Skkn một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5 6 tuổi

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

MỤC LỤC
I. ĐẶT VẤN ĐỀ………………………………………………………….trang 2
II.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ………………………………………………trang 4
1. Nội dung lý luận……………………………………………………...trang 4
1.1 Cơ sở lý luận………………………………………………………...trang 4
1.2 Cơ sở thực tiễn………………………………………………………trang 4
1.3 Cơ sở pháp lý……………………………………………………….trang 5
2. Thực trạng vấn đề…………………………………………………….trang 5
2.1 Thuận lợi…………………………………………………………….trang 6
2.2 Khó khăn…………………………………………………………….trang 6
3. Các biện pháp……………………………………………………….. trang 8
3.1 Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch, lập lịch trình hoạt động ……….trang 8
3.2 Biện pháp 2: Tổ chức thực hiện lồng ghép trong các hoạt động ….trang12
3.3 Biện pháp 3: Công tác phối hợp với đồng nghiệp, với phụ huynh…. trang 32
4. Hiệu quả SKKN…………………………………………………….. trang34
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ………………………………………….. trang37
IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO…………………………………………. trang39

I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

Môi trường là nơi nuôi dưỡng con người cả về thể chất lẫn tinh thần. Đối
với con người thì “Mơi trường sống” là tổng hợp các điều kiện vật lý, hóa học,
kinh tế, xã hội bao quanh có ảnh hưởng tới sự sống, phát triển của từng cá nhân
và cộng đồng con người. Vấn đề môi trường sống của con người trên trái đất đã
và đang bị ô nhiễm là một vấn đề cấp bách đối với bất kì quốc gia nào. Những
hiện tượng biến đổi khí hậu dẫn đến những thảm hoạ thiên tai khủng khiếp. Việt

Nam là một trong mười nước trên thế giới chịu tác động lớn nhất của thiên tai và
biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó, thực trạng mơi trường nước ta hiện nay đang bị ô
nhiễm nặng nề, năng lượng tiêu thụ phổ biến trong các gia đình thuộc dạng năng
lượng khơng tái tạo có nguy cơ cạn kiệt. Nguyên nhân là do dân số tăng nhanh,
sự nghèo nàn, di dân, nhu cầu sử dụng năng lượng của con người gia tăng nhanh
chóng cùng với sự phát triển kinh tế xã hội đã ảnh hưởng mạnh tới môi trường.
Tình hình ơ nhiễm đất, nước, khơng khí, bụi, hóa chất ở các khu nhà máy, cơ sở
sản xuất ngày càng nhiều. Sự thiếu hiểu biết của con người là một trong những
nguyên nhân cơ bản gây nên sự ô nhiễm và suy thối mơi trường.

Việc giáo dục trẻ có những hiểu biết về mơi trường, có ý thức, thói quen
và hành động bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cần được quan tâm ngay
từ lứa tuổi mầm non. Lứa tuổi này trẻ rất thích tiếp xúc với thiên nhiên và cuộc
sống xung quanh, dễ hấp thụ và hình thành những nề nếp thói quen, những giá
trị tốt đẹp, tạo cơ sở ban đầu cho việc hình thành nhân cách sau này.

Giáo dục trẻ ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng là quá trình
hình thành và phát triển ở trẻ ý thức và những hiểu biết về mơi trường, giúp trẻ
có thái độ tích cực với mơi trường xung quanh, đồng thời bước đầu hình thành
những năng lực cần thiết để trẻ tham gia vào các hoạt động thực tế tìm hiểu và
giữ gìn mơi trường phù hợp với lứa tuổi.

Vì vậy, giáo dục bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng là một vấn đề
cấp bách có tính tồn cầu và là vấn đề mang tính xã hội sâu sắc cần được giáo
dục cho con người ngay từ thuở ấu thơ. Tuổi nhỏ cần: “ Hành động nhỏ nhưng ý
nghĩa lớn”, trẻ em là chủ nhân tương lai của đất nước nên rất cần có vốn tri thức
về mơi trường và hành động thân thiện với mơi trường để có được cuộc sống tốt
đẹp cho sau này.

“ Bảo vệ môi trường”, “ Cứu lấy Trái Đất” đang là những thông điệp

khẩn cấp cho tất cả mọi quốc gia trên tồn thế giới. Chính vì vậy, giáo dục bảo
vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng là yêu cầu cấp bách mang tính kinh tế, khoa
học và xã hội sâu sắc. Giáo dục bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cần

2/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

phải được tiến hành ngay từ tuổi ấu thơ nhằm hình thành cho trẻ tình cảm, thói
quen bảo vệ mơi trường. Để giáo dục cho trẻ bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng
lượng hiệu quả nhằm mục đích xây dựng nhà trường thân thiện, học sinh tích
cực tơi ln suy nghĩ tìm ra những biện pháp hình thức tổ chức để hướng dẫn trẻ
có những kiến thức sơ đẳng ban đầu về lợi ích của việc bảo việc bảo vệ mơi
trường, tiết kiệm năng lượng đối với cuộc sống con người. Từ đó hình thành cho
trẻ ý thức quan tâm đến chính mơi trường mà trẻ đang sống, giúp trẻ cảm nhận
được vẻ đẹp trong thiên nhiên, hơn nữa giúp cho trẻ có ý thức biết bảo vệ, hành
động vì mơi trường. Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề giáo dục trẻ ý
thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng hiệu quả cho trẻ trong trường
mầm non.

Chính vì vậy tơi xin mạnh dạn đề xuất:“ Một số biện pháp giáo dục ý
thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi.” với hy vọng
góp phần nhỏ bé ban đầu vào việc hình thành cho trẻ ý thức bảo vệ môi trường
và tiết kiệm năng lượng hiệu quả.

II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
3/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

1. Nội dung lý luận

1.1. Cơ sở lý luận

Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng trong lớp học
mầm non nhằm cung cấp cho trẻ có kiến thức, kỹ năng và thái độ tích cực về
mơi trường sống của trẻ. Giúp trẻ có ý thức tham gia các cơng việc vừa với sức
của mình như: giữ gìn lớp học sạch sẽ, chăm sóc vật ni, cây trồng, thu gom lá
rác thải ở sân trường, không khạc nhổ bừa bãi, không hái hoa, làm ồn, sắp xếp
đồ dùng, đồ chơi trong và ngoài lớp gọn gàng, ngăn nắp, biết tắt điện khi khơng
sử dụng, khóa vịi nước khơng để chảy tràn là những hành động giữ cho môi
trường lành mạnh, sạch đẹp, đảm bảo cân bằng sinh thái, ngăn chặn, khắc phục
hậu quả xấu do con người và thiên nhiên gây ra.

Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng nhằm thay đổi
nhận thức, thái độ, hành vi của trẻ để giúp trẻ đi từ tự phát đến tự giác thực hiện
các hành động bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng theo khoa học.

Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng là giáo dục trẻ
sống có văn hóa thân thiện đối với môi trường giúp cho môi trường luôn xanh –
sạch – đẹp.

1.2. Cơ sở thực tiễn

Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng là nhiệm vụ
quan trọng cần được quan tâm ngay từ bậc học mầm non.

Để thực hiện tốt nội dung này trước tiên đòi hỏi sự nhận thức đúng đắn
của người giáo viên. Phải xác định được giáo dục ý nghĩa bảo vệ môi trường và
tiết kiệm năng lượng cho trẻ mang nhiều ý nghĩa. Một mặt là bảo vệ trẻ em như

một bộ phận nhỏ nhoi, yếu ớt của môi trường trước sự xuống cấp của nó, mặt
khác lại phải coi trẻ em như một lực lượng cùng với người lớn đứng ra bảo vệ
môi trường, tiết kiệm năng lượng và lãnh sứ mạng đó trong tương lai.

Từ năm 2006, Bộ GD&ĐT đã triển khai nội dung giáo dục bảo vệ môi
trường vào trường mầm non. Những năm học trước chúng tôi cũng đã nghiên
cứu để đưa giáo dục bảo vệ môi trường vào các hoạt động của trẻ mầm non
nhưng chưa hiệu quả. Bản thân tôi đã trăn trở suy nghĩ tìm ra một số biện pháp
để giáo dục ý thức bảo vệ môi trường và ý thức sử dụng năng lượng tiết kiệm
hiệu quả.

4/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

Tổ chức hưởng ứng tuần lễ quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường
(29/4 - 6/5); ngày môi trường Thế giới (5/6); ngày vệ sinh yêu nước (2/7); ngày
Thế gới rửa tay với xà phòng (15/10) hang năm

Qua đó, Giáo dục ý thức bảo vệ mơi trường, tiết kiệm năng lượng trong
lớp học mầm non không chỉ là cung cấp những kiến thức mà còn giúp trẻ vận
dụng kiến thức, kỹ năng vào thực tiễn để biết cách sống tích cực với mơi trường
nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh về thể chất và trí tuệ.

Chính vì trẻ là thế hệ quyết định đến môi trường sau này nên tôi thấy việc
truyền đạt kiến thức và giáo dục bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng là
rất cần thiết.

1.3. Cơ sở pháp lý

Để triển khai và trực hiện tốt đề tài : “ Một số biện pháp giáo dục ý thức
bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5 -> 6 tuổi”, bản thân tôi đã
dựa trên các chỉ thị, kế hoạch từ Bộ, Sở GD&ĐT, Phòng GD & ĐT quận Hai Bà
Trưng trong công tác giáo dục này, cụ thể là:

Căn cứ chỉ thị 5909/CT – BGD&ĐT ngày 17/12/2013 của Bộ trưởng Bộ
GD&ĐT về công tác nước sạch, vệ sinh môi trường trường học.

Căn cứ vào công văn 2029/BGD&ĐT – KHCNMT của Bộ GD&ĐT về
việc hướng dẫn xây dựng kế hoạch bảo vệ môi trường năm 2016.

Căn cứ kế hoạch số 13/KH-PGD&ĐT ngày 1/3/2016 của Phòng GD&ĐT
quận Hai Bà Trưng về việc phòng chống dịch bệnh trong các cơ sở mầm non.

Căn cứ vào thực hiện nhiệm vụ kế hoạch năm học 2015-2016: 100% các
lớp thực hiện hiệu quả rèn kỹ năng sống, kỹ năng tự phục vụ, tổ chức các hoạt
động trải nghiệm cho trẻ.

Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng cho trẻ mầm
non là một nhiệm vụ quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển toàn
diện nhân cách trẻ. Dưới tác động của các hoạt động giáo dục giúp trẻ biết cách
sống tích cực với mơi trường, nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh về cơ thể
và trí tuệ của trẻ.

1.4. Mục đích nghiên cứu

Việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường và sử dụng tiết kiệm nguồn năng lượng
không chỉ cho hôm nay mà cho cả ngày mai. Nhằm xây dựng một môi trường “
xanh, sạch, đẹp” và một xã hội trong lành, hình thành cho trẻ kỹ năng biết

5/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

giữ vệ sinh và sử dụng tiết kiệm nguồn năng lượng khơng những ở gia đình mà
cịn ở mọi nơi, có hành động đúng đắn góp phần bảo vệ mơi trường, bảo vệ tài
nguyên hình thành cho trẻ thái độ thiện cảm bảo vệ mơi trường, đồng thời có
phản ứng đối với các hành vi xấu
1.5. Nhiệm vụ nghiên cứu
Tìm hiểu thực trạng vấn đề hiểu biết, vấn đề bảo vệ mơi trường, ý thức tiết
kiệm nguồn năng lượng của trẻ
Tìm biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, bảo vệ tài nguyên năng lượng
và vấn đề sử dụng năng lượng cho trẻ
1.6. Đối tượng nghiên cứu
50 trẻ mẫu giáo lớn 5 - 6 tuổi
1.7. Phương pháp nghiên cứu
Quan sát, đàm thoại, thí nghiệm, trải nghiệm, trị chơi, tham quan, đánh giá nêu
gương……………
2. Thực trạng vấn đề

Thực tiễn hiện nay cho thấy nhận thức của trẻ mầm non về bảo vệ môi
trường và sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả chưa được đầy đủ. Rất nhiều
trẻ mẫu giáo chỉ biết đơn giản bảo vệ môi trường là vứt rác đúng nơi quy định,
sử dụng tiết kiệm năng lượng là tắt bớt đèn…..nhưng trên thực tế bảo vệ môi
trường và tiết kiệm năng lượng là gì? Nó có ích như thế nào với con người thì
trẻ chưa hiểu. Và điều quan trọng nhất là bước đầu hình thành cho trẻ ý thức bảo
vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng hiệu quả ngay từ bé.
2.1. Thuận lợi:

- Được sự quan tâm tạo điều kiện về cơ sở vật chất của ban giám hiệu nhà

trường.

- Nhà trường có mơi trường khang trang xanh- sạch - đẹp, cơ sở vật chất
trang thiết bị , phương tiện hiện đại đáp ứng yêu cầu giáo dục mầm non trong
giai đoạn hiện nay.

- Ban giám hiệu và tập thể giáo viên rất quan tâm đến môi trường xanh –
sạch.

6/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

- Ban giám hiệu thường xuyên chỉ đạo sao sát về chuyên môn dự giờ thăm
lớp và hướng dẫn nội dung giáo dục bảo vệ môi trường và sử dụng năng lượng
tiết kiệm hiệu quả

- Hai giáo viên được đào tạo chính quy và đã trải qua 20 năm công tác với
nhiều kinh nghiệm thực tế, nhiệt tình, tận tụy, tâm huyết với nghề, u thương
trẻ, có tinh thần trách nhiệm trong mọi cơng việc. Tích cực tham gia học tập,
nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ và năng lực sư phạm cho bản thân.

- Phụ huynh học sinh của lớp luôn quan tâm , chăm lo đến việc học tập
của các con, tích cực tham gia vào các hoạt động của lớp.

2.2. Khó khăn

Qua các năm thực hiện lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường và tiết kiệm
năng lượng vào các hoạt động, thực sự tôi đã chú trọng nhiều đến việc dạy cho
trẻ làm sao để trẻ có ý thức giữ gìn mơi trường trong và ngồi lớp ln sạch sẽ,

dạy trẻ ý thức sử dụng năng lượng tiết kiệm song cịn có nhiều hạn chế.

a. Về cơ sở vật chất

- Diện tích sân trường , phòng học chật hẹp.

- Trường nằm trên mặt phố có nhiều khói bụi, tiếng ồn…

- Thiếu sân chơi, hạn chế việc tổ chức hoạt động ngoài trời, hoạt động trải
nghiệm cho trẻ.

b. Về phía trẻ

- Lớp đông học sinh 50 trẻ

- Trẻ cần có ý thức hơn trong việc bảo vệ môi trường. Trẻ chưa được thực
hiện thường xuyên để có ý thức bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng.

- Nề nếp, thói quen gọn gàng, ngăn nắp, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi
trường sạch sẽ của trẻ chưa có hiệu quả.

- Ý thức tạo cảnh quan môi trường lớp học của trẻ chưa cao, và tôi đã điều
tra thực trạng tổng hợp trong bảng sau:

KẾT QUẢ KHẢO SÁT ĐẦU NĂM: 50 TRẺ

Nội dung Tốt Khá Trung bình
23 = 46%
Trẻ có ý thức bảo vệ mơi 12 = 24% 15 = 30%

7/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

trường

Trẻ có ý thức sử dụng 9 = 18% 11= 22% 30 = 60%
năng lượng tiết kiệm

Thái độ của trẻ không 15 = 30% 22 = 44% 13 = 26%
đồng tình với những
người khơng biết bảo vệ
mơi trường và tiết kiệm
năng lượng

c. Về phía giáo viên

- Khi tổ chức các hoạt động mang nội dung giáo dục bảo vệ môi trường,
tiết kiệm năng lượng chưa thực tế. Tranh ảnh tuyên truyền chưa hấp dẫn, cuốn
hút trẻ, phương pháp lồng ghép chưa linh hoạt, sáng tạo vì thế kết quả trên trẻ
chưa cao, trẻ chưa thực sự có ý thức bảo vệ mơi trường và tiết kiệm năng lượng
hiệu quả

- Hầu hết việc giáo dục bảo vệ môi trường và sử dụng năng lượng tiết
kiệm chỉ bằng lời nói chưa có tranh ảnh phản ánh những việc làm tốt và những
việc làm chưa tốt của con người với môi trường

- Các bài tập xử lý môi trường, ao hồ, cây xanh, sinh hoạt hàng ngày, cách
sử dụng năng lượng thế nào cho tiết kiệm cho trẻ là chưa có.

- Trước khi thực hiện đề tài thì tơi đã có những hoạt động hướng trẻ vào
việc có ý thức bảo vệ mơi trường và tiết kiệm năng lượng nhưng tôi thấy trẻ
chưa biết suy nghĩ, quan tâm đến việc bảo vệ môi trường trong cuộc sống hàng
ngày của trẻ, điều gì sẽ xảy ra nếu tất cả chúng ta đều khơng có ý thức giữ gìn và
bảo vệ mơi trường và khơng có ý thức sử dụng năng lượng tiết kiệm?

Từ những kết quả trên, tôi luôn băn khoăn, suy nghĩ tìm nhiều biện pháp
để nội dung: “ Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng cho
trẻ 5 –> 6 tuổi” đạt hiệu quả hơn, từ đó nâng cao ý thức giúp trẻ bảo vệ môi
trường được tốt hơn.

3. Các biện pháp

8/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

Những mối lo ngại về môi trường ô nhiễm và nguồn tài nguyên năng
lượng phương tiện thơng tin đại chúng. Nhưng việc hình thành ý thức bảo vệ
môi trường và sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả không phải là việc làm
ngày một ngày hai và hơn nữa phải được bắt đầu từ rất sớm – ngay từ khi trẻ
mới tiếp xúc với môi trường và năng lượng, bắt đầu hiểu biết các mối quan hệ
tác động qua lại xảy ra xung quanh giữa những thói quen hành vi của con người
với cuộc sống của chính chúng ta.

Được sự chỉ đạo về chuyên môn của ban giám hiệu nhà trường, nhận
nhiệm vụ xây dựng lớp điểm toàn diện, ngay từ khi bắt tay vào thực hiện tôi đã
nghiên cứu kỹ những nội dung của giáo dục ý thức bảo vệ môi trường và sử
dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả cho trẻ 5-6 tuổi và áp dụng vào thực tiễn.

Xuất phát từ yêu cầu thực tế tôi đã mạnh dạn đưa ra một số biện pháp
lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ mổi trường, tiết kiệm năng lượng vào chế
độ sinh hoạt hàng ngày của trẻ 5-6 tuổi như sau:

Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch, lập lịch trình hoạt động đưa nội dung giáo
dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng vào các hoạt động

Biện pháp 2: Tổ chức thực hiện lồng ghép nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi
trường, tiết kiệm năng lượng trong các hoạt động của trẻ ở trường

Biện pháp 3: Công tác phối hợp với đồng nghiệp, với phụ huynh cùng thực hiện
nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng.

3.1. BIỆN PHÁP 1: Xây dựng kế hoạch, lập trình hoạt động đưa nội dung
giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng vào các hoạt động.

a.Tự học hỏi bồi dưỡng để nâng cao hiểu biết

Để thực hiện nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng
lượng cho trẻ đạt kết quả cao thì trước hết người giáo viên cần có những kiến
thức nhất định về mơi trường, về năng lượng. Vì vậy tơi tìm đọc các tài liệu,
sách báo trên mạng Internet để nâng cao hiểu biết. Để có phương pháp giáo dục
hiệu quả tơi tìm trong thư viện nhà trường các tài liệu hướng dẫn tổ chức thực
hiện giáo dục bảo vệ môi trường và sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả trong
trường mầm non, tham gia dự các buổi kiến tập do trường, quận tổ chức. Và đặc
biệt là sự gương mẫu quan tâm có ý thức trong bảo vệ môi trường và tiết kiệm
năng lượng của giáo viên có vai trị quan trọng để giúp trẻ hình thành thái độ và
ý thức tiết kiệm trong cuộc sống. Với những việc làm trên giúp tôi thực hiện nội
dung giáo dục bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng đạt hiệu quả hiệu quả.

9/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

b. Xây dựng kế hoạch vào các hoạt động

Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng là một quá
trình được tổ chức thường xuyên suốt cả quá trình hoạt động của trẻ. Tất cả các
hoạt động của trẻ đều được cô giáo cung cấp kiến thức, kĩ năng, hành vi, thái độ
về bảo vệ môi trường và sử dụng năng tiết kiệm hiệu quả. Chính vì vậy , khi
xây dựng kế hoạch, tôi lựa chọn nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường và
tiết kiệm năng lượng phù hợp với điều kiện , cuộc sống, lứa tuổi của trẻ. Theo
chương trình giáo dục mầm non mới trẻ được học theo các chủ đề cụ thể. Chính
vì vậy mà khơng phải bất cứ chủ đề nào, bất cứ môn học nào cũng có thể xây
dựng các nội dung giáo dục bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng hiệu quả
mà địi hỏi giáo viên phải có sự đầu tư, phải thực sự khéo léo và lồng ghép sao
cho trẻ vừa cảm thấy nhẹ nhàng, vừa hấp dẫn và không bị lạc chủ đề.

Căn cứ vào mục tiêu cần đạt của lứa tuổi mẫu giáo lớn 5-6 tuổi, dựa vào
mục tiêu giáo dục trẻ mẫu giáo bảo vệ môi trường trong trường mầm non và
bám sát theo 120 chỉ số cần đạt về lứa tuổi mà tôi đã xây dựng nội dung giáo
dục hợp lý vào hoạt động học, cụ thể như sau:

Chủ Đề Nội Dung Kế Hoạch

1.Trường 1. Biết vệ sinh trường lớp, bỏ rác - HĐ KPXH “ Một ngày
Mầm Non đúng nơi quy định, cất đồ chơi gọn của bé”
gàng
- HĐ tạo hình: Cắt dán đồ
2. Biết giữ cho khung cảnh của chơi ngoài trời

trường, lớp được xanh – sạch –
đẹp

2. Bé và gia 1. Giữ gìn quần áo, thân thể sạch - HĐ học KPXH ” Cơ thể
đình sẽ. Biết đi vệ sinh đúng chỗ, bé cần gì để lớn”, “ Một số
đồ dùng trong gia đình”
2. Biết ích lợi và cách sử dụng tiết
kiệm của đồ dùng sử dụng điện - HĐ Tạo hình: Vẽ ngơi
trong gia đình, biết tiết nước trong nhà của bé
sinh hoạt gia đình

3. Nghề 1. Dạy trẻ biết thêm về những - HĐKP:” Một số nghề
10/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

nghiệp nghề bảo vệ môi trường trong xã phổ biến trong xã hội ”
hội: nghề trông rừng, kiểm lâm,
chăm sóc vườn thú, chăm sóc - HĐ LQVH: Thơ: “ Bé
công viên, công nhân vệ sinh làm bao nhiêu nghề”
đường phố
- HĐ GDÂN: Hát Ba em
là công nhân lái xe

4. Giao thông 1. Dạy trẻ lợi ích của nhiên liệu và - HĐKP: “ Các phương
sử dụng nhiên liệu tiết kiệm tiện giao thông đường bộ,
5. Nước và đường thủy, đường hàng
hiện tượng tự 2. Trẻ biết về các chât thải của các không”; “ Một số luật lệ
PTGT: thải khói vào khơng khí, giao thông:
nhiên tiếng ồn của động cơ

- HĐKP ” Các nguồn
2. Dạy trẻ chơi đúng chỗ không nước”; “ Các hiện tượng
làm cản trở giao thông, khuyến tự nhiên”
khích đi bộ và sử dụng phương - HĐ LQVH: “ Giọt nước
tiện giao thông công cộng tí xíu”

1.Dạy trẻ biết lợi ích của nước và
cách bảo vệ nguồn nước không bị
ô nhiễm

2. Dạy trẻ biết về các hiện tượng
tự nhiên và lợi ích, tác hại của các
hiện tượng đó.

6. Tết và mùa 1. Dạy trẻ biết bảo vệ giũ gìn vệ - HĐKP: Gia đình bé
xuân sinh môi trường trong những ngày chuẩn bị đón tết
tết.
- HĐKP: Tìm hiểu về mùa
Giáo dục trẻ hưởng ứng ngày Tết xuân
trồng cây

7. Thế giới 1. Trẻ biết tác dụng của cây xanh - HĐKPTN “ Sự phát triển
Thực vật với mơi trường. Q trình phát của cây”
triển của cây. Trẻ có thái độ gần
gũi với thiên nhiên, tích cực tham - HĐ tạo hình: Xé dán
gia trồng cây, chăm sóc cây, vườn cây ăn quả
không hái hoa, bẻ cành.
- HĐ GDÂN: dạy hát “
Em yêu cây xanh”

11/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

8. Thế giới 1. Dạy trẻ có thái độ yêu quý, - HĐ tạo hình: Nặn con
Động vật chăm sóc vật ni vịt, vẽ con gà trống, vẽ xé
dán trang trí chim cơng
9. Việt Nam – 2. Dạy trẻ nhận biết hành động
Trường tiểu đúng sai về bảo vệ động vật quý - HĐ GDÂN: Bài hát : Đố
hiếm và bảo vệ môi trường sống bạn, chú voi con
học của động vật quý hiếm
- HĐKP: “trò chuyện về
1. Dạy trẻ có ý thức giữ gìn vệ thủ đơ Hà nội”; “ Trị
sinh và bảo vệ những phong cảnh chuyện về trường tiểu
địa danh nổi tiếng của quê hương học”
Việt Nam.

Ngoài ra với các hoạt động khác như hoạt động góc và các hoạt động
trong ngày của trẻ mang tính tích hợp cao trong giáo dục trẻ, đáp ứng được nhu
cầu của trẻ đồng thời tích hợp nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết
kiệm năng lượng cho trẻ rất có ý nghĩa.

- Góc học tập: sưu tầm, nghiên cứu làm các bài tập cá nhân , làm sách …

- Góc phân vai: cơ sưu tầm hoặc sáng tác, các trò chơi bé tập làm nội trợ, bác sĩ
thú y, các nghề mơi trường

- Góc nghệ thuật, tạo hình: trẻ vẽ , nặn các đề tài bảo vệ môi trường, sử dụng
nguyên vật liệu phế thải làm các đồ chơi

- Góc xây dựng: xây dựng an tồn và đảm bảo khơng ơ nhiễm mơi trường xung
quanh, sử dụng tiết kiệm các nguyên vật liệu.

- Góc thiên nhiên: làm các thí nghiệm với nước, gieo hạt, trồng cây, chăm sóc
cây

- Góc văn học: sưu tầm các câu chuyện có nội dung bảo vệ mơi trường và tiết
kiệm năng lượng, cho trẻ đóng các vở kịch có nội dung liên quan đến nội dung
bảo vệ môi trường.

- Trẻ được thực hành các kĩ năng bảo vệ sinh các nhân, vệ sinh trường lớp, trực
nhật lao động sân trường, trải nghiệm vào các hoạt động ngoài trời, dạo chơi,
thăm quan dã ngoại…

* Hiệu quả:

12/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

Khi xây dựng kế hoạch, lập lịch trình hoạt động đưa nội dung giáo dục ý
thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng vào các hoạt động tôi thấy cụ thể
hơn những cơng việc mình định tổ chức cho trẻ. Giáo viên trong lớp có sự phân
cơng, bàn bạc nên ln chủ động, sáng tạo hồn thành kế hoạch theo đúng khả
năng của mình.

Phụ huynh nắm được kế hoạch hoạt động của lớp luôn hỗ trợ, ủng hộ kịp
thời.

3.2. Biện pháp 2: Tổ chức thực hiện lồng ghép nội dung giáo dục ý thức bảo

vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng trong các hoạt động của trẻ ở trường.

Thông qua các hoạt động của trẻ hàng ngày, giúp trẻ được quan sát, được
thực hiện một số kỹ năng vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, được hoạt động
thực tiễn, xử lý tình huống nhằm làm phong phú vốn kinh nghiệm của trẻ, giúp
trẻ tiếp nhận những thông tin về môi trường và những hiểu biết ban đầu về môi
trường sống của con người. Từ đó có những kiến thức đơn giản về cơ thể, cách
giữ gìn chăm sóc sức khỏe bản thân. Qua đó hình thành cho trẻ thói quen sống
gọn gàng, ngăn nắp, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường sạch sẽ bằng những
công việc vừa với sức của mình. Các hoạt động giáo dục bảo vệ môi trường,tiết
kiệm năng lượng dù là trực tiếp hay gián tiếp nhưng vẫn thu hút trẻ quan sát
những vấn đề gần gũi đối với đời sống. Trẻ tự quan sát và lĩnh hội các tri thức
một cách tự nhiên

a. Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng vào hoạt
động học

Chúng ta đều biết mỗi mơn học đều có mục đích - u cầu riêng, để giáo
dục ý thức bảo vệ môi trường , tiết kiệm năng lượng cho trẻ đạt hiệu quả đòi hỏi
người giáo viên phải luôn chú ý đưa nội dung giáo dục trẻ ý thức bảo vệ môi
trường, tiết kiệm năng lượng một cách phù hợp, khéo léo để từ đó giúp trẻ tiếp
thu kiến thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng nhẹ nhàng mà khơng hề
gị ép với trẻ.

* Chủ đề Trường mầm non

 Hoạt động khám phá: Một ngày của bé .Tôi dạy trẻ:

+ Trường lớp xanh – sạch – đẹp

+ Lợi ích của mơi trường xanh - sạch - đẹp

+ Lợi ích của điện nước trong lớp học

13/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

+ Cách giữ gìn vệ sinh lớp sạch sẽ và sử dụng năng lượng tiết kiệm ở lớp học

 Hoạt động tạo hình:

Đề tài: Cắt dán đồ chơi ngoài trời

+ Giáo dục trẻ vứt rác đúng nơi quy định, không khạc nhổ bừa bãi ở sân trường

+ Giữ gìn và bảo vệ đồ dùng đồ chơi trong trường mầm non

+ Biết tiết kiệm giấy rác cho các hoạt động khác cần dùng đến.

* Chủ đề Bé và gia đình

 Hoạt động khám phá:

 Với đề tài: Cơ thể bé cần gì để lớn

+ Giữ gìn quần áo thân thể sạch sẽ.

+ Biết đi vệ sinh đúng chỗ ở những nơi công cộng.

+ Trẻ biết nhu cầu của bản thân: nước rất cần thiết cho cơ thể, điện có từ rất lâu

+ Trẻ có một số hành vi tiết kiệm điện nước. Biết phân biệt đúng sai khi sử
dụng điện nước qua các bài tập, trò chơi.

+ Biết dùng cốc hứng nước đánh răng rửa mặt để tiết kiệm nước

 Với đề tài : Một số đồ dùng trong gia đình

- Tên gọi của các đồ dùng sử dụng điện:

+ Nhận biết các đồ dùng sử dụng điện trong gia đình

+ Đồ dùng để thắp sáng: bóng đèn tp, đèn trịn, đèn chùm, đèn bàn.

+ Đồ dùng để nghe, nhìn: tivi, đài, đầu đĩa, máy vi tính, đàn……

+ Đồ dùng phục vụ ăn uống: Tủ lạnh, lị vi sóng, bếp điện, ấm đun nước, nồi
cơm điện…..

+ Đồ dùng phục vụ sinh hoạt: Máy giặt, bình nóng lạnh, quạt, máy điều hịa
khơng khí……

- Lợi ích của điện trong gia đình:

+ Giúp cho đèn sáng để cung cấp ánh sáng

+ Giúp quạt, máy điều hòa chạy để tạo mát và làm ấm khơng khí.

+ Giúp cho tivi, đài, đàn….hoạt động được.

14/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

+ Giúp tủ lạnh hoạt động để làm đá và giữ thức ăn, hoa quả không bị ôi thiu
+ Giúp nồi cơm điện, ấm đun nước nấu chín cơm, đun sôi nước
- Cách sử dụng năng lượng tiết kiệm ở nhà.
+ Cho trẻ tham gia thảo luận về trách nhiệm chủ trẻ trong việc sử dụng năng
lượng tiết kiệm hiệu quả
+ Không mở cửa sổ, mở cửa ra vào khi bật điều hóa, máy sưởi
+ Không mở tủ lạnh lâu
+ Nên sử dụng bình nước nóng từ năng lượng mặt trời.
+ Hướng dẫn trẻ biết tiết kiệm điện như: Tắt bóng đèn, tắt ti vi, vi tính, hạn chế
mở tủ lạnh khi khơng cần thiết.
+ Trị chuyện về hóa đơn thu tiền điện, nước hàng tháng của gia đình => so
sánh việc tiêu thụ điện nước trong gia đình

Trẻ tham gia HĐKP “Đồ dùng sử dụng điện”
 Hoạt động tạo hình: Vẽ ngơi nhà của bé.

Cơ trị chuyện với trẻ về ngơi nhà:

15/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

+ Vì sao những ngơi nhà có nhiều cửa sổ? ( Để tận dụng được ánh sáng tự
nhiên và gió trời, tiết kiệm điện)

+ Làm thế nào để ngôi nhà luôn mát mẻ mà hạn chế được sử dụng điện?

( Trồng nhiều cây quanh nhà đẻ giảm nhệt độ ánh sáng mặt trời giúp hạn chế sử
dụng điện)

+ Cô gợi ý trẻ vẽ bức tranh về ngơi nhà có nhiều cửa sổ và cây xanh.

+ Cho trẻ sử dụng thêm các nguyên vật liệu khác như : Lá cây, cành khô …để
trang trí thêm cho bức tranh.

* Chủ đề Nghề nghiệp

 Hoạt động khám phá:

Một số nghề phổ biến trong xã hội, tơi cho trẻ xem băng hình về các nghề bảo
vệ môi trường trong xã hội như: nghề công nhân vệ sinh môi trường, công nhân
nhà máy điện, công nhân nhà máy thủy điện, công nhân nhà máy lọc dầu, công
nhân dệt may, công nhân vệ sinh môi trường... Trẻ được biết thêm nhờ có những
người cơng nhân đó mà những con đường được sạch hơn,cây cối trên các con
đường được xanh tốt hơn và cũng nhờ có các bác các cơ đã sản xuất được ra các
nguồn năng lượng cho cuộc sống như điện, nước, xăng, dầu và trẻ cũng biết
được tác hại của những nguyên liệu đó ảnh hưởng tới sức khỏe của các cô các
bác như thế nào. Từ đó giáo dục trẻ biết yêu quý, trân trọng các nghề trong xã
hội, biết sử dụng tiết kiệm hơn những nguồn năng lượng mà các bác làm ra.

 Hoạt động làm quen văn học:

Bài thơ “ Bé làm bao nhiêu nghề” trẻ biết được một số nghề trong xã hội khai
thác và sản xuất ra nhiên liệu cho cuộc sống. Tôi giáo dục trẻ hiểu thêm để làm
thế nào khai thác được nhiều than mà không để cạn kiệt nguồn tài nguyên

khống sản đó, bé làm thợ nề thì phải làm như thế nào để tiết kiệm được nguyên
vật liệu cát, xi măng mà không ảnh hưởng tới môi trường.

 Hoạt động GDÂN:

Dạy hát bài “ Ba em làm công nhân lái xe” trẻ biết được xăng dầu có ích gì cho
xe ơ tơ? Tác hại của khói bụi ơ tơ đến mơi trường. Qua đó dạy trẻ kĩ năng phịng
tránh khi ra đường phải đeo khẩu trang.

* Chủ đề Giao thông

 Hoạt động khám phá: “ các phương tiện giao thông”, tôi dạy trẻ:

16/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

- Biết lợi ích của nhiên liệu: xăng, dầu, ga,……

+ Trẻ biết các phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu, đồ dùng sử dụng xăng,
dầu: xe máy, ô tô, tàu hỏa, máy bay…..

+ Trẻ biết các phương tiện giao thơng cần có nhiên liệu mới hoạt động được

- Sử dụng nhiên liệu tiết kiệm để bảo vệ môi trường, giới thiệu cho trẻ cách sử
dụng xăng dầu tiết kiệm: tăng cường đi xe đap, đi bộ, đi các phương tiện giao
thông công cộng như xe buýt thay cho việc đi xe máy, ô tô

* Chủ đề Nước và hiện tượng tự nhiên

 Hoạt động GDÂN:

Bài dạy hát “ Giọt mưa và em bé”, nghe hát “ Mưa rơi”, giáo duc trẻ biết ích lợi
của mưa làm cho cây cối tốt tươi, còn giúp vạn vật xung quanh khoan khoái.
Mưa đem lại nguồn nước phục vụ cho vật nuôi, cây trồng, phục vụ cho đời sống
con người. Qua đó tơi giáo dục trẻ nguồn nước do thiên nhiên ban tặng sẽ bị cạn
kiệt khi chúng ta sử dụng bừa bãi, khơng tiết kiệm thì trong tương lai khơng xa
cây cối và vạn vật chúng ta không có để sử dụng nữa: Cây sẽ héo khơ, người và
vật sẽ bị chết khát. Từ đó tôi dẫn dắt giáo dục trẻ dùng nước phải biết tiết kiệm,
khóa vịi nước khi khơng sử dụng.

 Hoạt động khám phá:

 Với đề tài: - Quan sát các nguồn nước

- Chơi, thử nghiệm với nước để cảm nhận một vài đặc điểm, tính chất của nước.

- Phân loại hành động bé nên làm và bé không nên làm với nguồn nước.

- Trò chuyện, thảo luận về lợi ích của nước đối với đời sống, con người,
loài vật, cây cỏ.

- Thảo luận về các nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước

- Lợi ích của năng lượng sức nước:

+ Sử dụng nước để quay những cối giã gạo và cắt gỗ trên miền núi

+ Sử dụng nước để tạo ra điện

- Sử dụng nước thế nào là tiết kiệm?

+ Tắt vịi nước khi khơng dùng

+ Nên tắm vòi hoa sen thay cho tắm bồn

17/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

+ Chỉ rửa bát, giặt quần áo khi máy đầy

 Với đề tài : Tìm hiểu các hiện tượng tự nhiên, tơi dạy trẻ biết được

các nguồn năng lượng sạch:

- Gió : + Lợi ích của gió giúp cho thuyền chạy trên nước, sức gió vào các tuabin
khổng lồ tạo ra điện. Cho trẻ nhận biết gió qua các sự vật xung quanh.

+ Tác hại: Gió mạnh làm đường phố bụi, có hại cho sức khỏe, gió mạnh
thành bão có thể đổ nhà, cây cối , các cơng trình xây dựng, giao thơng đi lại khó
khăn

- Nắng và mặt trời:

+ Lợi ích: có thể tạo ra điện, để sưởi ấm làm cho cây cối phát triển, sử dụng
năng lượng mặt trời làm khô quần áo thay cho việc sấy khô hoặc ủi bàn là

+ Tác hại : nắng gay gắt con người khó chịu, cháy da, cây cối bị héo, trẻ em
mắc một số bạnh nguy hiểm sốt cao, viêm não, dễ bị cảm nắng

- Mưa: + Lợi ích : làm cho cây tươi tốt, tạo nước sinh hoạt và nước để sản xuất

+ Tác hại: mưa lâu ngày làm đường phố bẩn, ẩm mốc đồ dùng, Mưa to
tắc nghẽn giao thông. Mưa to gió mạnh , gió giật tạo thành bão lũ

Giáo dục trẻ biết các thiên tai đó thường xảy ra vào mùa hè và cũng do
con người chặt phá rừng, đào, nạo vét trái phép, ô nhiễm môi trường… gây nguy
cơ bão lũ và sạt lở đất. Để từ đó dạy trẻ ý thức bảo vệ môi trường và tận dụng,
tiết kiệm những nguồn năng lượng đó vào sinh hoạt cuộc sống. trồng cây để
chống bão, trồng nhiều cây xanh lấy bóng mát…

 Hoạt động LQVH:

Chuyện “ Giọt nước tí xíu” sau khi nghe chuyện , tơi cho trẻ xem clip vịng tuần
hoàn của nước giúp trẻ hiểu thêm ý nghĩa của nguồn nước sạch do thiên nhiên
tạo ra

18/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

Trẻ tìm hiểu về vịng tuần hồn của nước
* Chủ đề Tết và mùa xuân
 Hoạt động khám phá:

Với đề tài : “Tìm hiểu mùa xuân”. “ Gia đình chuẩn bị đón tết”
- Cho trẻ xem băng hình, tranh ảnh tìm hiểu về thời tiết mùa xn, khơng khí
ngày tết, các phong tục, lễ hội có trong ngày tết. Tết cũng rất dễ bị ô nhiễm do
nhiều người đi lại, thăm hỏi, tham quan, rác thải nhiều hơn, thức ăn thực phẩm

đa dạng nhiều chủng loại. Đình chùa đơng người, tục hái lộc bẻ cành non…
- Giáo dục trẻ ý thức bảo vệ , giữ gìn vệ sinh mơi trường như: không vứt rác
bừa bãi, không hái hoa bẻ cành.
- Cho trẻ hưởng ứng ngày tết trồng cây
* Chủ đề Thế giới thực vật
 Hoạt động khám phá: “ Sự phát triển của cây”
Trẻ biết được ích lợi của cây xanh với môi trường , cây làm cảnh , cho bóng
mát, cây cối làm giảm tiếng ồn, giảm bụi, giảm chất độc hại, tạo khơng khí trong
lành trong mơi trường, để từ đó trẻ biết chăm sóc, bảo vệ cho cây. Biết cùng các
bạn và bố mẹ trồng thêm nhiều cây xanh cho trường và lớp được xanh – sạch –
đẹp

19/46

Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng cho trẻ 5-6 tuổi

- Để chuẩn bị cho tiết học này tôi tổ chức cho trẻ được quan sát, làm thí nghiệm,
thực nghiệm đơn giản như: Gieo hạt, Cây cần gì để lớn lên ( Nước, khơng khí,
ánh sáng….), trẻ hiểu sự cần thiết của nước, khơng khí, ánh sáng đối với con
người và cây cối.

Trẻ làm thí nghiệm gieo hạt

Trẻ tìm hiểu về quá trình phát triển của cây
20/46