Đề tài văn hoá ứng xử truyền thông trên nền tảng tiktok

lOMoARcPSD|11346942

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

2

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

LỜI CẢM ƠN
Lời nói đầu tiên, nhóm chúng em xin được gửi lời cảm ơn chân thành nhất
đến Ban giám hiệu Trường Đại học Văn Hiến đã tạo điều kiện cho chúng em được
tiếp cận và được học học phần “Phương pháp học Đại học”. Đồng thời giúp
chúng em có thêm nền tảng kiến thức vững chắc từ khi còn đang ngồi trên ghế nhà
trường để áp dụng cho cuộc sống và sự nghiệp sau này.
Trường đã gây ấn tượng đến với tất cả sinh viên bởi câu nói đầy triết lý đào
tạo thực tế: “Thành Nhân trước thành Danh”. Bởi trường đã xác định mục tiêu
xây dựng thế hệ nhân lực mới toàn diện, vừa đầy đủ phẩm chất đạo đức, có trách
nhiệm với bản thân và cộng đồng.
Đặc biệt hơn, nhóm chúng em xin được gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến với
Cô Nguyễn Bảo Trang, Cô đã cùng đồng hành, dẫn dắt và truyền tải kiến thức về
học phần và tận tình chỉ bảo để chúng em có thể hồn thành bài tiểu luận một cách
tốt nhất. Đồng thời Cô cũng là người đóng góp ý kiến, ln động viên giúp đỡ
chúng em để chúng em có một tinh thần học tập và làm việc một cách năng động
và hiệu quả.
Với một người là sinh viên năm nhất, việc làm tiểu luận còn rất mới và khá
xa lạ đối với chúng em. Do đó các câu văn cịn có những điểm thiếu sót và chưa
chính xác. Rất mong Cơ sẽ đánh giá và góp ý, để bản thân chúng em có thể rút

kinh nghiệm để góp phần làm cho bài tiểu luận này được hoàn chỉnh hơn.
Nhóm chúng em xin chân thành cảm ơn !

i

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN
Nhận xét của Giảng viên hướng dẫn:

Hình thức:

Nội dung:

Điểm số:
Bằng chữ:

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày ...... tháng ...... năm 2023
Giảng viên hướng dẫn
(Ký và ghi rõ họ tên)

ii

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................................................... i

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN......................................................................................................... ii

MỤC LỤC............................................................................................................................................. iii

LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................................................ 1

1. Lý do lựa chọn đề tài ....................................................................................................... 1

2. Mục tiêu nghiên cứu ........................................................................................................ 2
2.1. Mục tiêu tổng quát................................................................................................... 2
2.2. Mục tiêu cụ thể ........................................................................................................ 2

3. Đối tượng nghiên cứu và khách thể nghiên cứu ............................................................ 3

3.1. Đối tượng nghiên cứu .............................................................................................. 3
3.2. Khách thể nghiên cứu ............................................................................................. 3

4. Phương pháp nghiên cứu................................................................................................. 3

PHẦN NỘI DUNG ................................................................................................................................ 5

Chương 1 - KHÁI QUÁT VỀ MẠNG XÃ HỘI TIKTOK ................................................. 5

1. TikTok là gì ? ................................................................................................................... 5

2. Lịch sử hình thành và phát triển của nền tảng TikTok ............................................... 5

3. Tên gọi của TikTok bắt nguồn từ đâu ? ........................................................................ 6

Chương 2 - THỰC TRẠNG VĂN HOÁ TRÊN NỀN TẢNG TIKTOK ........................... 7

1. Thực trạng........................................................................................................................ 7
1.1. Miệt thị ngoại hình .................................................................................................. 9

1.2. Phân biệt vùng miền ................................................................................................ 9
2. Quá trình hình thành .................................................................................................... 10

2.1. Sự Phổ Biến của TikTok (2018-2019) .................................................................. 10
2.2. Tăng Trưởng Nhanh và Sự Chú Ý Công Chúng (2020) ...................................... 10
2.3. Phản Đối và Các Thách Thức Pháp Lý (2020-2021)........................................... 10
2.4. Tác Động Của Đại Dịch COVID-19 (2020-2021) ............................................... 11
Chương 3 -
NHẬN XÉT VỀ NỀN TẢNG VÀ VĂN HỐ TRÊN TIKTOK.................. 12

1. Mặt tích cực.................................................................................................................... 12
1.1. Là mơi trường giải trí và sáng tạo ......................................................................... 12
1.2. Tạo Cơ Hội Nghệ Thuật và Nghề Nghiệp ............................................................ 12
1.3. Kết nối mọi người trên thế giới ............................................................................. 13
1.4. Giáo Dục và Học Hỏi ............................................................................................ 13

2. Mặt tiêu cực.................................................................................................................... 13
2.1. Lướt TikTok trong vô thức.................................................................................... 13
2.2. Ảnh hưởng đến sức khoẻ ....................................................................................... 14

3. Biện pháp........................................................................................................................ 15

Chương 4 - KẾT LUẬN ...................................................................................................... 16

iii

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

LỜI MỞ ĐẦU

1. Lý do lựa chọn đề tài

Đi cùng với sự phát triển của cuộc cách mạng 4.0, mỗi ngày cuộc sống của
chúng ta đều hiện đại và tiên tiến hơn. Đứng trước sự biến đổi không ngừng ấy,
con người chúng ta cũng phải luôn học tập và phát triển nhiều hơn nữa để khơng
bị bỏ lại phía sau. Ấy vậy mà hiện nay, trong môi trường tân tiến ấy lại phản phất
một vấn nạn đáng lo ngại được gọi là “RÁC VĂN HỐ”. Vấn đề văn hố ứng xử
từ xưa và nay luôn là một vấn đề được chú trọng. Bằng những câu từ khiếm nhã,
những lời nói thơ tục, những nội dung tiêu cực,… Nền văn hoá ứng xử của Việt
Nam chúng ta đã và đang ngày bị tác động một cách tiêu cực, đáng báo động. Đời
sống nói chung, đến mạng xã hội nói riêng tình trạng văn hố đang ngày một
xuống cấp. Ta có thể thấy đã có rất rất nhiều những cách thức, những câu từ “vơ
văn hố” đang thong dong tồn tại trong từ câu nói của mỗi chúng ta. Xuất phát từ
cuộc sống xã hội thường ngày đến xã hội trực tuyến, những câu từ ấy đã xâm
chiếm và lan truyền một cách tràn lan trên tất cả các trang mạng xã hội của chúng
ta thường dùng. Khơng khó để phát hiện được những câu từ khiếm nhã ấy. Và
đáng buồn hơn là công dụng của những câu từ ấy chính là sự cơng kích giữa những
cá nhân với nhau.

Từ nguyên do đó, chúng em xin gửi đến Cơ một bài tiểu luận nhỏ từ góc nhìn
của những đứa trẻ mới lớn, góc nhìn của những người tiếp xúc với mạng xã hội rất

thường xuyên. Để cụ thể hơn, nhóm em xin phép thu nhỏ phạm vi văn hố ứng xử
truyền thơng của các trang mạng xã hội thành một nền tảng cụ thể hơn và nhóm
em xin pháp chọn nền tảng TikTok. Bằng những tiếp xúc thực tế một cách trực
tiếp cũng như là một cái nhìn khách quan từ cương vị là một người khán giả, một
người ngoài cuộc biết đến những từ ngữ khiếm nhã, những hành động bạo lực ngôn
ngữ trên nền tảng TikTok. Không chỉ dừng lại ở việc sử dụng ngôn từ, văn hố
truyền thơng cịn bị tác động bởi những cá nhân đã đăng tải và lan truyền những
nội dung không lành mạnh, mang đầy tính tiêu cực, phản cảm,… chúng em đã
tổng hợp và đã trình bày được những phân tích, đánh giá từ cái nhìn cá nhân của
chính mình.

1

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu tổng quát
Dưới sự bùng nổ của Công nghệ thông tin, truyền thông đa phương tiện và
các Social Media cũng đi lên một cách tăng vọt. Khi những nền tảng mạng xã
hội nói chung và TikTok nói riêng đang ngày càng lớn mạnh ở Việt Nam và
các nước trên thế giới, thổi vào làn gió mới mẻ có sức ảnh hưởng đến truyền
thơng hiện nay. Khơng chỉ là một khơng gian giải trí, mà còn là một bức tranh
sống động đầy tính sáng tạo, bức tranh của tích cực. Ngồi ra cịn kết nối nền
văn hố này đến với các nền văn hoá khác trên thế giới.
Càng phát triển thì càng gặp nhiều vấn đề, lỗ hỏng cần phải giải quyết hơn.
Nền tảng TikTok mang lại cho ta rất nhiều lợi ích nhưng những rắc rối mà nó
mang lại cũng khơng hề nhỏ. Văn hố truyền thơng trên mạng xã hội nói chung
và trên nền tảng TikTok nói riêng là điều hết sức cần lưu ý, đáng để quan tâm

và là một đề tài cần nói đến và vô cùng cần thiết khi những vấn nạn xấu xuất
phát từ văn hố truyền thơng không tốt trên nền tảng này. Truyền bá những thứ
lệch lạc, độc hại, đồi trụy,... có thể làm ảnh hưởng đến sức khoẻ, tinh thần, tiền
bạc thậm chí là liên quan đến tính mạng.
Nhận thấy được những văn hoá Việt Nam, đoạn clip quảng cáo du lịch,
những “búp măng” tài năng trẻ được phát hiện và hàng nghìn điều tốt đẹp được
truyền tải đến mọi người ở nền tảng TikTok. Thế nhưng lật tấm màng sự thật
đằng sau những cái kết bi thương, những thứ không có thật hoặc những giới trẻ
đang càng ngày lệch đi cái nhân cái đức hằng ngày thì đáng buồn thay cũng có
sự xuất hiện của TikTok.
2.2. Mục tiêu cụ thể
− Hiểu tường tận hơn về văn hoá ứng xử truyền thông trên nền tảng TikTok
và đào sâu để có cái nhìn khách quan, rõ ràng hơn về ảnh hưởng của văn
hố ứng xử mang lại cho ta cái gì và gây hại cho ta những gì.
− Truyền tải và mang lại thông điệp tốt đẹp về việc thay đổi văn hoá ứng xử
trên nền tảng TikTok kể từ bây giờ để đem lại cho cộng đồng, người sử
dụng và một xã hội tốt đẹp hơn.

2

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

− Đưa ra một cái nhìn chung và nhận định khách quan về vai trò, tầm quan
trọng của văn hoá ứng xử trên mạng xã hội bây giờ, ngay trong nền tảng
TikTok và rung trên hồi chuông báo động về việc sử dụng TikTok một
cách lành mạnh, có một văn hố ứng xử đúng đắn, đúng mực.

− Chỉ rõ, lên án những mặt tối vẫn còn trong văn hoá ứng xử trên nền tảng

này đã để lại những cái bi kịch, những điều đáng tiếc xảy ra khi những vấn
nạn về mặt tiêu cực của văn hoá từ nền tảng này vẫn còn và đang diễn ra.
Từ những kiến thức, kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn, từ đó rút ra và phổ

cập, truyền tải cách sử dụng nền tảng TikTok một cách thông minh, trau dồi
một văn hố ứng xử tích cực, lan tỏa những thứ tích cực, tốt đẹp,... mà chúng ta
có để thay đổi nền tảng này ngày một tốt đẹp hơn, chính xác hơn và an tồn hơn
trước những văn hoá ứng xử xấu trên nền tảng này.
3. Đối tượng nghiên cứu và khách thể nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu

− Trong bài này, đối tượng nghiên cứu bao gồm mỗi cá nhân, tổ chức sử
dụng nền tảng mạng xã hội TikTok.

− Những sự ảnh hưởng về hai mặt tích cực và tiêu cực về vấn đề văn hoá ứng
xử của con người chúng ta trên nền tảng TikTok.

3.2. Khách thể nghiên cứu
− Đối với nền tảng TikTok chúng ta có thể thấy được sức ảnh hưởng của nó
vô cùng mạnh mẽ về nhiều vấn đề của cuộc sống lẫn đời sống tinh thần.
− Với nội dung chính là nghiên cứu về sự ảnh hưởng của cách ứng xử của
con người trong nền tảng này, từ đó đưa ra mặt lợi và mặt hại. Tiêu biểu,
những giá trị quan trọng với sự đóng góp về nhiều khía cạnh cũng như
những điều cần khắc phục của cách cư xử, ứng xử của con người trên nền
tảng truyền thông trên.

4. Phương pháp nghiên cứu
Ở bài luận văn nói về vấn đề văn hố ứng xử truyền thông trên nền tảng

TikTok sẽ dùng các loại phương pháp nghiên cứu sau:

3

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

− Phương pháp luận
Dùng những lý luận, những luận điểm, căn cứ có tính khoa học và logic

để phân tích, đánh giá vấn đề giúp quá trình nghiên cứu đúng hướng.
− Phương pháp so sánh

So sánh những mặt tốt và mặt xấu của văn hố ứng xử truyền thơng trên
nền tảng TikTok từ đó rút ra bài học cho bản thân và xã hội.
− Phương pháp đọc và nghiên cứu tài liệu

Tìm nguồn tư liệu cho chủ đề nghiên cứu qua đọc, tra cứu, nghiên cứu
ở các tài liệu sách báo, Internet, tạp chí chuyên ngành,… với mục đích làm
tài liệu để thực hiện đề tài.
− Phương pháp thu thập thông tin bằng phương pháp quan sát

Khảo sát nhiều đối tượng liên quan để có nhiều tư liệu giúp quá trình
làm luận văn dễ dàng hơn.
− Phương pháp thống kê, phân loại

Xử lý và phân loại thông tin thu thập được rồi sắp xếp trật tự lại một
cách rõ ràng, mạch lạc, giúp người đọc dễ hiểu hơn.
− Phương pháp phân tích tổng hợp

Phân tích từng vấn đề, từng lý thuyết, dữ liệu đã thu thập có liên quan
đến đề tài từ đó đưa ra kết luận đúng nhất.

4

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

PHẦN NỘI DUNG
Chương 1 - KHÁI QUÁT VỀ MẠNG XÃ HỘI TIKTOK

Để thuận tiện hơi trong việc nghiên cứu thì đầu tiên chúng ta phải có một cái
nhìn tổng qt nhất về nền tảng TikTok, để từ đó ta sẽ hiểu sâu và hiểu đúng vấn
đề mà đề tài đưa ra.
1. TikTok là gì ?

TikTok là một mạng xã hội được phát triển bởi công ty ByteDance, một công
ty công nghệ của Trung Quốc và được phát hành vào năm 2016. TikTok cho phép
người dùng chia sẻ, tạo và xem những video ngắn với thời lượng tối đa là 60 giây
(Hiện nay tính đến thời điểm năm 2023, khi chúng ta chia sẻ, tạo và xem được
những video trên nền tảng TikTok thì tối đa sẽ là 10 phút).
2. Lịch sử hình thành và phát triển của nền tảng TikTok

Trước hết, chúng ta cần phải biết đôi chút về nền tảng Douyin là “cha đẻ”
của nền tảng TikTok hiện nay. Douyin là một nền tảng mạng xã hội được ra mắt
vào tháng 9 năm 2016 cho phép người dùng chia sẻ, tạo và xem những video ngắn
với thời lượng tối đa là 60 giây.

Vào tháng 11/2017 công ty ByteDance đã thu mua lại Musical.ly là một trong

những ứng dụng mạng xã hội cho phép người dùng đăng và chia sẻ những video
hát nhép với thời lượng 15 giây. Sau khi thu mua Musical.ly, ByteDance đã sát
nhập những tính năng trên ứng dụng này vào Douyin. Sau đó mạng xã hội Douyin
đã là một cơn sốt mạng xã hội đối với giới trẻ tại Trung Quốc, với hơn 1 tỷ người
dùng hoạt động thường xuyên và hơn 70% người dùng dưới 30 tuổi. Thì đây được
cho là một mạng xã hội phổ biến đối với giới trẻ Trung Quốc tính tới thời điểm
hiện nay.

Tháng 8/2018 ByteDance đã cho phát hành nền tảng quốc tế của Douyin
mang tên TikTok. Mang trong mình một thuật tốn tìm hiểu và thấu hiểu người
dùng bằng cách nhận ra sở thích cách tương tác của người dùng trên nền tảng.
Kèm theo đó là khả năng chỉnh sửa, sáng tạo video và kho âm nhạc rộng lớn,

5

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

phong phú và đa dạng sử dụng một cách miễn phí, giúp cho người dùng thỏa sức
sáng tạo những video thú vị và độc đáo.

Vì những thuận tiện mà TikTok mang đến, chúng ta nhận thấy rõ ràng
TikTok đã trở thành một kênh truyền thông hiệu quả, giúp người dùng chia sẻ
những thông tin, kiến thức và quan điểm của mình với cộng đồng, nền tảng này
đã tạo ra cơ hội cho những người sáng tạo nội dung có thể thể hiện tài năng và
kiếm tiền từ những video của mình và đã góp phần thúc đẩy sự phát triển của các
ngành nghề liên quan đến sáng tạo nội dung, chẳng hạn như sản xuất phim, âm
nhạc, thời trang.

Chính vì vậy, sau khi ra mắt trên quốc tế TikTok đã nhanh chóng trở thành
một trong những mạng xã hội phổ biến, chiếm sóng và phát triển nhanh chóng.
Với hơn 2 tỷ người dùng hoạt động hàng tháng và 70% người dùng TikTok dưới
30 tuổi làm cho ứng dụng này đặc biệt phổ biến đối với giới trẻ. Và là một đối thủ
nặng ký đối với các nền tảng mạng xã hội khác như Facebook, Snapchat,
Instagram…
3. Tên gọi của TikTok bắt nguồn từ đâu ?

Bắt nguồn từ nền tảng của Trung Quốc, Douyin có ý nghĩa là “Âm thanh
rung chuyển”. Sở dĩ có cách gọi này là vì Douyin cho phép người dùng tạo, chia
sẻ những video ngắn hấp dẫn, giống như một “Âm thanh rung chuyển”. TikTok
cũng tương tự như vậy. Tên gọi của TikTok giống như ám chỉ đến âm thanh tích
tắc của kim giờ, vì TikTok được kỳ vọng người dùng có thể sáng tạo, lên ý tưởng
và chia sẻ các video hấp dẫn chỉ bằng vài giây.

(Logo Douyin và TikTok, />
6

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

Ngoài ra logo của Douyin và TikTok cũng có phần giống nhau, thoạt nhìn
chúng ta có thể liên tưởng đến ngay một nốt nhạc những sau khi tìm hiểu về
TikTok và Douyin chúng ta mới biết logo của 2 nền tảng này là một chứ “d” được
cách điệu. Vì logo được làm theo chữ cái đầu tiên của Douyin chữ “d”. Nói cách
khác ngay từ ban đầu hai logo này đã giống nhau, cụ thể hơn là TikTok và Douyin
dùng chung một logo.

Chương 2 - THỰC TRẠNG VĂN HOÁ TRÊN NỀN TẢNG TIKTOK

1. Thực trạng

Từ những khái quát trên ta đã phần nào hiểu về TikTok, hãy lấy đó làm bước
đệm để tìm hiểu tiếp theo chính là thực trạng văn hoá của nền tảng TikTok đã phát
triển nhưng thế nào trong suốt những năm tháng phát triển cùng thời đại.

TikTok đi lên cùng với thời đại của kỹ thuật công nghệ nơi mà mạng thông
tin xã hội bùng nổ đặc biệt trong dịch COVID này còn khiến cho các nền tảng
mạng xã hội trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, song hành với sự phát
triển đầy tích cực ấy vơ số các Content bẩn bắt đầu xuất hiện kèm theo đó là những
bình luận mang tính chất mỉa mai, khiêu dâm, độc hại,… Bắt đầu xuất hiện tràn
lan khắp mọi nơi trên nền tảng TikTok. Họ không chỉ hùa theo làm nhưng điều lố
bịch hay những câu đùa tục tiểu kém văn hố mà họ nghĩ đó là vui và đây là mạng
xã hội nơi được tự do ngôn từ nên họ cứ thể mà nói ra khơng một chút do dự. Hiện
nay các nhà nước lẫn bên TikTok đã đưa ra các biện pháp phịng hờ và hạn chế
những bình luận như vậy xuất hiện trên nền tảng của họ.

Không gian mạng hiện nay đang là mơi trường mà nhiều người u thích, thế
nhưng nó dễ dàng bị “ơ nhiễm” bởi những lời nói, những hành vi khơng phù hợp
hay những hình ảnh phản cảm trái với thuần phong mỹ tục hay dùng những từ xúc
phạm, trục lợi, mạc sát nhau, lừa đảo... Mà người chịu nhiều nhất chính là trẻ em
và thanh thiếu niên hiện nay và đặc biệt là với các em nhỏ vẫn còn non nớt trong
nhận thức và hành động, hầu như chưa có khả năng để kiểm sốt những ứng phó
với các thơng tin xấu, gây độc hại.

7

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

Vì tính chất khơng gian mạng xun tất cả thế giới nên không thể quản lý
một cách hiệu quả vì bản thân hay nhiều cư dân mạng vơ tình “tiếp sức” cho một
hành động thiếu lành mạnh để gây ra những hậu quả khó lường từ những người
tung tin sai sự thật, bịa chuyện.

Rác văn hố cịn xuất hiện với nhiều hình thức khác nhau như những đoạn
clip bạo lực, nhạc chế nhảm, các clip nhạt nhẽo, những hình ảnh hở hang, nói tục
để câu khách hay livestream để đấu tố lẫn nhau. Điều này là vơ hình nhưng mà nó
lại trở thành một trào lưu khi có sự tham gia khơng chỉ những người trẻ mà cịn rất
nhiều người thuộc các lứa tuổi, đối tượng khác nhau.

Cịn đáng buồn hơn là cịn có sự góp mặt tạo ra những thứ rác văn hố này là
những người của công chúng mà chúng ta quen mặt, biết đến tên tuổi và có sự ảnh
hưởng nhất định trên mạng xã hội, lẽ ra với sự ảnh hưởng của mình thì họ phải
chung tay dẹp bỏ những thứ rác văn hố. Nhưng tiếc thay trong số đó họ lại bán
rẻ niềm tin của công chúng và danh tiếng của mình để tiếp tay cho những thứ rác
này để một ngày nào đó nó sẽ sinh sơi nãy nở ra rộng hơn.

Hay còn do những phát ngôn bừa bãi dẫn đến rác văn hoá tràn lan hay là
những Content trái với thuần phong mỹ tục, trái với chuẩn mực xã hội, những
thông tin rác tràn lan trên mạng xã hội như các bình luận, livestream... Dù chỉ
trong một thời gian ngắn nhưng những thông tin này đã trực tiếp tác động đến ý
thức, hành vi, suy nghĩ của người dùng trên toàn thế giới hiện nay.

Buồn cho những thứ “Rác văn hố” trơi nổi tràn lan trên mạng xã hội có thể
làm băng hoại đạo đức, chúng ta lại càng buồn cho một bộ phận người Việt có thái
độ nơng nổi, hời hợt bấy nhiêu. Vì chạy đua theo tâm lý đám đơng nên khơng ít
người thấy những TikToker làm nội dung nhảm nhí như vậy mà vẫn like, share
một cách vô tội vạ. Sự thiếu đắn đo, cân nhắc trong của người dùng TikTok vơ

hình biến các nền tảng trên mạng xã hội này ngày càng trở nên thậm tệ hơn.

Chẳng hạn như Báo điện tử VTC News cũng đã cho rằng:
“... TikTok khơng có biện pháp kiểm soát hiệu quả những nội dung vi phạm
liên quan đến chính trị, chống phá Đảng, Nhà nước; tin giả; nội dung nhảm nhí,
độc hại, thậm chí là gây nguy hiểm với trẻ em.

8

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

...
TikTok hiện cũng khơng có biện pháp kiểm sốt hiệu quả để ngăn chặn hoạt
động kinh doanh, buôn bán, quảng cáo hàng giả, hàng nhái, các loại thuốc kích
dục, các thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc...
Mạng xã hội này không quản lý hoạt động của các Idol TikTok (thần tượng)
nên để nhiều Idol TikTok có xu hướng sản xuất những nội dung nhảm nhí, thiếu
văn hố để nhắm vào sự hiếu kỳ của người xem, thậm chí cịn tạo trend để thu lời
từ những nội dung này.”
(TikTok làm lệch lạc lối sống giới trẻ, băng hoại giá trị văn hoá dân tộc,
VTC News, 07/4/2023, />hoai-gia-tri-van-hoa-dan-toc-ar763878.html)
1.1. Miệt thị ngoại hình

Mặt xấu tiếp theo, đó là hiện tượng “body shaming”. Hiện tượng này đang
trở thành một vấn đề đáng chú ý, khi mà người dùng thường xuyên bị đánh giá
và so sánh dựa trên hình dáng cơ thể của họ. Việc đặt những tiêu chuẩn vẻ ngoại
hình khơng được đẹp và không thực tế, qua nhiều ứng dụng chỉnh sửa có thể
gây áp lực lớn cho những người tham gia nền tảng này. Điều này không chỉ ảnh

hưởng đến tâm lý cá nhân mà cịn tạo ra một văn hố tiêu cực, từ đó mọi người
thì cứ so sánh và người cịn lại thì tự ti về ngoại hình của bản thân. Vì vậy,
chúng ta cần sự nhận thức và hỗ trợ từ cả cộng đồng TikTok để xây dựng một
môi trường mạng xã hội tích cực, nơi mọi người được đánh giá dựa trên độ sáng
tạo và cá nhân tích cực hơn là ngoại hình bề ngồi của họ.
1.2. Phân biệt vùng miền

Gần đây, trên TikTok, việc phân biệt vùng miền đã trở nên rất phổ biến.
Điều đáng tiếc là hiện tượng này đang thu hút sự chú ý của đông đảo người
dùng, đặc biệt là thế hệ Gen Z và trở thành một trào lưu mới được nhiều người
tham gia. Trước kia, sự phân biệt vùng miền thường được thể hiện thông qua
các hành động, lời nói và thái độ khi giao tiếp trong cuộc sống hàng ngày. Tuy
nhiên, trong những năm gần đây, hiện tượng này đã mở rộng ra cả trên các nền
tảng mạng xã hội trong đó có cả TikTok. Dạo gần đây trên TikTok, vấn đề này

9

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

đã trở thành một "trend" đáng chú ý đến mọi người khi những từ ngữ chẳng hạn
như: “Parky”, “Namkiki” xuất hiện trên phần bình luận ở dưới các clip ngắn
với tần suất cao và nhận được sự chú ý từ đông đảo mọi người.

Cụm từ “Bắc Kỳ” và “Nam Kỳ” xuất phát từ thời kỳ lịch sử khi Việt Nam
đang chịu sự chi phối của thực dân Pháp. Những từ ngữ này được sử dụng để
chỉ rõ sự phân chia vùng miền, với “Bắc Kỳ” thường ám chỉ miền Bắc Việt
Nam và “Nam Kỳ” chỉ miền Nam Việt Nam.

Tuy nhiên, trong thời đại hiện đại, xuất hiện các từ ngữ lóng như “Parky”
và “Namkiki” trên các nền tảng truyền thông xã hội, những cụm từ này được sử
dụng để bôi xấu và thể hiện sự phân biệt vùng miền. Từ đó, tạo ra môi trường
tiêu cực, đồng thời cũng chia rẽ sự đoàn kết của khối đại đoàn kết tồn dân tộc
Việt Nam.
2. Q trình hình thành

Việc xuất hiện bình luận tiêu cực trên TikTok khơng thể được liệt kê một
cách chính xác về thời điểm cụ thể, vì nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mơi
trường trực tuyến, xu hướng xã hội, và số lượng người dùng. Tuy nhiên, có một số
giai đoạn và sự kiện có thể được liên kết với việc xuất hiện bình luận tiêu cực:

2.1. Sự Phổ Biến của TikTok (2018-2019)
Trong giai đoạn đầu, TikTok đang trải qua sự phổ biến toàn cầu, thu hút

hàng triệu người dùng. Khi cộng đồng người dùng mở rộng, cơ hội cho sự xuất
hiện của bình luận tiêu cực cũng tăng lên.
2.2. Tăng Trưởng Nhanh và Sự Chú Ý Công Chúng (2020)

Năm 2020 là năm mà TikTok trở thành một trong những ứng dụng phổ
biến nhất trên thế giới. Tăng trưởng nhanh chóng này đã thu hút sự chú ý và có
thể đã làm tăng cơ hội cho sự xuất hiện của nhiều loại bình luận, bao gồm cả
bình luận tiêu cực.
2.3. Phản Đối và Các Thách Thức Pháp Lý (2020-2021)

10

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

Trong một số quốc gia nổi bật như Ấn Độ, Mỹ, Các nước Châu Âu, thậm
chí cả Việt Nam đã thực hiện 1 số biện pháp để hạn chế TikTok. TikTok đã đối
mặt với các vấn đề pháp lý và sự phản đối từ Chính phủ liên quan đến an ninh
dữ liệu và lo ngại về nội dung không lành mạnh. Những tranh cãi này có thể đã
góp phần vào sự xuất hiện của bình luận tiêu cực.
2.4. Tác Động Của Đại Dịch COVID-19 (2020-2021)

Trong một số trường hợp, đại dịch COVID-19 đã làm tăng cường sự lo
lắng và áp lực tâm lý trong cộng đồng trực tuyến, có thể dẫn đến việc xuất hiện
nhiều bình luận tiêu cực. Đặc biệt đây là năm các giang hồ mạng, triết lý,.. và
vô vàn thứ xuất hiện. Đây là năm mà TikTok phát triển mạnh khi mà tất cả các
nước đều cách ly, giản cách xã hội nên họ tìm đến các cơng cụ giải trí trên
mạng. Các video câu view một cách bất chấp, Content bẩn, “kích War” làm cho
cách cư xử của chúng ta trở nên kém văn hoá hơn.

Tuy nhiên, quá trình xuất hiện của bình luận tiêu cực trên các nền tảng
truyền thông xã hội thường là một phản ứng đa dạng và phức tạp do nhiều yếu
tố tác động cùng một lúc. Để hiểu rõ hơn về ngun nhân và tình trạng cụ thể,
có thể cần phải xem xét các nghiên cứu cụ thể và thực tế địa phương.

Điều đáng buồn ở đây khi mà những hiện tượng mạng như các “anh hùng
ảo”, “dân giang hồ”.. lại được các em học sinh u thích coi như thần tượng
của mình. Hoặc sự ra đi của một nghệ sĩ mới đây cũng xuất hiện rất nhiều bình
luận tiêu cực, lời nói khó nghe trên mạng xã hội. Vơ số các bình luận tiêu cực
thậm chí xúc phạm vơ cùng nặng nề, những comment như vậy gây ảnh hưởng
vô cùng nhiều cho người đọc. Điều đáng buồn là những sự việc như vậy luôn
nhận được rất nhiều sự quan tâm, hưởng ứng từ nhiều người. Nhất là những màn
bóc phốt, sự việc ăn mặc phản cảm,…được đưa lên mạng xã hội bình phẩm và
bắt trend. Người dùng mạng xã hội từ khi nào được biến thành “anh hùng bàn

phím” để đi cơng kích và bình luận với những lời lẽ tiêu cực.

Đây là những thứ đã đưa Việt Nam vinh hạnh lọt vào “Top 5 Nước Kém
Văn Minh Nhất”. Đừng để bản thân bị dắt mũi và đừng hùa theo bầy đàn mà

11

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

hãy mang chính kiến cho chính bản thân mình. Đừng tấn cơng một người nào
đó khi chúng ta chưa đủ bằng chứng hay chỉ vì ý kiến cá nhân.

Chương 3 - NHẬN XÉT VỀ NỀN TẢNG VÀ VĂN HỐ TRÊN TIKTOK
1. Mặt tích cực

Chúng ta hãy nhìn vào các mặt tích cực mà TikTok đã mang đến. Nhờ vào
nó giúp chúng ta lan truyền những hồn cảnh khó khăn đang cần giúp đỡ, những
tấm lòng tốt được thực hiện và chia sẽ rộng rãi lan chuyền những nhân cách tốt
đẹp của người Việt Nam. Lan truyền những thành tựu mà người Việt đạt được hay
mang những bài học lịch sử, kiến thức bổ ích thơng qua các short và các comment
bổ sung thêm kiến thức còn thiếu hay sai lệch trong video. Nó mang lại cho chúng
ta những lợi ích vơ cùng lớn.

1.1. Là mơi trường giải trí và sáng tạo
TikTok còn mang lại cho các bạn trẻ những nguồn sáng tạo mới, những ý

tưởng độc đáo mới mẻ, giúp họ phát triển bản thân mình, cải thiện trí óc. Là
một khơng gian để người dùng thể hiện sự sáng tạo của mình qua nghệ thuật,

âm nhạc và nhiều hình thức nghệ thuật khác. Với vô số các video ngắn hay ý
nghĩa cũng như độc đáo cũng đã mang đến những giây phút giải trí, đầy ý nghĩa.
TikTok mang lại trải nghiệm giải trí độc đáo thông qua việc tạo và xem video
ngắn. Người dùng có thể sáng tạo nội dung độc đáo và thú vị bằng cách sử dụng
âm nhạc, hiệu ứng, và các tính năng chỉnh sửa video.
1.2. Tạo Cơ Hội Nghệ Thuật và Nghề Nghiệp

Từ khi TikTok ra đời có vơ số các Content Creator thỏa sức sáng tạo, tạo
ra những thước phim ngắn vô cùng chất lượng. Là nơi cho các nhà phát triển
nội dung ra đời, nơi họ thử sức với các ý tưởng độc đáo. Họ tạo dựng lên thương
hiệu cũng như danh tiếng của mình làm cho bản thân nổi tiếng. TikTok đã tạo
ra nhiều ngôi sao Internet và nghệ sĩ nổi tiếng. Một ví dụ điển hình về trường
hợp đổi đời nhờ TikTok vơ cùng nổi tiếng mà bạn có thể biết đó là anh chàng

12

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

Khaby Lame. Anh đã đổi 1 cách ngoạn ngục nhờ vào sự nổi tiếng của mình trên
nền tảng TikTok.
1.3. Kết nối mọi người trên thế giới

TikTok là một ứng dụng phổ biến trên toàn thế giới. là nơi quy tụ người
dùng từ mọi lứa tuổi và nền văn hố. Người dùng có thể kết nối, tương tác và
chia sẻ với những người có sở thích tương tự trên khắp thế giới. Họ tương tác
với nhau tạo ra các xu hướng và tạo ra trend làm cùng với nhau tạo nên một
cộng đồng sôi nổi.
1.4. Giáo Dục và Học Hỏi

Nhiều tài khoản TikTok chia sẻ kiến thức và nội dung học thuật trong
nhiều lĩnh vực như nấu ăn, khoa học, và ngôn ngữ, tạo cơ hội học hỏi cho người
xem. Nhiều các báo mạng cũng đăng các tin tức để chúng ta tìm hiểu về những
điều xung quanh chúng ta.

Tóm lại, TikTok khơng chỉ là một nền tảng giải trí mà cịn là một khơng gian
sáng tạo, kết nối xã hội và cơ hội nghệ thuật cho người dùng.
2. Mặt tiêu cực

Tích cực là vậy, nhiều tiện ích là vậy, nhưng cái gì cũng vậy chúng ta cần
phải có những kỹ luật riêng cho bản thân mình vì cái gì quá lạm dụng cũng không
tốt và TikTok cũng không là ngoại lệ.

2.1. Lướt TikTok trong vô thức
Sau một ngày dài lao động, học tập mệt mỏi, con người ta thường tìm đến

những phương thức giải trí để giảm bớt những mệt mỏi trong cuộc sống hàng
ngày. Thường con người ta mệt mỏi thì người ta chỉ muốn nằm bấm điện thoại
và lướt TikTok không muốn làm bất cứ công việc gì, chẳng hạn như ăn uống.
Và khi việc đó diễn ra lặp đi lặp lại lâu ngày có thể dẫn đến các bệnh về đường
ruột và ảnh hưởng cực lớn đến bao tử “đau bao tử’’. Đồng thời, lướt điện thoại
và TikTok cường độ cao có thể gây ra nhiều bệnh về mắt và các cơ quan khác
của chúng ta.

13

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

2.2. Ảnh hưởng đến sức khoẻ
Điều này còn phụ thuộc vào mức độ bạn cuốn hút, nhưng tất cả các dấu hiệu

cho thấy không tốt cho sức khoẻ tinh thần và cũng như nhận thức của chúng ta khi
lướt TikTok quá nhiều.

Khi lần đầu xem TikTok thì bạn sẽ bị cuốn theo nhưng video và không thể
nào bỏ ra được. Chính sự cuốn hút này đã vơ tình gây hại cho sức khoẻ của ta và
mang đến nhiều bệnh và làm cho sức khoẻ của ta ngày càng trở nên yếu đi do
chúng ta không hoạt động thường xuyên mà chỉ muốn nằm để bấm và lướt TikTok.

Khi cho trẻ em tiếp xúc với mơi trường TikTok q sớm, thì TikTok sẽ làm
cho trẻ em dễ bị ảnh hưởng từ những nội dung không tốt và thường trẻ em rất
nghiện điện thoại cũng như TikTok sẽ làm cho trẻ em không muốn làm bất cứ
cơng việc gì mà chỉ muốn bấm điện thoại. Để từ đó trẻ em sẽ lười biếng, biếng ăn
và gây bệnh còi xương, suy dinh dưỡng.

Cịn đối với người lớn thì say mê lướt TikTok sẽ bỏ bê mọi việc kể cả bỏ việc
tập luyện rèn luyện sức khoẻ. Từ đó sức khoẻ trở nên yếu đi, khơng cịn sức lực
để làm bất cứ cơng việc gì. Và lướt mạng q nhiều sẽ khiến con người khơng cịn
muốn tiếp xúc với ai, từ đó thu mình lại và lâu ngày thì sẽ trở nên tự kỷ và sẽ nghĩ
đến nhưng điều tiêu cực sẽ dẫn đến những chuyện đáng tiếc không đáng để xảy
ra.

Đến hiện nay, TikTok vẫn chưa kiểm duyệt những bài đăng kỹ lưỡng. Nên
cịn một số video mang tính cơng kích và những bình luận mang tính chất bạo lực
ngơn từ gây cho người xem cũng như người đọc đau buồn và có thể là nghĩ quẫn
vì khơng chịu được cơng kích mang tính bạo lực từ cộng đồng mạng.

Mạng xã hội này cũng có thể gây tử vong do các thử thách trên TikTok. Theo
Fox New, vào đầu năm 2023 một nữ sinh Argentina 12 tuổi được cho là tử vong
do sau khi tham gia thử thách “nghẹt thở’’ trên TikTok. Thử thách này đã bị cáo
buộc làm ít nhất 20 trẻ em thiệt mạng từ năm 2021 đến hiện nay.

14

Downloaded by Quang Tr?n ()

lOMoARcPSD|11346942

3. Biện pháp
Chính vì những tác hại đó mà TikTok đã liên tục cải thiện chất lượng bằng

những biện pháp với nhiểu hình thức khác nhau:
− Kiểm Soát Nội Dung:
TikTok đã tăng cường kiểm soát nội dung để đảm bảo rằng các video
và bình luận trên nền tảng này tuân thủ nguyên tắc cộng đồng và không chứa
nội dung có hại hoặc vi phạm quy tắc.
− Chính Sách An Tồn và Bảo Mật:
Nền tảng đã cập nhật và mở rộng chính sách an tồn và bảo mật để bảo
vệ quyền riêng tư của người dùng và ngăn chặn các hành vi xâm phạm.
− Loại Bỏ Nội Dung Tiêu Cực:
TikTok thường xuyên loại bỏ nội dung tiêu cực, đặc biệt là nội dung
bạo lực, kích động chính trị, và nội dung độc hại khác.
− Cải Thiện Công Cụ Báo Cáo và Theo Dõi:
Công cụ báo cáo và theo dõi đã được cải thiện để người dùng có thể dễ
dàng báo cáo và theo dõi các trường hợp vi phạm.
− Hợp Tác với Chính Phủ và Tổ Chức An Ninh Trực Tuyến:
TikTok đã hợp tác chặt chẽ với các tổ chức an ninh trực tuyến và chính

phủ để giải quyết các vấn đề liên quan đến an toàn và bảo mật.
− Tạo Nền Tảng Cho Nội Dung Tích Cực:
Nền tảng thường xuyên tạo ra các chiến dịch và thách thức tích cực để
khuyến khích người dùng tạo nội dung tích cực và sáng tạo.
− Cải Thiện Trải Nghiệm Người Dùng:
TikTok liên tục cập nhật giao diện người dùng và tính năng để tối ưu
hoá trải nghiệm người dùng và làm cho nền tảng trở nên dễ sử dụng hơn.
− Tăng Cường Tính Trực Tuyến và Hướng Dẫn An Tồn:
TikTok cung cấp thông tin và hướng dẫn về an toàn trực tuyến, đặc biệt
là dành cho người dùng trẻ.

15

Downloaded by Quang Tr?n ()