Rèn kĩ năng đọc gd học vần lớp 1 bản 2

UBND HUYỆN QUỐC OAI
TRƯỜNG TIỂU HỌC THỊ TRẤN QUỐC OAI B

SÁNG KIẾN
Tên sáng kiến: “Biện pháp rèn kỹ năng đọc trong giai đoạn học vần lớp Một ”
Họ và tên giáo viên: Nguyễn Thị Hoàn
Giáo viên lớp 1
Trường tiểu học Thị Trấn Quốc Oai B

1. Lý do hình thành biện pháp:
Trong trường Tiểu học, mơn Tiếng Việt vơ cùng quan trọng hình thành cho các

em bốn kĩ năng nghe – nói – đọc – viết , trong đó kỹ năng đọc rất quan trọng, đọc tốt
các em mới nghe viết tốt, trả lời được câu hỏi theo nội dung bài và học tốt được các
môn học khác.

Đầu năm học 2022 – 2023 tôi được phân công giảng dạy lớp 1, sau một thời gian
giảng dạy, tôi nhận thấy một số tồn tại ở các em như sau:

Một số em ở miền nam chuyển ra học, tiếng vùng miền khác nhau, một số tiếng
không đọc theo miền bắc, phát âm chưa rõ tiếng thay đổi một số dấu thanh ( chẳng hạn sẽ
đọc là sẹ) em Trường An.

Bố mẹ một số em đi làm cả tuần mới về một lần, hoặc sáng đi tối mới về đến
nhà, khi về đến nhà thì các em đã ngủ, các em thường ở với ông bà, người thân nên
các em thiếu sự quan tâm của phụ huynh ( em Trường An, Đăng Anh, Hà Phương,
Mai Trang, Khoa ).

Một số em nghe kém do mất tập chung khi học đẫn đến đọc sai. ( em Khánh,
Trường An, Hiếu)

Các em thay đổi môi trường học tập nên chưa có thói quen nề nếp học tập và
sinh hoạt ở mơi trường tiểu học. Vì vậy mà các em học tập còn lười nhác, chưa tự giác

2

Việc học ở nhà của các em mới vào lớp 1 là vô cùng khó khăn. Do các em cịn

rất nhỏ. Một số phụ huynh dạy cho trẻ biết đọc, biết viết và đếm số trước khi vào lớp

1, khiến các em chủ quan và nhàm chán trong học tập.

Trước tiên tôi đã tiến hành khảo sát các em để tìm ra các biện pháp phù hợp, kết

quả khảo sát như sau:

Tổng số học sinh 31 học sinh
Nhận biết được tất cả các chữ cái 12
Nhận biết được một số chữ cái 13
Không nhận biết được chữ cái nào 6

2.Nội dung sáng kiến:
* Biện pháp 1: Giao nhiệm vụ cho lớp trưởng:

Ngày đầu tiên trước khi đến trường nhận lớp, tơi tạo nhóm zalo phụ huynh, tơi
cho các em tự thực hiện đoạn video ngắn giới thiệu về tên tuổi cũng như sở thích của
mình, năng khiếu của bản thân, sau đó gửi qua nhóm zalo lớp để làm quen nhau và
nắm bắt tình hình của lớp. Ngày hôm sau đến lớp tôi làm nếp và nêu nội quy của lớp,
tổ chức bình bầu ban cán sự lớp – lớp trưởng do các em đề cử giới thiệu, sau đó biểu
quyết thống nhất. Mỗi ngày lớp trưởng sẽ điểm danh các bạn vắng mặt và báo với giáo
viên, thực hiện quản trò tổ chức cho các bạn chơi trò chơi học tập ở lớp vào 15 phút

đầu giờ.

3

Bình bầu ban cán sự lớp – lớp trưởng

4

Lớp trưởng tổ chức cho các bạn chơi trị chơi
Tơi hướng dẫn lớp trưởng biết cách quản lí lớp khi giáo viên đi vắng và thực hiện
việc truy bài đầu giờ, nhắc nhở các học sinh khác tự ôn bài... Hàng ngày tôi đi sớm
hơn 10 phút trước giờ truy bài, bật máy chiếu, phân công cho ban cán sự lớp kiểm tra
bạn, nếu em nào chưa hoàn thành giáo viên sẽ tiếp tục kèm cặp.

5

Lớp trưởng tổ chức cho ác bạn ôn bài
* Biện pháp 2: Hướng dẫn học sinh nắm chắc các nét cơ bản, thuộc chữ cái:
Ngay sau những buổi đầu hướng dẫn nề nếp, nội quy lớp học cũng như hướng
dẫn xong cách cầm bút, cách sử dụng vở, cách xác định đường kẻ, dịng kẻ, tơi bắt
đầu cho học sinh học các nét chữ cơ bản. Tôi giới thiệu tên, cấu tạo nét, cho học sinh
xem video cách viết, sau đó tơi hướng dẫn các em thực hành viết từng nét cơ bản.
Khi học sinh viết xong tôi kiểm tra và sửa chữa các lỗi ( nếu có ).
Tơi cũng thực hiện quy trình tương tự như quy trình dạy phần nét cơ bản cho
phần học chữ cái. Chuyển sang phần học vần tôi hướng dẫn học sinh cách phân tích,
so sánh vần, cách nhận biết âm chính và âm cuối, hướng dẫn đọc ghép mơ hình tiếng

6

chứa vần, đọc trơn từ khóa. Tơi phát cho mỗi em một bảng âm vần để các em học

thuộc ở lớp cũng như ở nhà.

Bảng âm vần cho các em học ở nhà

7

Chia nhóm các nét và chữ cái.

8

Tơi cịn phân loại theo nhóm chữ có nét tương đồng giúp các em thuộc chữ cái.
Đối với các em chậm tôi quan tâm nhiều hơn, nếu các em phát âm sai, tôi phát âm lại
2- 3 lần cho học sinh phát âm theo. Tôi cũng cần rèn các em kỹ năng nghe, học sinh
nghe tốt sẽ đọc được chính xác.

Một số em còn phát âm sai do các nguyên nhân như nói ngọng, tật bẩm sinh, nói
lắp, ngắn lưỡi…hoặc do cách phát âm của địa phương học sinh hình thành thói quen,
hiện tại lớp tơi có một số em phát âm âm “kh” thành “h”, “ênh” thành “ên” “ ong’’
thành “ oong’’ “sẽ’’ thành “ sẹ’’ “ vững’’ thành “ vứng’’. Như em Thùy Chi, Trường
An.

Đối với những âm vần, tiếng dễ lẫn, khó nhớ tơi so sánh, phân tích cụ thể cách
phát âm, yêu cầu các em phát âm lại cho chính xác bằng việc học sinh quan sát khẩu
hình miệng của giáo viên. Cũng có thể lấy ví dụ cụ thể để hs nhớ được vần như dạy
vần út (ngón út) học sinh giơ ngón út, hay ai (tai) sờ tay lên tai của mình ay (tay) giơ
tay lên cao, đặt tay lên eo của mình đọc eo…

Ngồi ra tơi còn chú ý nhiều hơn đến một số em chưa tập chung khi học, nhắc
nhở kịp thời và gọi đọc nhiều hơn, khen thưởng đúng lúc tạo hứng thú, chú ý cho các
em mỗi khi đọc bài. Các em mất tập chung thường được tôi xếp chỗ ngồi trên gần giáo

viên và dễ quan sát.

9

* Biện pháp 3: Hướng dẫn học sinh thao tác trên bộ đồ dùng Tiếng Việt:
Lứa tuổi Tiểu học nhất là học sinh lớp Một thì việc thực hành rất quan trọng,

các em còn nhỏ nên rất mau quên, tôi cho các em thực hành nhiều hơn để giúp các em
nhớ lâu hơn:

+ Tôi yêu cầu học sinh lấy bảng chữ và bảng cài trong bộ đồ dùng học Tiếng
Việt, các em thực hành lấy âm chữ vừa học cài vào bảng cài và tự ghép với các âm
chữ khác đã học tạo tiếng mới có mang âm vần vừa học. Ngay từ những buổi học đầu
tiên tôi cũng thường xuyên hướng dẫn các em cách sử dụng bảng chữ và bảng cài
trong việc tìm tiếng từ mới và mỗi buổi học âm vần mới tôi đều yêu cầu các em thực
hiện, nếu các em chưa biết cách cài bảng cài hoặc chưa biết cách ghép tôi sẽ hỗ
trợ thêm cho các em.

Học sinh ghép vần mới học

10

+ Tôi yêu cầu các em đọc vần, tiếng, từ mình vừa ghép được trước lớp.
+ Tơi hướng dẫn các em phát triển từ, tiếng vừa tìm được đặt thành câu, việc nói câu
sẽ giúp học sinh mở rộng vốn từ.

* Biện pháp 4: Phân nhóm học sinh:
Việc phân nhóm này được thực hiện ở tuần học thứ 4 tôi khảo sát lại các em và
phân thành 3 nhóm:
- Nhóm 1: Những học sinh đọc tốt.

- Nhóm 2: Những học sinh đọc còn chậm, còn đánh vần.
- Nhóm 3: Những học sinh chưa đọc được, chưa nhớ chữ cái.
Việc phân chia nhóm giúp tơi biết được học sinh ở mức đọc nào để thực hiện
phong trào “Đôi bạn cùng tiến” – em đọc tốt và em đọc chậm hơn hoặc em chưa nhớ
chữ cái sẽ được sắp xếp ngồi cùng bàn để hỗ trợ nhau cùng tiến bộ, tơi cũng có
phương hướng rèn thêm ở các tiết học chia nhóm các em đọc chậm mỗi nhóm 3 em.
Trong q trình dạy tơi sẽ gọi các em ở nhóm này nhiều hơn khi gọi nhóm 1 thì 3 em
sẽ đọc phần cô yêu cầu, vừa tiết kiệm thời gian lại kiểm tra được nhiều hơn.
Tôi chú ý nhiều hơn đến các em chậm, hay quên, tôi nhẹ nhàng động viên các em
hãy cố gắng chắc chắn sẽ làm được . Mỗi ngày tơi kiểm tra nếu các em có tiến bộ dù là
nhỏ nhất tơi cũng khen ngợi, thưởng xích cơ, thư khen động viên tạo động lực cho các
em học tập. Tôi vẫn thường xuyên kiểm tra các em đọc tốt chứ không bỏ qua, tôi
chuẩn bị sẵn các phần quà và treo giải, em nào đọc tiến bộ sẽ được thưởng các đồ
dùng học tập, bánh, kẹo, tẩy…để các em thích thú hơn.
Nếu em nào khơng nhớ âm, vần, khơng đọc được thì tôi đọc mẫu và dùng ghạch
chéo để tách âm và vần cho các em đọc theo, nhắc nhở lắng nghe bạn và cô đọc rồi
đọc theo cho nhớ. Tôi luôn động viên, khích lệ kịp thời dù là những tiến bộ nhỏ nhất
để tạo động lực giúp các em cố gắng trong học tập.

Không - Kh / ông

11

Thư Khen Thư khen

Giáo viên chủ nhiệm lớp: 1B

Giáo viên chủ nhiệm lớp:………………..

Khen em: Nguyễn Đình Tùng

Khen em:

Đã có tiến bộ trong học tập

…………………………………………………

Năm học 2022 - 2023

Đã có tiến bộ trong học tập

Năm học 2021 - 2022
……………………………………………
………………………….

Thư khen

Giáo viên chủ nhiệm lớp: 1B

Khen em: Nguyễn Đăng

Minh

Ngoan ngoãn, lễ phép

Năm học 2022 - 2023

Phần thưởng cho học sinh có thành tích tốt

12

*Biện pháp 5: Ứng dụng công nghệ thông tin vào giờ học, vận dụng các chuyên đề
đã được tập huấn:

Tơi chuẩn bị bài giảng trình chiếu có kèm tranh, ảnh, video sinh động trong các
giờ Tiếng Việt – Học vần giúp học sinh nhớ vần và từ tốt hơn.
VD: Dạy vần eo tôi sẽ cho các em xem hình ảnh một bạn nhỏ để tay vào phần giữa
trên cơ thể của mình. Các em hãy làm giống bạn. Sau đó cho cơ biết phần các bạn đặt
tay lên được gọi là gì? Các em rất thích thú, hào hứng và sôi nổi đọc eo.

Tôi vận dụng các chuyên đề áp dụng cho chương trình giáo dục phổ thơng mới
như chun đề dạy Tiếng Việt theo hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh,
chuyên đề học thông qua chơi…nhằm tạo điều kiện cho học sinh được thao tác, được
thực hành nhiều trong tiết học, góp phần phát triển phẩm chất và năng lực học sinh.

13

14

15

Ứng dụng CNTT vào bài giảng Tiếng Việt
Tôi rất chú trọng việc tổ chức học thông qua chơi cho học sinh, giúp học sinh
vừa thoả mãn nhu cầu được chơi, được trải nghiệm, khám phá, được giải trí vừa góp
phần phát triển kỹ năng đọc. Tơi thiết kế nhiều trò chơi như: đào vàng, giải cứu cá voi,
chọn con vật em thích.…
Ví dụ: Ở bài “Ơn tập và kể chuyện” trang 52 sách Tiếng Việt tập 1: Thay vì đưa
sẵn các chữ cái như trong sách giáo khoa tôi chuẩn bị sẵn các hộp quà và tổ chức cho các
em chơi trị “Chiếc hộp bí mật”, cho học sinh thực hiện theo nhóm,cá nhân, các em chọn
ngẫu nhiên các chữ cái, tiếng, từ, tự đọc rồi tự ghép các chữ cái tạo tiếng từ và đọc trong

nhóm cho bạn nghe.

16

Hoặc ở bài học vần bài vần ao – eo trang 96: Tôi không đưa ra sẵn các từ để luyện
đọc mà tơi đưa ra trị chơi “ Chọn con vật em thích” hoặc trị “giải cứu cá voi” cho học
sinh tự tìm ra các từ luyện đọc.

Học sinh tham gia trò chơi học tập
Việc vận dụng trò chơi giúp các em hào hứng hơn, tiết học không bị nhàm chán khi
giáo viên đưa sẵn từ yêu cầu học sinh đọc. Học sinh được nhận các phần quà nhỏ khi
trả lời đúng.
Ngoài ra, các em còn được thư giãn bằng các bài hát. Điệu nhảy trong các tiết học.

* Biệp pháp 6: Phối hợp cùng cha mẹ học sinh:
- Đầu năm học, ngay từ buối họp cha mẹ học sinh đầu năm tôi chia sẻ với phụ
huynh về những đổi mới của chương trình, cách dạy con đánh vần. Đối với các em cịn
hạn chế, tơi dành ít phút cuối buổi học để gặp gỡ phụ huynh và trao đổi về khả năng
đọc của con. Để từ đó phụ huynh học sinh có kế hoạch hướng dẫn con ơn bài ở nhà.

17

Tôi kiểm tra đọc các em thường xuyên, vào ngày chủ nhật mỗi tuần tôi điện thoại
video cho các em đọc một đoạn bất kì mà tơi chuẩn bị trước, nếu em nào đọc cịn hạn
chế tơi trao đổi ngay tại thời điểm đó để phụ huynh biết khả năng đọc của con và có
biện pháp kèm cặp.

Ở lớp tơi cho các em đọc một đoạn ngắn bất kì mà các em chưa học tới để tránh tình
trạng học vẹt, đọc thuộc lịng. Một số em q chậm khơng theo kịp bạn thì tơi kèm
riêng vào đầu giờ hoặc bất kì thời gian nào trống.

Liên hệ chặt chẽ với phụ huynh giúp các em có góc học tập ở nhà, tạo thói quen biết
ngồi vào bàn học đúng giờ, để các em được học ở nhà đúng giờ giấc, đảm bảo sức
khỏe tốt giúp các em phát triển về trí tuệ và thể lực.

Tạo thói quen đọc sách và thích đọc sách, gợi ý phụ huynh phân bố thời gian hợp lý
và nên thường xuyên đọc sách cho con nghe ít nhất 15 phút mỗi ngày, điều đó tốt cho
não bộ xây dựng cho các em niềm yêu thích và hứng thú với sách từ đó các em sẽ
hứng thú khi đọc.

Đối với các em chưa được sự quan tâm tích cực từ phía phụ huynh tơi thường xun
liên lạc trao đổi với phụ huynh, giúp phụ huynh hiểu rõ vai trò của mình, đối với các
em tiếp thu chậm, mau quên thì việc phối hợp với giáo viên trong việc hướng dẫn các
em học ở nhà là vô cùng cần thiết.

18

Phụ huynh hướng dẫn con học ở nhà

3.Hiệu quả mang lại:

- Qua một thời gian áp dụng tơi thấy các em đọc có tiến bộ hơn, chưa hết giai đoạn học vần

một số em đã nắm được hết các âm vần, các em biết đánh vần, đọc trơn đoạn. Các em chậm

chưa theo kịp các bạn nay đã biết cách đánh vần và đọc trơn dù tốc độ đọc em cịn chưa đảm

bảo .

Tơi đã kiểm tra và thống kê kết quả tới thời điểm hiện tại kết quả đạt được như sau:

Mức độ đọc đạt được Số lượng Tỉ lệ
Điểm 9 – 10 15 48.4 %
Điểm 7 – 8 8 25.8%
Điểm 5 – 6 6 19.3%

Điểm dưới 5 2 6.5%

Mặc dù kết quả chưa được thật cao như mong đợi nhưng đối với tơi đó là cả q trình

cố gắng của cơ trị và cả phụ huynh học sinh.

19

Trên đây là kinh nghiệm của bản thân tôi trong quá trình áp dụng “Biện pháp rèn
kỹ năng đọc trong giai đoạn học vần lớp Một ”

Đơn vị áp dụng Quôc Oai, ngày 19 tháng 05 năm 2022
Trường Tiểu học Thị Trấn Quốc Oai B Người yêu cầu công nhận

Nguyễn Thị Hoàn

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................