Tiểu luận môn ql nhà trường và csgd

MỤC LỤCC LỤC LỤCC
Nội dung

Trang

A. MỞ ĐẦU

2

B. PHẦN NỘI DUNG

3

I. Khái niệm quản lí nhà trường

3

II. Các tình huống trong thực tiễn thực hiện nhiệm vụ quản lí

4

C. KẾT LUẬN

22

TÀI LIỆU THAM KHẢO

24


2

A. PHẦN MỞ ĐẦU
Chúng ta biết rằng, các cơ sở giáo dục nằm trong hệ thống giáo dục và để tiến
hành quá trình giáo dục đào tạo nhà trường là một thiết chế đặc biệt chung của xã hội.
Các cơ sở giáo dục có nhiệm vụ thực hiện chức năng đào tạo nguồn nhân lực theo yêu
cầu của xã hội, đào tạo các công dân cho tương lai. Trường học với tư cách là một tổ
chức giáo dục cơ sở vừa mang tính giáo dục vừa mang tính xã hội, trực tiếp đào tạo thế
hệ trẻ, là tế bào quan trọng của bất kỳ hệ thống giáo dục nào từ Trung ương đến địa
phương. Như vậy “Quản lý nhà trường” chính là bộ phận của “Quản lý giáo dục”. Có
thể thấy cơng tác quản lý nhà trường có rất nhiều nọi dung và hoạt động, trong đó bao
gồm xử lý các tác động qua lại giữa trường học và xã hội đồng thời quản lý chính nhà
trường. Chúng ta có thể phân tích q trình giáo dục của nhà trường như một hệ thống
gồm các thành tố: mục đích yêu cầu, nội dung giáo dục, phương pháp giáo dục, giáo
viên, học sinh, cơ sở vật chất và các phương tiện, thiết bị phục vụ cho giáo dục…
Trường học là một tổ chức, ở đó tiến hành q trình dạy học. Hoạt động đặc
trưng của trường học là hoạt động dạy học. Hoạt động dạy học là hoạt động có tổ
chức, có nội dung, có phương pháp và phương tiện, có mục đích, có sự lãnh đạo của
nhà quản lí giáo dục, có sự hoạt động tích cực, tự giác của người học nói chung và học
sinh nói riêng. Để nhà trường thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ giáo dục của mình thì
cần có sự quản lí bởi các nhà quản lí giáo dục (Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng) ở rất
nhiều lĩnh vực và nội dung khác nhau. Nhà quản lí đóng vai trị quan trọng, góp phần
chủ yếu quyết định hiệu quả và sự phát triển bền vững của nhà trường. Với chức trách
của mình, người quản lí đảm đương nhiều vai trị khác nhau để quản lí nhiều nội dung
khác nhau trong quá trình thực hiện nhiệm vụ quản lí nhà trường. Có thể tổng hợp các
nội dung cơ bản chung nhất cần được ythực hiện trong quản lí nhà trường như quản lí
về nhân sự, quản lí cơ sở vật chất, quản lí học sinh, quản lí tài chính, quản lí chun
mơn…Quản lí nhà trường cần phải vận dụng tất cả các nguyên lý chung của quản lí
giáo dục để đẩy mạnh hoạt động của nhà trường theo mục tiêu đào tạo đã đề ra. Quản
lí nhà trường là phải quản lí tồn diện nhằm phát triển và hoàn thiện nhân cách của thế
hệ trẻ một cách hợp lý, khoa học và hiệu quả, do vậy muốn thực hiện có hiệu quả cơng
tác quản giáo dục phải xem xét đến những điều kiện đặc thù của mỗi nhà trường, cần

phải chú trọng thực hiện việc cải tiến cơng tác quản lí đối với nhà trường, nền tảng của


3
hệ thống giáo dục quốc dân và giúp nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà
trường.
B. PHẦN NỘI DUNG
I. Khái niệm quản lí nhà trường
Quản lí nhà trường là một bộ phận của quản lí giáo dục. Quản lí nhà trường là
một hệ thống những tác động sư phạm khoa học và có tính định hướng của chủ thể
quản lí đến tập thể giáo viên, học sinh và các lực lượng xã hội trong và ngoài nhà
trường nhằm làm cho nhà trường vận hành theo đúng đường lối và nguyên lý giáo dục
của Đảng trong thực tiễn Việt Nam. Nhà quản lí nhà trường phải làm sao cho hệ thống
các thành tố vận hành chặt chẽ với nhau, đưa đến kết quả như mong muốn và đạt được
kế hoạch giáo dục đã đề ra trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.
Trong thực tiễn Việt Nam, Tác giả Phạm Minh Hạc đã xác định: “Quản lí nhà
trường là thực hiện đường lối của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là
đưa nhà trường vận hành theo nguyên lý giáo dục để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục
tiêu đào tạo đối với ngành giáo dục, với thế hệ trẻ và từng HS”.
Tác giả M.I.Kondacov đã khái quát “Khơng địi hỏi một định nghĩa hồn chỉnh,
chúng ta hiểu quản lý nhà trường (công việc nhà trường là một hệ thống xã hội- sư
phạm chuyên biệt).
Như vậy, quản lý nhà trường chính là quản lý giáo dục nhưng trong một phạm
vi xác định của một đơn vị giáo dục nền tảng, đó là nhà trường. quản lý nhà trường về
cơ bản khác với quản lý các lĩnh vực khác. Những tác động của chủ thể quản lý là
những tác động của công tác tổ chức sư phạm đến đối tượng quản lý nhằm giải quyết
nhiệm vụ giáo dục của nhà trường. Đó là hệ thống tác động có phương hướng, có mục
đích, có mối quan hệ qua lại lẫn nhau. Quản lý nhà trường phải vận dụng tất cả các
nguyên lý chung của quản lý giáo dục để đẩy mạnh hoạt động của nhà trường theo
mục tiêu đào tạo.

Quản lý hoạt động dạy học, hoạt động giáo dục trong nhà trường bao gồm nhiều
nội dung:
+ Quản lý hoạt động dạy và giáo dục của người dạy, bao gồm các vấn đề


4
như mục đích, nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học và giáo dục, kết quả
dạy học và giáo dục, công tác chuẩn bị và thực hiện các hoạt động dạy học và giáo dục
của người dạy;
+ Quản lý các hoạt động của người học bao gồm như: Ý thức thực hiện các
nhiệm vụ học tập, các hoạt động do người học thực hiện và các hoạt động
giáo dục khác do người dạy tổ chức, kết quả học tập, giáo dục
+ Quản lý các điều kiện hoạt động, cơ sở vật chất, trang thiết bị, tài chính
phục vụ hoạt động dạy học và giáo dục;
+ Quản lý tài chính, tài sản nhà trường;
+ Quản lý thời gian và quản lý thơng tin;
+ Quản lí nhân sự trong nhà trường.
Có rất nhiều cách có thể tiếp cận các nội dung quản lý nhà trường để đạt được
mục đích quản lí như:
+ Lập kế hoạch chiến lược phát triển nhà trường;
+ Phát triển đội ngũ;
+ Huy động nguồn lực và quản lý nguồn lực nhà trường (nhân lực, vật lực, tài
lực, thời gian và thông tin);
+ Quản lý hoạt động dạy học (Hoạt động dạy của giáo viên, hoạt động học của
học sinh, môi trường dạy học);
+ Quản lý môi trường giáo dục, trong đó có mơi trường bên trong, mơi trường
bên ngồi.
+ Quản lý hoạt động giáo dục khác như hoạt động trải nghiệm, hoạt động xã
hội.
Như vậy quản lý nhà trường là một hoạt động của nhà quản lý cấp cơ sở do hiệu

trưởng là người đứng đầu để dẫn dắt một tổ chức chuyên mônnghiệp vụ và quản lý con
người, cơ sở vật chất kỹ thuật, tài chính, nguồn lực tài chính... Thơng thường các cơ sở
giáo dục được hình thành tại cộng đồng dân cư nên nó phải thỏa mãn được lợi ích của
cộng đồng dân cư và phát huy các nguồn lực trong cộng đồng.
II. Các tình huống trong thực tiễn thực hiện nhiệm vụ quản lí
Trong q trình thực hiện nhiệm vụ quản lí với rất nhiều nội dung cần quản lí
khác nhau, nhà quản lí sẽ gặp rất nhiều tình huống địi hỏi phải có những cách xử lí


5
khác nhau để đạt được mục tiêu quản lí của mình với mục tiêu cuối cùng là giúp nhà
trường đạt được chất lượng giáo dục toàn diện và hoàn thành kế hoạch giáo dục của
nhà trường đã đề ra.
1. Tình huống 1: Quản lí hoạt động dạy học của giáo viên
1.1. Mơ tả tình huống
Thày giáo Trần Xn Hướng, một giáo viên mới chuyển công tác về nhà trường
mà em đang quản lí, mặc dù ra trường cơng tác đã 7 năm ở trường cũ, song khi về
trường công tác thì có biểu hiện làm việc qua loa, đối phó, làm cho có và chất lượng
giảng dạy, giáo dục học sinh rất thấp, chất lượng khảo sát luôn ở mức hạn chế, tham
gia các hoạt động chuyên môn rất hời hợt, nhiều khi đến muộn giờ dạy học, lên lớp
nhiều giờ không dạy đủ giờ mà cho học sinh ngồi chơi và nói chuyện ngồi nề với học
sinh gây ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục chung và tạo dư luận không tốt đối với
các em học sinh và các bậc phụ huynh học sinh. Sau khi góp ý, tư vấn một số lần thầy
Trần Xuân Hướng không những không rút kinh nghiệm mà cịn trả lời “Tơi đã làm rất
tốt cơng việc của mình”.
1.2. Cách giải quyết tình huống
Cơng việc của quản lí là uốn nắn, điều chỉnh các hoạt động của nhà trường đi
đúng hướng, điều chỉnh hành vi của giáo viên, nhân viên để mọi hoạt động giáo dục
trong nhà trường được thực hiện một cách có hiệu quả nhất có thể. Việc điều chỉnh
hành vi của giáo viên Trần Xuân Hướng là việc không thể không làm vì nếu im lặng,

cứ để thầy Hướng có thái độ làm việc như vậy thì tất yếu sẽ lan ra các giáo viên khác,
đặc biệt lâu dần trong nhà trường sẽ có tư tưởng “chỉ thế thơi” và sẽ có nhiều người
làm theo tư tưởng tiêu cực đó, chất lượng giáo dục của nhà trường sẽ bị ảnh hưởng
nghiêm trọng, uy tín của nhà trường sẽ dần mất đi, lịng tin với phụ huynh sẽ khơng
cịn và tất yếu trường sẽ trở thành một nhà trường có chất lượng thấp. Dưới trách
nhiệm quản lí, em đã xử lí tình hướng này bằng các cách tiếp cận khác nhau nhằm đạt
được mục tiêu quản lí là đưa thầy Hướng trở thành giáo viên có trách nhiệm hơn và
sẵn sàng thực thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao. Với tư cách là người quản lí, em
thực hiện các bước xử lí như sau:
+ Quan sát kĩ những biểu hiện làm việc của thầy Hướng xem thầy Hướng đi
làm có đúng giờ khơng, ra vào lớp có đúng quy định hay không, đặc biệt là việc thực


6
hiện giảng dạy có đảm bảo tiến độ, chất lượng các bài giảng như thế nào và ghi chép
lại chi tiết những biểu hiện chưa tích cực mà thầy Hướng vi phạm trong quá trình thực
hiện nhiệm vụ để làm căn cứ cho việc uốn nắn hành vi của thầy Hướng;
+ Mời thầy Hướng về phòng làm việc và tỏ rõ quan điểm là buổi làm việc này
là trên góc độ giữa lãnh đạo quản lí với giáo viên. Trong buổi làm việc này, em đã vừa
phân tích về thực trạng học sinh, thực trạng về hiệu quả công việc cảu thầy Hướng
trong thời gian qua, thực trạng dư luận trong học sinh, trong đồng nghiệp và phụ
huynh học sinh cho thầy Hướng nghe, bên cạnh đó đưa ra minh chứng về chất lượng
giáo dục hạn chế đối với các lớp do thầy Hướng phụ trách bằng số liệu cụ thể sau khi
đã thu thập được bằng quan sát nề lối làm việc và thu thập số liệu từ Tổ chuyên môn,
phỏng vấn học sinh;
+ Lập kế hoạch kiểm tra chuyên môn, nghiệp vụ đối với thầy Hướng với các
nội dung là kiểm tra toàn bộ hồ sơ, sổ sách, giáo án, dự 3 tiết dạy thực tế, khảo sát chất
lượng học sinh sau khi dự giờ;
+ Tổ chức cho Tổ chuyên môn kiểm tra chuyên môn, nghiệp vụ theo lĩnh vực
được phân công trong kế hoạch kiểm tra chuyên môn, nghiệp vụ thầy Hướng với các

nội dung, thời gian trong kế hoạch kiểm tra đã đề ra: Em mời Tổ trưởng chuyên môn
để trao đổi về trường hợp của thày Hướng và thông báo kế hoạch kiểm tra chuyên
môn, nghiệp vụ trong đó nêu rõ thời gian, nội dung, lực lượng tham gia kiểm tra
chuyên môn, nghiệp vụ thầy Hướng và giao cho Tổ trưởng chuyên môn thông báo cho
thầy Hướng về kế hoạch kiểm tra chuyên môn, nghiệp vụ để thầy Hướng nắm được và
chuẩn bị cá nội dung về hồ sơ, giờ dạy phục vụ cho việc kiểm tra;
+ Chỉ đạo Tổ chuyên môn thực hiện kiểm tra chuyên môn nghiệp vụ của thầy
Hướng theo đúng kế hoạch đã đề ra một cách khách quan, dân chủ và đúng mục đích
là giúp đỡ thầy Hướng nâng cao nhận thức về trách nhiệm công việc cũng như giúp
thầy Bắc nâng cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ để thực hiện nhiệm vụ tốt hơn;
+ Kiểm tra tiến độ và hiệu quả trong việc kiểm tra chuyên môn, nghiệp vụ thầy
Hướng: Em thường xuyên giám sát, kiểm tra tiến độ thực hiện kế hoạch kiểm tra
chuyên môn, nghiệp vụ thầy Hướng của Tổ chuyên môn và nhắc nhở kịp thời để các
đồng chí được giao nhiệm vụ kiểm tra thực hiện nghiêm túc, dân chủ nhưng cũng trên
tinh thần cởi mở, giúp đỡ là chính để giúp thầy Hướng tiến bộ trong công tác;


7
+ Sau khi có kết quả dự giờ và kiểm tra hồ sơ, em mời Tổ trưởng chuyên môn
và thầy Hướng về phịng làm việc. Trong buổi làm việc đó, với tư cách là lãnh đạo nhà
trường và rút kinh nghiệm thẳng với thầy Hướng về kết quả kiểm tra và đề nghị thầy
Hướng cần có nhận thức lại về phong cách làm việc và có trách nhiệm trong cơng việc
được tập thể và nhà trường giao. Bên cạnh đó cũng nói rõ lần này sẽ bỏ qua những sai
phạm, hạn chế và thái độ làm việc chưa chuẩn mực để thầy Hướng có cơ hội sửa chữa
và nhà trường sẽ tiếp tục tổ chức dự giờ cũng như kiểm tra đột xuất thường xuyên đối
với thầy Hướng. Sau buổi làm việc đó, thầy Hướng có thái độ tích cực hơn và hứa sẽ
sửa chữa trong thời gian tới để góp phần nâng cao chất lượng. Thời gian sau đó, để hỗ
trợ thầy Hướng, em đã chỉ đạo cho Tổ chuyên môn tiếp tục dự giờ đột xuất 1 tuần 1
lần và kiểm tra hồ sơ thường xuyên để giúp thầy Hướng khắc phục những hạn chế, tạo
thói quen làm việc tích cực. Từ đó, thầy Hướng đã dần thay đổi và làm việc hiệu quả

hơn cũng như khơng cịn những sai phạm, suy nghĩ tiêu cực như trước nữa.
2. Tình huống 2: Nội dung quản lí về việc phối hợp với gia đình học sinh
trong việc đưa học sinh ra lớp
2.1. Mơ tả tình huống
Em Nguyễn Văn Đơng là học sinh lớp 9, gia đình có hồn cảnh khó khăn. Giữa
học kì I gia đình em Đơng đến trường gặp lãnh đạo nhà trường và xin cho em Đông
nghỉ học vì gia đình khó khăn và cần em Đơng nghỉ học ở nhà đi làm phụ giúp gia
đình. Để có thể đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của gia đình, bố mẹ em Đơng phải làm
nhiều nghề khác nhau. Tuy nhiên, do gia đình đơng con, Đơng là con lớn phải đi làm
để có thêm thu nhập cho gia đình.
2.2. Xử lí tình huống
Trước hết em khun gia đình em Đơng nên bình tĩnh trước quyết định cho em
Đơng nghỉ học ở nhà đi phụ giúp bố mẹ bằng cách giải thích cho gia đình hiểu rằng em
Đơng đang trong độ tuổi đi học, không phải độ tuổi lao động. Bắt em Đông nghỉ học
lúc này sẽ làm tương lai của em Đông bị ảnh hưởng do không được học tập đầy đủ.
Sau đó, em cho gọi em Đơng lên phịng và hỏi thă tình hình gia đình, đặc biệt là
nguyện vọng của em Đơng. Qua tìm hiểu, e được biết em Đơng vẫn có nguyện vọng đi
học nhưng do hồn cảnh khó khăn nên em đang đứng trước nguy cơ phải bỏ học. Em


8
động viên em Đông tiếp tục học tập tốt và cố gắng thuyết phục gia đình đồng ý cho em
tiếp tục đi học.
Nhận thấy nếu để gia đình quyết định thì rất khó để em Đơng tiếp tục được đi
học, em cho gọi cơ giáo chủ nhiệm, TPT Đội, Bí thư Đồn và Tổ trưởng chun mơn
đến và trao đổi tình hình em Đơng. Em giao cho cơ giáo chủ nhiệm đến nhà tiếp tục
tìm hiểu và động viên gia đình cho em Đơng tiếp tục đi học đồng thời kêu gọi các bạn
trong lớp trung tay giúp đỡ. Em giao cho thầy giáo phụ trách công tác Đội cùng BCH
Liên đội tìm phương án giúp đỡ em Đơng bằng cách xây dựng quỹ Đội qua hình thức
qun góp sách, vở, đồ dùng học tập và tiền để giúp đỡ em Đơng. Đề nghị các đồng

chí Tổ trưởng chun mơn phải cùng giáo viên bộ môn đặc biệt quan tâm tới việc học
tập của em Đơng. Ngồi ra, em báo cáo với lãnh đạo địa phương về hoàn cảnh gia đình
em Đơng và nhờ các tổ chức xã hội trên địa bàn giúp đỡ và đã được các ban ngành của
xã nhiệt tình ủng hộ và tìm cách tháo gỡ cùng nhà trường. Sau một thời gian tích cực
vận động, em Đơng đã có đủ sách, vở và đồ dùng học tập phục vụ học tập, ngồi ra với
sự đóng góp của quỹ Đội và sự chung tay ủng hộ của các tổ chức xã hội của địa
phương nhà trường đã trao cho gia đình em Đơng được một số tiền hỗ trợ để giúp gia
đình em Đơng vượt qua khó khăn. Kết quả, năm học đó em Đơng đạt học sính giải cấp
huyện và thi đỗ điểm tương đối cao vào một trường trung học phổ thông công lập và
tiếp tục đi học.
Qua tình huống trên em rút ra được bài học kinh nghiệm là để thực hiện tốt
công tác duy trì sĩ số, đảm bảo chất lượng phổ cập giáo dục và nâng cao chất lượng
đào tạo thì cần huy động mọi nguồn lực trong nhà trường, bên cạnh đó thì cần tranh
thủ sự ủng hộ của lãnh đạo và các tổ chức xã hội của địa phương. Nếu có sự chung tay
vào cuộc đồng bộ của tất cả các nguồn lực trong và ngồi nhà trường thì sẽ thành cơng
trong việc duy trì sĩ số cũng như giúp các em học sinh có hồn cảnh khó khăn tiếp tục
được tham gia học tập tốt.
3. Tình huống 3: Nội dung quản lí về thi đua, khen thưởng trong nhà
trường
3.1. Mơ tả tình huống
Thầy giáo Vũ Văn Dần, một giáo viên dạy mơn Vật Lí - Cơng nghệ. Thầy Dần
có tuổi đời cịn trẻ với 10 năm kinh nghiệm trong công tác. Trong công việc, thầy Dần


9
là người có năng lực chun mơn, nhưng có hạn chế là chỉ việc có lợi cho bản than
mới làm hết sức, cịn các cơng tác phối hợp khác với GVCN, với Tổ chun mơn, với
các đồn thể thì lại rất hời hợt. Trong năm học đó, thầy Dần đạt GVG cấp huyện và có
sáng kiến được xếp loại cấp cơ sở. Tuy nhiên, tập thể Tổ chuyên môn và các Tổ chức
khác có ý đề nghị khơng bình bầu để đề nghị thầy Dần đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua

cấp sơ sở vì tuy thầy Dần có thành tích, nhưng ngồi việc đạt giáo viên giỏi và sáng
kiến thì trên lớp dạy thực tế thầy Dần lại rất hời hợt, các cơng việc đồn thể thầy chỉ
gọi là có mặt, các cơng tác của Tổ chun mơn thầy Dần cũng khơng có thái độ tham
gia tích cực. Trước khi họp Ban thi đua để bình xét các danh hiệu thi đua, thầy Dần có
nghe dư luận trong nội bộ và gặp lãnh đạo đề xuất: “Tôi là người có thành tích, tơi
phải được xếp thi đua cao chứ khơng thể xếp thấp vì bất kì lí do gì và tôi phải được đề
nghị Chiến sĩ thi đua”
3.2. Xử lí tình huống
Với tình huống trên, sau khi nghe đề nghị từ phía thầy Dần, và ý kiến từ phía
các đồn thể, em đã thực hiện các bước tìm hiểu để xem xét phương hướng giải quyết
tốt nhất có thể. Trước hết, em xem lại tồn bộ q trình thực hiện nhiệm vụ trong năm
học của thầy Dần qua hai khía cạnh: Một là việc thực hiện các nhiệm vụ chun mơn
và các hoạt động phối hợp với các đồn thể khác trong quá trình thực hiện nhiệm vụ
tại nhà trường; Hai là, thành tích mà thầy Dần đạt được trong năm học. Qua xem xét
thì thấy rằng: Trong khi chuẩn bị và tham gia thi GVG thì thầy Dần rất tích cực, chuẩn
bị mọi thứ rât chủ động và kết quả là đạt giáo viên giởi cấp huyện. Còn về khía cạnh
các hoạt động chun mơn và phối hợp các cơng tác khác của Tổ chun mơn và các
đồn thể: Trong năm học, thầy Dần thường xuyên đến muộn giờ, làm việc đối phó,
khơng tự giác, khơng tích cực thực hiện các nhiệm vụ phối hợp khác, hoặc thực hiện
rất hời hợt, đối phó, qua quýt cho xong, có vài lần cịn qn giờ dạy, cơng tác phụ
trách Đội thì bỏ bê, thiếu nhiệt huyết, làm đối phó đặc biệt là sau khi thi đạt giáo viên
giỏi cấp huyện thì biểu hiện làm việc hời hợt càng biểu hiện rõ nét hơn.
Sau khi đã xem xét các tình tiết cụ thể, em có các buổi nói chuyện với Tổ
trưởng chun mơn, Bí thư Đồn thanh niên, Trưởng ban thanh tra nhân dân, Đại diện
ban chỉ huy Liên đội để tìm hiểu tâm tư của đại diện các Tổ chức trong nhà trường và
lắng nghe ý kiến. Sau các buổi làm việc, có một điểm chung là các đồng chí phụ trách


10
các tổ chức trong nhà trường sau khi phân tích đều có chung một kết luận là thầy Dần

khơng xứng đáng đạt chiến sĩ thi đua trong năm học này vì các lí do như đã nêu ở trên.
Là nhà quản lí, em thừa hiểu rằng, nếu thầy Dần khơng đưuọc bình bầu là
Chiến sĩ thi đua thì sẽ có tư tưởng khơng hài lịng và có thể có biểu hiện tiêu cực. Cịn
nếu cứ ủng hộ bình bầu thầy Dần đạt chiến sĩ thi đua thì chắc chắn sẽ có phản ứng trái
chiều từ phía các đồn thể vì tâm lí “chỉ cần làm một việc là được tất cả, vậy những
việc khác ai làm” và chắc chắn sẽ có ảnh hưởng tới sự nhiệt tình của nhiều người và
cơng tác nền nếp của nhà trường sẽ có ảnh hưởng khơng nhỏ, về lâu dài sẽ có ảnh
hưởng rất xấu tới chất lượng nền nếp.
Sau khi đã xem xét tất cả các khía cạnh của vấn đề trên, em có buổi làm việc
thực sự cởi mở song cũng rất nghiêm túc với thầy Dần. Trong buổi làm việc, với tư
cách là lãnh đạo nhà trường em đã phân tích những cái được mà thầy Dần đã cống hiến
cho nhà trường và thay mặt nhà trường ghi nhận thành tích mà thầy Dần đóng góp cho
nhà trường qua đợt thi giáo việ giỏi vừa qua. Bên cạnh đó, e cũng phân tích những mặt
chưa được như đã tìm hiểu ở trên và phân tích rõ cho thầy Dần hiểu nhiệm vụ của mỗi
người giáo viên không chỉ là làm tốt một việc duy nhất, cịn những việc khác khơng
cần có trách nhiệm. Nếu ai cũng như vậy thì những cơng việc của nhà trường ai sẽ
làm? Nếu ai cũng cậy mình đã có thành tích nào đó rồi bỏ bê mọi việc chuyên môn
khác (như giảng dạy hời hợt, không phối hợp để làm các công tác chuyên môn khác,
không tuân thủ nội quy, nền nếp…) thì tập thể nhà trường sẽ ra sao? Chất giáo dục đại
đại trà sẽ ai làm? Uy tín của nhà trường sẽ ra sao?... Ngồi ra, việc có được bình bầu là
chiến sĩ thi đua hay khơng cịn phụ thuộc vào việc có được tín nhiệm hay khơng bằng
phiếu kín của các thành viên trong Tổ chuyên môn và Ban thi đua chứ một người
khơng quyết định được, cho nên nếu đủ uy tín trong cơng việc chun mơn thì mọi
người sẽ ủng hộ thơi. Đến đây, thầy Dần có vẻ hiểu ra vấn đề và khơng cịn phản ứng
nhiều nữa mà lặng lẽ về làm việc. Đến hơm bình xét thi đua, khơng ai bình bầu cho
thầy Dần đề nghị chiến sĩ thi đua. Tuy nhiên, thầy Dần khơng cịn tỏ thái độ bực tức
nữa mà có vẻ chấp nhận rằng vì mình đã thiếu sót nên dẫn đến hậu quả như vậy. Tuy
nhiên, sau buổi bình bầu, với tư cách là đồng nghiệp cũng như lãnh đạo nhà trường,
em vẫn gọi thầy Dần vào nói chuyện, tiếp tục ghi nhận thành tích của thầy và chia sẻ
chân thành với thầy về sự việc và tin tưởng thầy sẽ làm tốt hơn trong tương lai.

11
Qua tình huống trên cho thấy, trong mỗi đơn vị đều có hiện tượng cậy thành
tích để làm việc cẩu thả, hời hợt và ln coi thành tích cá nhân lên trên tất cả. Điều này
sẽ ảnh hưởng rất lớn tới sự nhiệt huyết của nhiều người khác khi bị xoáy vào tư tưởng
“chỉ cần làm tốt một việc là đủ”. Nếu để tư tưởng đó tồn tại, tâm lí không cần làm việc
một cách thực thụ sẽ lan truyền và dẫn đến mỗi người chỉ cố gắng làm tốt một việc
duy nhất mà bỏ bê các công việc khác, điều này sẽ làm đơn vị mất đi tính nền nếp, kỉ
cương, nghiêm túc và điều tất yếu là chất lượng các công việc sẽ bị ảnh hưởng nghiêm
trọng. Qua tình huống trên, em đã rút ra được bài học kinh nghiệm rằng không phải cứ
giỏi một việc đã là tất cả và cần phải cho mọi người cùng hiểu rằng, phối hợp trong
công tác là điều hết sức cần thiết, tuân thủ nội quy nền nếp là việc tất yếu phải làm,
cịn thành tích chỉ là cái để khẳng định mình có năng lực và cần phải phát huy năng lực
đó thì cái tài của mình mới mang lại những giá trị tốt đẹp và mới có được sự tín nhiệm
thực sự của mọi người.
4. Tình huống 4: Nội dung quản lí về phối hợp với gia đình giáo dục học
sinh
4.1. Mơ tả tình huống
Em Ưng Thị Na là học sinh lớp 7B, sống trong một gia đình khá đặc biệt, mẹ
mới mất, bố đi bước nữa. Trong cuộc sống hàng ngày em Na khá được chiều, đi đâu,
làm gì khơng ai hỏi đến, sử dụng điện thoại để chơi điện tử hoặc kết bạn qua mạng xã
hội khá thường xun. Ngồi ra, em Na có tiền để tiêu khá thoải mái. Em Na thường
xuyên quên sách, vở nhưng mỗi lần như vậy bố em na mang hộ lên trường và mắng
chửi ngay tại cổng trường trước mặt bạn bè. Trong cuộc sống hàng ngày, bố em Na
cho tiền tiêu khá thoải mái mà không cần biết tiêu vào việc gì, về nhà em Na thích thì
ở nhà, khơng thích thì đi chơi đến giừo ăn cơm mới về. Với cuộc sống có thể nói là
khơng ai quản lí và quan tâm chỉ dạy. Do vậy, khi đến trường em Na rất mải chơi, có
biểu hiện khơng biết nghe lời thầy, cô và nhiều lần nhà trường được giáo viên chủ
nhiệm phản ánh là đã dùng nhiều biện pháp nhưng khơng có chuyển biến.

4.2. Xử lí tình huống
Trước hết em đã yêu cầu cô giáo chủ nhiệm mời em Na lên phịng và tìm hiểu
tâm tư, nguyện vọng của em. Qua trò chuyện mới thấy, em tỏ ra buồn vì mẹ mất sớm
nhưng điều quan trọng là qua tìm hiểu em Na đã khơng có được sự quan tâm đúng


12
mức từ bố nên đã không định hướng được mục đích học tập của mình. Qua câu chuyện
với em Na, với tư cách là thầy giáo của em, bản than em đã phân tích cho em Na hiểu
đúng/ sai của vấn đề em Na đang gặp phải, nếu tiếp tục sống như vậy sẽ ảnh hưởng
nghiêm trọng tới cuộc sống trong tương lai vì khơng có được sự rèn luyện và kiến thức
ở hiện tại, chưa kể bản thân sẽ luôn bị bạn bè không tôn trọng, làm ảnh hưởng uy tín
khơng chỉ của bản thân mà cịn của gia đình. Sau khi phân tích đúng/ sai, em Na cũng
đã có phần nào hiểu ra được vấn đề và hứa sẽ sửa chữa sai lầm. Sau buổi nói chuyện,
nhà trường tiếp tục giao cho cô giáo chủ nhiệm tiếp tục làm công tác tư tưởng và kèm
em Na thường xuyên.
Về phía gia đình, sau khi nói chuyện với em Na, nhà trường đã gửi giấy mời bố
em Na lên trường để phối hợp trong việc giáo dục em Na. Khi lên trường, được nghe
lãnh đạo nhà trường phân tích, đưa ra các căn cứ về việc em Na chưa rèn luyện và học
tập tốt, về nhà cịn nói dối bố về cô giáo, bố em Na đã nhận thức được vấn đề song nói
một câu rất thiếu trách nhiệm: “Tơi khơng có trình độ, trăn sự nhờ cả vào thầy giáo, tơi
chịu rồi, chỉ biết ni nó ăn học”. Sau khi nghe câu nói này, bản thân cũng là người
cha, em thấy cần phân tích cho bố em Na hiểu. Khơng phải ơng bố nào cũng có đủ
kiến thức để dạy học cho con em của mình, nhưng sự quan tâm đúng mức, sự phân
tích đúng sai hàng ngày bằng ngay chính kinh nghiệm sống của bản thân, thường
xuyên quan tâm con và nhắc nhở học tập, rèn luyện, dạy con cách sử dụng tiền đúng
mục đích, tránh lãng phí và biết q trọng đồng tiền vì đó là cơng sức của bố, mẹ làm
ra mới có. Hàng ngày cần nhắc và phân tích con hiểu phải học tập để chuẩn bị cho
tương lai có cuộc sống tốt đẹp hơn, vì danh dự và uy tín của bản thân cũng như của gia
đình. Nếu anh khơng quan tâm mà có ý định gửi hết cho nhà trường vậy là không đúng

và không thể đưa em Na trở lại là học sinh bình thường, tương lai em Na sẽ rất thiệt
thịi và hậu quả thì cả bố, mẹ đều phải gánh chịu khi con khơng trở thành người có ích
cho bản thân và cho xã hội. Sau khi được nghe phân tích, bố của em Na đã dần hiểu ra
vấn đề và cũng bày tỏ sự hối hận vì đã khơng quan tâm em Na đúng mực và hứa sẽ
thay đổi phương pháp để phối hợp với nhà trường dạy bảo em Na chứ khơng phó thác
nữa. Một thời gian sau, nhờ có sự quan tâm đặc biệt của cơ Lan giáo viên chủ nhiệm
và sự quan tâm đúng mức, kịp thời của bố và gia đình, em Na đã dần trở lên tốt hơn,


13
ngoan hơn và tích cực tham gia các hoạt động học tập trên lớp cũng như tự học ở nhà
tốt hơn.
Qua tình huống trên cho thấy, việc giáo dục tư tưởng cho một học sinh có hồn
cảnh đặc biệt cần phân tích từ nhiều yếu tố: Tác động từ hồn cảnh, từ bố, mẹ, từ bạn
bè và nhất là sự ân cần, gần gữi của các thầy, cô giáo sẽ dần cảm hóa suy nghĩ tiêu cực
để có suy nghĩ tích cực hơn. Tương tự vậy, để phối hợp tốt với gia đình thì khơng chỉ
có sử dụng các thơng báo về hành vi của học sinh. Sự cởi mở, chân thành, kiên trì của
giáo viên với phụ huynh sẽ khiến cho phụ huynh học sinh phải thay đổi phương pháp
phối hợp với nhà trường, tránh hiện tượng nhiều phụ huynh học sinh phó mặc cho nhà
trường và tin rằng nhà trường sẽ thay thế bố mẹ được toàn phần. Lãnh đạo nhà trường
cũng cần hỗ trợ thường xuyên giáo viên chủ nhiệm và có các giải pháp tác động tâm lí
cho các bậc phụ huynh để họ thay đổi tư duy, phối hợp chặt chẽ với nhà trường trong
việc quản lí và giáo dục con em mình.
5. Tình huống 5: Quản lí an tồn trường học
5.1. Mơ tả tình huống
Vào một buổi sáng, giáo viên chủ nhiệm lớp 7B lên báo cáo có một phụ huynh
học sinh tự do chạy vào lớp thầy giáo đang giảng bài và có lời lẽ rất mất lịch sự, to
tiếng mắng con là học sinh lớp 7B vì tội lấy trồm tiền của gia đình đi chơi. Thầy giáo
báo cáo là đã yêu cầu bậc phụ huynh ra ngoài nhưng phụ huynh học sinh Nguyễn Tấn
Đạt vẫn cố tình trong cơn thịnh lộ quát mắng trong lớp dưới sự chứng kiến của cả lớp

và đòi đưa học sinh ra khỏi lớp để đưa về xử lí. Thầy Phạm Cơng Ban đã nhờ ự trợ
giúp của Ban giám hiệu.
5.2. Xử lí tình huống
Sau khi nhận được thông tin yêu cầu trợ giúp của thầy Ban, em đã thay mặt Ban
giám hiệu xuống tiếp cận lớp lớp 7B và tiếp cận bậc phụ huynh học sinh đang đòi đưa
học sinh ra khỏi lớp cũng như đang quát mắng rất gay gắt ngay trong lớp học. Khi tiếp
cận bậc phụ huynh em đã đề nghị phụ huynh bình tỉnh và chưa cho đón con về ngay
mà mời phụ huynh vào văn phòng làm việc. Trước khi làm việc, em đã xin phép phụ
huynh để bạn tìm hiểu sự việc vì sao mà bậc phụ huynh lại có thái độ rất gay gắt như
vậy. Sauk hi nghe bậc phụ huynh trình bày là nghi con lấy tiền đi chơi em đã phân
tích: Thứ nhất, bậc phụ huynh cần tìm hiểu thật kĩ lại xem có để tiền ở chỗ nào hay


14
quên ở đâu hoặc ai đó khác đã lấy hay khơng. Bên cạnh đó em phân tích nếu nh ư học
sinh lấy trộm tiền là vì muốn mua một đồ vật nào đó, cha mẹ cần phải nghĩ cách lý giải
cho em học sinh đó ưng thuận, sau đó tiến hành chỉ dẫn, để trẻ biết rõ là việc “lấy
trộm” là việc không được làm. Nếu như dùng phương pháp thơ bạo như “bắt giữ phạm
nhân”, thì điều đó sẽ làm tổn thương lòng tự trọng của con, đặc biệt khơng nên có hành
động đánh, mắng ngay trong lớp, vừa gây mất trật tự, làm mất thời gian lên lớp của
giáo viên lại không tôn trọng không gian trường học và gây mất trật tự an toàn học
đường. Đồng thời,nếu đã xác định em học sinh đó lấy trộm tiền là thật thì em đề nghị
bậc phụ huynh nhất định phải nghĩ biện pháp để biết được nguyên nhân vì sao trẻ lấy
trộm tiền, mới có thể tìm ra phương pháp ngăn chặn hành vi này một cách triệt để.
Bên cạnh đó, em cũng giải thích rõ cho phụ huynh biết việc vào trường, xồng xộc chạy
vào lớp học khi trong giờ học như vậy là không đúng, không được phép, u cầu phụ
huynh có bất cứ việc gì cũng cần gặp giáo viên để giải quyết và rút kinh nghiệm
nghiêm túc việc xông vào trường. Sauk hi nghe giải thích, bậc phụ huynh kia đã hiểu
ra vấn đề, xin lỗi các thầy, cô giáo và hứa không để xảy ra hiện tượng vào trường tự do
cũng như sẽ về tìm hiểu kĩ việc mất tiền, đồng thời sẽ phối hợp tốt hơn với nhà trường

để giáo dục học sinh.
6. Tình huống 6: Quản lí cơng tác dạy học của giáo viên bộ mơn trên lớp
6.1. Mơ tả tình huống
Phụ huynh học sinh của em Trần Nguyễn Bảo Long, mặt đỏ gay, mùi rượu
nồng nặc tự do vào phòng làm việc của emvà nói lớn: “Tơi là bố của cháu Trần
Nguyễn Bảo Long lớp 7A, tôi yêu cầu nhà trường kỉ luật thật mạnh tay thầy giáo Cao
Thanh Tùng vì tội dám kỉ luật con tơi chỉ vì nó khơng thuộc bài một hơm, bắt nó đứng
góc lớp vậy thì tôi không chấp nhận được. Yêu cầu thầy là lãnh đạo cho câu trả lời
ngay, nếu không tôi sẽ sang báo lãnh đạo xã và đi lên gặp trưởng Phòng giáo dục”.
6.2. Xử lí tình huống
Đây là một tình huống mà có lẽ cũng rất dễ gặp trong các trường trung học cơ
sở. Áp lực chất lượng đè lên vai người thầy khi ngành và xã hội yêu cầu về chất lượng
lượng giáo dục ngày càng cao và các hệ thống đánh giá cũng như kiểm định chất
lượng rất cụ thể bằng con số biết nói. Việc yêu cầu cao đối với học sinh là điều tất yếu.
Tuy nhiên không phải học sinh nào cũng có ý thức tự học và học hết mình. Một số học


15
sinh chưa có ý thức tự giác đã học tập kiểu đối phó, khơng làm bài về nhà và chất
lượng học tập chưa tốt. Bên cạnh đó, một số bậc phụ huynh cũng chưa quan tâm nhắc
nhở con em học tập, ngồi ra cịn có thái độ bênh con. Trong tình huống nêu trên, đối
mặt với một bậc phụ huynh cịn trẻ, thái độ ngơng nghênh, khơng biết kiêng nể ai nếu
không khéo léo sẽ rất dễ gây ra một sự hiểu lầm lớn và có thể chuyện nhỏ thành
chuyện lớn khi mà bậc phụ huynh kia lại vừa uống rượu xong.
Chưa nói vội đến sự việc, việc đầu tiên cần làm là làm dịu sự “hung hăng” để
tránh giải quyết trục diện vấn đề trong lúc bậc phụ huynh kia cịn đang khí thế” nên em
đã nhẹ nhàng “mời anh vào uống nước đã, lâu lắm chắc anh chưa vào trường thăm
trường cũ nhỉ” (quê bác phụ huỳnh này tại xã). Sau khi mời vào phòng làm việc, chưa
vội nói gì về sự việc mà em quay sang hỏi các chuyện khác trước: “dạo này anh làm
gì? ở đâu? Cơng việc có vất vả nhiều khơng?...Sau khi ngồi nói chuyện về các cơng

việc của bậc phụ huynh nói trên, em quay sang hỏi về việc ở nhà cháu Long học ra
sao, có mải chơi khơng, tối có tự giác học không…?. Cũng rất chân thật, bác phụ
huynh trả lời về em Long cũng k chịu khó học, mải chơi, bố cũng bảo phải học nhưng
tính tự giác chưa cao nên không tụ học được là bao. Sau khi nghe bậc phụ huynh bộc
bạch vậy, nhận thấy đây là lúc xử lí tình huống trên, em mới bắt đầu nhẹ nhàng nói về
áp lực chất lượng, về trách nhiệm của nhà trường, đặc biệt nhấn mạnh “các thầy, cô
giáo nếu như có đoi lúc trách phạt các em cũng là muốn các em chăm chỉ hơn, chứ
không phải ghét bỏ gì các em cả, cịn quan tâm thì mới như vậy chứ nếu các thầy, cô
mà không để ý đến nữa thì đó mới là điều đáng lo. Tất nhiên sự trách phạt của các
thầy, cô giáo cũng chỉ trong khuôn khổ nhẹ nhàng, phù hợp chứ không được dùng bạo
lực. Trường hợp em Long, thầy Tùng cũng chỉ yêu cầu đứng cuối lớp tự đọc lại bài cũ
để lát thầy kiểm tra lại thơi”. Nói đến đây, thực sự cảm thấy bậc phụ huynh trên đã
khơng cịn “hung hăng” như lúc đầu nữa và đã hạ giọng: “Tôi cứ tưởng thầy giáo bạo
hành, chứ như vậy thì tơi hiểu lầm chứ khơng có gì, nếu con tơi hư hoặc lười học các
thầy cứ thông báo”. Đến đây, nhận thấy sự việc đã gần như được giải quyết ổn, em nới
thêm để tuyên truyền: “Thay mặt nhà trường, rất cảm ơn anh đã phối hợp với nhà
trường để cũng giáo dục các em học sinh, lần tới, nếu có vấn đề gì chưa rõ anh cứ gọi
trực tiếp cho tơi nhé. Còn em Long nha ta vẫn còn mải chơi, chưa chú ý học, về nhà lại
chưa tự giác, đề nghị gia đình quan tâm quản lí và nhắc nhở em thêm”. Sau 1 giờ nói


16
chuyện, bằng các hình thức tâm lí khác nhau, bố của em Long đã khơng cịn “hung
hang” và xin phép về.
Trong tình huống trên, nếu ngay từ đầu nói chuyện trực diện vấn đề, rất có thể
sẽ làm mọi việc trầm trọng hơn vì “khí thế” của bậc phụ huynh trên trong người đang
có hơi men của rượu sẽ rất dễ kích động hành vi. Nếu để sự việc xấu đi rất có thể lãnh
đạo nhà trường sẽ phải đối mặt với lãnh đạo địa phương và lãnh đạo PGD để giải thích
sẽ gây mất thời gian, uy tín, cơng sức vào một sự việc rất bình thường nếu khơng có
hướng xử lí phù hợp.

Qua tình huống trên, em nhận thấy, “đối đầu” không thể là cách giải quyết hay
và được việc đặc biệt trong tình huống như nêu ở trên. “Đấu dịu” để đối thoại và tránh
các xung đột trực diện để xoa dịu tình hình rồi tùy cơ ứng biến giải quyết ổn thỏa mới
là cách “không ngoan”. Tâm lí được quan tâm, được tơn trọng ai cũng muốn được đối
xử như vậy. Bằng hình thức tơn trọng, chân thành, bậc phụ huynh nói trên đã được
thấy sự tiếp đón rất lịch thiệp, sự hỏi han quan tâm đã khiến cho bậc phụ huynh trên
khơng có lí do gì phải tiếp tục “hung hang” và cũng cảm thấy “ngại” vì hành vi của
mình ban đầu. Với các tình huống tương tự như trên, chắc chắc xử lí bằng tâm lí sẽ
mang lại những hiệu quả tích cực và tránh những xung đột không cần thiết mà vẫn
đảm bảo được uy tín của nhà trường.
7. Tình huống 7: Nội dung về quản lí cơng tác dạy thêm
7.1. Nội dung tình huống
Hè năm 2020 nhà trường nhận được phản ánh trực tiếp phản ánh của lãnh đạo
địa phương về việc cô giáo Quản Thị Vân Anh tổ chức dạy thêm cho học sinh chẩn bị
vào lớp 6 để dạy trước chương trình trước khi các em vào học năm học mới. Cụ thể cô
Quản Thị Vân Anh đã tổ chức 1 lớp dạy thêm 30 học sinh chuẩn bị vào lớp 6 tại nhà
và thu 20.000 đồng/ 1 em/ buổi. Hiện cô Quản Thị Vân Anh đã tổ chức dạy được 5
buổi theo nắm bắt của lãnh đạo địa phương. Lãnh đạo địa phương đề nghị nhà trường
xử lí việc cô giáo Quản Thị Vân Anh tổ chức dạy học không đúng quy định, vi phạm
quy định dạy thêm, học thêm được quy định tại Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT ngày
16/5/2012 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành quy định dạy thêm, học
thêm.
7.2. Xử lí tình huống


17
Sau khi nhận kiến nghị của lãnh đạo địa phương, ý thức được trách nhiệm với
nhà trường, với ngành, Ban lãnh đạo gồ Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng đã họp với Chủ
tịch cơng đồn, trưởng ban thanh tra nhân dân và thống nhất: Một mặt xác minh lại sự
việc qua học sinh, phụ huynh học sinh và nhân dân địa phương; một mặt yêu cầu cô

Quản Thị Vân Anh làm tường trình sự việc và nộp cho Ban Giám hiệu. Sau khi nhận
được tường trình của cơ Quản Thị Vân Anh sẽ có hướng xử lý tiếp theo. Qua xác minh
từ phía học sinh và nội dung tường trình của cô Quản Thị Vân Anh cho thấy cô Quản
Thị Vân Anh có dạy trước chương trình lớp 6 cho học sinh đã hồn thành chương trình
lớp 5 trong dịp hè và có dạy trước một số nội dung theo chương trình lớp 6. Đứng
trước tình huống như vậy rõ ràng nhà trường phải có biện pháp giải quyết, xử lý với
mục tiêu chấn chỉnh việc dạy thêm, học thêm tràn lan của giáo viên nhà trường và
tham mưu tư vấn cho lãnh đạo xã trong việc quản lý các đối tượng như giáo viên trong
xã tổ chức dạy thêm trái quy định.
Để xử lí tình huống trên, Ban lãnh đạo đã mời cô giáo Quản Thị Vân Anh lên
để giải thích về lỗi vi phạm của cơ giáo căn cứ khoản 2, Điều 3 về Nguyên tắc dạy
thêm, học thêm của Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT ngày 16/5/2012 của Bộ trưởng Bộ
Giáo dục và Đào tạo ban hành quy định dạy thêm, học thêm: “Khơng cắt giảm nội
dung trong chương trình giáo dục phổ thơng chính khố để đưa vào giờ dạy thêm;
khơng dạy thêm trước những nội dung trong chương trình giáo dục phổ thơng chính
khố”. Ban lãnh đạo đã giải thích cho cơ Quản Thị Vân Anh về những hệ lụy của việc
dạy thêm chưa được cấp phép, dạy thêm thu tiền trái quy định và đặc biệt là dạy trước
chương trình. Ngồi ra, lãnh đạo nhà trường cũng giải thích việc làm của cơ Vân Anh
gây bức xúc trong dư luận và lãnh đạo địa phương khơng đồng tình, làm ảnh hưởng uy
tín của nhà trường và của cá nhân cô giáo. Ban lãnh đạo nhà trường yêu cầu cô Vân
Anh tự rút kinh nghiệm, chấm dứt việc dạy thêm trái quy định, rút kinh nghiệm về dạy
trước chương trình và trả lại tiền đã thu của học sinh và đề nghị cô giáo không tái
phạm.
Sau khi nghe lãnh đạo nhà trường giải thích tận tình, cơ giáo Vân Anh đã nhận
ra lỗi sai và hứa sẽ không tái phạm, trả lại tiền cho học sinh và phụ huynh. Kết quả làm
việc cũng được lãnh đạo nhà trường lập biên bản, gửi báo cáo kết quả làm việc cho
lãnh đạo địa phương. Bên cạnh đó, lãnh đạo nhà trường cũng đã tổ chức họp Hội đồng


18

sư phạm đột xuất trong hè, thông báo nội dung đã làm việc với cô giáo Quản Thị Vân
Anh và tuyên truyền sâu rộng Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT ngày 16/5/2012 của Bộ
trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành quy định dạy thêm, học thêm và yêu cầu các
đồng chí giáo viên trong nhà trường không vi phạm việc dạy thêm, học thêm. Vì mức
độ vi phạm chưa đến mức nghiêm trọng, trước khi cô Quản Thị Vân Anh bị phát hiện
dạy thêm trái quy định cô Vân Anh cũng không ý thức thức được mức độ nghiêm
trọng của việc mình làm. Bên cạnh đó, cơ Vân Anh cũng đã nhận ra thiếu sót để sửa
chữa nên nhà trường cũng không truy cứu trách nhiệm thêm để cô Quản Thị Vân Anh
và các thầy, cô giáo trong nhà trường tự rút kinh nghiệm.
8. Tình huống 8: Quản lí việc tư vấn, hướng dẫn giáo viên xử lí tình huống
của bản thân trong lớp
8.1. Mơ tả tình huống
Trong một lần, cơ giáo Vũ Thị Mây trình bày, tại lớp 8A có một em học sinh
tên Đào Xuân Lân rất ngang ngược, trong lớp hay quậy phá, học hành chểnh mảng,
luôn tỏ thái độ bất cần. Trong một lần cô giáo lên lớp, học sinh Lân khơng thèm đứng
lên chào cơ cịn tỏ thái độ xấc xược. Nhận thấy đây là tình huống cũng không hiếm
gặp trong các lớp học, tuy nhiên mỗi học sinh đều có cá tính khác nhau nên việc xử lí
tình huống này với học sinh sao cho em lân cần phải tơn trọng thầy, cơ và có ý thức
rèn luyện hơn nên vóiw tư cách là lãnh đạo nhà trường em đã tư tìm cách tư vấn cho
cơ giáo Mây xử lí tình huống với em Lân để những lần sau em Lân sẽ biết tôn trọng tất
cả các thầy, cơ giáo và có ý thức rèn luyện hơn.
8.2. Xử lí tình huống
Qua tìm hiểu, phải khẳng định rằng em Lân là học sinh cá biệt, ngỗ ngược và
luôn muốn gây sự chú ý của mọi người bằng những hành động ngỗ ngược kiểu “không
giống ai”. Thông thường khi gặp học sinh ngỗ ngược nhiều giáo viên được coi là dễ
tính có thể chọn cách xử lý là tảng lờ coi như không thấy, không va chạm. Nhưng làm
như thế là bạn đã để cho học sinh có ý khinh nhờn, coi thường giáo viên. Nếu cứ tiếp
tục như thế, có thể đến một ngày nào đó khơng chỉ có một mình em học sinh đó khơng
đứng lên chào giáo viên mà còn dẫn đến những lần sau có thể có những hành vi tệ hơn.
Đến lúc đó bạn sẽ làm thế nào? Sẽ hết sức khó khăn để khắc phục. Với học sinh ngỗ

nghịch và không them đứng lên chào cô giáo vào đầu giờ học, em tư vấn cô giáo hãy


19
giữ thái độ bình tĩnh, đưa mắt nhìn nhanh cả lớp và dừng lâu hơn ở chỗ em học sinh
đó, chờ đợi trong giây lát. Nếu em học sinh đó nhận được “tín hiệu” từ ánh mắt của
bạn và tự giác đứng lên thì coi như khơng có chuyện gì. Nhưng trong trường hợp ánh
mắt của bạn không nhận được sự phản hồi thì bạn cũng nên cho lớp ngồi xuống. Sau
khi ổn định lớp, bạn đi xuống chỗ em học sinh đó và tìm hiểu ngun nhân tại sao em
khơng đứng lên chào bạn. Bạn có thể bắt đầu “hỏi thăm” rất nhẹ nhàng: “Em có thể
cho cơ biết hơm nay em có gặp khó khăn gì mà khơng thể đứng lên chào cô lúc đầu
giờ không?”. Nếu trường hợp em bị đau chân hay một lý do chính đáng nào đó, bạn
nên thơng cảm. Nhưng nếu chỉ vì một sự “chống đối”, vì lý do khơng thích, thì nhất
thiết giáo viên nên tỏ thái độ nghiêm khắc, nghiêm túc. Thầy, cơ giáo phải nói rõ cho
em hiểu đây khơng phải là vấn đề thích hay khơng thích mà là thái độ tôn trọng kỷ luật
lớp, tôn trọng giáo viên của một học sinh, đã là một học sinh trong lớp thì phải có
nghĩa vụ tn thủ những nội quy đó. Trong khi họp Hội đồng sư phạm, em đã nêu ra
vấn đề này và tiến hành tư vấn cũng như đề nghị các thầy, cô không được né tránh học
sinh chưa ngoan hay học sinh ngỗ nghịch mà phải đối diện với học sinh đó để xử lí
triệt để các biểu hiện chưa đúng mực, có như vậy mới dần triệt tiêu những hành vi sai
trái từ phía học sinh và làm các học sinh khác tự giác tuân thủ nội quy, nền nếp trong
lớp cũng như trong nhà trường.
9. Tình huống 9: Quản lí cơng tác giáo dục phổ cập, vận động học sinh ra
lớp khi có học lực cịn hạn chế
9.1. Mơ tả tình huống
Năm học qua, trong nhà trường có 1 em học sinh lưu ban sau kiểm tra lại trong
hè là em Nguyễn Văn Thông, học sinh lớp 7C do không đủ điều kiện lên lớp. Đầu
năm, tập trung học sinh giáo viên chủ nhiệm báo lại là khơng thấy học sinh đó đi học
và đã có lien lạc với phụ huynh. Tuy nhiên, gia đình tun bố xin cho con thơi học. Lý
do: vì em khơng được nhanh nhạy và học tốt được như các bạn cùng lớp, học rất kém,

học trước quên sau, thích gì làm nấy và lại cịn bị lưu ban sau kiểm tra lại. Giáo viên
chủ nhiệm cũng đã có các động tác phối hợp, khun gia đình cho em Nguyễn Văn
Thông đi học trở lại nhưng không được gia đình chấp thuận nên báo cáo về trường để
có hướng xử lí
9.2. Xử lí tình huống


20
Trước hết, em thay mặt lãnh đạo nhà trường cùng giáo viên chủ nhiệm tìm hiểu
hồn cảnh gia đình em Nguyễn Văn Thơng. Gia đình em Thơng có hồn cảnh khá, bố
mẹ đều làm ăn xa, em Thông ở cùng ông bà nội là chủ yếu. Gia đình em Thông sống
chá trường khoảng 2 km. Trong quá trình học tập, em Thơng là học sinh có học lực
yếu, khơng thuộc diện học sinh khuyết tật, chưa tự giác rèn luyện. Theo phản ánh của
các bạn học sinh trong lớp và cùng thơn thì em Thơng là học sinh khơng có tính tự
giác, hay chơi cùng với các bạn lớn tuổi hơn và đã thôi học. Xét thấy đây là trường
hợp khá đặc biệt và nếu để em Thông nghỉ học lúc này thì em Thơng sẽ sớ trở thành
người khơng có kỉ luật, khơng nền nếp và rất dễ bị các bạn xấu lôi kéo làm những việc
không tốt nên em đã quyết tâm phải phối hợp với gia đình để đưa em Thông trở lại lớp
học, giúp em Thông trở thành học sinh ngoan, biết nghe lời và tự giác hơn.
Tiếp đến, do đây là trường hợp lưu ban, có nguy cơ bỏ học cao do gia đình
khơng cịn tin tưởng em Thơng và em thơng cũng chưa có ý thức tự giác nên thay vì
gửi giấy mời mời phụ huynh em Thơng lên trường gặp gỡ thì em cùng cô giáo chủ
nhiệm hèn gặp phụ huynh em Thông tại nhà riêng em Thơng để cho gia đình thấy ựu
quan tâm của nhà trường tới em Thông và cũng để gia đình thấy nhà trường rất mong
muốn gia đình tạo điều kiện phối hợp với nhà trường cho em Thông được tiếp tục đi
học trở lại.
Khi đến nhà em Thơng, em giải thích cho phụ huynh rõ: trẻ em có quyền được
học tập và vui chơi. Mặc dù em không được khôn như các bạn cùng lớp. Nhưng nghỉ
học lúc này sẽ làm mất đi cơ hội được đào tạo, trang bị mọi kiến thức để em ấy bước
vào đời, và chắc chắn em ấy cũng sẽ khơng có cơ hội về sau này có được việc làm tốt,

tương lai không thể rộng mở. Ở nhà trong độ tuổi này khơng làm được việc gì ngược
lại có thể làm cho học sinh buồn chán, thậm chí chơi bời, lêu lổng. Động viên gia đình
cho em cố gắng học hết bậc tiểu học rồi học hết bậc Trung học cơ sở. Sau đó sẽ đi học
một nghề nào đó để em ấy có thể tự kiếm sống, tự lập, giúp đỡ mẹ và các em.
Sau buổi nói chuyện cùng gia đình em Thơng, bố mẹ em Thơng đã đồng ý để
cho em Thơng đi học trở lại. Nhân lúc nói chuyện với gia đình em Thơng, e cũng đã
u cầu em Thông hứa trước mặt bố, mẹ và thầy, cô giáo là phải chăm học, ngoan
ngỗn, khơng giao lưu với các bạn xấu và tự giác tự học cũng như rèn luyện tốt hơn.