SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
CÁC BIỆN PHÁP NÂNG CAO THÀNH
TÍCH CHO VĐV CHẠY 100M ĐỘI
TUYỂN ĐIỀN KINH TRƯỜNG THPT
HOÀNG HOA THÁM
A. Đặt vấn đề
1. Cơ sở khoa học của SKKN
1.1 Cơ sở lý luận
Thể dục Thể thao là một bộ phận không thể thiếu trong nền giáo
dục xã hội chủ nghĩa, nhằm đào tạo và xây dựng con người mới phát triển
toàn diện. TDTT là phương tiện rất có hiệu quả trong giáo dục " Đức - trí
- thể - mỹ " cho thế hệ trẻ. Cùng với quá trình công nghiệp hoá hiện đại
hoá thì TDTT còn phản ánh sự lớ
n mạnh của đất nước, tạo ra sự ổn định
chính trị, nâng cao cuộc sống tinh thần văn minh, tạo mối quan hệ hợp tác
hữu nghị giữa nước ta với các nước trong khu vực và trên thế giới. Chính
vì vậy Đảng và nhà nước ta rất coi trọng việc phát triển TDTT nhằm
hướng tới mục tiêu xây dựng nền TDTT phát triển tiến bộ có tính dân tộc
và khoa học.
Ngay từ khi mới thành lập n
ước Việt Nam dõn chủ cộng hũa, dự
gặp muụn vàn khú khăn nhưng Đảng, nhà nước mà trực tiếp Chủ tịch Hồ
Chớ Minh đó luụn quan tõm đến phong trào TDTT thông qua thành lập
Ty TDTT và viết “ Lời kờu gọi toàn dõn tập thể dục” chớnh lời kêu gọi
đó đó như ánh dương toả chiếu, định hướng cho sự hỡnh thành và phát
triển nền TDTT nước nhà. Có ảnh hưởng sâu sắc tớ
i toàn thể nhân dân,
một phong trào rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại thật sâu rộng
và phát triển, có sức sống mónh liệt cho tới tận ngày nay:
“Giữ gỡn dõn
chủ, xõy dựng nước nhà, gây đời sống mới, việc gỡ cũng cần cú sức
khỏe mới thành cụng.
Mỗi một người dân yếu ớt, tức là làm cho cả nước yếu ớt một phần; mỗi
một người dân mạnh khỏe, tức là góp phần cho cả nước mạnh khỏe.
Vậy nên tập luyện thể dục, bồi bổ sức kh
ỏe, tức là góp phần cho cả
nước mạnh khỏe.
Vậy nên tập luyện thể dục, bồi bổ sức khỏe là bổn phận của mỗi một
người dân yêu nước.
Việc đó không tốn kém, khó khăn gỡ, gỏi trai, già trẻ ai cũng nờn làm và
ai cũng làm được. Mỗi người lúc ngủ dậy, tập ít phút thể dục, ngày nào
cũng tập thỡ khớ khuyết lưu thông, tinh thần đầy đủ. Như vậy là sức
khỏe.
Dân cường thỡ nước thịnh. Tôi mong đồng bào ai cũng gắng tập thể
dục.
Tự tụi ngày nào cũng tập”.
Giỏo dục thể chất là một mặt của giáo dục toàn diện, đồng thời là
một bộ phận không thể tách rời của sự nghiệp giáo dục của Đảng và nhà
nước ta.
Sự nghiệp giáo dục nói chung và giáo dục thể chất nói riêng đó gúp
phần hết sức quan trọng trong việc đào tạo thế hệ trẻ phát triển toàn diện,
hoàn thiện về nhân cách, trí tuệ và thể chất
để phục vụ sự nghiệp công
nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước, giữ vững và tăng cường an ninh quốc
phũng.
Để phong trào TDTT núi chung và thể thao thành tớch cao núi
riờng của đất nước phát triển thỡ không thể coi nhẹ giáo dục thể chất
trong trường học. Đó là nhân tố phát hiện, bồi dưỡng và đóng góp các
VĐV tài năng cho đất nước.
Muốn các phong trào TDTT phát triển mạnh cần có những chính
sách quan tâm t
ạo điều kiện hơn nữa cho giáo dục thể chất trường học
phát triển.
1.2. Cơ sở thực tiễn
Ở nước ta, tập luyện và thi đấu điền kinh đó trở thành truyền thống
hàng năm được tiến hành tổ chức ở các cấp, các ngành. Thông qua thi đấu
nhằm tỡm kiếm, tuyển chọn tài năng cho đất nước. Điền kinh là môn
được đông đảo họ
c sinh, ở các cấp học tham gia tập luyện và thi đấu
nhằm góp phần tạo ra một thế hệ thanh, thiếu niên phát triển cao về trí
tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo
đức
Điền kinh là môn thể thao rất đa dạng và phong phú bao gồm các
hoạt động tự nhiên của con người: Đi bộ, chạy , nhảy, ném đẩy và nhiều
môn phối hợp. ở nước ta môn điền kinh đã có lịch sử phát triển từ lâu đời,
với các hình thức tập luyện đa dạng. Đã thu hút đ
ông đảo mọi tầng lớp,
đối tượng quần chúng tham gia tập luyện và thi đấu. Khi chạy tất cả các
nhóm cơ cùng tham gia hoạt động nhưng chủ yếu là cơ quan nội tạng.
Việc gắng sức luân phiên với thả lỏng tích cực tạo điều kiện cho việc phát
triển các tố chất sức nhanh, mạnh, bền, sự mềm dẻo, khéo léo và khả
năng phối hợp của con ng
ười. Môn chạy nói chung và chạy 100m nói
riêng là biện pháp tốt nhất để rèn luyện nâng cao sức khoẻ, ngoài ra còn
trang bị cho người tập những phẩm chất đạo đức ý chí cũng như tăng
cường vốn kỹ xảo vận động cơ bản quan trọng trong cuộc sống.
Điền kinh giữ vai trò quan trọng trong nền giáo dục thể chất trong
trường học nói chung và trong các trường phổ thông trung học nói riêng,
đặc biệt là trường THPT Hoàng Hoa Thám. Ngày nay phong trào TDTT
nói chung và điền kinh nói riêng trong chạy cự ly 100m đang được phát
triển mạnh mẽ ở các trường học. Chạy cự li 100 mét là một trong 5 nội
dung thi đấu điền kinh đối với nam nữ trong tất cả các giải điền kinh
THPT, hội khoẻ Phù Đổng của tỉnh Hưng Yên từ trước tới nay.
Qua thực tế cho thấy trường THPT Hoàng Hoa Thám được sự quan
tâm của Ban giám hiệu nhà trường, cùng các tổ chức trong nhà trườ
ng.
Bộ môn thể dục đã xây dựng được rất nhiều đội tuyển, đặc biệt là đội
tuyển điền kinh, gúp phần đưa các phong trào của trường ngang tầm với
các trường khác trong huyện và tỉnh nhà. Trong chạy 100m sức nhanh là
yếu tố quyết định, bên cạnh đó sức bền tốc độ cũng giữ vị trí hết sức quan
trọng, người chạy muốn hoàn thành cự ly phả
i duy trì được thể lực và
phát huy tốc độ của mình từ khi xuất phát cho đến khi rút đích.
Mặc dù thành tích chạy cự li 100m của các em trường THPT
Hoàng Hoa Thám đã đạt được những thành tích đáng được ghi nhận
nhưng vẫn còn kém so với các vận động viên của các trường bạn. Điều
này đang đặt ra cho nhà trường cùng các huấn luyện viên, các vận động
viên nhiệm vụ hết sức nặng nề. Đó là làm sao nhanh chóng tìm ra phương
pháp hệ thống các bài tập nâng cao thành tích của chạy 100m.
Xuất phát từ những lí do trên tôi mạnh d
ạn nghiên cứu đề tài:
“Các biện pháp nâng cao thành tích cho VĐV chạy 100m đội tuyển
điền kinh trường THPT Hoàng Hoa Thám ”
2. Mục đích của SKKN:
Lựa chọn những bài tập và phương pháp có hiệu quả nhằm nâng
cao thành tích cho VĐV chạy 100m đội tuyển điền kinh trường THPT
Hoàng Hoa Thám trong tập luyện và thi đấu.
B. phạm vi đề tài
1. Phạm vi đề tài
Đề tài của tôi được triển khai nghiên cứu trong phạm vi VĐV chạy
100m đội tuyển điền kinh trường THPT Hoàng Hoa Thỏm
2. Đối tượng
- Vận động viên chạy 100m củ
a đội tuyển điền kinh Trường THPT
Hoàng Hoa Thỏm
- Số lượng: 12 VĐV
- Thời gian: Từ thỏng 09/2012 đến tháng 5/2013.
3. Nhiệm vụ đề tài
Nhiệm vụ 1: Đánh giá thực trạng thành tích tập luyện và thi đấu chạy
100m của đội tuyển điền kinh trường THPT Hoàng Hoa Thám.
Nhiệm vụ 2: Lựa chọn , đánh giá hiệu quả ứng dụng của bài tập nhằm
nâng cao thành tích cho đội tuyển chạy 100m trường THPT Hoàng Hoa
Thám.
4. Kế hoạch nghiên cứu:
Đề tài được chia ra làm 3 giai đoạn.
- Giai đoạn 1: Từ tháng 9/2012 đến tháng 10/2012, giai đoạn này giải
quyết các vấn đề sau:
+ Chọn đề tài nghiên cứu
+ Báo cáo thông qua đề cương
+ Chuẩn bị tài liệu, phương tiện, địa đ
iểm nghiên cứu.
- Giai đoạn 2: Từ tháng 11/2012 đến tháng 1/2013, giai đoạn này giải
quyết vấn đề : Giải quyết nhiệm vụ 1 .
- Giai đoạn 3: Từ tháng 2/2013 đến tháng 5/2013, giai đoạn này giải
quyết các vấn đề: Giải quyết nhiệm vụ 2
+ Điều chỉnh xử lý số liệu
+ Sửa chữa và hoàn tất đề tài.
5. Phương pháp nghiên cứu
Để giải quyết nhiệ
m vụ nghiên cứu của đê tài, đề tài sử dụng các phương
pháp nghiên cứu sau:
5.1 Phương pháp tổng hợp và phân tích tài liệu:
Phương pháp này được chúng tôi sử dụng để tổng hợp tài liệu có liên
quan đến vấn đề cần nghiên cứu. Nhằm tìm hiểu và phát triển các biện
pháp nâng cao thành tích cho đội tuyển chạy 100m trường THPT Hoàng
Hoa Thám.
Các tài liệu được tổng hợp phân tích trong đề tài này gồm các sách tạp chí lý
luận và phương pháp giảng dạy huấn luy
ện như: Lý luận và phương pháp
giáo dục thể dục thể thao, sinh lý học thể thao, sinh hoá học thể thao, tâm lý
học thể thao. Các sáng kiến , đề tài của các đồng nghiệp trong nhà trường, của
các trường bạn.
Sách giáo trình điền kinh trường ĐHSPTDTT Hà Nội, ĐHTDTT Từ Sơn,
sách giáo khoa thể dục lớp 10,11,12.
5.2 Phương pháp phỏng vấn, toạ đàm:
Phương pháp phỏng vấn là một phương pháp được sử dụng khá rộng rãi
trong nghiên cứu giảng dạy và huấn luyện thể thao. Trong đề tài này được
sử dụng phương pháp phỏng vấn một số thầy giáo giảng dạy môn thể dục
có kinh nghiệm và các hu
ấn luyện viên điền kinh giàu kinh nghiệm, có
trình độ, qua đó lựa chọn các bài tập nhằm phát triển thành tích đội tuyển
chạy 100m.
5.3 Phương pháp quan sát sư phạm:
Phương pháp quan sát sư phạm được tiến hành bằng phiếu quan sát để
khảo sát về số lượng bài tập, lượng vận động của bài tập nhằm tìm hiểu
thực trạng việc tập luyện thi đấu chạy 100m của đội tuyể
n điền kinh
trường THPT Hoàng Hoa Thám
5.4 Phương pháp kiểm tra sư phạm:
Sử dụng phương pháp kiểm tra sư phạm để kiểm tra đánh giá trình tập
luyện của VĐV trước và sau thực nghiệm trên 2 nhóm đối tượng.
5.5 Phương pháp thực nghiệm sư phạm:
Đề tài tiến hành thực nghiệm trên 12 VĐV chạy 100m đội tuyển điền
kinh trường THPT Hoàng Hoa Thám, chia thành 2 nhóm thực nghiệm.
Nhóm đối chứng ( nhóm 1 ) : 6 VĐ
V.
Nhóm thực nghiệm ( nhóm 2): 6 VĐV
Thời gian thực nghiệm là 6 tuần, số buổi tập luyện là 3 buổi/tuần
vào thứ 3, thứ 5, thứ 7. Mỗi buổi tập là 120 phút.
Mục đích thực nghiệm các bài tập mà chúng tôi lựa chọn nhằm
nâng cao thành tích cho vận đọng viên chạy 100m đội tuyển điền kinh
trường THPT Hoàng Hoa Thám
Cách đánh giá: Sau thực nghiệm, đề tài tiến hành kiểm tra kết quả
thực nghiệm bằng 6 test: chạy 60m, chạy 100m, chạy 30m tốc độ cao,
chạy 30 m xuất phát thấp, nhảy xa tại chỗ, nhảy 3 bước tại chỗ.
Kế hoạch huấn luyện tuần
.
Các buổi tập được ứng dụng vào các ngày thứ 3, thứ 5, thứ 7, kế
hoạch tuần được thể hiện như sau:
Thứ 3:
- Phần chuẩn bị: + Khởi động nhẹ nhàng chạy 2 x 400m .
+ Các động tác khởi động chung: 6 động tác x 4 lần x 8
nhịp
+ Các động tác xoay các khớp, ép dây chằng.
+ Khời động chuyên môn: chạy bước nhỏ, nâng cao đùi,
chạy đạp sau, chạy tăng tốc độ 3 x 30m .
- Phầ
n cơ bản: + Bật xa tại chỗ ( 1 bước, 3 bước, 5 bước, 7 bước, 10
bước ) hoặc bật ếch 3 x 30m nghỉ giữa 3
/
- 5
/
.
+ Chạy đạp sau (20m nhanh + 20 chậm) x 6 lần hoặc chạy
biến tốc ( 40m nhanh + 40 chậm) x 4 lần x 2 tổ, chạy
nhanh đạt 80 - 85% tốc độ tối đa .
- Phần kết thúc : Chạy nhẹ nhàng thả lỏng 5 - 7 phút .
Mục đích: nhằm phát triển sức mạnh
Thứ 5
:
- Phần chuẩn bị: + Khởi động nhẹ nhàng chạy 2 x 400m .
+ Các động tác khởi động chung: 6 động tác x 4 lần x
8 nhịp
+ Các động tác xoay ép dẻo các khớp.
+ Khời động chuyên môn: chạy bước nhỏ, nâng cao
đùi,chạy đạp sau, chạy tăng tốc độ 3 x 30m .
- Phần cơ bản : + Chạy 3 lần x 30 m tốc độ cao
+ Chạy 3 lần x 60m tốc độ cao
+ Chạy 3 lần x 100m tốc độ cao
(Yêu cầu chạy 95 - 100% sức.)
Nghỉ giữa mỗi lần 5 - 7 phút
Nghỉ giữa các tổ 10 - 12 phút
Mục đích: nhằm phát triển tốc độ
- Phần kết thúc: Chạy nhẹ nhàng thả lỏng .
Thứ 7
:
- Phần chuẩn bị :
+ Chạy nhẹ nhàng 2 x 400m
+ Các động tác khởi động tay không 6 động tỏc x 4 lần x 8 nhịp
+ Khởi động chuyên môn: chơi trò chơi với bóng 15 – 20p
- Phần cơ bản: + Xuất phỏt - chạy lao sau xuất phỏt 25m x 3 lần x 2 tổ
+ Chạy giữa quóng cự li 60m x 3lần x 2 tổ
Yêu cầu chạy nhanh đạt 75 - 80% sức.
+ Chạy 100m x 3 lần x 2 tổ
+ Chạy biế
n tốc, chạy lờn dốc, chạy xuống dốc
Mục đích: nhằm nâng cao sức bền tốc độ
- Phần kết thúc: Chạy thả lỏng nhẹ nhàng.
Trên cơ sở huấn luyện như trên, ở các tuần sau giảm dần về
sốlượng vận động, tăng dần cường độ vận động.
Phần II
: NỘI DUNG CỦA ĐỀ TÀI
A. NỘI DUNG
I. Cơ sở lý luận khoa học
Như chúng ta đó biết chạy 100m là một trong những nội dung
chạy cự li ngắn của bộ môn điền kinh. Chạy cự li ngắn ra đời cùng với
đời sống lao động của con người, chạy cự li ngắn là một phương pháp
điển hỡnh của phỏt triển tốc độ, có tác dụng rất lớn trong giáo dục thể
chấ
t cho con người. Nó là cơ sở cho nhiều môn thể thao khác. Nó tạo
điều kiện tốt để hỡnh thành và hoàn thiện cỏc mụn : nhảy xa, nhảy cao,
chạy vượt rào, các môn nhảy chống, bóng rổ, bóng đá Chạy cự li ngắn là
môn tiêu biểu cho Điền kinh, nó phù hợp cho mọi lứa tuổi.
Muốn thực hiện tốt , cú thành tớch cao trong chạy 100m thỡ trước hết ta
phải biết được nguyờn lớ kĩ thu
ật của chạy ngắn và khỏi niệm của sức
nhanh.
1. Nguyờn lớ kĩ thuật chạy ngắn
- Chạy là hoạt động có chu kỡ, mỗi chu kỡ gồm hai bước. Nhưng chạy
khác đi bộ ở chỗ trong một chu kỡ chạy cú hai thời kỡ bay và trong chạy
tốc độ, biên độ hoạt động lớn.
- Trong chạy, khi ở thời kỡ chống tựa, trọng tõm cơ
thể di chuyển về
trước.Lúc chống trước tốc độ hơi giảm và lúc đạp sau tốc độ lại tăng lên.
Tốc độ chạy càng lớn thỡ phản lực chống trước càng mạnh, sự kỡm hóm
tốc độ nằm ngang càng nhiều. Vỡ thế khi đặt chân chống trước , vận động
viên cần chủ động đặt gần với điểm dọi của tr
ọng tâm của cơ thể và thực
hiện động tác miết bàn chân trước ra sau.
- Động tác đạp sau được bắt đầu khi hỡnh chiếu của trọng tõm cơ thể đi
qua điểm chống và kết thúc lúc chân đạp rời đất. Để tăng cường hiệu quả
đạp sau , vận động viên cần đạp nhanh, mạnh, đúng hướng, duỗi hết các
khớp và đạp ở góc độ thích hợp.
- Trong l
ỳc bay, người chạy không tăng được tốc độ vỡ hoạt động cơ thể
lúc này không tạo nên được phản lực chống, vỡ thế rỳt ngắn thời gian bay
càng nhiều thỡ tốc độ càng tăng. Biên độ động tác đánh tay phụ thuộc tốc
độ chạy, tốc độ càng cao thỡ biờn độ đánh tay càng lớn.
- Hoạt động chéo nhau giữa tay và chân khi chạy làm cho trọng tâm cơ
thể
đỡ bị dao động sang hai bên, giữ thăng bằng.
2. Khỏi niệm của sức nhanh
- Sức nhanh là tổ hợp những đặc điểm về hỡnh thỏi chức năng của cơ thể
xác định đặc tính tốc độ của động tác và phản ứng vận động.
- Sức nhanh cú nhiều loại khỏc nhau, chỳng cú ớt sự liờn qua lẫn nhau.
Chỳng bao gồm cỏc thành ph
ần sau:
+ Phản ứng vận động
+ Tốc độ từng động tác
+ Tần số động tác
2.1 Phản ứng vận động
- Phản ứng vận động đơn giản : là đáp lại một tín hiệu đó biết trước
nhưng xuất hiện một cách bất ngờ bằng những động tác đó định trước.
Vớ dụ: Phản ứng với tiếng sỳng trong xuất phỏt, cũi, c
ờ
- Phản ứng vận động phức tạp: là loại phản ứng đối với vật di động hoặc
lựa chọn.
Vớ dụ: Hay gặp trong các môn bóng, đối kháng cá nhân
2.2 Tốc độ từng động tác
- Là thực hiện nhanh nhất một động tác riêng lẻ nào đó trong một hành
động hoàn chỉnh , phức tạp
Ví dụ: Đặt chân giậm nhảy, Ra sức cuối cùng của đẩy tạ
2.3 T
ần số động tác
- Tiờu biểu cho cỏc hoạt động có chu kỡ, thụng thường tần số tay lớn hơn
chân, tần số động tác tứ chi lớn hơn thân mỡnh.
- Phương tiện để phát triển tốc độ động tác người ta thường sử dụng các
bài tập phát huy tốc độ tối đa, có chu kỡ như chạy xuống dốc, chạy có lực
kéo cơ học, chạy theo nh
ịp
3. Kĩ thuật chạy cự li 100m
Chạy 100m được chia làm 4 giai đoạn
+ Xuất phỏt
+ Chạy lao sau xuất phỏt
+ Chạy giữa quóng
+ Về đích
3.1 Xuất phỏt
Trong chạy 100m người ta
thường áp dụng kĩ thuật xuất
phát thấp vỡ kĩ thuật này
giỳp vận động viên bắt đầu
chạy nhanh hơn, sớm đạt
được tốc độ cực đại trong
thời gian ngắn. Để xuất phát
nhanh người ta sử dụng bàn
đạp xuất phát.Bàn đạp xuất
phát đảm bảo cho vận động
viên có điểm tỡ vững chắc
để đạp sau, ổn định khi đặt
chân.
( Chỳ ý: Khoảng cỏch của
hai bàn đạp trước và sau,
góc độ mặt tựa bàn bàn đạp,
bàn đạp trước khoảng 45 -
50
0
, đạp sau khoảng 60-80
0
.
Người tập thực hiện hai hiệu
lệnh:
+ “vào chỗ
”
người tập tiến ra
trước 2 bàn đạp, ngồi xuống,
tỡ hai chõn lờn bàn đạp, hai
mũi giày chạm đường chạy,
chõn sau hạ gối, hai tay
chống sỏt sau vạch xuất
phỏt, ngún cỏi tỏch ra tạo ra
thành hỡnh vũm, hai tay
duỗi thẳng tự nhiờn, trọng
lượng cơ thể được phân đều
giữa hai tay, chân chống
trước, đầu gối chân sau.
+ “sẵn sàng” Người tập duỗi chân, tách khỏi đường chạy, trọng tâm hơi
chuyển lên trên và ra trước. Trọng tâm cơ thể dồn lên hai tay và chân
chống trước.Vùng hông cao hơn vai 10 - 20 cm, lúc này hai cẳng chân
gần như song song với nhau.
Góc độ gấp chân ở gối có vai trũ hết sức quan trọng, tạo điều kiện cho
đạp sau nhanh hơn.
Khi cú tớn hiệu xuất phỏt thỡ phải đột ngột lao về trước được b
ắt đầu đạp
mạnh hai chân và đánh tay, đẩy cơ thể lao nhanh về trước bằng tạo áp lực
lên bàn đạp.
3.2 Chạy lao sau xuất phỏt:
Để đạt được thành tích trong
chạy 100m điều quan trọng trong
xuất phát là nhanh chóng đạt
được tốc độ gần cực đại trong
giai đoạn chạy lao.Thực hiện
đúng và nhanh các bước chạy từ
lúc xuất phát phụ thuộc vào độ
lao của cơ thể dưới một góc
nhọn so với mặt đường cũng như
vào sức mạnh, sức nhanh củ
a
vận động viên.
Chạy lao sau xuất phỏt
Cùng với việc tăng tốc độ, độ nghiêng thân trên về trước của vận động
viên giảm đi và kĩ thuật chạy lao chuyển dần sang kĩ thuật chạy giữa
quóng. Quóng đường của chạy lao khoảng 23 - 25 m. Tốc độ chạy lao sau
xuất phát được tăng lên chủ yếu do độ dài bước chạy và một phần không
nhiều do tăng tần số bước.
3.3 Chạy giữa quóng
Khi đạt được tốc độ cao
nhất, thân trên của vận động
viên chạy hơi đổ về trước(
72 - 78
0
). Trong khi chạy
giữa quóng cỏc bước chạy
thực hiện thường không
bằng nhau, do bước chân của
chân khoẻ thường dài hơn do
vậy để chạy có nhịp điệu và
tốc độ đều nhau nên tập độ
dài bước chân bằng cách
phát triển sức mạnh cơ chân
yếu.Tay đánh cần chú ý:
đánh ra trước hơi đưa vào
trong, đánh ra sau hơi đưa ra
ngoài. Chú ý phải biết thả
l
ỏng những nhúm cơ không
than gia tích cực vào hoạt
động.
Chạy giữa quóng
3.4 Về đích.
Để nhanh chóng chạm vào
dây đích được kéo ở độ cao
ngang ngực, ở bước chạy
cuối cùng, vận động viên cần
thực hiện động tác gập thân
trên đột ngột về trước để
chạm dây đích, cách này gọi
là “đánh ngực” và có thể gập
thân trên và xoay một bên
vai để chạm dây đích. Sau
khi chạm đích để khỏi ngó,
vận động viên cần đặ
t chân
lăng xa về trước để giữ thăng
bằng.
Kĩ thuật đánh đích bằng ngực
Kĩ thuật đánh đích bằng vai
Hỡnh ảnh về kĩ thuật chạy ngắn giai đoạn : xuất phỏt - chạy lao sau xuất
phỏt
II. Đối tượng phục vụ
Thực tiễn quỏ trỡnh nõng cao thành tớch chạy 100m cho đội tuyển
điền kinh của trường THPT Hoàng Hoa Thỏm
III. Nội dung phương pháp nghiên cứu
Năm học 2012 – 2013 tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 2
về phát triển giáo dục đào tạo trọng thời kỳ Công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước. Năm học này được mở ra trong
điều kiện thế giới và trong
nước có nhiều thuận lợi. Được sự quan tâm của Đảng và nhà nước coi
giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu để phát triển
kinh tế tri thức.
Trong điều kiện thực tế thường gặp không ít khó khăn về cơ sở vật
chất, sân bói, trỡnh độ hiểu biết về môn TDTT của học sinh và phụ huynh
học sinh. Trong đ
iều kiện khó khăn như vậy, bản thân tôi phải xác định
cho mỡnh vượt mọi thử thách phía trước để có học sinh giỏi huyện, tỉnh
để đóng góp một phần nhỏ bé vào sự nghiệp giáo dục thể chất của huyện,
tỉnh.
Là một trường đóng trờn địa bàn 5 xó khu vực đông nam huyện
Tiờn Lữ chủ yếu là thuần nụng để có phong trào rèn luyện thể ch
ất ở tất
cả các môn thể thao và đầu tư cho những môn tham gia thi đấu là cả một
thách thức đối với giáo viên TDTT. Tụi và các đồng nghiệp trong tổ bộ
môn đó vượt qua mọi khó khăn để huấn luyện đội tuyển điền kinh của
nhà trường trong nhiều năm qua.
1. Cỏc biện phỏp thực hiện nõng cao thành tớch chạy
Nội dung chạy ngắn có điều kiệ
n thuận lợi là có trong chương
trỡnh chớnh khoỏ, được sắp xếp ngay đầu kỡ I với số tiết đảm bảo để các
em học sinh làm quen, bước đầu xây dựng khái niệm và nắm được kĩ
thuật các động tác bổ trợ. Tuy nhiên với thời lượng như vậy thỡ khụng
thể đũi hỏi cỏc em học sinh đạt kết quả về mặt thành tích được. Vậy làm
thế nào để phát hiện được nhân tố thực sự, mà thực tế nhân tố TDTT là
yếu tố quyết định đến thành tích TDTT. Nhân tố phải là những em có tố
chất chuyên môn trên cơ sở của tố chất là nhanh, mạnh, bền và khéo léo.
Học sinh có thành tích được tạo bởi nền của học sinh đại trà. Thông qua
giờ dạy chính khoá, tôi đó không ngừng rèn luyện các kỹ thuật của các
động tác bổ trợ, kĩ thuật của các giai đoạn và phỏt triển các tố chất thể
lực, đồng thời phát hiện những học sinh giỏi hơn, không ngừng nâng cao
chất lượng giờ dạy nhằm rèn luyện các tố chất hỡnh thành trong từng học
sinh. Từ đó những em trội hơn sau lần kiểm tra tôi đ
ó chọn vào đội tuyển
của trường.
Ngoài ra, thông qua các phong trào của lớp kết hợp việc thăm gia
đỡnh học sinh, tụi đó làm cụng tỏc tư tưởng với các phụ huynh học sinh
vốn có tư tưởng thích con mỡnh thi học sinh giỏi cỏc mụn văn hoá (Toán,
văn, ngoại ngữ ) để các phụ huynh học sinh hiểu đúng về vai trũ của cỏc
mụn thể thao đồng thời thông qua gia đỡ
nh tụi cú thờm hiểu biết về tớnh
cách của học sinh trong đội tuyển.
Thông qua nhiệm vụ thực tiễn của từng năm học của ban giám hiệu
nhà trường, kế hoạch của Sở GD & ĐT Hưng Yên là năm nào cũng tổ
chức giải điền kinh học sinh để đánh giá công tác giáo dục thể chất các
nhà trường, tuyển chọn học sinh có thành tích cao thi đấu cấp quốc gia.
Nhóm b
ộ môn giáo dục thể chất tham mưu với ban giám hiệu, ban
chuyên môn tổ chức giải điền kinh truyền thống của nhà trường vào tháng
10 với mục đích tạo sân chơi lành mạnh cho học sinh, thu hút các em vào
các hoạt động rèn luyện sức khỏe, qua đó tuyển chọn các em có thành
tích tốt để thành lập đội tuyển và huấn luyện đi thi đấu giải điền kinh các
cấp. Đội tuyển chạy ngắn c
ủa trường gồm có 12 em trong đó có 6 nam, 6
nữ.
Trong thực tế tụi vẫn tiếp tục lựa chọn những em có thành tích để
thay những em sau một thời gian tập luyện mà thành tích không phát
triển. đội tuyển của trường chính thức có 12 em, nhưng sĩ số có thể thay
đổi phụ thuộc vào thành tớch. Cuối cựng 4 em có thành tích cao nhất
trong đội tuyển sẽ được chọn đi thi đấu.
* Cỏc biện phỏp rốn luyện nõng cao thành tớch :
- Buổi sỏ
ng ở trường các em học tập văn hoá
- Buổi chiều luyện tập tại trường từ 14 giờ 30 đến 16 giờ 30, số buổi tập
luyện là 3 buổi/ tuần. Trong quỏ trỡnh tập luyện cú rất nhiều nội dung,
bản thân tôi phải chuẩn bị chu đáo về các nội dung của từng nội dung
nhỏ. Song trên cơ sở những nguyên tắc chung của vận động TDTT là
“khối lượ
ng vận động từ đơn giản đến phức tạp, từ nhẹ đến nặng”.
- Phân công nhóm trưởng trong quá trỡnh tập luyện, nhóm trưởng phải
chịu trách nhiệm về chuẩn bị thiết bị, tính kỷ luật, ý thức hoàn thành khối
lượng.
- Dựa vào các nghiên cứu của các nhà khoa học TDTT mà trực tiếp là
thông qua sơ đồ kỹ năng thực hành thể thao để có kế hoạch huấn luyện và
th
ực hiện.
Từ sơ đồ và nghiên cứu các bài tập, ứng dụng ở các tài liệu, sách,
giáo trỡnh để đưa ra các nhiệm vụ cụ thể cho công tác huấn luyện chạy cự
li 100m bao gồm:
2. Nhiệm vụ cụ thể
- Nhiệm vụ 1:
Xõy dựng khỏi niệm kĩ thuật và tỡm hiểu đặc điểm của
học sinh thông qua cỏc biện phỏp chủ yếu sau:
+ Phõn tớch kĩ thuật, cho xem tranh ảnh, phim ảnh kĩ thuật
+ Cho học sinh chạy lặp lại cự li 30m - 50m, giỏo viờn nhận xột
- Nhiệm vụ 2:
+ Dạy kĩ thuật chạy trên đường thẳng
+ Các động tác bổ trợ
+ Chạy tăng tốc độ - chạy theo quán tính
+ Tập tại chỗ đánh tay
+ Chạy trên đường thẳng kẻ vôi
+ Chạy quy định độ dài bước chân
+ Chạy biến tốc
Hình
thái cơ
thể
Kỹ năng thực
hành thể thao
Thể chất
Kỹ chiến
thuật
Tâm lý
Chức
năng
cơ thể
Tố
chất
thể
lực
Kỹ
thuật
Chiến
thuật
Phẩm
chất ý
chí
Năng
lực trí
tuệ
- Nhiệm vụ 3:
Dạy kĩ thuật xuất phỏt thấp
+ Cách đóng bàn đạp
+ Thực hiện khẩu lệnh "vào chỗ", "sẵn sàng"
+ Tự xuất phỏt khụng khẩu lệnh
+ Xuất phỏt với tớn hiệu khỏc nhau
+ Xuất phỏt thấp - chạy lao sau xuất phỏt
+ Xuất phỏt với dõy cao su quàng vai
- Nhiệm vụ 4
Dạy chuyển tiếp từ chạy lao sang giữa quóng thụng cỏc biện phỏp:
+ Chạy tăng tốc độ sau đó chạy theo quán tính
+ Xuất phát thấp sau đó chạy lao sau xuất phát rồi chạy theo quán tính
+ Chạy biến tốc các đoạn ngắn
+ Chạy 60 m xuất phỏt thấp
- Nhiệm vụ 5:
Kĩ thuật chạy về đích
+ Giới thiệu và làm mẫu
+ Chạy chậm 6 - 10m làm động tác đánh đích
+ Chạy tăng tốc độ 15 - 20m làm động tác đánh đích.
- Nhiệm vụ 6:
Hoàn thiện kĩ thuật chạy cự li 100m thụng qua cỏc biện phỏp
+ Chạy 30m xuất phỏt thấp (lặp lại)
+ Chạy 60m với tốc độ 80 - 100% sức tối đa
+ Chạy cự li 100m
Để giải quyết được các nhiệm vụ trên thỡ nhúm và cụ thể cỏ nhõn tụi
phải xõy dựng cụ thể cho từng buổi tập. Cú kế hoạch giỏo ỏn và đi
ều
chỉnh kịp thời qua các buổi để điều chỉnh lượng vận động phù hợp với thể
trạng, sức khỏe, tâm sinh lớ của từng học sinh để nâng cao thành tích.
Kết quả nghiên cứu .
3.1. Xác định trình độ sức của các vận động viên chạy 100 m đội
tuyển điền kinh trường THPT Hoàng Hoa Thám
Để đánh giá trình độ thể lực nói chung, trình độ sức nhanh tốc độ
nói riêng của các vận động viên chạy 100m đội tuyển điền kinh, chúng tôi
sử dụng các test: chạy 60m, chạy 100m, chạy 30m tốc độ cao, chạy 30 m
xuất phát thấp, nhảy xa tại chỗ, nhả
y 3 bước tại chỗ, kết quả cụ thể được
tại bảng 1
Bảng 1: Kiểm tra trước thực nghiệm
STT Nội dung Kết quả
Trung bình
Nam
Trung bỡnh
Nữ
Đánh giá
1 Chạy 60m 8.1 - 7.9 8.9 - 8.6 TB
2 Chạy 100m 12.9 - 12.7 14.50 - 14.30 TB
3 Chạy 30 m tốc độ cao 4.0 - 3.8 4.3 - 4.1 TB
4 Chạy 30 m xuất phỏt thấp 5.0 - 4.7 5.2 - 5.0 Y
5 Nhảy xa tại chỗ 2.3 - 2.5 2.0 - 2.1 Y
6 Nhảy xa 3 bước tại chỗ 6.6 - 7.0 5.7 - 6.0 Y
Từ kết quả bảng 3.1 chúng tôi cho rằng sức nhanh, tốc độ của
các vận động viên chạy 100m của trường THPT Hoàng Hoa Thám còn ở
mức khá khiêm tốn, các chỉ tiêu so với trình độ thể lực chung của người
Việt Nam cùng lứa tuổi thì còn ở mức độ thấp. Thực tiễn này chứng tỏ
cần phải có các bài tập phù hợp nhằm nâng cao và phát triển sức nhanh
cho vận động viên chạy 100m của đội tuyể
n điền kinh .
3.2. Lựa chọn các bài tập nâng cao và phát triển sức nhanh
cho VĐV chạy 100m đội tuyển điền kinh trường THPT Hoàng Hoa
Thỏm
Qua các phân tích tổng hợp cơ sở lý luận và thực tiễn giáo dục để
lựa chọn các bài tập, chúng tôi xây dựng các bài tập phải đáp ứng được
những yêu cầu sau:
- Bài tập phải phù hợp với đặc điểm đối tượng.
- Bài tập phải phù hợp với cở sở khoa học bảo đảm về phương pháp và
nguyên tắc huấn luyện.
- Bài tập phải dựa vào
đặc điểm các môn thể thao.
- Bài tập có đa số VĐV ủng hộ
* Các bài tập:
Bài tập 1
: Luyện tập chạy giữa quóng
+ Chạy lặp lại cự li 60m
+ Chạy lặp lại cự li 80m
Yêu cầu:
Chạy nhanh tốc độ 75% - 85% tốc độ tối đa
Thời gian nghỉ giữa quãng các tổ 3 - 5 phút.
Nghỉ ngơi tích cực nhằm nâng cao khả năng thích nghi đối với các cơ
quan trong cơ thể, đối với sự thay đổi lượng vận động, đặc biệt giáo dục
khả n
ăng yếm khớ của VĐV.
Bài tập 2
: Các bài tập xuất phỏt, chạy lao sau xuất phỏt
+ Luyện tập xuất phỏt thấp: Thực hiện khẩu lệnh: “vào chỗ” - “sẵn
sàng”
+ Luyện tập xuất phỏt với cỏc tớn hiệu, khẩu lệnh
+ Xuất phỏt chạy lao 25m
+ Xuất phỏt với dõy cao su
Yêu cầu: Tốc độ chạy đạt 90 - 95% tốc độ tối đa.
Thời gian nghỉ giữa các bài tập lặ
p lại theo hình thức giảm dần
Mục đích: Nhằm nâng cao khả năng yếm khí glucô phân
Bài tập 3
: + Chạy biến tốc các đoạn ngắn
Yêu cầu: Tốc độ đạt 98 - 100% tốc độ tối đa
Thời gian nghỉ giữa các tổ 2 - 4 phút
Nghỉ ngơi: hình thức nghỉ ngơi tích cực
Mục đích : Nhằm nâng cao khả năng yếm khí (phót pho creatin)
Bài tập 4
: Luyện tập chạy về đích - Hoàn thiện
+ Luyện tập động tác đánh đích
+ Chạy cự li 15 m đánh đích
+ Luyện tập cự li 100m
Thời gian nghỉ ngơi giữa các lần thực hiện chạy 100m từ 4 phút và tăng
dần .
Mục đích: hoàn thiện khả năng phối hợp, nâng cao thành tích.
Bài tập 5
:
Các bài tập bật nhảy gồm:
- Bật xa tại chỗ 1 - 10 bước.
- Hoặc ( lò cò) bật đổi chân 3 - 4 lần x 40 - 60m
Mục đích : nâng cao sức mạnh
Bài tập 6
: Bài tập thể lực
+ Chạy với dõy cao su
+ Chạy lờn dốc
+ Chạy xuống dốc
+ Chống 2 tay vào tường chạy đạp sau - nâng cao đùi
Mục đích: Luyện tập tăng tần số, sức nhanh, sức mạnh tốc độ
3.3. Đánh giá sử dụng hiệu quả các bài tập được lựa chọn
phát triển sức nhanh tốc độ.
Đánh giá sử dụng hiệu quả các bài tậ
p nhằm giáo dục sức nhanh
thông qua các bài tập, chúng tôi sử dụng 12 học sinh trong đội tuyển điền
kinh tham gia tập luyện chạy 100m.
Các chỉ số năng lực sức nhanh thông qua các test kiểm tra tương
đối đồng đều dựa trên các chỉ số sau: Chạy 60m, Chạy 100m ,Chạy 30 m
tốc độ cao, Chạy 30 m xuất phỏt thấp, Nhảy xa tại chỗ, Nhảy xa 3 bước
tại chỗ.
Bảng 2: Kết quả sau thực nghiệm:
STT Nội dung Kết quả
Trung bình
Nam
Trung bỡnh
Nữ
Đánh giá
1 Chạy 60m 7.9 - 7.7 8.7 - 8.5 TB
2 Chạy 100m 12.8 - 12.6 14.5 - 14.2 Khỏ
3 Chạy 30 m tốc độ cao 3.8 - 3.6 4.1 - 3.9 TB
4 Chạy 30 m xuất phỏt thấp 4.8 - 4.6 5.0 - 4.8 TB
5 Nhảy xa tại chỗ 2.4 - 2.6 2.0 - 2.2 Khỏ
6 Nhảy xa 3 bước tại chỗ 6.8 - 7.2 5.9 - 6.1 TB
Sau khi thực nghiệm chúng tôi chuyển sang giai đoạn chuyên sâu
và kiểm tra thành tích tại tuần 6 .
Buổi thứ nhất
:
Sau khi khởi động chung và chuyên môn như phần khởi động ở
tuần thứ 5 và thư 6. Chúng tôi tiến hành kiểm tra thành tích chạy 60m tốc
độ cao , chạy 30 m tốc độ cao để so sánh
Buổi thứ hai
:
Sau khi khởi chung và chuyên môn như buổi thứ nhất. Chúng tôi
tiến hành kiểm tra thành tíchchạy 30m xuất phỏt thấp, tại chỗ bật xa 3
bước để so sỏnh
Buổi thứ ba:
Sau phần khởi động chúng tôi tiến hành thực nghiệm để so sánh
thành tích chạy 100m với thành tớch của cỏc lần thực nghiệm trờn.
Kết quả các thành tích: Chạy 60m, Chạy 100m ,Chạy 30 m tốc độ
cao, Chạy 30 m xuất phỏt thấp, Nhảy xa tại chỗ, Nhảy xa 3 bước tại chỗ.
được thể hiện trên bảng 3
Bảng 3:
STT Nội dung Kết quả
Trung bình
Nam
Trung bỡnh
Nữ
Đánh giá
1 Chạy 60m 7.8 - 7.6 8.5 - 8.3 Khỏ
2 Chạy 100m 12.6 - 12.4 14.2 - 13.0 Khỏ
3 Chạy 30 m tốc độ cao 3.6 - 3.4 4.0 - 3.8 Khỏ
4 Chạy 30 m xuất phỏt thấp 4.6 - 4.4 4.8 - 4.7 Khỏ
5 Nhảy xa tại chỗ 2.4 - 2.6 2.0 - 2.2 TB
6 Nhảy xa 3 bước tại chỗ 7.1 - 7.3 6.2 - 6.4 Khỏ
Thành tích chạy 100m cụ thể của từng cá nhân trước khi thực nghiệm như
sau( xếp theo từ nhỏ đến lớn)
Bảng 4
STT Họ và tờn Giới tớnh Thành tớch
1 Trần Thị Thảo Nữ 14.50
2 Nguyễn Thị Huyền Nữ 14.66
3 Lờ Thị Kim Oanh Nữ 14.79
4 Vũ Thị Mỳ Nữ 15.01
5 Nguyễn Thị Trang Nữ 15.80
6 Nguyễn Thị Võn Nữ 15.87
7 Nguyễn Mạnh Cường Nam 12.85
9 Nguyễn Việt Anh Nam 12.96
9 Trần Văn Lợi Nam 13.00
10 Nguyễn Tiến Thành Nam 13.01
11 Vũ Văn Việt Nam 13.10
12 Trần Triệu Vũ Nam 13.48
Thành tích chạy 100m cụ thể của từng cá nhân sau khi thực nghiệm như
sau( xếp theo từ nhỏ đến lớn)
Bảng 5
STT Họ và tờn Giới tớnh Thành tớch
1 Trần Thị Thảo Nữ 14.00
2 Nguyễn Thị Huyền Nữ 14.10
3 Lờ Thị Kim Oanh Nữ 14.19
4 Vũ Thị Mỳ Nữ 14.60
5 Nguyễn Thị Trang Nữ 14.72
6 Nguyễn Thị Võn Nữ 15.00
7 Nguyễn Mạnh Cường Nam 12.22
9 Nguyễn Việt Anh Nam 12.28
9 Trần Văn Lợi Nam 12.63
10 Nguyễn Tiến Thành Nam 12.87
11 Vũ Văn Việt Nam 13.00
12 Trần Triệu Vũ Nam 13.05
Từ thành tớch trờn thụng qua kiểm tra chu kỡ và đảm bảo tính ổn
định tôi đó chọn 4 học sinh (02 nam và 02 nữ) chớnh thức tham gia vào
đội tuyển điền kinh tham dự giải điền kinh học sinh tỉnh Hưng Yên năm
2013. Tuy các em chưa giành được huy chương nhưng thành tích của các
em đó tiến bộ hơn các anh chị khóa trước và cả 4 em đều là học sinh khối