KHOA HC CÔNG NGH
NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN — K 1 — THÁNG 5/2011
75
ÁNH GIÁ MC TÍCH T VÀ Ô NHIM BÙN ÁY AO
NUÔI THÂM CANH TÔM SÚ (
PENAEUS MONODON
)
Nguy
NguyNguy
Nguyn Vn Mnh
n Vn Mnhn Vn Mnh
n Vn Mnh
1
11
1
,
,,
, Bùi Th
Bùi Th Bùi Th
Bùi Th Nga
Nga Nga
Nga
2
22
2
TÓM T
TÓM TTÓM T
TÓM TT
TT
T
tài c thc hin nhm ánh giá mc tích t bùn và dinh dng trong ao nuôi tôm sú thâm canh.
Kt qu nghiên cu cho thy, mt 25 con/m
2
lng bùn áy ao tích t trong ao nuôi s dng thc n
TomBoy, LaOne và CP ln lt là 151, 123 và 141 tn/ha/v; trong ó lng hu c trong bùn tng ng là
1,89, 1,35 và 2,2 tn/ha/v, tng m là 50,3, 33 và 79,8 kg N/ha/v, tng lân là 50,2, 24,7 và 37,4
kg/ha/v. Vi thc n LaOne, bùn áy tích t khong 201 tn/ha/v và cha lng hu c là 1990
kg/ha/v, tng m là 120,4 kg N/ha/v, tng lân là 73,7 kg/ha/v mt nuôi 35 con/m
2
tng gp 2
ln và khác bit có ý ngha so vi mt nuôi 25 con/m
2
. Lng bùn và dinh dng khác bit có ý ngha
gia 2 mt nuôi nhng li nhun không khác bit. Khuyn cáo h nuôi nên th nuôi mt 20-30
con/m
2
nhm hn ch lng bùn thi ra ngoài môi trng ti ch và lân cn.
T
TT
T kh
kh kh
khóa:
óa:óa:
óa:
Lng bùn áy ao, nuôi tôm sú thâm canh, tích t dinh dng.
I. T VN
1
Nuôi tôm sú thâm canh ã góp phn ci thin
áng k thu nhp ca ngi dân vùng ven bin, tuy
nhiên quá trình nuôi phát sinh nhiu vn v môi
trng, nht là bùn thi t các ao nuôi ã gây tr ngi
cho môi trng và ngh nuôi tôm. Trong nhng nm
gn ây, mô hình nuôi thâm canh tôm sú
(Penaeus
monodon)
ã và ang c phát trin rng rãi
ng bng sông Cu Long nói chung và ti huyn
m Di tnh Cà Mau nói riêng. Thc t li nhun
thu c t ngh nuôi tôm là rt cao. Tuy nhiên, tính
bn vng ca mô hình vn là câu hi nghiên cu
cho các nhà khoa hc và cng là khó khn ang i
mt ca ngi nuôi và c quan qun lý, do bi nuôi
tôm thâm canh không ch gia tng s tích t bùn và
dinh dng trong ao nuôi mà còn gây ô nhim môi
trng nc lân cn, a n gia tng ri ro cho
ngh nuôi. Kho sát thc t ti huyn m Di cho
thy, các ao nuôi tôm sú thâm canh gây ô nhim môi
trng nht là bùn thi và nc thi. Nu nh không
có bin pháp khc phc thì trong tng lai gn môi
trng s b ô nhim và nh hng n tính bn
vng ca ngh nuôi.
1
Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đầm Dơi,
tỉnh Cà Mau
2
Khoa Môi trường và TNTN trường Đại học Cần Thơ
II. NI DUNG VÀ PHNG PHÁP NGHIÊN CU
1. N
1. N1. N
1. Ni dung nghiên cu
i dung nghiên cui dung nghiên cu
i dung nghiên cu
- Kho sát và phng vn 30 h nuôi tôm sú thâm
canh v tình hình và k thut nuôi tôm sú thâm canh
ti huyn m Di, tnh Cà Mau; ây là c s
chn ao thu mu theo mt và loi thc n. Theo
dõi k thut nuôi ca 12 ao nuôi t u v nuôi n
khi thu hoch tôm.
- Thu mu nc và mu bùn áy ti 12 ao nuôi
tôm, trong ó 9 ao nuôi có cùng mt là 25 con/m
2
cho tôm n vi 3 loi thc n khác nhau là Tomboy,
CP và LaOne; 3 ao nuôi tôm mt 35 con/m
2
s
dng thc n LaOne. Mu c thu vào thi im
trc khi th tôm và sau khi thu hoch.
- Xác nh lng bùn áy, lng hu c (CHC),
tng m theo phng pháp phân tích Kjeldahl
(TKN), tng lân (TP) trong bùn áy và lng COD,
TKN, TP trong nc trc khi th tôm và sau khi thu
hoch (có cùng thi gian nuôi trong 1 v là 125
ngày).
2. Phng pháp nghiên c
2. Phng pháp nghiên c2. Phng pháp nghiên c
2. Phng pháp nghiên cu
uu
u
a. Thi gian và a im
tài c thc hin t tháng 06/2009 n
tháng 9/2010. Mu c thu trong các ao nuôi tôm
ti xã T An Khng Nam, T An Khng ông, Tân
Duyt và th trn m Di, huyn m Di, tnh Cà
Mau. Quy mô ca 12 ao c nghiên cu và c
trình bày chi tit trong bng 1.
KHOA HC CÔNG NGH
NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN — K 1 — THÁNG 5/2011
76
B
BB
Bng 1. Thông tin v 12 ao nuôi tôm sú c nghiên cu
ng 1. Thông tin v 12 ao nuôi tôm sú c nghiên cung 1. Thông tin v 12 ao nuôi tôm sú c nghiên cu
ng 1. Thông tin v 12 ao nuôi tôm sú c nghiên cu
b. Phng pháp thu mu
- Mu bùn áy ao: c thu tng mt (0—20
cm), mi ao thu 3 mu theo hình ch chi và trn li
thành 1 mu, thi gian thu mu trong khong 15-17
gi. Mu c phi n khi khô iu kin nhit
phòng, sau ó nghin và qua rây có mt li 0,5 mm.
- Mu nc: mi ao thu 3 mu và trn li thành 1
mu. Thu mu nc sâu khong 20-30 cm. Chai
thu mu c tráng 2 ln bng chính nc ti hin
trng, thu y chai sau ó y kín ming chai và tr
lnh 4
o
C.
c. Phng pháp phân tích mu t và nc
Phng pháp phân tích mu t và mu nc
c trình bày trong bng 2.bdnfbsdnmfbsdnmfsdnf
B
BB
Bng 2. Phng pháp phân tích mu t và mu nc
ng 2. Phng pháp phân tích mu t và mu ncng 2. Phng pháp phân tích mu t và mu nc
ng 2. Phng pháp phân tích mu t và mu nc
Ch
ChCh
Ch tiêu
tiêu tiêu
tiêu
Phân tích n
Phân tích nPhân tích n
Phân tích nc
c c
c
Phân tích
Phân tích Phân tích
Phân tích t
tt
t
Nhu cu oxy hóa hc (COD)
Cht hu c (CHC)
Oxy hóa bng KMnO
4
Phng pháp Walkley — Black
Tng m theo Kjeldahl (TKN)
Phng pháp Kjeldahl Phng pháp Kjeldahl
Tng lân (TP) Phng pháp Ascorbic axít Phng pháp Ascorbic axít
Theo Houba V. J. G et al., 1988; Jackson M. L., 1958
d. Xác nh lng bùn áy ao
W (kg/ha) = S * h * 1.100/A (Latt, 2002)
Trong ó: S: Din tích lp bùn áy (m
2
); h:
dày lp bùn áy (m); A: Din tích ao nuôi (ha). Bùn
áy có khi lng 1.100 kg/m
3
.
. Xác nh lng CHC, TKN, TP trong bùn
M (kg/ha) = Q * K * W (Latt, 2002)
Trong ó: Q: Hàm lng CHC, hoc m tng
s, hoc pht pho tng s trong bùn áy ao (%); Q =
Q
1
— Q
0
(Q
1
: hàm lng sau thu hoch; Q
0
: hàm lng
trc th tôm); K: khô ca bùn 26,2%; W: Khi
lng bùn t (kg/ha). Trong thi gian thc hin
tài m không khí trung bình 73,8%, dao ng
khong 71- 76,6%.
e. Xác nh lng COD, TKN, TP trong nc
M (kg/ha) = C * V/1.000 (Lê Hoàng Vit, 2000)
Trong ó: C: Nng COD, hoc m tng s,
hoc pht pho tng s trong nc (mg/l); C = C
1
— C
0
(C
1
: nng sau thu hoch, C
0
: nng trc th
tôm); V: Th tích nc (m
3
/ha); 1.000 h s chuyn
i n v t gram ra kilogram.
f. Phng pháp x lý s liu
S dng phn mm Microsoft Office Excel
tính toán và v th.
Phn mm SPSS c dùng x lý s liu: S
dng T-test mc ý ngha 5% ánh giá s khác
bit ca CHC, COD, TN, TP trc khi th tôm và sau
khi thu hoch; dùng kim nh Duncan mc ý
ngha 5% ánh giá s khác bit ca CHC, COD,
TT
TTTT
TT
Di
DiDi
Din tích ao
n tích ao n tích ao
n tích ao
nuôi (m
nuôi (mnuôi (m
nuôi (m
2
22
2
)
))
)
M
MM
Mt
t t
t
nuôi
nuôinuôi
nuôi
(con/m
(con/m(con/m
(con/m
2
22
2
)
))
)
Lo
LoLo
Loi thc
i thc i thc
i thc
n s
n sn s
n s
d
dd
dng
ngng
ng
S
SS
Sn lng
n lng n lng
n lng
(t
(t(t
(tn/ha
n/han/ha
n/ha
/v
/v/v
/v)
))
)
Thu nh
Thu nhThu nh
Thu nhp
p p
p
(tri
(tri(tri
(triu VN/
u VN/u VN/
u VN/
ha/v
ha/vha/v
ha/v)
))
)
L
LL
Li nhun
i nhun i nhun
i nhun
(tri
(tri(tri
(triu VN/
u VN/u VN/
u VN/
ha/v
ha/vha/v
ha/v)
))
)
1 1.600 25,6 5,71 537,14 161,1
2 2.800 24,6 5,53 508,42 178,0
3 3.800 24,3
TomBoy
6,07 607,14 224,6
4 2.800 24,3 7,1 816,5 285,8
5 3.000 24,9 6,6 679,8 203,9
6 2.500 25,7
LaOne
6,37 636,67 210,1
7 3.000 25,5 6,2 620 186,0
8 2.500 24,8 6 576 218,9
9 2.500 25,2
CP
8,65 830,40 307,3
10 1.200 36,3 8,09 760,81 266,3
11 1.600 34,8 7,83 704,89 267,9
12 2.800 35,2
LaOne
7,83 704,89 267,9
KHOA HC CÔNG NGH
NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN — K 1 — THÁNG 5/2011
77
TN, TP vi 3 loi thc n khác nhau vào lúc sau khi
thu hoch tôm; phân tích tng quan gia lng bùn
áy vi lng thc n và mt nuôi, lng thc n
vi mt nuôi.
III. KT QU THO LUN
1. Th
1. Th1. Th
1. Thc trng nuôi tôm sú thâm canh ti huyn
c trng nuôi tôm sú thâm canh ti huyn c trng nuôi tôm sú thâm canh ti huyn
c trng nuôi tôm sú thâm canh ti huyn
m Di, t
m Di, tm Di, t
m Di, tnh Cà Mau
nh Cà Maunh Cà Mau
nh Cà Mau
Tôm sú c nuôi hai v trong nm, v chính
bt u t tháng 11 nm trc n tháng 5 nm sau
(mùa khô); do thi im này ít ma nên tôm sú phát
trin tt và thng t nng sut cao; v ph bt u
t tháng 5 n tháng 11 (mùa ma), lúc này ma
nng tht thng dn n môi trng nuôi d b thay
i nh hng n s phát trin ca tôm nng sut
thng thp và dch bnh d xy ra.
Mật độ nuôi
40 con
17%; 5 hộ
20 con
7%; 2 hộ
25 con
36%; 11 hộ
30 con
20%; 6 hộ
35 con
20%; 6 hộ
Hình 1. M
Hình 1. MHình 1. M
Hình 1. Mt tôm nuôi tôm sú ti huyn m Di,
t tôm nuôi tôm sú ti huyn m Di, t tôm nuôi tôm sú ti huyn m Di,
t tôm nuôi tôm sú ti huyn m Di,
t
tt
tnh Cà Mau
nh Cà Maunh Cà Mau
nh Cà Mau
iu tra 30 h nuôi tôm trong vùng nghiên cu
cho thy mt tôm nuôi dao ng trong khong 20
— 40 con/m
2
; nuôi mt 20 con/m
2
chim t l 7%;
25 con/m
2
, t khong 36%; 30 con/m
2
và 35 con/m
2
cùng t 20% và 17% (hình 1). Kho sát thc t cho
thy khi nuôi tôm mt cao thì thu hoch tôm có
kích c thng nh, ngc li nuôi tôm mt
thp thì thu hoch tôm có kích c thng ln hn.
Loi thc n tôm nuôi c s dng rt a dng và
chim t l khác nhau. c bit 2 loi thc n tôm
TomBoy và CP chim t l cao nht và t 27% trong
tng s loi thc n c s dng ph bin ti vùng
nghiên cu; loi thc n LaOne ch t 20%, còn thc
n tôm Hi-Aqua và RoYal chim t l thp nht là 13%
(hình 2).
Loại thức ăn sử dụng
Hi-Aqua
13%; 4 hộ
TomBoy
27%; 8 hộ
CP
27%; 8 hộ
RoYal
13%; 4 hộ
LaOne
20%; 6 hộ
Hình 2. Lo
Hình 2. LoHình 2. Lo
Hình 2. Loi thc n s dng ti các ao nuôi tôm sú
i thc n s dng ti các ao nuôi tôm sú i thc n s dng ti các ao nuôi tôm sú
i thc n s dng ti các ao nuôi tôm sú
thâm canh
thâm canhthâm canh
thâm canh
Do vy, mt nuôi và s dng thc n khác
nhau là do ngi nuôi mong mun t c nng
sut cao và s tín nhim v cht lng ca loi thc
n, giá thành sn phm và s u ãi ca các công ty
hay i lý phân phi thc n cho h nuôi nh u t
thc n, hóa cht… t u v nuôi n khi thu
hoch; thc t cho thy ngi nuôi c bit quan tâm
li nhun hn là các yu t môi trng và ô nhim
bùn thi do quá trình nuôi mang li.
2. Tích t
2. Tích t2. Tích t
2. Tích t bùn và dinh dng trong ao nuôi
bùn và dinh dng trong ao nuôi bùn và dinh dng trong ao nuôi
bùn và dinh dng trong ao nuôi
a. Tích t bùn áy ao vào cui v
Kt qu nghiên cu cho thy mt 25
con/m
2
vi 3 loi thc n TomBoy, LaOne và CP
lng bùn áy tích t trong ao vào cui v nuôi ln
lt là 151, 123 và 141 tn/ha/v (hình 3).
Lượng bùn đáy ao
a
b
c
b
d
0
50
100
150
200
250
tấn/ha/vụ
Lư
ợ
ng bùn
151 123 141 123 201
TomBoy LaOne CP 25 con 35 con
Hình 3. L
Hình 3. LHình 3. L
Hình 3. L
ng bùn áy ao vào cui v nuôi
ng bùn áy ao vào cui v nuôi ng bùn áy ao vào cui v nuôi
ng bùn áy ao vào cui v nuôi
Các ct có cùng ký t theo sau thì không khác
bit có ý ngha thng kê 5% qua phép th Duncan
Lng bùn c tích t áy ao khác bit có ý
ngha gia 3 loi thc n, trong ó s tích t bùn cao
nht là thc n TomBoy (151 tn/ha/v) và thp
nht là LaOne (123 tn/ha/v). Khi nuôi cùng loi
thc n LaOne lng bùn áy ao tng gp 2 ln và
khác bit có ý ngha mt nuôi 35 con/m
2
so vi
mt nuôi 25 con/m
2
. Mt nuôi và lng bùn
áy ao nuôi có mi tng quan thun vi h s tng
quan là r = 0,915 mc ý ngha 1%; iu này cho thy
khi mt nuôi càng cao thì lng bùn tích t áy
ao càng gia tng và ngc li.
b. Tích t dinh dng vào cui v nuôi
- Lng hu c trong bùn áy ao
Sau mi v nuôi tôm sú thâm canh lng hu c
c thi ra môi trng t 1,35 — 2,20 tn/ha. Kt
qu phân tích cho thy lng hu c trong bùn áy
không khác bit gia 3 loi thc n, nhng hàm
lng thp nht là 1,35 tn/ha/v các ao nuôi s
dng thc n LaOne và ln nht là 2,20 tn/ha/v
vi các ao nuôi thc n CP (hình 4).
KHOA HC CÔNG NGH
NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN — K 1 — THÁNG 5/2011
78
Lượng chất hữ
u cơ trong bùn đáy
a
a
a
a
a
0
500
1000
1500
2000
2500
kg/ha/vụ
Lư
ợ
ng CHC
1892 1351 2202 1351 1992
TomBoy LaOne CP 25 con 35 con
Hình 4. L
Hình 4. LHình 4. L
Hình 4. L
ng cht hu c trong bùn áy cui v nuô
ng cht hu c trong bùn áy cui v nuông cht hu c trong bùn áy cui v nuô
ng cht hu c trong bùn áy cui v nuôi
ii
i
Vi thc n LaOne lng hu c tích t trong
bùn áy ao dao ng trong khong
1.351 - 1.992 kg/ha/v và khác bit không có ý ngha
thng kê gia mt nuôi 25 và 35 con/m
2
(hình 4);
tuy nhiên khi nuôi mt cao hn thì lng hu c
tích t cao hn gp 1,5 ln so vi nuôi mt thp.
iu này cho thy có s tích t CHC gia tng theo
mt nuôi. Lng hu c c co vét vào ni
cha và mt phn trc tip ra sông, rch, có th là
nguy c gây ô nhim n môi trng t và nc ti
ch và vùng lân cn.
- Lng m trong bùn áy ao
Kt qu trình bày trong hình 5 cho thy lng
m tích t trong bùn dao ng khong 33 — 79,8 kg
N/ha/v và khác bit có ý ngha thng kê gia thc
n LaOne và CP, thc n TomBoy không khác bit
có ý ngha so vi thc n LaOne và CP. Lng m
tích t cao nht c tìm thy các ao nuôi s dng
thc n CP là 79,8 kg N/ha/v và thp nht là LaOne
33 kg N/ha/v. c bit lng m tích t trong bùn
áy cao hn có ý ngha mt nuôi cao so vi mt
nuôi thp.
Lng thc n tng quan thun vi lng m
trong bùn áy vi h s tng quan là r = 0,656
mc ý ngha 5%, lng m trong bùn áy tng
quan thun vi mt nuôi (r = 0,753 mc ý ngha
1%), khi mt nuôi càng cao thì s tích t m
trong bùn áy càng nhiu. Kt qu tài phù hp vi
nghiên cu ca ng ình Kim (2004) các ao nuôi
tôm sú thâm canh khi thi gian nuôi càng kéo dài thì
tng hàm lng N trong bùn áy ao càng tng do
cung cp ngun dinh dng t thc n. Theo T Vn
Phng (2006) ngun m trong ao có n 90% t
thc n a vào cho tôm n. Mt phn m này cng
b bc hi vào không khí và quá trình nitrat hóa
chim t 9,7 — 32,4% lng m c cung cp vào ao
nuôi, lng m tht thoát vào không khí thp hn
lng m tích t trong bùn áy ao nuôi (Martin
et
al
., 1998).
Lượ
ng TKN trong bùn đáy
b
a
b
a
ab
0,00
20,00
40,00
60,00
80,00
100,00
120,00
140,00
kg/ha/vụ
Lư
ợ
ng TKN
50,30 33,00 79,80 33 120,4
TomBoy LaOne CP 25 con 35 con
Hình 5. L
Hình 5. LHình 5. L
Hình 5. L
ng m trong bùn áy cui v nuôi
ng m trong bùn áy cui v nuôing m trong bùn áy cui v nuôi
ng m trong bùn áy cui v nuôi
- Lng lân trong bùn áy ao vào cui v nuôi
Lng lân tích t cao nht c tìm thy thc
n TomBoy là 50,2 kg/ha/v và thp nht là LaOne
24,7 kg/ha/v và khác bit không có ý ngha gia 3
loi thc n (hình 6).
Lượng TP trong bùn đáy
b
a
a
a
a
0,00
10,00
20,00
30,00
40,00
50,00
60,00
70,00
80,00
kg/ha/vụ
Lượng TP
50,20 24,70 37,40 24,7 73,7
TomBoy LaOne CP 25 con 35 con
Hình 6. L
Hình 6. LHình 6. L
Hình 6. L
ng lân trong bùn áy cui v nuôi
ng lân trong bùn áy cui v nuôing lân trong bùn áy cui v nuôi
ng lân trong bùn áy cui v nuôi
Lng lân khác bit có ý ngha gia 2 mt
nuôi, mt nuôi cao có lng lân cao gp 2,5 ln
so vi mt nuôi thp, vì mt nuôi cao s dng
nhiu thc n hn. Theo Boyd (2003) môi trng
có pH cao và có nhiu ion Ca
2+
, các mui
orthophosphat hòa tan có th b kt ta di dng
Ca
3
(PO
4
)
2
. Mui hòa tan ca pht pho trong nc b
lp bùn áy hp thu (Avnimelech
et al.,
2003), nên
lân c tích t trong bùn áy ao nuôi.
3. L
3. L3. L
3. Lng COD và dinh dng trong nc vào
ng COD và dinh dng trong nc vào ng COD và dinh dng trong nc vào
ng COD và dinh dng trong nc vào
cu
cucu
cui v nuôi
i v nuôii v nuôi
i v nuôi
a. Lng COD trong nc vào cui v nuôi
Kt qu nghiên cu cho thy lng COD trong
nc các ao nuôi s dng thc n LaOne thp nht
khong 22,7 kg/ha/v; cao nht ti các ao nuôi dùng
thc n CP 104,9 kg/ha/v gp 4,5 ln so vi
TomBoy và gp 1,5 ln so vi LaOne (hình 7). Lng
COD khác bit có ý ngha gia 2 mt nuôi cùng s
dng thc n LaOne, mt nuôi cao có lng
COD cao gp 3,6 ln so vi mt nuôi thp do cht
thi ca tôm thi ra trong sut thi gian nuôi. T kt
qu ca tài cho thy ao nuôi tôm có lng COD
trong nc tng cui v nuôi và gia tng có ý ngha
mt nuôi cao; kt qu này phù hp vi nghiên
cu ca Nguyn Th Thanh Tho (2005) và T Vn
Phng (2006).
KHOA HC CÔNG NGH
NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN — K 1 — THÁNG 5/2011
79
Lượng COD trong nước
b
a
b
a
a
0
20
40
60
80
100
120
kg/ha/vụ
Lượng COD
70,56 22,7 104,9 22,7 81,8
TomBoy LaOne CP 25 con 35 con
Hì
HìHì
Hình 7. L
nh 7. Lnh 7. L
nh 7. Lng COD trong nc cui v nuôi
ng COD trong nc cui v nuôing COD trong nc cui v nuôi
ng COD trong nc cui v nuôi
b. Lng m trong nc vào cui v nuôi
Lng m trong nc khác bit không có ý
ngha các ao nuôi s dng thc n TomBoy, LaOne
và CP và dao ng khong 33,85 — 40,69 kg N/ha/v.
Lng m gia 2 mt nuôi khác bit có ý ngha
thng kê, mt nuôi cao lng m trong nc
cao gp 1,5 ln so vi mt nuôi thp (hình 8). Vì
mt nuôi cao do s dng lng thc n nhiu hn
nên lng m trong nc mt nuôi cao s cao
hn mt nuôi thp. Kt qu ca tài phù hp vi
nghiên cu ca Nguyn Th Thanh Tho (2005) và
T Vn Phng (2006).
Lượng TKN trong nước
b
a
a
a
a
0
10
20
30
40
50
60
kg/ha/vụ
Lư
ợ
ng TKN
40,69 34,45 33,85 34,45 50,51
TomBoy LaOne CP 25 con 35 con
Hình 8. L
Hình 8. LHình 8. L
Hình 8. L
ng m trong nc cui v nuôi
ng m trong nc cui v nuôing m trong nc cui v nuôi
ng m trong nc cui v nuôi
c. Lng lân trong nc vào cui v nuôi
Kt qu trong hình 9 cho thy lng lân trong
nc cao nht các ao nuôi vi thc n CP là 5,05
kg/ha/v cao gp 6 ln so vi thc n TomBoy và
gp 11 ln so vi thc n LaOne; khác bit có ý ngha
vi các ao nuôi s dng thc n TomBoy và LaOne.
Lng lân trong nc gia 2 mt nuôi khác bit có
ý ngha, mt nuôi cao thì lng lân tng gp 14
ln so vi mt nuôi thp.
Lượng TP trong nước
b
a
b
a
a
0
1
2
3
4
5
6
7
8
kg/ha/vụ
Lư
ợ
ng TP
0,8 0,45 5,05 0,45 7,25
TomBoy LaOne CP 25 con 35 con
Hình 9. L
Hình 9. LHình 9. L
Hình 9. L
ng lân trong nc cui v nuôi
ng lân trong nc cui v nuôing lân trong nc cui v nuôi
ng lân trong nc cui v nuôi
4
44
4.
. .
. N
NN
N
ng su
ng sung su
ng su
t thu nh
t thu nht thu nh
t thu nh
p
p p
p và
và và
và l
ll
l
i nhu
i nhui nhu
i nhu
n
nn
n
a. Nng sut, thu nhp và li nhun khi nuôi
cùng mt
mt 25 con/m
2
nng sut các ao nuôi dao
ng t 5,77 — 6,95 tn/ha/v, thu nhp trong
khong 550 — 711 triu VN/ha/v, tng ng vi
li nhun dao ng t 188 — 237 triu VN/ha/v
(bng 3).
B
BB
Bng 3. Nng sut, thu nhp và li nhun ca các ao tôm nuôi c nghiên cu
ng 3. Nng sut, thu nhp và li nhun ca các ao tôm nuôi c nghiên cung 3. Nng sut, thu nhp và li nhun ca các ao tôm nuôi c nghiên cu
ng 3. Nng sut, thu nhp và li nhun ca các ao tôm nuôi c nghiên cu
Lo
LoLo
Loi thc n
i thc ni thc n
i thc n
Nng su
Nng suNng su
Nng sut
tt
t
(t
(t(t
(tn/ha/v)
n/ha/v)n/ha/v)
n/ha/v)
Thu nh
Thu nhThu nh
Thu nhp
pp
p
(t
(t(t
(tri
riri
riu VN/ha/v)
u VN/ha/v)u VN/ha/v)
u VN/ha/v)
L
LL
Li nhu
i nhui nhu
i nhun
nn
n
(tri
(tri(tri
(triu VN/ha/v)
u VN/ha/v)u VN/ha/v)
u VN/ha/v)
TomBoy
5,77
a
± 0,3 550
b
± 50 188
c
± 33
LaOne
6,69
a
± 0,4 711
b
± 94 233
c
± 45
CP
6,95
a
± 1,5 675
b
± 135 237
c
± 62
Các ct có cùng ký t theo sau thì không khác bit có ý ngha thng kê 5% qua phép th Duncan
Mc dù nng sut và li nhun không khác bit
gia 3 loi thc n, tuy nhiên các ao nuôi s dng
thc n LaOne có lng bùn áy và dinh dng
trong bùn và nc là thp nht và khác bit có ý
ngha so vi các ao nuôi vi thc n CP và TomBoy.
Do vy, trong phm vi nghiên cu ca tài, khuyn
khích h nuôi tôm s dng thc n LaOne hn
ch lng bùn áy và s tích t cht dinh dng
trong bùn, trong nc nhm góp phn hn ch
ngun gây ô nhim môi trng do nuôi tôm thâm
canh gây ra.
b. Nng sut, thu nhp và li nhun ca các ao
nuôi khác mt
Kt qu bng 4 cho thy nng sut khác bit
có ý ngha thng kê gia mt nuôi 25 và 35
con/m
2
, nhng li nhun thì không khác bit.
KHOA HC CÔNG NGH
NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN — K 1 — THÁNG 5/2011
80
B
BB
Bng 4. Nng sut, thu nhp và li nhun ca hai mt nuôi khác
ng 4. Nng sut, thu nhp và li nhun ca hai mt nuôi khác ng 4. Nng sut, thu nhp và li nhun ca hai mt nuôi khác
ng 4. Nng sut, thu nhp và li nhun ca hai mt nuôi khác nhau
nhaunhau
nhau
M
MM
Mt nuôi
t nuôi t nuôi
t nuôi
(con/m
(con/m(con/m
(con/m
2
22
2
)
))
)
Nng su
Nng suNng su
Nng sut
tt
t
(t
(t(t
(tn/ha/v)
n/ha/v)n/ha/v)
n/ha/v)
Thu nh
Thu nhThu nh
Thu nhp
p p
p
(tri
(tri(tri
(triu VN/ha/v)
u VN/ha/v)u VN/ha/v)
u VN/ha/v)
L
LL
Li nhun
i nhuni nhun
i nhun
(tri
(tri(tri
(triu VN/ha/v)
u VN/ha/v)u VN/ha/v)
u VN/ha/v)
25
6,69
a
± 0,4 711
b
± 94 233
c
± 45
35
7,92
b
± 0,2
723
b
±
32
267
c
± 1
Các ct có cùng ký t theo sau thì không khác bit có ý ngha thng kê 5% qua phép th Duncan
Thc t cho thy nu nuôi tôm mt cao thì
sn lng thu c s ln, nhng kích c tôm thu
hoch s nh nên giá thành bán thp hn khi nuôi
mt thp; mt khác do ao nuôi mt cao nên
theo nh k s dng lng men, lng zeolit, lng
vôi nhiu hn và thi gian lp li ngn hn nên chi
phí trong quá trình nuôi s cao hn mt nuôi thp.
T kt qu nghiên cu ca tài, khuyn khích h
nuôi nên th tôm mt 25 con/m
2
nhm hn ch
ô nhim môi nc và bùn áy ao nhng vn m bo
li nhun.
IV. KT LUN VÀ KIN NGH
1.
1. 1.
1. K
KK
Kt lun
t lunt lun
t lun
- Lng bùn tích t trong ao nuôi tôm sú thâm
canh mt 25 con/m
2
vi 3 loi thc n TomBoy,
LaOne và CP ln lt là 151, 123 và 141 tn/ha/v và
khác bit có ý ngha thng kê; trong ó lng cht
hu c trong bùn tng ng là 1,89, 1,35 và 2,2
tn/ha/v, tng m là 50,3, 33 và 79,8 kg N/ha/v
và tng lân là 50,2, 24,7 và 37,4 kg/ha/v. mt
35 con/m
2
lng bùn tích t là 201 tn/ha/v, lng
hu c là 1,99 tn/ha/v, tng m là 120,4
kg/ha/v, tng lân là 73,7 kg/ha/v; lng bùn tng
gp 2 ln và khác bit có ý ngha so vi mt nuôi
25 con/m
2
.
- Lng COD trong nc vào cui v 3 loi
thc n TomBoy, LaOne và CP ln lt là 70,6, 22,7
và 104,9 kg/ha. Mc dù lng bùn, dinh dng trong
bùn và trong nc gia 2 mt nuôi khác bit có ý
ngha, nhng li nhun thu c t 2 mt nuôi
không khác bit.
2. Ki
2. Ki2. Ki
2. Kin ngh
n nghn ngh
n ngh
- T kt qu nghiên cu ca tài, khuyn khích
h nuôi tôm sú th nuôi mt 20-30 con/m
2
vi
k thut nuôi dùng thc n LaOne nhm hn ch s
tích t bùn áy ao và ô nhim môi trng nc trong
ao nuôi, góp phn bo v môi trng lân cn mi khi
lng bùn áy ao c co vét.
- Cn thc hin nhng nghiên cu v k thut x lí
bùn áy ao nuôi tôm sú thâm canh và s dng ngun
dinh dng trong bùn phc v trong sn xut nông
nghip ti ch và vùng có iu kin tng t.
TÀI LIU THAM KHO
1. Avnimelech, Y. and G. Ritvo, 2003.
Shrimp and
fish pond soils: processes and management.
Aquaculture; vol. 220, pp. 549-567, 2003 ISSN: 0044-
8486.
2. Boyd, C. E., 2003.
Bottom soil and water
quality management in shrimp ponds
. Sustainable
aquaculture: global perspectives, pp. 11-33, ISBN: 1-
56022-104-6.
3. ng ình Kim, 2004.
Nghiên cu công ngh
x lý bùn ao nuôi tôm góp phn làm sch môi trng
nuôi trng thy sn và sn xut phân bón hu c — vi
sinh.
Báo cáo tng kt tài Khoa hc — Công ngh.
Hà Ni.
4. Houba V. J. G., J. J. Van der Lee, I.
Novozamsky, and I. Walinga, 1988.
Soil analysis
procedures. Department of Soil Science and Plant
Nutrition.
Wageningen Agricultrural University —
The Netherland. pp. 6-8.
5. Jackson, M. L., 1958.
Soil Chemistry Analysis.
Constable, London.
6. Latt, U. W., 2002.
Shrimp pond management.
Aquaculture Asia. Vol. VII No. 3.
7. Lê Hoàng Vit, 2000.
Giáo trình qun lý cht
thi hu c
. Trng i hc Cn Th.
8. Martin, J. L. M., Y. Veran. O., Guelorget and
D. Pham, 1998.
The fate of nitrogenous waste from
shrimp feeding.
Aquaculture 164 (1-4): pp. 135-149.
9. Nguyn Th Thanh Tho, 2005.
Nghiên cu s
bin ng thành phn và s lng thc vt ni trong
các mô hình nuôi tôm sú (Penaeus monodon).
Lun
vn thc s khoa hc chuyên ngành nuôi trng thy
sn. i hc Cn Th.
10. T Vn Phng, 2006.
Nghiên cu s bin
ng các yu t môi trng và s tích ly m lân
trong ao nuôi tôm sú thâm canh Vnh Châu- Sóc
KHOA HC CÔNG NGH
NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN — K 1 — THÁNG 5/2011
81
Trng
. Lun vn thc s ngành thy sn. i hc Cn Th.
ASSESSMENTS OF ACCUMULATED AND POLLUTED LEVELS
ASSESSMENTS OF ACCUMULATED AND POLLUTED LEVELSASSESSMENTS OF ACCUMULATED AND POLLUTED LEVELS
ASSESSMENTS OF ACCUMULATED AND POLLUTED LEVELS
OF BOTTOM SEDIMENTS FROM
OF BOTTOM SEDIMENTS FROM OF BOTTOM SEDIMENTS FROM
OF BOTTOM SEDIMENTS FROM
PENAEUS MONODON
PENAEUS MONODONPENAEUS MONODON
PENAEUS MONODON
INTENSIVE FARMING
INTENSIVE FARMINGINTENSIVE FARMING
INTENSIVE FARMING
Nguy
NguyNguy
Nguye
ee
en V
n Vn V
n Va
aa
an M
n Mn M
n Ma
aa
anh
nhnh
nh,
,,
, B
B B
Bu
uu
ui Th
i Thi Th
i Thi
ii
i Ng
Ng Ng
Nga
aa
a
Summary
SummarySummary
Summary
The study was conducted to assess the levels of sediment and nutrient accumulations at intensive shrimp
ponds. Results showed that average contents of sediment accumulated feeding Tomboy, LaOne and CP
were about 151, 123 and 141 tons/ha/crop respectively; in which the organic matter (OM) were 1.89, 1.35
and 2.2 tons/ha/crop, total nitrogen (TN) were 50.3, 33 and 79.8 kg N/ha/crop, total phosphorus (TP) was
50.2, 24.7 and 37.4 kg/ha/crop with density of 25 individuals/m
2
. For LaOne feeding, bottom sediments
accumulated approximately 201 tons/ha/crop in which contents of OM, TN and TP were about 1990, 120.4
and 73.7 kg/ha/crop for density of 35 individuals/m
2
that was increased twice in comparison 25
individuals/m
2
. Nutrient and sediment accumulations were significant differences between 2 stocking
densities but profits did not differed. Recommended that stocking density of 20 to 30 individuals/m
2
to limit
the amount of sediment from the ponds.
Key words:
Key words:Key words:
Key words:
Sediment contents, intensive shrimp farmings, nutrient accumulations.
Ng
NgNg
Ngi phn bin: PGS.TS. Nguyn Xuân L
i phn bin: PGS.TS. Nguyn Xuân Li phn bin: PGS.TS. Nguyn Xuân L
i phn bin: PGS.TS. Nguyn Xuân Lý
ýý
ý