Nn Chuong 2 - Tong Quan Ve Kiem Toan Va Moi Truong Kiem Toan.pdf

CHƯƠNG 2

TỔNG QUAN VỀ KIỂM TỐN &
MƠI TRƯỜNG KIỂM TỐN

1

CHUẨN ĐẦU RA

Phân tích được các loại kiểm tốn

Hiểu được những u cầu về mơi
trường kiểm tốn

2

VinhTT_OU

1


NỘI DUNG
Khái niệm kiểm tốn

Phân loại kiểm tốn

Mơi trường của hoạt động kiểm tốn

3

KHÁI NIỆM

Kiểm tốn báo cáo tài chính năm 20x0 của Công ty Cổ
phần Sữa Vinamilk để công bố cho các cổ đơng
Cơ quan thuế duyệt quyết tốn thuế năm 20x0 của
Công ty TNHH MTV Vàng Bạc Đá Q Sài Gịn

Kiểm tốn Ngân sách tỉnh Khánh Hịa năm 20x0
Kiểm tra và đánh giá hoạt động của Chi nhánh Ngân hàng
Đơng Á tại TPHCM để tìm giải pháp nâng cao hiệu quả
hoạt động
4

VinhTT_OU

2


KHÁI NIỆM
Kiểm toán là việc thu thập và đánh giá
các bằng chứng về một thông tin nhằm
xác định và báo cáo về sự phù hợp của
thông tin này với các tiêu chuẩn được
thiết lập. Việc kiểm toán cần được thực
hiện bởi các kiểm toán viên đủ năng lực
và độc lập.

5

KHÁI NIỆM
Các thông tin
cần kiểm tra

Các KTV
đủ năng
lực và độc
lập

Thu thập
và đánh
giá bằng
chứng

Sự phù hợp

BÁO
CÁO

Các tiêu
chuẩn được
thiết lập

6

VinhTT_OU

3


PHÂN LOẠI
Phân loại
theo mục
đích

• Kiểm tốn hoạt động
• Kiểm tốn tn thủ
• Kiểm tốn BCTC

Phân loại
theo chủ
thể

• Kiểm tốn viên nội bộ
• Kiểm tốn viên nhà nước
• Kiểm tốn viên độc lập

7

PHÂN LOẠI

Kiểm tốn hoạt động
• Kiểm tra nhằm đánh giá về sự hữu
hiệu và tính hiệu quả đối với hoạt động
để đề xuất biện pháp cải tiến
• Khơng có chuẩn mực chung để đánh
giá, tùy đối tượng cụ thể

8

VinhTT_OU

4

PHÂN LOẠI

Kiểm tốn tn thủ
• Kiểm tra nhằm đánh giá mức độ chấp
hành một quy định
• Chuẩn mực dùng để đánh giá là các
văn bản pháp lý có liên quan

9

PHÂN LOẠI

Kiểm tốn báo cáo tài chính
• Kiểm tra nhằm đưa ra ý kiến về sự
trình bày trung thực và hợp lý của
BCTC
• Chuẩn mực kế tốn, chế độ kế tốn và
các văn bản pháp lý có liên quan

10

VinhTT_OU

5


PHÂN LOẠI

Phân loại theo chủ thể

Kiểm toán viên nội
bộ: nhân viên của
đơn vị thực hiện

Kiểm tốn viên
nhà nước: cơng
chức của nhà
nước tiến hành

Kiểm toán viên
độc lập: kiểm toán
viên thuộc các tổ
chức kiểm tốn
độc lập

11

PHÂN LOẠI

Phân loại
theo mục
đích

• Kiểm tốn hoạt động
• Kiểm tốn tn thủ
• Kiểm tốn BCTC

• Nhà quản lý
• Nhà nước

• Người thứ ba

• Kiểm tốn viên nội bộ

NGƯỜI SỬ
DỤNG
THƠNG TIN

Phân loại
• Kiểm tốn viên nhà nước
theo chủ thể
• Kiểm tốn viên độc lập

12

VinhTT_OU

6


Thảo luận
1. Kiểm tra để đánh giá tính hữu hiệu của chương trình
“Khách hàng và doanh nghiệp”.
2. Kiểm tra việc mức độ tuân thủ các điều khoản trong hợp
đồng với tổ chức ABC về vốn ODA.
3. Kiểm tra tính trung thực hợp lý báo cáo tài chính của Cơng
ty XYZ để cơng bố cho cổ đơng
4. Kiểm tra tính hiệu quả trong việc sử dụng vốn đầu tư viện
trợ của nước ngoài đối với một dự án trọng điểm quốc gia.
5. Kiểm tra hồ sơ quyết tốn thuế của Cơng ty PPT năm 20x0

6. Kiểm tra sự chấp hành các quy chế của tổng công ty tại
các đơn vị phụ thuộc.
Yêu cầu: Hãy cho biết tên của hoạt động kiểm toán, chủ thể
kiểm toán và người sử dụng chủ yếu kết quả của hoạt động
kiểm tốn đó.
13

Mục đích kiểm tốn báo cáo tài chính

 Làm cơ sở đưa ra ý kiến rằng BCTC:
 Lập trên cơ sở chuẩn mực, chế độ kế toán
hiện hành
 Tuân thủ pháp luật liên quan
 Trung thực và hợp lý trên các khía cạnh
trọng yếu
 Giúp đơn vị cải tiến
 Không bảo đảm cho sự tồn tại và khả năng
quản lý
14

VinhTT_OU

7


Lịch sử hình thành và phát triển của hoạt động kiểm tốn

Từ năm 1900
đến nay

Thời Trung
cổ
• Thẩm tra tính chính
xác của các thơng
tin tài chính do KTV
NN thực hiện

Sau cách
mạng cơng
nghiệp
• Kiểm tốn phục
vụ cho chủ nhân,
nhằm phát hiện
gian lận của nhân
viên

• Kiểm tốn phục vụ
cho cổ đơng cơng ty
nhằm xác định tính
trung thực của báo
cáo tài chính
• Lấy mẫu kiểm
tốn
• Đánh giá hệ thống
kiểm sốt nội bộ
• Kiểm tốn trong
mơi trường CIS

15

Các tổ chức quốc tế
Liên đồn Kế tốn Quốc tế là một hiệp hội chuyên
ngành quốc tế về kế toán. IFAC đã xây dựng nhiều
tiêu chuẩn, tài liệu, các hệ thống chuẩn mực cho
ngành kế toán
Hiệp Hội Kiểm Toán Nội Bộ Hoa Kỳ IIA là tổ chức
nghề nghiệp quốc tế về Kiểm toán nội bộ duy nhất
được thế giới cơng nhận
Ủy ban Tiêu chuẩn Kiểm tốn và Đảm bảo Quốc
tế: hướng dẫn kiểm soát chất lượng và các dịch vụ
khác, để hỗ trợ kiểm toán báo cáo tài chính quốc tế

16

VinhTT_OU

8


Hiệp hội nghề nghiệp

Hội kiểm toán viên hành nghề
Việt Nam

Viện Kế tốn Cơng chứng ở Anh
và xứ Wales

Hiệp hội kế tốn viên cơng
chứng Hoa kỳ

Liên đồn quốc gia các Chun
viên Kế tốn Pháp

17

Một số cơng ty kiểm tốn

18

VinhTT_OU

9


Tổ chức cơng ty kiểm tốn
Các loại hình

Doanh
nghiệp
tư nhân

Cơng ty
hợp
danh

Cơng ty
TNHH

19

Tổ chức cơng ty kiểm tốn
Các cấp bậc nghề nghiệp

Staff
assistant
(Trợ lý
KTV)

Senior
Auditor
(KTV
chính)

Manager (Chủ
nhiệm kiểm
tốn or Kiểm
tốn viên điều
hành)

Partner
(Thành viên
BGĐ như Phó
TGĐ, Giám
đốc)

20

VinhTT_OU

10

Những dịch vụ cung cấp bởi KTV
Dịch vụ đảm bảo

Dịch vụ kế toán

Dịch vụ Thuế
Tư vấn quản lý
Các dịch vụ khác

Kiểm toán, định giá
Soát xét
Kiểm tra theo thủ tục thỏa thuận
Giữ sổ sách kế tốn
Lập báo cáo tài chính
Tư vấn kế tốn
Tư vấn thuế/Hoạch định thuế
Tư vấn tài chính/Xây dựng chiến
lược
Đào tạo
Tuyển dụng nhân sự

21

QUY TRÌNH KIỂM TỐN
CHUẨN BỊ
KIỂM TỐN

Tiền kế

hoạch

Lập kế
hoạch

THỰC HIỆN
KIỂM TỐN

Thủ tục
đánh giá rủi
ro

Thử nghiệm
kiểm sốt

HỒN
THÀNH KIỂM
TỐN

Đánh giá
tổng hợp
kết quả

Báo cáo
kiểm toán

Thử nghiệm
cơ bản

22

VinhTT_OU

11


QUY TRÌNH KIỂM TỐN
Chuẩn bị kiểm tốn – Tiền kế hoạch
Rủi ro, năng
lực, thời gian,
phí,…???

Có nên ký
hợp đồng
kiểm tốn
hay khơng?

23

QUY TRÌNH KIỂM TỐN
Chuẩn bị kiểm tốn – Lập kế hoạch kiểm tốn

SOFTBYTE
Annual Report

Để có kế hoạch & chương
trình kiểm tốn phù hợp cần
phải:
 Hiểu về tình hình kinh
doanh & Kiểm soát nội bộ.

 Xác định mức trọng yếu &
đánh giá rủi ro kiểm toán.

24

VinhTT_OU

12


QUY TRÌNH KIỂM TỐN
Thực hiện kiểm tốn : Kiểm tra hệ thống KSNB

Thực hiện thử nghiệm kiểm
soát: thu thập bằng chứng về sự
hữu hiệu của hệ thống KSNB.
• Kiểm tra việc xét duyệt chi.
• Quan sát việc chấp hành quy
định về nhập xuất kho.
• Phỏng vấn nhân viên về
nhiệm vụ của họ v.v…
25

QUY TRÌNH KIỂM TỐN
Thực hiện kiểm tốn : Thực hiện thử nghiệm cơ bản

Thử nghiệm cơ bản: gồm thủ tục phân tích
& thử nghiệm chi tiết  thu thập bằng
chứng về các sai sót trọng yếu của BCTC.
- So sánh thơng tin tài chính

với nhau
- Gửi thư xác nhận cơng nợ
- Kiểm tra việc tính tốn
- v.v…

26

VinhTT_OU

13


QUY TRÌNH KIỂM TỐN
Hồn thành kiểm tốn – Đánh giá kết quả
- Bằng chứng kiểm toán đã thu thập đủ
để đưa ra ý kiến chưa?
- Sai sót chưa điều chỉnh có nằm dưới
mức có thể chấp nhận khơng?
- Hồ sơ kiểm tốn có đầy đủ hay chưa?
- Nhìn chung tình hình tài chính, kết quả
kinh doanh ... có hợp lý khơng?

27

QUY TRÌNH KIỂM TỐN
Hồn thành kiểm tốn – Phát hành báo cáo

 Lập và phát hành
báo cáo kiểm toán.
 Giải quyết các sự

kiện sau khi phát
hành báo cáo.

28

VinhTT_OU

14


Thực hành
1. Chứng kiến kiểm kê hàng tồn kho
2. Gửi thư xác nhận nợ phải thu, phải trả
3. Đọc báo cáo tài chính để dự đốn những khoản mục có
khả năng sai sót cao
4. Tổng hợp sai sót phát hiện được xem có trọng yếu khơng?
5. Tìm hiểu về khách hàng trước khi ký hợp đồng
6. Kiểm tra chứng từ về tài sản cố định mua trong kỳ
7. Tìm hiểu về cơ cấu tổ chức khách hàng
8. Lập báo cáo kiểm toán
9. Ký hợp đồng kiểm toán
10. Kiểm tra sổ sách kế tốn có tốt như khách hàng trình bày
khơng?
29

Các loại ý kiến trên báo cáo kiểm tốn


CHẤP NHẬN TỒN PHẦN

 KHƠNG PHẢI CHẤP NHẬN TỒN PHẦN:

 Ý kiến kiểm toán ngoại trừ
 Ý kiến kiểm toán trái ngược
 Từ chối đưa ra ý kiến

30

VinhTT_OU

15


Thực hành
Kiểm tốn viên sẽ nói gì trên báo cáo kiểm tốn nếu:
1. Báo cáo tài chính có nhiều sai sót nhưng đơn vị đã sửa
chữa theo yêu cầu của kiểm tốn viên?
2. Chỉ có một ít sai sót khơng trọng yếu nhưng đơn vị không
đồng ý sửa theo yêu cầu của kiểm tốn viên.
3. Có nhiều sai sót nhưng đơn vị khơng chịu sửa khiến báo
cáo tài chính khơng cịn trung thực và hợp lý nữa?
4. Có một số lớn khoản mục (50% tài sản) mà kiểm tốn
viên khơng kiểm tra được vì thiếu chứng cứ thuyết phục.
5. Báo cáo tài chính thì trung thực và hợp lý riêng hàng tồn
kho (7% tài sản) thì khơng bảo đảm vì kiểm tốn viên
khơng chứng kiến kiểm kê được?
31

Khái qt về mơi trường kiểm tốn
Những đặc điểm của nghề kiểm tốn

profession

• Trách nhiệm đối với xã hội
• Tính chun mơn cao
• Tiêu chuẩn để hành nghề
• Niềm tin của cơng chúng

32

VinhTT_OU

16


Khái qt về mơi trường kiểm tốn
Các nhân tố và các định chế
Yêu cầu
của xã
hội

Yêu cầu của
tổ chức nghề
nghiệp

• CHUẨN MỰC KIỂM TỐN
• ĐẠO ĐỨC NGHỀ NGHIỆP

u cầu
của Nhà

nước

• TRÁCH NHIỆM KTV

33

Chuẩn mực kiểm toán

Thước đo chất lượng kiểm toán
Tổ chức lập quy
Sự cần thiết

34

VinhTT_OU

17


Chuẩn mực kiểm toán quốc tế
 Do IAASB (một ủy ban thuộc IFAC) ban
hành.
 IFAC là tổ chức phi chính phủ thành lập
năm 1977. Sứ mệnh là phát triển và nâng
cao nghề nghiệp để có thể cung cấp dịch
vụ chất lượng cao và ổn định vì lợi ích xã
hội.

35

Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam
Bắt đầu soạn thảo
từ năm 1997, đến
nay đã ban hành
được 37 VSA.

Soạn thảo dựa trên
các chuẩn mực
quốc tế có điều
chỉnh cho phù hợp
với Việt Nam.

Ban hành theo
quyết định của Bộ
trưởng Bộ Tài chính

Có kết cấu 3 phần:
Quy định chung,
Nội dung chuẩn
mực và hướng dẫn
chuẩn mực.

36

VinhTT_OU

18


Đạo đức nghề nghiệp

 Là các quy tắc đạo đức mà một thành viên
nghề nghiệp phải tuân thủ để ứng xử có
trách nhiệm đối với xã hội.
 Do Bộ Tài chính ban hành để bảo vệ uy
tín nghề nghiệp trước xã hội.
 Nội dung quy định

37

Chuẩn mực về đạo đức nghề nghiệp
Chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán, kiểm toán Việt Nam ban
hành theo Quyết định số 87/2005/QĐ-BTC ngày 01/12/2005 của Bộ
trưởng Bộ Tài chính hết hiệu lực kể từ ngày 01/01/2016 và được thay
thế bởi Thông tư số 70/2015/TT-BTC ngày 08 tháng 5 năm 2015.
Phần
A

Áp dụng cho tất cả người làm kế toán và người làm
kiểm toán;

Phần
B

Áp dụng cho kiểm tốn viên hành nghề, nhóm kiểm
tốn và cơng ty kiểm tốn;

Phần
C

Áp dụng cho người có Chứng chỉ kiểm toán viên

hoặc Chứng chỉ hành nghề kế toán đang làm việc
trong các doanh nghiệp, tổ chức

38

VinhTT_OU

19


Đạo đức nghề nghiệp

Nội
dung
quy
định

Độc lập
Chính trực.
Khách quan.
Bảo mật.
Năng lực chuyên mơn và tính thận
trọng
Tư cách nghề nghiệp.

39

Trách nhiệm của kiểm toán viên
Các dạng sai phạm của đơn vị
Lập báo cáo tài

chính gian lận

Khơng tn thủ

Biển thủ, tham ơ

40

VinhTT_OU

20