Bài giảng Tìm đạt và ghi

TÌM ĐẠT và GHI
TƯƠNG QUAN TRUNG TÂM

NGND, GS. BS. Hồng Tử Hùng
 
www.hoangtuhung.com
www.hoangtuhung.com


DÀN BÀI
1‐ Nhắc lại:
• Đặc điểm của TQTT, 
• Vai trị của TQTT trong thực hành
• Hai phương pháp tìm đạt TQTT

2‐ Dụng cụ hỗ trợ và Phương pháp sử dụng cụ hỗ trợ 
để tìm đạt và ghi TQTT
3‐ Album minh họa thực hiện máng nhai
www.hoangtuhung.com


(NHẮC LẠI) ĐẶC ĐiỂM TQTT

www.hoangtuhung.com


TÓM TẮT
VỀ TƯƠNG QUAN TRUNG TÂM

1‐ TQTT là một tương quan hai hàm (không liên quan đến
các răng) khi hàm dưới ở vị trí lui sau và cho phép hàm

dưới thực hiện vận động bản lề.

Khi hàm dưới ở TQTT, phức hợp
lồi cầu‐đĩa khớp ở vị trí trước trên
so với sườn nghiêng của lồi khớp
(lồi cầu liên hệ với sườn sau của
lồi khớp thông qua vùng
mỏng nhất của đĩa khớp)
www.hoangtuhung.com


2‐ Đa số ý kiến gần đây cho TQTT là một vùng nhỏ 
chứ khơng phải là một điểm
3‐ Hiện nay, tìm đạt và ghi TQTT có hướng dẫn với lực nhẹ
và sử dụng khí cụ hỗ trợ trong miệng là phương pháp
chiếm ưu thế

www.hoangtuhung.com


(NHẮC LẠI)
VAI TRÒ CỦA TQTT
TRONG THỰC HÀNH

www.hoangtuhung.com


VAI TRỊ CỦA TQTT
Lucia ‘79: 
•TQTT là Khái niệm quan trọng nhất trong tái lập khớp cắn

•TQTT là vị trí chức năng (sau nhất), 
sẵn có trên mọi người
duy nhất lặp lại được (repeated) và 
tái lập được (duplicated)

www.hoangtuhung.com


VAI TRÒ CỦA TQTT
Carroll ‘88: ý nghĩa và ưu điểm của vị trí TQTT là:
•TQTT dễ lặp lại, là vị trí thoải mái sau khi điều chỉnh khớp
cắn,   phục hình tồn hàm, đeo máng nhai…
• Ở TQTT, hàm dưới có thể vận động bản lề (xoay thuần
túy) với độ mở các răng cửa từ 10‐20 mm, cho phép định
vị và chuyển trục xoay này lên giá khớp
•Sự thoải mái trở lại nhanh ở BN loạn năng TDH sau khi
cắn LG hoặc jig trong vài phút, đeo máng nhai hoặc mài
điều chỉnh tiếp xúc sớm
www.hoangtuhung.com


(NHẮC LẠI)
HAI PHƯƠNG PHÁP
TÌM ĐẠT TQTT

www.hoangtuhung.com


Phương pháp một tay
Dùng ba ngón tay

‐ Ngón cái đặt trên đường giữa mặt ngồi 
vùng cằm và  R cửa dưới, 
‐ Các ngón trỏ và giữa đặt ở bờ dưới     xương 
hàm dưới, đưa hàm dưới ra sau và 
lên trên

www.hoangtuhung.com


Phương pháp hai tay
Dawson ‘73, ‘89 đề nghị PP hai tay để ghi CR:
BS ngồi ở khoảng 10 – 11g
Hai ngón cái đặt ở vùng cằm,
Bốn ngón cịn lại của mỗi bàn tay đặt ở bờ dưới xương
hàm dưới,
Đẩy hàm dưới ra sau và lên
trên

www.hoangtuhung.com


DỤNG CỤ HỖ TRỢ
TÌM ĐẠT&GHI TQTT:
Miếng chặn trước và Thước lá

www.hoangtuhung.com


MiẾNG CHẶN TRƯỚC (anterior jig)
Lucia ‘64 đề nghị sử dụng một khí cụ đơn giản bằng 

nhựa giúp xác định và ghi vị trí sau nhất của hàm 
dưới với lực cắn vừa phải.

Trong thực hành, có thể làm miếng chặn trước cá nhân 
(custom‐made AJ) bằng nhựa tự cứng
www.hoangtuhung.com


Các giai đoạn sử dụng Lucia Jig 
để tìm đạt và ghi TQTT

www.hoangtuhung.com


DÙNG MiẾNG CHẶN TRƯỚC (anterior jig)
Shafagh ‘79 NC tính lặp lại của ghi CR bằng hướng dẫn điểm
cằm (chin point guidance) với miếng chặn trước,  
thấy tính lặp lại cao (60% cas); có sự chênh lệch trung
bình 0,2mm ở 40% cas
Teo & wise ‘81: độ kiên định cao nhất là dùng jig với
hướng dẫn cằm
Nassar 2012 đo điện cơ thấy dùng Jig làm giảm điện cơ của
cơ cắn và cơ thái dương, 
Không tăng trong thời gian đeo kéo dài đến 30 ph 

Nassar MS (2012) The effect of a Lucia Jig for 30 minutes on 
www.hoangtuhung.com
neuromuscular re‐programming in normal subjects, Braz Oral 

Res, 26 6, 530 ‐ 535

THƯỚC LÁ (leaf gauge)
Long ‘73 sử dụng dụng cụ đơn giản trong miệng là một 
thước gồm nhiều lá plastic mỏng để xác định CR

www.hoangtuhung.com


www.hoangtuhung.com

Sử dụng thước lá giúp xác định CR
và thay đổi khoảng liên hàm


DÙNG THƯỚC LÁ
(leaf gauge - LG)
Zonnenberg (2012) so sánh tính lặp lại của hai PP xác định
CR: dùng LG và hướng dẫn điểm cằm, thấy cả hai u cú
tớnh lp li cao.
Zonnenberg(2012):Reproducibilityof2methodstolocatecentricrelationin
healthyindividualsandTMJpatients,EroJProsthodontRestorDent.,1012,20,4
151 158

uimnibtcathclỏlcúththayic
mhmTQTT
ặrthuớchtrongghiliờnhmTQTTkhicn:
ã Xỏcnhchiudycamỏngnhai
ã Tỏixỏclpkớchthcdckhpcn
(HTH)

www.hoangtuhung.com


Thước lá (leaf gauge)

Tháng hai ‘85, Hội đồng thẩm định khoa học của Hội 
lâm nha khoa phục hồi Mỹ cho là:
• “Thước lá tạo được sự đổi mới phổ biến,
• Giúp chẩn đốn, điều chỉnh khớp cắn, và
• Hữu ích trong ghi liên hàm ở CR”

www.hoangtuhung.com

hàn 


Leaf Gauge và Jig
Do sự phổ biến của LG, trong những năm 80,
Carroll ‘88 đã xem xét các đặc điểm, ngun tắc chế tạo và 
ứng dụng lâm sàng của miếng chặn trước (Anterior jig) và 
thước lá (LG). 
“Sử dụng một trong hai PP được khuyến khích như một 
cách thức thường qui đơn giản khi ghi CR, giúp TRÁNH:
9 Đường đóng thích nghi (vốn có của BN), và 
9 Việc BS hướng dẫn đóng  hàm dưới

www.hoangtuhung.com