Cải cách thủ tục hành chính tại uỷ ban nhân dân thành phố cẩm phả, tỉnh quảng ninh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.96 MB, 134 trang )
<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">
<b>TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH </b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
<b>TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH </b>
<b>LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG </b>
<b>Người hướng dẫn khoa học: TS. Tạ Thị Thanh Huyền </b>
<b>THÁI NGUYÊN - 2022 </b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3"><b>LỜI CAM ĐOAN </b>
Tôi xin cam đoan đề tài này là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi. Các mẫu biểu, số liệu được sử dụng trong đề tài là do tôi thu thập, tổng hợp, chưa được công bố trong bất cứ công trình nghiên cứu khoa học nào. Những kết quả được trình bày trong đề tài là hồn tồn hợp lệ. Những thông tin tham khảo trong đề tài đều được trích dẫn cụ thể nguồn sử dụng đảm bảo tuân thủ các quy định về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Tơi xin chịu trách nhiệm về đề tài nghiên cứu của mình.
<i>Cẩm Phả, tháng năm 2022 </i>
<b> Tác giả </b>
<b> Vũ Thị Ngọc </b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4"><b>LỜI CẢM ƠN </b>
Luận văn được hồn thành nhờ sự chỉ bảo tận tình của cô giáo hướng dẫn, sự tạo điều kiện của các cán bộ, công chức làm việc tại UBND, Trung tâm hành chính cơng thành phố Cẩm Phả, cũng như sự nỗ lực cố gắng của bản thân. Tôi xin bày tỏ lịng kính trọng và sự biết ơn sâu sắc tới:
Giảng viên hướng dẫn: Tiến sĩ Tạ Thị Thanh Huyền đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo để tơi hồn thành luận văn.
Tôi xin gửi lời cảm ơn tới lãnh đạo UBND thành phố Cẩm Phả, cùng các đồng chí Lãnh đạo, chun viên Trung tâm hành chính cơng thành phố Cẩm Phả. Cảm ơn các thầy cô giáo, người thân, bạn bè, đồng nghiệp đã động viên, hướng dẫn, chia sẻ kinh nghiệm công tác giúp đỡ tơi hồn thành luận văn này.
<b> Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ quý báu đó! </b>
<i> </i>
<i>Cẩm Phả, tháng năm 2022 </i>
<b> Tác giả </b>
<b> Vũ Thị Ngọc </b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">1. Tính cấp thiết của đề tài<small> ... 1 </small>
2. Mục tiêu nghiên cứu<small> ... 3 </small>
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<small> ... 4 </small>
4. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn<small> ... 5 </small>
5. Kết cấu của luận văn<small> ... 6 </small>
<b>Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH ... 7 </b>
1.1. Cơ sở lý luận về cải cách thủ tục hành chính<small> ... 7 </small>
1.1.1. Các khái niệm cơ bản<small> ... 7 </small>
1.1.2. Đặc điểm, vai trị cải cách thủ tục hành chính<small> ... 10 </small>
1.1.3. Nội dung cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông<small> . 17 </small> 1.1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thơng<small> ... 26 </small>
1.2. Cơ sở thực tiễn về cải cách thủ tục hành chính<small> ... 31 </small>
1.2.1. Kinh nghiệm cải cách thủ tục hành chính ở một số địa phương<small> ... 31 </small>
1.2.2. Bài học kinh nghiệm về cải cách thủ tục hành chính cho thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh<small> ... 34 </small>
<b>Chương 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ... 36 </b>
2.1. Câu hỏi nghiên cứu<small> ... 36 </small>
2.2. Phương pháp nghiên cứu<small> ... 36 </small>
2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin<small> ... 36 </small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">2.2.2. Phương pháp xử lý số liệu<small> ... 38 </small>
2.2.3. Phương pháp phân tích thơng tin<small> ... 39 </small>
2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu<small> ... 40 </small>
2.3.1. Nhóm các chỉ tiêu phản ánh kết quả thực hiện cải cách thủ tục hành chính
<small> ... 40 </small>
2.3.2. Nhóm các chỉ tiêu phản ánh các nhân tố ảnh hưởng đến cải cách thủ tục hành chính<small> ... 45 </small>
<b>Chương 3. THỰC TRẠNG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TẠI UBND THÀNH PHỐ CẨM PHẢ, TỈNH QUẢNG NINH ... 46 </b>
3.1. Tổng quan về Ủy ban nhân dân thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh<small> ... 46 </small>
3.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh<small> ... 46 </small>
3.1.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy của Ủy ban nhân dân thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh<small> ... 48 </small>
3.1.3. Hoạt động của UBND thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh<small>... 49 </small>
3.2. Quá trình triển khai tổ chức thực hiện cải cách thủ tục hành chính tại UBND thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh<small> ... 51 </small>
3.3. Thực trạng tình hình thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh<small> ... 54 </small>
3.3.1. Quy trình cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại UBND thành phố Cẩm Phả<small> ... 54 </small>
3.3.2. Nội dung cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thơng tại UBND thành phố Cẩm Phả<small> ... 57 </small>
3.4. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại UBND thành phố Cẩm Phả<small> ... 80 </small>
3.4.1. Các yếu tố khách quan<small> ... 80 </small>
3.4.2. Các yếu tố chủ quan<small> ... 82 </small>
3.5. Đánh giá thực trạng cơng tác cải cách thủ tục hành chính tại thành phố Cẩm
</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">4.3.1. Đối với Quốc hội<small> ... 113 </small>
4.3.2. Đối với Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương<small> ... 113 </small>
4.3.3. Đối với tỉnh Quảng Ninh<small> ... 116 </small>
<b>KẾT LUẬN ... 117 </b>
<b>DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ... 119 </b>
<b>PHỤ LỤC ... 122 </b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8"><b>DANH MỤC VIẾT TẮT </b>
CCTTHC: Cải cách thủ tục hành chính
LĐ-TB&XH : Lao động - Thương binh và Xã hội TN&MT: Tài nguyên và Môi trường
ĐKQSDĐ : Đăng ký quyền sử dụng đất
GCNQSDĐ: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">Bảng 3.2: Tổng hợp kết quả thực hiện việc tiếp nhận hồ sơ TTHC theo cơ chế một cửa tại Trung tâm hành chính cơng thành phố Cẩm Phả ... 58 Bảng 3.3: Đánh giá thông tin và kết quả giải quyết thủ tục hành chính tại UBND Thành phố Cẩm Phả tỉnh Quảng Ninh ... 60 Bảng 3.4: Tổng hợp kết quả thực hiện việc chuyển hồ sơ TTHC đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo cơ chế một cửa tại Trung tâm hành chính cơng thành phố Cẩm Phả năm 2018 – 2020 ... 63 Bảng 3.5: Tổng hợp kết quả thực hiện giải quyết hồ sơ theo cơ chế một cửa tại UBND thành phố Cẩm Phả năm 2018 - 2020 ... 67 Bảng 3.6: Đánh giá về chất lượng nguồn nhân lực phục vụ giải quyết thủ tục hành chính tại UBND Thành phố Cẩm Phả tỉnh Quảng Ninh... 68 Bảng 3.7: Tổng hợp kết quả thực hiện việc trả hồ sơ, kết quả giải quyết tại Trung tâm hành chính cơng thành phố Cẩm Phả năm 2018 - 2020 69 Bảng 3.8: Đánh giá về sự phục vụ của cán bộ, công chức, viên chức trong giải quyết TTHC tại UBND Thành phố Cẩm Phả tỉnh Quảng Ninh ... 70 Bảng 3.9: Tổng hợp kết quả thực hiện việc trả hồ sơ, kết quả giải quyết lĩnh vực đất đai tại UBND thành phố Cẩm Phả năm 2018 - 2020 ... 75 Bảng 3.10: Tổng hợp kết quả giải quyết TTHC lĩnh vực Tài nguyên môi trường tại UBND thành phố Cẩm Phả năm 2018– 2020 ... 76 Bảng 3.11: Tổng hợp kết quả giải quyết TTHC lĩnh vực Tư pháp tại UBND thành phố Cẩm Phả năm 2018– 2020 ... 78
</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">Bảng 3.12: Tổng hợp kết quả giải quyết TTHC lĩnh vực lao động – TB&XH tại UBND thành phố Cẩm Phả năm 2018 - 2020 ... 79 Bảng 3.13: Đánh giá về tính công khai, minh bạch trong giải quyết thủ tục hành chính tại UBND Thành phố Cẩm Phả tỉnh Quảng Ninh ... 84 Bảng 3.14: Đánh giá về nguồn nhân lực phục vụ giải quyết thủ tục hành chính tại UBND Thành phố Cẩm Phả tỉnh Quảng Ninh ... 86
<b>Sơ đồ </b>
Sơ đồ 1.1: Quy trình thực hiện cơ chế một cửa liên thông ... 18 Sơ đồ 3.1: Quy trình thực hiện cơ chế một cửa liên thông tại UBND thành phố Cẩm Phả ... 55
</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11"><b>MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài </b>
Thủ tục hành chính là một loại quy phạm pháp luật quy định trình tự về thời gian, về khơng gian khi thực hiện một thẩm quyền nhất định của bộ máy Nhà nước, là cách thức giải quyết công việc của các cơ quan Nhà nước trong mối quan hệ với các cơ quan, tổ chức và cá nhân công dân. Mục tiêu của cải cách thủ tục hành chính nhằm giải quyết mối quan hệ giữa các cơ quan Nhà nước với nhau và cơ quan Nhà nước với công dân và tổ chức trong xã hội theo hướng đơn giản, gọn nhẹ và công khai, minh bạch; để tiếp tục cải thiện mơi trường kinh doanh, giải phóng mọi nguồn lực của xã hội và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, bảo đảm điều kiện cho nền kinh tế của đất nước phát triển nhanh, bền vững. Cụ thể là phải cắt giảm và nâng cao chất lượng thủ tục hành chính trong tất cả các lĩnh vực quản lý Nhà nước, nhất là thủ tục hành chính liên quan tới người dân, doanh nghiệp; kiểm soát chặt chẽ việc ban hành mới các thủ tục hành chính theo quy định của pháp luật; công khai, minh bạch tất cả các thủ tục hành chính bằng các hình thức thiết thực và thích hợp; thực hiện thống nhất cách tính chi phí mà cá nhân, tổ chức phải bỏ ra khi giải quyết thủ tục hành chính tại cơ quan hành chính Nhà nước; duy trì và cập nhật cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính; tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức về các quy định hành chính để hỗ trợ việc nâng cao chất lượng các quy định hành chính và giám sát việc thực hiện thủ tục hành chính của các cơ quan hành chính Nhà nước các cấp.
Hiện nay, thủ tục hành chính ở nước ta cịn một số nhược điểm như: hình thức địi hỏi q nhiều giấy tờ, gây phiền hà cho nhân dân; nặng nề nhiều cửa, nhiều cấp trung gian, rườm rà, chưa rõ ràng về trách nhiệm; chưa phù hợp với yêu cầu của thời kỳ mở cửa và hội nhập. Thủ tục hành chính đơi khi cịn thiếu thống nhất, thường bị thay đổi một cách đột xuất, thiếu công khai, minh bạch. Hậu quả của nhược điểm trên là gây phiền hà cho việc thực hiện quyền tự do,
</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">lợi ích của cơng dân và tổ chức, ảnh hưởng đến công việc chung của cơ quan, gây trở ngại cho việc giao lưu và hợp tác quốc tế. Trong nước xuất hiện nhiều căn bệnh mới, đó là tệ cửa quyền, bệnh giấy tờ trong hệ thống cơ quan hành chính, là nơi thuận lợi cho nạn tham nhũng, lãng phí phát sinh. Chính vì vậy, cải cách thủ tục hành chính là yêu cầu chính đáng của nhân dân, doanh nghiệp, của các tổ chức và nhà đầu tư nước ngồi, là khâu đột phá của tiến trình cải cách hành chính Nhà nước.
Xác định CCHC là một trong 3 khâu đột phá chiến lược theo Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI và là một trong những công cụ quan trọng, tác động tích cực tới sự phát triển kinh tế - xã hội, hiện nay tỉnh Quảng Ninh là địa phương dẫn đầu cả nước trong việc hiện đại hóa nền hành chính. Khơng chỉ ba năm liên tiếp đứng đầu toàn quốc về chỉ số PCI (chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh) tính đến năm 2020, Quảng Ninh còn tiếp tục khẳng định đột phá trong CCHC khi năm thứ ba dẫn đầu chỉ số Par Index (chỉ số CCHC) và là năm đầu tiên vươn lên dẫn đầu chỉ số SIPAS (chỉ số Hài lòng của người dân, doanh nghiệp). Trong các đơn vị của tỉnh Quảng Ninh, thành phố Cẩm Phả là địa phương thường xuyên dẫn đầu về chỉ số CCHC trong nhiều năm liền. Có thể khẳng định việc cải cách TTHC đã được Thành ủy, lãnh đạo UBND thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh quan tâm chỉ đạo thực hiện, đơn giản hóa, đạt hiệu quả cả về số lượng, chất lượng, đem lại hiệu quả thiết thực cho người dân, doanh nghiệp (về thời gian giải quyết, những giấy tờ không cần thiết…) như trong một số lĩnh vực kế hoạch - đầu tư, xây dựng, tài nguyên khoáng sản, đất đai, lao động, chứng thực, đăng ký kinh doanh…).
Thành phố Cẩm Phả trong q trình thực hiện cơng tác cải cách hành chính nhà nước vẫn luôn đảm bảo thực hiện theo sự chỉ đạo của cơ quan Trung ương, của Tỉnh để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ trên phạm vi cả nước cũng thực hiện đồng bộ cùng với quá trình cải cách ở các tỉnh khác trên đất nước, thành phố cũng bắt đầu công cuộc cải cách từ công tác
</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">lãnh đạo, chỉ đạo, từ yếu tố thể chế, đến bộ máy quản lý, đội ngũ cán bộ cơng chức và tài chính cơng. Tuy nhiên hiện nay vẫn còn nhiều vướng mắc, khó khăn trong việc thực hiện cải cách thủ tục hành chính. Nhiều thủ tục hành chính liên quan đến người dân và doanh nghiệp vẫn còn rườm rà, một số lĩnh vực trọng tâm như đất đai, xây dựng, nhà ở, bảo hiểm vẫn chưa được tạo điều kiện thuận lợi để góp phần phát triển đất nước. Sự phối kết hợp giữa các cơ quan trong bộ máy nhà nước chưa có sự đồng bộ. Một số cán bộ, cơng chức trình độ năng lực cịn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của nền hành chính hiện đại điện tử, chưa thực sự niềm nở, thể hiện rõ tinh thần trách nhiệm trong việc phục vụ nhân dân. Tỷ lệ hồ sơ được tiếp nhận và giải quyết qua dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 còn chưa cao. Hệ thống phần mềm một cửa điện tử đôi lúc chưa đáp ứng được nhu cầu giải quyết TTHC cho tổ chức, cá nhân. Những hạn chế này, cần phải được khắc phục kịp thời để đẩy mạnh cải cách hành chính góp phần thực hiện tốt các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Vì vậy việc nghiên cứu về thủ tục hành chính và cải cách thủ tục hành chính và rút ra tổng kết cho địa phương là rất cần thiết. Để hiểu rõ một cách cụ thể, lý giải những vấn đề đang còn khúc mắc do những bất cập hiện nay ở công tác cải cách thủ tục hành chính và đề ra một số giải pháp góp phần nâng cao chất lượng cải cách thủ tục hành chính, mang đến nhiều sự thuận tiện cho người dân cũng như góp phần vào cơng cuộc cải cách chung của
<i><b>quốc gia. Từ những lý do nêu trên, tôi chọn nghiên cứu đề tài: “Cải cách thủ </b></i>
<i><b>tục hành chính tại Uỷ ban nhân dân thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh” </b></i>
làm Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế.
<b>2. Mục tiêu nghiên cứu </b>
<i><b>2.1. Mục tiêu chung </b></i>
Nghiên cứu về cơ sở lý luận và thực tiễn về cải cách thủ tục hành chính, trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên
</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">thông tại Ủy ban nhân dân thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh, từ những tồn tại, hạn chế, vướng mắc trong quá trình thực hiện cải cách hành chính để đề xuất một số giải pháp cụ thể nhằm tăng cường hiệu quả thực hiện cải cách thủ tục hành chính tại thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh trong thời gian tới.
<i><b>2.2. Mục tiêu cụ thể </b></i>
Luận văn hướng đến những mục tiêu cụ thể sau:
- Nghiên cứu, làm sáng tỏ các vấn đề lý luận và thực tiễn về thủ tục hành chính và cải cách thủ tục hành chính.
- Nghiên cứu, phân tích thực trạng tình hình thực hiện, các nhân tố ảnh hưởng đến cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại Uỷ ban nhân dân thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. Đánh giá một số kết quả đạt được, những hạn chế, nguyên nhân của những hạn chế đó trong việc thực hiện cải cách TTHC tại Ủy ban nhân dân thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
- Đề xuất một số giải pháp tăng cường công tác cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
<b>3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu </b>
<i><b>3.1. Đối tượng nghiên cứu </b></i>
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là thực trạng cải cách thủ tục hành chính tại UBND thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. Trong đó, luận văn tập trung nghiên cứu sâu về cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông.
<i><b>3.2. Phạm vi nghiên cứu </b></i>
<i>* Phạm vi nội dung nghiên cứu: Nghiên cứu thực trạng cải cách thủ tục </i>
<i>hành chính tại UBND thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2018 - 2020 trong đó tập trung vào phân tích thực trạng cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông: tiếp nhận hồ sơ TTHC, chuyển hồ sơ đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết, giải quyết TTHC, trả hồ sơ, kết quả giải quyết </i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15"><i>TTHC; Phân tích mối quan hệ giữa bộ phận tiếp nhận và trả kết quả với các phịng, ban chun mơn; Phân tích, đánh giá một số lĩnh vực thủ tục hành chính được giải quyết theo cơ chế “một cửa” liên thông. Những minh họa từ thực </i>
tiễn sẽ tập trung khai thác triệt để các hoạt động giải quyết công việc liên quan đến TTHC tại UBND thành phố Cẩm Phả, từ đó có những kiến nghị, đề xuất các giải pháp tiếp tục hoàn thiện việc thực hiện công tác cải cách TTHC tại
<i>UBND thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. </i>
<i>* Phạm vi nghiên cứu về không gian: Nghiên cứu thực hiện tại trung tâm </i>
hành chính cơng thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
<i>* Phạm vi nghiên cứu về thời gian: Số liệu thứ cấp thu thập từ năm 2018 </i>
- 2020, số liệu sơ cấp điều tra phỏng vấn năm 2020.
<b>4. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn </b>
Luận văn là cơng trình nghiên cứu một cách tương đối tồn diện, có hệ thống và tập trung về cải cách hành chính tại Ủy ban nhân dân thành phố Cẩm Phả, đánh giá những kết quả đạt được và hạn chế của q trình cải cách thủ tục hành chính. Từ đó, đề xuất các giải pháp nhằm tiếp tục nâng cao hơn nữa hiệu quả của công tác cải cách thủ tục hành chính tại địa phương.
Những kết quả nghiên cứu của luận văn sẽ góp phần thực hiện tốt công tác cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân thành phố Cẩm Phả nói riêng và có thể nhân rộng ra các đơn vị khác trong phạm vi toàn tỉnh Quảng Ninh cũng như các tỉnh thành khác.
Các số liệu, thơng tin thực tế của luận văn có thể giúp các nhà quản lý, các nhà hoạch định chính sách làm cơ sở để xây dựng các quy định phù hợp với thực tế hơn.
Các giải pháp đưa ra trong luận văn này có thể được ứng dụng vào thực tiễn cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh trong thời gian tới.
</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16"><b>5. Kết cấu của luận văn </b>
Kết cấu đề tài: Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và Danh mục tài liệu tham khảo, nội dung luận văn được chia thành 4 chương:
<i>Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về cải cách thủ tục hành chính. Chương 2. Phương pháp nghiên cứu </i>
<i>Chương 3. Thực trạng cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân </i>
<i>thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. </i>
<i>Chương 4. Một số giải pháp tăng cường cải cách thủ tục hành chính tại </i>
Ủy ban nhân dân thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17"><b>CHƯƠNG 1 </b>
<b>CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH </b>
<b>1.1. Cơ sở lý luận về cải cách thủ tục hành chính </b>
<i><b>1.1.1. Các khái niệm cơ bản </b></i>
<i>1.1.1.1. Khái niệm thủ tục hành chính </i>
<i>Thủ tục theo nghĩa tiếng việt là cách thức tiến hành công việc theo </i>
<i>một trình tự hay một luật lệ đã quen, theo từ điển từ ngữ và hán việt, nhà </i>
xuất bản thành phố Hồ Chí Minh.
Thủ tục hành chính (TTHC) theo cuốn Đại từ điển tiếng việt của nhà
<i>xuất bản Văn hóa thơng tin năm 1998 là cách thức tiến hành một cơng việc </i>
<i>với nội dung và trình tự nhất định theo quy định của cơ quan nhà nước. </i>
Theo Nghị định số 63/2010/NĐ-CP ngày 08/6/2010 của Chính phủ
<i>quy định Thủ tục hành chính là trình tự, cách thức thực hiện, hồ sơ và yêu </i>
<i>cầu, điều kiện do cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền quy định để giải quyết một công việc cụ thể liên quan đến cá nhân, tổ chức. </i>
Có thể nhận thấy qua các khái niệm trên thủ tục hành chính là một quy phạm pháp luật quy định về trình tự về thời gian, về khơng gian khi thực hiện một thẩm quyền nhất định của bộ máy Nhà nước, là cách thức giải quyết công việc của các cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền trong mối quan hệ nội bộ của hành chính và giữa các cơ quan hành chính nhà nước với các tổ chức cá nhân công dân.
TTHC là một bộ phận chế định của Luật hành chính. Nói cách khác, TTHC là một loại hình quy phạm mang tính cơng cụ để giúp các cơ quan Nhà nước có điều kiện thực hiện chức năng của mình. Nếu khơng có các quy định bắt buộc về thủ tục hành chính sẽ khơng có những căn cứ pháp lý để thực hiện các hoạt động công vụ, giao dịch hành chính gây cản trở một phần hoặc ngưng trệ hồn tồn hoạt động của bộ máy hành chính nhà
</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">nước. TTHC được đặt ra để các cơ quan Nhà nước có thể thực hiện mọi hình thức hoạt động cần thiết của mình trong đó bao gồm cả trình tự thành lập các cơng sở, bổ nhiệm, bãi nhiệm, điều động cơng chức, viên chức, trình tự lập quy, áp dụng quy phạm để đảm bảo các quyền của chủ thể và xử lý vi phạm, trình tự điều hành, tổ chức các hoạt động tác nghiệp hành chính. Thủ tục hành chính là các quy tắc phải tuân thủ theo trong quá trình ra các quyết định hành chính của các cơ quan quản lý hành chính Nhà nước. TTHC do các cơ quan Nhà nước ban hành để thực thi Hiến pháp và pháp luật cũng như thực hiện chức năng quản lý của nền hành chính nhà nước (HCNN) và hoàn thiện nhiệm vụ của mình, đồng thời các cơ quan HCNN có trách nhiệm thực thi các thủ tục đó để bảo đảm tính cơng bằng, nghiêm minh trong xã hội khi thực thi pháp luật.
Như vậy, TTHC vừa là công cụ thực hiện chức năng quản lý hành chính nhà nước của cơ quan hành chính nhà nước vừa là điều kiện để cơng dân, các tổ chức thực hiện quyền và nghĩa vụ đối với nhà nước.
<i>1.1.1.2. Khái niệm cải cách thủ tục hành chính </i>
Cải cách thủ tục hành chính là một nội dung quan trọng trong tiến trình cải cách hành chính. Sự xuất hiện của thủ tục hành chính là hết sức quan trọng đối với quản lý hành chính nhà nước để đảm bảo tính pháp chế, khoa học và tính thống nhất trong hoạt động hành chính. Thủ tục hành chính là cơ sở và điều kiện cần thiết để cơ quan nhà nước giải quyết công việc của dân và tổ chức, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho nhân dân. Trong phương hướng xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân thì cải cách thủ tục hành chính là điều kiện cần thiết để tăng cường mối quan hệ giữa nhà nước với nhân dân.
Như vậy có thể hiểu cải cách thủ tục hành chính là q trình rà sốt, đánh giá để loại bỏ những bước, thủ tục bất hợp lý, khơng cần thiết, kiểm sốt chặt chẽ việc ban hành các thủ tục hành chính mới theo quy định của pháp luật và
</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">triển khai thực hiện công khai minh bạch tất cả các thủ tục hành chính bằng các hình thức thiết thực và thích hợp nhằm tạo sự thuận tiện cho tổ chức, công dân trong xã hội.
Hay cũng có thể hiểu, cải cách thủ tục hành chính là một quá trình nhằm khắc phục những hạn chế của hệ thống thủ tục hiện hành theo hướng đơn giản hóa, minh bạch hóa, cơng khai hóa, tạo ra sự chuyển biến căn bản trong quan hệ giải quyết công việc giữa các cơ quan hành chính nhà nước với tổ chức, cơng dân.
<i>1.1.1.3. Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông </i>
Cơ chế “một cửa” được áp dụng đối với cấp quản lý sở - ngành là cơ chế hành chính mới được hình thành trong quá trình thực hiện mục tiêu cải cách thủ tục hành chính, nhằm thay thế cho cơ chế “nhiều cửa” đã tồn tại ở miền Bắc nhiều chục năm trước thời kỳ đổi mới (1986), đối với miền Nam thì từ sau ngày 30/4/1975 cho đến trước Đại hội VI của Đảng (tháng 12/1986). Cơ chế “nhiều cửa” là một trong những phản ánh đặc trưng của toàn bộ hệ thống quản lý nước ta trước đây do đặc điểm thời chiến kéo dài và nhiều nguyên nhân khác nữa nên đã vận hành chủ yếu theo cơ chế cũ là cơ chế kế hoạch hóa tập trung bao cấp trong các mối quan hệ giải quyết thủ tục hành chính giữa các cơ quan công quyền với người dân và các tổ chức chính trị - xã hội; giữa các cơ quan cơng quyền với nhau. Cơ chế cũ đó đã ngày càng bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập, là khe hở nảy sinh nhiều tiêu cực bức xúc xã hội do các tệ nạn quan liêu, cửa quyền, chồng chéo, lãng phí, tham nhũng... Chính vì thế, khi chuyển sang kinh tế thị trường theo đường lối đổi mới của Đảng khởi nguồn từ Đại hội VI, cần thiết phải thay thế cơ chế cũ đã lạc hậu đó bằng một cơ chế mới, tiên tiến, phù hợp hơn.
Có thể hiểu rằng, cơ chế “một cửa” là cách thức giải quyết công việc của cá nhân, tổ chức thuộc trách nhiệm, thẩm quyền của một cơ quan hành chính nhà nước trong việc cơng khai, hướng dẫn thủ tục hành chính, tiếp nhận hồ sơ, giải quyết và trả kết quả được thực hiện tại một đầu mối là Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của cơ quan hành chính nhà nước.
</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">Cơ chế một cửa liên thông là cách thức giải quyết công việc của cá nhân, tổ chức thuộc trách nhiệm, thẩm quyền của nhiều cơ quan hành chính nhà nước cùng cấp hoặc giữa các cơ quan hành chính nhà nước các cấp trong việc cơng khai, hướng dẫn thủ tục hành chính, tiếp nhận hồ sơ, giải quyết và trả kết quả được thực hiện tại một đầu mối là Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của một cơ sự, tố tụng hình sự, tố tụng hành chính. TTHC có các đặc điểm chung cơ bản: Là hình thức của các quy phạm vật chất phát sinh từ quy phạm vật chất nhưng lại là phương tiện đảm bảo thực hiện quy phạm vật chất. Tuy nhiên, bản thân thủ tục hành chính là loại thủ tục riêng, có đặc điểm riêng, chứng tỏ nó là một hiện tượng pháp lý có tính chất độc lập tương đối, đó là các đặc điểm sau:
<i>Một là, TTHC do pháp luật quy định. Điều này cho thấy thủ tục hành </i>
chính là một loại việc phải được hình thành bởi các quy phạm pháp luật. TTHC được nhà nước xác lập nhằm mục đích thực hiện các quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia quan hệ pháp luật hành chính. Nếu một hoạt động mà luật pháp không quy định cần những TTHC nhất định thì các nhà quản lý nhà nước khơng được tự đặt ra thủ tục. TTHC là một nhân tố bảo đảm cho sự hoạt động chặt chẽ, thuận lợi và đúng chức năng quản lý của cơ quan nhà nước, vì nó là những hành vi chuẩn mực cho mọi công dân, cán bộ, công chức nhà nước tuân theo và thực hiện nghĩa vụ của mình đối với nhà nước. TTHC cịn là thủ tục giải quyết các cơng việc liên quan đến quyền, nghĩa vụ của cá nhân, tổ chức nếu không được pháp luật quy định đầy đủ
</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">và chặt chẽ thì rất khó trong việc ngăn ngừa khả năng xâm hại quyền và lợi ích hợp pháp của họ.
<i>Hai là, thủ tục hành chính rất đa dạng, phong phú. TTHC là tổng </i>
thể các hoạt động diễn ra theo trình tự, được thực hiện bởi cơ quan Nhà nước, công chức Nhà nước nhằm giải quyết các công việc của nhà nước và các công việc liên quan đến quyền, nhiệm vụ pháp lý của công dân. Nói cách khác sự đa dạng và phong phú của thủ tục hành chính được quy định bởi hoạt động quản lý Nhà nước diễn ra ở hầu hết các lĩnh vực của đời sống xã hội. Mặt khác, bộ máy hành chính bao gồm rất nhiều các cơ quan từ Trung ương đến địa phương, mỗi cơ quan trong đó thực hiện thẩm quyền của mình đều phải tuân theo những thủ tục nhất định.
Trong điều kiện hiện nay, TTHC ở nước ta phong phú, đa dạng và phức tạp bởi nền hành chính Nhà nước hiện nay đang chuyển từ hành chính cai quản (hành chính đơn thuần) sang hành chính phục vụ, từ quản lý tập trung sang quản lý theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đồng thời xu hướng hợp tác quốc tế làm cho các TTHC phải tính đến yếu tố nước ngồi.
<i>Ba là, TTHC diễn ra theo trật tự các bước nhất định, là trình tự </i>
thực hiện thẩm quyền trong quản lý hành chính Nhà nước: lĩnh vực chấp hành, điều hành. Nghĩa là thủ tục hành chính được phân biệt với thủ tục tư pháp, thủ tục tố tụng tại tòa án. Các TTHC được ban hành trong các văn bản luật và dưới luật do đó có tính pháp quy rất cao. Thủ tục hành chính được hiểu là các thủ tục một chiều, người dân có quyền và nghĩa vụ phải tuân thủ, chỉ khi đáp ứng đầy đủ những yêu cầu, văn bản, giấy tờ cần thiết theo các quy định của pháp luật thì người dân, tổ chức mới có quyền yêu cầu các cơ quan có thẩm quyền thực hiện, giải quyết thủ tục của mình.
<i>Bốn là, thủ tục hành chính được tiến hành bởi nhiều cơ quan có </i>
thẩm quyền khác nhau. TTHC được sử dụng trong tất cả cách lĩnh vực của đời sống xã hội, mỗi lĩnh vực lại được quản lý bởi các cơ quan chuyên
</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">ngành khác nhau do đó mỗi cơ quan, đơn vị có thẩm quyền sẽ được thực hiện các thủ tục hành chính trong thẩm quyền quản lý, giải quyết của mình. Trong lĩnh vực tư pháp, việc tiến hành tố tụng được thực hiện theo các thủ tục được quy định chỉ do một số cơ quan nhất định như tòa án, viện kiểm sát, cơ quan điều tra thực hiện. Trong việc thực hiện thủ tục hành chính khác lại do rất nhiều cơ quan Nhà nước khác nhau tiến hành: Các cơ quan hành pháp, tư pháp, lập pháp; trong quan hệ nội bộ giữa các cơ quan và đối tượng ngoài cơ quan với tư cách quản lý Nhà nước.
<i>Năm là, các văn bản về TTHC tản mạn, không tập trung. Đây là </i>
thực trạng đang gây khó khăn trong công tác cải cách thủ tục hành chính hiện nay, các TTHC được ban hành không thống nhất, đơi khi có sự mâu thuẫn hoặc hướng dẫn thực hiện một cách chồng chéo nhau. Các văn bản chứa đựng các TTHC được quy định trong rất nhiều văn bản pháp luật khác nhau. Chẳng hạn ở lĩnh vực xử lý vi phạm hành chính có rất nhiều văn bản cụ thể hóa pháp lệnh được ban hành về xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước khác nhau hoặc có những TTHC được quy định trong các văn bản không phải luật hành chính.
Tóm lại, về việc nghiên cứu các đặc điểm của TTHC giúp chúng ta phân biệt được TTHC với thủ tục của các cơ quan lập pháp và tư pháp (thủ tục lập pháp và thủ tục tư pháp), đồng thời cũng là căn cứ lớn để thực hiện đơn giản hóa thủ tục trong giai đoạn hiện nay.
<i>1.1.2.2. Vai trò của cải cách thủ tục hành chính </i>
TTHC giữ một vai trò rất quan trọng trong việc điều hành bộ máy công quyền, bởi mục tiêu của nền hành chính là hướng tới việc quản lý Nhà nước một cách có hiệu lực, hiệu quả, do đó TTHC đảm bảo tính pháp chế và đem lại hiệu quả hoạt động của các cơ quan Nhà nước nói chung và của UBND thành phố nói riêng.
Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XI của Đảng gần 20 lần nói đến vấn
</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23"><i>đề CCHC. Trong đó, đặc biệt nhấn mạnh: “Bãi bỏ các thủ tục hành chính gây </i>
<i>phiền hà cho tổ chức và cơng dân”, “đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong Đảng khắc phục tình trạng rườm rà, bất hợp lý về thủ tục”. </i>
Hoạt động quản lý của các cơ quan hành chính Nhà nước là tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật nhằm đạt được các mục tiêu, nhiệm vụ đã đặt ra. TTHC là cơ sở pháp lý vững chắc để các chủ thể tiến hành thực hiện các hoạt động giải quyết cơng việc thuộc chức năng của mình đồng thời là chuẩn mực để đánh giá và đảm bảo tính hợp pháp của q trình thực hiện các nhiệm vụ cơng vụ. Cũng nhờ đó mà hoạt động quản lý Nhà nước được bảo đảm theo tinh thần công khai, minh bạch và tuân thủ nguyên tắc pháp chế. Từ quan điểm trên thì TTHC thuộc về yếu tố thể chế tức là vấn đề ban hành và thực hiện TTHC. Khơng phải vơ tình mà có quan niệm gắn TTHC với phương diện tiên quyết là thể chế, quy định quyền, nghĩa vụ và cách thức, điều kiện để thực hiện các quyền, nghĩa vụ đó. Về phương diện khác thì TTHC liên quan chặt chẽ với cơ quan quản lý hành chính Nhà nước, đồng thời là cơ sở pháp lý cho hoạt động của cơ quan hành chính Nhà nước.
UBND thành phố là cơ quan hành chính Nhà nước ở địa phương, thực hiện chức năng quản lí hành chính Nhà nước, chấp hành Hiến pháp, pháp luật, các văn bản của Chính phủ, văn bản của UBND tỉnh và các Nghị quyết của HĐND thành phố. Đảm bảo tính thống nhất của pháp luật, Ủy ban nhân dân thành phố có quyền ban hành các cơ chế, chính sách phù hợp với thực tế của địa phương mình, tạo điều kiện thuận lợi để khuyến khích các thành phần kinh tế phát triển và thu hút đầu tư nước ngoài.
Pháp luật quy định cụ thể nhiệm vụ, quyền hạn của UBND thành phố trong quản lý hành chính nhà nước và trong mối quan hệ với hội đồng nhân dân (HĐND) dưới sự quản lý tập trung, thống nhất của Chính phủ theo hệ thống hành chính 4 cấp. Với các chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn như trên thì vai trị của TTHC đối với tổ chức và hoạt động của UBND thành phố thể hiện chủ yếu ở các nội dung sau.
</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24"><i>Thứ nhất, TTHC là cơng cụ để tổ chức bộ máy hành chính ở UBND </i>
thành phố và quản lý nhà nước trên địa bàn thành phố. Ngồi ra, TTHC cịn là phương tiện để UBND thành phố thực hiện mối quan hệ với các cơ quan nhà nước khác cũng như các tổ chức chính trị - xã hội trong việc phối hợp thực hiện hoạt động quản lý hành chính nhà nước trên địa bàn. Là cơ sở để UBND thành phố thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giữ vững an ninh - quốc phòng và nhiều nhiệm vụ khác ở địa phương. Đây là hoạt động thể hiện vai trò của UBND thành phố cũng như của TTHC trong quản lý.
<i>Thứ hai, TTHC là phương tiện bảo đảm thực hiện đúng đắn các quyền </i>
và nghĩa vụ của cá nhân và tổ chức. Từ phương diện này, vai trò bảo đảm của TTHC đối với việc thực hiện quyền hay nghĩa vụ của họ được thể hiện ở hai phương diện sau. Thứ nhất, TTHC là phương tiện để cá nhân hay tổ chức thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình một cách chính đáng. Họ chủ động thực hiện các hành vi cần thiết theo quy định của pháp luật để cộng tác cùng các cơ quan hành chính để đạt được kết quả như mong muốn. Thứ hai, về phía các cá nhân, tổ chức nếu nhận thấy quyền lợi hay lợi ích hợp pháp của mình bị cơ quan nhà nước vi phạm thì cũng bằng chính các quy định pháp luật về TTHC, họ thực hiện quyền khiếu nại để được xem xét, giải quyết.
<i>Thứ ba, TTHC là cơ sở pháp lý hình thành hoạt động quản lý hành </i>
chính Nhà nước trên địa bàn. Nếu không thực hiện các TTHC cần thiết thì một quyết định hành chính sẽ khơng được đưa vào thực tế hoặc bị hạn chế tác dụng, hoặc bị thực hiện sai. Ví dụ, trong thủ tục xin đăng ký kinh doanh, tổ chức, công dân muốn được Nhà nước cấp phép thì điều đầu tiên tổ chức hay cơng dân đó phải kê khai đơn và bản cam kết theo mẫu quy định. Đây là những quy định bắt buộc người có yêu cầu xin phép phải thực hiện trước khi muốn được nhà nước cấp phép. Việc thực hiện này nếu không được diễn ra theo đúng trình tự thủ tục là đi từ những tổ chức, công
</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">dân có nhu cầu đến các cơ quan có thẩm quyền thì quá trình cấp phép là không được thực hiện hoặc được thực hiện sai về mặt nguyên tắc. Bởi vậy, tự các thủ tục sẽ khơng có ý nghĩa gì nếu cơ quan Nhà nước có thẩm quyền khơng tn thủ chúng. Chẳng hạn hồ sơ sẽ được cấp khơng đúng phép, từ đó người có quyền, lợi ích chính đáng có thể bị xâm hại.
Như vậy, việc tuân thủ TTHC là yếu tố bảo đảm hoạt động của bộ máy hành chính Nhà nước. Bảo đảm thực hiện các quyền tự do của cá nhân, tổ chức, tính cơng khai, minh bạch trong hoạt động chấp hành, điều hành và qua đó tạo điều kiện để giám sát, kiểm soát hoạt động của các chủ thể tiến hành thủ tục hành chính.
Với tính chất là công cụ để các cơ quan Nhà nước thực hiện chức năng quản lý hành chính của mình, TTHC bảo đảm cho việc thi hành các quyết định được thống nhất. Ví dụ, đối với lĩnh vực xét tuyển hoặc thi tuyển công chức, theo quy định phải được công bố, niêm yết công khai về hồ sơ, quy trình, thời gian giải quyết, phí và lệ phí…Việc quy định này là thống nhất theo văn bản pháp luật hiện hành. Công bố cơng khai cho phép kiểm tra được tính hợp pháp, hợp lý cũng như các hệ quả do việc thực hiện các TTHC tạo ra. Nếu không được công bố công khai, rất có thể một TTHC được thực hiện theo nhiều cách mà không kiểm tra được hết tính đúng đắn của nó, điều này dễ gây ra các tiêu cực, từ đó dẫn đến bất bình trong nhân dân, cửa quyền của cán bộ Nhà nước.
<i>1.1.2.3. Phân loại thủ tục hành chính </i>
Phân loại thủ tục hành chính là sự phân chia, sắp xếp các thủ tục hành chính dựa vào việc chúng có cùng nội dung, tính chất, hoặc phạm vi điều chỉnh. Một cách phân loại khác dựa vào các đặc trưng của chúng. Phân loại thủ tục hành chính có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc hoàn thiện thủ tục hành chính, đồng thời góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hoạt động quản lý Nhà nước trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">Việc phân loại thủ tục hành chính cịn tạo cho các cơ quan, các công chức hành chính và mọi cơng dân, tổ chức thực hiện dễ dàng, nhanh chóng, chính xác các TTHC.
Tùy thuộc vào các đặc điểm và các nghiên cứu hành chính, trong khn khổ phạm vi nghiên cứu của đề tài này, căn cứ vào tính chất cơng việc được tiến hành, TTHC được phân chia thành ba nhóm: TTHC nội bộ, thủ tục liên hệ và thủ tục văn thư.
<i>a) Thủ tục hành chính nội bộ </i>
Thủ tục hành chính nội bộ là thủ tục thực hiện các công việc nội bộ của cơ quan, công sở trong hệ thống cơ quan Nhà nước và trong bộ máy Nhà nước nói chung. Nó bao gồm các thủ tục quan hệ lãnh đạo, kiểm tra các cơ quan Nhà nước cấp trên với cấp dưới, quan hệ hợp tác, phối hợp giữa các cơ quan Nhà nước cùng cấp, ngang cấp, quan hệ cơng tác giữa chính quyền cấp các cấp với nhau. Thủ tục hành chính nội bộ cịn rườm rà khơng trật tự và thậm chí sai các nguyên tắc của quan hệ hành chính như các thủ tục hành chính nội bộ giữa các ngành, các cấp còn mâu thuẫn chồng chéo nhau, nhiều chính sách.
TTHC nội bộ liên quan chặt chẽ với các vấn đề tổ chức và hoạt động của các cơ quan Nhà nước. Có nhiều TTHC nội bộ như thủ tục ban hành văn bản quy phạm pháp luật, thủ tục thành lập, sát nhập, giải thể cơ quan Nhà nước, tuyển dụng, bổ nhiệm, khen thưởng, kỷ luật cán bộ, công chức…
<i>b) Thủ tục hành chính liên hệ </i>
Là thủ tục giải quyết các công việc liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của cơng dân, phịng ngừa, ngăn chặn, xử phạt các hành vi vi phạm hành chính, trưng thu, trưng mua các động sản và bất động sản của tổ chức và của công dân khi Nhà nước có nhu cầu giải quyết một nhiệm vụ nhất định vì lợi ích cộng đồng. Việc xây dựng và thực hiện các thủ tục này thuộc vào quan niệm về mối quan hệ giữa Nhà nước và nhân dân, về vai
</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">trò nhà nước trong quản lý. TTHC liên hệ ảnh hưởng rõ rệt tới hiệu quả quản lý và người dân đánh giá thái độ, năng lực hoạt động của chính quyền chủ yếu thông qua việc thực hiện các thủ tục này.
Thủ tục hành chính liên hệ rất đa dạng, thường được cụ thể thông qua ba dạng sau:
- Thủ tục cho phép: Là thủ tục xem xét, giải quyết các yêu cầu, đề nghị của công dân khi cần xin ý kiến.
- Thủ tục ngăn cấm hay cưỡng chế thi hành: Đây là loại thủ tục khi công dân, tổ chức thực hiện hành vi vi phạm hành chính hay cố tình khơng thi hành các quyết định hành chính thì các cơ quan hành chính hoặc cán bộ, cơng chức có thẩm quyền được thực hiện các biện pháp ngăn chặn, xử phạt hay cưỡng chế thi hành bằng văn bản hành chính. Quá trình này phải theo các điều kiện, thủ tục do pháp luật quy định.
- Thủ tục trưng thu, trưng dụng: Trong một số trường hợp luật định, cơ quan hành chính có thẩm quyền được thực hiện quyền trưng thu, trưng mua trong trường hợp cần ưu tiên về lợi ích cơng cộng. Việc thực hiện này cũng phải theo một trình tự đã được pháp luật quy định. Các thủ tục thuộc nhóm này gồm: Thủ tục xem xét kiến nghị, yêu cầu, khiếu nại, tố cáo của công dân; thủ tục giải quyết các yêu cầu của các cơ quan, tổ chức khác của nhà nước; thủ tục các biện pháp phịng ngừa, ngăn chặn hành chính; thủ tục xử phạt vi phạm hành chính; thủ tục áp dụng các biện pháp xử lý hành chính…
<i> c) Thủ tục hành chính văn thư </i>
Thủ tục văn thư “là toàn bộ các hoạt động lưu trữ, xử lý, cung cấp công văn, giấy tờ và đưa ra giải quyết một công việc nhất định. Loại thủ tục này có liên quan chặt chẽ với hoạt động văn thư” tạo thành thủ tục văn thư trong hoạt động hành chính nhà nước.
<i><b>1.1.3. Nội dung cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thơng 1.1.3.1. Quy trình thực hiện cơ chế một cửa liên thông </b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28"><b>Sơ đồ 1.1: Quy trình thực hiện cơ chế một cửa liên thông </b>
Tại bước đầu tiên: Tổ chức, cá nhân có thể nộp hồ sơ thơng qua các cách thức theo quy định tại văn bản quy phạm pháp luật quy định về thủ tục hành chính gồm: 1- Trực tiếp tại Bộ phận Một cửa; 2- Thơng qua dịch vụ bưu chính cơng ích theo quy định của Thủ tướng Chính phủ, qua thuê dịch vụ của doanh nghiệp, cá nhân hoặc qua ủy quyền theo quy định của pháp luật; 3- Trực tuyến tại Cổng Dịch vụ công cấp bộ, cấp tỉnh.
Ngay sau khi tiếp nhận hồ sơ thủ tục hành chính theo quy định, cán bộ, cơng chức tiếp nhận chuyển hồ sơ đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết.
Người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền phân công cán bộ, công chức, xử lý xem xét, thẩm định hồ sơ, trình phê duyệt kết quả giải quyết thủ tục hành chính. Sau đó, trả kết quả giải quyết hồ sơ thực hiện cho công dân, tổ chức thơng qua các hình thức nộp hồ sơ như trên.
<i>1.1.3.2. Nội dung cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thơng </i>
<i>Theo Nghị định số 61/2018/NĐ-CP ngày 23/4/2018 về “Thực hiện cơ </i>
<i>chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính”, quy trình </i>
thực hiện cơ chế một cửa liên thông như sau:
<i>a. Tiếp nhận hồ sơ TTHC </i>
Đối với hồ sơ được nhận trực tiếp tại Bộ phận Một cửa hoặc thông qua dịch vụ bưu chính cơng ích theo quy định của Thủ tướng Chính phủ, qua thuê dịch vụ của doanh nghiệp, cá nhân hoặc qua ủy quyền theo quy định của pháp luật; cán bộ, công chức, viên chức tiếp nhận hồ sơ tại Bộ phận Một cửa phải
</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29">xem xét, kiểm tra tính chính xác, đầy đủ của hồ sơ; quét (scan) và lưu trữ hồ sơ điện tử, cập nhật vào cơ sở dữ liệu của Hệ thống thông tin một cửa điện tử của bộ, ngành, địa phương.
- Trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ, chưa chính xác theo quy định, cán bộ, công chức, viên chức tiếp nhận hồ sơ phải hướng dẫn đại diện tổ chức, cá nhân bổ sung, hoàn thiện hồ sơ và nêu rõ lý do theo mẫu Phiếu yêu cầu bổ sung, hoàn thiện hồ sơ.
- Trường hợp từ chối nhận hồ sơ, cán bộ, công chức, viên chức tiếp nhận hồ sơ phải nêu rõ lý do theo mẫu Phiếu từ chối giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính.
- Trường hợp hồ sơ đầy đủ, chính xác theo quy định, cán bộ, cơng chức, viên chức tiếp nhận hồ sơ và lập Giấy tiếp nhận hồ sơ và hẹn ngày trả kết quả. Đối với hồ sơ được nộp trực tuyến thông qua Cổng Dịch vụ công cấp bộ, cấp tỉnh, cán bộ, công chức, viên chức tiếp nhận hồ sơ tại Bộ phận Một cửa phải xem xét, kiểm tra tính chính xác, đầy đủ của hồ sơ.
- Trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ, chính xác hoặc không thuộc thẩm quyền giải quyết theo quy định, cán bộ, công chức, viên chức tiếp nhận phải có thơng báo, nêu rõ nội dung, lý do và hướng dẫn cụ thể, đầy đủ một lần để tổ chức, cá nhân bổ sung đầy đủ, chính xác hoặc gửi đúng đến cơ quan có thẩm quyền.
Việc thông báo được thực hiện thông qua chức năng gửi thư điện tử, gửi tin nhắn tới người dân của Cổng Dịch vụ công cấp bộ, cấp tỉnh.
- Nếu hồ sơ của tổ chức, cá nhân đầy đủ, hợp lệ thì cán bộ, cơng chức, viên chức tại Bộ phận Một cửa tiếp nhận và chuyển cho cơ quan có thẩm quyền để giải quyết theo quy trình.
Mỗi hồ sơ thủ tục hành chính sau khi được tiếp nhận sẽ được cấp một Mã số hồ sơ được ghi trong Giấy tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả. Tổ chức, cá nhân sử dụng Mã số hồ sơ để tra cứu tình trạng giải quyết thủ tục hành chính tại Cổng Dịch vụ công Quốc gia, Cổng Dịch vụ công cấp bộ, cấp tỉnh.
</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30">Trường hợp TTHC có quy định phải trả kết quả giải quyết ngay khi sau khi tiếp nhận, giải quyết, nếu hồ sơ đã đầy đủ, chính xác, đủ Điều kiện tiếp nhận, cán bộ, công chức, viên chức tiếp nhận không phải lập Giấy tiếp nhận hồ sơ và hẹn ngày trả kết quả, nhưng phải cập nhật tình hình, kết quả giải quyết vào Hệ thống thông tin một cửa điện tử; trường hợp người nộp hồ sơ yêu cầu phải có Giấy tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả thì cán bộ, công chức, viên chức cung cấp cho người nộp hồ sơ.
Trường hợp cán bộ, công chức, viên chức tại Bộ phận Một cửa được cơ quan có thẩm quyền phân cơng, ủy quyền giải quyết thì thực hiện theo quy định và cập nhật tình hình, kết quả giải quyết vào Hệ thống thơng tin một cửa điện tử.
<i>b. Chuyển hồ sơ đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết </i>
- Chuyển dữ liệu hồ sơ điện tử được tiếp nhận trực tuyến của tổ chức, cá nhân đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết thơng qua kết nối giữa Cổng Dịch vụ công và Hệ thống thông tin một cửa điện tử cấp bộ, cấp tỉnh.
- Chuyển ngay hồ sơ tiếp nhận trực tiếp trong ngày làm việc hoặc chuyển vào đầu giờ ngày làm việc tiếp theo đối với trường hợp tiếp nhận sau 15 giờ hàng ngày.
- Trường hợp tiếp nhận hồ sơ thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan có thẩm quyền khác, cán bộ, cơng chức, viên chức tiếp nhận chuyển hồ sơ giấy và hồ sơ điện tử cho Bộ phận Một cửa của cơ quan có thẩm quyền đó trong ngày làm việc hoặc đầu giờ ngày làm việc tiếp theo đối với trường hợp tiếp nhận sau 15 giờ hàng ngày để xử lý theo quy định.
<i>c. Giải quyết TTHC </i>
Sau khi nhận hồ sơ TTHC, người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền phân cơng cán bộ, cơng chức, viên chức xử lý xem xét, thẩm định hồ sơ, trình phê duyệt kết quả giải quyết thủ tục hành chính.
Trường hợp thủ tục hành chính khơng quy định phải thẩm tra, xác minh
</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31">hồ sơ, lấy ý kiến của cơ quan, tổ chức, có liên quan, cán bộ, cơng chức, viên chức được giao xử lý hồ sơ thẩm định, trình cấp có thẩm quyền quyết định; cập nhật thơng tin vào Hệ thống thông tin một cửa điện tử; trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính.
* Trường hợp có quy định phải thẩm tra, xác minh hồ sơ:
- Cán bộ, công chức, viên chức được giao xử lý hồ sơ thẩm tra, xác minh, trình cấp có thẩm quyền quyết định và cập nhật thông tin vào Hệ thống thông tin một cửa điện tử.
- Quá trình thẩm tra, xác minh phải được lập thành hồ sơ, lưu thông tin vào cơ sở dữ liệu của Hệ thống thông tin một cửa điện tử và lưu tại cơ quan giải quyết.
* Trường hợp cần có mặt tổ chức, cá nhân để thẩm tra, xác minh hồ sơ thì phải cập nhật thơng tin về thời gian, địa điểm, thành Phần, nội dung xác minh vào cơ sở dữ liệu của Hệ thống thông tin một cửa điện tử hoặc thông báo các nội dung trên cho Bộ phận Một cửa trong trường hợp chưa có Hệ thống thơng tin một cửa điện tử để theo dõi.
* Đối với hồ sơ qua thẩm tra, thẩm định chưa đủ Điều kiện giải quyết, cơ quan có thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính trả lại hồ sơ kèm theo thơng báo bằng văn bản và nêu rõ lý do, nội dung cần bổ sung theo mẫu Phiếu yêu cầu bổ sung, hoàn thiện hồ sơ để gửi cho tổ chức, cá nhân thông qua Bộ phận Một cửa. Thời gian thông báo trả lại hồ sơ không quá 03 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ, trừ trường hợp pháp luật chuyên ngành có quy định cụ thể về thời gian. Thời hạn giải quyết được tính lại từ đầu sau khi nhận đủ hồ sơ.
* Trường hợp hồ sơ phải lấy ý kiến của các cơ quan, đơn vị có liên quan - Cơ quan, đơn vị chủ trì giải quyết hồ sơ hoặc Bộ phận Một cửa trong trường hợp được phân công hoặc ủy quyền gửi thông báo điện tử hoặc văn bản phối hợp xử lý đến các đơn vị có liên quan, trong đó nêu cụ thể nội dung lấy ý kiến, thời hạn lấy ý kiến.
</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32">Quá trình lấy ý kiến của các cơ quan, đơn vị có liên quan phải được cập nhật thường xuyên, đầy đủ về nội dung, thời hạn, cơ quan lấy ý kiến trên Hệ thống thông tin một cửa điện tử.
- Cơ quan, đơn vị được lấy ý kiến có trách nhiệm trả lời các nội dung được lấy ý kiến theo thời hạn lấy ý kiến và cập nhật nội dung, kết quả tham gia ý kiến vào Hệ thống thông tin một cửa điện tử hoặc Phiếu kiểm sốt q trình giải quyết hồ sơ. Trường hợp quá thời hạn lấy ý kiến mà cơ quan, đơn vị được lấy ý kiến chưa có văn bản giấy hoặc văn bản điện tử trả lời thì cơ quan, đơn vị chủ trì thơng báo cho người đứng đầu Bộ phận Một cửa đã chuyển hồ sơ về việc chậm trễ để phối hợp xử lý.
* Trường hợp hồ sơ thực hiện theo quy trình liên thơng giữa các cơ quan có thẩm quyền cùng cấp
- Trường hợp tổ chức, cá nhân nộp hồ sơ giấy, Bộ phận Một cửa xác định thứ tự các cơ quan có thẩm quyền giải quyết, chuyển hồ sơ giấy đến cơ quan có thẩm quyền chủ trì giải quyết. Cơ quan chủ trì có trách nhiệm xử lý, chuyển hồ sơ và kết quả giải quyết thuộc thẩm quyền (nếu có) đến cơ quan có thẩm quyền tiếp theo, trong đó Phiếu chuyển xử lý phải nêu rõ nội dung công việc, thời hạn giải quyết của từng cơ quan; cập nhật thông tin xử lý, thông tin chuyển xử lý vào Hệ thống thông tin một cửa điện tử.
Các cơ quan có thẩm quyền giải quyết hồ sơ, chuyển kết quả và hồ sơ cho cơ quan có thẩm quyền tiếp theo theo thứ tự Bộ phận Một cửa xác định; cơ quan có thẩm quyền cuối cùng giải quyết xong thì chuyển kết quả và hồ sơ kèm theo cho cơ quan có thẩm quyền chủ trì; cơ quan chủ trì chuyển kết quả giải quyết thủ tục hành chính cho Bộ phận Một cửa để trả kết quả cho tổ chức, cá nhân; cập nhật tình hình, kết quả xử lý hồ sơ liên thông vào Hệ thống thông tin một cửa điện tử.
- Trường hợp tổ chức, cá nhân nộp hồ sơ điện tử, Bộ phận Một cửa chuyển hồ sơ điện tử đến tất cả các cơ quan tham gia giải quyết, trong đó ghi rõ cơ quan chủ trì, trách nhiệm, nội dung công việc, thời hạn trả kết quả của
</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33">từng cơ quan tham gia giải quyết. Cơ quan tham gia giải quyết hồ sơ liên thông thực hiện xử lý theo thẩm quyền, trả kết quả giải quyết cho cơ quan cần sử dụng kết quả giải quyết cho các bước tiếp theo và gửi cho Bộ phận Một cửa để trả kết quả cho tổ chức, cá nhân; cập nhật tình hình, kết quả xử lý hồ sơ liên thông vào Hệ thống thông tin một cửa điện tử.
* Trường hợp hồ sơ thực hiện theo quy trình liên thơng giữa các cơ quan có thẩm quyền khơng cùng cấp hành chính.
- Bộ phận Một cửa chuyển hồ sơ giấy đến cơ quan có thẩm quyền cấp trên; chuyển thông tin về hồ sơ thủ tục hành chính trên Hệ thống thơng tin một cửa điện tử cho Bộ phận Một cửa của cơ quan có thẩm quyền cấp trên để giám sát, chuyển dữ liệu hồ sơ điện tử cho cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định;
- Cơ quan có thẩm quyền cấp trên xử lý hồ sơ; chuyển kết quả giải quyết cho Bộ phận Một cửa nơi tiếp nhận hồ sơ của tổ chức, cá nhân để trả kết quả theo Giấy tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả.
* Các hồ sơ sau khi thẩm định không đủ Điều kiện giải quyết, cơ quan giải quyết thủ tục hành chính trả lại hồ sơ và thơng báo bằng văn bản nêu rõ lý do không giải quyết hồ sơ theo mẫu Phiếu từ chối giải quyết hồ sơ để gửi cho tổ chức, cá nhân thông qua Bộ phận Một cửa. Thông báo được nhập vào Mục trả kết quả của Hệ thống thông tin một cửa điện tử. Thời hạn thông báo phải trong thời hạn giải quyết hồ sơ theo quy định.
* Đối với hồ sơ quá hạn giải quyết, trong thời hạn chậm nhất 01 ngày trước ngày hết hạn, cơ quan, đơn vị có thẩm quyền giải quyết hồ sơ phải thông báo bằng văn bản cho Bộ phận Một cửa và gửi văn bản xin lỗi tổ chức, cá nhân, trong đó ghi rõ lý do quá hạn, thời gian đề nghị gia hạn trả kết quả theo mẫu Phiếu đề nghị gia hạn thời gian giải quyết. Việc hẹn lại ngày trả kết quả được thực hiện không quá một lần.
Căn cứ Phiếu đề nghị gia hạn thời gian giải quyết, Bộ phận Một cửa Điều
</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34">chỉnh lại thời gian trả kết quả xử lý trên Hệ thống thông tin một cửa điện tử, đồng thời gửi thông báo đến tổ chức, cá nhân qua thư điện tử, tin nhắn, điện thoại hoặc mạng xã hội được cấp có thẩm quyền cho phép (nếu có).
<i>d. Trả hồ sơ, kết quả giải quyết TTHC </i>
Kết quả giải quyết thủ tục hành chính gửi trả cho tổ chức, cá nhân phải bảo đảm đầy đủ theo quy định mà cơ quan có thẩm quyền trả cho tổ chức, cá nhân sau khi giải quyết xong thủ tục hành chính.
Trường hợp hồ sơ có bản chính hoặc bản gốc đã tiếp nhận để sao chụp, đối chiếu, xác nhận tính xác thực thì cơ quan có thẩm quyền phải chuyển trả bản chính hoặc bản gốc đó cho tổ chức, cá nhân; thời điểm trả theo quy định của pháp luật chuyên ngành.
Tổ chức, cá nhân nhận kết quả giải quyết TTHC theo thời gian, địa điểm ghi trên Giấy tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả; trường hợp đăng ký nhận kết quả trực tuyến thì thơng qua Cổng Dịch vụ cơng cấp bộ, cấp tỉnh.
Khuyến khích việc trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính trước thời hạn quy định. Việc trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính trước thời hạn quy định phải được Bộ phận Một cửa thông báo cho tổ chức, cá nhân biết trước qua tin nhắn, thư điện tử, điện thoại hoặc qua mạng xã hội được cấp có thẩm quyền cho phép.
Kết quả giải quyết thủ tục hành chính cho tổ chức, cá nhân được lưu trữ tại Hệ thống thông tin một cửa điện tử của cơ quan có thẩm quyền để phục vụ việc sử dụng, tra cứu thông tin, dữ liệu theo quy định của pháp luật.
<i>1.1.3.3. Mối quan hệ giữa bộ phận tiếp nhận và trả kết quả với các phòng, ban chuyên môn </i>
Sự phối hợp giữa Bộ phận một cửa liên thông với các đơn vị liên quan, mà ở đây là các phịng, ban chun mơn thuộc UBND huyện, các cơ quan, ban, ngành cấp huyện, cấp tỉnh và UBND các xã, thị trấn là một hoạt động cần thiết xuất phát từ nhu cầu quản lý Nhà nước và tính thống nhất của hệ thống. Sự phối
</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35">hợp ở đây được hiểu là phương thức, theo đó các tổ chức và cá nhân có trách nhiệm cùng nhau tiến hành giải quyết cơng việc theo một trình tự thủ tục nhất định. Việc giải quyết hồ sơ cho các tổ chức, cá nhân không chỉ thực hiện tại Bộ phận một cửa liên thông mà là sự kết hợp giữa Bộ phận một cửa liên thông với các đơn vị có liên quan. Vì vậy, để cải cách thủ tục hành chính theo mơ hình một cửa liên thơng được thực hiện tốt, cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan để quá trình tiếp nhận và trả kết quả được diễn ra thuận lợi và đạt hiệu quả cao.
<i>1.1.3.4. Các lĩnh vực thủ tục hành chính được giải quyết theo cơ chế “một cửa” liên thông </i>
Căn cứ vào Quyết định số 181/2003/QĐ-TTg ngày 40/9/2003 về việc ban hành Quy chế thực hiện cơ chế “một cửa” tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương và Nghị định số 61/2018/NĐ-CP ngày 23/4/2018 về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thơng trong giải quyết thủ tục hành chính; Tại cấp huyện Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả cấp huyện thực hiện tiếp nhận hồ sơ tất cả thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết hoặc liên thông giải quyết của Ủy ban nhân dân cấp huyện, một số thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết hoặc liên thông giải quyết của các cơ quan được tổ chức theo hệ thống ngành dọc tại địa phương theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp xã được giao tiếp nhận tại cấp huyện. Các lĩnh vực thủ tục hành chính được giải quyết theo cơ chế “một cửa” bao gồm các lĩnh vực sau:
+ Các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Công thương; + Các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Đất đai;
+ Các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Giáo dục và đào tạo; + Các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Bảo trợ xã hội;
+ Các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Lao động Thương binh -Xã hội;
</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36">+ Các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Người có cơng;
+ Các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Tài chính kế hoạch;
+ Các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Tài nguyên và Mơi trường; + Các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Tư pháp - Hộ tịch;
<b>+ Các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Văn hố - Thơng tin; + Các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Văn hố - Thơng tin; </b>
+ Các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Xây dựng; + Các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Y tế;
+ Các thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan ngành dọc cấp huyện và các đơn vị khác (Công an, BHXH, thuế, điện, nước…)
<i><b>1.1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thơng </b></i>
<i>1.1.4.1.Các yếu tố khách quan </i>
<i>a. Chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước về cải cách TTHC </i>
Hiến pháp năm 2013 đã thể chế hóa “Đảng lãnh đạo Nhà nước và xã hội”, do đó, mọi chủ chương, chính sách của Nhà nước đề ra đều phải tuân thủ theo Nghị quyết của Đại hội Đại biểu toàn quốc, theo Cương lĩnh của Đảng. Các phương án đề ra trong quá trình CCTTHC cũng khơng nằm ngồi sự lãnh
<i>đạo của Đảng. Chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước là yếu tố quan </i>
trọng, quyết định trực tiếp tới phương hướng, mục tiêu, các thức thực hiện của các phương án được đề ra trong quá trình CCTTHC. Yếu tố thẩm quyền là yếu tố cơ bản góp phần hồn thiện q trình CCTTHC. Tính chất của hoạt động quản lý hành chính Nhà nước rất phức tạp, liên quan tới nhiều cấp, nhiều ban
</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37">ngành nên trong quá trình quản lý hành chính Nhà nước có những vấn đề thuộc thẩm quyền giải quyết của nhiều chủ thể lãnh đạo hoặc quản lý. Trong ban hành các quyết định của TTHC, đòi hỏi thẩm quyền ban hành của các cơ quan quản
<i>lý hành chính phải rõ ràng, đầy đủ, kịp thời trong bối cảnh phát triển mới. </i>
Nghị quyết 30c/NQ-CP của Chính phủ ra đời tạo cơ sở pháp lý quan trọng nhằm xây dựng một nền hành chính dân chủ, chun nghiệp, hiệu quả và có hiệu suất cao thơng qua việc đơn giản hóa, loại bớt những TTHC rườm rà, không cần thiết, cắt giảm đáng kể chi phí trong thực hiện các TTHC cho người dân và doanh nghiệp. Nghị quyết đã nêu những mục tiêu, nhiệm vụ cốt lõi của chương trình tổng thể cải cách TTHC nhà nước giai đoạn 2011-2020. Quyết định 225/QĐ-TTg của Thủ tướng chính phủ chính là sự kế thừa của Nghị quyết 30c của Chính phủ và Nghị quyết số 76/NQ-CP đã cụ thể nội dung kế hoạch cải cách TTHC nhà nước giai đoạn 2016-2020 tương xứng với tình thế, nhu cầu của đất nước trong giai đoạn hiện nay. Hai Nghị quyết này là hai văn bản chứa những nội dung quan trọng nhất của quản lý nhà nước về cải cách TTHC. Chính là việc cụ thể hố sự lãnh đạo của Đảng trong cơng cuộc cải cách TTHC nói chung, cải cách TTHC theo cơ chế một cửa nói riêng. Thơng q đó từng địa phương có thể cụ thể hố những nội dung cần thực hiện, như vậy, sự định hướng của Đảng trở nên rõ ràng cụ thể hơn.
Chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước về cải cách TTHC giúp từng địa phương tạo nên những bước tiến đồng bộ, thống nhất cho công cuộc cải cách TTHC cũng như cải cách TTHC theo cơ chế một cửa nói riêng; tránh sự sai lệch, bỡ ngỡ. Đây chính là nền tảng để các địa phương trên cả nước thực hiện đúng đắn tinh thần cải cách TTHC. Tuy nhiên các văn bản hướng dẫn, điều hành cịn mang tính chung nhất, nên còn tồn tại những yếu tố chưa phù hợp với khả năng của một số địa phương.
<i>b. Chế độ chính sách đối với cơng chức tại Bộ phận một cửa liên thông </i>
Chế độ chính sách dành cho cơng chức là các quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước ta đối với đội ngũ công chức; là công cụ và giải pháp nhằm
</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38">xây dựng đội ngũ cơng chức đồng bộ, có chất lượng, đáp ứng u cầu đặt ra, bao gồm: chính sách đào tạo, bồi dưỡng, chính sách sử dụng và quản lý cán bộ, chính sách đảm bảo lợi ích cho cơng chức. Đây là những chính sách lớn của Đảng và Nhà nước ta, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Chế độ chính sách là do con người tạo ra, tuy nhiên chính sách lại tác động mạnh mẽ đến hoạt động của con người. Chế độ chính sách có thể là động lực thúc đẩy tính tích cực, khả năng sáng tạo, nhiệt tình, trách nhiệm của mỗi con người, nhưng cũng có thể kìm hãm các hoạt động, làm thui chột tài năng, sức sáng tạo và sự cống hiến của họ. Vì vậy, có thể khẳng định rằng chất lượng cơng chức ln gắn liền với các chính sách dành cho cơng chức, góp phần ổn định, phát triển xã hội.
Chế độ chính sách dành cho cơng chức tại Bộ phận một cửa, một cửa liên thông vơ cùng quan trọng, vì khối lượng cơng việc tại đây là rất lớn, hàng ngày họ phải tiếp xúc với rất nhiều lượt tổ chức, cá nhân và nhiều hồ sơ phức tạp cần giải quyết trong một thời gian ngắn, chính điều này đã tạo ra áp lực công việc, nên cần một chế độ chính sách hợp lý dành cho cơng sức, trí tuệ của công chức bỏ ra tại đây. Khi được tạo điều kiện về chế độ, chính sách sẽ giúp cho cán bộ, công chức vô tư cống hiến khả năng sáng tạo, sự nhiệt tình, trách nhiệm trong q trình làm việc, góp phần nâng cao hiệu quả của việc thực hiện chính sách cải cách thủ tục hành chính tại Bộ phận một cửa liên thông.
<i>c. Cơ chế giám sát, kiểm tra việc thực hiện công vụ tại Bộ phận một cửa liên thông </i>
Cơ chế kiểm tra, giám sát là tổng hợp các hình thức và các biện pháp do luật định để theo dõi, kiểm tra và giám sát quá trình thực thi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của bộ máy công quyền tại Bộ phận một cửa liên thông, cũng như công vụ do các công chức làm việc tại bộ máy đó thực hiện có đạt hiệu quả, phù hợp với các nguyên tắc cơ bản được Nhà nước quy định và có được đặt dưới sự kiểm tra, giám sát của xã hội hay không. Hệ thống các cơ quan, ban, ngành từ Trung ương đến địa phương cần thường xuyên thực hiện chức
</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39">năng kiểm tra, giám sát, quản lý trong cải cách thủ tục hành chính. Các cơ quan này vừa ban hành các quy định, vừa trực tiếptham gia giám sát các tổ chức, cá nhân thực hiện theo các văn bản được ban hành. Việc cải cách TTHC theo mô hình một cửa liên thơng cũng vậy, cần sự hướng dẫn, chỉ đạo, giám sát thường xuyên để nắm bắt được tình hình thực tế tại Bộ phận một cửa liên thơng, qua đó kịp thời có những chính sách điều chỉnh phù hợp.
<i>1.1.4.2. Các yếu tố chủ quan a. Yếu tố thể chế hành chính </i>
Thể chế hành chính Nhà nước là các quy định chung do Nhà nước ban hành, được thể hiện trong Hiến pháp, Luật và các văn bản pháp quy tạo cơ sở pháp lý cho tổ chức và hoạt động quản lý của nền hành chính Nhà nước, làm cơ sở cho việc xây dựng bộ máy Nhà nước và là cơ sở để quản lý nguồn nhân lực. Đây là nội dung quan trọng, cần phải cải cách để phù hợp với thời kỳ đổi mới, thời kỳ cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.
<i>b. Năng lực của cơng chức giải quyết thủ tục hành chính ở Bộ phận một cửa liên thông </i>
Năng lực của công chức giải quyết thủ tục hành chính ở Bộ phận một cửa liên thông là khả năng sử dụng tổng hợp các kiến thức (bao gồm trình độ văn hóa, trình độ chun mơn, nghiệp vụ, trình độ tin học, ngoại ngữ, trình độ quản lý Nhà nước, trình độ chính trị) kết hợp với kỹ năng nghiệp vụ và tinh thần, thái độ, ý thức, hành vi, đạo đức để hồn thành các cơng việc, nhiệm vụ được giao, các mục tiêu đã đề ra. Đây là nội dung quan trọng nhất, có thể quyết định sự thành bại của cải cách hành chính theo mơ hình một cửa liên thơng. Cơng chức là nền tảng của hệ thống chính trị, chính vì vậy, đội ngũ cơng chức làm việc tại Bộ phận một cửa liên thơng giữ vai trị hết sức quan trọng trong việc triển khai, tổ chức thực hiện chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước. Là lực lượng gần nhân dân nhất, trực tiếp hàng ngày tiếp xúc với nhân dân, giải quyết những nhu cầu chính đáng của nhân dân; tham
</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40">mưu cho lãnh đạo quyết định các vấn đề phát triển kinh tế, xã hội, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương.
<i>c. Điều kiện cơ sở vật chất tại Bộ phận một cửa liên thông </i>
Trong thời đại như hiện nay, thì điều kiện cơ sở vật chất và trang thiết bị là điều kiện rất quan trọng để thực hiện chính sách cải cách thủ tục hành chính Nhà nước nói chung và cải cách thủ tục hành chính theo mơ hình một cửa liên thơng nói riêng. Với trình độ phát triển của khoa học, việc đưa trang thiết bị hiện đại vào ứng dụng tại Bộ phận một cửa liên thông đã mang lại hiệu quả cao trong giải quyết công việc. Điều kiện vật chất và trang thiết bị hiện đại sẽ tạo chất lượng tốt cho môi trường làm việc của công chức tại Bộ phận một cửa liên thơng. Bên cạnh đó, các tổ chức, cá nhân khi đến giao dịch sẽ có cảm giác thoải mái về mặt tinh thần và quan trọng là rút ngắn được thờigian trả hồ sơ, giảm sai sót trong công việc và tạo sự công bằng cho người dân đến thực hiện giao dịch.
<i>d. Công tác thông tin, tuyên truyền </i>
Các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước ta đến được với công chức và người dân để thực hiện có hiệu quả, đó là nhờ cơng tác tun truyền trên các phương tiện, thông tin đại chúng. Trong thời kỳ hiện nay, công nghệ thông tin ngày một hiện đại, góp phần khơng nhỏ trong cơng cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Vì vậy thực hiện chính sách cải cách thủ tục hành chính tại Bộ phận một cửa liên thông cũng cần được thông tin, tuyên truyền rộng rãi tới mọi người dân, để người dân hiểu được các chính sách, thủtục hành chính do Nhà nước ban hành, qua đó giúp cho người dân thuận lợi tham gia vào quá trình kiểm tra, giám sát các hoạt động của công chức thực hiện nhiệm vụ. Công tác tuyên truyền nếu không thực hiện tốt hoặc thực hiện sai sẽ dẫn tới cơng cuộc cải cách hành chính theo mơ hình một cửa liên thơng kém chất lượng và hiệu quả không cao.
</div>
