Hiện tượng lanina có thể thay thế elnino trong năm nay

Cơ quan Thời tiết Quốc gia Mỹ dự đoán El Nino sẽ yếu đi trong vài tháng
tới, nhường chỗ cho hiện tượng La Nina khiến nhiệt độ tồn cầu có thể dịu
đi.
Những dấu hiệu của mơ hình khí hậu tồn cầu El Nino mạnh kỷ lục trở nên
rõ ràng trong các tuần gần đây, bao gồm cháy rừng nghiêm trọng ở Nam Mỹ
và ngập lụt ở California. Tuy nhiên, giới khoa học dự đốn mơ hình này có
thể biến mất trong vịng vài tháng, theo Washington Post. Các nhà dự
đốn ở Cơ quan Thời tiết Quốc gia Mỹ cảnh báo về hiện tượng El Nina hơm
8/2, dự đốn có 55% khả năng mơ hình trái ngược với El Nino sẽ phát triển
vào tháng 8/2024.
Sự phát triển của La Nina có nhiều tác động lớn tới thời tiết ở Mỹ nói riêng
và trên khắp thế giới nói chung. Nó có thể tạm thời làm chậm sự ấm lên toàn
cầu bắt đầu cách đây khoảng 9 tháng khi El Nino bắt đầu ảnh hưởng. La Nina
cũng nổi tiếng thúc đẩy mùa bão mạnh với sức tàn phá lớn ở Đại Tây Dương,
đồng thời làm tăng điều kiện khô hạn ở Nam California và vùng trung tây
nước Mỹ. Nó có xu hướng làm dịu nhiệt độ tồn cầu. Dù khơng chấm dứt sự
ấm lên của hành tinh kéo dài suốt một thập kỷ qua, La Nina có thể giảm bớt
mức độ ấm lên cực hạn mà các nhà khoa học quan sát gần đây.

Lũ lụt ở Los Angeles hôm 5/2. (Ảnh: Washington Post).
Tháng 1/2024 là tháng ấm nhất trong lịch sử Trái đất. Đây cũng là tháng thứ
8 liên tiếp nhiệt độ ở mức cao kỷ lục. Nó cũng đánh dấu kết thúc thời kỳ 12


tháng mà hành tinh cán mốc ấm lên đáng lo ngại là 1,5 độ C so với mức
trung bình thế kỷ 19, trước khi tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch trở nên phổ biến,
theo cơ quan phụ trách vấn đề biến đổi khí hậu của Liên minh châu Âu (EU)
Copernicus Climate Change Service

El Nino và La Nina là gì?
Thời tiết Trái đất chịu ảnh hưởng của El Nino hay La Nina phụ thuộc vào

điều kiện dọc theo vùng xích đạo ở Thái Bình Dương. Khi gió mậu dịch thổi
từ đơng sang tây trở nên yếu đi hoặc thậm chí đảo chiều, nước biển ấm tụ lại
dọc bề mặt vùng trung tâm và phía đơng Thái Bình Dương, dẫn tới hiện
tượng El Nino và hiệu ứng dây chuyền đối với thời tiết trên khắp thế giới,
bao gồm điều kiện ấm hơn bình thường ở miền nam nước Mỹ, bao gồm Nam
California, mùa bão Đại Tây Dương yếu đi, hạn hán cháy rừng ở Indonesia
và phía nam châu Phi.

Dự đốn của các nhà khoa học khí hậu về những tháng tới
Các chuyên gia dự đốn khí hậu ở Cơ quan Thời tiết Quốc gia Mỹ hôm 8/2
thông báo độ ấm ở khu vực phía đơng và trung đơng Thái Bình Dương giảm
đi trong tháng 1 và mơ hình gió gắn liền với El Nino cũng vậy. Trong khi đó,
mơ hình dự đốn khí hậu chỉ ra El Nino sẽ tiếp tục yếu dầu trong những
tháng mùa xn. Theo dự đốn, có 79% khả năng điều kiện "trung hịa", vắng
bóng cả hiện tượng El Nino và La Nina, sẽ diễn ra trong thời gian từ tháng 4
tới tháng 6/2024.
Nhóm nghiên cứu nhấn mạnh có thể rất khó dự đốn El Nino hoặc La Nina
sẽ diễn biến như thế nào trong tháng mùa xuân do mơ hình thường chuyển
đổi vào khoảng thời gian đó, khiến việc dự đoán xu hướng trở nên thách thức
hơn. Nhưng sự chuyển biến nhanh sang La Nina khá phổ biến sau thời kỳ El
Nino mạnh kỷ lục, tương tự đợt El Nino hiện nay. Theo Tom Di Liberto, nhà
khoa học khí hậu ở Cục quản lý đại dương và khí quyển quốc gia Mỹ, ví dụ
tương tự từng xảy ra vào đợt El Nino mạnh năm 1982 - 1983 và 1997 - 1998.
Bất kể yếu nhanh tới mức nào, El Nino nhiều khả năng vẫn tiếp tục ảnh
hưởng tới mơ hình khí hậu tồn cầu trong vài tháng tới. "Dù đã qua cao
trào, nó vẫn cịn sức tác động", Di Liberto nói.

Tác động khi chuyển sang hiện tượng La Nina
Các nhà khoa học sẽ theo dõi chặt chẽ sự chuyển đổi từ mơ hình gây ấm lên
tồn cầu của El Nino sang ảnh hưởng hạ nhiệt của La Nina có thể tác động

như thế nào tới nhiệt độ trung bình trên thế giới. Điều đó có thể giúp giải đáp
câu hỏi thiết yếu là tốc độ ấm lên toàn cầu và biến đổi khí hậu có đang gia
tăng hay không.


Có thể việc chuyển sang La Nina sẽ làm dịu nhiệt độ
toàn cầu năm 2024 và ngăn con số vượt quá năm 2023, chứng minh
giả thuyết năm 2023 là mốc đánh dấu lộ trình ổn định đối với nhiệt độ tồn
cầu, theo Gavin Schmidt, giám đốc Viện nghiên cứu khơng gian Goddard của
NASA.
Nhưng nếu năm 2024 kết thúc ấm hơn dự đoán của nhà khoa học, bất chấp sự
tồn tại của mơ hình La Nina, điều đó có thể tăng thêm bằng chứng hệ thống
đã thay đổi. Sự thay đổi khí hậu cũng cung cấp thêm dữ liệu và cơ hội để tìm
hiểu hiện tượng ấm lên tồn cầu có thể ảnh hưởng tới El Nino và La Nina
như thế nào. Các nhà khoa học khí hậu vẫn chưa có câu trả lời rõ ràng, nhưng
họ nghi ngờ tần suất của những sự kiện El Nino và La Nina mạnh nhiều khả
năng sẽ tăng lên trong suốt thế kỷ tới.