UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH HÀ TĨNH
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
Đặng Thị Quỳnh Diệp (Tổng Chủ biên) - Trần Đình Thuận (Chủ biên)
Nguyễn Việt Hùng - Phạm Quỳnh - Nguyễn Thị Trang Thanh - Nguyễn Thị Thu Thuỷ
TÀI LIỆU
GIÁO DỤC
ĐỊA PHƯƠNG
TỈNH
Hà Tĩnh
LỚP
2
NHÀ XUẤT BẢN GIÁO DỤC VIỆT NAM
HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG TÀI LIỆU
Nhận diện – Khám phá
Nhiệm vụ của học sinh:
− Xác định được nhiệm vụ trọng tâm, tìm kiếm câu trả lời bằng kinh
nghiệm đã có.
− Thực hiện được nhiệm vụ mà giáo viên giao.
Tìm hiểu – Mở rộng
Nhiệm vụ của học sinh:
− Thực hiện nhiệm vụ mà giáo viên giao bằng những kinh nghiệm đã
có và qua các hoạt động mà giáo viên thiết kế và hướng dẫn.
− Tương tác với bạn bè để tìm hiểu vấn đề và khái quát được tri thức,
định hình được quy trình thao tác.
Vận dụng – Sáng tạo
Nhiệm vụ của học sinh:
− Tích cực tham gia xử lí các vấn đề trong hoạt động do giáo viên thiết
kế và hướng dẫn.
− Tương tác với bạn để giải quyết vấn đề và rút ra bài học kinh nghiệm.
Đánh giá – Phát triển
Nhiệm vụ của học sinh:
− Tự đánh giá bản thân.
− Tiếp tục phát triển những năng lực, phẩm chất đã được rèn luyện
trong các chủ đề.
Hãy bảo quản, giữ gìn cuốn tài liệu
để dành tặng các em học sinh lớp sau nhé!
2
LỜI NÓI ĐẦU
Các em học sinh lớp 2 thân mến!
Trên tay các em là cuốn Tài liệu giáo dục địa phương tỉnh Hà Tĩnh
lớp 2. Cuốn tài liệu gồm 8 chủ đề, với nội dung xoay quanh truyền
thống, văn hoá, kinh tế, xã hội, môi trường, hướng nghiệp,... của tỉnh
Hà Tĩnh.
Dưới sự hướng dẫn của thầy, cô giáo và sự đồng hành của người
thân, bạn bè, các em hãy tích cực tìm hiểu, trải nghiệm để hiểu
biết thêm về nơi mình sống, đồng thời thêm u và gắn bó với quê
hương mình.
Cuốn tài liệu sẽ đồng hành cùng các em trong suốt năm học lớp 2,
hãy yêu quý và giữ gìn cẩn thận cuốn tài liệu nhé!
Chúc các em có những hoạt động thật vui vẻ và bổ ích với cuốn
tài liệu này!
CÁC TÁC GIẢ
3
MỤC LỤC
Chủ đề 1. Danh lam thắng cảnh quê hương em
4
5
Chủ đề 2. Bảo vệ môi trường nơi công cộng
12
Chủ đề 3. Ngành nghề truyền thống
ở quê hương em
17
Chủ đề 4. Món ngon ở Hà Tĩnh
23
Chủ đề 5. Gia đình truyền thống ở Hà Tĩnh
27
Chủ đề 6. Hò, vè lao động ở Hà Tĩnh
33
Chủ đề 7. Nhân vật anh hùng trên quê hương
Hà Tĩnh
39
Chủ đề 8. Tham gia phong trào toàn dân
bảo vệ an ninh trật tự - an toàn xã hội
43
Chủ đề 1: DANH LAM THẮNG CẢNH
QUÊ HƯƠNG EM
1 Kể tên danh lam thắng cảnh
a.Xem ảnh và cho biết đây là những danh lam thắng cảnh nào ở Hà Tĩnh? Nêu
cảnh vật có trong hình ảnh.
1
2
b.Em hãy kể tên danh lam thắng cảnh ở Hà Tĩnh mà em biết.
5
2 Tìm hiểu danh lam thắng cảnh Hà Tĩnh
a. Các danh lam thắng cảnh dưới đây thuộc huyện, thành phố (thị xã) nào?
Khu sinh thái Kim Sơn
Dãy núi Hồng Lĩnh
TX.
HỒNG LĨNH
HƯƠNG SƠN
NGHI XUÂN
ĐỨC THỌ
CAN LỘC
LỘC HÀ
TP. HÀ TĨNH
VŨ QUANG
THẠCH HÀ
HƯƠNG KHÊ
CẨM XUYÊN
KỲ ANH
Vườn quốc gia Vũ Quang
6
Khu sinh thái hồ Trại Tiểu
TX. KỲ ANH
Quỳnh Viêm - Nam Giới
Hồ Kẻ Gỗ
Biển Thiên Cầm
Biển Hoành Sơn
7
b. Xem ảnh và đọc thông tin dưới đây, hãy lựa chọn một danh lam thắng cảnh
và mô tả một số nét về danh lam thắng cảnh đó.
1
2
Một góc hồ Ngàn Trươi
trong Vườn quốc gia Vũ Quang
Sao La – một trong những loài thú
quý hiếm được phát hiện ở Vũ Quang
Vườn quốc gia Vũ Quang có nhiều cảnh quan đẹp như sông Ngàn Trươi, suối Sa
Vách, đỉnh núi Rào Cỏ, dãy Giăng Màn,… Vườn có hệ động thực vật phong phú,
đa dạng, trong đó có nhiều thực, động vật quý hiếm, với 2 loài thú quý hiếm là
Sao la và Mang lớn.
3
4
Dãy núi Hồng Lĩnh
thuộc huyện Nghi Xuân
Chùa Hương Tích nằm trên núi
Hồng Lĩnh thuộc xã Thiên Lộc,
huyện Can Lộc
Dãy núi Hồng Lĩnh nằm trên địa bàn 3 huyện Nghi Xuân, Can Lộc, Lộc Hà và thị
xã Hồng Lĩnh. Dãy núi có 99 đỉnh với nhiều tên gọi khác nhau. Trong dãy núi
có nhiều khe, suối và hồ tự nhiên như Khe Hoa, Khe Tượng, suối Tiên, bàu Kim
Cương, hồ Thiên Tượng,… Trên núi cịn có những di tích lịch lịch sử văn hố,
nhiều ngơi chùa nổi tiếng như chùa Hương Tích, chùa Thiên Tượng,…
8
5
6
Phong cảnh thượng nguồn
hồ Kẻ Gỗ
Khu tưởng niệm cố Tổng bí thư
Lê Duẩn trên hồ Kẻ Gỗ
Hồ Kẻ Gỗ nằm ở xã Cẩm Mỹ, huyện Cẩm Xuyên. Đây là hồ nhân tạo lớn nhất của
Hà Tĩnh cung cấp nước tưới cho các huyện xung quanh hồ. Nước ở đây trong
xanh, xung quanh là núi rừng bao phủ với hệ động thực vật phong phú. Trên hồ
có khu tưởng niệm cố Tổng bí thư Lê Duẩn.
7
8
Bãi tắm ở biển Thiên Cầm
Chùa Cầm Sơn trên núi Thiên Cầm
Biển Thiên Cầm nằm ở huyện Cẩm Xuyên, biển có vẻ đẹp hoang sơ, yên tĩnh và
trong lành với làn nước biển xanh biếc, bãi cát trắng trải dài cùng những bãi đá
mn hình, mn vẻ. Thiên Cầm có hai đảo chính là đảo Hịn Bớc và đảo Hịn
Én. Ngay sát bờ biển có núi Thiên Cầm.
c. Kể tên một danh lam thắng cảnh ở huyện/thành phố/thị xã, xã/phường nơi
em sống.
9
3 Giới thiệu về danh lam thắng cảnh
Lựa chọn một danh lam thắng cảnh và giới thiệu với bạn.
Gợi ý:
- Tên của danh lam thắng cảnh.
- Địa điểm của danh lam thắng cảnh.
- Mô tả một số nét về danh lam thắng cảnh đó.
- Nêu cảm nghĩ của em.
4 Bảo vệ danh lam thắng cảnh
a. Nêu những việc nên làm và không nên làm khi đi tham quan danh lam
thắng cảnh.
b. Khi thấy hành động của các bạn dưới đây, em sẽ làm gì?
10
1
2
3
4
5 Đánh giá kết quả hoạt động
Chọn một ngôi sao để đánh giá những điều em làm được:
: Hoàn thành tốt
: Hoàn thành
: Chưa hoàn thành
Kể tên một số danh lam thắng cảnh ỏ Hà Tĩnh
Giới thiệu về một danh lam thắng cảnh ở Hà Tĩnh
Thực hiện được một số việc làm để bảo vệ danh lam
thắng cảnh ở địa phương
Hà Tĩnh có rất nhiều danh lam thắng cảnh
đẹp. Mỗi người cần có ý thức trách nhiệm giữ
gìn và bảo vệ các danh lam thắng cảnh đó!
11
Chủ đề 2: BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
NƠI CÔNG CỘNG
1 Nhận biết nơi công cộng ở địa phương em
a. Kể tên những địa điểm cơng cộng trong các hình ảnh dưới đây:
1
2
3
4
b. Kể tên những địa điểm công cộng khác ở địa phương em.
12
2 Tìm hiểu mơi trường nơi cơng cộng
a. Cùng bạn quan sát một nơi công cộng ở địa phương em rồi hồn thành phiếu
theo mẫu dưới đây:
PHIẾU QUAN SÁT MƠI TRƯỜNG NƠI CƠNG CỘNG
- Nhóm quan sát: ………………………………………………………
- Nơi quan sát: …………………………………………………………
Nội dung quan sát
Kết quả quan sát
Mô tả cảnh vật nơi cơng cộng
Mơi trường
(đất, nước, khơng khí,…)
Cây cối
(Có nhiều cây xanh không?
Kể tên những cây em biết)
Vệ sinh môi trường
(Sạch hay bẩn, có rác hay khơng?
Nếu có, đó là những rác gì?)
Cảm nhận về mơi trường nơi em
được quan sát
b. Chia sẻ với các bạn nhóm khác về kết quả quan sát của nhóm mình.
13
3 Bảo vệ môi trường nơi công cộng
a. Nhận xét việc làm của các bạn trong tranh và cho biết việc làm đó ảnh hưởng
như thế nào đến mơi trường.
1
2
3
4
b. Viết những việc nên làm và không nên làm để bảo vệ môi trường nơi công
cộng vào vở theo mẫu sau:
14
Việc nên làm
Việc không nên làm
.............. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.........................................
.............. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.........................................
.............. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.........................................
c. Khi thấy hành động của các bạn dưới đây, em sẽ làm gì?
1
2
d. Cùng các bạn làm một sản phẩm để nhắc nhở mọi người thực hiện việc bảo
vệ mơi trường nơi cơng cộng (có thể vẽ một bức tranh, làm biển báo, hoặc
viết một đoạn văn ngắn,…).
4 Đánh giá kết quả hoạt động
a. Chọn một ngôi sao để đánh giá những điều em làm được:
: Hoàn thành tốt
: Hồn thành
: Chưa hồn thành
Kể tên một số nơi cơng cộng ở địa phương
Tìm hiểu về một nơi cơng cộng ở địa phương
Thực hiện việc làm bảo vệ môi trường xung quanh
và nơi công cộng
15
b. Tự đánh giá việc bảo vệ môi trường nơi công cộng của em theo mẫu sau:
PHIẾU THEO DÕI
VIỆC LÀM BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG NƠI CÔNG CỘNG
Người theo dõi: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Khoanh tròn vào biểu tượng đúng:
: thường xuyên thực hiện
: thỉnh thoảng thực hiện
: chưa thực hiện
Việc em làm
Bỏ rác vào thùng rác nơi công cộng
Quét dọn đường làng, ngõ phố, lớp học
Chăm sóc cây (nhổ cỏ, tưới nước,…)
Hạn chế sử dụng túi nilon, chai nhựa
16
Kết quả quan sát
Chủ đề 3: NGÀNH NGHỀ TRUYỀN THỐNG
Ở QUÊ HƯƠNG EM
1 Khám phá nghề nghiệp của những người xung quanh
a. Hát bài hát Lớn lên em sẽ làm gì của nhạc sĩ Trần Hữu Pháp.
b.Bạn nhỏ mong ước được làm những cơng việc gì khi lớn lên?
c. Em hãy giới thiệu về cơng việc/nghề nghiệp của một số người xung quanh
(có thể là người thân, người hàng xóm,...).
Gợi ý:
− Nêu tên người em giới thiệu.
− Nêu tên công việc/nghề nghiệp của người đó.
17
2 Tìm hiểu nghề truyền thống ở quê hương em
a. Kể lại những đặc sản của Hà Tĩnh mà em biết.
b. Quan sát hình ảnh dưới đây, em hãy:
- Kể tên một số nghề truyền thống ở Hà Tĩnh.
- Nêu tên các huyện, thị xã, thành phố có các nghề truyền thống đó.
18
TX.
HỒNG LĨNH
HƯƠNG SƠN
NGHI XUÂN
ĐỨC THỌ
CAN LỘC
LỘC HÀ
TP. HÀ TĨNH
VŨ QUANG
THẠCH HÀ
HƯƠNG KHÊ
CẨM XUYÊN
KỲ ANH
TX. KỲ ANH
c. Kể tên các nghề truyền thống khác ở quê hương em.
19
d. Quan sát các sản phẩm dưới đây, và nói cho nhau nghe sản phẩm đó dùng
để làm gì?
20
1
2
3
4
5
6
7
8
3 Tập làm hướng dẫn viên du lịch
a. Tìm hiểu thông tin về một nghề truyền thống ở Hà Tĩnh.
Gợi ý:
− Đó là nghề truyền thống gì?
− Nêu tên huyện/thành phố có nghề truyền thống đó.
− Sản phẩm của nghề đó là gì?
− Cơng dụng của sản phẩm đó.
− Cảm nghĩ của em về nghề truyền thống đó.
b. Đóng vai là hướng dẫn viên du lịch, em hãy giới thiệu với du khách về nghề
truyền thống em đã tìm hiểu.
4 Giới thiệu về nghề em mơ ước
a. Giới thiệu về nghề em mơ ước bằng cách vẽ tranh/dán ảnh hoặc miêu tả
bằng lời.
Gợi ý:
− Em mơ ước làm nghề gì?
− Vì sao em thích nghề đó?
Lớn lên mình rất
thích trở thành bác sĩ.
Mình sẽ chữa bệnh
cho nhiều người.
Sau này mình
thích
làm nghề may
để làm
ra nhiều quần
áo đẹp
cho mọi ngườ
i.
21
b. Chia sẻ với bạn việc em sẽ làm để thực hiện ước mơ của mình.
Mình sẽ học tập
chăm chỉ, để lớn lên
có thể trở thành
cơ giáo.
Mình thường đi ngắm
cảnh và vẽ rất nhiều
tranh. Lớn lên mình sẽ
trở thành hoạ sĩ.
c. Nhắc nhở bạn tôn trọng, yêu quý các nghề nghiệp khác nhau.
5 Đánh giá kết quả hoạt động
Chọn một ngôi sao để đánh giá những điều em làm được:
: Hoàn thành tốt
: Hoàn thành
: Chưa hoàn thành
Giới thiệu nghề nghiệp của một số người xung quanh
Kể tên một số nghề truyền thống ở Hà Tĩnh
Giới thiệu về một nghề truyền thống ở Hà Tĩnh
Giới thiệu nghề nghiệp mơ ước của em
22
Chủ đề 4: MÓN NGON Ở HÀ TĨNH
1 Nhận diện các món ăn đặc trưng ở Hà Tĩnh
a. Hãy nói cho bạn nghe về các món ăn có trong hình dưới đây:
1
2
3
4
5
6
b. Các món trên có ở các vùng miền (huyện xã) nào của Hà Tĩnh?
c. Kể tên một số món ăn khác của Hà Tĩnh mà em biết. Ở gia đình em thường
làm những món ăn nào?
23
2 Tìm hiểu món ăn đặc trưng ở Hà Tĩnh
a. Xem ảnh và cho biết các món ăn này được làm từ những nguyên liệu nào?
1
2
3
4
5
6
b.Em hãy kể những món ăn có thể được làm từ các nguyên liệu dưới đây.
Hến
Mì gạo
24
Kê
Cá trích
3 Giới thiệu về món ăn đặc trưng ở Hà Tĩnh
a. Chọn một món ăn đặc trưng ở Hà Tĩnh mà em thích và sưu tầm ảnh về món
ăn đó.
b. Dựa trên bức ảnh về món ăn em hãy chia sẻ với thầy cơ, bạn bè cảm nhận về
món ăn đó.
4 Làm thẻ giới thiệu món ăn đặc trưng ở Hà Tĩnh
a. Dựa vào mẫu thẻ dưới đây, em hãy làm cho mình một bộ thẻ để giới thiệu
món ăn ở Hà Tĩnh.
TÊN MÓN ĂN: …………………………………………………
Nguyên liệu
Cách chế biến
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Các thưởng thức tốt nhất: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Thời gian: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kết hợp với: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
b. Cảm nhận khi thưởng thức món ăn đó.
25