiền.
Bộ GD-ĐT xác định tuyên truyền, giáo dục ATGT cho học sinh (HS) là một trong
những nhiệm vụ trọng tâm của các trường nhằm trang bị cho học sinh kiến thức, kỹ năng an
toàn giao thơng (ATGT) bằng hình thức phù hợp trong mơn học và hoạt động ngoại khóa.
Gần đây, cơng tác này được các nhà trường đặc biệt quan tâm, nhất là trong tình hình trật tự
ATGT diễn biến phức tạp như hiện nay…
Hoạt động 1: Biện pháp rèn luyện văn hóa giao thơng qua năng lực khai thác bản đồ
hành chính huyện Vĩnh Bảo thông qua môn Địa lý .
Hoạt động 2: Hoạt động hướng dẫn các bạn học sinh chủ động, tích cực suy nghĩ về
nội dung của vị trí địa lí liên quan đên tình hình tham gia giao thông của học sinh hiện
nay.
Hoạt động 3: Hoạt động bồi dưỡng kiến thức, kĩ năng cơ bản trong nhà trường
Việc tun truyền lồng ghép, tích hợp vào mơn học kiến thức về ATGT của học sinh
THPT Cộng Hiền được thực hiện khá tốt. Trong đó, mơn Giáo dục cơng dân là mơn học có
lợi thế trong việc tích hợp các kiến thức, kỹ năng để học sinh tuân thủ đúng các quy định
pháp luật trên nhiều lĩnh vực. Để tích hợp giáo dục ATGT trong nhà trường, trên cơ sở
hướng dẫn của Bộ GD-ĐT, các bạn học sinh được chọn cho mình phương pháp riêng, từ
thuyết trình, đàm thoại, nêu gương, sử dụng đồ dùng trực quan đến thảo luận nhóm, động
não, xử lý tình huống, đóng vai, tổ chức trị chơi…
Thầy Ngơ Văn Chính – Bí Thư Đồn trường cho biết: “Phương pháp xử lý tình
huống vào giáo dục ATGT giúp học sinh đưa ra cách ứng xử phù hợp với quy định của pháp
luật về ATGT, qua đó củng cố kiến thức đã học và làm quen với kỹ năng vận dụng liên hệ
vào thực tiễn đời sống. Đồng thời, học sinh sẽ quen với yêu cầu thể hiện quan điểm của
mình trước các tình huống ATGT, từ đây có thể rèn luyện ý thức, kiến thức đúng cho các
em”.
15
Khơng chỉ lồng ghép, tích hợp vào các mơn học, kiến thức về ATGT còn được diễn ra
trong tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp của giáo viên chủ nhiệm, Đồn trường tổ chức các
hoạt động ngoại khóa, các hội thi ATGT trong nhà trường.
Hoạt động 4: Hoạt động xây dựng mơ hình “Văn hóa giao thơng học sinh –Tấm gương
từ người lớn”
“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”, điều này luôn đúng với mọi lĩnh vực của cuộc
sống và khơng có ngoại lệ. Nhìn tổng thể cơng tác bảo đảm TT.ATGT đã nhận thức được
điều quan trọng này và có nhiều nỗ lực “đầu tư cho tương lai”.
Hoạt động tuyên truyền, giáo dục pháp luật về ATGT luôn xác định thanh thiếu niên
thuộc diện đối tượng trọng tâm. Trong xây dựng pháp luật các quy định ví dụ như quy định
bắt buộc trẻ em phải đội MBH khi ngồi trên xe mô tô, xe máy. Gần đây chủ đề chính của
khơng ít cuộc hội thảo do Bộ GTVT khởi xướng, phối hợp với một số tổ chức quốc tế (Đại
diện Quỹ Nhi đồng Liên Hợp đồng. Tổ chức Y tế Thế giới) đã tập trung vào nội dung “An
tồn giao thơng đường bộ cho trẻ em” hoặc “Trẻ em và văn hố giao thơng”. Cịn về phía
gia đình? Phần lớn những người làm cha mẹ, làm anh làm chị đã tạo thành thói quen dặn dị,
nhắc nhở con em cẩn thận khi ra đường, thể hiện tình cảm và ý thức trách nhiệm các của các
bậc phụ huynh..
Các bậc phụ huynh cũng là người tham gia giao thông bình thường, nên cũng dễ mắc
phải những lỗi vi phạm như biết bao người khác. Để làm gương cho con em cần phải làm gì?
Đương nhiên là phải nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành các quy định bảo đảm
TTATGT và phấn đấu nâng lên một bậc nữa là chấp hành luật giao thơng ở tầm văn hố, sửa
chữa những thói quen tuỳ tiện.
Trên thực tế, lâu nay sự kết hợp giữa gia đình, nhà trường trong việc giáo dục ATGT
cho học sinh chưa chặt chẽ. Chuyện cha mẹ học sinh chỉ gặp gỡ giáo viên trong hai buổi họp
phụ huynh, thậm chí khơng trị chuyện với cơ giáo chủ nhiệm, không phải hiếm. Giáo viên
đến thăm nhà học sinh lại càng hiếm hơn. Điều này ảnh hưởng khơng nhỏ tới việc giáo dục
đạo đức mói chung, giáo dục ATGT cho các em nói riêng. Nguyên nhân: Nhà trường thì
bận q nhiều việc phải lo, chưa có biện pháp hiệu quả để giáo dục các học sinh – sinh viên.
Còn nhiều bậc phụ huynh cũng chưa chú trọng nhiều đến việc giáo dục cho con em về chấp
hành ATGT, không dành thời gian để quan tâm, dạy dỗ con em ý thức chấp hành Luật Giao
thông.
Vấn đề đặt ra là làm thế nào nâng cao “Hiệu quả vai trị của gia đình và nhà trường
về giáo dục ATGT cho học sinh”
Đối với Nhà trường cần cung cấp kiến thức an tồn giao thơng cho giáo viên đóng
vai trị rất quan trọng đến hiệu quả giảng dạy tại nhà trường. Qua đó giáo viên trang bị kiến
thức an tồn giao thông cho học sinh. Thầy cô cần phải là tấm gương về chấp hành quy định
về ATGT cho học sinh noi theo. Thực hiện nghiêm túc kế hoạch giảng dạy an tồn giao
thơng theo quy định,; Đồng thời, thực hiện lồng ghép tuyên truyền vào các buổi chào cờ đầu
tuần; tổ chức mời các chuyên gia về ATGT đến để nói chuyện với các em;
16
- Đưa việc chấp hành ATGT làm một tiêu chí để đánh giá đạo đức của học sinh, cũng
như một tiêu chí để đánh giá thi đua của nhà trường như: tổ chức cho học sinh, giáo viên ký
cam kết khơng vi phạm Luật Giao thơng Đường bộ và có những chế tài thích hợp trong việc
đánh giá, nhận xét cuối năm về hạnh kiểm, đạo đức. Tập trung giáo dục thanh thiếu nhi, mẫu
giáo, mầm non hình thành ngay nếp nghĩ, ý thức chấp hành pháp luật khi tham gia giao
thông, giống như một công dân sinh ra phải biết hát Quốc ca. Sắp xếp thời gian để phụ
huynh đưa đón các em khoa học, hạn chế tình trạng ùn tắc giao thông tại cổng trường, tạo
được sự đồng thuận trong hội phụ huynh về ATGT.
Gia đình là trường học đầu tiên và cực kỳ quan trọng cho trẻ về việc tham gia giao
thông. Những kiến thức bé học được từ bố mẹ trong những năm đầu đời sẽ hằn sâu và theo
suốt cuộc đời”, vì vậy cần giáo dục cho con em mình ý thức chấp hành luật giao thông từ
nhỏ. “Việc giáo dục con cái khi tham gia giao thông một cách cẩn thận, tỉ mỉ từng li từng tí
khơng chỉ liên quan đến tính mạng và tài sản của bản thân mình mà cịn liên quan đến nhiều
người khác”. Những kiến thức giao thông đã “ăn vào máu” từ gia đình truyền đạt trong suốt
những năm đầu đời là vô cùng cần thiết.
Hơn ai hết, cha mẹ là người gần gũi nhất với các em, hiểu biết rõ tâm tư tình cảm của
các em và dễ dàng khuyên răn, dạy bảo các em chấp hành pháp luật. Vì vậy cha mẹ là người
phải theo dõi hàng ngày khi các em tham gia giao như: đùa giỡn dưới lịng đường, băng qua
đường khơng ngó trước ngó sau, phóng nhanh vượt ẩu, đi xe đạp hàng đơi, hàng ba.
Phụ huynh tuyệt đối không cho con sử dụng xe máy khi chưa đủ tuổi; phải đội nón
bảo hiểm cho trẻ khi tham gia giao thông trên đường bộ và mặc áo phao khi đi trên đường
thuỷ. Hơn ai hết phụ huynhphải nghiệm chỉ chấp hành luât giao thông, ứng xử có văn hố
khi tham gia giao thơng. Bởi các em (đặc biệt là trẻ nhỏ) đều rất tin cha mẹ của mình. Hầu
hết các hành vi cha mẹ làm đều được các em mặc định là đúng, xem là chuẩn mực và sẽ
thích làm theo. Mặt khác, một khi phụ huynh đã sai thì chắc sẽ khơng thể nhắc nhở hay dạy
bảo các em khi phạm luật vì chính bản thân mình cũng đã làm sai. Phụ huynh phải tự chấp
hành tốt luật giao thông; tuyệt đối không vi phạm ATGT dù chỉ là một lỗi nhỏ. Mặt khác,
phụ huynh phải cùng tham gia giáo dục ATGT cho các em ngay từ nhỏ.
Thường xuyên nắm bắt tình hình rèn luyện của con ở trường, lớp đồng thời cung cấp
thông tin về chấp hành Luật Giao thông của con cho Giáo viên chủ nhiệm để hai bên cùng
tìm giải pháp giáo dục trẻ. Tham gia đầy đủ các cuộc họp Phụ huynh, các hoạt động khác
theo yêu cầu của trường, lớp. Nắm bắt thông tin và luôn giữ liên lạc với ban Phụ huynh, cán
sự lớp và bạn bè thân thiết của con để biết việc đi đứng, học hành của con em mình.
Gia đình và nhà trường cần có tiếng nói chung trong giáo dục cho học sinh. Mỗi thầy
cô, cha mẹ là tấm gương về chấp hành ATGT. Cần xây dựng và nhận rộng mơ hình hay
trong phát huy vai trị của gia đình và nhà trường về giáo dục ATGT cho học sinh. Ban đại
diện cha mẹ học sinh cần có tiến nói tích cực hơn tới những bậc phụ huynh thiếu gương
mẫu, nuông chiều con vi phạm Luật GT.
- Phải thường xuyên nhắc nhở con em chấp hành đúng Luật giao thông khi tham gia giao
thông giao thông đặc biệt là việc phải mũ bảo hiểm, không đi dàn hàng ngang, không lạng
17
lách đánh võng, không sử dụng điện thoại, …khi tham gia giao thông bằng xe đạp điện ,xe
máy điện.
- Khi cho con em đi xe máy điên phải làm đăng ký xe và giấy tờ cho con em đầy đủ.
- Tích cực hợp tác với cảnh sát giao thơng và nhà trường trong việc xử lý, giáo dục học sinh
vi phạm Luật giao thơng
Hoạt động 5: Xây dựng mơ hình "Cổng trường an tồn giao thơng”.
BCH Đồn trường phát động lễ ra qn xây dựng mơ hình
“Cổng trường an tồn giao thơng”
Mơ hình “Cổng trường an tồn giao thơng” đã được triển khai rộng khắp, tạo sức lan tỏa,
góp phần hạn chế tai nạn, va chạm giao thông đối với học sinh. Đây là hoạt động thiết thực nhằm
góp phần nâng cao ý thức chấp hành Luật Giao thông, đảm bảo trật tự an tồn giao thơng (ATGT).
18
Trước đây, vào đầu giờ buổi sáng hoặc buổi trưa tan học, cảnh ùn tắc giao thông cục
bộ trên tuyến đường dẫn vào trường ở nhiều nơi vẫn thường xuyên diễn ra. Mặc dù con
đường trước cổng trường khá nhỏ hẹp, trong khi đó số lượng học sinh ở trường học, đặc biệt
là học sinh ở các xã, thành phố thường khá đông, việc học sinh tan học giờ tan tầm... làm
con đường trở nên q chật chội.
Mơ hình “Cổng trường an tồn giao thơng” đã được phát động và triển khai, trong
đó, quy định cụ thể việc phụ huynh và học sinh khi tham gia giao thông đến trường, ra về.
Bên cạnh đó, thành lập các đội thanh niên xung kích đảm bảo trật tự an tồn giao thơng
trước cổng trường. Đội xung kích an tồn giao thơng được thành lập với nịng cốt là Đồn
trường, cán bộ, giáo viên nhà trường, hoạt động tích cực, hiệu quả trong việc thực hiện việc
giám sát, nhắc nhở, hướng dẫn các em học sinh khi tham gia giao thơng.
Đội xung kích nhà trường đứng ở điểm, nút giao thông khu vực trước cổng trường
tham gia điều tiết, hướng dẫn học sinh di chuyển theo hàng lối, không tụ tập, đùa nghịch nơi
cổng trường, khi đi xe phải đội mũ bảo hiểm, không cầm ô... Cần đẩy mạnh các hoạt động
tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về giao thông, như lồng ghép việc
tuyên truyền pháp luật giao thơng đường bộ trong các buổi ngoại khóa. Ngồi ra, thành phố
cần xây dựng các biển cấm đậu đỗ xe tại các khu vực xung quanh cổng trường, cũng như
xây dựng cầu đi bộ tại các trường nằm trên đường một chiều để đảm bảo an toàn cho phụ
huynh và học sinh. Lực lượng Cảnh sát giao thông tiếp tục hỗ trợ các trường đảm bảo giao
thông trong giờ cao điểm và sẽ xử lý các trường hợp dừng và đậu xe không đúng quy định
trước cổng trường.
Sau khi triển khai mơ hình “cổng trường an tồn giao thơng”, cảnh tượng ùn tắc giao
thông trước cổng trường được cải thiện. Đồn trường đã bố trí học sinh làm cơng tác giải
tỏa An tồn giao thơng tại khu vực cổng trường, ngã tư, các điểm nút giao thông tránh ùn
tắc, chờ đợi nhau trước cổng trưởng. Đồng thời tổ chức cho các em học sinh ký cam kết
không sử dụng xe máy đến trường, tuân thủ nghiêm chỉnh Luật Giao thông đường bộ. Với
19
mỗi học sinh vi phạm đều được nhắc nhở, chấn chỉnh trước Cờ đầu tuần nên khơng có
trường hợp tái phạm. Mơ hình “Cổng trường an tồn giao thơng” khơng chỉ nhằm nâng cao
ý thức chấp hành Luật Giao thông đường bộ, đảm bảo an toàn cho học sinh mà còn đặt mục
tiêu lấy học sinh làm đối tượng tuyên truyền kiến thức an tồn giao thơng, nâng cao nhận
thức chấp hành Luật Giao thông cho thầy cô giáo và học sinh nhà trường.
* Duy trì có hiệu quả mơ hình “cổng trường an tồn giao thơng” của nhà trường để
giải quyết tình trạng ùn tắc, mất trật tự an tồn giao thơng tại các cổng trường; ngăn ngừa
học sinh vi phạm luật an tồn giao thơng trước và sau giờ tan học:
- Nhà trường xây dựng quy chế phối hợp giữa bảo vệ, đồn thanh niên và cơng an địa
phương giữ trật tự cổng trường và lề đường xung quanh trường.
- Xây dựng các đội học sinh xung kích làm nòng cốt trong việc giữ trật tự cổng trường giờ
tan học, luân phiên thực hiện các nhiệm vụ:
+ Hướng dẫn HS di chuyển sát lề đường để đi về hai hướng, không đậu xe hoặc dừng xe
ngay trước cổng trường.
20