Cnpm c2 phan tich

Chương 2
Phân tích và đặc tả yêu cầu

Nội dung

I. Đại cương về phân tích và đặc tả yêu cầu
II. Các loại yêu cầu
III. Xác định và đặc tả yêu cầu
IV. Thẩm định yêu cầu
V. Các phương pháp đặc tả yêu cầu

I. Đại cương

 Phân tích yêu cầu là khâu kỹ thuật đầu tiên
 Bên phát triển và khách hàng phối hợp thực hiện
 Tìm hiểu xem cần làm gì

II. Các loại yêu cầu

 Yêu cầu chức năng
Mô tả các chức năng (dịch vụ) mà phần mềm sẽ cung
cấp. Gồm
 Yêu cầu chức năng nghiệp vụ
Cơng việc có thật trong thế giới thực, có 4 loại
nghiệp vụ thông dụng trong các lĩnh vực: lưu trữ,
tra cứu, tính toán, kết xuất
 Yêu cầu chức năng hệ thống
Công việc phát sinh do sử dụng máy tính như:
phân quyền, sao lưu/phục hồi, cấu hình, báo động
nhắc nhở.

Các loại yêu cầu (tt)

 Yêu cầu phi chức năng
 Các ràng buộc về chất lượng, môi trường,
chuẩn sử dụng, qui trình phát triển…
 Đặc thù theo từng khách hàng do đó rất khó
phân tích
 Ví dụ:

 Yêu cầu về sản phẩm
 Yêu cầu của tổ chức
 Yêu cầu ngoài

Các loại yêu cầu (tt)

• Yêu cầu phi chức năng

III. Xác định và Đặc tả yêu cầu

Qui trình xác định yêu cầu (tt)

 Mục tiêu của quy trình xác định yêu cầu là đưa ra
các tài liệu yêu cầu của hệ thống.

 Quy trình xác định yêu cầu biến đổi phụ
thuộc vào miền ứng dụng, con người và tổ chức
xây dựng yêu cầu.

 Tuy nhiên, những quy trình này vẫn có chung một
số hoạt động sau: phát hiện yêu cầu, phân tích

yêu cầu, đánh giá yêu cầu và quản lý yêu cầu.

Qui trình xác định yêu cầu (tt)

 Trong thực tế, các u cầu ln ln thay đổi,
thậm chí ngay khi đang xây dựng hệ thống.

 Người ta thường sử dụng mơ hình xoắn ốc để xác
định các yêu cầu.

Qui trình xác định yêu cầu (tt)

Quy trình thu thập và phân tích
u cầu

Quy trình thu thập và phân tích u

cầu

 Thu thập yêu cầu (Requirements discovery)

 Phải trao đổi với khách hàng thu thập hết các yêu cầu của họ.

 Phân loại và quản lý yêu cầu (Requirements
classification and organisation)

 Tổ chức phân loại, gom nhóm các yêu cầu sao cho dễ quản lý.

 Sắp xếp và điều chỉnh yêu cầu (Prioritisation and
negotiation)

 Sắp xếp thứ tự các yêu cầu và điều chỉnh các yêu cầu mâu
thuẫn.

 Đặc tả yêu cầu (Requirements specification)

 Đặc tả (Tài liệu hóa) các yêu cầu để chuyển qua giai đoạn kế
tiếp.

Các phương pháp thu thập yêu cầu

Chiến lược thu thập
 Gồm các yếu tố sau:

 Các nguồn thông tin thu thập.
 Các phương pháp áp dụng cho mỗi nguồn thơng tin.
Các khó khăn
 Khách hàng chỉ có khái niệm mơ hồ
 Khách hàng hay thay đổi yêu cầu
 Các yêu cầu có tính đặc thù
 Hệ thống nhiều người dùng
 Người đặt hàng có thể khác người dùng thật sự

Các phương pháp thu thập (tt)

Các nguồn thu thập
 Các người dùng hệ thống.
 Các sổ sách, tài liệu.
 Các chương trình máy tính.
 Các tài liệu mơ tả quy trình, nghiệp vụ.

 Các thơng báo, biểu mẫu.

Các phương pháp thu thập (tt)

Phương pháp thu thập
 Nghiên cứu tài liệu
 Quan sát
 Phỏng vấn
 Bảng câu hỏi
 Làm bản mẫu

Các phương pháp thu thập (tt)

Nghiên cứu tài liệu
 Đây là một sự quan sát gián tiếp, giúp cho PTV nắm

được những quy trình hoạt động.
 Thông qua việc nghiên cứu:

 Các chứng từ giao dịch
 Các sổ sách
 Các tài liệu tổng hợp
 Việc nghiên cứu tài liệu thường kết hợp với phỏng

vấn ở mức thấp (mức thao tác, thừa hành)

Các phương pháp thu thập (tt)

Quan sát
 Quan sát trực tiếp tại nơi làm việc một cách thụ

động
 Có thể nhìn thấy các chức năng được thực hiện như

thế nào.
 Thường mất nhiều thời gian (Có thể quay phim ?!)
 Người bị quan sát thường khó chịu do đó cần sự hợp

tác của mọi người.

Các phương pháp thu thập (tt)

Phỏng vấn
 Tổ chức phỏng vấn các nhân viên trụ cột tại các

mức trong tổ chức
 Mang tính nghệ thuật (kinh nghiệm) hơn là kỹ thuật
 Phải có 1 mục đích rõ ràng khi phỏng vấn
 Phải xác định những TT cịn thiếu cần phỏng vấn
 Phải tìm hiểu thuật ngữ kỹ thuật của người được

phỏng vấn
 Phải phác thảo danh sách các câu hỏi cần phỏng vấn

Các phương pháp thu thập (tt)

 Câu hỏi trong phỏng vấn
 Câu hỏi mở và câu hỏi đóng
 Trật tự các câu hỏi:
 Thu hẹp dần: từ những câu hỏi khái quát 

tập trung vào một chủ điểm, chi tiết nhất định
 Mở rộng dần: ban đầu đề cập một vài việc cụ
thể  mở rộng dần phạm vi

Các phương pháp thu thập (tt)

 Khi phỏng vấn
 Cần trình bày mục tiêu của buổi phỏng vấn
 Cố gắng đặt người phỏng vấn vào trạng thái thoải mái

 Tóm tắt những điểm mà người được phỏng vấn đã trình
bày

 Giải thích mục đích của việc ghi chép và ghi âm nếu sử
dụng

 Phỏng vấn ngắn gọn, chỉ kéo dài trong 20–30 phút
 Tóm tắt những điểm chính vào cuối cuộc phỏng vấn
 Đăng ký phỏng vấn với người sẽ được phỏng vấn tiếp

theo.